అక్షాంశ రేఖాంశాలు: 33°38′24″N 75°01′12″E / 33.64000°N 75.02000°E / 33.64000; 75.02000

కుల్గాం జిల్లా

వికీపీడియా నుండి
Jump to navigation Jump to search
కుల్గాం
జమ్మూ కాశ్మీర్‌లో కుల్గాం జిల్లా స్థానం
జమ్మూ కాశ్మీర్‌లో కుల్గాం జిల్లా స్థానం
Coordinates: 33°38′24″N 75°01′12″E / 33.64000°N 75.02000°E / 33.64000; 75.02000
దేశంభారతదేశం
రాష్ట్రంజమ్మూ కాశ్మీరు
ప్రధాన కార్యాలయంకుల్గాం
Government
 • Typeపట్టణ స్థానిక సంస్థ
 • Bodyపురపాలక సంఘం
విస్తీర్ణం
 • Total1,067 కి.మీ2 (412 చ. మై)
జనాభా
 (2011)
 • Total4,24,483
 • జనసాంద్రత400/కి.మీ2 (1,000/చ. మై.)
భాషలు
 • అధికార భాషకాశ్మీరీ, ఉర్దూ
Time zoneUTC+5:30 (IST)
పిన్‌కోడ్
192231
Vehicle registrationJK18
Websitehttp://kulgam.gov.in

జమ్మూ కాశ్మీరు జిల్లాలోని 20 జిల్లాలలో కుల్గాం జిల్లా ఒకటి.

పాలన

[మార్చు]

కుల్గాం జిల్లాలో 5 బ్లాకులు ఉన్నాయి: క్విమొ, పహ్లూ, డ్.హెచ్ పొరా, దేవ్సర్, కుల్గాం [1]

  • ప్రతి బ్లాకులో పలు పంచాయితీలు ఉన్నాయి.
  • కుల్గాంలో 7 బ్లాకులు ఉన్నాయి: భన్, ఫ్రిసల్, యరిపొరా, కుల్గాం, దేవ్సర్, క్వియామో, డి.హెచ్ పొరా.
  • వీటిలో 5 పురపాలకాలుగా మార్చబడ్డాయి.
  • పోలీస్ డిస్ట్రిక్ కుల్గాం. పోలీస్ స్టేషను కుల్గాం, యరిపొరా, క్వాజిగుండ్, డి.హెచ్ పొరా.
  • పోలీస్ పోస్ట్స్ : మిర్బజార్, ఫ్రిసల్, క్వియామో, బెహిబాఘ్, దేవ్సర్.
  • 2011 అడ్మినిస్ట్రేటివ్ అధికారులు:
  • 1. జిల్లా అభివృద్ధి సెల్ అధికారులు జహంగీర్ అహ్మద్ మీర్
  • 2. ఎస్.ఎస్.పి.కుల్గాం మిస్టర్ మహ్మద్ షఫీ
  • 3 ప్రిన్సిపాల్ జి.డి.సి. కుల్గాం డాక్టర్.ఎం.వై. పీర్జడ
  • 4. జోడించండి. జిల్లా . దేవ్. కమిషనర్ శ్రీ ఎం యూసఫ్ జార్గర్
  • 5. అసిస్టెంట్. కమీషనర్ అభివృద్ధి మిస్టర్ నిసార్ అహ్మద్ నిసార్
  • 6. అసిస్టెంట్ . కమిషనర్ రెవెన్యూ మిస్టర్ జి.హెచ్. హసన్ షేక్
  • 7. ప్రజల ప్రయోజనాల కోరేవారు మిస్టర్ రఫీక్ అహ్మద్
  • 8. చీఫ్ మెడికల్ ఆఫీసర్ డాక్టర్ షోకాట్ ఆలీ లూలూ
  • 9. చీఫ్ ఎడ్యుకేషన్ ఆఫీసర్ మిస్టర్ ఓంప్రకాశ్ శర్మ
  • 10. డైరెక్టర్, ఆర్.ఎస్.ఇ.టి.ఐ, కుల్గాం డాక్టర్ ఎం.షఫి అయాజ్
  • 11. అసిస్టెంట్. డైరెక్టర్ ఉపాధి మిస్టర్ జి.ఆర్ మాలిక్
  • 12.జనరల్ మేనేజర్ డి.ఐ.సి. మిస్టర్ మహ్మద్ షఫీక్
  • 13. చీఫ్ హార్టికల్చర్ అధికారి మిస్టర్ ఫరూఖ్ అహ్మద్ అహర్
  • 14.హార్టీ కల్చర్ దేవ్. ఆఫీసర్ (క్వియామత్) మిస్టర్. దర్మీందర్ బగత్
  • 14.ప్రాజెక్ట్ ఆఫీసర్ పెంచడంలో డాక్టర్ అక్రమ్-యు ఉల్లా తక్
  • 15.ఎక్స్.ఆర్ & బి మిస్టర్ ఎం. షఫి ఇంజనీర్
  • 16.డెఫ్యూటీ చీఫ్ ఎడ్యుకేషన్ ఆఫీసర్ మిస్టర్ బి.ఎ భట్
  • 17.ఎక్స్. ఇంజనీర్ పి.డి.డి మిస్టర్ ముక్తార్ అహ్మద్
  • 18. ఎ.ఆర్.టి.ఒ కుల్గాం మిస్టర్ మజిద్
  • 19.ఎం.ఎ.ఎ కుల్గాం మిస్టర్ ఎం.వై. తరిగమి
  • 20.ఎం.ఎల్.ఎ దేవ్సర్ మిస్టర్ మహ్మద్. సర్టజ్ మదని
  • 21.ఎం.ఎ.ఎ నూరబాద్, శ్రీమతి సకీనా ఇట్లూ
  • 22.ఎం.ఎల్.ఎ హోమేషలిబఘ్ మిస్టర్ ఎ.బి. గఫ్ఫార్ సోఫి
  • 23.ఎం.ఎల్.సి మిస్టర్ ఎ.బి. మజీద్ భట్

రాజకీయాలు

[మార్చు]

కుల్‌గం జిల్లాలో 4 అసెంబ్లీ స్థానాలు ఉన్నాయి: నూరాబాద్, కుల్‌గం, హోంషైలిబఘ్, దేవ్సర్.[2] జమ్మూ కాశ్మీరు రాష్ట్రంలోని 39వ అసెంబ్లీ నియోజకవర్గం అయిన హోంషైలిబఘ్ అసెంబ్లీ నియోజకవర్గంలో 3 పురపాలకాలు (ఫ్రిసల్, యరిపొరా, క్వియామత్ ) ఉన్నాయి. యరిపొరా విద్య, ఆరోగ్యసంరక్షణా బ్లాక్‌గానూ, క్వియామత్ వ్యవసాయం అలాగే విద్య, ఆరోగ్యసంరక్షణా బ్లాక్‌గా కూడా ఉంది. ఫ్రిసల్ పాలనా యూనిట్లు లేనప్పటికీ హెచ్.ఎస్.ఎస్ స్కూల్, పి.హె.చి ఉన్నాయి.

రాజకీయ పార్టీలు

[మార్చు]

జిల్లాలో పలు రాజకీయ పార్టీలు ఉన్నాయి: ఇండియన్ నేషనల్ కాంగ్రెస్, పి.డి.పి, నేషనల్ కాంఫరెంస్ & సి.పి.ఐ (ఎం) పార్టీలు ప్రధానమైనవి.

చరిత్ర

[మార్చు]

సుందరమైన కుల్గాం ప్రాంతం తూర్పు అక్షాంశం 75° 268’, ఉత్తర రేఖాంశం 33°1584’ ఉంది. ఈ ప్రాంతం నుండి వైశా నదీ దృశ్యాలను, దిగువన ఉన్న కరెవ, లారో నుండి చవల్గాం చూడవచ్చు. ఈ నదీతీరంలో విలసిల్లిన సంస్కృతులు, మతాలు, సాంఘిక ఆచారాలు, ఉద్యమాలు ఈ ప్రాంతాన్ని ప్రభావితం చేసాయి.కౌంసర్నాగ్ వద్ద పుట్టి గంభీరంగా ప్రవహిస్తున్న ఈ నదితో పలు పురాణ కథనాలు ముడిపడి ఉన్నాయి. ఈ నది వర్షపాతం, వాతావరణ పరస్థితి అనుసరించి ప్రవహిస్తుంది. ఈ నదిని పురాణకథనాలు దేవతగా పూజించబడుతుంది. ఈ నదీ జలాలు వ్యవసాయభూములను సుసంపన్నం చేసి జిల్లావాసులకు జీవనాధారం అయింది.

సంస్కృతి

[మార్చు]

కుల్గాం మద్యపాన నిష్ధేధం, ప్రభావవంతమైన నిగ్రహం, దయ, ఉగ్రవాద రహితమైన, అధ్యయనం కొరకు సంపాదన, కొత్త ఊహలను గౌరవించడం, సంస్కరణలను ఆహ్వానించడం కొరకు ఉద్యమస్ఫూర్తితో కృషిచేస్తుంది.

పేరు వెనుక చరిత్ర

[మార్చు]

ప్రఖ్యాత కవి, పండితుడు స్వలెహ్ రెషి సంకలనం చేసిన " తకిర సదత్-ఇ-సిమనియ "లో ఈ ప్రదేశం " షంపొరా " అని వర్ణంచబడింది. తరువాత దీనిని సయ్యద్ హుస్సైన్ సిమాని 10 వేలకు పైగా ఈ భూమిలో ప్రవహిస్తున్న సెలఏళ్ళు, కాలువలను చూసి ప్రభావితుడై కుల్‌గం అని మార్చాడు. కుల్ అంటే సంపూర్ణం అని గం అంటే నీతిని బోధించుట అని అర్ధం.

మార్గదర్శకం

[మార్చు]

హజ్రత్ అమీర్ కబీర్ హందాని తన శిష్యులతో కాశ్మీరుకు వచ్చిన సమయంలో ఇక్కడి సంస్కృతికి ముగ్ధుడయ్యాడు. అలాగే ప్రఖ్యాత కవి, కవయిత్రి షేక్ నూర్- దిన్ నూరాని, లాల్ డేడ్ కుల్‌గాంకు వచ్చినప్పుడు మతాతీతమైన సంఘీభావంతో ఉన్న ప్రజల సంస్కృతికి ప్రభావితులయ్యారు. వారు ఆసియాదేశాలలో మతవిధ్వేషాలు చెలరేగిన సమయాలలో కుల్‌గాం ప్రజలను ఆదర్శంగా చూపి సమైక్యంగా ఉండమని ప్రజలను కోరారు.

సెలఏళ్ళు

[మార్చు]

కుల్‌గం తమ వివేచన నీతికి బహుమానంగా దైవం వేలకొలది కాలువలు, సెలఏళ్ళు ప్రవహింపజేస్తున్నాడని విశ్వసిస్తున్నారు. భౌగోళికరూపం మౌలిక నిర్మాణాలను బలహీనపరుస్తున్నప్పటికీ ఈ ప్రాంతంలో సమర్ధవంతమైన పాలన కొనసాగుతూ ఉంది.

మొగల్ చక్రవర్తులు

[మార్చు]

మొగల్ చక్రవర్తి షైర్ షాహ్ సురి పాలనాకాలంలో షైక్ హజ్మ మఖ్దుం ఆధ్వర్యంలో ఒక తెహ్సిల్ ఏర్పాటు చేయబడింది. తెహ్సిల్ న్యాయపరిధిలో డొరు, బనిహల్, గులాబ్గర్, షొపియన్, ఇతరప్రాంతాలు చేర్చబడ్డాయి. అందులో పుల్వామా, షాపియన్, రీసి ప్రస్తుతం జిల్లాహోదాను పొందాయి. వాతావరణం, భౌగోళిక స్వరూపంవంటి సంపదలు మొగల్ చక్రవర్తుల నుండి దోగ్రా రాజుల వరకు ఈ ప్రాతంలో వేటను కొనసాగించారు. ప్రత్యేకంగా షహంషాహ్ జెహాన్ ఈ ప్రాంతంలో చినాబాఘ్, నిర్మించాడు. మహారాజా హరిసింఘ్ కుత్‌బల్ వద్ద బలమైన అభయారణ్యం స్థాపించాడు. ఈ జిల్లా రీసి సంప్రదాయ స్థాపకుడు షైక్ నూర్- ఉద్-దిన్- నూరానికు పుట్టిల్లు. ఆల్మా ఇక్బాల్, పి.టి జవహర్ లాల్ నెహ్రూ పూర్వీకం ఈ ప్రాంతమే.

జిల్లా హోదా

[మార్చు]

రాష్ట్రంలో 8 కొత్తజిల్లాలను ఏర్పాటుచేసిన తరువాత. ఇతర జిల్లాలతో కుల్‌గాం జిల్లా కూడా ఉనికిలోకి వచ్చింది. 2007 ఏప్రిల్ 2 న అనంతనాగ్ జిల్లా నుండి కొంతభాగాన్ని వేరు చేసి కుల్‌గాం జిల్లా రూపొందించబడింది. నల్లాహ్ వైషవ్ జలం పిర్ పంజల్‌కు చేరుతుంది. పిర్ పంజల్ జెహ్లం నది ప్రధాన ఉపనదులలో ఒకటి. జెహ్లం నది కుల్‌గం జిల్లా మీదుగా ప్రవహిస్తుంది. జెహ్లం నదిలో సంగమించే ముందుగా వైషవ్ నది పలు భాగాలుగా నిడివడి పలు కాలువలుగా ప్రవహిస్తూ జిల్లా వాసులకు త్రాగునీటిని అందిస్తూ, వ్యవసాయభూములను సశ్యశ్యామలం చేస్తుంది.

ప్రయాణసౌకర్యాలు

[మార్చు]

కుల్‌గాం పట్టణం శ్రీనగర్కు 68కి.మీ, అనంతనాగ్కు 17కి.మీ దూరంలో ఉంది. కుల్‌గం పొరుగున ఉన్న షోపియన్, పుల్వామా, అనంతనాగ్, రంబాన్ ల నుండి రహదారి మార్గంతో అనుసంధానమై ఉంది. ఆధ్యాత్మిక ఆకర్షణలతో జిల్లాలో అహరబల్ జలపాతం, వైషవ్ నల్లా వంటి విహారప్రదేశాలు కూడా ఉన్నాయి. కాంగ్‌వాంటన్, గురువాట్టన్, చంద్రబల్, నందిమార్గ్ హై లాండ్ పసరిక మైదానాలు వంటి పర్యాటక ఆకర్షణలు కూడా ఉన్నాయి. కౌంసర్నాగ్, వేస్కంగ్ (కుండం), ఖీనాగ్ ( ఖీ జోగిపోరా) మొదలైన సెలఏళ్ళు కూడా ఉన్నాయి.

ఉగ్రవాదులు

[మార్చు]

1990లో ఈ జిల్లాలో ఉగ్రవాదం పొడచూపింది. ప్రత్యేకంగా లస్కర్-ఎ-తాలిబా తీవ్రవాదులు.[3][4] అదనంగా తీవ్రవాదులను కాల్చివేయడం, ఏరివేయడం [5] తీవ్రవాదులు ప్రజలను ఎన్నికలను బహిస్కరించమని ప్రోత్సహించారు. [6]

రోడ్ సౌకర్యం

[మార్చు]

కుల్గాం జిల్లా (ప్రధాన జిల్లా రోడ్లు) జాతీయరహదారి 1 ఎతో కనెక్ట్ రహదారులు ఉన్నది

  • అనంతనాగ్-అష్ముజి - కుల్గం ప్రధాన రోడ్
  • వంపో- క్వియాంపో - కుల్గాం రోడ్
  • అఖరన్, హబిలిషి, కిలం & పిర్పోరా మీదుగా కుల్గానికి జాతీయరహదారి 1ఎ మిర్బజార్
  • మనిగాం, హబిలిషి, కిలం & పహ్లూ, మీదుగా కుల్గం జాతీయరాదారి 1ఎ మనిగం
  • క్వియామోహ్ - తురిగం దేవ్బఘ్ - కద్దర్- షొపియన్ - రోడ్
  • అర్వని- ఫ్రైసల్- యరిపొరా - కుల్గం రోడ్
  • సార్లు ఈ-దేవ్సర్- పహలూ- కుల్గం రోడ్
  • కుల్గం- షొపియన్ రోడ్
  • కుల్గం - దంహల్- అహరబల్ రోడ్
  • కుల్గం - దేవ్సర్- అడిగం రోడ్

ఇతర ముఖ్యమైన రహదారులు ఉన్నాయి

స్రందూ & కుల్పొరా ద్వారా

  • అష్ముజి- బుగం
  • యరిపొరా - కథపొరా - మునాద్ గుఫన్ రోడ్
  • ఖుద్వని- ఫ్రిసల్- బద్పొరా రోడ్
  • కంజికుల్ -బెహిభాగ్ రోడ్
  • మిర్బజార్ - జంగల్పొరా- కిలం రోడ్
  • మనిగాం - కిలం పహ్లూ రోడ్
  • యరిపొరా- నాన్మై - మతిపొరా- బెహిభాగ్
  • తురిగం దేవ్బఘ్ -నాన్మై - జబన్ రోడ్
  • కుల్గం - షౌచ్ - మొహమ్మద్పొరా - దడేర్కూట్ - బెహిల్భాగ్

2001 లో గణాంకాలు

[మార్చు]
విషయాలు వివరణలు
జిల్లా జనసంఖ్య . 422, 786,[7]
ఇది దాదాపు. దేశ జనసంఖ్యకు సమానం.[8]
అమెరికాలోని. నగర జనసంఖ్యకు సమం.
640 భారతదేశ జిల్లాలలో. 554వ స్థానంలో ఉంది.[7]
1చ.కి.మీ జనసాంద్రత. 925 [7]
2001-11 కుటుంబనియంత్రణ శాతం. 7.3%.[7]
స్త్రీ పురుష నిష్పత్తి. 951 [7]
జాతియ సరాసరి (928) కంటే.
అక్షరాస్యత శాతం. 60.3%
జాతియ సరాసరి (72%) కంటే.

ఆరోగ్య , విద్య

[మార్చు]
  • ' కుల్గాం జిల్లా హాస్పిటల్
  • సబ్ జిల్లా ఆసుపత్రులు యారిపొరా,, డి.హెచ్. పొరా
  • ఫ్రైసల్, కెబి పొరా, క్వియామత్, బగం, పహ్లూ, దేవ్సర్, బెహిల్భాగ్, మహ్మద్ పొరా, కిలం, అఖరన్, మంజగం మొదలైనవి వద్ద పిహెచ్సి
  • గవర్నమెంట్. యునాని & ఆయుర్వేదిక్ (ఐ.ఎస్.ఎం) డిస్పెన్సరీ, తురియన్ దేవ్భగ్

విద్య

[మార్చు]
  • గవర్నమెంట్. డిగ్రీ కుల్గం, డి.హెచ్ పొరా, కిలం (దేవ్సర్) కళాశాల
  • ఉన్నత పాఠశాలలు వాంపోహ్ మొదలైనవి కుల్గం, బగం, అష్మిజి, దంహల్, దేవ్సర్, కయామత్, ఫ్రిసల్, మునద్గఫన్, యారిపొరా, కిలం.
  • ఎఫ్.బి ఇన్స్టిట్యూట్ (ఉన్నత పాఠశాల) (అష్ముజి)
  • ప్రైవేట్ పరుగుల హై, ఉన్నత పాఠశాలలు అనేక జిల్లా అన్ని 4 విభాగాలలో పనిచేస్తున్నారు.
  • నూర్ స్టడీ సర్కిల్ హబ్లిషి (ప్రైవేట్ హై స్కూల్)
  • ఇంగ్లీష్ మీడియం పబ్లిక్ హై స్కూల్ మలిపొరా (ప్రైవేట్ హై స్కూల్)
  • కాశ్మీర్ పబ్లిక్ స్కూల్, కుల్గాం
  • సన్షైన్ నేషనల్ స్కూల్ కుల్గాం (ప్రైవేట్ స్కూల్)
  • హంఫియా ఉన్నత పాఠశాల. ఫ్రిసల్ యరిపొరా
  • రెడ్ ఆభరణాలు విద్యా గార్డెన్ బ్రజ్లూ (ప్రైవేట్ స్కూల్)
  • బాబా రిషి హఫియా హై స్కూల్ చవల్గం (ప్రైవేట్ స్కూల్)
  • లీడ్స్ కాన్వెంట్ స్కూల్ కుల్గాం (ప్రైవేట్ స్కూల్)
  • గవర్నమెంట్ . బాలికల మధ్య స్కూల్, తురిగాం దేవ్బగ్
  • గవర్నమెంట్. బాయ్స్ మధ్య స్కూల్, తురిగం దేవ్బఘ్
  • గవర్నమెంట్. హై స్కూల్ మిర్హమ కుల్గం
  • జెహ్లం లోయ విద్యా ఇన్స్టిట్యూట్ యరిపొరా
  • పబ్లిక్ మిషన్ హై స్కూల్ య్రిపొరా
  • సన్షైన్ పబ్లిక్ హై స్కూల్ (దేవ్సర్)
  • సయ్యద్ కరముల్లాహ్ ఆంగ్ల స్కూల్ అడిగం (మధ్య స్కూల్)
  • హనీఫా మోడల్ సంస్థ అష్ముజి, కుల్గాం (హై స్కూల్)

ఆర్ధికం

[మార్చు]
  • కుల్‌గం ప్రధాన ఆదాయపు వనరు వ్యవసాయం. సారవంతమైన దిగువ భూములు వరి పంటకు అనుకూలమైంది. ఎగువ భూములు నాణ్యమైన ఆఫిల్ పంటకు అనుకూలమైంది. ఎగువభూభాగంలో ఉన్న గ్రామీణప్రజలకు గొర్రెల పెంపకం కూడా ఆదాయ వనరులలో ఒకటిగా ఉంది.
  • కుల్‌గం జిల్లాలో పిర్ పంజల్ పర్వతం విస్తరించి ఉంది. జిల్లా వాయవ్యభూభాగంలో ఉన్న శక్తివంతమైన పర్వతాలు సహజసిద్ధమైన రక్షణ కవచంగా ఉంది. ఈ ప్రాంతం పూర్తిగా అరణ్యమయమై ఉంది.

సరిహద్దులు

[మార్చు]

మూలాలు

[మార్చు]
  1. Statement showing the number of blocks in respect of 22 Districts of Jammu and Kashmir State including newly Created Districts Archived 2008-09-10 at the Wayback Machine dated 2008-03-13, accessed 2008-08-30
  2. "ERO's and AERO's". Chief Electoral Officer, Jammu and Kashmir. Archived from the original on 2008-10-22. Retrieved 2008-08-28.
  3. "Top Lashkar-e-Taiba militant killed". NDTV. 16 September 2007. Archived from the original on 11 March 2007.
  4. "Gunbattle on between militants, security forces in south Kashmir". The Times of india. 25 May 2014. Archived from the original on 25 మే 2014. Retrieved 30 జూన్ 2014.
  5. "J-K: 2 militants killed in Kulgam, 3 miscreants arrested in Srinagar". One India News. 1 November 2010. Archived from the original on 25 మే 2014. Retrieved 30 జూన్ 2014.
  6. Pandit, M. Saleem (24 April 2014). "Low voter turnout in Kashmir due to militants' poll boycott call". The Times of india. {{cite news}}: |archive-date= requires |archive-url= (help)CS1 maint: url-status (link)
  7. 7.0 7.1 7.2 7.3 7.4 "District Census 2011". Census2011.co.in. 2011. Retrieved 2011-09-30.
  8. US Directorate of Intelligence. "Country Comparison:Population". Archived from the original on 2011-09-27. Retrieved 2011-10-01. Malta 408,333 July 2011 est.

వెలుపలి లింకులు

[మార్చు]