బ్రెజిల్

వికీపీడియా నుండి
(Brazil నుండి దారిమార్పు చెందింది)
Jump to navigation Jump to search
República Federativa do Brasil  (Portuguese)
ఫెడరేటివ్ రిపబ్లిక్ ఆఫ్ బ్రెజిల్
Flag of బ్రిజిల్R బ్రిజిల్R యొక్క Coat of arms
నినాదం
  • "Ordem e Progresso" (Portuguese)
  • "Order and Progress"
జాతీయగీతం

జాతీయ చిహ్నము
బ్రిజిల్R యొక్క స్థానం
బ్రిజిల్R యొక్క స్థానం
రాజధానిబ్రెజిలియా
15°47′S 47°52′W / 15.783°S 47.867°W / -15.783; -47.867
అతి పెద్ద నగరం సౌ పౌలో
అధికార భాషలు పోర్చుగీసు[1]
జాతులు (2010[2])
ప్రజానామము బ్రెజిలియన్
ప్రభుత్వం Federal presidential constitutional republic
 -  అధ్యక్షుడు constitutional republic (PT)
 -  ఉపాధ్యక్షుడు మిచెల్ టెమెర్ (PMDB)
 -  డిప్యూటీస్ చాంబరు అధ్యక్షుడు Henrique Eduardo Alves (PMDB)
 -  సెనేట్ అధ్యక్షుడు Renan Calheiros (PMDB)
 -  సుప్రీం ఫెడరల్ కోర్ట్ యొక్క అధ్యక్షుడు Joaquim Barbosa
స్వాతంత్ర్యం యునైటెడ్ కింగ్డం ఆఫ్ పోర్చుగల్, బ్రెజిల్ , అల్గ్రేవ్స్ నుండి 
 -  డిక్లేర్డ్ 7 సెప్టెంబరు 1822 
 -  గుర్తింపు 29 ఆగస్టు1825 
 -  Republic 15 నవంబరు1889 
 -  Current constitution 5 అక్టోబరు1988 
 -  జలాలు (%) 0.65
జనాభా
 -  2012[4] అంచనా 193,946,886 
 -  2010 జన గణన 190,732,694[3] <--then:-->(5th)
జీడీపీ (PPP) 2012 అంచనా
 -  మొత్తం $2.356 trillion[5] (7th)
 -  తలసరి $11,875[5] (77th)
జీడీపీ (nominal) 2012 అంచనా
 -  మొత్తం $2.396 trillion[5] (7th)
 -  తలసరి $12,079[5] (58th)
జినీ? (2012) 51.9 
మా.సూ (హెచ్.డి.ఐ) (2012) 0.730 (85th)
కరెన్సీ Real (R$) (BRL)
కాలాంశం BRT (UTC−2 to −4)
 -  వేసవి (DST) BRST (UTC−2 to −4)
ఇంటర్నెట్ డొమైన్ కోడ్ .br
కాలింగ్ కోడ్ ++55

బ్రెజిల్ [6] అధికార నామం "బ్రెజిల్ సమాఖ్య గణతంత్రం".[7] దక్షిణ అమెరికా దేశాలలో అతి పెద్ద దేశం. వైశాల్యం రీత్యా ప్రపంచములోనే ఐదవ అతిపెద్ద దేశమైన బ్రెజిల దక్షిణ అమెరికా భూభాగంలో దాదాపు సగం విస్తీర్ణాన్ని కైలిగి ఉంటుంది. జనాభా లెక్కల రీత్యా కూడా ప్రపంచములోనే ఆరవ అతిపెద్ద దేశమైన బ్రెజిల్ నాల్గవ అతిపెద్ద ప్రజాస్వామ్య దేశంగా ఉంది. పోర్చుగీస్ భాషను అధికార భాషగా కలిగిన అతిపెద్ద దేశంగా ప్రత్యేకత కలిగి ఉంది.[8][9] తూర్పు సరిహద్దులో అట్లాంటిక్ మహాసముద్రం ఉన్న బ్రెజిల్ సముద్ర తీరం పొడవు 7,491 కిలోమీటర్ల కంటే అధికంగా ఉంది.[10] దేశసరిహద్దులో ఈక్వడార్, చిలీ మినహా మిగిలిన అన్ని దేశాలు ఉన్నాయి.దక్షిణ అమెరికా ఖండంలో 45.3% భూభాగం ఆక్రమించుకుని ఉంది.[11] బ్రెజిల్ లోని అమెజాన్ నదీముఖద్వారంలో విస్తారమైన ఉష్ణమండల అరణ్యాలు విస్తరించి ఉన్నాయి.వైవిధ్యమైన పర్యావరణం, విస్తారమైన జంతుజాలం, విస్తారమైన సహజ వనరులకు, అభయారణ్యాలకు ఇది నిలయంగా ఉంది.[10] అసమానమైన పర్యావరణం బ్రెజిల్‌ను 17 మహావైవిధ్యభరితమైన దేశాలలో ఒకటిగా చేసింది. పర్యావరణ పరిరక్షణ, అరణ్యాల నిర్మూలన వంటి చర్చలకు బ్రెజిల్ కేంద్రంగా ఉంది.

పోర్చుగీస్ సామ్రాజ్యం ప్రాంతానికి చెందిన ప్రాంతం అయిన 1500లో అన్వేషకుడు " పెడోరో అల్వరేస్ కాబ్రాల్ " ఈప్రాంతానికి చేరడానికి ముందు ల్యాండింగ్ చేరి ఈప్రాంతాన్ని స్వాధీనం చేసుకుని పోర్చుగీస్ సామ్రాజ్యంలో విలీనం చేయడానికి ముందు ఈ ప్రమ్ంతంలో పలు గిరిజన ప్రజలు దేశాలు స్థాపించుకుని నివసించారు. 1808 వరకు బ్రెజిల్ పోర్చుగీస్ కాలనీగా మిగిలిపోయింది. సామ్రాజ్యం యొక్క రాజధాని లిస్బన్ నుండి రియో ​​డి జనీరోకు బదిలీ చేయబడిన సమయంలో పోర్చుగీసు న్యాయస్థానం బ్రెజిల్‌కు బదిలీ చేయబడింది. 1815 లో పోర్చుగల్ బ్రెజిల్, అల్గార్వ్స్ యునైటెడ్ కింగ్డమ్ ఏర్పడినప్పుడు ఈ కాలనీ రాజ్యం స్థాయికి అభివృద్ధి చెందింది. 1822 లో బ్రెజిలియన్ స్వాతంత్ర్యంగా బ్రెజిల్ సామ్రాజ్యం సృష్టించడి రాజ్యాంగ రాచరికం, ఒక పార్లమెంటరీ వ్యవస్థలో పాలించబడే ఒక ఏకీకృత దేశం అయింది. 1824 లో మొట్టమొదటి రాజ్యాంగం ఆమోదం పొందిన ద్విసభ శాసనసభ ఏర్పాటు చేయబడింది. ప్రస్తుతం బ్రెజిల్ " నేషనల్ కాంగ్రెస్ అఫ్ బ్రెజిల్ " అని పిలవబడుతుంది. 1889 లో సైనిక తిరుగుబాటు తరువాత బ్రెజిల్ దేశము ప్రెసిడెంషియల్ రిపబ్లిక్‌గా మారింది. 1964 లో సైనిక తిరుగుబాటు తరువాత అధికారిక " బ్రెజిలియన్ సైనిక నియంతృత్వం " ప్రభుత్వం అధికారంలోకి వచ్చి 1985 వరకు పాలించారు. తరువాత ప్రజాపాలన తిరిగి ప్రారంభమైంది. 1988 లో రూపొందించిన బ్రెజిల్ ప్రస్తుత రాజ్యాంగం " ఫెడరల్ రిపబ్లిక్ "గా గుర్తించబడుతుంది.1500 సంవత్సరము నుండి 1822లో స్వాతంత్ర్యము పొందేవరకు బ్రెజిల్ పోర్చుగల్ పరిపాలనలో ఉంది. బ్రెజిల్ ఐక్య రాజ్య సమితి స్థాపక దేశాలలో ఒకటి.[12] " ఫెడరేషన్ డిస్ట్రిక్ "లో 26 రాష్ట్రాలు , 5,570 పురపాలకాలు భాగంగా ఉన్నాయి.ప్రపంచ అత్యున్నత 8 ఆర్థిక వ్యవస్థలలో బ్రెజిల్ ఆర్థికవ్యవస్థగా ఉంది. [13][14] బ్రెజిల్ " బి.ఆర్.ఐ.సి.ఎస్ " సభ్యదేశాలలో ఒకటిగా ఉంది. 2010 వరకు బ్రెజిల్ చేపట్టిన ఆర్థిక సంస్కరణల కారణంగా అంతర్జాతీయ గుర్తింపు పొందది అతివేగా అభివృద్ధి చెందుతున్న దేశాలలో ఒకటిగా ప్రత్యేకత సంతరించుకుంది.[15] దేశాభివృద్ధిలో " బ్రెజిలియన్ డెవెలెప్మెంట్ బ్యాంక్ " ప్రధానపాత్ర వహించింది.[16] బ్రెజిల్ యునైటెడ్ నేషన్స్, జి -20 ప్రధాన ఆర్థిక వ్యవస్థ (జి 20), బ్రిక్స్, దక్షిణ అమెరికా నేషన్స్ యూనియన్, మెర్కోసర్, ఆర్గనైజేషన్ ఆఫ్ అమెరికన్ స్టేట్స్, ఆర్గనైజేషన్ ఆఫ్ ఐబెరో-అమెరికన్ స్టేట్స్ , కమ్యూనిటీ ఆఫ్ పోర్చుగీస్ భాషా దేశాలు సంస్థలకు ఫండింగ్ సభ్యత్వదేశాలలో ఒకటిగా ఉంది. బ్రెజిల్ లాటిన్ అమెరికాలో ప్రాంతీయ శక్తి , అంతర్జాతీయ వ్యవహారాలలో " మిడిల్ పవర్ "గా గుర్తించబడుతుంది.[17] కొంతమంది విశ్లేషకులు బ్రెజిల్‌ను " ఎదుగుతున్న అంతర్జాతీయశక్తిగా " గుర్తిస్తున్నారు.[18] బ్రెజిల్ 150 సంవత్సరాలుగా కాఫీ ఉత్పత్తి చేస్తుంది.కఫీ బ్రెజిల్ ఆర్ధికవ్యవస్థలో ప్రధానపాత్రవహిస్తుంది.[19]

పేరువెనుక చరిత్ర

[మార్చు]

బ్రెజిల్ పదానికి పోర్చుగీష్ భాష మూలపదంగా ఉంది. బ్రెజిల్‌ సముద్రతీరంలో ఒకప్పుడు విస్తారంగా లభించిన " సీసల్పినియా ఎచినటా (బ్రెజిల్ వుడ్) ఈపదానికి కారణమని భావిస్తున్నారు.[20] పోర్చుగీసులో బ్రెజిల్ వుడ్‌ను " పౌ-బ్రాసిల్ "అని సాధారణంగా బ్రాసిల్ అని అంటారు. బ్రాసిల్ అంటే ఎంబరు వంటి ఎరుపు అని అర్ధం. లాటిన్ భాషా బ్రాసా (ఎంబర్)నుండి ఈపదం రూపొందింది.[21] బ్రెజిల్ వుడ్ నుండి ముదురు ఎర్రని రంగు తయారు చేయబడుతుంది.ఇది యురేపియన్ వస్త్రపరిశ్రమలో ఉపయోగించబడింది.బ్రెజిల్ వాణిజ్యపరంగా తయారుచేసిన ఉత్పత్తులలో ఇది మొదటిది.[22] 16వ శతాబ్ధంలో బ్రెజిల్‌లో సముద్రతీరం వెంట టుపి అనే స్థానికప్రజలచేత బ్రెజిల్ వుడ్ పెద్ద ఎత్తున పండించబడింది. వారు దీనిని యురేపియన్ వ్యాపారులకు ప్రధానంగా (పోర్చుగీసు , ఫ్రెంచి) విక్రయించి బదులుగా అత్యావసర వస్తువులను కొనుగోలు చేసారు.[23] పోర్చుగీసు అధికారికంగా ఈప్రాంతానికి " ది లాండ్ ఆఫ్ హోలీ క్రాస్ (టెర్రా డా శాంటాక్రజ్) " అని నామకరణం చేసి నమోదుచేసింది.[24] అయినప్పటికీ యురేపియన్ నావికులు , వ్యాపారులు ఈప్రాంతాన్ని " లాండ్ ఆఫ్ బ్రెజిల్ " అని పిలిచేవారు.[25] ఆరంభకాల నావికులు ఈప్రాంతాన్ని " లాండ్ ఆఫ్ పెరాట్స్ " (రామచిలకల దేశం) అని పిలిచారు.[26]పరాగ్వే అధికార భాష అయిన గురాని భాషలో బ్రెజిల్‌ను " పిండోరమా " అంటారు.స్థానిక ప్రజల చేత ఇవ్వబడిన ఈపేరుకు " లాండ్ ఆఫ్ పాల్మ్‌ ట్రీస్ " (తాటి చెట్ల భూమి) అని అర్ధం.[27]

చరిత్ర

[మార్చు]

బ్రెజిల్... దక్షిణ అమెరికా ఖండంలోని ఈ దేశం విస్తీర్ణపరంగా ప్రపంచంలో ఐదో అతి పెద్ద దేశం. భారతదేశం కన్నా దాదాపు మూడు రెట్లు పెద్దది. అయినా జనాభా 20 కోట్ల పై చిలుకు మాత్రమే. దేశంలో అధికార భాష పోర్చుగీసు. జనాభాలో 99 శాతం మంది ఆ భాష మాట్లాడతారు. పదిహేనో శతాబ్దంలో ఐరోపా వలసలు మొదలవటానికి ముందు.. ఇప్పటి బ్రెజిల్‌లో దాదాపు 2,000 వరకూ స్థానిక ఆదివాసీ జాతులు నివసించేవి. వారంతా పాక్షిక సంచార జాతులుగా ఉంటూ వేట, చేపలు పట్టడం, ఆహార సేకరణ, సంచార వ్యవసాయం ఆధారంగా జీవించేవారు.

ఐరోపా నుంచి.. ప్రత్యేకించి పోర్చుగీస్ నుంచి వలసల వెల్లువ రాకముందు ఈ ఆదివాసీ జనాభా సుమారు 24 లక్షల మందిగా ఉన్నట్లు అంచనా. కానీ ఇప్పుడా సంఖ్య కేవలం ఎనిమిది లక్షల చిల్లరకు కుదించుకుపోయింది. జాతుల సంఖ్య కూడా సుమారు 200కు తగ్గిపోయింది. ఐరోపా నుంచి వచ్చిన వ్యాధులు బారిన పడి లక్షలాది మంది చనిపోగా.. చాలా మంది ‘బ్రెజిల్ జనాభా’లో కలిసిపోయారు.

తొలుత పోర్చుగీస్ వలసదారులు, ఆఫ్రికా నుంచి బానిసలుగా తెచ్చిన నల్లవారు అధికంగా ఉండగా.. అనంతర కాలంలో ఐరోపా, అరబ్, జపాన్ దేశాల నుంచీ వలసలు వచ్చి స్థిరపడ్డారు. వీరందరి సమ్మేళనంతో బ్రెజిల్ విలక్షణ సాంస్కృతికతను, జాతీయతను సంతరించుకుంది. 1533 నుంచి పోర్చుగీసు సామ్రాజ్య వలస పాలనలో ఉన్న బ్రెజిల్ అనేక రాజకీయాల పరిణామాల అనంతరం 1889లో గణతంత్ర దేశంగా ఆవిర్భవించింది. అనేక పరిణామాల అనంతరం గణతంత్రం నిలదొక్కుకుంది.[28]

చరిత్ర

[మార్చు]

కాబ్రావంశం పాలనకు పూర్వం

[మార్చు]

అమెరికాలలో కనిపించిన మొట్టమొదటి లుజియా వుమన్ మానవ అవశేషాలు కొన్ని పెడ్రో లియోపోల్డో, మినాస్ గెరైస్ ప్రాంతంలో గుర్తించబడ్డాయి, ఇవి కనీసం 11,000 సంవత్సరాల క్రితం మానవ నివాసానికి సంబంధించిన ఆధారాలని భావిస్తున్నారు.[29][30] వెస్ట్రన్ హేమిస్పియర్లో కనుగొన్న మొట్టమొదటి మట్టిపాత్రలు బ్రెజిల్ అమెజాన్ హరివాణంలో 8,000 సంవత్సరాల క్రితం (క్రీ.పూ 6000) నాటివని భావిస్తున్నారు ఈ మృణ్మయపాత్రలు సంతారెమ్ సమీపంలో కనుగొనబడ్డాయి. ఉష్ణమండల అరణ్య ప్రాంతం సంక్లిష్ట చరిత్రపూర్వ సంస్కృతికి మద్దతు ఇచ్చిందని సాక్ష్యాలు రుజువుచేస్తున్నాయి.[31] పోర్చుగీసు రాకపోకల సాగించిన సమయంలో ప్రస్తుతం బ్రెజిల్ భూభాగం 7 మిలియన్ల ప్రజలు ఉన్నారని అంచనా వేయబడింది.[32] సిమీ నోమాడిక్ ప్రజలు వస్తుసేకరణ, వేట, చేపలు పట్టడం, వలస వ్యవసాయం ఆధారంగా జీవనం సాగించారు.బ్రెజిల్ స్థానికప్రజలలో అనేక పెద్ద స్థానికజాతి కలిగి ఉంది (ఉదా: టుపిస్, గ్వారనిసిస్, జసస్, అరావాక్స్). తుపిక్ ప్రజలు టుపినియుకిన్స్, టుపిన్బాబాల్లో ఉపవిభజనలు, ఇతర సమూహాలలో అనేక ఉపవిభాగాలు కూడా ఉన్నాయి.[33]ఐరోపావాసులు రాకముందే ఈ వర్గాల మధ్య, వారి ఉపభాగాల మధ్య సరిహద్దులు సంస్కృతుల భాష, నైతిక నమ్మకాలలో విభేదాలు తలెత్తాయి.[34] యుద్ధాల్లో ఖైదీలపై నరమాంసభక్షణ దాడి జరిగింది. భూమి, నీటిపై పెద్ద ఎత్తున సైనిక చర్యలు కూడా జరిగాయి.[35][36] వంశపారంపర్యత కొంత ప్రాముఖ్యత ఉండగా వారసత్వ వేడుకలు, సమావేశాలలో కేటాయించిన దానికంటే ఎక్కువ కాలం పాటు నాయకత్వ హోదా అణచివేయబడింది.[34] స్థానిక ఇండియన్లలో బానిసత్వం యూరోపియన్ల కంటే భిన్నమైన అర్థాన్ని కలిగి ఉంది. ఎందుకంటే ఇది విభిన్న సాంఘిక-ఆర్ధిక సంస్థల నుండి ఉద్భవించింది. అసమాన సంబంధాలు బంధుత్వ సంబంధాలలోకి అనుసంధానించబడి ఉన్నాయి.[37]

పోర్చుగీసు కాలనైజేషన్

[మార్చు]
Representation of the landing of Pedro Álvares Cabral in Porto Seguro, 1500.

1500 ఏప్రిల్ 22 న పోర్చుగీస్ సామ్రాజ్యం కోసం " బ్రెజిల్ పోడ్రో అల్వారెస్ కాబ్రాల్ " నేతృత్వంలో పోర్చుగీసు యుద్ధనౌకల రాకతో ప్రస్తుత బ్రెజిల్ ప్రాంతం పోర్చుగీసు వశమైంది.[38] పోర్చుగీస్ ఇక్కడ ఎదుర్కొన్న స్థానిక ప్రజలు అనేక తెగలగా విభజించబడి ఉన్నారు.వీరిలో ఎక్కువ మంది టుపి-గురాణి కుటుంబానికి చెందిన భాషలను మాట్లాడుతూ ఉన్నారు. ఇక్కడి ప్రజలు తమలో తాము పరస్పరం కలహించుకుంటూ ఒకరితో ఒకరు పోరాడుతూ ఉండేవారు.[39] పోర్చుగీసు ఇక్కడ 1532 లో మొట్టమొదటి స్థావరాన్ని స్థాపించినప్పటికీ 1534 లో వలసరాజ్యాల ప్రభావం సమర్థవంతంగా ప్రారంభమైంది. పోర్చుగల్ రాజు " మూడవ డోమ్ జోవో " భూభాగాన్ని పదిహేను ప్రైవేటు, స్వతంత్ర రాజ్యానికి చెందిన బ్రెజిల్‌కు చెందిన కెనాన్సీ కాలనీలుగా విభజించాడు.[40][41] ఏదేమైనా కెప్టెన్సీ కాలనీల వికేంద్రీకరణ, నిర్వహణాలోపం కలిగిన కెప్టెంసీ సమస్యాత్మకంగా మారాయి.1549 లో పోర్చుగీసు రాజు వాటిని " బ్రెజిల్ గవర్నరేట్ జనరల్ " మార్చాడు. ఇది దక్షిణ అమెరికాలో ఒక కేంద్రీకృత పోర్చుగీస్ కాలనీగా ప్రత్యేకత సంతరించుకుంది.[41][42] మొదటి రెండు శతాబ్దాల వలసరాజ్యాలలో స్థానిక, యూరోపియన్ సమూహాలు నిరంతర యుద్ధాలు కొనసాగించాయి.తద్వారా ప్రతికూల ప్రయోజనాలను పొందేందుకు అవకాశవాద సంబంధ కూటములు ఏర్పడ్డాయి.[43][44][45][46] 16 వ శతాబ్దం మధ్య నాటికి చెరకు చక్కెర బ్రెజిల్ అత్యంత ముఖ్యమైన ఎగుమతి ఉత్పత్తిగా మారింది,[39][47], పశ్చిమ ఆఫ్రికా బానిస మార్కెట్లో సబ్-సహారా ఆఫ్రికాలో కొనుగోలు చేసిన బానిసలు (అంగోలా, మొజాంబిక్ లో వారి కాలనీల పోర్చుగీస్ మిత్రపక్షాల నుండి మాత్రమే) బానిసలు అతిపెద్ద సంఖ్యలో దిగుమతి చేసుకోబడ్డారు.[48] వీరు పోర్చిగీసు మిత్రదేశాల నుండేకాక అంగోలా, మొజాంబిక్యూ నుండి కూడా దిగుమతి చేసుకోబడ్డారు.[49][50] బ్రెజిలియన్ చక్కెరకు మార్కెట్ గిరాకీ అధికరించడం కారణంగా చెరకు తోటలలో పనిచేయడానికి వీరు దిగుమతి చేసుకొనబడ్డారు.[51][52]

Painting showing the arrest of Tiradentes; he was sentenced to death for his involvement in the best known movement for independence in Colonial Brazil.

17 వ శతాబ్దం చివరి కాలానికి చెరకుకు ఎగుమతులు తగ్గుముఖం పట్టాయి.[53] బండేయిరంటీలు బంగారం అన్వేషణ ఫలించిన కారణంగా బంగారం వెలికితీత కాలనీప్రభుత్వ ఆర్థికరంగానికి వెన్నెముకగా మారింది.ఇది గోల్డ్‌రష్ అధికరించడానికి దారితీసింది.[54] ఇది ప్రంపంచం అంతటి నుండి మిగిలిన పోర్చుగీసు కాలనీల నుండి వేలాది పోర్చుగీసు వలసప్రజలను ఆకర్షించింది.[55] అధికరించిన వలసలు కొన్ని సంఘర్షణలకు కారణంగా మారాయి.[56] పోర్చుగీసు దాడులు " బండేయిరాస్ " అని పిలువబడ్డాయి. క్రమంగా దక్షిణ అమెరికాలో " అసలైన సరిహద్దులు " ఒప్పదం తరువాత సుమారుగా ప్రస్తుత బ్రెజిల్ సరిహద్దులు నిర్ణయించబడ్డాయి.[57][58] ఈ సమయంలో యురేపియన్ శక్తులు బ్రెజిల్ ప్రాంతాలను కాలనైజేషన్ చేయడానికి పోటీ పడ్డాయి.దాడులలో పోర్చుగీసు ఫ్రెంచి రియోలో (1560), మారంహాయొలో (1610), డచ్ రియోలో పోరాటాలు జరిగాయి.[59] బ్రెజిల్‌లోని పోర్చుగీసు కాలనీ నిర్వహణ అతిపెద్ద పోర్చుగీసు కాలనీ, సంపన్న పోర్చుగీసు కాలనీలుగా ప్రత్యేకత సంతరించుకున్నాయి.బానిసల తిరుగుబాటు నుండి తోటలను రక్షించుకోవడానికి [60] మినాస్ వంటి స్వయంప్రపత్తి లేక స్వతంత్ర భూభాలను తమ నియంత్రణలో ఉంచడానికి పోర్చుగీసు ప్రయత్నించింది.[61]

పోర్చుగీసుతో యునైటెడ్ కింగ్డం

[మార్చు]
The Acclamation of King João VI of the United Kingdom of Portugal, Brazil and the Algarves in Rio de Janeiro, 6 February 1818

1807 చివరిలో స్పానిష్, నపోలియానిక్ బలగాలు పోర్చుగీసు ఖండాంతర రక్షణను బెదిరించాయి. ఇది ప్రిన్స్ " రీజెంట్ జోయావో" క్వీన్ మొదటి మారియా పేరుతో రాయల్ కోర్టు లిస్బన్ నుండి బ్రెజిల్‌కు తరలించడానికి దారితీసింది.[62] అక్కడ వారు బ్రెజిల్ మొట్టమొదటి ఆర్థిక సంస్థలను స్థాపించారు,స్థానిక స్టాక్ ఎక్స్ఛేంజీలు[63], నేషనల్ బ్యాంక్, అదనంగా బ్రెజిలియన్ వాణిజ్యంలో పోర్చుగీసు గుత్తాధిపత్యం ముగించి బ్రెజిల్ ఇతర దేశాలకు అవకాశం ఇవ్వబడింది. 1809 లో బలవంతంగా ప్రవాసంలోకి వెళ్ళిన ప్రిన్స్ రీజెంట్ ప్రతీకారం తీర్చుకోవడం కోసం ఫ్రెంచ్ గయానా మీద దాడిచేయమని పోర్చుగీసును ఆదేశించాడు.[64] 1814 లో పెనింసులర్ యుద్ధం ముగిసిన తరువాత మొదటి క్వీన్ మరియా, ప్రిన్స్ రీజెంట్ జోయావో పోర్చుగలల్‌కు తిరిగి రావాలని ఒక పురాతన యూరోపియన్ రాచరికి అధిపతిగా ఒక కాలనీలో నివసిస్తున్న ఉండకూడదని " కోర్ట్ ఆఫ్ యూరప్ " నిర్భంధించింది. 1815 లో బ్రెజిల్‌లో నిరంతరాయంగా నివసించడాన్ని సమర్థించేందుకు గత ఆరు సంవత్సరాలుగా రాయల్ కోర్ట్ అభివృద్ధి చేయబడింది.క్రౌన్ పోర్చుగల్ బ్రెజిల్, అల్గార్వ్స్ యునైటెడ్ కింగ్డంను స్థాపించింది.తద్వారా ఇది ప్లురికాంటినెంటల్ ట్రాన్స్అట్లాంటిక్ రాచరిక రాజ్యాన్ని సృష్టించింది.[65] అయితే పోర్చుగల్‌లోని నాయకత్వం పెద్ద కాలనీ నూతన హోదాను వ్యతిరేకిస్తూ రాయల్ సభ లిస్బన్‌కు తిరిగిరావాలని కోరబడింది. (1820 నాటి లిబరల్ విప్లవం ప్రతిపాదించబడినది), బ్రెజిలియన్ సమూహాలు 1817 ఆచరణాత్మక, నిజమైన మార్పులకు అసహనంగా స్వాతంత్ర్యం, గణతంత్రాన్ని కోరింది.[65] 1821 లో పోర్టో నగరాన్ని స్వాధీనం చేసుకున్న విప్లవకారుడు[66] డి.జొయావొ దానిని ఎక్కువసేపు నిలుపుకోవడంలో విఫలుడై తిరిగి లిస్బన్ చేరుకున్నాడు.కొత్తరాజ్యాంగాన్ని రూపొందించి తకుమారుని రాజప్రతినిధిగా నియమించి రాకుమారుడు పెడ్రో డీ అల్కాంట్రా తిరిగి స్వస్థలం చేరుకున్నాడు. [67]

స్వతంత్ర సాంరాజ్యం

[మార్చు]
Declaration of the War of Independence of Brazil by Prince Pedro (later Emperor Pedro I) on 7 September 1822.

పోర్చుగీసు, బ్రెజిలియన్ల మధ్య ఉద్రిక్తతలు పెరిగాయి. పోర్చుగీస్ కోర్ట్‌ 1820 లిబరల్ విప్లవం విధించిన నూతన రాజకీయ పాలన మార్గదర్శకత్వంలో పనిచేస్తూ బ్రెజిల్‌ను ఒక కాలనీగా తిరిగి స్థాపించడానికి ప్రయత్నించింది.[68] బ్రెజిల్‌ ప్రజలు లొంగిపోవడానికి నిరాకరించారు. ప్రిన్స్ పెడ్రో వారితో కలిసి నిలబడటానికి నిశ్చయించుకున్నారు. 1822 సెప్టెంబరు 7 న దేశం పోర్చుగల్ నుండి స్వాతంత్ర్యం ప్రకటించింది.[69] ఒక నెల తరువాత ప్రిన్స్ పెడ్రో బ్రెజిల్ మొట్టమొదటి చక్రవర్తిగా ప్రకటించబడ్డాడు. ఇది డొమ్ పెడ్రో రాజరికవ్యవస్థగా బ్రెజిల్ సామ్రాజ్య స్థాపనకు దారితీసింది.[70] అప్పటికే ఈ ప్రక్రియతో బ్రెజిల్ స్వాతంత్ర్యం పోరాటం ప్రారంభమైనది. ఉత్తర ఈశాన్య ప్రాంతాలు, సిస్ప్లేటినా రాష్ట్రం వరకు వ్యాపించింది.[71] 1824 మార్చి 8 న చివరి పోర్చుగీస్ సైనికులు లొంగిపోయారు.[72] 1825 ఆగస్టు 29న పోర్చుగల్ అధికారికంగా బ్రెజిల్‌ను గుర్తించింది.[73]

1831 ఏప్రిల్ 7 న సంవత్సరాల కాలం ఉదారవాద, సంప్రదాయవాద పక్షాలు రెండింటినీ సాగిన నిర్వహణా అల్లర్లు, పరిపాలన అసహనం విడిచిపెట్టి " ఈక్వడార్ కాంఫిడరేష రూపొందించడానికి ప్రయత్నం చేసారు. [74] అలాగే పోర్చుగల్లోని నిరంకుశవాదులకు వారసత్వం విధానం అనుసరించి పెడ్రో " ఆరవ కింగ్ జాన్" కు పరిపాలనా బాధ్యత అప్పగించి తాను కుమార్తె కిరీటం తిరిగి స్వాధీనం చేసుకోవడానికి పోర్చుగీసు వెళ్ళాడు. అందువలన ఐదు సంవత్సరాల వారసుడు " రెండవ డోం పెడ్రో " అనే రాజకుటుంబ నామంతో బ్రెజిల్ సామ్రాజ్యానికి రెండవ చక్రవర్తి అయ్యాడు.[75]

Pedro II of Brazil, Emperor of Brazil between 1831 and 1889.

క్రొత్త చక్రవర్తి తన రాజ్యాంగ అధికారాలను అతను వయస్సు వచ్చేవరకు అమలు చేయలేడు. అందువలన జాతీయ అసెంబ్లీకి ఒక ప్రతినిధి ఏర్పాటు చేయబడ్డాడు. [76]

ప్రాతినిధ్యం వహించే ప్రతినిధికి మితమైన అధికారం ఉంటుంది. ఒక ఆకర్షణీయ వ్యక్తి లేకపోవడంతో ఈ సమయంలో గ్రో-పారాలోని కాబనాగేమ్, సాల్వడార్ డా బాహియాలో మాలె తిరుగుబాటు, బలైదా (మారన్హో), సబినడ (బాహియా), రాగాముఫిన్ యుద్ధం మొదలయిన ప్రాంతీయ తిరుగుబాట్లు వరుస రియో ​​గ్రాండే దో సుల్‌లో ప్రారంభమై గియుసేప్ గారిబాల్డి మద్దతుతో కొనసాగాయి. ఇవి కేంద్ర అధికారంతో అసంతృప్తి చెందిన ప్రోవిన్సుల నుండి ఉద్భవించాయి. తిరుగుబాటుకు విస్తారమైన బానిసత్వం, కొత్తగా స్వతంత్ర దేశ రాజ్యం సామాజిక ఉద్రిక్తతలతో కలిసి వచ్చాయి.[77] 1840 లో జరిగిన రెండవ పెట్రో పెడ్రో అకాల పట్టాభిషేకంతో కొన్ని సంవత్సరాల ప్రతినిధిపాలన ముగింపుకు వచ్చిన తర్వాత 1840 ల చివరిలో పెర్నాంబూకోలో ప్రియీరా తిరుగుబాటు తలెత్తింది. [78]రాచరికం చివరి దశలో అంతర్గత రాజకీయ చర్చ బానిసత్వ సమస్యపై కేంద్రీకృతమైంది. 1850 లో అట్లాంటిక్ బానిస వాణిజ్యం వదలివేయబడింది.[79] బ్రిటీష్ అబెర్డీన్ చట్టం ఫలితంగా మే 1888 లో దేశంలో బానిసత్వాన్ని నైతిక, చట్టపరమైన ఉపసంహరణ చేయడానికి దీర్ఘకాల అంతర్గత సమీకరణ, వివాదం తర్వాత అధికారికంగా రద్దు చేయబడింది.[80] సామ్రాజ్యానికి బ్రెజిల్ సరిహద్దులలో ఉన్న దక్షిణ కోన్ దేశాలతో సమస్యలు తలెత్తాయి.సిస్ప్లాటైన్ యుద్ధం తర్వాత ఉరుగ్వేకు స్వాతంత్ర్యం లభించింది.[81] రెండో పెడ్రో 58 సంవత్సరాల పాలనలో బ్రెజిల్ మూడు అంతర్జాతీయ యుద్ధాలను గెలిచింది. బ్రెజిల్ చరిత్రలో అతిపెద్ద యుద్ధ ప్రయత్నం అయిన ప్లాటిన్ యుద్ధం, ఉరుగ్వేయన్ యుద్ధం, వినాశకరమైన పరాగ్వేయన్ యుద్ధం.[82][83] 1889 నవంబరు 15 న సంవత్సరాల కాలం కొనసాగిన ఆర్థిక స్థబ్ధత కారణంగా సైనిక అధికారులు, గ్రామీణ, పంపన్న ప్రముఖులతో (విభిన్న కారణాల వల్ల) రాజీ పడిన తరువాత మొదలైన సైనిక తిరుగుబాటు రాజరిక వ్యవస్థ పడగొట్టింది.[84]

రిపబ్లిక్ ప్రారంభం

[మార్చు]
Proclamation of the Republic, 1893, oil on canvas by Benedito Calixto (1853–1927).

"ప్రారంభ రిపబ్లికన్ ప్రభుత్వం ఆర్మీ నియంతృత్వానికి కంటే కొంచం అధికంగా రియో ​​డి జనీరోలో , రాష్ట్రాలలో సైనిక ఆధిపత్య వ్యవహారాలు కొనసాగాయి. పత్రికల స్వేచ్ఛ అదృశ్యమయ్యింది , అధికారంలో ఉన్నవారిని ఎన్నికలు నియంత్రించాయి".[85] 1894 లో రెండు తీవ్ర సంక్షోభాల తరువాత ఆర్థికవ్యవస్థాభివృధ్హితో పాటు " రిపబ్లికన్ సివిలియన్లు " అధికారంలోకి వచ్చారు. [86][87][88] ఈ మొదటి రిపబ్లికన్ కాలంలో దేశం విదేశీ విధానంలో పొరుగు దేశాలతో సరిహద్దు వివాదాలను పరిష్కరించడంలో సంతులనాన్ని విజయవంతంగా కొనసాగించింది. [89] ఎకె యుద్ధము (1899-1902), ప్రపంచ యుద్ధంలో (1914-1918) లో పాల్గొన్నది,[90][91][92] తరువాత లీగ్ ఆఫ్ నేషన్స్లో ప్రముఖ పాత్ర పోషించడంలో విఫలమైన ప్రయత్నం; ;[93] అంతర్గతంగా ఎంసిల్హమెంటో సంక్షోభం నుండి[94][95],[96] ఆర్మడ తిరుగుబాటు [97] ఆర్థిక, రాజకీయ, సామాజిక అస్థిరత సుదీర్ఘమైన చక్రం 1920 ల వరకు కొనసాగింది. తరువాత జరిగిన దేశంలో పౌరులు, సైనిక భాగస్మాయంతో పలు తిరుగుబాటులు మొదలైయ్యాయి.[98][99][100][101][102][103] కొంచెం కొంచెంగ ఈ సంక్షోభాల వల్ల ఏర్పడిన అస్థిరత పాలనను అణచివేసింది. తాను ఓడించిన ప్రతిపక్ష రాష్ట్రపతి అభ్యర్థి గెయులియో వార్గాస్ హత్య నేపథ్యంలో అక్టోబరు 1930 తిరుగుబాటుకు చాలా మంది ప్రజలు సైనికులకు మద్దతు ఇచ్చారు.[104][105] వర్గాస్, సైన్యం తాత్కాలికంగా అధికారాన్ని నిలుపుకోవడానికి ప్రయత్నిస్తూ కాంగ్రెస్‌ను మూసివేశారు, రాజ్యాంగాన్ని ఆపివేశారు, అత్యవసరంగా నియమించిన అధికారాలతో పాలించారు, రాష్ట్రాల గవర్నర్లను తమ సొంత మద్దతుదారులతో భర్తీ చేశారు.[106][107]

In half of the first 100 years of republic, the Brazilian Army exercised power directly or through figures like Getúlio Vargas (center).
Soldiers of the Brazilian Expeditionary Force greet Italian civilians in Massarosa, during World War II.
Construction of Brasília, the new capital, in 1959.
Tanks in front of the National Congress of Brazil patrol the Esplanada dos Ministérios, in Brasilia, after the coup d'état of 1964, which established a period of 21 years of military dictatorship.
Ulysses Guimarães holding the Constitution of Brazil in his hands.

1930 వ దశాబ్ధంలో వర్గాస్, అతని మద్దతుదారులను అధికారం నుండి తొలగించటానికి మూడు ప్రయత్నాలు విఫలమయ్యాయి. మొదట 1932 లో పాలిస్టా నాయకత్వంలోని రాజ్యాంగ వ్యతిరేక తిరుగుబాటు, రెండవది నవంబరు 1935 లో కమ్యూనిస్ట్ తిరుగుబాటు, చివరిసారిగా మే 1938 లో స్థానిక ఫాసిస్టులచే పిట్స్చ్ ప్రయత్నం.[108][109][110] 1935 తిరుగుబాటు భద్రతా సంక్షోభాన్ని సృష్టించింది. కాంగ్రెస్ నిర్వహణాధికారులకు అధికారాన్ని బదిలీ చేసింది.1937 లో జరిగిన తిరుగుబాటు 1938 ఎన్నికల రద్దుకు దారితీసింది.పరిస్థితులు వర్గాన్‌ను ఒక నియంతగా మార్చాయి.ఎస్టాడో నోవో శకాన్ని ప్రారంభించింది. ప్రభుత్వ క్రూరత్వం కొనసాగింధి ప్రెస్ మీద నిఘా అధికరించింది.[111] 1942 వరకు బ్రెజిల్ రెండవప్రపంచ యుద్ధంలో పాల్గొనకుండా మధ్యస్థం వహించినప్పటికీ తరువాత అల్లైస్ వైపు యుద్ధంలో పాల్గొన్నారు. [112][113] నాజీ జర్మనీ, ఫాసిస్ట్ ఇటలీ మీద ప్రతీకారం తీర్చుకోవడానికి దక్షిణ అట్లాంటిక్‌ మీద వ్యూహాత్మక వివాదం నేపథ్యంలో.[114] అట్లాంటిక్ యుద్ధంలో పాల్గొనడంతో పాటు బ్రెజిల్ ఇటాలియన్‌తో పోరాడటానికి సైనిక బలగాన్ని పంపించింది.[115] 1945 లో ఐరోపాలో నాజీ-ఫాసిస్ట్ ప్రభుత్వాల ముగింపుతో వర్గాస్ స్థానం నిలకడలేనిదిగా మారింది. మరొక సైనిక తిరుగుబాటులో అతను త్వరితగతిన పడగొట్ట పడటంతో 15 ఏళ్ళ క్రితం నిలిపివేసిన అదే సైన్యంతో ప్రజాస్వామ్యం "పునఃస్థాపించబడింది".[116] 1950 ఎన్నికలలో తిరిగి అధికారానికి వచ్చిన తరువాత 1954 ఆగస్టులో సంభవించిన రాజకీయసంక్షోభం కారణంగా వర్గాస్ ఆత్మహత్య చేసుకున్నాడు. [117][118]

సమకాలీన శకం

[మార్చు]

వర్గాస్ ఆత్మహత్య తరువాత స్వల్పకాల ప్రభుత్వాలు పాలనచేసాయి.[119] 1956లో " జుస్కెలినొ కుబిస్చెక్ " అధ్యక్షుడు అడై ప్రతిపక్షాలతో శాతియుతంగా ఉంటానని భరోసా ఇచ్చాడు. ప్రతిపక్షాలు తీవ్రప్రతిఘటన చేయకుండా ప్రభుత్వపాలన కొనసాగడానికి అనుమతించాయి.[120] ఆర్థికరగం, పారిశ్రామిక రంగం గణనీయంగా అభివృద్ధి చెందాయి.[121] 1960 లో చేపట్టిన రాజధాని నగరం " బార్సిలియా " నిర్మాణం అధ్యక్షుని గొప్పసాధనగా భావించబడింది.[122] ఆయన తరువాత అధ్యక్షపీఠం అలంకరించిన " జానియో క్వడ్రాస్ " ఒక సంవత్సరం కంటే తక్కువ సమయంలో 1961 లో పదవికి రాజీనామా చేసాడు.[123] ఆయన ఉపాధ్యక్షుడు పదవిని చేపట్టడానికి ప్రతిపక్షాలు ఖండించాయి. [124] 1964లో తిరుగుబాటు ద్వారా అద్యక్షుని పదవి నుండి తొలగించి బ్రెజిల్ సైన్యం అధికారం స్వాధీనం చేసుకున్నది. [125] కొత్త పాలన మారుతుందని సూచించబడినప్పటికీ [126] క్రమంగా అది పూర్తి స్థాయి నియంతృత్వ పాలనగా మారింది.[127] గొరిల్లా దళాలు మాత్రమే కాక, కళాకారులు, పత్రికావిలేఖరులు, పౌరులలో ఇతర సభ్యులు అణిచివేతకు గురైయ్యారు. [128] [129] దేశం లోపల, వెలుపల " ఆపరేషన్ కండోర్ "గా విమర్శించబడింది.[130][131] "ఆర్థిక అద్భుతం"గా పిలవబడే ఒక ఆర్థిక వృద్ధి కారణంగా ఇతర నిరంకుశ ప్రభుత్వాలు వంటి క్రూరత్వం ఉన్నప్పటికీ సైనిక పాలన 1970 ప్రారంభంలో జనాదరణ పొందింది.[132]నిదానంగా వామపక్ష గెరిల్లాల ఓటమి తరువాత అణచివేత మందగించని నియంతృత్వ శక్తి ప్రజాజీవితాన్ని చిన్నాభిన్నం చేసింది. [133]

అంతేకాక కాలవ్యవధిలో సంభవించిన ఆర్థిక సంక్షోభాలను ఎదుర్కోవటానికి అసమర్థత , వత్తిడి కారణంగా పాలనలో మార్పు తప్పనిసరి అయింది.ప్రభుత్వానికి జనరల్స్ గెయిసెల్ , గోల్బరీ నాయకత్వం వహించింది. [134] 1979 లో అమ్నెస్టీ లా యొక్క చట్టంతో, ప్రజాస్వామ్యానికి బ్రెజిల్ నెమ్మదిగా తిరిగి ప్రారంభమైంది, ఇది 1980 ల్లో పూర్తయింది.[134] 1979 లో " ఆమెంసిటీ లా " అమలు చేయబడడంతో క్రమంగా మొదలైన ప్రజాపాలన 1980 లో పూర్తి స్థాయికి చేరుకుంది.[78] 1985 లో జోస్ సర్నే అధ్యక్ష పదవిని చేపట్టినప్పుడు సివిలియన్లు తిరిగి అధికారంలోకి వచ్చారు. ఆర్థిక సంక్షోభం , సైనిక పాలన నుండి వారసత్వంగా అభివృద్ధి చెందిన ద్రవ్యోల్బణాన్ని నియంత్రించడంలో వైఫల్యం చెందడం ద్వారా ఆయన పదవీ కాలంలో ఆయన జనాదరణ పొందలేదు.[135] సర్నీ అసఫలమైన ప్రభుత్వం 1989 లో దాదాపుగా తెలియని " ఫెర్నాండో కొలోర్ " ఎన్నిక చేయడానికి దారి తీసింది. తరువాత 1992 లో జాతీయ కాంగ్రెస్ ప్రభుత్వం మీద అభిశంశన తీర్మానం చేసింది.[136] తరువాత అధికారానికి వచ్చిన ఉపాధ్యక్షుడు " ఇటామార్ ఫ్రాంకో " ఫోర్నాండో హెన్రిక్ కార్డోసో ఆర్థిక మంత్రిగా నియమించాడు. 1994 లో కార్డోసో అత్యంత విజయవంతమైన ప్లానో రియల్ తయారుచేసాడు.[137] దశాబ్ధాలకాలంగా గతప్రభుత్వాలు అనుసరించిన ఆర్థికప్రణాళికలు అరికట్టలేని ద్రవ్యోల్బణం ప్రస్తుత ప్రభుత్వకాలంలో నియంత్రించబడి ఆర్థికరంగం స్థిరపడింది.[138][139] 1994-1998 లో కర్డొసొ విజయం సాధించి అధ్యక్షపదవిలో కొనసాగాడు.[140] కార్డోసో నుండి తన ప్రధాన ప్రతిపక్ష నేత లూయిజ్ ఇనాసియో లూలా డా సిల్వా (2002 లో ఎన్నికయ్యారు , 2006 లో తిరిగి ఎన్నికయ్యాడు) కు అధ్యక్షపదవి శాంతియుత బదిలీ చేయబడింది. బ్రెజిల్ చివరకు దీర్ఘకాలంగా కోరిన రాజకీయ స్థిరత్వాన్ని సాధించడంలో విజయం సాధించింది.[141][142] అయినప్పటికీ దశాబ్ధాలుగా పేరుకుపోయిన అవినీతి, పోలీసు క్రూరత్వం, అసమర్ధ రాజకీయాలు , ప్రజా సేవకార్యక్రమాలు 2010 లో లూలా అధ్యక్షపదవీ కాలం ముగిసిన తరువాత మొదటిసారిగా పదవీ బాధ్యతలు చేపట్టిన " దిల్మా రూసెఫ్ " పదవి మధ్యకాలంలో అనేక శాంతియుత నిరసనలు వెలుగులోకి వచ్చాయి. [143][144] అనేక లంచాలు , పన్ను ఎగవేత పథకాలలో అన్ని ప్రాథమిక రాజకీయ పార్టీలు, రాజకీయ నాయకులు జోక్యం సాక్ష్యాలతో వెవరించబడడంతో రాజకీయ , ఆర్థిక సంక్షోభాలు అధికరించాయి.[145][146] 2015-2016 లో ఆమె కోసం , ఆమె వ్యతిరేకంగా పెద్ద వీధి నిరసనలు [147] 2016 లో కాంగ్రెస్ రౌసెఫ్‌కు వ్యతిరేకంగా అభిశంశన తీర్మానం నెరవేర్చింది.[148][149] 2017 లో " పెట్రో ప్బ్రాస్ కుంభకోణం "తో సంబంధం ఉన్న అధ్యక్షుడు " మైకేల్ టెమర్ " కేబినెట్ లోని 9 మంత్రులను 71 చట్టసభ్యులను విచారించమని బ్రెజిలియన్ సుప్రీం కోర్ట్ ఆదేశించింది.[150] ప్రస్తుత అధ్యక్షడు టెమర్ స్వయంగా బ్రెజిల్ అవినీతిని గురించి విమర్శించాడు.[151]

భౌగోళికం

[మార్చు]
Topographic map of Brazil.

బ్రెజిల్ దక్షిణ అమెరికా తూర్పు తీరంలో చాలా భాగాన్ని, ఖండాంతర అంతర్భాగం చాలా భాగాన్ని ఆక్రమించుకుంటుంది.[152]

దక్షిణం భూ సరిహద్దులలో ఉరుగ్వే, నైరుతీ సరిహద్దులో అర్జెంటీనా, పరాగ్వే, పశ్చిమ సరిహద్దులో బొలీవియా, పెరూ,వాయువ్య సరిహద్దులో కొలంబియా, వెనిజులా, గయానా, సురినామ్, ఫ్రాన్స్ (ఫ్రెంచ్ గయానాలోని ఫ్రెంచ్ విదేశాల ప్రాంతం) ఉన్నాయి. ఇది ఈక్వడార్, చిలీ మినహా దక్షిణ అమెరికా దేశాలన్నింటితో సరిహద్దును పంచుకుంటుంది.ఇది ఫెర్నాండో డే నోరోన్హా, రోకాస్ అటోల్, సెయింట్ పీటర్, పాల్ రాక్స్, ట్రిండాడే, మార్టిమ్ వాజ్ వంటి అనేక సముద్రపు ద్వీప సమూహాలను కూడా ఇది కలిగి ఉంది. [10] దీని పరిమాణం, ఉపశమనం, వాతావరణం, సహజ వనరులు బ్రెజిల్ భౌగోళికంగా భిన్నంగా ఉంటాయి.[152] అట్లాంటిక్ దీవులతో సహా, బ్రెజిల్ అక్షాంశాల 6 ° ఉత్తర, 34 ° దక్షిణ అక్షాంశం మధ్య ఉంటుంది., 28 °, 74 ° పశ్చిమ రేఖాంశం మద్య ఉంటుంది.

బ్రెజిల్ వైశాల్యం 85,15,767.049 కిమీ 2 (3,287,956 చదరపు మైలు). వైశాల్యపరంగా బ్రెజిల్ ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఐదవ స్థానంలో, అమెరికాలో మూడవ అతిపెద్ద దేశంగా ఉంది.[153] 55,455 చ.కి.మీ. (21,411 చ.కి.మీ)జలభాగం వైశాల్యం కలిగి ఉంది.[10] వాతావరణపరంగా ఇది నాలుగు కాలమండలాలకు విస్తరించింది. అమెజాన్ పశ్చిమ ప్రాంతం- ఆక్రె రాష్ట్రంలో యు.టి.సి.-5కు, పశ్చిమ రాష్ట్రాలలో యు.టి.సి-4, తూర్పు రాష్ట్రాల్లో యు.టి.సి.-3 (జాతీయ సమయం), అట్లాంటిక్ ద్వీపాలలో యు.టి.సి.-2 వాతారణ మండలాలుగా ఉంది.[154]

బ్రెజిల్ భూమధ్యరేఖ, ట్రాపిక్ ఆఫ్ కాప్రికాన్ ఉన్న ప్రపంచంలోని ఏకైక దేశంగా ప్రత్యేకత కలిగి ఉంది. లోపల, వెలుపల రెండు చుట్టుప్రక్కల ఉష్ణమండల ప్రాంతాలను కలిగి ఉన్న ఏకైక దేశంగా కూడా దేశానికి ప్రత్యేకత ఉంది. బ్రెజిలియన్ స్థలాకృతి వైవిధ్యంగా ఉంది. కొండలు, పర్వతాలు, మైదానాలు, పర్వత ప్రాంతాలు, స్కర్బ్‌లాండ్‌ ఉన్నాయి. భూభాగం అధికంగా భాగం 200 మీటర్ల (660 అడుగులు), 800 మీటర్ల (2,600 అడుగులు) ఎత్తులో ఉంది.[155] ప్రధాన భూభాగం ప్రాంతం దేశంలోని దక్షిణ భాగంలో అధిక భాగాన్ని కలిగి ఉంది.[155] పీఠభూమి వాయువ్య భాగాలలో విస్తారమైన రోలింగ్ మైదానాలు దిగువ గుండ్రని కొండలచే విరిగిపోతాయి.[155] 1,200 మీటర్ల (3,900 అడుగులు) ఎత్తుల ఎత్తుకు చేరుకునే సంక్లిష్టమైన భారీ గట్లు, పర్వత శ్రేణులతో ఆగ్నేయ భాగం మరింత కఠినంగా ఉంటుంది.[155] ఈ పర్వతశ్రేణులలో మాంటిక్యూరా, ఎస్పిన్హాకో పర్వతాలు, సెర డర్ మార్ భాగంగా ఉన్నాయి.[155] బ్రెజిల్లో అత్యంత ఎత్తైన పికో డా నెబ్లినా 2,994 మీటర్లు (9,823 అడుగులు), అట్లాంటిక్ మహాసముద్రం అత్యల్పంగా ఉంది.[10] బ్రెజిల్ ప్రపంచంలో అత్యంత విస్తృతమైన నదుల దట్టమైన, సంక్లిష్టమైన వ్యవస్థగా ఉంది. ఇది ఎనిమిది అతిపెద్ద పారుదల ముఖద్వారాలు కలిగివుంది. అన్నీ అట్లాంటిక్‌లో ప్రవహిస్తున్నాయి.[156] ప్రధాన నదులు అమెజాన్ (ప్రపంచంలో రెండో అతి పొడవైన నది, అతిపెద్ద నీటి వనరుల పరంగా) పారనా, దాని ప్రధాన ఉపనది ఇగ్యుజు (ఇగువాజు జలపాతం), నీగ్రో, సావో ఫ్రాన్సిస్కో, జింగ్యు, మదీరా, తపజోస్ నదులు ప్రధానమైనవి.[156]

వాతావరణం

[మార్చు]
Brazil map of Köppen climate classification.

బ్రెజిల్ వాతావరణం ఒక విస్తారమైన వాతావరణ పరిస్థితిని, విస్తృత స్థలాకృతిలో ఉంటుంది. అయితే దేశంలో అధిక భాగం ఉష్ణమండలంగా ఉంటుంది. [10] కొప్పెన్ వ్యవస్థ ఆధారంగా ప్రకారం బ్రెజిల్ ఆరు ప్రధాన వాతావరణ ఉపవిభాగాలు ఉంటాయి. ఎడారి, ఈక్వెటోరియల్, ట్రోపికల్, అర్రియార్డ్, ఓషియానిక్, ఉపఉష్ణమండల ప్రాంతాలను కలిగి ఉంది. వేర్వేరు వాతావరణ పరిస్థితులు ఉత్తరాన ఈక్వెటోరియల్ రెయిన్ఫారెంట్స్ నుండి ఈశాన్యంలోని సెమిరిడ్ ఎడారులు, దక్షిణాన మితిమీరిన శంఖాకార అడవులు, సెంట్రల్ బ్రెజిల్లోని ఉష్ణమండల సవన్నాలకు వాతావరణ పరిస్థితులను రూపొందిస్తున్నాయి.[157] చాలా ప్రాంతాల్లో వివిధ రకాల మైక్రోక్లిమేట్లు ఉంటాయి.[158][159] ఉత్తర బ్రెజిల్లో అధికంగా భూమధ్యరేఖా వాతావరణం ఉంటుంది. అసలు పొడి వాతావరణం లేదు. కానీ అధికవర్షపాతం నమోదయ్యే సంవత్సరంలో కొన్ని వైవిధ్యాలు ఉన్నాయి.[157] ఉష్ణోగ్రతలు సగటు 25 ° సెంటీగ్రేడ్ (77 ° ఫారెన్ హీట్)[159] సీజన్ల కంటే రాత్రి, పగల మధ్య అత్యధికమైన ఉష్ణోగ్రత వైవిధ్యం ఉంది.[158] సెంట్రల్ ఓవర్ బ్రెజిల్ వర్షపాతం ఒక సవన్నా శీతోష్ణస్థితిని కలిగి ఉంటుంది. [158] ఈ ప్రాంతం అమెజాన్ ముఖద్వారం వలె విస్తృతమైనదైనప్పటికీ ఇది చాలా భిన్నమైన వాతావరణాన్ని కలిగి ఉంది.[157] అంతర్గత ఈశాన్య ప్రాంతంలో కాలానుగుణ వర్షపాతం మరింత తీవ్రంగా ఉంటుంది. సరాసరి శీతోష్ణస్థితి ప్రాంతం సాధారణంగా వర్షపాతం కంటే 800 మిల్లీమీటర్ల (31.5 ల)కంటే తక్కువ వర్షం ఉంటుంది.[160] అందుకుంటుంది. వీటిలో ఎక్కువ భాగం ఏడాదికి మూడు నుండి ఐదు నెలలు వర్షపాతం ఉంటుంది,[161] అప్పుడప్పుడూ తక్కువ వర్షపాతం కారణంగా దీర్ఘకాల కరువుకు దారితీస్తుంది.[158] బ్రెజిల్ యొక్క 1877-78 గ్రాండే సెకా (గ్రేట్ కరువు), బ్రెజిల్ చరిత్రలో అత్యంత ఘోరమైన,[162] దాదాపు అర మిలియన్ మరణాలు సంభవించాయి.[163] అదేవిధంగా వినాశకరమైన కరువు 1915 లో సంభవించింది.[164] బహియా దక్షిణంలో సముద్రతీరంలో సాయో పౌలో రాష్ట్రంలో వర్షాతంలో మార్పు ఉంటుంది. ఇక్కడ సంవత్సరం అంతా వర్షపాతం ఉంటుంది. [157] దక్షిణ బ్రెజిల్‌లో ఉప ఉష్ణోగ్రత ఉంటుంది. చల్లని శీతాకాలం ఉంటుంది. ఇక్కడ ఉష్ణోగ్రత 18 డిగ్రీల ఉష్ణోగ్రత ఉంటుంది.18 °C (64.4 °F);[159] ఎగువప్రాంతాలలో హిమపాతం మతియు శీతాకాల ఘనీభవనం సాధారణం. [157][158]

ఆర్ధికం

[మార్చు]

2017 అంచనాల ప్రకారం, బ్రెజిల్ లాటిన్ అమెరికాలో అత్యధిక అతిపెద్ద జాతీయ ఆర్థిక వ్యవస్థగా, ప్రపంచంలో తొమ్మిదవ అతిపెద్ద ఆర్థికవ్యవస్థ, కొనుగోలు శక్తి ఎనిమిదవ అతిపెద్దదిగా గుర్తించబడుతుంది. బ్రెజిల్ విస్తారమైన సహజ వనరులతో మిశ్రమ ఆర్థిక వ్యవస్థను కలిగి ఉంది. అంతకుముందు దశాబ్దాల్లో వేగంగా వృద్ధి సాధించిన తరువాత 2014 లో రాజకీయ అవినీతి కుంభకోణం, దేశవ్యాప్తంగా నెలకొన్న ఆర్థికమాంద్యం కారణంగా నిరసనల కొనసాగాయి.2016 నాటికి తలసరి జి.డి.పి.తలసరి $ 15,048 [5] ఐ.ఎం.ఎఫ్.గణాంకాల ప్రకారం బ్రెజిల్ 77 వ స్థానంలో నిలిచింది. వ్యవసాయ, మైనింగ్, తయారీ, సేవా రంగాల నుండి 107 మిలియన్ల (ప్రపంచవ్యాప్తంగా 6 వ స్థానం) ఉపాధి అవకాశాలు లభిస్తున్నాయి.నిరుద్యోగం 6.2% (ప్రపంచవ్యాప్తంగా ర్యాంకింగ్ 64స్థానం.[166] అంతర్జాతీయ ఆర్థిక, వస్తువుల మార్కెట్లలో దేశం తన ఉనికిని విస్తరించింది.బి.ఆర్.ఐ.సి.దేశాలు అని పిలవబడే నాలుగు అభివృద్ధి చెందుతున్న ఆర్థికవ్యవస్థలలో ఇది ఒకటి.[167] గత 150 సంవత్సరాల్లో బ్రెజిల్ ప్రపంచంలోని అతిపెద్ద కాఫీ ఉత్పత్తిదారుగా ఉంది.[19]

Combine harvester in a rice plantation in Santa Catarina. Brazil is the third largest exporter of agricultural products in the world.[168]
Central Bank of Brazil in Brasília

బ్రెజిల్ ప్రపంచంలోనే నాల్గవ అతిపెద్ద కార్ల మార్కెట్గా మారింది.[169] ప్రధాన ఎగుమతి ఉత్పత్తులలో విమానం, విద్యుత్ పరికరాలు, ఆటోమొబైల్స్, ఇథనాల్, వస్త్రాలు, పాదరక్షలు, ఇనుప ఖనిజం, ఉక్కు, కాఫీ, నారింజ రసం, సోయాబీన్స్, గొడ్డు మాంసం ఉన్నాయి.[170] మొత్తంగా బ్రెజిల్ ఎగుమతుల విలువపరంగా ప్రపంచవ్యాప్తంగా 23 వ స్థానంలో ఉంది.బ్రెజిల్ కరెన్సీని రియల్ 1994 లో యు.ఎస్ డాలర్‌కు సమానంగా ఉంది. అయితే, తూర్పు ఆసియా ఆర్థిక సంక్షోభం తర్వాత 1998 లో రష్యన్,[171] దాని తరువాత వచ్చిన ప్రతికూల ఆర్థిక సంఘటనలు, ద్రవ్య సంక్షోభానికి గురైనప్పుడు సెంట్రల్ బ్యాంక్ ఆఫ్ బ్రెజిల్ మనీపాలసీ తాత్కాలికంగా మార్చబడింది.[172] 1999 జనవరిలో ఫ్రీడమ్లో మార్పిడి విధానాన్ని స్పష్టంగా మార్చివేసే వరకు మనీపాలసీ విధానం కొనసాగింది.[173] బ్రెజిల్ అంతర్జాతీయ మానిటరీ ఫండ్ రెస్క్యూ ప్యాకేజీను నుండి 2002 మధ్యలో 30.4 బిలియన్ డాలర్లు అందుకున్నది. [174] 2005 వరకు తిరిగి చెల్లించనందున బ్రెజిల్ సెంట్రల్ బ్యాంకు 2006 లో ఐ.ఎం.ఎఫ్. రుణాన్ని చెల్లించింది.[175] బ్రెజిల్ సెంట్రల్ బ్యాంక్ ఇటీవలే వ్యవహరిస్తున్న సమస్యల్లో ఒకటి దేశంలో ఊహాజనిత స్వల్పకాలిక మూలధన పెట్టుబడులను అధికంగా కలిగి ఉంది.ఆ కాలంలో వాస్తవికతకు వ్యతిరేకంగా యు.ఎస్. డాలర్ విలువ పడిపోవటానికి దోహదపడింది.[176] అయినప్పటికీ ఉత్పత్తిరంగంలో దీర్ఘకాలిక పెట్టుబడులు తక్కువగా ఉన్నప్పటికీ విదేశీ ప్రత్యక్ష పెట్టుబడులు (ఎఫ్డిఐ) 2007 నాటికి 193.8 బిలియన్ డాలర్లుగా అధికరిమచ వచ్చని అంచనా వేయబడింది.[177] ద్రవ్య విధాన కొలమానంగా స్వల్పకాలిక వడ్డీ రేట్లు ఏర్పాటు ద్రవ్యోల్బణ పర్యవేక్షణ, నియంత్రణ సెంట్రల్ బ్యాంకు ప్రస్తుతం ప్రధాన పాత్ర పోషిస్తోంది.[178] 1903, 2010 మద్య విలీనాలు (7012), సముపార్జనలు మొత్తం 707 బిలియన్ డాలర్ల విలువ కలిగిన బ్రజిలియన్ సంస్థల భాగస్వామ్యంతో ప్రకటించబడ్డాయి.[179]

2010 సంవత్సరపు విలువ 115 బిలియన్ డాలర్ల లావాదేవీలతో కొత్త రికార్డు సృష్టించింది. బ్రెజిలియన్ కంపెనీల ప్రమేయంతో అతిపెద్ద లావాదేవి ఉంది: సియా. 18.9 బిలియన్ డాలర్ల విలువైన టెండర్ ఆఫర్లో వాలే డూ రియో ​​డాకో ఇన్స్కోను సొంతం చేసుకుంది.

అవినీతి బ్రెజిల్ దాదాపుగా సంవత్సరానికి 41 బిలియన్ డాలర్లు మాత్రమే ఉంది. ప్రపంచ బ్యాంకు విజయవంతంగా చొచ్చుకుపోయేటట్లు ఈ సమస్యను గుర్తించే దేశంలోని సంస్థల్లో 69.9% విజయవంతం.[180] స్థానిక ప్రభుత్వాల అవినీతి చాలా విస్తృతంగా ఉంది. ఇది ఓటర్లు కొంత స్థాయిలను అధిగమించి, స్థానిక మీడియా ఉదా. అవినీతి ఆరోపణల ఫలితాలను బయటపెట్టడానికి రేడియో స్టేషన్ ఉంది.[181] ఈ ఎక్స్పోజర్ వంటి ప్రోత్సాహకాలు, ట్రాన్స్పరెన్సీ ఇంటర్నేషనల్ అవినీతి పర్చేప్షన్ ఇండెక్స్ ద్వారా సూచించబడిన అవగాహనను పటిష్ఠం చేస్తుంది; 2012 లో 178 దేశాల్లో బ్రెజిల్ 69 వ స్థానాన్ని పొందింది.[182] బ్రెజిల్లో కొనుగోలు చేయగల శక్తి బ్రెజిల్ డాలర్‌తో నిర్ణయించబడింది..[183]

విద్యుత్తు

[మార్చు]
P-51, an oil platform of Petrobras.

బ్రెజిల్ విభిన్న ఆర్థిక వ్యవస్థలో వ్యవసాయం, పరిశ్రమ, విస్తృతమైన సేవలు ఉన్నాయి.[184] అటవీ, లాగింగ్, చేపల వేట వంటి వ్యవసాయ అనుబంధ రంగాలు 2007 లో స్థూల దేశీయ ఉత్పత్తిలో 5.1% వాటాను కలిగి ఉన్నాయి. [185] బ్రెజిల్ నారింజ, కాఫీ, చక్కెర చెరకు, కాసావా, సిసల్, సోయాబీన్స్, బొప్పాయిల అతిపెద్ద ఉత్పత్తిదారులలో ఒకటి.[186] పరిశ్రమ - ఆటోమొబైల్స్, ఉక్కు, పెట్రోకెమికల్స్ నుండి కంప్యూటర్స్, ఎయిర్‌క్రాఫ్ట్, కన్స్యూమర్ డ్యూరబుల్స్ వరకు - మొత్తం స్థూల దేశీయ ఉత్పత్తిలో 30.8% వాటా ఉంది.[185] సావో పాలో, రియో ​​డి జనీరో, క్యాంపీనాస్, పోర్టో అలెగ్రే, బెలో హారిజోన్ట్లలో మెట్రోపాలిటన్ పరిశ్రమ అత్యధికంగా కేంద్రీకృతమై ఉంది.[187] అత్యధికంగా శక్తి వినియోగం చేస్తున్న ప్రపంచదేశాలలో బ్రెజిల్ 10వ స్థానంలో ఉంది. బ్రెజిల్ శక్తిని పునరుత్పాదక వనరులలో ముఖ్యంగా జలవిద్యుత్, ఇథనాల్ నుండి వస్తోంది. బ్రెజిల్ లోని " ఇటియుపు ఆనకట్ట " ప్రపంచంలోని అతిపెద్ద జలవిద్యుత్ ప్లాంట్‌గా గుర్తించబడుతుంది.[188] 1978 లో ఇథనాల్ ఇంజిన్‌తో మొట్టమొదటి కారును నిర్మించారు. 2005 లో ఇథనాల్‌తో నడుస్తున్న మొట్టమొదటి విమాన ఇంజిన్ తయారు చేయబడింది.[189] ముందరి ఉప్పు పొరలో ఇటీవల చమురు ఆవిష్కరణలు చమురు ఉత్పత్తిలో అధిక పెరుగుదలకు తలుపులు తెరిచాయి.[190] ప్రభుత్వ సంస్థలైన మైన్స్ అండ్ ఎనర్జీ, నేషనల్ కౌన్సిల్ ఫర్ ఎనర్జీ పాలసీ, నేషనల్ ఏజన్సీ ఆఫ్ పెట్రోలియం, నాచురల్ గ్యాస్ అండ్ బయోఫ్యూయల్స్, నేషనల్ ఏజన్సీ ఆఫ్ ఎలక్ట్రిసిటీ ఇంధన విధానంలో బాధ్యత వహిస్తున్నాయి.[191]

The Itaipu Dam on the Paraná River, located on the border between Brazil and Paraguay, is the second largest of the world (the first is the Three Gorges Dam, in China). Approximately 75% of the Brazilian energy matrix, one of the Clean energy in the world, comes from hydropower.

పర్యాటకం

[మార్చు]
Fernando de Noronha Archipelago, Pernambuco.
Iguazu Falls, Paraná, in Brazil-Argentina border.

అభివృద్ధి చెందుతున్న బ్రెజిల్ పర్యాటకరంగం దేశంలోని పలు ప్రాంతాల ఆర్థిక వ్యవస్థకు కీలకంగా మారింది. కీ.శ 2015 లో దేశాన్ని 6.36 మిలియన్ల మంది సందర్శించారు.అంతర్జాతీయ పర్యాటకులసంఖ్యాపరంగా బ్రెజిల్ లాటిన్ అమెరికాలో ద్వితీయ స్థానంలో ఉంది. మొదటి స్థానంలో మెక్సికోఉంది. [192] అంతర్జాతీయ పర్యాటకుల ఆదాయం 2010 లో 6 బిలియన్ల యు.ఎస్. డాలర్లకు చేరుకుని 2008-2009 ఆర్థిక సంక్షోభం నుండి కోలుకుంది.[193] 2011 లో 5.4 మిలియన్ల సందర్శకుల చారిత్రక రికార్డులు, 6.8 బిలియన్ డాలర్ల రసీదులు వచ్చాయి.[194][195] బ్రెజిల్ పర్యాటక రంగంలో సహజమైన ప్రాంతాలు చాలా ప్రసిద్ధి చెందిన పర్యాటక ఉత్పత్తి, పర్యావరణ పర్యాటకం, వినోదం,సాంస్కృతిక పర్యాటకం, ప్రధానంగా సూర్యుడు, సముద్రతీరం, సాహస యాత్ర, సాంస్కృతిక పర్యాటక రంగాల కలయిక ప్రాధాన్యత వహిస్తున్నాయి. ఈశాన్య ప్రాంతం, సెంట్రల్-వెస్ట్ రీజియన్లోని పాంటనల్, రియో ​​డి జనీరో, శాంటా కాటారినాలోని సముద్రతీరాలు, మినాస్ గెరైస్లో సాంస్కృతిక పర్యాటక రంగం, సావో పాలో నగరానికి వ్యాపార పర్యటనల వంటివి అమెజాన్ రెయిన్ఫారెస్ట్, బీచ్లు, దిబ్బలు ప్రఖ్యాత పర్యాటక ఆకర్షణలుగా ఉన్నాయి. [196] 2015 " ట్రావెల్ అండ్ టూరిజం కాంపిటీటివిటీ ఇండెక్స్ " (టి.టి.సి.ఐ) ఆధారంగా ఇది దేశాల ప్రయాణ, పర్యాటక రంగ పరిశ్రమలో వ్యాపారాన్ని అభివృద్ధి చేయడానికి ఆకర్షణీయంగా తయారు చేయడంలో బ్రెజిల్ ప్రపంచ స్థాయిలో 28 వ స్థానానికి చేరుకుంది.పర్యాటక అభివృద్ధిలో బ్రెజిల్ కెనడా, యునైటెడ్ స్టేట్స్ తరువాత స్థానంలో ఉంది.[197][198]

బ్రెజిల్ ప్రధాన పోటీగా సహజ వనరులు ప్రయోజనం చేకూరుస్తున్నాయి. ఇవి పరిగణించబడ్డ అన్ని దేశాలలో మొదటి స్థానంలో నిలిచాయి, ప్రపంచ వారసత్వ ప్రదేశాలు ఉన్న కారణంగా బ్రెజిల్ సాంస్కృతిక వనరులకు 23 వ స్థానంలో నిలిచింది. టి.టి.సి.ఐ నివేదిక బ్రెజిల్ ప్రధాన బలహీనతలను సూచిస్తుంది: బ్రెజిల్ భౌగోళిక రవాణా మౌలిక సదుపాయాలలో రహదారుల నాణ్యత 105 వ స్థానంలో ఉంది. అభివృద్ధి చెందని రహదారుల స్థాయి 116 వ స్థానంలో ఉంది. అధిక టిక్కెట్ పన్నులు, విమానాశ్రయ ఛార్జీలు, అలాగే అధిక ధరలు, అధిక పన్నుల కారణంగా, దేశం ధరల పోటీతత్వాన్ని 114 వ స్థానంలో ఉంది. భద్రత గణనీయంగా మెరుగుపడింది.2008 లో 128 వ స్థానం నుండి 2011 లో 75 వ స్థాననానికి చేరుకుంది.[198]

వరల్డ్ పర్యాటకం ఆర్గనైజేషన్ ఆధారంగా బ్రెజిల్‌కు అంతర్జాతీయ ప్రయాణం 2000, ముఖ్యంగా 2004, 2005 మధ్యకాలంలో వేగవంతమైంది. అయితే, 2006 లో నెమ్మదిగా తరుగుదల జరిగింది., 2007-08లో అంతర్జాతీయంగా వచ్చిన వారి సంఖ్య దాదాపుగా పెరుగుదల లేదు.[199][200][201]

Bonito, Mato Grosso do Sul. The rivers in the region are known for their crystal clear waters.
The city of Rio de Janeiro is featured in tourism in Brazil.

2005 లో 4 బిలియన్ డాలర్లుగా పర్యాటక రంగం ఆదాయం 2007 లో 5 బిలియన్లకు చేరింది. 3,30,000 తక్కువగా వచ్చినప్పటికీ. ఈ అనుకూల ధోరణి 2004 లో ప్రారంభమైన బ్రెజిల్ రియల్‌కు వ్యతిరేకంగా సంయుక్త డాలర్ బలహీనత ఫలితంగా ఉంది. కానీ ఇది బ్రెజిల్‌ను మరింత ఖరీదైన అంతర్జాతీయ గమ్యంగా మార్చింది. [202] 2008-09లో మహా మాంద్యం ఫలితంగా సందర్శకులు, ఆదాయాలు సగానికి పడిపోయినప్పటికీ ఈ ధోరణి 2009 లో మార్చబడింది. [203] 2010 నాటికి ఈ పరిశ్రమ తిరిగి కోలుకుంది. 2006 స్థాయిల కంటే 5.2 మిలియన్ అంతర్జాతీయ సందర్శకుల స్థాయికి చేరింది, ఈ సందర్శకుల ఆదాయాలు 6 బిలియన్ డాలర్లకు చేరుకున్నాయి.[193] 2011 లో 5.4 మిలియన్ల సందర్శకులతో చారిత్రక రికార్డు, $ 6.8 బిలియన్ల ఆదాయానికి చేరింది. [194][195] రికార్డు స్థాయి అంతర్జాతీయ పర్యాటక ఆదాయం కొనసాగినప్పటికీ, విదేశాలకు పర్యటించే బ్రెజిలియన్ పర్యాటకుల సంఖ్య 2003 నుండి అధికరిస్తూ ఉంది. ఫలితంగా నికర ప్రతికూల విదేశీ మారక సంతులనం ఫలితంగా బ్రెజిల్ దేశ పర్యాటకులు విదేశాల్లో ఎక్కువ డబ్బు వెచ్చిస్తున్నారు. 2006 లో విదేశాల పర్యాటక వ్యయం 5.8 బిలియన్ డాలర్లు. 2007 లో 8.2 బిలియన్ డాలర్లుగా నమోదయింది. 42% పెరుగుదల, 2006 లో 3.3 బిలియన్ డాలర్ల నికర లోటు, 2006 లో 1.5 బిలియన్ డాలర్ల నికర లోటు, మునుపటి సంవత్సరం నుండి 125% అధికం.[204] విదేశాల్లో చౌకైన వ్యయాలను ఖర్చు చేయడం, శక్తివంతమైన రియల్ ప్రయోజనాన్ని బ్రెజిలియన్లు తమకు అనుకూలంగా తీసుకున్నారు.[204] 2006 లో బ్రెజిల్ విదేశీ పర్యటనలు దేశ జనాభాలో 4% భాగస్వామ్యం వహిస్తున్నాయి.[205] 2005 లో పర్యాటకం వస్తువుల, సేవల ఎగుమతుల నుండి దేశం ఆదాయాన్ని 3.2% అధికరించింది. బ్రజిలియన్ ఆర్థిక వ్యవస్థలో ప్రత్యక్ష, పరోక్ష ఉపాధిలో 7% ప్రాతినిధ్యం వహించింది.[206] 2006 లో ఈ రంగంలో ప్రత్యక్ష ఉపాధి 1.9 మిలియన్లకు చేరుకుంది.[207] 2005 లో దేశవ్యాప్తంగా 51 మిలియన్ ప్రజలు దేశవ్యాప్తంగా ప్రయాణించారు[208], బ్రెజిలియన్ పర్యాటకుల ప్రత్యక్ష ఆదాయం 2005 లో అంతర్జాతీయ పర్యాటకుల కన్నా 5.6 రెట్లు అధికం 22 బిలియన్ డాలర్లకు చేరుకుంది.2005 లో అంతర్జాతీయ పర్యాటకులు రియో ​​డి జనీరో, ఫోజ్ డో ఇగువా, సావో పాలో, ఫ్లోరియానోపోలిస్, సాల్వడార్‌లు నగరాలను విశ్రాంతి పర్యటనల కొరకు ఎక్కువగా సందర్శించారు. సావో పాలో, రియో ​​డి జనీరో, పోర్టో అలెగ్రేలు వ్యాపార ప్రయాణాలకు అత్యంత ప్రాచుర్యం పొందిన ప్రదేశాలు.[209] 2006 లో రియో ​​డి జనీరో, ఫార్చలేజా వ్యాపార పర్యటనలకు అత్యంత ప్రాచుర్యం పొందిన ప్రదేశాలుగా ఉన్నాయి.

పర్యావరణం , జీవవైద్యం

[మార్చు]

బ్రెజిల్ అతిపెద్ద భూభాగం వైవిధ్యమైన పర్యావరణాన్ని కలిగి ఉంది. అమెజాన్ వర్షారణ్యాలు,[210] సెర్రాడోలతో ప్రపంచంలోని గొప్ప జీవవైవిధ్యం కలిగిన ప్రాంతంగా ఉంది.[211] దక్షిణాన అరౌరియా పైన్ అడవులు సమశీతోష్ణ పరిస్థితుల్లో పెరుగుతాయి. [211] సుసంపన్నమైన వన్యజీవనం కలిగిన బ్రెజిల్ వైవిధ్యమైన వన్యప్రాణులను కలిగి ఉంది. బ్రెజిల్లోని మొక్కల, జంతు జాతుల సంఖ్య దాదాపు నాలుగు మిలియన్ల కంటే అధికంగా ఉంటుందని భావిస్తున్నారు. అనారోగ్యకరమైనది అని శాస్త్రవేత్తలు అంచనా వేశారు. అధికంగా అకశేరుకాలు ఉన్నాయి.అమెజాన్ వర్షారణ్యం ప్రపంచంలో ధనిక, అత్యధిక జీవవైవిధ్యం కలిగిన వర్షారణ్యంగా ఉంటుంది.[211]

The Amazon rainforest, the richest and most biodiverse rainforest in the world.

పెద్ద క్షీరదాల్లో మాంసాహారులు ప్యూమాస్, జాగ్వర్లు, ఒలోలట్స్, అరుదైన బుష్ డాగ్లు, నక్కలు, శాకాహార జంతువులలో పెకిరీలు, టాపిర్స్,స్లాత్స్, ఒపస్సిమ్స్, ఆర్మాడిల్లోస్ ఉన్నాయి. దక్షిణంలో డీర్ సమృద్ధిగా ఉంటాయి, ఉత్తర వర్షారణ్యాలలో అనేక నూతన ప్రపంచ కోతుల జాతులు కనిపిస్తాయి. [211][212] పర్యావరణ సమస్యలపై ప్రపంచ ఆసక్తికి ప్రతిస్పందనగా పర్యావరణంపై ఆందోళన పెరిగింది.[213]

బ్రెజిల్ అమెజాన్ బేసిన్లో రెడ్-బెల్లీడ్ పిరాన్హాతో పాటు విభిన్నమైన చేప జాతులు ఉన్నాయి. భయంకరమైన మంచినీటి చేపగా దాని ఖ్యాతి ఉన్నప్పటికీ ఎర్ర-బెల్లీడ్ పిరాన్హా వాస్తవానికి సాధారణంగా దుర్బలమైన స్కావెంజర్. జీవవైవిధ్యం వ్యవసాయం, పశువుల, అటవీ, ఫిషరీస్ వెలికితీతకు దోహదం చేస్తుంది. అయినప్పటికీ సోయాబీన్స్, కాఫీ, లేదా కోళ్లు వంటి జంతువులు ఇతర దేశాల నుంచి దిగుమతి చేయబడుతున్నాయి, స్థానిక జాతుల ఆర్థిక ఉపయోగం ఇప్పటికీ క్రాల్ చేస్తుంది. బ్రెజిలియన్ జిడిపిలో అటవీ రంగం కేవలం 1%, మత్స్య 0.4% మాత్రమే ఉంటుంది.వ్యవసాయం, లాగింగ్, మైనింగ్, పునరావాసం, చమురు, వాయువు వెలికితీత,అత్యధికంగా చేపలు పట్టడం, వన్యప్రాణి వాణిజ్యం, ఆనకట్టలు, మౌలిక సదుపాయాలు, నీటి కాలుష్యం, శీతోష్ణస్థితి మార్పు, అగ్ని, అంతరించిపోతున్న జాతులు వంటివి బ్రెజిల్ సహజ వారసత్వంగా ఉంది.[210] అభివృద్ధి కారణంగా దేశంలోని పలు ప్రాంతాల్లో, సహజ పర్యావరణం బెదిరింపుకు గురౌతుంది.[214] రహదారుల నిర్మాణం వ్యవసాయం, సెటిల్మెంట్లు గతంలో మారుమూల ప్రాంతాలను వ్యవసాయ అనుకూలంగా చేసాయి.వన్యప్రాణి ఆవాసాల ప్రాంతంలో ఆనకట్టలు లోయలు వరదలు, గనుల త్రవ్వకాలు, ప్రకృతి దృశ్యాలను కలుషితం చేస్తున్నాయి.[213][215] వివాదాస్పద బేలో మోంటే హైడ్రోఎలెక్ట్రిక్ ఆనకట్టితో సహా అమెజాన్ ప్రాంతానికి కనీసం 70 ఆనకట్టలు ప్రణాళిక చేయబడుతున్నాయి.[216]

Infrastructure

[మార్చు]

సైంస్ , టెక్నాలజీ

[మార్చు]
National Synchrotron Light Laboratory in Campinas, state of São Paulo, the only particle accelerator in Latin America.
VLS-1 at the Alcântara Launch Center of the Brazilian Space Agency.

బ్రెజిల్ పబ్లిక్ యూనివర్శిటీలు, రీసెర్చ్ ఇన్స్టిట్యూట్స్‌ ఆధ్వర్యంలో జరుగుతున్న పరిశోధనలకు వివిధ ప్రభుత్వ సంస్థలు ప్రాథమిక పరిశోధన కోసం నిధులను సమకూరుస్తాయి.[217]

బ్రెజిల్ అత్యంత గౌరవమైన సాంకేతిక కేంద్రాల ఓస్వాల్డ్ క్రూజ్ ఇన్స్టిట్యూట్, బటాన్టన్ ఇన్స్టిట్యూట్, ఎయిర్ ఫోర్స్ యొక్క ఏరోస్పేస్ టెక్నికల్ సెంటర్, బ్రెజిలియన్ అగ్రికల్చరల్ రీసెర్చ్ కార్పొరేషన్, ఐ.ఎన్.పి.ఇ. ప్రాధాన్యత వహిస్తున్నాయి.[218][219] లాటిన్ అమెరికా దేశాలలో అత్యంత అధునాతన స్పేస్ కార్యక్రమాన్ని కలిగి ఉన్న దేశంగా బ్రెజిలియన్ స్పేస్ ఏజెన్సీ ప్రత్యేకత సంతరించుకుంది. గణనీయమైన వాహనాల వనరులు, ఉపగ్రహ తయారీని కలిగి ఉంది. [220] సాపేక్ష సాంకేతిక ఆధునీకరణ యజమాన్యం, దేశంలో అభివృద్ధి చేసిన జలాంతర్గాములు, విమానాలు, అలాగే అంతరిక్ష పరిశోధనలో పాల్గొనటం, ఒక వాహన ప్రయోగ కేంద్రం లైట్ కలిగి, దక్షిణార్థగోళంలో అంతర్జాతీయ అంతరిక్ష స్టేషన్ (ఐ.ఎస్.ఎస్.) ఇంటిగ్రేటేడ్ బృందం కలిగిన ఏకైక దేశంగా బ్రెజిల్‌కు ప్రత్యేకత ఉంది.[221] లోతైన నీటిలో నూనె కోసం అన్వేషణలకు దేశం ఒక మార్గదర్శిగా ఉంది. చమురు నిల్వలు 73% ఉన్నాయి. యురేనియం రీసెండ్ న్యూక్లియర్ ఫ్యూయెల్ ఫ్యాక్టరీలో ఎక్కువ భాగం పరిశోధనా ప్రయోజనాల కోసం (బ్రెజిల్ 88% విద్యుత్తు అవసరాలకు జలవిద్యుత్తును ఉపయోగించుకుంటుంది) [222]), దేశం మొట్టమొదటి అణు జలాంతర్గామి 2015 లో (ఫ్రాన్స్ ద్వారా) పంపిణీ చేయబడుతుంది.[223] లాటిన్ అమెరికాలో [224] మూడు దేశాలలో బ్రెజిల్ ఒకటి.సింక్రోటాన్ ప్రయోగశాలతో, భౌతిక శాస్త్రం, కెమిస్ట్రీ, మెటీరియల్ సైన్స్, లైఫ్ సైన్సెస్‌లో పరిశోధన కేంద్రం.స్వంత ఫాబ్రికేషన్ ప్లాంట్ కలిగిన సెమీకండక్టర్ సంస్థను కలిగి ఉన్న ఏకైక లాటిన్ అమెరికా దేశంగా బ్రెజిల్ గుర్తించబడింది.[225] 2009-2010 వరల్డ్ ఎకనామిక్ ఫోరం గ్లోబల్ ఇన్ఫర్మేషన్ టెక్నాలజీ రిపోర్ట్ ఆధారంగా ప్రపంచ సమాచార సాంకేతిక పరిజ్ఞానాన్ని అభివృద్ధి చేసిన అతిపెద్ద సంస్థ బ్రెజిల్ 61 స్థానంలో ఉందని తెలియజేసింది.[226] బ్రెజిల్లో చాలా మంది శాస్త్రీయ పరిశోధకులు ఉన్నారు.వీరిలో బార్టొలోమ్యూ డీ గుస్మొ, లాండెల్ డీ మౌరా, ఫ్రాంసిస్కొ డీ అజ్వెడో! అల్బెర్టో సాన్టోస్-డ్యూమాంట్ ప్రధాన్యత వహిస్తున్నారు.[227] ఎవార్రిస్టో కొనాడో ఎంగెల్బెర్గ్,[228] మాన్యువల్ డయాస్ డె అబ్రూ,[229] ఆండ్రియాస్ పావెల్ [230] ఆల్టోస్టో సాన్టోస్- డ్యూమాంట్,[231] బ్రెజిల్ విజ్ఞాన శాస్త్రం సెసార్ లాట్టెస్ (పియా మెసోన్ బ్రెజిలియన్ భౌతిక శాస్త్రవేత్త పాత్‌ఫైండర్)[232] మారియో షెన్బర్గ్ (బ్రెజిల్ యొక్క గొప్ప సైద్ధాంతిక భౌతిక శాస్త్రంగా పరిగణించారు)[233] జోస్ లియోట్ లోప్స్ (యునెస్కొ సైన్స్ ప్రైజ్ యొక్క బ్రెజిలియన్ భౌతికశాస్త్రవేత్త)[234] అర్టూర్ ఎవిలా (ఫీల్డ్స్ పతకాల మొట్టమొదటి లాటిన్ అమెరికన్ విజేత) [235], ఫ్రిట్జ్ ముల్లర్ (చార్లెస్ డార్విన్ చేత పరిణామ సిద్ధాంతానికి వాస్తవిక మద్దతుగా మార్గదర్శకుడు).[236]

రవాణా సౌకర్యాలు

[మార్చు]
Terminal 3 of the São Paulo–Guarulhos International Airport, the busiest airport in the country.
BR-116 in Fortaleza, Ceará, the longest Brazilian Highway System in the country, with 4,385 కి.మీ. (2,725 మై.) of extension.[237]
Aerial view of Port of Santos, São Paulo, the busiest port in Latin America.[238]

బ్రెజిలియన్ రహదారులు రవాణా, ప్రయాణీకుల రద్దీ ప్రధాన వాహకాలుగా ఉన్నాయి. 2002 లో రహదారి వ్యవస్థ మొత్తం పొడవు 1.98 మిలియన్ కిమీ (1.23 మిలియన్ మైళ్ళు) ఉంది. 2002 లో 35,496 కిమీ (22,056 మీ) నుండి 1,84,140 కి.మీ. (114,419 మీ) (114,425 మైళ్ళు) వరకు రహదారుల అధికరించింది.[239] 1920 లలో రహదారి వ్యవస్థలో ఆరంభం అయిన మొట్టమొదటి పెట్టుబడులు వాట్యులియో లూయిస్ ప్రభుత్వం, గెట్యులియో వర్గాస్, యురికో గాస్పర్ దుత్ర ప్రభుత్వాలలో కొనసాగింది. [240] రాజధాని బ్రాసిలియా రూపకల్పన చేసి నిర్మించిన ప్రెసిడెంట్ జుసెల్లినో కుబిట్చేచ్ (1956-61), రహదారుల మరొక మద్దతుదారుగా ఉన్నాడు. దేశంలో ప్రధాన కార్ల తయారీదారుల (వోక్స్వాగన్, ఫోర్డ్, జనరల్ మోటార్స్ తన పాలనలో బ్రెజిల్కు చేరుకుంది) సంస్థాపనకు కుబిట్చెక్ బాధ్యత వహించి, వాటిని ఆకర్షించేందుకు రహదారి నిర్మాణం కోసం మద్దతు ఇచ్చాడు. 1976 లో ఒక ఆటోమొబైల్ మార్కెట్ ముగిసిన తరువాత 1990 చివరినాటికి దేశంలో ఐవెకో, రెనాల్ట్, ప్యుగోట్, సిట్రోయెన్, హోండా, మిత్సుబిషి, మెర్సిడెస్-బెంజ్, బి.ఎం.డబల్యూ, హ్యుండాయ్, టొయోటా మొదలైన సంస్థలు అతిపెద్ద విదేశీ ప్రత్యక్ష పెట్టుబడులను.[241] ఆటో పరిశ్రమలో ఏడో అత్యంత ముఖ్యమైన దేశం బ్రెజిల్.[242] 1945 నుంచి రహదారి నిర్మాణంకి ప్రాధాన్యతనిచ్చారు. 1970 లో రైలుమార్గం పొడవు 31,848 కిమీ (19,789 మీ) గా ఉండగా 2002 లో రైల్వే ట్రాక్ మొత్తం పొడవు 30,875 కిమీ (19,185 మైళ్ళు)కు కుదించబడింది. రైల్వే వ్యవస్థ ఫెడరల్ రైల్రోడ్ కార్పోరేషన్ (ఆర్.ఎఫ్.ఎఫ్.ఎస్.ఎ) కు చెందినది. ఇది 2007 లో ప్రైవేటీకరించబడింది.[243]

బ్రెజిల్‌ మొదటి భూగర్భ రవాణా వ్యవస్థ సావో పాలో మెట్రో . ఇతర మెట్రో వ్యవస్థలు రియో ​​డి జనీరో, పోర్టో అలెగ్రే, రెసిఫ్, బెలో హారిజొంటే, బ్రెసిలియా, తెరెసిన, ఫార్టలేజాలో ఉన్నాయి.దేశంలో విస్తృతమైన రైలు నెట్వర్క్ ఉంది. మొత్తం రైలుమార్గం పొడవు 28,538 కిలోమీటర్లు (17,733 మైళ్ళు).ప్రపంచంలో పదవ అతిపెద్ద నెట్వర్క్‌గా గుర్తించబడుతుంది.[244] గతంలో కాకుండా ప్రస్తుతం బ్రెజిలియన్ ప్రభుత్వం రైలుమార్గ రవాణా విధానాన్ని ప్రోత్సహించడానికి ప్రయత్నిస్తుంది. ఈ ప్రోత్సాహకానికి ఉదాహరణగా రియో-సావో పౌలో హై-స్పీడ్ రైల్ ప్రాజెక్ట్ ఒకటి. ఇది ప్రయాణీకులను తీసుకువెళ్లడానికి దేశంలోని రెండు ప్రధాన నగరాలను కలుపుతుంది.

బ్రెజిల్లో సుమారు 2,500 విమానాశ్రయములు ఉన్నాయి. వీటిలో ల్యాండింగ్ ఫీల్డులు కూడా చేర్చబడ్డాయి.విమానాశ్రాల సంఖ్యాపరంగా బ్రెజిల్ ప్రంపంచంలో ద్వితీయ స్థానంలో ఉంది. మొదటి స్థానంలో యునైటెడ్ స్టేట్స్ ఉంది.[245]

సావో పాలో-గురుల్హోస్ ఇంటర్నేషనల్ ఎయిర్పోర్ట్, సావో పాలో సమీపంలో అతిపెద్ద, అత్యంత రద్దీ కలిగిన విమానాశ్రయంగా ఉంది. ప్రతి ఏటా దాదాపు 20 మిలియన్ల మంది ప్రయాణికులతో దేశంలో వాణిజ్యపరంగా అత్యధిక వాణిజ్య వాహనాలను నిర్వహించే సంస్థగా గుర్తించబడుతుంది.[246] రవాణా సౌకర్యాలలో జలమార్గాలు ప్రధానమైనవి. ఉదా. మనాస్ పారిశ్రామిక మండలాలను చేరడానికి సోలిమోస్-అమెజానాస్ జలమార్గం (3,250 కిలోమీటర్లు (2,020 మైళ్ళు) 6 మీటర్లు (20 అడుగులు) కనిష్ఠ లోతుతో) ద్వారా మాత్రమే చేరుకోవచ్చు. దేశంలో మొత్తం 50,000 కిలోమీటర్ల (31,000 మైళ్ళ) జలమార్గాలు ఉన్నాయి.[244] తీరప్రాంత రవాణా లింకులు దేశవ్యాప్తంగా విభజించబడి ఉన్నాయి. బొలీవియా, పరాగ్వేలకు శాంటాస్‌లో ఉచిత నౌకాశ్రయాలు ఇవ్వబడ్డాయి. 36 లోతైన ఓడరేవులలో, సాన్టోస్, ఇటాజా, రియో ​​గ్రాండే, పరనాగు, రియో ​​డి జనీరో, సెపెటిబా, విటొరియా, సుపె, మనాస్, సావో ఫ్రాన్సిస్కో డో సుల్ ముఖ్యమైనవి.[247] బల్క్ వాహకాలు సేవలను అందించటానికి ముందు 18 రోజులు వేచి ఉండవలసి ఉంటుంది, కంటైనర్ నౌకలు సగటున 36,3 గంటలు.[248]

మంచినీటి సరఫరా , పారిశుధ్యం

[మార్చు]
Water treatment plant in Unaí, Minas Gerais.

బ్రెజిల్ 1990లో మంచినీటి సరఫరా 79% ఉండగా 2010 నాటికి 92%కి చేరింది. ఇదే కాలంలో పారిశిధ్య వసతి 68% నుండి 79% వరకు మెరుగుపరచబడింది. [249] నీటి, పారిశుద్ధ్య కార్యాచరణ జాతీయ వ్యవస్థ కొరకు ఇతర అభివృద్ధి చెందుతున్న దేశాలతో పోల్చుకుంటే అధిక స్థాయి వ్యయం చేస్తుంది.అలాగే కండోనియల్ సేవేజ్ సంస్థకు మురుగునీటిని శుద్ధీకరించడానికి అవసరమైన సాంకేతిక సహాయం, ఆర్థిక రాయితీలను అందించి ప్రోత్సహిస్తుంది.

పట్టణ మురికివాడలలో (ఫేవెలా), గ్రామీణ ప్రాంతాలలో నివసించే అధికసంఖ్యాక ప్రజలు ఇప్పటికీ మంచినీటి సరఫరా పారిశుధ్య సదుపాయం లేకుండా ఇబ్బందులకు గురౌతూ ఉన్నారు. దేశంలోని దక్షిణ-తూర్పు ప్రాంతంలో నీటి కాలుష్యం, సేకరించిన మురుగునీరు తక్కువగా (2000 లో 35%) ట్రీట్మెంటు చేయబడుతుంది.ఫెడరల్, రాష్ట్ర, పురపాలక ప్రభుత్వాల మధ్య దీర్ఘకాలిక ఉద్రిక్తతలు ఈ రంగములో అభివృద్ధి కొరవడడానికి కారణంగా ఉన్నాయి.

ఆరోగ్యం

[మార్చు]
The Albert Einstein Hospital in São Paulo is one of the most well-known health units in Brazil.

బ్రెజిలియన్ ప్రజా ఆరోగ్య వ్యవస్థ, యూనిఫైడ్ హెల్త్ సిస్టం (ఎస్.యు.ఎస్.)గా పేర్కొనబడుతుంది. ప్రభుత్వం అన్ని స్థాయిలలో నిర్వహణా బాధ్యత వహిస్తుంది. [250] ఇది ప్రపంచంలోని అతిపెద్ద వ్యవస్థగా చెప్పవచ్చు.[251] మరోవైపు ప్రైవేట్ హెల్త్కేర్ వ్యవస్థలు ప్రజల ఆరోగ్య సంరక్షణలో పాత్రను పోషిస్తున్నాయి.[252] పబ్లిక్ హెల్త్ సర్వీసెస్ యూనివర్సల్, దేశంలోని పౌరులందరికీ ఉచితంగా ఇవ్వబడతాయి. అయినప్పటికీ ఆరోగ్య కేంద్రాలు, ఆసుపత్రుల నిర్మాణం, నిర్వహణకు అవసరమైన నిధులు పన్నుల ద్వారా నిధులు సమకూరుతాయి., దేశం ప్రజల ఆరోగ్యరక్షణకు జి.డి.పి.లో సుమారు 9% ఖర్చు చేస్తుంది. 2009 లో బ్రెజిల్ భూభాగంలో ప్రతి 1000 నివాసులకు 1.72 మంది వైద్యులు, 2.4 ఆసుపత్రి పడకలు ఉన్నాయి. [ఆధారం చూపాలి] 1988 లో యూనివర్సల్ హెల్త్ కేర్ వ్యవస్థను సృష్టించినప్పటి నుండి ఆరోగ్యరక్షణ పురోగతిలో ఉన్నప్పటికీ బ్రెజిల్లో ఇప్పటికీ అనేక ఆరోగ్య సమస్యలు ఉన్నాయి. 2006 లో ప్రధాన శిశుమరణాలు (2.51%), ప్రసూతి మరణాల రేటు (1000 జననలలో 73.1 మరణాలు)గా ఉన్న ఆరోగ్యసమస్యలను పరిష్కరించడానికి ప్రయత్నాలు ఆరంభం అయ్యాయి. కార్డియోవాస్కులర్ వ్యాధులు (100,000 నివాసితులకు 151.7 మరణాలు), క్యాన్సర్ (100,000 నివాసితులకు 72.7 మరణాలు) వంటి మరణాల సంఖ్య బ్రజిలియన్ ప్రజల ఆరోగ్యంపై గణనీయమైన ప్రభావాన్ని చూపుతుంది. చివరికి, కారు ప్రమాదాలలో, హింస, ఆత్మహత్య వంటి నివారించగల సమస్యలు దేశంలోని మొత్తం మరణాలలో 14.9%కు కారణమయ్యాయి. 2000 లో ప్రపంచ ఆరోగ్య సంస్థ (WHO) చేత అంచనా వేయబడిన 191 దేశాలలో బ్రెజిలియన్ ఆరోగ్య వ్యవస్థ 125 వ స్థానంలో ఉంది.[253]

విద్య

[మార్చు]
Classroom in the main campus of the University of Campinas, São Paulo

ఫెడరల్ రాజ్యాంగం, నేషనల్ ఎడ్యుకేషన్ మార్గదర్శకాలు, బేసెస్ లా ఫెడరల్ ప్రభుత్వం, స్టేట్స్, ఫెడరల్ డిస్ట్రిక్ట్, మున్సిపాలిటీలు వారి సంబంధిత విద్యా వ్యవస్థలను నిర్వహించాలి, నిర్వహించాలి. ఈ ప్రజా విద్యా వ్యవస్థలు తమ స్వంత నిర్వహణకు బాధ్యత వహిస్తుంది. ఇది నిధులను అలాగే సిబ్బంది, నిధుల వనరులను నిర్వహిస్తుంది. రాజ్యాంగం 25% రాష్ట్ర బడ్జెట్లో, 18% ఫెడరల్ పన్నులు, పురపాలక పన్నులు విద్య కోసం నిక్షిప్తం చేస్తుంది.[254] ఐ.బి.జి.ఇ.ప్రకారం 2011 లో జనాభాలో అక్షరాస్యత రేటు 90.4% అనగా 13 మిలియన్లు (జనాభాలో 9.6%) ఇప్పటికీ దేశంలో నిరక్షరాస్యులుగా ఉన్నారు. క్రియాత్మక నిరక్షరాస్యత జనాభాలో 21.6% చేరుకుంది.[255] ఈశాన్య ప్రాంతంలో నిరక్షరాస్యత అధికంగా ఉంది. ఇక్కడ జనాభాలో 19.9% ​​నిరక్షరాస్యులుగా ఉన్నారు.[256]

ఉన్నత విద్య అండర్గ్రాడ్యుయేట్ సీక్వెన్షియల్ కోర్సులతో మొదలవుతుంది ఇవి అకాడెమిక్ లేదా ప్రొఫెషనల్ కెరీర్లలో ప్రత్యేకమైన వివిధ ఎంపికలను అందిస్తాయి. ఎంపిక ఆధారంగా విద్యార్థులు పోస్ట్ గ్రాడ్యుయేట్ స్టడీస్ లేదా ఇతర కోర్సులలో కొనసాతూ వారి విద్యా నేపథ్యాన్ని మెరుగుపరుచుకుంటారు. ఉన్నత విద్యాసంస్థకు హాజరు కావాలంటే మార్గదర్శక సూత్రాల ద్వారా, విద్యార్హత మీద ఆధారపడి నిర్ణయించబడుతుంది.విద్యార్థి వైకల్యం, భౌతిక, మానసిక, దృశ్య లేదా వినికిడి సామర్ధ్యాలను పరిశోధించి కిండర్ గార్టెన్, ప్రాథమిక, మాధ్యమాల విద్య అందించబడుతుంది.

క్యు.ఎస్.వరల్డ్ యూనివర్శిటీ రాంకింగ్స్ ఆధారంగా " సావో పాలో విశ్వవిద్యాలయం " లాటిన్ అమెరికాలో ఉత్తమ విశ్వవిద్యాలయంగా గుర్తించబడుతుంది. అగ్ర 20 లాటిన్ అమెరికా విశ్వవిద్యాలయాలలో ఎనిమిది బ్రెజిలియన్ దేశానికి చెందినవి. వాటిలో అధికభాగం ప్రభుత్వానికి స్వంతమైనవి.[257]

Media and communication

[మార్చు]
Former President Dilma Rousseff at Jornal Nacional news program. Rede Globo is the second largest commercial television network of the world.[258]

1808 లో పోర్చుగీసు రాజ కుటుంబం బ్రెజిల్‌కు రావడంతో బ్రెజిలియన్ ప్రెస్‌ ప్రారంభమైంది. వార్తాపత్రికలు లేదా పుస్తకాల ప్రచురణ వంటి ప్రెస్ కార్యాచరణను నిషేధించింది. బ్రెజిల్ ప్రెస్ అధికారికంగా రియో ​​డి జనైరోలో 1808 మే 13న ప్రిన్స్ రీజెంట్ డొమ్ జోవో చేత రాయల్ ప్రింటింగ్, నేషనల్ ప్రెస్ సృష్టించబడింది. [259] దేశంలో ప్రచురించబడిన మొదటి వార్తాపత్రిక అయిన " గెజీటా డు రియో ​​డి జనీరో " సెప్టెంబరు 10 న ప్రసారం అయింది.[260] ప్రస్తుత అతిపెద్ద వార్తాపత్రికలలో ఫోలా డే ఎస్. పోలో (సావో పాలో రాష్ట్రంలో), సూపర్ నోటిసియా (మినాస్ గెరైస్ 296.799), ఓ గ్లోబో (ఆర్.జె.277.876), ఓ ఎస్టాడో డి ఎస్ పాలో (ఎస్.పి. 235.217) ప్రాధాన్యత కలిగి ఉన్నాయి.[261] రేడియో ప్రసారం 1922 సెప్టెంబరు 7 న ప్రెసిడెంట్ పెస్సోవా ప్రసంగంతో మొదలైంది. 1923 ఏప్రిల్ 20 న "రేడియో సొసైటీ ఆఫ్ రియో ​​డి జనైరో" రూపకల్పనతో [262] బ్రెజిల్లో టెలివిజన్ అధికారికంగా 1950 సెప్టెంబరు 18 న అసిస్ చటేయుబ్రియాండ్ చే టివి టుపి ప్రారంభమైంది.[263] అప్పటి నుండి టెలివిజన్ దేశంలో వృద్ధి చెందింది.గ్లోబో, ఎస్బిటి, రికార్డ్, బ్యాండిరైటెస్ వంటి పెద్ద ప్రజా నెట్వర్క్‌ను సృష్టించింది. నేడు బ్రెజిల్ సమాజంలో ప్రసిద్ధ సంస్కృతిలో ఇది అత్యంత ముఖ్యమైన అంశంగా భావించబడుతుంది.[264][265] అదే రోజువారీ సోప్ ఒపెరా ప్రసారాన్ని అనుసరిస్తుందని పరిశోధన ద్వారా తెలుస్తుంది. డిజిటల్ టెలివిజన్ ఎస్.బి.టి.డి. ప్రమాణాన్ని (జపనీస్ ప్రామాణిక ఐ.ఎస్.డి.బి.-టి ఆధారంగా) 2006 జూన్ 29 స్వీకరించింది, 2007 నవంబరు 2 న ప్రారంభించబడింది. [266] 2010 మేలో బ్రెజిల్ టీవీ బ్రాసిల్ ఇంటర్నేషనల్ అనే ఇంటర్నేషనల్ టెలివిజన్ స్టేషన్ను ప్రారంభించింది, మొదట 49 దేశాలకు ప్రసారమైంది.[267]

గణాంకాలు

[మార్చు]
Population density of Brazilian municipalities.

2008 PNAD చే నమోదు చేయబడిన బ్రెజిల్ జనాభా 190 మిలియన్లు.[268] స్త్రీల:పురుషులు 1:095.[269] నగరప్రాంతాలలో నివసిస్తున్న ప్రజలశాతం 83.75%.[270] ఆగ్నేయ ప్రాంతంలో (79.8 మిలియన్ నివాసులు), ఈశాన్య (53.5 మిలియన్ల మంది) ప్రాంతాలలో జనాభా ఎక్కువగా కేంద్రీకృతమై ఉంది. బ్రెజిల్ భూభాగంలో ఉన్న కేంద్రం-వెస్ట్, ఉత్తర రెండు 64.12% ఉన్న బ్రెజిలియన్ భూభాగంలో మొత్తం 29.1 మిలియన్ల మంది మాత్రమే నివసిస్తున్నారు. 1872 లో బ్రెజిల్లో మొదటిసారిగా జనాభా గణనను నిర్వహించారు, 99,30,478 మంది జనాభాను నమోదు చేశారు.[271] 1880 నుండి 1930 వరకు 4 మిలియన్ యూరోపియన్లు వచ్చారు.[272] జనన రేటు స్వల్ప క్షీణతకు గురైనప్పటికీ 1940, 1970 మధ్య బ్రెజిల్ జనాభా గణనీయంగా పెరిగింది. 1940 లలో వార్షిక జనాభా వృద్ధిరేటు 2.4%, 1950 లలో 3.0% పెరుగుదల, 1960 లలో 2.9% ఉండగా, ఆయుఃపరిమితి 44 నుండి 54 సంవత్సరాలకు అభివృద్ధి చెందింది.[273], 2007 లో 72.6 సంవత్సరాలు పెరిగింది. and to 72.6 years in 2007.[274] 2008 లో నిరక్షరాస్యత రేటు 11.48% [275], యువత (15-19 సంవత్సరాల) 1.74%. ఇది ఈశాన్యంలో అత్యధిక (20.30%) ఉంది.ఇది గ్రామీణ పేదల్లో అధిక సంఖ్యలో ఉంది.[276] గ్రామీణ ప్రజలలో నిరక్షరాస్యత ఎక్కువగా ఉంది (24.18%), పట్టణ జనాభాలో తక్కువ (9.05%). [277]

సప్రదాయ సమూహాలు

[మార్చు]
Museum of Immigration of the State of São Paulo in the neighborhood of Mooca, in São Paulo city.

2008 జాతీయ నేషనల్ రీసెర్చ్ ఆధారంగా జనాభాలో 48.43% (సుమారు 92 మిలియన్లు) తమను తాము శ్వేతజాతి ప్రజలుగా వర్ణించారు, పార్డో (బ్రౌన్) 6.84% (సుమారు 13 మిలియన్లు) నల్లజాతి ప్రజలు 43.80% (సుమారు 83 మిలియన్లు), ఆసియన్లు 0.58% (సుమారు 1.1 మిలియన్), 0.28% (సుమారు 536 వేల మంది) అమెరిన్డియన్ ప్రజలు (అధికారికంగా ఇండిజెనా, ఇండిజీనస్ అని పిలుస్తారు), 0.07% (సుమారు 130 వేల మంది) వారి జాతిని ప్రకటించలేదు. [278] 2007 లో నేషనల్ ఇండియన్ ఫౌండేషన్ అంచనా ఆధారంగా బ్రెజిల్‌లో 67 వివిధ ఏకాంతజాతి తెగలు ఉన్నాయి. 2005 నాటికి వారి అంచనా 40 నుండి. బ్రెజిల్ ప్రపంచంలో అధిక సంఖ్యలో ఏకాంతజాతులకు చెందిన ప్రజలను కలిగి ఉన్నట్లు నమ్ముతున్నారు.[279]

1500 లో పోర్చుగీసుల రాక నుండి అమెరిన్డియన్స్, ఐరోపావాసులు, ఆఫ్రికన్ల మధ్య గణనీయంగా దేశంలోని అన్ని ప్రాంతాలలో వ్యాప్తి చెందడం జరిగింది. (ఐరోపా పూర్వీకులందరూ దేశవ్యాప్తంగా ఆధిపత్యం వహించడంతో ఆటోసోమల్ అధ్యయనాల ప్రకారం వీరి శాతం 65% నుండి 77% మధ్య అధికరించిందని)భావిస్తున్నారు.[280][281][282][283]

Race and ethnicity in Brazil[284][285][286]

  White Brazilian (47.7%)
  Pardo Brazilian (Multiracial) (43.1%)
  Black Brazilian (7.6%)
  Asian Brazilian (1.1%)
  Natives (0.4%)

జాతి సమూహాల మధ్య ఆర్థిక అసమానత గుర్తించినప్పటికీ బ్రెజిలియన్ సమాజం సాంఘిక వర్గాల ద్వారా మరింత స్పష్టంగా విభజించబడింది. కాబట్టి జాత్యహంకారం, వర్గీకరణను కలిపి చేయవచ్చు. ఒక జాతి సమూహంలో సాంఘికమైన ముఖ్యమైన సాన్నిహిత్యం పూర్వీకుల ఆధారంగా కాకుండా సాంఘిక అంతస్తుకు ప్రధాన్యత ఇవ్వబడింది.[287] సాంఘికఆర్థిక కారకాలు కూడా ముఖ్యమైనవి ఎందుకంటే సామాజికంగా పైకి చెప్పకుంటే ముస్లింలు తమను తాము వైట్ లేదా నల్లజాతీయులుగా ప్రకటించడం ప్రారంభిస్తారు.[288] చర్మపురంగు రంగు, ముఖ లక్షణాలను పూర్వీకులు (సాధారణంగా, ఆఫ్రో-బ్రెజిలియన్స్ సమానంగా మిశ్రమంగా ఉంటాయి, ఐరోపా పూర్వీకులు వేల్స్, పాదాలను ప్రధానంగా కాని యూరోపియన్ సహకారంతో ఆధిపత్యం కలిగి ఉంటాయి, కానీ వ్యక్తిగత వ్యత్యాసం గొప్పగా ఉంటుంది). [283][289][290][291] కబొక్లోస్ (జనర సమీకృత అమెరిన్డియన్స్, వైట్స్ అండ్ నేటివ్స్ యొక్క వారసులు), ములాటోస్ (ప్రధానంగా వైట్స్, ఆఫ్రో- బ్రెజిల్), కాఫీజోస్ (ఆఫ్రో-బ్రెజిలియన్స్, స్థానికుల వారసులు).[292][293] ఉత్తర, తూర్పు, సెంటర్-వెస్ట్రన్ ప్రాంతాలలో గణనీయమైన అమెరిన్డియన్ వంశావళి ప్రజలు అధిక సంఖ్యలో ఉన్నారు.[292][293][294][295][296] అమెరిండియన్ సంతతికి చెందిన ప్రజలు ఉత్తర, ఈశాన్య, మద్యప్రాశ్చ్య భూభాగంలో ఉన్నారు. [297] నల్లజాతి ప్రజలలో అధికశాతం, ములాటో, ట్రి-రేషియల్స్ తూర్పు, ఈశాన్య,బాసియ నుండి పరాబ్బా ప్రాంతాలలో అధికంగా నివసిస్తున్నారు.[296][298], ఉత్తర మారాన్హాలో[299][300] దక్షిణ మినాస్ గెరైస్[296][301][301] 19 వ శతాబ్దం నుంచి, బ్రెజిల్ తన సరిహద్దులను వలసప్రజల కొరకు తెరిచింది. 1808, 1972 మధ్య 60 దేశాలకు చెందిన సుమారు ఐదు మిలియన్ల మంది పౌరులు పోర్చుగీసు, ఇటాలియన్, స్పానిష్, జర్మన్, ఉక్రేనియన్, పోలిష్, జ్యూయిష్, రష్యన్, చైనీస్, జపనీస్, అరబ్ మూలానికి చెందినవారు బ్రెజిల్ చేరుకున్నారు.[302][303]

Religion in Brazil (2010 Census)
Religion Percent
Roman Catholicism in Brazil
  
64.6%
Protestantism in Brazil
  
22.2%
No religion
  
8.0%
Spiritism
  
2.0%
Others
  
3.2%

బ్రెజిల్లోని మతం బానిసలైన ఆఫ్రికన్ ప్రజల, స్థానిక ప్రజల మత సంప్రదాయాలతో కాథలిక్ చర్చ్ సమావేశం నుండి ఏర్పడింది.[304] బ్రెజిల్ పోర్చుగీస్ వలసరాజ్యాల సమయంలో విశ్వాసాల సంగమం బ్రెజిలియన్ కాథలిక్ చర్చ్ విస్తృతమైన సాంప్రదాయ పద్ధతుల కలయికతో సతికొత్త మతసంప్రదాయం అభివృద్ధికి దారి తీసింది. సాంప్రదాయ పోర్చుగీసు ఉత్సవాలు [305], కొన్ని సందర్భాల్లో అలెన్ కార్డెక్ ఆథ్యాత్మికవాదం (మతం ఇది ఆధ్యాత్మికత, క్రైస్తవ మతం యొక్క అంశాలను కలిగి ఉంటుంది). 20 వ శతాబ్దంలో మతపరమైన బాహుళ్యం అధికరించింది. [306], ప్రోటెస్టెంట్ సమాజం జనాభాలో 22% కంటే అధికంగా అభివృద్ధి చెందింది. [307] అత్యంత సాధారణ ప్రొటెస్టంట్ తెగలలో పెంటెకోస్టల్, ఎవాంజెలికల్ లు ఉన్నాయి. బాప్టిస్టులు, ఏడవ రోజు అడ్వెంటిస్ట్ లు, లుథెరాన్స్, సంస్కరించబడిన సంప్రదాయం కూడా దేశంలో ప్రముఖ ప్రొటస్టెంట్ శాఖలు ఉన్నాయి.[308]

రియో డి జనైరోలో క్రీస్తు విమోచన విగ్రహం ప్రపంచవ్యాప్తంగా అత్యంత ప్రసిద్ధి చెందిన మత విగ్రహాలలో ఒకటి [312] [313] Aparecida లోని అరేరిసియలోని అవర్ లేడీ ఆఫ్ నేషనల్ లేడీ ఆఫ్ బసిలికా, సావో పాలో, ప్రపంచంలో రెండవ అతిపెద్ద కేథలిక్ చర్చిగా ఉంది [314]

బ్రెజిల్ ప్రధాన మతం రోమన్ కాథలిజం.అతిపెద్దసంఖ్యలో కాథలిక్ ప్రజలు నివసిస్తున్న దేశాలలో బ్రెజిల్ ప్రపంచంలో మొదటి స్థానంలో ఉంది.[312] 2000 జనాభా లెక్కల ప్రకారం (పి.ఎన్.ఎ.డి.సర్వే మతం గురించి విచారణ చేయదు) 73.57% రోమన్ కాథలిక్కులు అనుసరించారు. ప్రొటెస్టెంటిజం 15.41%, కార్డికేస్ట్ ఆధ్యాత్మికం 1.33%, ఇతర క్రైస్తవ వర్గాలు 1.22%, ఆఫ్రో-బ్రెజిలియన్ మతాలు 0.31%, బౌద్ధమతం 0.13%, జుడాయిజం 0.05%, ఇస్లాం 0.02%, అమెరిన్డియన్ మతాలు 0.01%, ఇతర మతాలు 0.59%, నిశ్చయంగా వివరింపబడని 7.35% (వీరికి మందికి మతం లేదు). [313] అయినప్పటికీ చివరి పది సంవత్సరాలలో ప్రొటెస్టాంటిజం ముఖ్యంగా పెంటెకోస్టలిజం, ఎవాంజెలిసలిజం, బ్రెజిల్లో విస్తరించింది. కాథలిక్కుల నిష్పత్తి గణనీయంగా పడిపోయింది.[314] ప్రొటెస్టనిజం తరువాత 2000 జనాభా లెక్కల ప్రకారం జనాభాలో 7% మంది మించి మతాన్ని ఎన్నుకోలేరు. బ్రెజిల్లోని బోవా విస్టా, సాల్వడార్, పోర్టో వెల్లో నగరాల్లో ఇర్రెలిజస్ నివాసితులు అత్యధిక శాతం ఉన్నారు. టెరెసినా, ఫార్టలేజా, ఫ్లోరియానోపోలిస్లు దేశంలోనే అత్యధికంగా రోమన్ క్యాథలిక్కులు ఉన్నారు.[315] గ్రేటర్ రియో ​​డి జనైరో నగరం రోమన్ కేథలిక్ ప్రజలు తక్కువగా ఉండడం, మతవిశ్వాసం తక్కువగా ఉండగా అయితే గ్రేటర్ పోర్టో అలెగ్రే, గ్రేటర్ ఫోర్టలేజా వరుసగా దీనికి వ్యతిరేకంగా ఉన్నాయి. [315]

నగరీకరణ

[మార్చు]

బ్రెజిలియన్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ జియోగ్రఫీ అండ్ స్టాటిస్టిక్స్ (ఐ.బి.జి.ఇ.) పట్టణ ప్రాంతాలు ఇప్పటికే జనాభాలో 84.35% ప్రజలు నివసిస్తున్నారు. అదే సమయంలో ఆగ్నేయ ప్రాంతంలో 80 మిలియన్ల మంది పౌరులు నివసిస్తున్నారు.[316] బ్రెజిల్‌లోని అతిపెద్ద పట్టణ ప్రాంతాలైన సావో పాలో, రియో ​​డి జనీరో, బేలో హారిజోన్టే ప్రామతాలలో 21.1% ఆగ్నేయ ప్రాంతాలన్నింటిలో 12.3% ( 5.1 మిలియన్ల మంది పౌరులు) ఉన్నారు.[317][318][319] శాటికారినా రాజధాని అయిన ఎస్పిరిటో సాంటో రాజధాని విటోరియా, ఫ్లోరియానోపోలిస్ మినహా మిగతా రాష్ట్ర రాజధాని నగరాలన్నీ ఆయా రాష్ట్రాల అతిపెద్ద నగరాలు ఉన్నాయి.[320]

భాషలు

[మార్చు]
Museum of the Portuguese Language in São Paulo city, São Paulo.
Oca of the Kamayurá people, Xingu Indigenous Park, Mato Grosso

బ్రెజిల్ అధికారిక భాష పోర్చుగీసు [321] " బ్రెజిల్ ఫెడరల్ రిపబ్లిక్ రాజ్యాంగం ఆర్టికల్ 13 " అనుసరించి దాదాపు మొత్తం ప్రజలు పోర్చుగీసు మాట్లాడుతుంటారు. వార్తాపత్రికలు, రేడియో, టెలివిజన్, వ్యాపార, నిర్వహణ ప్రయోజనాలకు ఇది ఉపయోగంలో ఉంది. దీనికి మినహాయింపు బ్రెజిల్ జాతీయ కాంగ్రెస్ ఆమోదించిన బలమైన సంకేత భాష చట్టం చట్టపరంగా 2002 లో గుర్తించబడింది.[322] ఈ చట్టం 2005 లో నియంత్రించబడింది.[323] బ్రెజిలియన్ సైన్ లాంగ్వేజ్ ఉపయోగించడం నిర్బంధం చేయబడింది.ఇది పోర్చుగీస్ ఎక్రోనిం లిబ్రాస్. విద్య, ప్రభుత్వ సేవలలో ఎక్కువగా ఉపయోగిస్తారు. భాషను విద్య, ప్రసంగం, భాషా పాథాలజీ పాఠ్యాంశాల్లో భాగంగా బోధించబడాలి.ఇందుకొరకు లిబ్రాస్ ఉపాధ్యాయులు, బోధకులు, అనువాదకులు గుర్తింపు పొందిన నిపుణులు నియమించబడ్డారు. పాఠశాలలు, ఆరోగ్య సేవలు చెవుడు ప్రజలకు యాక్సెస్ ("చేర్చడం") అందించాలి.[324] 16 వ శతాబ్దపు మద్య, దక్షిణ యూరోపియన్ పోర్చుగీసు యాస బ్రెజిల్‌లో బ్రెజిలియన్ పోర్చుగీస్‌గా ప్రత్యేకంగా అభివృద్ధి చెందింది.[325] సెంట్రల్, సదరన్ మాండలికాలు (ముందుగా ఈప్రాంతాలకు చెందిన ప్రజలు పోర్చుగీస్ వలసరాజ్యాల ప్రజలు ఇక్కడ సెటిల్మెంట్లు ఏర్పాటు చేసుకున్నారు.ఇటీవల వలసదారులు ఉత్తర ప్రాంతాల నుంచి వచ్చారు.మాక్రోనేషియా) అమెరిన్డియన్, ఆఫ్రికన్ భాషల నుండి కొన్ని ప్రాబల్యత సంతరించుకున్నాయి. ఇవి ముఖ్యంగా వెస్ట్ ఆఫ్రికన్, బంటు పదజాలానికి మాత్రమే పరిమితం అయ్యాయి. [326] ఫలితంగా పోర్చుగీస్, ఇతర పోర్చుగీసు-మాట్లాడే దేశాల భాష (ఇతర దేశాల మాండలికాలు, ఈ ప్రాంతంలోని పోర్చుగీసు వలసరాజ్యాల ఇటీవలి ముగింపు కారణంగా పాక్షికంగా ఈ భాష కొంతవరకు మార్పులకు లోనైంది. సమకాలీన యూరోపియన్ పోర్చుగీస్‌కు దగ్గరి సంబంధం కలిగి ఉంది). ఈ తేడాలు అమెరికన్, బ్రిటీష్ ఇంగ్లీష్ల మధ్య పోల్చవచ్చు.[326] అమెరికా ఖండాలలో బ్రెజిల్‌లో మాత్రమే పోర్చుగీస్ మాట్లాడే ఏకైక దేశంగా ఉంది. ఈ భాషను బ్రెజిలియన్ జాతీయ గుర్తింపులో ఒక ముఖ్యమైన భాగంగా చేసి, స్పానిష్-మాట్లాడే పొరుగు దేశాల నుండి వైవిధ్యమైన జాతీయ సంస్కృతిని కలిగి ఉంది.[327]

పోమోరోడ్, శాంటా కాతరినా, సహకార భాషతో మున్సిపాలిటీలలో ఒకటి. ఈ ప్రాంతంలో, హన్సుర్క్కిస్క్, తూర్పు పోమేరనియన్, జర్మన్ మాండలికాలు, చిన్న భాషలలో రెండు (బ్రెజిలియన్ జర్మన్ చూడండి).

1990లో " కమ్యూనిటీ పోర్చుగీసు లాంగ్యుయేజ్ కంట్రీస్ " (సి.పి.ఎల్.పి) పోర్చుగీసు అధికారిక భాషగా కిలిగిన దేశాల ప్రతినిధులు ఇందులో భాస్వామ్యం వహిస్తుంటారు. పోర్చుగీసు అక్షరాస్యత సంస్కరణపై ఒక ఒప్పందం కుదుర్చుకున్నాయి. మిగతా మిగిలిన లిస్సోఫోన్ దేశాలు. ఈ స్పెల్లింగ్ సంస్కరణ 2009 జనవరి 1 న బ్రెజిల్లో అమలులోకి వచ్చింది. పోర్చుగల్‌లో ఈ సంస్కరణను 2008 జూలై 21 న అధ్యక్షుడు 6-సంవత్సరాల అనుసరణ కాలం కోసం అనుమతించబడింది. ఈ సమయంలో రెండు ఆర్థోగ్రఫీలు ఉనికిలో ఉంటాయి. మిగిలిన సి.ఎల్.పి. దేశాలు తమ సొంత పరివర్తన కాలపట్టికలు స్థాపించడానికి స్వేచ్ఛను కలిగి ఉన్నారు. [328] మైనారిటీ భాషలు మాట్లాడేప్రజలు దేశవ్యాప్తంగా ఉన్నారు. సుదూర ప్రాంతాల్లో 180 అమెరిండియన్ భాషలు మాట్లాడతారు, గణనీయమైన సంఖ్యలో ఇతర భాషలను వలస ప్రజలు, వారి వారసులు మాట్లాడతారు.[326] పోర్చుగీసు భాషలతోపాటు సావో గాబ్రియేల్ డా కాచోయిరా మున్సిపాలిటీలో " నీంగటు " (ప్రస్తుతం అంతరించిపోతున్న దక్షిణ అమెరికన్ క్రియోల్ భాష - లేదా ఒక 'వ్యతిరేక క్రియోల్', బనివా, టుకానో భాషలకు సహ-అధికారిక హోదా ఇవ్వబడింది .[329] దక్షిణ, ఆగ్నేయ ప్రాంతాల్లోని జర్మన్ (ఎక్కువగా బ్రెజిలియన్ హున్సుర్క్కిస్చ్, జర్మన్ భాష మాండలికం), ఇటాలియన్ (ఎక్కువగా టాలియన్, వెనీషియన్ మాండలిక) మూలాలు ఉన్నాయి. పూర్వీకులు స్థానిక భాషలను తమతో బ్రెజిల్‌కు తీసుకెళ్లారు. ఇప్పటికీ అక్కడ ఉనికిలో ఉండి పోర్చుగీసు భాషను ప్రభావితం చేస్తున్నాయి.[330][331] టాలియన్ అధికారికంగా రియో ​​గ్రాండే డో సుల్ చారిత్రాత్మక వారసత్వంగా ఉంది.[332] కొన్ని మునిసిపాలిటీల్లో రెండు జర్మన్ మాండలికాలు సహ-అధికారిక హోదాను కలిగి ఉన్నాయి.[333] విద్య వ్యవస్థలో 12 తరగతులు వరకు కనీసం ఒక రెండవ భాష నేర్చుకోవడం (సాధారణంగా ఆంగ్ల లేదా స్పానిష్) తప్పనిసరి తప్పనిసరి (ప్రాథమిక ఎసినో ప్రాథమిక, ఉన్నత విద్య సాంసినో మెడియో అంటారు) దక్షిణ అమెరికాలో ఎస్ప్రెస్సోను సెకండరీ విద్యార్థులకు అందించే మొదటి దేశంగా బ్రెజిల్ దేశానికి ప్రత్యేకత ఉంది.[334]

సంస్కృతి

[మార్చు]
Interior of the São Francisco Church and Convent in Salvador, Bahia, one of the richest expressions of Baroque in Brazil.

పోర్చుగీసు సామ్రాజ్యంతో బ్రెజిల్‌ఉన్న బలమైన సంబంధాల కారణంగా బ్రెజిల్ ప్రధాన సంస్కృతి పోర్చుగీస్ సంస్కృతి ఆధారంగా ఉంది.[335] పోర్చుగీసు ప్రభావాలలో పోర్చుగీసు భాష, రోమన్ క్యాథలిక్ మతం, కాలనీల నిర్మాణ శైలి ప్రధానమైనది. అయినప్పటికీ ఈ సంస్కృతి ఆఫ్రికన్, స్వదేశీ, పోర్చుగీసేతర యురోపియన్ సంస్కృతులు, సంప్రదాయాలచే బలంగా ప్రభావితమైంది. [336] 19 వ, 20 వ శతాబ్దాలలో బ్రెజిల్ దక్షిణ, ఆగ్నేయ ప్రాంతంలకు పెద్ద సంఖ్యలో వచ్చిచేరిన ఇటాలియన్, జర్మనీ, ఇతర యూరోపియన్, జపనీయుల, యూదు, అరబ్ వలసదారులు బ్రెజిలియన్ సంస్కృతిని మరికొంత ప్రభావితం చేసాయి.[337] దేశీయ అమెరిన్డియన్లు బ్రెజిల్ భాష, వంటకాలను ప్రభావితం చేశారు. ఆఫ్రికన్లు భాష, వంట, సంగీతం, నృత్యం, మతంపై ప్రభావం చూపారు. [338] 16 వ శతాబ్దం నుండి బ్రెజిలియన్ కళను బారోక్యూ (బ్రెజిల్‌లో 19 వ శతాబ్దం వరకు) [339][340] నుండి రొమాంటిసిజమ్, మాడర్నిజం, ఎక్స్ప్రెషనిజం, క్యూబిజం, సర్రియలిజం, అబ్స్ట్రక్సిజం వరకు వివిధ రకాల శైలులుగా అభివృద్ధి చేశారు. బ్రెజిలియన్ సినిమా 19 వ శతాబ్దం చివరలో మాధ్యమం పుట్టుకతో మొదలైంది, 1960 ల నుండి అంతర్జాతీయ స్థాయిలో ప్రశంసలు పొందింది. [341]

వాస్తుకళ

[మార్చు]

బ్రెజిల్ నిర్మాణము ఐరోపా, అధికంగా పోర్చుగల్‌చేత ప్రభావితమైంది. పెడ్రో కాబ్రాల్ 1500 లో బ్రెజిల్‌ను కనుగొన్నప్పటికి 500 సంవత్సరాలకు పూర్వమే బ్రెజిల్ చరిత్ర ఆరభం అయింది. తిరిగి వెళ్ళే చరిత్ర ఉంది. పోర్చుగీస్ కాలనీల వాస్తుశిల్పం బ్రెజిల్ మొదటి నిర్మాణ శైలిగా భావించబడుతుంది.[342] తరువాతి శతాబ్దాల్లోని బ్రెజిలియన్ నిర్మాణాలన్నింటికి ఇది ఆధారంగా ఉంది.[343] 19 వ శతాబ్దంలో బ్రెజిల్ సామ్రాజ్యం సమయంలో బ్రెజిల్ యూరోపియన్ పోకడలను అనుసరించింది, నియోక్లాసికల్, గోతిక్ రివైవల్ నిర్మాణాన్ని అనుసరించింది. 20 వ శతాబ్దంలో ముఖ్యంగా బ్రెసిలియాలో బ్రెజిల్ ఆధునిక వాస్తుశిల్పిని ప్రయోగించింది.

16 వ శతాబ్దం ప్రారంభంలో బ్రెజిల్ మొదటిసారి అన్వేషించి, పోర్చుగీస్ చేత జయించబడి, స్థిరపడినప్పుడు, బ్రెజిల్ వలసవాద నిర్మాణం ఆరంభం అయింది. బ్రెజిల్‌ వలసరాజ్యంగా మార్చడం కోసం ఐరోపాలో వారికి అలవాటైన పోర్చుగీసుల నిర్మాణశైలిని అనుసరించి నిర్మాణాలను నిర్మించారు.పోర్చుగీసు వలసరాజ్యాల నిర్మాణాలలో చర్చిలు, పౌర నిర్మాణాలు బ్రెజిల్ నగరాల్లో, పల్లెల్లోని ఇళ్ళు, కోటలు ఉన్నాయి. 19 వ శతాబ్దంలో బ్రెజిల్ ఆర్కిటెక్చర్లో బ్రెజిల్‌లో మరింత యూరోపియన్ శైలులు ప్రవేశపెట్టబడ్డాయి. వీటిలో నియోక్లాసికల్, గోతిక్ రివైవల్ నిర్మాణం ఉన్నాయి. బ్రెజిలియన్ శిల్పకళకు ప్రత్యేకమైన రూపాన్ని అందించే వారి సొంత వారసత్వం నుండి ఇది బ్రెజిల్ ప్రభావాలను సాధారణంగా కలిపింది. 1950 లలో బ్రెజిల్ అంతర్భాగంలో బ్రస్సిలియా కొత్త సమాఖ్య రాజధానిగా అంతర్గత అభివృద్ధికి సహాయపడటానికి ఆధునిక నిర్మాణాన్ని ప్రవేశపెట్టింది. వాస్తుశిల్పి ఆస్కార్ నైమెయర్ అత్యుత్తమమైన, నిర్మించిన ప్రభుత్వ భవనాలు, చర్చిలు, పౌర భవనాలు ఆధునిక శైలిలో నిర్మించబడ్డాయి.[344][345]

సంగీతం

[మార్చు]

బ్రెజిల్ సంగీతం ప్రధానంగా యూరోపియన్, ఆఫ్రికన్ అంశాల కలయికతో ఏర్పడింది.[346] 19వ శతాబ్దం వరకు పోర్చుగల్ బ్రెజిలియన్ సంగీతాన్ని నిర్మించిన అనేక ప్రభావాలకు ప్రవేశద్వారంగా ఉంది. అయితే వీటిలో అనేక అంశాలు పోర్చుగీస్ మూలంగా లేనప్పటికీ సాధారణంగా యూరోపియన్ మూలాలు ఉన్నాయి. మొట్టమొదటిసారిగా వియన్నీస్ సంప్రదాయవాదాన్ని ప్రభావితం చేసిన " శాక్రెడ్ పీస్ " రచయిత జోస్ మౌరియోయో నన్స్ గార్సియా బ్రెజిల్ సంగీతాన్ని ప్రభావితం చేసాడు. [347] ఆఫ్రికన్ మూలాలలో నృత్యాలు, వాయిద్యాలు ప్రధాన్యత వహిస్తున్నాయి.ఇరవయ్యో శతాబ్దంలో ప్రజాదరణ పొందిన సంగీతం, జానపద సంగీతం సమృద్ధి చెందడానికి ఇవి ఎంతగానో సహకరించాయి.[346] అత్యంత విలక్షణమైనది, యునెస్కో సాంస్కృతిక వారసత్వ జాబితాలో పరిగణించబడిన సంబా సంగీతం పద్దెనిమిదవ శతాబ్దం నుండి ప్రజాదరణ పొందిన సంగీతం సాంప్రదాయకంగా బ్రెజిలియన్ ధ్వనిని ఏర్పరచటానికి సంకేతాలు చూపించడం ప్రారంభమైంది,[348] మరాకోటు, అబ్సోక్స్ రెండు ఆఫ్రో-బ్రెజిలియన్ సంగీత సంప్రదాయాలు వీటిని వార్షిక బ్రెజిలియన్ కార్నివాల్స్లో ప్రాచుర్యం పొందాయి. [349] కాపోయిరా క్రీడ సాధారణంగా కాపోయిరా సంగీతం అని పిలువబడే స్వంత సంగీతాన్ని జతచేసుకుని ఆడబడింది. ఇది సాధారణంగా జానపద సంగీతం కాల్-అండ్-జానపద సంగీత స్పందనగా పరిగణించబడుతుంది.[350] చోరో ఒక ప్రముఖ సంగీత వాయిద్య శైలి. దీని మూలాలు 19 వ శతాబ్దంలో రియో ​​డి జనీరోలో ఉన్నాయి.ఈ శైలి తరచూ ఒక వేగవంతమైన, సంతోషకరమైన లయను కలిగి ఉంటుంది. దీనిలో నైపుణ్యం మెరుగుపరచడం, సూక్ష్మ మాడ్యులేషన్, సమకాలీకరణ ప్రధానాంశాలుగా ఉంటాయి.[351] బోసా నోవా అనేది బ్రెజిల్ సంగీతం ప్రసిద్ధ శైలి 1950 లు, 1960 లలో అభివృద్ధి చేయబడి ప్రజాదరణ పొందింది.[352] "బోసా నోవా" అనే పదబంధం వాచ్యానికి "నూతన ధోరణి" అని అర్ధం.[353] 1960 లలో సాంబ, జాజ్ లిరికల్ కలయికతో బోసా నోవా ప్రారంభించిన తరువాత పెద్ద సంఖ్యలో అభిమానులను సంపాదించింది.[354]

The Rio Carnival, a type of samba parade.

సాహిత్యం

[మార్చు]
Machado de Assis, poet and novelist, founder of the Brazilian Academy of Letters.

బ్రెజిల్ సాహిత్యం 16 వ శతాబ్దానికి చెందినది.బ్రెజిల్లో మొదటి పెరో వాజ్ డే కామిన్హా వంటి పోర్చుగీసు అన్వేషకుల రచనలలో వర్ణించబడిన బ్రెజిల్‌లో వృక్షజాలం, జంతుజాలం వర్ణన, స్థానికప్రజల గురించిన వివరణ యూరోపియన్ పాఠకులను ఆకర్షించాయి. [355]

రొమాంటిసిజంలో బ్రెజిల్ గణనీయమైన రచనలను రూపొందించింది - జోయాక్విమ్ మాన్యుఎల్ డి మాసిడో, నవోసిస్ జోస్ డి అలెన్కార్ వంటి నవలలు ప్రేమ, వేదన గురించి నవలలు రాశారు. అలెంకార్ తన సుదీర్ఘ జీవితంలో ఇండిజీనియన్ నవలలు " ఒ గురానీ, ఇరాసెమా , ఉబిరాజెరా మొదలైన నవలలలో స్థానికప్రజలను కథానాయకుగా చిత్రించారు.[356] ఆయన సమకాలీనులలో ఒకడైన " మచాడో డి అస్సిస్ " వాస్తవంగా అన్ని శైలిలో వ్రాసి ప్రపంచవ్యాప్తంగా విమర్శకుల నుండి అంతర్జాతీయ గౌరవాన్ని పొందాడు.[357][358][359] బ్రెజిలియన్ అధినికతకు 1922 లో వీక్ ఆఫ్ మోడరన్ ఆర్ట్ సాక్ష్యంగా ఉంది. ఒక జాతీయవాద అవాంట్-గార్డే సాహిత్యం ఉత్సవంతో [360] సంబంధము కలిగిఉంది, పోస్ట్-మోడర్నిజం జోవావ్ కాబ్రల్ డి మెలో నేటో, కార్లోస్ డ్రమ్మండ్ డే ఆండ్రడ్, వినిసియస్ జార్ మోమియెస్, కోరా కోరాలినా, గ్రాసిలియానో ​​రామోస్, సెసిలియా మేరేల్స్, ప్రపంచవ్యాప్తంగా ప్రాంతీయ విషయాలను జార్జ్ అమాడో, జోఅవో గుమరాస్ రోసా, క్లారిస్ లిసెప్టర్ , మాన్యుఎల్ బండేరా వంటి వారి రచనలు వివరిస్తాయి.[361][362][363]

ఆహారసంస్కృతి

[మార్చు]

బ్రెజిలియన్ వంటకాలు దేశీయ , వలస ప్రజల విభిన్న మిశ్రమాన్ని ప్రతిబింబిస్తూ ప్రాంతం ద్వారా బాగా మారుతాయి. ఇది ప్రాంతీయ విభేదాలను కాపాడటం ద్వారా గుర్తించబడిన ఒక జాతీయ వంటసంప్రదాయాన్ని సృష్టించింది.[364] ఉదాహరణగా " ఫెయిజోడా " జాతీయవంటకంగా భావించబడుతుంది. [365] , ప్రాంతీయ ఆహారాలు అటువంటి వాటపా, పోలెంటా (ఇటాలియన్ వంటకం నుండి) మోట్యుకా, , అజారాజ్ (ఆఫ్రికన్ వంటకాలు నుండి) వంటివి బ్రెజిలియన్ ఆహారసంప్రదాయాన్ని ప్రతిబింబిస్తున్నాయి.[366] జాతీయ పానీయం కాఫీ , కాచాకా బ్రెజిల్ స్థానిక మద్యం. కాచాకా చెరకు నుండి తయారుచేయబడుతుంది.ఇది కాక్టెయిల్ ప్రధాన పదార్ధంగా ఉంది. ఇవి జాతీయ పానీయాలు.[367] ఒక విలాసవంతమైన భోజనంలో అన్నం , బీన్స్, గొడ్డు మాంసం, సలాడ్, ఫ్రెంచ్ ఫ్రైస్ , వేయించిన గుడ్డు ఉంటాయి.[368] తరచుగా ఇది మిఠాయి పిండి (ఫార్రూఫా) తో కలుపుతారు. వేయించిన బంగాళాదుంపలు, వేయించిన కస్సావ, వేయించిన అరటి, వేయించిన మాంసం , వేయించిన చీజ్ చాలా తరచుగా భోజనంలో తింటారు , చాలా విలక్షణమైన రెస్టారెంట్లు వీటిని అందిస్తుంటారు. [369] ప్రసిద్ధ స్నాక్స్ పాస్టెల్ (ఒక వేయించిన పేస్ట్రీ). కోక్సింహా (కోడి క్రొక్వెట్ వైవిధ్యం); పావో డీ క్యూజొ (జున్ను బ్రెడ్ , కాసావా పిండి / టపియోకా); పామోన్హ (మొక్కజొన్న , పాలు పేస్ట్); ఎస్ఫ్రారా (లెబనీస్ పేస్ట్రీ యొక్క వైవిధ్యం); కిబేబీ (అరబిక్ వంటకం నుండి); empanada (pastry) , empada, చిన్న ఉప్పు పైస్ రొయ్యలు.

బ్రెజిల్ బ్రిగేడిరోస్ (చాక్లెట్ ఫడ్జ్ బాల్స్), బోలో డి రోలో (గోయాబాడాతో రోల్ కేక్), కోకాడా (కొబ్బరి తీపి), బీజింహోస్ (కొబ్బరి ట్రఫుల్స్ , క్లావ్) , రోం ఇ జులిఎటా (గోయాబాడాతో చీజ్) వంటి వివిధ డెసెర్ట్లను కలిగి ఉంది. పకోకస్, రాపాడుర , పే-డి-మోలేక్లను మొదలైన డిసర్టులు తయారు చేయబడుతున్నాయి. యాసియి, కప్పువాకు, మామిడి, బొప్పాయి, కోకో, జీడిపప్పు,జామ,నారింజ,నిమ్మ, పాషన్ ఫ్రూట్, పైనాపిల్ , హాగ్ ప్లం మొదలైన పండ్లతో పండ్లరసాలు తయారుచేయబడి వాణిజ్యపరంగా విక్రయించబడుతుంటాయి. చాక్లెట్లు, పాపసిల్ , ఐస్ క్రీం తయారు చేయడానికి కూడా ఈ పండ్లను ఉపయోగిస్తారు. [370]

సినిమా

[మార్చు]

19 వ శతాబ్దం చివరలో బెల్లె ఎపోక్యూ ప్రారంభ రోజులలో బ్రెజిల్ చిత్ర పరిశ్రమ ప్రారంభమైంది. 20 వ శతాబ్దం ప్రారంభంలో నేషనల్ ఫిల్మ్ ప్రొడక్షన్స్ ఆరంభం అయింది. నగరంలో పర్యాటక రంగంను ప్రోత్సహించడానికి రియో ​​డి జనీరోలో " రియో ​​ది మాగ్నిఫిన్ట్ " వంటి అమెరికన్ చిత్రాలు తయారు చేయబడ్డాయి. [371] అధెమోర్ గోన్జ్గా నిర్మించిన సుదీర్ఘ స్టూడియో సినేడియా ద్వారాసినిమాల లిమిటైట్ (1931), గంగా బ్రూట (1933), గీతా బ్రూటా (1933)విడుదలై, బాక్స్ ఆఫీసు వద్ద విఫలమయ్యాయి. కానీ ప్రస్తుత రోజుల్లో అవి ప్రశంసలు పొందాయి.ఇవి అత్యుత్తమ బ్రెజిలియన్ చిత్రాలుగా చిరస్థాయిగా నిలిచాయి.[372] 1941 అసంపూర్ణం చిత్రం ఇట్స్ అల్ ట్రూ నాలుగు భాగాలుగా విభజించబడింది. వీటిలో రెండు ఆర్సన్ వెల్స్ దర్శకత్వంలో బ్రెజిల్లో చిత్రీకరించబడ్డాయి దీనిని మొదట యునైటెడ్ స్టేట్స్ గుడ్ నైబర్బెర్ పాలసీలో భాగంగా జెజులియో వర్గాస్ ఎస్టాడా నోవో ప్రభుత్వం కాలంలో నిర్మించబడింది.1960 లలో సినిమా నోవో ఉద్యమం గ్లబెర్ రోచా, నెల్సన్ పెరీరా డోస్ సాన్టోస్, పాలో సీజర్ సారాసెనీ, ఆర్నాల్డో జోబరు వంటి దర్శకులతో ప్రాచుర్యం పొందింది. రోచా డ్యూస్ ఇండయాబో ఎన్ టెర్రా డూ సోల్ (1964), టెర్రా ఎమ్ ట్రాన్స్నే (1967) బ్రెజిల్ చలన చిత్ర చరిత్రలో అత్యంత గొప్ప, ప్రభావవంతమైనవిగా పరిగణించబడ్డాయి.[373]

1990 లలో బ్రెజిల్ విమర్శనాత్మక, వాణిజ్యపరంగా విజయం సాధించి ఓ క్వాట్రిల్హో (ఫాబియో బారెటో, 1995), ఓ క్యూ ఎ ఇసోసో, కాంపానిరో? (బ్రూనో బారెటో, 1997), సెంట్రల్ డూ బ్రాసిల్ (వాల్టర్ సలేస్, 1998) చలనచిత్రాలు అన్నీ అత్యుత్తమ విదేశీ భాషా చిత్రం కోసం అకాడమీ అవార్డుకు ప్రతిపాదించబడ్డాయి. తరువాతి ఫెర్నాండా మోంటెనెగ్రోకు ఉత్తమ నటిగా నామినేషన్ పొందింది. ఫెర్నాండో మీరేలెస్ దర్శకత్వం వహించిన సిటీ ఆఫ్ గాడ్ చిత్రం 2002 లో రోటెన్ ఎబెర్ట్ ఉత్తమ చిత్రాలలో డెకాడే లిస్ట్ [374]లో ఉంచబడింది, 2004 లో నాలుగు అకాడమీ అవార్డు ప్రతిపాదనలను అందుకుంది. [375] ఉత్తమ దర్శకుడు సహా. సావో పాలో, రియో ​​డి జనైరో ఇంటర్నేషనల్ ఫిల్మ్ ఫెస్టివల్స్, బ్రెజిల్‌లో గ్రామాడో ఫెస్టివల్ లలో బ్రెజిల్లో ముఖ్యమైన చిత్రోత్సవాలు నిర్వహించబడుతూ ఉన్నాయి.

థియేటర్

[మార్చు]

16 వ శతాబ్దంలో జేస్యూట్ విస్తరణ సమయంలో బ్రెజిల్లోని థియేటర్ క్యాథలిక్ సిద్ధాంతాన్ని ప్రచారం చేయడానికి థియేటర్ ఉపయోగించపడింది. 17 వ, 18 వ శతాబ్దాలలో యూరోపియన్ మొదటి నాటకకళాకారులు ఆవరణలో కనిపించిన వ్యక్తిగత ప్రదర్శనలు నిర్వహించబడ్డాయి. [376] 19 వ శతాబ్దంలో నాటకీయ ప్రదర్శనశాల ప్రాముఖ్యత పొందింది. దీని మొదటి ప్రతినిధి లూయిస్ కార్లోస్ మార్టిన్స్ పెనా (1813-1848) సమకాలీన వాస్తవికతను వివరించే సామర్థ్యం కలిగి ఉన్నారు. ఈ కాలంలో ఎల్లప్పుడు వస్త్రధారణతో హాస్యం ఉత్పత్తి చేయబడింది. పంతొమ్మిదవ శతాబ్దంలో నాటక రచయిత ఆంటోనియో గొంఖల్వేస్ డయాస్ ప్రధాన్యత వహించారు.[377] అనేక ఒపేరాలు, ఆర్కెస్ట్రాలు కూడా ఉన్నాయి. బ్రెజిలియన్ కండక్టర్ ఆంటోనియో కార్లోస్ గోమ్స్ అంతర్జాతీయంగా ఇల్ గురానీ వంటి ఒపెరాతో ప్రసిద్ధి చెందింది. శతాబ్దం చివరిలో 19 వ శతాబ్దం చివరలో నాటకీయ చిత్రణలు బాగా ప్రాచుర్యం పొందాయి, నృత్య గాయకుడు చికిన్హా గొంజాగా వంటి ప్రముఖ కళాకారుల పాటలతో అలరించారు.[378] ఇరవయ్యవ శతాబ్దం ప్రారంభంలో థియేటర్లు వ్యవస్థాపకులు, నటుల కంపెనీలు ఉనికిలో ఉన్నాయి, కానీ వైవిధ్యపూరితమైన ఉత్పత్తుల నాణ్యతను అస్థిరపరిచింది. 1940 లో బ్రెజిలియన్ థియేటర్ పాస్కోల్ కార్లోస్ మాగ్నో, అతని విద్యార్థి పునరుద్ధరణ కొరకు వారి నుండి కృతజ్ఞతలు పొందాడు. టీట్రో బ్రసిలీరో డి కామెడియా థియేటర్‌ను హాస్యనటుల సమూహం, ఇటాలియన్ నటులు అడాల్ఫో సెలి, రగ్గెరో జాకబ్బి, ఆల్డో కాల్వో స్థాపకులుగా ఉన్నారు.[377]

దృశ్యకళలు

[మార్చు]
Discovery of the Land mural, by Brazilian painter Candido Portinari, at the Library of Congress

బ్రెజిలియన్ చిత్రలేఖనం 16 వ శతాబ్దంలో ప్రారంభం అయింది.[379] 16 వ శతాబ్దంలో బరోక్యు, రొకోకో, నియోక్లాసిసిజం, శృంగారం, రియలిజం,ఆధునికత, ఎక్స్ప్రెషనిజం, సర్రియలిజం, క్యూబిజం, అబ్స్ట్రాసియోనిజం చేత ప్రభావితమై బ్రెజిలియన్ చిత్రలేఖనం ఉద్భవించింది. ఇది బ్రెజిలియన్ అకాడెమిక్ కళ అని పిలిచే ఒక ప్రధాన కళా శైలి.[380][381] 1816 లో బ్రెజిల్లో " మిస్సౌ ఆర్టిస్టికా ఫ్రాన్సెసా (ఫ్రెంచ్ ఆర్టిస్టిక్ మిషన్) బ్రెజిల్ చేరుకుని " కళాకృతి అకాడమీని " స్థాపించాలని ప్రతిపాదించాడు. తరువాత అకాడెమీ డెస్ బియాక్స్-ఆర్ట్స్ రూపకల్పన చేసిన " మోడలింగ్, అలంకరణ, వడ్రంగి, ఇతరులు, జీన్-బాప్టిస్ట్ డేబ్రేట్ వంటి కళాకారులను తీసుకువచ్చారు. [381] 19 వ శతాబ్దంలో ఇంపీరియల్ అకాడెమి ఆఫ్ ఫైన్ ఆర్ట్స్ సృష్టించడంతో 19 వ శతాబ్దంలో దేశవ్యాప్తంగా నూతన కళాత్మక ఉద్యమాలు విస్తరించాయి. తరువాత 1922 లో వీక్ ఆఫ్ మోడర్న్ ఆర్ట్ అని పిలువబడే కార్యక్రమంలో విద్యావిషయక సంప్రదాయంతో కచ్చితంగా అభివృద్ధి అయింది. ఆధునికవాద కళలచే ప్రభావితమైన జాతీయవాద ధోరణిని ప్రారంభించింది. విక్టోరియా డియో కావాల్కంటి, విమెంటె డి కావల్కాంటి, విమెర్ డీ పైలార్, మ్యొఎల్ డా కోస్టా అటాడే (బారోక్యూ, రొకోకో), విక్టర్ మీరేల్స్, పెడ్రో అమెరికో, అల్మెడా జూనియర్ (రొమాంటిసిజం అండ్ రియలిజం), అనితా మాల్ఫట్టి, ఇస్మాల్ నేరీ, లేసర్ సెగల్, రీగో మొంటెరో, టార్సిలా డో అమరల్ (వ్యక్తీకరణవాదం, అధివాస్తవికత, క్యూబిజం), ఆల్డో బోనాడే, జోస్ పాన్సేట్టి, కండిడో పోర్టినారి (ఆధునికవాదం) కళాకారులు వెలులోకి వచ్చారు.[382]

క్రీడలు

[మార్చు]
Stamp for the victory of the Brazil national football team at the 1970 FIFA World Cup
Ayrton Senna, one of the biggest names in F1's history.

బ్రెజిల్లో అత్యంత జనాదరణ పొందిన క్రీడ ఫుట్బాల్.[383] బ్రెజిల్ పురుషుల జాతీయ జట్టు ఎఫ్.ఐ.ఎఫ్.ఎ. వరల్డ్ ర్యాంకింగ్స్ ప్రకారం ప్రపంచంలోని అత్యుత్తమ స్థానంలో ఉంది, ప్రపంచ కప్ టోర్నమెంట్లో ఐదుసార్లు రికార్డు సాధించింది.[384][385] వాలీబాల్, బాస్కెట్బాల్, ఆటో రేసింగ్, మార్షల్ ఆర్ట్స్ కూడా పెద్ద ఎత్తున ప్రేక్షకులను ఆకర్షిస్తున్నాయి. ఉదాహరణకు బ్రెజిల్ పురుషుల జాతీయ వాలీబాల్ జట్టు ప్రస్తుతం వరల్డ్ లీగ్, వరల్డ్ గ్రాండ్ ఛాంపియన్స్ కప్, వరల్డ్ ఛాంపియన్షిప్, ప్రపంచ కప్ టైటిల్లను కలిగి ఉంది.బ్రెజిల్లో కొన్ని క్రీడ వైవిధ్యాలు ఉన్నాయి: బీచ్ ఫుట్బాల్,[386] ఫుట్సల్ (ఇండోర్ ఫుట్బాల్),[387] ఫుట్‌వాలీ బ్రెజిల్‌ ఫుట్బాల్ వైవిధ్యాలుగా ఉద్భవించాయి. మార్షల్ ఆర్ట్స్‌లో, బ్రెజిల్ కాపోయిరా [388] వాలే టూడో,[389] బ్రెజిలియన్ జియు-జిట్సులను అభివృద్ధి చేశారు.[390] ఆటో రేసింగ్లో, మూడు బ్రెజిలియన్ డ్రైవర్లు ఫార్ములా వన్ వరల్డ్ ఛాంపియన్షిప్‌ను ఎనిమిది సార్లు గెలుచుకున్నారు.[391][392][393] 1950 ఎఫ్.ఐ.ఎఫ్.ఎ వరల్డ్ కప్ వంటి అనేక ఉన్నత-అంతర్జాతీయ క్రీడా కార్యక్రమాలకు బ్రెజిల్ ఆతిథ్యం ఇచ్చింది.[394] ఇటీవల 2014 ఎఫ్.ఐ.ఎఫ్.ఎ. వరల్డ్ కప్‌కు ఆతిథ్యమిచ్చింది.[395] సావో పాలో సర్క్యూట్, ఆటోడ్రోమో జోస్ కార్లోస్ పేస్, బ్రెజిల్ వార్షిక గ్రాండ్ ప్రిక్స్‌కు ఆతిథ్యం ఇచ్చింది. [396] సావో పాలో ఐ.వి. పాన్ అమెరికన్ గేంస్ 1963 లో నిర్వహించింది.రియో ​​డి జనీరో ఎక్స్.వి.పాన్ అమెరికన్ గేమ్స్ 2007 లో నిర్వహించింది.[397] 2009 అక్టోబరు 2 న 2016 ఒలింపిక్ గేమ్స్, 2016 పారాలిమ్పిక్ గేమ్స్ ఆతిథ్యం ఇవ్వటానికి రియో ​​డి జనీరో ఎంపిక చేయబడి బ్రెజిల్ సమ్మర్ ఒలింపిక్స్ క్రీడకు ఆతిథ్యమివ్వటానికి అనుమతించబడిన మొట్టమొదటి దక్షిణ అమెరికన్ నగరం అయింది. [398] అలాగే లాటిన్ అమెరికాదేశాలలో రెండవ దేశంగా గుర్తించబడింది.మొదటి దేశంగా మెక్సికో ఉంది. అదనంగా బ్రెజిల్ ఎఫ్.ఐ.బి.ఎ. బాస్కెట్ బాల్ వరల్డ్ కప్ (1954), (1963) ఆతిధ్యం ఇచ్చింది.1963 బ్రెజిల్ నేషనల్ బాస్కెట్ బాల్ టీం రెండు వరల్డ్ చాంపియన్ షిప్ టైటిల్స్‌లో విజయం సాధించింది.[399]

జాతీయ శలవులు

[మార్చు]
తారీఖు ప్రాంతీయ నామం పేరు పర్యవేక్షణ
1 జనవరి కాంఫ్రాటెర్నిజాకావొ ముందియల్ కొత్త సంవత్సర ఆరంభ దినం వార్షిక కేలండర్ ఆరంభం
21 ఏప్రిల్ టిరాడెంటెస్ టిరాడెంటెస్ మినాస్ కాస్పైరసీ గౌరవార్ధం
1 మే డియా డు ట్రాబల్హడోర్ శ్రామిక దినం శ్రామికుల గౌరవార్ధం
7 సెప్టెంబరు ఇండిపెండెంషియా బ్రెజిల్ స్వతంత్రం పోర్చుగల్ నుండి స్వతంత్రం ప్రకటించిన రోజు
12 అక్టోబరు నొస్సా సెంహోరా అపారెసిడా అవర్ లేడీ ఆఫ్ అపారెసిడా పాట్రొనెస్ ఆఫ్ బ్రెజిల్
2 నవంబరు ఫినాడొస్ ఆల్ సౌల్స్ డే డే ఆఫ్ రిమెంబరెంస్ ఆఫ్ ఫర్ ది డెడ్
15 నవంబరు ప్రొక్లెమాకావొ డా రిపబ్లికా రిపబ్లిక్ ప్రకటించిన రోజు బ్రెజిల్ సామ్రాజ్యం బ్రెజిల్ రిపబ్లిక్‌గా ప్రకటించిన రోజు
25 డిసెంబరు నటల్ క్రిస్మస్ సంప్రదాయ క్రిస్మస్ ఉత్సవాలు

ఇవికూడా చూడండి

[మార్చు]

మూలాలు

[మార్చు]
  1. "Demographics". Brazilian Government. 2011. Retrieved 2011-10-08.
  2. "Caracteristicas da População e dos Domicílios do Censo Demográfico 2010 — Cor ou raça" (PDF). Retrieved 2012-04-07.
  3. IBGE. Censo 2010: população do Brasil é de 190.732.694 pessoas.
  4. IBGE. 2011 Population Projection
  5. 5.0 5.1 5.2 5.3 5.4 "Brazil". International Monetary Fund. Retrieved 2013-04-17. ఉల్లేఖన లోపం: చెల్లని <ref> ట్యాగు; "imf" అనే పేరును విభిన్న కంటెంటుతో అనేక సార్లు నిర్వచించారు
  6. The European Portuguese pronunciation is మూస:IPA-pt
  7. José María Bello (1966). A History of Modern Brazil: 1889–1964. Stanford University Press. p. 56. ISBN 978-0-8047-0238-6.
  8. S. George Philander (2012). Encyclopedia of Global Warming and Climate Change, Second Edition. Princeton University. p. 148. ISBN 978-1-4129-9261-9.
  9. Crocitti, John J.; Vallance, Monique (2012). Brazil Today: An Encyclopedia of Life in the Republic. ABC-CLIO. p. 23. ISBN 978-0-313-34672-9.
  10. 10.0 10.1 10.2 10.3 10.4 10.5 "Geography of Brazil". The World Factbook. Central Intelligence Agency. 2008. Archived from the original on 22 డిసెంబరు 2015. Retrieved 3 June 2008.
  11. "BRAZIL – Land". Archived from the original on 23 అక్టోబరు 2014. Retrieved 16 అక్టోబరు 2017.
  12. "Brazilian Federal Constitution" (in Portuguese). Presidency of the Republic. 1988. Archived from the original on 13 డిసెంబరు 2007. Retrieved 3 June 2008.{{cite web}}: CS1 maint: unrecognized language (link) "Brazilian Federal Constitution". v-brazil.com. 2007. Archived from the original on 28 సెప్టెంబరు 2018. Retrieved 3 June 2008. Unofficial translate
  13. "Report for Selected Countries and Subjects". imf.org.
  14. "CIA – The World Factbook – Country Comparisons – GDP (purchasing power parity)". Cia.gov. Archived from the original on 4 జూన్ 2011. Retrieved 25 January 2011.
  15. Clendenning, Alan (17 April 2008). "Booming Brazil could be world power soon". USA Today – The Associated Press. p. 2. Retrieved 12 December 2008.
  16. Fernando J. Cardim de Carvalho (January 2013). "Relative insulation". D+C Development and Cooperation/ dandc.eu.
  17. Clare Ribando Seelke (2010). Brazil-U. S. Relations. Congressional Research Service. p. 1. ISBN 978-1-4379-2786-3.
  18. Jorge Dominguez; Byung Kook Kim (2013). Between Compliance and Conflict: East Asia Latin America and the New Pax Americana. Center for International Affairs, Harvard University. pp. 98–99. ISBN 978-1-136-76983-2.
  19. 19.0 19.1 Jeff Neilson; Bill Pritchard (26 July 2011). Value Chain Struggles. John Wiley & Sons. p. 102.
  20. Fausto, Boris (1999). A Concise History of Brazil. Cambridge University Press. p. 9. ISBN 978-0-521-56526-4.
  21. Jon S. Vincent. (2003). Culture and Customs of Brazil. Greenwood Publishing Group. p. 36. ISBN 978-0-313-30495-8.
  22. Richard P. Tucker (2007). Insatiable Appetite: The Ecological Degradation of the Tropical World. University of Michigan. p. 186. ISBN 978-0-7425-5365-1.
  23. Wayne E. Lee (2011). Empires and Indigenes: Intercultural Alliance, Imperial Expansion, and Warfare in the Early Modern World. NYU Press. p. 196. ISBN 978-0-8147-6527-2.
  24. Bonnier Corporation (1880). Popular Science. Bonnier Corporation. p. 493. ISSN 0161-7370.
  25. Jean de Léry (1990). History of a Voyage to the Land of Brazil, Otherwise Called America. University of California Press. p. 242. ISBN 978-0-520-91380-6.
  26. Jayme A. Sokolow. (2003). The Great Encounter: Native Peoples and European Settlers in the Americas, 1492–1800. M.E. Sharpe. p. 84. ISBN 978-0-7656-0982-3.
  27. Maria Herrera-Sobek (2012). Celebrating Latino Folklore. ABC-CLIO. p. 155. ISBN 978-0-313-34340-7.
  28. "" రియో.. వెలుగుల్లో చీకట్లు "". www.sakshi.com. సాక్షి (దినపత్రిక). 7 ఆగస్టు 2016. Retrieved 7 ఆగస్టు 2016.
  29. About.com, http://gobrazil.about.com/od/ecotourismadventure/ss/Peter-Lund-Museum.htm Archived 2017-08-12 at the Wayback Machine
  30. Robert M. Levine; John J. Crocitti (1999). The Brazil Reader: History, Culture, Politics. Duke University Press. pp. 11–. ISBN 978-0-8223-2290-0. Retrieved 12 December 2012.
  31. Science Magazine, 13 December 1991 http://www.sciencemag.org/content/254/5038/1621.abstract
  32. Levine, Robert M. (2003). The History of Brazil. Palgrave Macmillan. p. 32. ISBN 1403962553.
  33. Levine (2003), p. 31.
  34. 34.0 34.1 Fausto, Carlos (2000). Zahar, Jorge (ed.). Os Índios antes do Brasil [The Indians before Brazil] (in పోర్చుగీస్). pp. 45–46, 55 (last paragraph). ISBN 857110543X.
  35. Gomes, Mercio P. The Indians and Brazil University Press of Florida 2000 ISBN 0813017203 pp. 28–29
  36. Fausto (2000), pp. 78–80.
  37. Fausto (2000), p. 50.
  38. Boxer, p. 98.
  39. 39.0 39.1 Boxer, p. 100.
  40. Boxer, pp. 100–101.
  41. 41.0 41.1 Skidmore, p. 27.
  42. Boxer, p. 101.
  43. Meuwese, Mark "Brothers in Arms, Partners in Trade: Dutch-Indigenous Alliances in the Atlantic World, 1595–1674" Koninklijke Brill NV 2012 ISBN 9789004210837 Chapter III
  44. Metcalf, Alida C. "Go-betweens And the Colonization of Brazil: 1500–1600" University of Texas Press 2005, page 70, 79 and 202 View on Google Books
  45. Crocitti & Vallance (2012).
  46. Minahan, James B. "Ethnic Groups of the Americas" ABC-CLIO 2013 ISBN 9781610691635 Page 300, 1st column View on Google Books
  47. Skidmore, p. 36.
  48. Richard Middleton and Anne Lombard "Colonial America: A History to 1763" Wiley-Blackwell Publishing 1st edition 1992 ISBN 978-1-4443-9628-7 Chapter 2, Section 4 (final, last page and half of previous one) View on Google Books
  49. Boxer, p. 110
  50. Skidmore, p. 34.
  51. Boxer, p. 102.
  52. Skidmore, pp. 32–33.
  53. Boxer, p. 164.
  54. Boxer, pp. 168, 170.
  55. Boxer, p. 169.
  56. Kohn, George C. "Dictionary of Wars" Facts on File, Inc. 1st edition 1986 page 174 View on Google Books
  57. "The New Cambridge Modern History, Volume 3" Cambridge University Printing house (1st edition 1957), Standard Book Number 521045452, page 498 View on Google Books
  58. Corrado, Jacopo "The Creole Elite and the Rise of Angolan Protonationalism" Cambria Press 2008 ISBN 9781604975291 Pages 95 (Brazil) and 145, note 5 View on Google Books
  59. Bethell, Leslie "Colonial Brazil" Cambridge University Press 1987 pages 19, 74, 86, 169–70
  60. Schwartz, Stuart B. "Slaves, Peasants, and Rebels" Board of Trustees of the University of Illinois 1992 ISBN 0252065492 Chapter 4 View on Google Books
  61. MacLachlan, Colin M. "A History of Modern Brazil: The Past Against the Future"; Scholarly Resources Inc. 2003 page 3 View on Google Books
  62. Boxer, p. 213
  63. Marta Barcellos & Simone Azevedo; Histórias do Mercado de Capitais no Brasil ("Financial Markets' Histories in Brazil") (Portuguese) Campus Elsevier 2011 ISBN 85-352-3994-4 Introduction (by Ney Carvalho), Intro. page xiv
  64. Bueno, p. 145.
  65. 65.0 65.1 Jeffrey C. Mosher (2008). Political Struggle, Ideology, and State Building: Pernambuco and the Construction of Brazil, 1817–1850. U of Nebraska Press. p. 9. ISBN 978-0-8032-3247-1.
  66. Jeremy Adelman (2006). Sovereignty and Revolution in the Iberian Atlantic. Princeton University Press. pp. 334–. ISBN 978-0-691-12664-7.
  67. Lustosa, pp. 109–110
  68. Lustosa, pp. 117–119
  69. Lustosa, pp. 150–153
  70. Vianna, p. 418
  71. Diégues 2004, pp. 168, 164, 178
  72. Diégues 2004, pp. 179–180
  73. Lustosa, p. 208
  74. Fausto (1999), pp. 82–83.
  75. Lyra (v.1), p. 17
  76. Carvalho 2007, p. 21
  77. Fausto (1999), Chapter 2, 2.1 to 2.3.
  78. 78.0 78.1 Fausto (1999).
  79. Bethell, Leslie "The Abolition of the Brazilian Slave Trade: Britain, Brazil and the Slave Trade" Cambridge University Press 1970, "Cambridge Latin American Studides", Chapters 9 to 12. View on Google Books
  80. Scott, Rebecca and others, The Abolition of Slavery and the Aftermath of Emancipation in Brazil, Duke University Press 1988 ISBN 0822308886 Seymour Drescher, Chap. 2: "Brazilian Abolition in Comparative Perspective"
  81. Levine, Robert M. "The history of Brazil" Greenwood Publishing Group, Inc. 1999, page 62, last paragraph View on Google Books
  82. Lyra (v.1), pp. 164, 225, 272
  83. Fausto (1999), Chapter 2, page 83, and 2.6 "The Paraguayan War".
  84. Smallman, Shawn C. (2002). "The Overthrow of the Empire". Fear in Memory in the Brazilian Army and Society. University of North Carolina Press. pp. 16–18. ISBN 0-8078-5359-3.
  85. Smallman (2002), end of Chapter 1, from page 18 "Military rule".
  86. Smallman (2002), pp. 21–26.
  87. Triner, Gail D. "Banking and Economic Development: Brazil, 1889–1930" Palgrave 2000, pages 69 to 74 ISBN 0-312-23399-X
  88. Needell, Jeffrey D. "A Tropical Belle Epoque: Elite Culture and Society in Turn-of-the-Century Rio de Janeiro" Cambridge University Press 2010, pages 10 and 12
  89. David R. Mares; "Violent peace: militarized interstate bargaining in Latin America" Columbia University Press 2001 Chapter 5 Page 125
  90. Bradford Burns 1993, Page 305
  91. M.Sharp, I. Westwell & J.Westwood; "History of World War I, Volume 1" Marshall Cavendish Corporation 2002, p. 97
  92. Uma história diplomática do Brasil, 1531–1945, pp. 265–69
  93. Charles Howard Ellis; "The origin, structure & working of the League of Nations" The LawBook Exchange Ltd 2003 Pages: 105 3rd paragraph and 145 1st one
  94. Viscount of Taunay (1893), O encilhamento: scenas contemporaneas da bolsa em 1890, 1891 e 1892, Melhoramentos
  95. Nassif, Luís (2007), Os cabeças-de-planilha, Ediouro, pp. 69–107, ISBN 978-85-00-02094-0
  96. de Carvalho, Ney O. Ribeiro (2004), O Encilhamento: anatomia de uma bolha brasileira, Bovespa, ISBN 85-9040191-X
  97. Martins, Hélio L (1997), A Revolta da Armada, BibliEx
  98. Moniz, Edmundo (1984), Canudos: a luta pela terra, Global
  99. Sevcenko, Nicolau (2010), A Revolta da Vacina, Cosac Naify, ISBN 978-85-7503868-0
  100. de Moura, Aureliano P (2003), Contestado: a guerra cabocla, Biblioteca do Exército
  101. Thompson, Arthur (1934), Guerra civil do Brazil de 1893–1895, Ravaro
  102. Roland, Maria Inês (2000), A Revolta da Chibata, Saraiva, ISBN 85-0203095-7
  103. Forjaz, Maria CS (1977), Tenentismo e politica, Paz e Terra
  104. Levine; Robert M. & Crocitti; John J. "The Brazil Reader: History, Culture, Politics" Duke University Press 1999, IV – The Vargas Era
  105. Keen, Benjamin / Haynes, Kate "A History of Latin America; Volume 2" Waldsworth Cengage Learning 2004, pages 356–57
  106. McCann; Frank D. "Soldiers of the Patria: A History of the Brazilian Army, 1889–1937" Stanford University Press 2004, Page 303 2nd paragraph ISBN 0-8047-3222-1
  107. Ibidem Williams 2001
  108. E. Bradford Burns; "A History of Brazil" Columbia University Press 1993 Page 352 ISBN 978-0-231-07955-6
  109. Dulles, John W.F. "Anarchists and Communists in Brazil, 1900–1935" University of Texas Press 2012 ISBN 0-292-74076-X
  110. Frank M. Colby, Allen L. Churchill, Herbert T. Wade & Frank H. Vizetelly; "The New international year book" Dodd, Mead & Co. 1989, p. 102 "The Fascist Revolt"
  111. Bourne, Richard "Getulio Vargas of Brazil, 1883–1954" C. Knight 1974, page 77
  112. Scheina, Robert L. Latin America's Wars Vol.II: The Age of the Professional Soldier, 1900–2001. Potomac Books, 2003 ISBN 1-57488-452-2 Part 9; Ch. 17 – World War II, Brazil and Mexico, 1942–45
  113. Thomas M. Leonard & John F. Bratzel; "Latin America during World War II" Rowman & Littlefield Publishers Inc. 2007 p. 150
  114. Mónica Hirst & Andrew Hurrell; "The United States and Brazil: a long road of unmet expectations" Taylor & Francis Books 2005 ISBN 0-415-95066-X pp. 4–5
  115. Castro, Celso; Izecksohn, Vitor; Kraay, Hendrik (2004), Nova história militar brasileira, Fundação Getúlio Vargas, pp. 13–14, ISBN 85-225-0496-2
  116. McCann 2004, Page 441 (middle to the end)
  117. Roett; Riordan "Brazil; Politics in a Patrimonial Society" GreenWood Publishing Group 1999, end of page 106 to page 108 ISBN 0-275-95899-X
  118. Keen & Haynes 2004, pages 361–62
  119. Skidmore, p. 201
  120. Skidmore, pp.202–203
  121. Skidmore, p. 204
  122. Skidmore, pp. 204–205
  123. Skidmore, pp.209–210
  124. Skidmore, p. 210
  125. Fausto (2005), p.397
  126. Gaspari, A Ditadura Envergonhada, pp.141–142.
  127. Gaspari, A Ditadura Envergonhada, p. 35.
  128. Crocitti & Vallance (2012), p. 395, last paragraph.
  129. Richard Young, Odile Cisneros "Historical Dictionary of Latin American Literature and Theater" Scare Crow Press 2011, page 224, 2nd § View on Google Books
  130. Laurence Burgorgue-Larsen & Amaya Úbeda de Torres "The Inter-American Court of Human Rights: Case Law and Commentary" Oxford University Press 2011 ISBN 9780199588787 Page 299 View on Google Books
  131. Crocitti & Vallance (2012), p. 396.
  132. Crocitti & Vallance (2012), p. 395 (from 2nd paragraph) to 397.
  133. Bradford Burns 1993, Page 457
  134. Fausto (1999), Chapter 6 "The military government and the transition to democracy (1964–1984)".
  135. Fausto (2005), pp. 464–465.
  136. Fausto (2005), pp. 465, 475.
  137. (Skidmore, p. 311).
  138. Fausto (1999), Epilogue.
  139. Fausto (2005), p. 482.
  140. Fausto (2005), p. 474.
  141. Fausto (2005), p. 502.
  142. Zirin, 2014. Chapter 3
  143. "Global protest grows as citizens lose faith in politics and the State" article on "the Guardian"
  144. Zirin, 2014. Chapter 7 & Conclusion.
  145. Article at The New York Times, 19 April 2016, On the Brazilian political context that led to the approval of impeachment procedure against Dilma Rousseff.
  146. Article at Reuters on the involvement of Brazilian politicians in tax evasion schemes unveiled by the Panama Papers. 4 April 2016.
  147. Article at Financial Times (18 April 2016) about the political ambience in Brazil on the day vote for the Deputies chamber decision about open an impeachment procedure against president Dilma. 2nd to 4th paragraph.
  148. ఉల్లేఖన లోపం: చెల్లని <ref> ట్యాగు; auto1 అనే పేరుగల ref లలో పాఠ్యమేమీ ఇవ్వలేదు
  149. Article of New York Times about the denouement of Roussef's impeachment process.
  150. "Brazil supreme court judge orders probe into nine ministers - paper". Reuters. 11 April 2017.
  151. "President Michel Temer of Brazil Is Charged With Corruption". The New York Times. 26 June 2017.
  152. 152.0 152.1 Land and Resources. MSN. Archived from the original on 31 October 2009. Retrieved 11 June 2008. {{cite encyclopedia}}: |work= ignored (help) [dubious ]
  153. Official Area (In Portuguese) IBGE: Instituto Brasileiro de Geografia e Estatística. Retrieved 8 January 2010.
  154. "Hora Legal Brasileira". Observatório Nacional. Archived from the original on 22 July 2011. Retrieved 28 December 2014.
  155. 155.0 155.1 155.2 155.3 155.4 Natural Regions. MSN. Archived from the original on 31 October 2009. Retrieved 11 June 2008. {{cite encyclopedia}}: |work= ignored (help) [dubious ]
  156. 156.0 156.1 Rivers and Lakes. MSN. Archived from the original on 31 October 2009. Retrieved 11 June 2008. {{cite encyclopedia}}: |work= ignored (help) [dubious ]
  157. 157.0 157.1 157.2 157.3 157.4 "Brazil". Country Guide. BBC Weather. Archived from the original on 8 February 2011. Retrieved 11 June 2008.
  158. 158.0 158.1 158.2 158.3 158.4 Natural Regions. MSN. Archived from the original on 31 October 2009. Retrieved 11 June 2008. {{cite encyclopedia}}: |work= ignored (help) [dubious ]
  159. 159.0 159.1 159.2 "Temperature in Brazil". Brazil Travel. Archived from the original on 12 జూన్ 2008. Retrieved 11 June 2008.
  160. Embrapa. "Annual averages of Mandacaru Agro-meteorological station" (in Portuguese). Archived from the original on 20 August 2007. Retrieved 21 October 2008.{{cite web}}: CS1 maint: unrecognized language (link)
  161. "CPD: South America, Site SA19, Caatinga of North-eastern Brazil, Brazil". Botany.si.edu. Archived from the original on 6 జూన్ 2009. Retrieved 21 నవంబరు 2017.
  162. "Drought, Smallpox, and Emergence of Leishmania braziliensis in Northeastern Brazil Archived 2013-11-29 at the Wayback Machine." Centers for Disease Control and Prevention (CDC).
  163. "Ó Gráda, C.: Famine: A Short History Archived 12 జనవరి 2016 at the Wayback Machine." Princeton University Press.
  164. "Inland fishery enhancements." FAO.
  165. "Embraer vê clientes mais dispostos à compra de aviões". Exame Magazine. Archived from the original on 28 జూలై 2011. Retrieved 8 February 2014.
  166. "Economy of Brazil". The World Factbook. Central Intelligence Agency. 2008. Archived from the original on 22 డిసెంబరు 2015. Retrieved 3 June 2008.
  167. O'Neill, Jim. "BRICs". Goldman Sachs. Archived from the original on 24 సెప్టెంబరు 2011. Retrieved 6 June 2008.
  168. "Brasil supera Canadá e se torna o terceiro maior exportador agrícola". O Estado de S. Paulo. 7 March 2010. Archived from the original on 1 June 2010. Retrieved 7 March 2010.
  169. Gasnier, Mat (15 January 2012). "The 20 biggest car markets in the world: Russia on the up!". Best Selling Cars. Retrieved 17 November 2014.
  170. "The economy of heat". The Economist. 12 April 2007. Retrieved 6 June 2008.
  171. Baig, Taimur; Goldfajn, Ilan (2000). "The Russian default and the contagion to Brazil" (PDF). IMF Working Paper. International Monetary Fund. Retrieved 6 June 2008.
  172. "Os impasses da política econômica brasileira nos anos 90". Revista FAAP. 2010. Archived from the original on 5 జనవరి 2015. Retrieved 4 February 2015.
  173. Fraga, Arminio (2000). Monetary Policy During the Transition to a Floating Exchange Rate: Brazil's Recent Experience. International Monetary Fund. Retrieved 6 June 2008.
  174. Wheatley, Jonathan (2 September 2002). "Brazil: When an IMF Bailout Is Not Enough". Business Week. Retrieved 6 June 2008.
  175. "Brazil to pay off IMF debts early". BBC News. 14 December 2005. Retrieved 6 June 2008.
  176. Economic Quarterly (PDF). Institute of Applied Economic Research. 1 March 2007. p. 171. Archived from the original (PDF) on 27 మే 2008. Retrieved 6 June 2008.
  177. "Capital Flows to Emerging Markets Set at Close to Record Levels" (Press release). The Institute of International Finance. 31 May 2007. Archived from the original on 13 July 2011. Retrieved 6 June 2008.
  178. IPCA, IPC-FIPE and IPC-BR: Methodological and Empirical Differences (PDF). Central Bank of Brazil. 2004. Retrieved 6 June 2008.
  179. "Statistics on Mergers & Acquisitions (M&A) – M&A Courses | Company Valuation Courses | Mergers & Acquisitions Courses". Imaa-institute.org. Archived from the original on 6 జనవరి 2012. Retrieved 22 నవంబరు 2017.
  180. "Brazil: Corruption Costs $41 Billion". Latin Business Chronicle. Archived from the original on 21 మార్చి 2013. Retrieved 22 నవంబరు 2017.
  181. "Exposing corrupt politicians? the effect of Brazil's publicly released audits on electoral outcomes" (PDF). Quarterly Journal of Economics. May 2008. Retrieved 22 March 2013.
  182. "Corruption perceptions index". Transparency International. Archived from the original on 7 డిసెంబరు 2012. Retrieved 22 March 2013.
  183. "Rousseff Crisis Spurred by Lula Debts as Brazil Boom Diminishes- Bloomberg". Mobile.bloomberg.com. 27 September 2011. Archived from the original on 8 మే 2012. Retrieved 22 నవంబరు 2017.
  184. Alok Bansal; Yogeshwari Phatak; I C Gupta; Rajendra Jain (2009). Transcending Horizons Through Innovative Global Practices. Excel Books. p. 29. ISBN 978-81-7446-708-9.
  185. 185.0 185.1 "Field Listing – GDP – composition by sector". The World Factbook. Central Intelligence Agency. 2008. Archived from the original on 11 అక్టోబరు 2018. Retrieved 9 June 2008.
  186. Steve Luck (1998). The American Desk Encyclopedia. Oxford University Press. p. 121. ISBN 978-0-19-521465-9.
  187. Paolo Maria Giordano; Francesco Lanzafame; Jörg Meyer-Stamer (2005). Asymmetries in Regional Integration And Local Development. IDB. p. 129. ISBN 978-1-59782-004-2.
  188. Michael Schmidt; Vincent Onyango; Dmytro Palekhov (2011). Implementing Environmental and Resource Management. Springer. p. 42. ISBN 978-3-540-77568-3.
  189. OECD; Organisation for Economic Co-operation and Development; Organisation for Economic Co-Operation and Development Staff (2001). OECD Economic Surveys: Brazil 2001. OECD Publishing. p. 193. ISBN 978-92-64-19141-9.
  190. Lael Brainard; Leonardo Martinez-Diaz (2009). Brazil As an Economic Superpower?: Understanding Brazil's Changing Role in the Global Economy. Brookings Institution Press. p. 45. ISBN 978-0-8157-0365-5.
  191. OECD (2005). OECD Economic Surveys: Brazil 2005. OECD Publishing. p. 105. ISBN 978-92-64-00749-9.
  192. UNWTO Tourism Highlights, 2016 Edition. 2016. ISBN 978-92-844-1814-5. Archived from the original on 2022-05-13. Retrieved 2017-11-22.
  193. 193.0 193.1 "UNWTO Tourism Highlights – 2011 Edition" (PDF). World Tourism Organization. June 2011. Archived from the original (PDF) on 5 జనవరి 2012. Retrieved 29 September 2011.
  194. 194.0 194.1 "Estatisticas e Indicadores: Receita Cambial" (in Portuguese). Ministério do Turismo. 2012. Retrieved 13 February 2012.{{cite web}}: CS1 maint: unrecognized language (link)
  195. 195.0 195.1 Ministério do Turismo (13 January 2012). "Turismo Brasileiro com novo recorde em 2011" (in Portuguese). No Pátio. Archived from the original on 22 August 2013. Retrieved 13 February 2012.{{cite web}}: CS1 maint: unrecognized language (link)
  196. Guilherme Lohmann Palhares (2012). Tourism in Brazil: Environment, Management and Segments. Routledge. p. 126. ISBN 978-0-415-67432-4.
  197. "The Travel & Tourism Competitiveness Report 2015" (PDF). World Economic Forum. May 2015.
  198. 198.0 198.1 Jennifer Blanke J,Thea Chiesa, (2013). Blanke, Jennifer; Chiesa, Thea (eds.). "Travel & Tourism Competitiveness Report 2013" (PDF). World Economic Forum, Geneva, Switzerland. Retrieved 14 April 2013.{{cite web}}: CS1 maint: extra punctuation (link) CS1 maint: multiple names: authors list (link) See Table 4, pp. 18–19 and Country/Economy Profile: Brazil, pp. 116–117.
  199. World Tourism Organization (2007). "UNWTO Tourism Highlights, Edition 2007" (PDF). UNWTO. Archived from the original (PDF) on 9 ఏప్రిల్ 2013. Retrieved 22 నవంబరు 2017.
  200. EMBRATUR (2009). "Anuário Estatístico de Turismo 2009" (in Portuguese). Ministério de Turismo. Archived from the original on 28 ఫిబ్రవరి 2013. Retrieved 5 September 2008.{{cite web}}: CS1 maint: unrecognized language (link) See tables 1.1 and 3.8
  201. The World Tourism Organization. "Tourism Highlights 2006 [pdf]" (PDF). Archived from the original (PDF) on 28 June 2007. Retrieved 6 January 2006.
  202. Facultade Getúlio Vargas (2007). "Boletim de Desempenho Econômico do Turismo" (PDF) (in Portuguese). Ministério de Turismo. Archived from the original (PDF) on 3 అక్టోబరు 2008. Retrieved 22 నవంబరు 2017.{{cite web}}: CS1 maint: unrecognized language (link) Fevereiro 2007, Ano IV, nº 13, pp. 3
  203. "UNTWO Tourism Highlights 2010 Edition". World Tourism Organization. 2010. Archived from the original on 7 జూన్ 2013. Retrieved 22 నవంబరు 2017. Click on the link "UNWTO Tourism Highlights" to access the pdf report.
  204. 204.0 204.1 Facultade Getúlio Vargas (2008). "Pesquisa Anual de Conjuntura Econômica do Turismo" (PDF) (in Portuguese). Ministério de Turismo. Archived from the original (PDF) on 3 అక్టోబరు 2008. Retrieved 22 నవంబరు 2017.{{cite web}}: CS1 maint: unrecognized language (link) Março 2008, Ano IV, pp. 11
  205. Fundação Instituto de Pesquisas Econômicas e EMBRATUR (2006). "Caracterização e Dimensionamento do Turismo Domêstico no Brasil 2002 e 2006: Metodologia e Desenvolvimento" (PDF) (in Portuguese). Ministério do Turismo. Archived from the original (PDF) on 30 నవంబరు 2006. Retrieved 22 నవంబరు 2017.{{cite web}}: CS1 maint: unrecognized language (link)
  206. Carmen Altés (2006). "El Turismo en América Latina y el Caribe y la experiencia del BID" (in Spanish). Inter-American Development Bank; Sustainable Development Department, Technical Paper Series ENV-149, Washington, D.C. p. 9 and 47. Retrieved 14 June 2008.{{cite web}}: CS1 maint: unrecognized language (link)
  207. Margerida Coelho (2008). "Distribução Espacial da Ocupação no Setor de Turismo: Brasil e Regiões" (PDF) (in Portuguese). Instituto de Pesquisa Econômica Aplicada. Archived from the original (PDF) on 3 అక్టోబరు 2008. Retrieved 22 June 2008.{{cite web}}: CS1 maint: unrecognized language (link)
  208. Fundação Instituto de Pesquisas Econômicas (2007). "Caracterização e Dimensionamento do Turismo Domêstico no Brasil 2002 e 2006" (PDF) (in Portuguese). Ministério do Turismo. Archived from the original (PDF) on 3 అక్టోబరు 2008. Retrieved 22 నవంబరు 2017.{{cite web}}: CS1 maint: unrecognized language (link)
  209. EMBRATUR (2006). "Anúario Estatístico Volume 33 2006" (PDF) (in Portuguese). Ministério do Turismo. Archived from the original (PDF) on 9 సెప్టెంబరు 2008. Retrieved 22 నవంబరు 2017.{{cite web}}: CS1 maint: unrecognized language (link) Tables 4.1 a 4.4: Summary Brasil by trip purpose 2004–2005
  210. 210.0 210.1 "One fifth of the world's freshwater". Amazon. World Wide Fund for Nature. 6 August 2007. Retrieved 12 June 2008.
  211. 211.0 211.1 211.2 211.3 Plant and Animal Life. MSN. Archived from the original on 31 October 2009. Retrieved 12 June 2008. {{cite encyclopedia}}: |work= ignored (help)
  212. "Atlantic Forest, Brazil". Map: Biodiversity hotspots. BBC News. 1 October 2004. Retrieved 12 June 2008.
  213. 213.0 213.1 Environmental Issues. MSN. Archived from the original on 31 October 2009. Retrieved 12 June 2008. {{cite encyclopedia}}: |work= ignored (help)
  214. "Under threat". Greenpeace. Retrieved 12 June 2008.
  215. "Amazon destruction: six football fields a minute". Greenpeace. Archived from the original on 5 April 2008. Retrieved 12 June 2008.
  216. "Brazil grants environmental licence for Belo Monte dam." BBC News. 2 February 2010.
  217. Organisation for Economic Co-operation and Development; Organisation for Economic Co-Operation and Development Staff (2006). OECD Economic Surveys: Brazil 2006. OECD Publishing. p. 94. ISBN 978-92-64-02999-6.
  218. United Nations Educational, Scientific (2010). UNESCO Science Report 2010: The Current Status of Science Around the World. UNESCO. pp. 110–118. ISBN 978-92-3-104132-7.
  219. Brian Harvey; Henk H. F. Smid; Thâeo Pirard (2010). Emerging Space Powers: The New Space Programs of Asia, the Middle East and South-America. Springer. p. 324. ISBN 978-1-4419-0874-2.
  220. Crocitti & Vallance (2012), p. 628.
  221. NASA Signs International Space Station Agreement With Brazil Archived 2020-11-27 at the Wayback Machine NASA.
  222. O.C. Ferreira. "O Sistema Elétrico Brasileiro". Archived from the original on 25 ఫిబ్రవరి 2021. Retrieved 21 March 2013.
  223. "Confirmed: Agreement with France Includes the Brazilian Nuclear Submarine". Nonproliferation for Global Security Foundation. 23 December 2008. Archived from the original on 13 ఏప్రిల్ 2021. Retrieved 23 December 2008.
  224. "Rheinische Friedrich-Wilhelms-Universität". Elsa.physik.uni-bonn.de. 18 August 2008. Retrieved 30 October 2010.
  225. "CEITEC". Portal Brasil. Brasil.gov.br. Archived from the original on 17 నవంబరు 2011. Retrieved 22 నవంబరు 2017.
  226. "Brasil cai duas posições em ranking mundial", Folha de S.Paulo, 26 March 2010, retrieved 26 March 2010
  227. "M. Santos Dumont Rounds Eiffel Tower." New York Times, 20 de outubro de 1901. Retrieved January 12, 2009". Retrieved 29 December 2010.
  228. "Engelberg, Inc". Vintage Machinery. 2011. Retrieved 17 July 2011.
  229. Abreu, Manuel de, pag. 17 – Grande Enciclopédia Universal – edição de 1980 – Ed.Amazonas
  230. "Portable stereo's creator got his due, eventually". Archived from the original on 20 డిసెంబరు 2005. Retrieved 22 నవంబరు 2017.
  231. Exposição destaca centenário do CEFET-MG Sítio do Cefet-MG, acessado em 13 de novembro de 2010 Archived 13 ఆగస్టు 2014 at the Wayback Machine
  232. Ministério da Ciência, Tecnologia e Inovação. "50 anos do Méson-Pi". Archived from the original on 26 May 2011. Retrieved 29 December 2010.
  233. "Centro Brasileiro de Pesquisas Físicas – Coleção Galileo: Textos de Física" (PDF). Retrieved 21 October 2014.
  234. "Atta-Ur-Rahman, José Leite Lopes and Juan Martín Maldacena receive UNESCO science prizes". UNESCOPRESS. Retrieved 21 October 2014.
  235. Brasileiro ganha a Medalha Fields, considerada o "Nobel da Matemática".
  236. West, David A. 2003. Fritz Müller: a naturalist in Brazil. Blacksburg: Pocahontas Press
  237. Fernanda Castello Branco. "As 11 estradas mais incríveis do Brasil". iG. Archived from the original on 11 ఏప్రిల్ 2018. Retrieved 22 September 2014.
  238. Global Finance – The Growth Challenge Archived 12 మే 2007 at the Wayback Machine
  239. "Road system in Brazil". Nationsencyclopedia.com. Retrieved 30 October 2010.
  240. Pereira, LAG; LESSA, SN; CARDOSO, AD, Planejamento e Transporte Rodoviário no Brasil
  241. Sydney Alberto Latini; "A Implantação da Indústria Automobilística no Brasil"; Editora Alaúde 2007 ISBN 9788598497556
  242. "Automotive industry in Brazil and the world" (PDF). International Organization of Motor Vehicle Manufacturers. Retrieved 14 May 2010.
  243. "OPrincipais ferrovias." Ministerio dos Transportes (in Portuguese) Archived 29 మార్చి 2013 at the Wayback Machine
  244. 244.0 244.1 Country Comparison to the World: Gini Index – Brazil The World Factbook. Retrieved on 3 April 2012.
  245. "Ociosidade atinge 70% dos principais aeroportos." globo.com, 12 August 2007. (in Portuguese)
  246. Guilherme Lohmann Palhares (2012). Tourism in Brazil: Environment, Management and Segments. Routledge. p. 48. ISBN 978-0-415-67432-4.
  247. "Mercado Brasileiro Terminais de Contêineres," Santos Brasil. (in Portuguese)
  248. "[1]," Navios esperam até 16 dias para atracar em porto do país, diz MDIC.
  249. WHO/UNICEF: Progress on Drinking Water and Sanitation, 2008, pp. 41–53 Archived 20 ఏప్రిల్ 2013 at the Wayback Machine
  250. Gerard Martin La Forgia; Bernard F. Couttolenc (2008). Hospital Performance in Brazil: The Search for Excellence. World Bank Publications. p. 17. ISBN 978-0-8213-7359-0.
  251. "20 Anos do SUS". Conselho Nacional de Saúde. Retrieved 13 April 2012.
  252. Lawrence F. Wolper (2004). Health Care Administration: Planning, Implementing, and Managing Organized Delivery Systems. Jones & Bartlett Learning. p. 33. ISBN 978-0-7637-3144-1.
  253. "Measuring overall health system performance for 191 countries" (PDF). World Health Organization. 2000. Retrieved 30 April 2014.
  254. Usa Ibp Usa (2005). Brazil: Tax Guide. Int'l Business Publications. p. 42. ISBN 978-0-7397-3279-3.
  255. The Central Intelligence Agency (2010). The World Factbook 2010: (Cia's 2009 Edition). Potomac Books, Inc. p. 143. ISBN 978-1-59797-541-4.
  256. World Bank (2001). Rural Poverty Alleviation in Brazil: Towards an Integrated Strategy. World Bank Publications. p. 40. ISBN 978-0-8213-5206-9.
  257. "QS University Rankings Latin America". QS World University Rankings. Retrieved 6 July 2017.
  258. "Rede Globo se torna a 2ª maior emissora do mundo" (in Portuguese). O Fuxico. Archived from the original on 14 మే 2012. Retrieved 22 May 2012.{{cite web}}: CS1 maint: unrecognized language (link)
  259. Roberto Gonzalez Echevarría; Enrique Pupo-Walker (1996). The Cambridge History of Latin American Literature. Cambridge University Press. p. 13. ISBN 978-0-521-41035-9.
  260. Donald H. Johnston (2003). Encyclopedia of international media and communications. Vol. 3. Academic Press. p. 130. ISBN 978-0-12-387671-3.
  261. Jon S. Vincent (2003). Culture and Customs of Brazil. Greenwood Publishing Group. pp. 97–100. ISBN 978-0-313-30495-8.
  262. Bryan McCann (2004). Hello, Hello Brazil: Popular Music in the Making of Modern Brazil. Duke University Press. p. 22. ISBN 978-0-8223-3273-2.
  263. David Ward (2007). Television and Public Policy: Change and Continuity in an Era of Global Liberalization. Routledge. p. 28. ISBN 978-0-203-87728-9.
  264. "Um ponto de IBOPE equivale a quantas pessoas? E domicílios?". IBOPE. Archived from the original on 22 మే 2013. Retrieved 23 March 2013.
  265. "Top 10 das novelas". MSN Brasil. Archived from the original on 7 మే 2013. Retrieved 23 March 2013.
  266. Marcelo S. Alencar (2009). Digital Television Systems. Cambridge University Press. pp. 179–181. ISBN 978-0-521-89602-3.
  267. "Brazil launches international TV station for Africa". BBC News. 25 May 2010. Retrieved 30 October 2010.
  268. 2008 PNAD, IBGE. "População residente por situação, sexo e grupos de idade"
  269. 2008 PNAD, IBGE. "População residente por situação, sexo e grupos de idade"
  270. 2008 PNAD, IBGE. "População residente por situação, sexo e grupos de idade."
  271. "Brazil population reaches 190.8 million Archived 9 ఆగస్టు 2013 at the Wayback Machine". Brasil.gov.br.
  272. "Shaping Brazil: The Role of International Migration". Migration Policy Institute.
  273. José Alberto Magno de Carvalho, "Crescimento populacional e estrutura demográfica no Brasil Archived 2016 అక్టోబరు 19 at the Wayback Machine" Belo Horizonte: UFMG/Cedeplar, 2004 (PDF file), p. 5.
  274. "Instituto Brasileiro de Geografia e Estatística". IBGE. 29 November 1999. Retrieved 25 January 2010.
  275. PNAD 2008, IBGE. "Pessoas de 5 anos ou mais de idade por situação, sexo, alfabetização e grupos de idade e grupos de idade."
  276. PNAD 2008, IBGE. "Pessoas de 5 anos ou mais de idade por situação, sexo, alfabetização e grupos de idade"
  277. PNAD 2008, IBGE. "Pessoas de 5 anos ou mais de idade por situação, sexo e alfabetização."
  278. 2008 PNAD, IBGE. "População residente por cor ou raça, situação e sexo."
  279. "In Amazonia, Defending the Hidden Tribes," The Washington Post (8 July 2007).
  280. De Assis Poiares, Lilian; De Sá Osorio, Paulo; Spanhol, Fábio Alexandre; Coltre, Sidnei César; Rodenbusch, Rodrigo; Gusmão, Leonor; Largura, Alvaro; Sandrini, Fabiano; Da Silva, Cláudia Maria Dornelles (2010). "Allele frequencies of 15 STRs in a representative sample of the Brazilian population" (PDF). Forensic Science International: Genetics. 4 (2): e61. doi:10.1016/j.fsigen.2009.05.006. PMID 20129458. Archived from the original (PDF) on 8 April 2011.
  281. Brazilian DNA is nearly 80% European, indicates study.
  282. NMO Godinho O impacto das migrações na constituição genética de populações latino-americanas Archived 6 జూలై 2011 at the Wayback Machine. PhD Thesis, Universidade de Brasília (2008).
  283. 283.0 283.1 Pena, Sérgio D. J.; Di Pietro, Giuliano; Fuchshuber-Moraes, Mateus; Genro, Julia Pasqualini; Hutz, Mara H.; Kehdy Fde, Fernanda de Souza Gomes; Kohlrausch, Fabiana; Magno, Luiz Alexandre Viana; Montenegro, Raquel Carvalho; et al. (2011). Harpending, Henry (ed.). "The Genomic Ancestry of Individuals from Different Geographical Regions of Brazil Is More Uniform Than Expected". PLoS ONE. 6 (2): e17063. doi:10.1371/journal.pone.0017063. PMC 3040205. PMID 21359226.{{cite journal}}: CS1 maint: unflagged free DOI (link)
  284. "Tendências Demográficas: Uma análise da população com base nos resultados dos Censos Demográficos 1940 e 2000". Ibge.gov.br. Retrieved 7 April 2012.
  285. Antonio Carlos Lacerda (5 April 2011). "Demographical census reveals Brazil as older and less white". Port.pravda.ru. Archived from the original on 7 June 2011. Retrieved 7 April 2012.
  286. "Self-declared White Brazilians decrease in number, says IBGE". Fatimanews.com.br. Archived from the original on 16 జనవరి 2013. Retrieved 7 April 2012.
  287. Parra, Flavia C.; Amado, Roberto C.; Lambertucci, José R.; Rocha, Jorge; Antunes, Carlos M.; Pena, Sérgio D. J. (7 January 2003). "Color and genomic ancestry in Brazilians". Proc Natl Acad Sci U S A. 100 (1): 177–182. doi:10.1073/pnas.0126614100. PMC 140919. PMID 12509516.
  288. RIBEIRO, Darcy. O Povo Brasileiro, Companhia de Bolso, fourth reprint, 2008 (2008).
  289. Negros de origem européia. afrobras.org.br
  290. Guerreiro-Junior, Vanderlei; Bisso-Machado, Rafael; Marrero, Andrea; Hünemeier, Tábita; Salzano, Francisco M.; Bortolini, Maria Cátira (2009). "Genetic signatures of parental contribution in black and white populations in Brazil". Genetics and Molecular Biology. 32 (1): 1–11. doi:10.1590/S1415-47572009005000001. PMC 3032968. PMID 21637639.
  291. Pena, S.D.J.; Bastos-Rodrigues, L.; Pimenta, J.R.; Bydlowski, S.P. (2009). "Genetic heritage variability of Brazilians in even regional averages, 2009 study". Brazilian Journal of Medical and Biological Research. 42 (10): 870–6. doi:10.1590/S0100-879X2009005000026. PMID 19738982.
  292. 292.0 292.1 Coelho (1996), p. 268.
  293. 293.0 293.1 Vesentini (1988), p. 117.
  294. Adas, Melhem Panorama geográfico do Brasil, 4th ed (São Paulo: Moderna, 2004), p. 268 ISBN 85-16-04336-3
  295. Azevedo (1971), pp. 2–3.
  296. 296.0 296.1 296.2 Moreira (1981), p. 108.
  297. Enciclopédia Barsa, vol. 4, pp. 254–55, 258, 265.
  298. Azevedo (1971), pp. 74–75.
  299. Enciclopédia Barsa, vol. 10 (Rio de Janeiro: Encyclopædia Britannica do Brasil, 1987), p. 355.
  300. Azevedo (1971), p. 74.
  301. 301.0 301.1 Azevedo (1971), p. 161.
  302. Maria Stella Ferreira-Levy (1974). "O papel da migração internacional na evolução da população brasileira (1872 a 1972)". Revista de Saúde Pública. 8 (supl.): 49–90. doi:10.1590/S0034-89101974000500003., Table 2, p. 74. (in Portuguese)
  303. Zirin, 2014. Chapter 2, Section "The Beginning of the 'Mosaic' ".
  304. Kevin Boyle; Juliet Sheen (2013). Freedom of Religion and Belief: A World Report. Routledge. p. 211. ISBN 978-1-134-72229-7.
  305. "Brazil". Berkley Center for Religion, Peace, and World Affairs. Archived from the original on 25 August 2011. Retrieved 7 December 2011.
  306. Brian Morris (2006). Religion and Anthropology: A Critical Introduction. Cambridge University Press. p. 223. ISBN 978-0-521-85241-8.
  307. William Jeynes; David W. Robinson (2012). International Handbook of Protestant Education. Springer. p. 405. ISBN 978-94-007-2386-3.
  308. 2010 census results
  309. "Arms wide open" BBC, Retrieved 29 April 2017.
  310. "Religious statues: 10 of the world's most impressive" CNN, Retrieved 29 April 2017.
  311. J. Gordon Melton; Martin Baumann (2010). Religions of the World, Second Edition: A Comprehensive Encyclopedia of Beliefs and Practices. ABC-Clio Inc. p. 308.
  312. "Brazil". International Religious Freedom Report. U.S. Department of State. 8 November 2005. Retrieved 8 June 2008.
  313. IBGE, População residente, por sexo e situação do domicílio, segundo a religião, Censo Demográfico 2000. Acessado em 13 de dezembro de 2007
  314. "Brazil". Berkley Center for Religion, Peace, and World Affairs. Archived from the original on 25 August 2011. Retrieved 7 December 2011. See drop-down essay on "The Growth of Religious Pluralism"
  315. 315.0 315.1 Do G1, em São Paulo (23 August 2011). "G1 – País tem menor nível de adeptos do catolicismo desde 1872, diz estudo – notícias em Brasil". G1.globo.com. Retrieved 7 April 2012.{{cite web}}: CS1 maint: numeric names: authors list (link)
  316. "IDBGE" (in పోర్చుగీస్). IBGE. 2011. Retrieved 8 October 2011.
  317. "Mais da metade da população vive em 294 arranjos formados por contiguidade urbana e por deslocamentos para trabalho e estudo" (in portuguese). Brazilian Institute of Geography and Statistics. Archived from the original on 28 మార్చి 2015. Retrieved 16 March 2017.{{cite web}}: CS1 maint: unrecognized language (link)
  318. "Arranjos Populacionais e Concentrações Urbanas do Brasil" (PDF) (in portuguese). Brazilian Institute of Geography and Statistics. p. 148. Retrieved 16 March 2017.{{cite web}}: CS1 maint: unrecognized language (link)
  319. "Estimativas da população residente no Brasil e Unidades da Federação com data de referência em 1º de julho de 2016" (PDF) (in portuguese). Brazilian Institute of Geography and Statistics. Retrieved 16 March 2017.{{cite web}}: CS1 maint: unrecognized language (link)
  320. Principal Cities. MSN. Archived from the original on 31 October 2009. Retrieved 10 June 2008. {{cite encyclopedia}}: |work= ignored (help) [dubious ]
  321. "People of Brazil". The World Factbook. Central Intelligence Agency. 2008. Archived from the original on 22 డిసెంబరు 2015. Retrieved 3 June 2008.
  322. LEI Nº 10.436, DE 24 DE ABRIL DE 2002. Presidência da República, Casa Civil, Subchefia para Assuntos Jurídicos. Retrieved on 19 May 2012.
  323. Brazilian decree nº 5626, 22 December 2005. Planalto.gov.br (23 December 2005). Retrieved on 19 May 2012.
  324. Charles J. Russo (2011). The Legal Rights of Students with Disabilities: International Perspectives. Rowman & Littlefield Publishers. p. 45. ISBN 978-1-4422-1085-1.
  325. "Learn About Portuguese Language". Sibila.com.br. Archived from the original on 20 ఏప్రిల్ 2012. Retrieved 7 April 2012.
  326. 326.0 326.1 326.2 "Languages of Brazil". Ethnologue. Retrieved 9 June 2008.
  327. "Portuguese language and the Brazilian singularity".
  328. Nash, Elizabeth (2 May 2008). "Portugal pays lip service to Brazil's supremacy". London: The Independent. Archived from the original on 24 June 2011. Retrieved 9 June 2008.
  329. Rohter, Larry (28 August 2005). "Language Born of Colonialism Thrives Again in Amazon". New York Times. Retrieved 14 July 2008.
  330. "O alemão lusitano do Sul do Brasil". DW-World.de.
  331. "O talian". Archived from the original on 2011-09-15. Retrieved 2017-11-23.
  332. "Approvato il progetto che dichiara il 'Talian' come patrimonio del Rio Grande del Sud – Brasile". Sitoveneto. Archived from the original on 23 July 2013. Retrieved 9 March 2012.
  333. Patrick Stevenson (1997). The German Language and the Real World: Sociolinguistic, Cultural, and Pragmatic Perspectives on Contemporary German. Oxford University Press. p. 39. ISBN 978-0-19-823738-9.
  334. "Esperanto approved by Brazilian government as optional high school subject, mandatory if justified by demand". Page F30. 19 September 2009. Archived from the original on 1 ఆగస్టు 2021. Retrieved 30 October 2010.
  335. Teresa A. Meade (2009). A Brief History of Brazil. Infobase Publishing. p. 146. ISBN 978-0-8160-7788-5.
  336. David Levinson (1998). Ethnic Groups Worldwide: A Ready Reference Handbook. Greenwood Publishing Group. p. 325. ISBN 978-1-57356-019-1.
  337. Jeffrey Lesser (2013). Immigration, Ethnicity, and National Identity in Brazil, 1808 to the Present. Cambridge University Press. pp. 150–155. ISBN 978-0-521-19362-7.
  338. Freyre, Gilberto (1986). "The Afro-Brazilian experiment: African influence on Brazilian culture". UNESCO. Archived from the original on 30 May 2012. Retrieved 8 June 2008.
  339. Leandro Karnal, Teatro da fé: Formas de representação religiosa no Brasil e no México do século XVI, São Paulo, Editora Hucitec, 1998; available on fflch.usp.br Archived 24 జూలై 2013 at the Wayback Machine
  340. "The Brazilian Baroque," Encyclopaedia Itaú Cultural Archived 30 ఏప్రిల్ 2011 at the Wayback Machine
  341. Leslie Marsh (2012). Brazilian Women's Filmmaking: From Dictatorship to Democracy. University of Illinois Press. p. 3. ISBN 978-0-252-09437-8.
  342. Hue, Jorge de Souza (1999). Uma visão da arquitectura colonial no Brasil [A vision of Colonial Architecture in Brazil] (in Portuguese). Rio de Janeiro.
  343. Boxer, Charles Ralph (1962). The Golden Age of Brazil, 1695–1750: Growing Pains of a Colonial Society. University of California Press.
  344. Guimaraens, Cêça de. Arquitetura Archived 2008 డిసెంబరు 15 at the Wayback Machine. Portal do Ministério das Relações Exteriores.
  345. Claro, Mauro. "Ambientes modernos. A casa modernista da Rua Santa Cruz, de Gregori Warchavchik, e outras casas da modernidade". In: Drops, 2008; 09 (025.03)
  346. 346.0 346.1 Duduka Da Fonseca; Bob Weiner (1991). Brazilian Rhythms for Drumset. Alfred Music Publishing. p. 7. ISBN 978-0-7692-0987-6.
  347. Donna M. Di Grazia (2013). Nineteenth-Century Choral Music. Routledge. p. 457. ISBN 978-1-136-29409-9.
  348. "UNESCO Culture Sector – Intangible Heritage – 2003 Convention:". Unesco.org. Retrieved 4 June 2013.
  349. Larry Crook (2009). Focus: Music of Northeast Brazil. Taylor & Francis. p. 78. ISBN 978-0-415-96066-3.
  350. Peter Fryer (2000). Rhythms of Resistance: African Musical Heritage in Brazil. Pluto Press. p. 39. ISBN 978-0-7453-0731-2.
  351. Chris MacGowan; Ricardo Pessanha (1998). The Brazilian Sound: Samba, Bossa Nova, and the Popular Music of Brazil. Temple University Press. pp. 159–161. ISBN 978-1-56639-545-8.
  352. Chris MacGowan; Ricardo Pessanha (1998). The Brazilian Sound: Samba, Bossa Nova, and the Popular Music of Brazil. Temple University Press. p. 6. ISBN 978-1-56639-545-8.
  353. Gayle Kassing (2007). History of Dance: An Interactive Arts Approach. Human Kinetics 10%. p. 236. ISBN 978-0-7360-6035-6.
  354. Michael Campbell (2011). Popular Music in America: The Beat Goes on. Cengage Learning. p. 299. ISBN 978-0-8400-2976-8.
  355. Crocitti & Vallance (2012), p. 360.
  356. "Brazilian Literature: An Introduction." Embassy of Brasil – Ottawa. Visited on 2 November 2009.
  357. Candido; Antonio. (1970) Vários escritos. São Paulo: Duas Cidades. p.18
  358. Caldwell, Helen (1970) Machado de Assis: The Brazilian Master and his Novels. Berkeley, Los Angeles and London, University of California Press.
  359. Fernandez, Oscar Machado de Assis: The Brazilian Master and His Novels The Modern Language Journal, Vol. 55, No. 4 (Apr. 1971), pp. 255–256
  360. Beatriz Mugayar Kühl, Arquitetura do ferro e arquitetura ferroviária em São Paulo: reflexões sobre a sua preservação, p.202. Atelie Editorial, 1998.
  361. Daniel Balderston and Mike Gonzalez, Encyclopedia of Latin American and Caribbean Literature, 1900–2003, p.288. Routledge, 2004.
  362. Sayers, Portugal and Brazil in Transitn, "Literature". U of Minnesota Press, 1 January 1999.
  363. Marshall C. Eakin and Paulo Roberto de Almeida, Envisioning Brazil: A Guide to Brazilian Studies in the United States: "Literature, Culture and Civilization". University of Wisconsin Press, 31 October 2005.
  364. Way of Life. MSN. Archived from the original on 31 October 2009. Retrieved 8 June 2008. {{cite encyclopedia}}: |work= ignored (help)
  365. Roger, "Feijoada: The Brazilian national dish Archived 29 నవంబరు 2009 at the Wayback Machine" braziltravelguide.com.
  366. Cascudo, Luis da Câmara. História da Alimentação no Brasil. São Paulo/Belo Horizonte: Editora USP/Itatiaia, 1983.
  367. Bayor, Ronald H. (2011). Multicultural America: An Encyclopedia of the Newest Americans. Georgia Institute of Technology. p. 181. ISBN 978-0-313-35786-2.
  368. Barbosa, Lívia (2007). "Feijão com arroz e arroz com feijão: o Brasil no prato dos brasileiros". Horizontes Antropológicos. 13 (28). doi:10.1590/S0104-71832007000200005.
  369. Ferraccioli, Patrícia; Silveira, Eliane Augusta da (2010). "Cultural feeding influence on palative memories in the usual brazilian cuisine". Rev. Enferm. UERJ. 18 (2): 198–203.
  370. Freyre, Gilberto. Açúcar. Uma Sociologia do Doce, com Receitas de Bolos e Doces do Nordeste do Brasil. São Paulo, Companhia das Letras, 1997.
  371. "Rio the Magnificent (1932)". YouTube. Retrieved 19 October 2015.
  372. Larry, Rohter (9 November 2010). "Brazil's Best, Restored and Ready for a 21st-Century Audience". The New York Times. Retrieved 3 November 2010.
  373. Tose, Juliano. "Editorial". Contracampo – revista de cinema. Revista Contracampo. Retrieved 19 October 2015.
  374. "Cidade de Deus (City of God) (2003) – Rotten Tomatoes". Rotten Tomatoes. Flixter. Retrieved 19 October 2015.
  375. Ebert, Roger. "The best films of the decade". RogerEbert.com. Retrieved 19 October 2015.
  376. PADRE ANCHIETA Brasil Escola.
  377. 377.0 377.1 "Brazilian Theatre: An Introduction" (in english). Ambasciata brasiliana a Ottawa. Archived from the original on 5 ఫిబ్రవరి 2012. Retrieved 24 నవంబరు 2017.{{cite web}}: CS1 maint: unrecognized language (link)
  378. O Teatro no Brasil Secretaria da Educação do Paraná.
  379. Louzada, Maria Alice & Louzada, Julio. Os Primeiros Momentos da Arte Brasileira Archived 6 జూలై 2011 at the Wayback Machine. Júlio Louzada Artes Plásticas Brasil. Acesso 5 out 2010
  380. Leite, José Roberto Teixeira & Lemos, Carlos A.C. Os Primeiros Cem Anos, in Civita, Victor. Arte no Brasil. São Paulo: Abril Cultural, 1979
  381. 381.0 381.1 Biscardi & Rocha 2006
  382. Sevcenko, Nicolau. Pindorama revisitada: cultura e sociedade em tempos de virada. Série Brasil cidadão. Editora Peirópolis, 2000. pp. 39–47
  383. "Futebol, o esporte mais popular do Brasil, é destaque no Via Legal :: Notícias". Jusbrasil.com.br. Archived from the original on 30 మార్చి 2012. Retrieved 16 April 2011.
  384. "Football in Brazil". Goal Programme. International Federation of Association Football. 15 April 2008. Archived from the original on 25 సెప్టెంబరు 2011. Retrieved 6 June 2008.
  385. Zirin, 2014. Chapter 4 "Futebol: The Journey from Daring to Fear"
  386. "Beach Soccer". International Federation of Association Football. Archived from the original on 22 మే 2008. Retrieved 6 June 2008.
  387. "Futsal". International Federation of Association Football. Archived from the original on 10 జూన్ 2008. Retrieved 6 June 2008.
  388. "The art of capoeira". BBC. 20 September 2006. Retrieved 6 June 2008.
  389. "Brazilian Vale Tudo". I.V.C. Archived from the original on 30 May 1998. Retrieved 6 June 2008.
  390. "International Brazilian Jiu-Jitsu Federation". International Brazilian Jiu-Jitsu Federation. Archived from the original on 20 ఏప్రిల్ 2008. Retrieved 24 నవంబరు 2017.
  391. Donaldson, Gerald. "Emerson Fittipaldi". Hall of Fame. The Official Formula 1 Website. Retrieved 6 June 2008.
  392. Donaldson, Gerald. "Nelson Piquet". Hall of Fame. The Official Formula 1 Website. Retrieved 6 June 2008.
  393. Donaldson, Gerald. "Ayrton Senna". Hall of Fame. The Official Formula 1 Website. Retrieved 6 June 2008.
  394. "1950 FIFA World Cup Brazil". Previous FIFA World Cups. International Federation of Association Football. Archived from the original on 5 జూన్ 2008. Retrieved 6 June 2008.
  395. "2014 FIFA World Cup Brazil". International Federation of Association Football. Archived from the original on 9 జూన్ 2008. Retrieved 24 నవంబరు 2017.
  396. "The Official Formula 1 Website". Formula One Administration. Archived from the original on 4 జూన్ 2008. Retrieved 24 నవంబరు 2017.
  397. Ming Li; Eric W. MacIntosh; Gonzalo A. Bravo (2011). International Sport Management. Human Kinetics – College of Business at Ohio University. p. 129. ISBN 978-1-4504-2241-3.
  398. "Olympics 2016: Tearful Pele and weeping Lula greet historic win for Rio," The Guardian, 2 October 2009.
  399. "FIBA World Championship History (pdf)" (PDF). FIBA. 1 January 2007. Archived from the original (PDF) on 28 జూలై 2011. Retrieved 24 February 2012.

వనరులు

[మార్చు]


"https://te.wikipedia.org/w/index.php?title=బ్రెజిల్&oldid=4334757" నుండి వెలికితీశారు