జబల్‌పూర్ జిల్లా
Jabalpur జిల్లా जबलपुर जिला | |
|---|---|
 మధ్య ప్రదేశ్ పటంలో Jabalpur జిల్లా స్థానం | |
| దేశం | భారతదేశం |
| రాష్ట్రం | మధ్య ప్రదేశ్ |
| డివిజను | Jabalpur |
| ముఖ్య పట్టణం | Jabalpur |
| ప్రభుత్వం | |
| • లోకసభ నియోజకవర్గాలు | Jabalpur |
| విస్తీర్ణం | |
| • మొత్తం | 6,160 కి.మీ2 (2,380 చ. మై) |
| జనాభా (2011) | |
| • మొత్తం | 24,60,714 |
| • సాంద్రత | 400/కి.మీ2 (1,000/చ. మై.) |
| జనాభా వివరాలు | |
| • అక్షరాస్యత | 82.47% |
| • లింగ నిష్పత్తి | 925 |
| జాలస్థలి | అధికారిక జాలస్థలి |
జబల్‌పూర్ (హిందీ: जबलपुर)మధ్యప్రదేశ్ లోని ఒక పెద్ద నగరం. దీనిని పాలరాతి నగరం అని కూడా పిలుస్తారు. జబల్‌పూర్ నగరం జిల్లాకు కేంద్రంగా ఉంది.
భౌగోళికం[మార్చు]
జిల్లా వైశాల్యం 10,160. 2001 గణాంకాల ప్రకారం జనసంఖ్య 2,167,469. జబల్‌పూర్ జిల్లా మహాకోసల్ డివిజన్‌లో ఉంది. జిల్లాలో నర్మదానది, సన్ నది ప్రవహిస్తున్నాయి. జిల్లా అధికంగా నర్మదా నదీ లోయలో ఉపస్థితమై ఉంది. నర్మదానది ప్రఖ్యాత పాలరాతి లోయలలో ప్రవహిస్తూ ఉంటుంది. నది ఈశాన్య దిశ నుండి నైరుతీ దిశగా ప్రవహిస్తుంది. నర్మదా మైదానం పశ్చిమ, దక్షిణ భూభాగంలో సారవంతమైన మట్టి నిలువలు ఉన్నాయి. జబల్‌పూర్ జిల్లాలో నల్లరేగడి భూములు అధికంగా ఉన్నాయి. అలాగే పుష్కలమైన జలవనరులు ఉన్నాయి. ఉత్తర, తూర్పు మదానంలో గంగా నది ఉపనది అయిన సన్ నది ప్రవహిస్తుంది. జిల్లాలో ముంబై, కొలకత్తా రైలు మార్గం పయనిస్తుంది. కట్నీ జంక్షన్ వద్ద ఈ రైలు మార్గంతో మరొక రెండు రైలు మార్గాలు కలుస్తున్నాయి. 2011 గణాంకాల ప్రకారం జబల్‌పూర్ జిల్లా జసంఖ్యాపరంగా మధ్యప్రదేశ్‌లో రెండవ స్థానంలో ఉంది. మొదటి స్థానంలో ఇండోర్ ఉంది.[1]
భౌగోళికం[మార్చు]
జిల్లా జబల్‌పూర్ జిల్లాలో భాగం. 23°10′ నుండి 79°57′ ఉత్తర అక్షాంశం, / 23.17° నుండి 79.95° తూర్పు రేఖాంశంలో ఉంది. జిల్లా సముద్రమట్టానికి 411 మీటర్ల ఎత్తులో ఉంది.
ప్రముఖులు[మార్చు]
2001 లో గణాంకాలు[మార్చు]
| విషయాలు | వివరణలు |
|---|---|
| జిల్లా జనసంఖ్య . | 2,460,714,[1] |
| ఇది దాదాపు. | కువైత్ దేశ జనసంఖ్యకు సమానం.[2] |
| అమెరికాలోని. | నెవాడా నగర జనసంఖ్యకు సమం.[3] |
| 640 భారతదేశ జిల్లాలలో. | 180వ స్థానంలో ఉంది.[1] |
| 1చ.కి.మీ జనసాంద్రత. | 472 [1] |
| 2001-11 కుటుంబనియంత్రణ శాతం. | 14.39%.[1] |
| స్త్రీ పురుష నిష్పత్తి. | 925:1000 [1] |
| జాతియ సరాసరి (928) కంటే. | |
| అక్షరాస్యత శాతం. | 82.47%.[1] |
| జాతియ సరాసరి (72%) కంటే. |
భాషలు[మార్చు]
జిల్లాలోని ప్రజలలో అనేక భాషలు వాడుకలో ఉన్నాయి. హిందీ భాషను పోలి ఉన్న బఘేలి భాష 72.91% ప్రజలలో వాడుకలో ఉంది [4][5] ఈ భాష 7 800 000 మంది భగేల్‌ఖండ్ ప్రజలకు వాడుక భాషగా ఉంది .[4] అలాగే ద్రావిడ భాషలలో ఒకటైన భగియా భాష 2,00,000 మంది భగియా, షెడ్యూల్డ్ ప్రజలలో వాడుకగా ఉంది. దీనిని వ్రాయడానికి దేవనగరి లిపిని వాడుతున్నారు.
వాతావరణం[మార్చు]
| Jabalpur-వాతావరణం | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| నెల | జనవరి | ఫిబ్రవరి | మార్చి | ఏప్రిల్ | మే | జూన్ | జూలై | ఆగస్టు | సెప్టెంబరు | అక్టోబరు | నవంబరు | డిసెంబరు | సంవత్సరం |
| సగటు అధిక °C (°F) | 26.5 | 28.8 | 34.3 | 38.7 | 40.4 | 36.2 | 30.3 | 28.2 | 30.9 | 32.4 | 29.7 | 26.9 | — |
| సగటు అల్ప °C (°F) | 9.8 | 11.4 | 16.2 | 21.2 | 24.4 | 24.1 | 22.6 | 21.9 | 21.1 | 18.1 | 13.9 | 10.6 | — |
| అవక్షేపం mm (inches) | 4 | 3 | 1 | 3 | 11 | 136 | 279 | 360 | 185 | 52 | 21 | 7 | — |
| Avg. precipitation days | 0.8 | 0.8 | 0.3 | 0.3 | 1.8 | 8.6 | 15.9 | 18.3 | 8.6 | 3.1 | 1.4 | 0.6 | — |
| Mean monthly sunshine hours | 288.3 | 274.4 | 288.3 | 306.0 | 325.5 | 210.0 | 105.4 | 80.6 | 180.0 | 269.7 | 273.0 | 282.1 | — |
| Source: HKO | |||||||||||||
మూలాలు[మార్చు]
- ↑ 1.0 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6 "District Census 2011". Census2011.co.in. 2011. Retrieved 2011-09-30. CS1 maint: discouraged parameter (link)
- ↑ US Directorate of Intelligence. "Country Comparison:Population". Retrieved 2011-10-01.
Kuwait 2,595,62
line feed character in|quote=at position 7 (help)CS1 maint: discouraged parameter (link) - ↑ "2010 Resident Population Data". U. S. Census Bureau. Retrieved 2011-09-30.
Nevada 2,700,551
line feed character in|quote=at position 7 (help)CS1 maint: discouraged parameter (link) - ↑ 4.0 4.1 M. Paul Lewis, ed. (2009). "Bagheli: A language of India". Ethnologue: Languages of the World (16th edition ed.). Dallas, Texas: SIL International. Retrieved 2011-09-28.
|edition=has extra text (help)CS1 maint: discouraged parameter (link) - ↑ M. Paul Lewis, ed. (2009). "English". Ethnologue: Languages of the World (16th edition ed.). Dallas, Texas: SIL International. Retrieved 2011-09-28.
|edition=has extra text (help)CS1 maint: discouraged parameter (link) - ↑ M. Paul Lewis, ed. (2009). "Bharia: A language of India". Ethnologue: Languages of the World (16th edition ed.). Dallas, Texas: SIL International. Retrieved 2011-09-28.
|edition=has extra text (help)CS1 maint: discouraged parameter (link)
వెలుపలి లింకులు[మార్చు]
 |
Wikimedia Commons has media related to జబల్‌పూర్ జిల్లా. |
- Jabalpur District web site
- [1] list of places in Jabalpur
 |
దమోహ్ జిల్లా | కట్నీ జిల్లా | ఉమరియా జిల్లా |
|
|
దిండోరీ జిల్లా | |||
| ||||
| ||||
| నర్సింగ్‌పూర్ | సివ్‌నీ జిల్లా | మండ్లా జిల్లా |
వెలుపలి లింకులు[మార్చు]
|
Wikimedia Commons has media related to జబల్‌పూర్ జిల్లా. |
- Pages with non-numeric formatnum arguments
- CS1 maint: discouraged parameter
- CS1 errors: invisible characters
- CS1 errors: extra text: edition
- వ్యాసంs with short description
- Short description with empty Wikidata description
- Infobox settlement pages with bad settlement type
- Articles containing Hindi-language text
- మధ్య ప్రదేశ్ జిల్లాలు
- Jabalpur district
- భారతదేశం లోని జిల్లాలు
- భారతదేశ నగరాలు, పట్టణాలు
- హిందీ భాషా పాఠాన్ని కలిగి ఉన్న వ్యాసాలు