Jump to content

భవిష్య పురాణము

వికీపీడియా నుండి
A page from the Bhavishyottara section of Bhavishya Purana (Sanskrit, Devanagari)
ఈ వ్యాసానికి సంబంధించిన రచనలు
హిందూధర్మశాస్త్రాలు
aum symbol
వేదములు (శ్రుతులు)
ఋగ్వేదం · యజుర్వేదం
సామవేదము · అధర్వణవేదము
వేదభాగాలు
సంహిత · బ్రాహ్మణము
అరణ్యకము  · ఉపనిషత్తులు
ఉపనిషత్తులు
ఐతరేయ  · బృహదారణ్యక
ఈశ  · తైత్తిరీయ · ఛాందోగ్య
కఠ  · కేన  · ముండక
మాండూక్య  ·ప్రశ్న
శ్వేతాశ్వర
వేదాంగములు (సూత్రములు)
శిక్ష · ఛందస్సు
వ్యాకరణము · నిరుక్తము
జ్యోతిషము · కల్పము
స్మృతులు
ఇతిహాసములు
మహాభారతము · రామాయణము
పురాణములు
ధర్మశాస్త్రములు
ఆగమములు
శైవ · వైఖానసము ·పాంచరాత్రము
దర్శనములు
సాంఖ్య · యోగ
వైశేషిక · న్యాయ
పూర్వమీమాంస · ఉత్తరమీమాంస
ఇతర గ్రంథాలు
భగవద్గీత · భాగవతం
విష్ణు సహస్రనామ స్తోత్రము · త్రిమతాలు
లలితా సహస్రనామ స్తోత్రము · శక్తిపీఠాలు
శివ సహస్రనామ స్తోత్రము
త్రిమూర్తులు · తిరుమల తిరుపతి
పండుగలు · పుణ్యక్షేత్రాలు
... · ...
ఇంకా చూడండి
మూస:హిందూ మతము § వర్గం:హిందూమతం


సంస్కృతంలో వ్రాసిన హిందూ మతము యొక్క పురాణ శైలిలో రచించిన పద్దెనిమిది ప్రధాన రచనల్లో భవిష్య పురాణము (భవిష్య పురాణం) ఒకటి. [1][2] భవిష్య అంటే "భవిష్యత్తు" అర్ధం. ఇందులో భవిష్యత్ గురించిన ప్రవచనాలు ఉన్నాయి. ఏదేమైనప్పటికీ, ఇది మనుగడలో ఉన్న లిఖిత ప్రతుల యొక్క "ప్రవచనం" భాగాలు కలిగి ఉన్న ఒక ఆధునిక శకం పని. [3][4] ప్రాచీన కాలంగా ఉంటున్న, మనుగడలో ఉన్న లిఖిత గ్రంథాల్లోని ఇందులోని కొన్ని విభాగాలు, బృహత్ సంహిత, సాంబ పురాణం వంటి ఇతర భారతీయ గ్రంథాల నుండి పాక్షికంగా స్వీకరించబడ్డాయి. [3][5]భవిష్య పురాణాల్లోని మరింత నిజం, ప్రామాణికత గురించి ఆధునిక మేధావుల ద్వారా ప్రశ్నించబడింది. హిందూ సాహిత్యపు పౌరాణిక శైలి యొక్క "స్థిరమైన పునర్విమర్శలు , జీవన స్వభావానికి" ఈ పురాణ వచనం పరిగణించబడుతుంది. [6][7]

భవిష్య పురాణం వేద వ్యాస మహర్షి రచించిన అష్టాదశ పురాణాలలో ఏకాదశ పురాణం. ఈ పురాణంలో మొత్తం 5 భాగాలున్నాయి. మొదటి భాగంలో విష్ణువు, శివుడు, సూర్య భగవానుని జననం వర్ణించ బడింది. రెండవ, మూడవ, నాల్గవ భాగాలలో ఆ దేవతల గొప్పతనం వర్ణించ బడింది. ఐదవ భాగంలో స్వర్గలోక వర్ణన ఉంది.

స్వరూపము

[మార్చు]

భవిష్య మహాపురాణంలో రాబోవు కాలము యొక్క చరిత్ర గురించి వర్ణించ బడింది. ఇందులో బ్రహ్మ పర్వము, మధ్యమ పర్వము, ప్రతిసర్గ పర్వము, ఉత్తర పర్వము అను నాలుగు పర్వములు ఉన్నాయి. [4]

బ్రహ్మ పర్వము

[మార్చు]

సృష్టికి మూలకారకుడు సూర్యుడు అని, బ్రహ్మపదవాచ్యము అగు తత్త్వమని నిరూపించ బడినది, కనుక మొదటి పర్వమునకు బ్రహ్మ పర్వము అని పేరు. [3] ఇందులో అంతటా సూర్యుని మహిమ వర్ణించ బడింది. [1][3]

మధ్యమ పర్వము

[మార్చు]

మధ్యమ పర్వములో మూడు భాగాలు ఉన్నాయి. [3]

ప్రథమ భాగము

[మార్చు]

ఇందులో ప్రథమ భాగములో బ్రాహ్మణ గురు ప్రశంస, మతృ నమస్కారము, ఇతిహాస పురాణములు మహిమ, ఆరామ ప్రతిష్ఠ, హోమ ద్రవ్యముల ప్రమాణము వంటివి ఉన్నాయి.

ద్వితీయ భాగము

[మార్చు]

ఈ భాగములో శిల్పులకు వేతనాల నిర్ణయము, కలశస్థాపనలు, మాన నిరూపణము వంటి విషయాలు ఉన్నాయి.

తృతీయ భాగము

[మార్చు]

మూడవ విభాగములో ఆరామప్రతిష్ఠా విశేషాలు, పదముల అర్థ వివరణములు ఉన్నాయి.

ప్రతిసర్గ పర్వము

[మార్చు]

ఈ పర్వములో మూడు ఖండాలు ఉన్నాయి.

ప్రథమ ఖండము

[మార్చు]

కృత యుగం రాజవంశావళి, ప్రద్యోతుని మ్లేచ్చ యజ్ఞ వృత్తాంతము, కశ్యప కథ, అగ్నివంశ చరిత్ర, విక్రమాదిత్యుదుడు మొదలైనవి ఉన్నాయి.

ద్వితీయ ఖండము

[మార్చు]

బేతాళుడు విక్రమాదిత్యుడు కథలు, విక్రమాదిత్యుని నిర్యాణము, చంద్రగుప్తుడు, సత్యనారాయణ వ్రత కథ, చంద్రగుప్తుడు, మానస తీర్థ ప్రశంస, పాణిని శివస్తుతి, బోపదేవుడు, దేవీమహిమ, పతంజలి చరిత్ర మొదలైనవి ఉన్నాయి.

తృతీయ ఖండము

[మార్చు]

పాండవుల ఉత్తర జన్మ, శాలివాహనుడు, భోజుడు, పృధ్వీరాజు, జయచంద్రుడు, వైవస్వత మన్వంతర చరిత్ర, మహాకల్పములు, వరాహామిహిరుడు, ధన్వంతరి, ఆంధ్రులు, కల్పములు, మన్వంతరములు మొదలైనవి ఉన్నాయి.

మూలాలు

[మార్చు]
  1. 1.0 1.1 Dalal 2014, p. 71.
  2. Winternitz 1922, p. 541.
  3. 3.0 3.1 3.2 3.3 3.4 Rocher 1986, pp. 151–154.
  4. 4.0 4.1 K P Gietz 1992, p. 215 with note 1180.
  5. Dalal 2014, p. 72.
  6. Rocher 1986, p. 153.
  7. K P Gietz 1992, p. 48-49 with note 246.