అమర్ కాంత్
| అమర్ కాంత్ | |
|---|---|
.jpg) | |
| పుట్టిన తేదీ, స్థలం | 1925 బల్లియా జిల్లా,ఉత్తరప్రదేశ్, ఇండియా |
| మరణం | 2014 ఫిబ్రవరి 17 (aged 89) అలహాబాద్, ఉత్తర ప్రదేశ్, భారతదేశం |
| వృత్తి | రచయిత, నవలా రచయిత |
| భాష | హిందీ |
| జాతీయత | భారతీయుడు |
| గుర్తింపునిచ్చిన రచనలు | ఇన్హీ హతియారోం సె , కాలే ఉజాలే దిన్, కుఛ్ యాదే కుఛ్ బాతే |
| పురస్కారాలు | జ్ఞానపీఠ పురస్కారం 2009 సాహిత్య అకాడమీ పురస్కారం 2007 |
| సంతానం | 3 |
అమర్కాంత్ (1925 - 2014 ఫిబ్రవరి 17 ) ప్రేమ్‌చంద్ తరువాత హిందీ కల్పనా సాహిత్యంలో ప్రధాన కథకుడు. యశ్‌పాల్ అతన్ని గోర్కీ అని పిలిచేవాడు .[1]
జీవిత విశేషాలు
[మార్చు]అమర్కాంత్ ఉత్తర ప్రదేశ్‌లోని బల్లియా జిల్లాలోని నాగ్రా పట్టణానికి సమీపంలో ఉన్న భగ్మల్ పూర్ గ్రామంలో జన్మించాడు. అలహాబాద్ విశ్వవిద్యాలయం నుండి బి.ఎ డిగ్రీని పొందాడు. అనంతరం అతను సాహిత్య కారునిగా తన మార్గాన్ని ఎంచుకున్నాడు. బల్లియాలో చదువుతున్నప్పుడు అతను స్వాతంత్ర్య ఉద్యమ యోధులతో కలసి పనిచేసాడు. 1972 లో స్వాతంత్ర్య ఉద్యమంలో చేరాడు. ప్రారంభ రోజుల్లో, అమర్ కాంత్ గజల్స్, జానపద గేయాలు పాడేవాడు. జర్నలిస్టుగా అతను సాహిత్య జీవితం ప్రారంభమైంది. అతను చాలా పత్రికలలో ఎడిటింగ్ చేసేవాడు. చాలా మంచి కథలు రాసినప్పటికీ, అతను చాలాకాలం అట్టడుగున ఉన్నాడు. అప్పటి వరకు కథకులుగా ప్రధానంగా మోహన్ రాకేశ్, కమలేశ్వర్, రాజేంద్ర యాదవ్ త్రయం ఉండేవారు. కథకుడిగా అతని కీర్తి 1955 లో 'డిప్యూటీ కలెక్టరీ' కథ నుండి ప్రాఅంభమైంది.
అమర్ కాంత్ స్వభావం గురించి రవీంద్ర కలియా ఇలా వ్రాశాడు- “అతను చాలా సిగ్గుపడే వ్యక్తి. అతను తన హక్కులను అడగడానికి కూడా వెనుకాడడు. అతని ప్రారంభ పుస్తకాలను అతని స్నేహితులు ప్రచురించారు. … ఒకసారి అతను నిరుద్యోగంతో ఉన్న రోజుల్లో డబ్బు అవసరం వచ్చినప్పుడు, అతని భార్య చనిపోతోంది. అటువంటి విచిత్రమైన పరిస్థితిలో, ప్రచురణకర్త నుండే సహాయం ఆశించవచ్చు. పిల్లలు చిన్నవారు. తీవ్ర సంశయం, బలవంతంతో, అసమర్థతతో అతని స్నేహితుడైన ప్రచురణకర్త నుండి అమర్ కాంత్ కొన్ని రూపాయల రాయల్టీని అడిగాడు. కాని అతనికి 'డబ్బు లేదు.' అని తన స్నేహితుని నుండి.త్వరగా సమాధానం వచ్చింది, 'అమర్ కాంత్ కి ఓపిక ఉంది, నిశ్శబ్ద వ్యక్తి తనకు సాధ్యమైనంత ఇబ్బందులు ఎదుర్కొన్నాడు. " [1]
1958 లో అమర్‌కాంట్‌కు గుండె జబ్బు వచ్చింది. అప్పటి నుండి అతను విపరీతమైన క్రమశిక్షణతో జీవించడం ప్రారంభించాడు. జవహర్‌లాల్ నెహ్రూ అతనికి స్ఫూర్తి. నెహ్రూ గాంధీజీకి అనేక విధాలుగా పరిపూరకరమైనవాడనీ, పండిట్ నెహ్రూ ప్రభావం వల్ల, కాంగ్రెస్ సంస్థ ప్రాచీనత, పునరుజ్జీవనం వంటి అనేక పోకడలను తట్టుకోగలదని అతను అభిప్రాయపడ్డాడు. అతను 2014 ఫిబ్రవరి 17 న అలహాబాద్‌లో మరణించాడు.[2]
రచనలు
[మార్చు]కథా సేకరణ
[మార్చు]- 'జిందగీ ఔర్ జోక్'
- దేశ్ కె లోగ్
- మౌత్ కా నగర్
- మిత్ర మిలన్ తథా అన్య కహానియా
- కుహాసా
- తూఫాన్
- కళా ప్రేమీ
- ప్రతినిథి కహానియా
- దస్ ప్రతినిథి కహానియా
- ఏక్ ధనీ వ్యక్తి కా భయాన్
- సుఖ్ ఔర్ దుఖ్ కె సాధ్
- జాంచ్ ఔర్ బచ్చే
- అమర కాంత్ కీ సంపూర్ణ్ కహానియా
- ఔరత్ కా క్రోథ్
నవలలు
[మార్చు]- 'సూఖా పత్తా'
- 'కాలే-ఉజలే దిన్'
- 'కంటీలీ రాహ కె ఫూల్
- 'గ్రాం సేవికా'
- 'పరాయి దాల్ కా పంచి' తరువాత 'సుఖజీవి' గా ప్రచురించబడింది
- 'వీచ్ కీ దీవార్'
- 'సున్నార్ పాండే యొక్క పటోహ్'
- 'ఆకాశ్ పక్షీ'
- 'ఇన్హీ హథియారీ సె'
- 'విదాకీ రాత్'
- లహరే
సంస్మరణ
[మార్చు]- కుఛ్ యాదే కుఛ్ బాతే
- దోస్తీ
పిల్లల సాహిత్యం
[మార్చు]- 'న్యూర్ భాయ్'
- 'వానరసేనా'
- 'ఖూంటా మె దాల్ హై'
- 'సుగ్గీ చాచీ కా గాంవ్'
- 'జాగ్రు లాల్ కా ఫైసలా'
- 'ఏక్ స్త్రీ కా సఫర్'
- 'మంగరి'
- 'బాబు కా ఫైసలా'
- దో హిమ్మతీ బచ్చే.
సాహిత్య లక్షణం
[మార్చు]అతని కథలు మధ్యతరగతి జీవితాన్ని సమర్థించాయి. అతను భాష సృజనాత్మకత కలిగి ఉండేది. అతను కాశీనాథ్ సింగ్ తో- "బాబు సాబ్, మీరు సాహిత్యంలో ఏ భాష ఉపయోగిస్తున్నారు?" భాష, సాహిత్యం, సమాజం పట్ల మీకు ఎటువంటి బాధ్యత లేదా? మీరు రచయిత అని పిలవాలనుకుంటే, దయచేసి సృజనాత్మక భాషను మాత్రమే ఉపయోగించండి. " [1] అని అన్నాడు. అమర్ కాంత్ తన రచనలలో వ్యంగ్యాన్ని చాలా ఉపయోగిస్తాడు. 'ఆత్మ కథ' లో అతను " ఆ రోజుల్లో అతను మఛ్ఛర్ రోడ్ (దోమల రహదారి) లోని మఛ్ఛర్ నివాస్ (దోమల భవనం) లో నివసించేవాడని" వ్రాశాడు. అతను నామకరణం చేసిన ఆ రహదారి, భవనం పేరును అతని సోదరీమణులలో ఒకరి వివాహం సందర్భంగా ప్రచురించిన ఆహ్వాన లేఖపై ముద్రించాడు. దాని ప్రధాన ఉద్దేశ్యం పూర్వపు సామ్రాజ్యవాదాన్ని వ్యంగ్యం చేయడం లేదా దోమతెరలతో రావాలని బంధువులను ఆహ్వానించడం అని చెప్పలేము. " [3]
అవార్డులు / గౌరవాలు
[మార్చు]అతని సృష్టికి సోవియట్ ల్యాండ్ నెహ్రూ అవార్డు లభించింది. అతనికి ఉత్తర ప్రదేశ్ ఇన్స్టిట్యూట్ కూడా అవార్డు ఇచ్చింది.
మూలాలు
[మార్చు]బాహ్య లింకులు
[మార్చు]- అమర్కాంట్ పుస్తకాల గురించి మరింత తెలుసుకోండి
- ఆకాష్ పక్షులు (గూగుల్ బుక్; రచయిత - అమర్కాంట్)
- అమర్కాంత్ యొక్క కొన్ని గొప్ప కథలు