కాశ్మీర్ డివిజన్
కాశ్మీర్ డివిజన్ | |
---|---|
పరిపాలన విభాగంగా భారతదేశం నిర్వహించే ప్రాంతం | |
Coordinates: 34°14′N 74°40′E / 34.233°N 74.667°E | |
పరిపాలిస్తున్న దేశం | భారతదేశం |
భారతదేశ రాష్ట్రాలు, కేంద్రపాలిత ప్రాంతాలు | జమ్మూ కాశ్మీర్ |
జిల్లా | అనంతనాగ్, బారాముల్లా, బుద్గామ్, బందీపూర్, గందర్బాల్, కుప్వారా, కుల్గాం, పుల్వామా, షోపియన్ , శ్రీనగర్. |
రాజధాని | శ్రీనగర్ |
చారిత్రక విభాగాలు | |
Government | |
• Type | డివిజన్ |
• Body | భారత ప్రభుత్వం |
• డివిజనల్ కమీషనర్ | పాండురంగ్ కొండ్బరావు పోల్ |
విస్తీర్ణం | |
• Total | 15,948 కి.మీ2 (6,158 చ. మై) |
Dimensions | |
• Length | 135[4] కి.మీ (83.885 మై.) |
• Width | 32[4] కి.మీ (19.884 మై.) |
Elevation | 1,620[4] మీ (5,314 అ.) |
జనాభా (2011[2]) | |
• Total | 68,88,475[2] |
• జనసాంద్రత | 431.93/కి.మీ2 (1,118.7/చ. మై.) |
Demonym(s) | కాశ్మీరీలు, కోషూర్ |
జాతి, భాష | |
• భాషలు | కాశ్మీరి, ఉర్దూ, హిందీ,[5] ఆంగ్లభాష,[6] పహారీ-పొత్వారీ, గోజ్రీ, షీనా[7] |
• Ethnic groups | కాశ్మీరి, పహారీ, గుజార్, షీనాప్రజలు|షీనా |
• మతాలు (2011[8]) | 96.41% Islam, 2.45% హిందూ, 0.81% సిక్కులు, 0.17% క్రిష్టియన్లు, 0.16% ఇతరులు |
Time zone | UTC+5:30 (IST) |
Vehicle registration | JK |
అత్యంత ఎత్తైన శిఖరం | మచోయ్ శిఖరం (5458 మీటర్లు) |
అతి పెద్ద సరస్సు | వులర్ సరస్సు(260 కి.మీ2 (100 చ. మై.))[9] |
పొడవైన నది | జీలం నది(725 kilometres)[10] |
Website | http://kashmirdivision.nic.in/ |
కాశ్మీర్ డివిజన్ అనేది వివాదాస్పద కాశ్మీర్ ప్రాంతంలోని భారత-పరిపాలనలో ఉన్న జమ్మూ కాశ్మీరు లోని రెవెన్యూ, పరిపాలనా విభాగం.[1] ఇది కాశ్మీర్ లోయను కలిగి ఉంది. దీనికి దక్షిణాన జమ్మూ డివిజన్, తూర్పున లడఖ్ సరిహద్దుగా ఉన్నాయి. నియంత్రణ రేఖ పాకిస్తానీ-పాలిత ప్రాంతాలైన గిల్గిత్-బాల్టిస్తాన్, ఆజాద్ జమ్మూ కాశ్మీర్తో వరుసగా ఉత్తరం, పశ్చిమ సరిహద్దులుగా ఉన్నాయి. దీని ప్రధాన నగరం శ్రీనగర్. ఇతర ముఖ్యమైన నగరాలు అనంతనాగ్, బారాముల్లా, సోపోర్, కుల్గాం .
జిల్లాలు
[మార్చు]భారత పరిపాలనాజిల్లాలు 1968 ప్రకారంకాశ్మీర్ లోయ కోసం,2006లో పునర్వ్యవస్థీకరించారు.[11]ప్రతిసారీ ఇప్పటికే ఉన్నజిల్లాలనుఉపవిభజన చేసారు.కాశ్మీర్ విభాగంక్రింద 2024 నాటికిపది జిల్లాలను కలిగి ఉంది.
జిల్లా | జిల్లా
ముఖ్యపట్టం |
విస్తీర్ణం | జనాభా[12] | |||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
మొత్తం (కి.మీ2) |
మొత్తం (చ.మైళ్లు) |
గ్రామీణ (కి.మీ2) |
అర్బన్ (కి.మీ2) |
2001
లెక్కలు |
2011
లెక్కలు | |||
అనంతనాగ్ | అనంతనాగ్ | 3,574 | 1,380 | 3475.8 | 98.2 | [13] | 7,78,408 | 1,078,692 |
కుల్గాం | కుల్గాం | 410 | 158 | 360.2 | 49.8 | [14] | 3,94,026 | 424,483 |
పుల్వామా | పుల్వామా | 1,086 | 419 | 1047.5 | 38.6 | [15] | 4,41,275 | 560,440 |
షోపియన్ | షోపియన్ | 312 | 120 | 306.6 | 5.4 | [16] | 2,11,332 | 266,215 |
బుద్గాం | బుద్గాం | 1,361 | 525 | 1312.0 | 49.1 | [17] | 6,07,181 | 753,745 |
శ్రీనగర్ | శ్రీనగర్ | 1,979 | 764 | 1684.4 | 294.5 | [18] | 10,27,670 | 1,236,829 |
గందర్బల్ | గందర్బల్ | 259 | 100 | 233.6 | 25.4 | [19] | 2,17,907 | 297,446 |
[[బండిపోరా జిల్లా|బండిపోరా | బండిపోరా | 345 | 133 | 295.4 | 49.6 | [20] | 3,04,886 | 392,232 |
బారాముల్లా | బారాముల్లా | 4,243 | 1,638 | 4179.4 | 63.6 | [21] | 8,43,892 | 1,008,039 |
కుప్వారా | కుప్వారా | 2,379 | 919 | 2331.7 | 47.3 | [22] | 6,50,393 | 870,354 |
మొత్తం | 15,948 | 6,158 | 15226.4 | 721.5 | 54,76,970 | 6,888,475 |
జనాభా వివరాలు
[మార్చు]మతాలు
[మార్చు]కాశ్మీర్ విభజనలో చాలా తక్కువ హిందువులు (2.11%), సిక్కు (0.58%) జనాభా, ఎక్కువగా ముస్లింలు (97.06%) ఉన్నారు.[23] ముస్లింలలో, దాదాపు 10% మంది షియాలు, మిగిలిన వారు సున్నీలు. జనాభాలో అత్యధిక జాతి కాశ్మీరీలతో రూపొందించబడింది. గణనీయమైన మైనారిటీ పహారీ-పొత్వారీ, గుజ్జర్-బకర్వాల్ ప్రజలు ప్రధానంగా పాకిస్తానీ పరిపాలనా కాశ్మీర్కు ఆనుకుని ఉన్న సరిహద్దు ప్రాంతానికి సమీపంలో నివసిస్తున్నారు. అయితే, వాస్తవానికి 1990లలో జాతిపరంగా ప్రక్షాళన చేయబడటానికి ముందు లోయలో చాలా పెద్ద కాశ్మీరీ హిందూ జనాభా ఉంది. కాశ్మీరీ ముస్లిం వేర్పాటువాదుల తీవ్రమైన హింస కారణంగా పారిపోవలసి వచ్చిన 3,00,000 మంది కాశ్మీరీ పండిట్లు ఉన్నారని అంచనాకు వచ్చారు. వారు భారత స్థాపనకు దగ్గరగా ఉన్నందున వారిని ముప్పుగా భావించారు. [24]
భాషలు
[మార్చు]జనాభాలో ఎక్కువ మంది కాశ్మీరీ (85.28%) మాట్లాడతారు, మిగిలిన వారు గుజారీ, పహారీ-పొత్వారీ లేదా హిందీ మాట్లాడతారు.[12]
పాఠశాలల్లో బోధనా మాధ్యమంగా ఉర్దూ కాశ్మీర్లో సాహిత్య భాషగా విస్తృతంగా అర్థం చేసుకోబడింది.[12]
మూలాలు
[మార్చు]- ↑ 1.0 1.1 The application of the term "administered" to the various regions of Kashmir and a mention of the Kashmir dispute is supported by the tertiary sources (a) through (d), reflecting due weight in the coverage. Although "controlled" and "held" are also applied neutrally to the names of the disputants or to the regions administered by them, as evidenced in sources (f) through (h) below, "held" is also considered politicized usage, as is the term "occupied," (see (i) below).
(a) Kashmir, region Indian subcontinent, Encyclopaedia Britannica, retrieved 15 August 2019 (subscription required) Quote: "Kashmir, region of the northwestern Indian subcontinent ... has been the subject of dispute between India and Pakistan since the partition of the Indian subcontinent in 1947. The northern and western portions are administered by Pakistan and comprise three areas: Azad Kashmir, Gilgit, and Baltistan, the last two being part of a territory called the Northern Areas. Administered by India are the southern and southeastern portions, which constitute the state of Jammu and Kashmir but are slated to be split into two union territories.";
(b) Pletcher, Kenneth, Aksai Chin, Plateau Region, Asia, Encyclopaedia Britannica, retrieved 16 August 2019 (subscription required) Quote: "Aksai Chin, Chinese (Pinyin) Aksayqin, portion of the Kashmir region, at the northernmost extent of the Indian subcontinent in south-central Asia. It constitutes nearly all the territory of the Chinese-administered sector of Kashmir that is claimed by India to be part of the Ladakh area of Jammu and Kashmir state.";
(c) "Kashmir", Encyclopedia Americana, Scholastic Library Publishing, 2006, p. 328, ISBN 978-0-7172-0139-6 C. E Bosworth, University of Manchester Quote: "KASHMIR, kash'mer, the northernmost region of the Indian subcontinent, administered partlv by India, partly by Pakistan, and partly by China. The region has been the subject of a bitter dispute between India and Pakistan since they became independent in 1947";
(d) Osmańczyk, Edmund Jan (2003), Encyclopedia of the United Nations and International Agreements: G to M, Taylor & Francis, pp. 1191–, ISBN 978-0-415-93922-5 Quote: "Jammu and Kashmir: Territory in northwestern India, subject to a dispute betw een India and Pakistan. It has borders with Pakistan and China."
(e) Talbot, Ian (2016), A History of Modern South Asia: Politics, States, Diasporas, Yale University Press, pp. 28–29, ISBN 978-0-300-19694-8 Quote: "We move from a disputed international border to a dotted line on the map that represents a military border not recognized in international law. The line of control separates the Indian and Pakistani administered areas of the former Princely State of Jammu and Kashmir.";
(f) Kashmir, region Indian subcontinent, Encyclopaedia Britannica, retrieved 15 August 2019 (subscription required) Quote: "... China became active in the eastern area of Kashmir in the 1950s and has controlled the northeastern part of Ladakh (the easternmost portion of the region) since 1962.";
(g) Bose, Sumantra (2009), Kashmir: Roots of Conflict, Paths to Peace, Harvard University Press, pp. 294, 291, 293, ISBN 978-0-674-02855-5 Quote: "J&K: Jammu and Kashmir. The former princely state that is the subject of the Kashmir dispute. Besides IJK (Indian-controlled Jammu and Kashmir. The larger and more populous part of the former princely state. It has a population of slightly over 10 million, and comprises three regions: Kashmir Valley, Jammu, and Ladakh.) and AJK ('Azad" (Free) Jammu and Kashmir. The more populous part of Pakistani-controlled J&K, with a population of approximately 2.5 million. AJK has six districts: Muzaffarabad, Mirpur, Bagh, Kodi, Rawalakot, and Poonch. Its capital is the town of Muzaffarabad. AJK has its own institutions, but its political life is heavily controlled by Pakistani authorities, especially the military), it includes the sparsely populated "Northern Areas" of Gilgit and Baltistan, remote mountainous regions which are directly administered, unlike AJK, by the Pakistani central authorities, and some high-altitude uninhabitable tracts under Chinese control."
(h) Fisher, Michael H. (2018), An Environmental History of India: From Earliest Times to the Twenty-First Century, Cambridge University Press, p. 166, ISBN 978-1-107-11162-2 Quote: "Kashmir’s identity remains hotly disputed with a UN-supervised “Line of Control” still separating Pakistani-held Azad (“Free”) Kashmir from Indian-held Kashmir.";
(i) Snedden, Christopher (2015), Understanding Kashmir and Kashmiris, Oxford University Press, p. 10, ISBN 978-1-84904-621-3 Quote:"Some politicised terms also are used to describe parts of J&K. These terms include the words 'occupied' and 'held'." - ↑ 2.0 2.1 "Demography of Jammu and Kashmir State". J&K; Envis Centre, Department of Ecology Environment and Remote Sensing J&K. Archived from the original on 22 February 2018. Retrieved 18 December 2016.
This used the Digest of Statistics, 2011-12 for its data source. - ↑ 3.0 3.1 3.2 "Spoken Kashmiri: A Language Course". Archived from the original on 29 November 2016. Retrieved 1 February 2017.
- ↑ 4.0 4.1 4.2 "Vale of Kashmir | valley, India". Encyclopædia Britannica. Archived from the original on 4 August 2016. Retrieved 2016-07-08.
- ↑ "The Jammu and Kashmir Official Languages Act, 2020" (PDF). The Gazette of India. Retrieved 27 September 2020.
- ↑ "Parliament passes JK Official Languages Bill, 2020". Rising Kashmir. 23 September 2020. Archived from the original on 24 సెప్టెంబరు 2020. Retrieved 23 September 2020.
- ↑ "Shina, bolbosh". Archived from the original on 2024-06-12. Retrieved 2024-08-12.
- ↑ "Religion Data of Census 2011: XV Jammu and Kashmir", Centre for Policy Studies, India, Chennai and Delhi, 29 February 2016, archived from the original on 24 January 2021, retrieved 6 March 2021
- ↑ "Wular Lake | lake, India". Encyclopædia Britannica. Archived from the original on 2 February 2017. Retrieved 1 February 2017.
- ↑ "Jhelum River | river, Asia". Encyclopædia Britannica. Archived from the original on 2 February 2017. Retrieved 1 February 2017.
- ↑ "Jammu and Kashmir to have eight new districts". Indo-Asian News Service. 6 July 2006.
- ↑ 12.0 12.1 12.2 Census of India 2011, Provisional Population Totals Paper 1 of 2011 : Jammu & Kashmir (Report).
Annexure V, Ranking of Districts by Population Size, 2001 - 2011 (Report). - ↑ District Census Handbook Anantnag, Part A (PDF) (Report). July 2016. p. 9. Retrieved 21 November 2020.
District Census Handbook Anantnag, Part B (PDF) (Report). July 2016. pp. 12, 22. Retrieved 21 November 2020. - ↑ District Census Handbook Kulgam, Part A (PDF) (Report). July 2016. p. 10. Retrieved 21 November 2020.
District Census Handbook Kulgam, Part B (PDF) (Report). 16 June 2014. pp. 12, 22. Retrieved 21 November 2020.
Part B page 12 says the area of the district is 404 km2, but page 22 says 410 km2. - ↑ District Census Handbook Pulwama, Part B (PDF) (Report). 16 June 2014. pp. 12, 22. Retrieved 21 November 2020.
- ↑ District Census Handbook Shupiyan, Part A (PDF) (Report). 16 June 2014. p. 10. Retrieved 21 November 2020.
District Census Handbook Shupiyan, Part B (PDF) (Report). 16 June 2014. pp. 12, 22. Retrieved 21 November 2020.
Part B pages 12 and 22 say the district area is 312.00 km2, but Part A page 10 says 307.42 km2. - ↑ District Census Handbook Badgam, Part A (PDF) (Report). July 2016. pp. 10, 46. Retrieved 21 November 2020.
District Census Handbook Badgam, Part B (PDF) (Report). 16 June 2014. pp. 11, 12, 22. Retrieved 21 November 2020.
Part A says the district area is 1371 km2, Part B says 1371 km2 (page 11) and 1361 km2 (page 12s and 22). - ↑ District Census Handbook Srinagar, Part A (PDF) (Report). July 2016. pp. 11, 48. Retrieved 21 November 2020.
Part A page 48 says the district area was 2228.0 km2 in 2001 and 1978.95 km2 in 2011. - ↑ District Census Handbook Ganderbal, Part B (PDF) (Report). July 2016. pp. 11, 12 and 22. Retrieved 21 November 2020.
Part B page 11 says the district area is 393.04 km2, but pages 12 and 22 say 259.00 km2. - ↑ District Census Handbook Bandipora, Part A (PDF) (Report). July 2016. pp. 10, 47. Retrieved 21 November 2020.
District Census Handbook Bandipora, Part B (PDF) (Report). 16 June 2014. pp. 11, 20. Retrieved 21 November 2020. - ↑ District Census Handbook Baramulla, Part A (PDF) (Report). July 2016. p. 11. Retrieved 21 November 2020.
District Census Handbook Baramulla, Part B (PDF) (Report). 16 June 2014. p. 22. Retrieved 21 November 2020. - ↑ District Census Handbook Kupwara, Part A (PDF) (Report). July 2016. p. 7. Retrieved 21 November 2020.
District Census Handbook Kupwara, Part B (PDF) (Report). 16 June 2014. pp. 11, 12. Retrieved 21 November 2020. - ↑ 23.0 23.1 "Population by religion community – 2011". Census of India, 2011. The Registrar General & Census Commissioner, India. Archived from the original on 25 August 2015.
- ↑ "The Plight of Kashmiri Pandits". Praxis - The Fletcher Journal of Human Security. Praxis - The Fletcher Journal of Human Security, Tuft's University.
- ↑ C-16 Population By Mother Tongue – Jammu & Kashmir (Report). Office of the Registrar General & Census Commissioner, India. Retrieved 18 July 2020.