తెలుగులో యాత్రా రచనలు

పలువురు తెలుగు రచయితలు తాము చేసిన యాత్రలను వర్ణిస్తూ, తమ అనుభవాలను, అనుభూతులను, తెలుసుకున్న విశేషాలను క్రోడీకరిస్తూ, ఆయా ప్రాంతాల చరిత్రను, ప్రత్యేకతలను వివరిస్తూ గ్రంథాలను వెలువరించారు. ఈ యాత్రా సాహిత్యం వలన పాఠకులకు ఆయా ప్రాంతాల విశేషాలు, అక్కడి ప్రజల సాంఘిక, సాంస్కృతిక జీవన పరిస్థితులు తెలుసుకునే అవకాశం ఏర్పడుతుంది. ఆయా ప్రాంతాలను దర్శించే వారికి ఈ పుస్తకాలు మార్గదర్శకమౌతాయి.

తెలుగు సాహిత్యంలో వెలువడిన కొన్ని యాత్రా రచనలు

1. కాశీయాత్ర చరిత్ర (1838) - ఏనుగుల వీరాస్వామయ్య
2. నీలగిరి యాత్ర (1953) - కోలా శేషాచలం
3. యాత్రా చరిత్ర(రెండు భాగాలు - 1915) - మండపాక పార్వతీశ్వరశాస్త్రి
4. నా దక్షిణ భారత యాత్రా విశేషాలు - పాటిబండ్ల వెంకటపతిరాయలు
5. నా ఉత్తర భారత యాత్రా విశేషాలు - పాటిబండ్ల వెంకటపతిరాయలు
6. కైలాస దర్శనం (బ్రహ్మమానస సరోవరయాత్ర) - పి.వి.మనోహరరావు
7. తిరుమలై తిరుపతి యాత్ర - ఎస్.వి.లక్ష్మీనారాయణరావు
8. శివమెత్తిన చికాగో - కసిరెడ్డి వెంకటరెడ్డి
9. ఆంగ్ల సీమలో ఆమని వీణలు - ఆవంత్స సోమసుందర్
10. నా మహారాష్ట్ర యాత్ర - జొన్నలగడ్డ సత్యనారాయణమూర్తి
11. నా విదేశీ పర్యటన అనుభవాలు - ఊటుకూరి లక్ష్మీకాంతమ్మ
12. కన్యాకుమారీయాత్ర - బూరుగుల గోపాలకృష్ణమూర్తి
13. కాశీయాత్ర - చెళ్ళపిళ్ళ వేంకట శాస్త్రి
14. ప్రశ్నించే జ్ఞాపకం - శాంతి నారాయణ
15. మా బదరీ, కేదార్ యాత్ర - కొమరగిరి అన్నపూర్ణ
16. "ఆటా "జనికాంచె... - ఎండ్లూరి సుధాకర్
17. మలేషియా మధురస్మృతులు - ఆర్.రంగస్వామిగౌడ్
18. కాశీయాత్ర (1914) - ఆకుండి పరబ్రహ్మశాస్త్రి
19. నా యాత్ర - ప్రాతూరి వేంకట శివరామశర్మ
20. కాశీయాత్ర (కావ్యం - 1934) - వాజపేయయాజుల రామసుబ్బారాయుడు
21. మా ఉత్తర భారత యాత్ర (1966) - ముళ్ళపూడి కమలాదేవి
22. నా దక్షిణ దేశ యాత్రలు - బులుసు వేంకటరమణయ్య
23. నా ఉత్తర దేశయాత్ర - బులుసు వేంకటరమణయ్య
24. కాశ్మీర దీపకళిక (1978) - నాయని కృష్ణకుమారి
25. ఇనుపతెర వెనుక (1985) - రావూరి భరద్వాజ
26. అంతేవాసులతో హంపీ విహారయాత్ర - ముమ్మన్నేని లక్ష్మీనారాయణ
27. నవభారత సందర్శనం - కె.వి.సుబ్బయ్య
28. కళ - ప్రకృతి - సూరాబత్తుల సుబ్రహ్మణ్యం
29. నవభారతి - మాలతీ చందూర్
30. నెల్లూరు మండల యాత్ర - మల్లంపల్లి సోమశేఖరశర్మ
31. నా శ్రీశైల యాత్ర (1950 పద్యకావ్యం) - చివుకుల పెద వేంకటాచలపతి
32. శ్రీశైల మహాక్షేత్ర యాత్రాదర్శిని - ఓరుగంటి వేంకటరమణయ్య
33. నా తీర్థయాత్ర (1948) - అడివి బాపిరాజు
34. మా విజ్ఞానయాత్ర - వేగుంట కనక రామబ్రహ్మం
35. సుందర భారత యాత్ర - బులుసు సూర్య ప్రకాశ శాస్త్రి
36. నా రష్యా పర్యటన (1977) - నెక్కొండ వేంకట జనార్ధనరావు
37. ప్రథమ సోషలిస్టు దేశంలో పర్యటన-పరిశీలన (1980) - చుక్కపల్లి పిచ్చయ్య
38. చైనాలో మా పర్యటన అనుభవాలు - చుక్కపల్లి పిచ్చయ్య
39. సోవియట్ రష్యాలో పదిరోజులు (1980) - సి.నారాయణరెడ్డి
40. మధురస్మృతులు - కాంచనపల్లి వెంకటరామారావు
41. రష్యాలో స్నేహయాత్ర - వాసా ప్రభావతి
42. భూప్రదక్షుడు భార్యకు వ్రాసిన లేఖలు - అత్యం నరసింహమూర్తి
43. మా మహారాజుతో దూరతీరాలు - కురుమెళ్ళ వెంకటరావు
44. గాలిమేడల అమెరికాలో - లక్ష్మీనారాయణరావు
45. నేను చూసిన అమెరికా - అక్కినేని నాగేశ్వరరావు
46. నా అమెరికా పర్యటన - ఆవుల గోపాలకృష్ణమూర్తి
47. అంతా కలిస్తే అమెరికా (1977) - కొడాలి వెంకటేశ్వరరావు
48. నా అమెరికా యాత్ర - పరమాత్ముని రుక్మిణమ్మ
49. ప్రాక్-పశ్చిమములు - ఎక్కిరాల కృష్ణమాచార్య
50. సీమకు స్టీమరులు - డి.వి.సుబ్బారెడ్డి
51. కాంగ్రెసు వైద్య దళము మలయాయాత్ర - చింతలపాటి శివరామశాస్త్రి
52. సువర్ణ సుందర మలేషియా - త్రిపురనేని వేంకటేశ్వరరావు
53. చైనాయానం - శ్రీరంగం శ్రీనివాసరావు
54. నవ వెన్నెల మధ్యధరా - పి.వి.మూర్తిరాజు
55. మరో ప్రపంచం - పడాల రామారావు
56. హెనోయి విశేషాలు కాంబోడియా కబుర్లు - క్రొవ్విడి లక్ష్మన్న
57. సిల్క్‌రూట్‌లో సాహసయాత్ర - పరవస్తు లోకేశ్వర్
58. ఛత్తీస్‌ఘడ్ స్కూటర్ యాత్ర - పరవస్తు లోకేశ్వర్
59. యాత్రా దీపిక - వరంగల్ జిల్లా - పి.యస్.యమ్. లక్ష్మి
60. యాత్రా దీపిక - హైదరాబాద్ నుంచి ఒక రోజులో (దర్శించదగ్గ 72 ఆలయాలు) - పి.యస.యమ్. లక్ష్మి
61. యాత్రా దీపిక - 6 శ్రీ నరసింహ క్షేత్రాలు - పి.యస్.యమ్. లక్ష్మి
62. యాత్రా దీపిక - 7 మెదక్ - పరిసర ప్రాంతాలు - పి.యస్.యమ్. లక్ష్మి
63. యాత్రా దీపిక - 8 కుంభకోణం యాత్ర - పి.యస్.యమ్. లక్ష్మి
64. యాత్రా దీపిక - 9 మంత్రపురి మంధని - పి.యస్.యమ్. లక్ష్మి
65. మట్టినైపోతాను(2019) -కేరళ రాష్ట్ర యాత్ర కవిత్వ సంపుటి - జాని_తక్కెడశిల (అఖిలాశ)
66. సుందర భారతదేశ యాత్రాదర్శిని (2019 ) - షేక్ అబ్దుల్ హకీం జాని
67. ఆంధ్రప్రదేశ్ సంపూర్ణ యాత్రా దర్శిని (2011 ) - షేక్ అబ్దుల్ హకీం జాని

అనువాద గ్రంథాలు

1. కానీ ఖర్చులేకుండా కాలినడకన ప్రపంచయాత్ర - వేమూరి రాధాకృష్ణమూర్తి
2. ప్రయాణానికే జీవితం - కొల్లూరి సోమశంకర్

పరిశోధన

"తెలుగులో యాత్రాచరిత్రలు" అనే అంశంపై ఉస్మానియా విశ్వవిద్యాలయంలో ఎన్.గోపి పర్యవేక్షణలో మచ్చ హరిదాసు అనే వ్యక్తి పి.హెచ్.డి. పట్టా కోసం పరిశోధన చేసి 1989లో సిద్ధాంత వ్యాసం సమర్పించాడు.