మానవ శరీరము

మానవ శరీరం అవయవాలు

మానవ శరీరము బాహ్యంగా కనిపించే నిర్మాణము. మానవుని శరీరములో తల, మెడ, మొండెం, రెండు కాళ్ళు, రెండు చేతులు ఉంటాయి. సరాసరి మానవుని పొడవు 1.6 మీటర్లు (5.6 అడుగులు). ఇది వారివారి జన్యువులమీద ఆధారపడి ఉంటుంది.

మానవ శరీరము వివిధరకాలైన వ్యవస్థలు (systems), అంగాలు (organs), కణజాలాలు (tissues), కణాలు (cells) తో చేయబడివుంది. శరీర నిర్మాణ శాస్త్రము (anatomy) వీటన్నింటి గురించి తెలియజేస్తుంది. మానవ శరీరము పనిచేసే విధానాల్ని తెలియజేసేది శరీర ధర్మ శాస్త్రము (physiology).

జీవమున్నంత వరకు మానవున్ని 'శరీరము' అని, మరణము తర్వాత 'శవము' అని అంటారు.

మానవ శరీరములోని వ్యవస్థలు

• జీర్ణ వ్యవస్థ
• మూత్ర వ్యవస్థ
• రక్త ప్రసరణ వ్యవస్థ
• నాడీ వ్యవస్థ
• శ్వాస వ్యవస్థ
• పురుష జననేంద్రియ వ్యవస్థ
• స్త్రీ జననేంద్రియ వ్యవస్థ
• శోషరస వ్యవస్థ
• అస్థిపంజర వ్యవస్థ
• కండరాల వ్యవస్థ

మానవ శరీరములోని భాగాలు

తల, మెడ

• మెదడు
• ముఖం
• చెవులు
• కళ్ళు
• నోరు
• నాలుక
• పళ్ళు
• ముక్కు
• స్వరపేటిక
• గొంతు
• లాలాజల గ్రంధులు
• పియూష గ్రంధి
• అవటు గ్రంధి (థైరాయిడ్)
• పారాథైరాయిడ్ గ్రంధి

వీపు (వెనుకభాగం)

• వెన్నెముక
• వెన్నుపూసలు
• వెన్నుపాము

ఛాతీ

• వక్షోజాలు
• ఊపిరితిత్తులు
• గుండె
• అన్నవాహిక
• ఉదరవితానము (డయాఫ్రం)
• బాలగ్రంధి

ఉదరము

కాలేయము, పరిసరములలో ఉన్న జీర్ణవ్యవస్థ పటము

• జీర్ణకోశం
• పేగులు (చిన్న ప్రేగు+పెద్ద ప్రేగు)
• కాలేయం
• ప్లీహము
• క్లోమము
• మూత్రపిండాలు
• అధివృక్క గ్రంధి (అడ్రినల్ గ్రంధి)
• ఉండుకము (అపెండిక్స్)
• నాభి

కటి

• కటి (పెల్విస్)
• త్రికాస్థి/ త్రికము (శాక్రం)
• గుదాస్థి/ అనుత్రికము (కాకీక్స్)
• అండాశయాలు
• ఫెలోపియన్ నాళాలు
• గర్భాశయం
• యోని
• క్లైటోరిస్
• మూత్రాశయం
• వృషణాలు
• శుక్రకోశం
• శుక్రవాహికలు
• పౌరుష గ్రంథి
• పురీషనాళము
• గుదము
• శిశ్నము

కాళ్ళు, చేతులు

• కండరాలు
• ఎముకలు
• కీళ్ళు
• రక్తనాళాలు
• నాడులు
• భుజం
• దండచేయి
• మోచేయి
• ముంజేయి
• మణికట్టు
• చేయి
• చేతివేళ్లు
• తొడ
• మోకాలు
• ముంగాలు
• మడమ
• పాదము
• కాలివేళ్లు

మానవ శరీరములోని కణజాలాలు

ఉపకళా కణజాలాలు

• సరళ ఉపకళా కణజాలాలు
  • సరళ శల్కల ఉపకళా కణజాలాలు
  • సరళ ఘనాకార ఉపకళా కణజాలాలు
  • సరళ స్తంభాకార ఉపకళా కణజాలాలు
  • సరళ స్తంభాకార శైలికా ఉపకళా కణజాలాలు
  • మిధ్యాస్త్వరిత ఉపకళా కణజాలాలు
• సంయుక్త ఉపకళా కణజాలాలు
  • స్తరిత ఘనాకార ఉపకళా కణజాలాలు
  • స్తరిత స్తంభాకార ఉపకళా కణజాలాలు
  • స్తరిత కేరాటిన్ సహిత శల్కల ఉపకళా కణజాలాలు
  • స్తరిత కెరాటిన రహిగ ఉపకళా కణజాలాలు
  • అవస్థాంతర ఉపకళా కణజాలాలు

సంయోజక లేదా ఆధార కణజాలాలు

• వాస్తవిక సంయోజక కణజాలాలు
  • మాత్రిక పలచగా ఉన్న (అసాంద్రీయ) సంయోజక కణజాలాలు
    • అరియోలర్ సంయోజక కణజాలాలు
    • జాలక సంయోజక కణజాలాలు
    • జెల్లివంటి సంయోజక కణజాలాలు
    • అడిపోస్ సంయోజక కణజాలాలు
  • తంతువులు చిక్కగా ఉన్న సంయోజక కణజాలాలు
    • తెల్లని తంతు సంయోజక కణజాలాలు
    • పసుపు పచ్చని తంతువులున్న స్థితిస్థాపక కణజాలాలు

అస్థి లేదా ఆధార కణజాలాలు

• మృదులాస్థి కణజాలాలు
  • కచాభ మృదులాస్థి
  • స్థితిస్థాపక మృదులాస్థి
  • తంతుయుత మృదులాస్థి
• అస్థి కణజాలాలు (ఎముక)
  • మృదులాస్థి ఎముకలు
  • త్వచాస్థి ఎముకలు
    • స్పంజికల వంటి ఎముకలు
    • చిక్కని ఎముకలు

ద్రవ కణజాలాలు

• రక్తం
• శోషరసం

కండర కణజాలాలు

• అస్థి లేదా నియంత్రిత చారల కండరాలు
• అంతరాంగ లేదా అనియంత్రిత నునుపు కండరాలు
• హృదయ లేదా అనియంత్రిత చారల కండరాలు