మానవ పరిణామ శిలాజాల జాబితా

వికీపీడియా నుండి
Jump to navigation Jump to search

ఈ క్రింది పట్టికలు మానవ పరిణామానికి సంబంధించిన హోమినిన్ శిలాజాల జాబితాను చూపుతాయి. సుమారు 70 నుండి 80 లక్షల సంవత్సరాల క్రితం మయోసీన్ చివరిలో ఉద్భవించిన హోమినిని (మానవ, చింపాంజీ వంశాలు వేరుపడినప్పటి నుండి) తెగకు చెందిన శిలాజాల నుండి ఈ జాబితా మొదలౌతుంది.

ఇప్పటి వరకు వేలాది శిలాజాలు లభించాయి. అయితే, ఇవి ఎక్కువగా చిన్నచిన్న ముక్కలే. తరచూ ఒకే ఎముక లేదా ఒక పన్ను దొరుకుతూంటాయి. పూర్తి పుర్రె లేదా అస్థిపంజరం దొరకడం చాలా అరుదు. ఈ కారణంగా ఈ జాబితా సంపూర్ణమైనదేమీ కాదు. కాకపోతే ఇందులో కొన్ని ముఖ్యమైన శిలాజాలను చూడవచ్చు. ఈ శిలాజాలు వాటి సుమారు వయస్సు వారీగా పేర్చి ఉన్నాయి. జాతుల పేర్లు ప్రస్తుతమున్న స్థూల ఏకాభిప్రాయం ప్రకారం చూపించబడ్డాయి; స్పష్టమైన శాస్త్రీయ ఏకాభిప్రాయం లేని చోట్ల ఇతర వర్గీకరణలు కూడా సూచించబడ్డాయి.

ఇక్కడ చూపిన ప్రారంభ శిలాజాలలో ఎక్కువ భాగం హోమో సేపియన్లకు ప్రత్యక్ష పూర్వీకులుగా పరిగణించబడవు. కాని అవి ప్రత్యక్ష పూర్వీకులతో దగ్గరి సంబంధం కలిగి ఉంటాయి. అందువల్ల వంశాన్ని అధ్యయనం చేసేందుకు ఇవి ముఖ్యం. 15 లక్షల సంవత్సరాల క్రితం (పారాంత్రోపస్ విలుప్తత) తరువాత, చూపిన అన్ని శిలాజాలు మానవులకు (హోమో జాతి) చెందినవే. 11,500 సంవత్సరాల క్రితం (హోలోసిన్ ప్రారంభం), చూపిన అన్ని శిలాజాలు హోమో సేపియన్స్ (శరీర నిర్మాణపరంగా ఆధునిక మానవులు) కు చెందినవి. ఇవి ఆధునిక మానవ ఉప-జనాభా ఏర్పడటంలో ఇటీవలి వైవిధ్యాన్ని వివరిస్తాయి.

అంత్య మయోసీన్ (72 - 55 లక్షల సంవత్సరాల వయస్సు)[మార్చు]

చింపాంజీ-మానవ వేర్పాటు సుమారు 100 నుండి 70 లక్షల సంవత్సరాల క్రితం జరిగింది. [1] శిలాజాల జాబితా 72 లక్షల సంవత్సరాల క్రితం నాటి గ్రేకోపిథెకస్‌తో మొదలవుతుంది. ఇది మానవులు, చింపాంజీలు రెంటికీ పూర్వీకులు కావచ్చు, కాకపోవచ్చు.

బొమ్మ పేరు వయసు జాతి కనుగొన్న సంవత్సరం దేశం స్థలం కనుగొన్నవారు ఇప్పుడు ఉన్న ప్రదేశం
ఎల్ గ్రెకో 7.2 ఎం.ఎ గ్రేకోపిథెకస్ ఫ్రీబెర్గి 2017 (1944) గ్రీస్, బల్గేరియా పిర్గోస్ వాసిలిసిస్, అజ్మాకా బోహ్మే (టోబిన్జెన్), స్పాస్సోవ్ (BAS) మెట్, ఏథెన్స్; టోబిన్జెన్, జర్మనీ
టిఎం 266 (తౌమై) 7ఎం.ఎ[2] సహేలాంత్రోపస్ టాచెన్సిస్ 2001 చాడ్ జురాబ్ ఎడారి మిచెల్ బ్రూనెట్, అలైన్ బ్యూవిలైన్, ఫనోన్ గాంగ్డిబే, మహమత్ అడౌమ్, అహౌంటా జిమ్డౌమల్‌బాయే ఎన్'జమేనా (చాడ్), బీఏసీ
BAR 1000'00 6ఎం.ఎ[3] ఓరోరిన్ టుజెనెన్సిస్ 2000 కెన్యా Lukeino మార్టిన్ పిక్ఫోర్డ్, కిప్తలం చెబోయి, డొమినిక్ గోమెరీ, పియరీ మెయిన్, బ్రిగిట్టే సెనుట్,
ALA-VP 1/20 [4] 5.65±0.15 అర్డిపిథెకస్ కడబ్బా 1997 ఇథియోపియా మిడిల్ ఆవాష్ యోహన్నెస్ హైలే-సెలాసీ
బొమ్మ పేరు వయసు జాతి కనుగొన్న సంవత్సరం దేశం కనుగొన్నవారు ఇప్పుడు ఉన్న ప్రదేశం
Lothagam mandible (KNM-LT 329) 5.25±0.25 ఆస్ట్రలోపిథెకస్(?) 1967 కెన్యా A.D. Lewis
Ardi 4.4 Ma[5] Ardipithecus ramidus 1994 ఇథియోపియా Yohannes Haile-Selassie
KNM-LT 329. Réplica at Museo Nacional de Ciencias Naturales of Madrid KNM-LT 329 4.6±0.4[6] ఆస్ట్రలోపిథెకస్ aపేరుnsis 1967 కెన్యా Arnold Lewis, Bryan Patterson[7][8]
KNM-TH 13150 4.7±0.55[9] ఆస్ట్రలోపిథెకస్ aపేరుnsis 1984 కెన్యా Kiptalam Cheboi
KNM-KP 271 4 Ma ఆస్ట్రలోపిథెకస్ aపేరుnsis 1965 Kanapoi, కెన్యా Bryan Patterson
Laetoli Footprints 3.7 Ma Bipedal hominin 1976 టాంజానియా Mary Leakey
LH 4 3.4±0.5 ఆస్ట్రలోపిథెకస్ అఫారెన్సిస్ 1974 Laetoli, టాంజానియా Mary Leakey
KSD-VP-1/1 (Kadanuumuu) 3.58 Ma ఆస్ట్రలోపిథెకస్ అఫారెన్సిస్ 2005 ఇథియోపియా Yohannes Haile-Selassie
KT-12/H1 (Abel) 3.5 Ma ఆస్ట్రలోపిథెకస్ bahrelghazali 1995 Chad Mamelbaye Tomalta and Michel Brunet N'Djamena (Chad), BEAC
KNM-WT 40000 (Flat Faced Man) 3.5 Ma కెన్యాnthropus platyops 1999 తుర్కానా సరస్సు (పశ్చిమ తుర్కానా సరస్సు), కెన్యా Justus Erus and Meave Leakey
BRT-VP-3/14 3.4±0.1 ఆస్ట్రలోపిథెకస్ deyiremeda 2015 ఇథియోపియా Yohannes Haile-Selassie
Stw 573 (Little foot) 3.3 Ma ఆస్ట్రలోపిథెకస్ prometheus(?) 1994 స్టెర్క్‌ఫోంటీన్, దక్షిణాఫ్రికా Ronald J. Clarke
DIK-1 (Selam) 3.3 Ma ఆస్ట్రలోపిథెకస్ అఫారెన్సిస్ 2000 ఇథియోపియా Zeresenay Alemseged
AL 288-1 (Lucy) 3.2 Ma ఆస్ట్రలోపిథెకస్ అఫారెన్సిస్ 1974 ఇథియోపియా టామ్ గ్రే, డోనాల్డ్ జోహన్‌సన్, య్వెస్ కోపెన్స్, మారిస్ తాయిబ్ ఇథియోపియా జాతీయ మ్యూజియమ్
AL 200-1 and AL 400-1. Australopithecus afarensis AL 200-1 3.1±0.1 ఆస్ట్రలోపిథెకస్ అఫారెన్సిస్ 1975 అఫార్ ప్రాంతం, ఇథియోపియా డోనాల్డ్ జోహన్‌సన్, య్వెస్ కోపెన్స్, మారిస్ తాయిబ్
Johanson's knee, AL 129-1 AL 129-1 3.1±0.1 ఆస్ట్రలోపిథెకస్ అఫారెన్సిస్ 1973 అఫార్ ప్రాంతం, ఇథియోపియా డోనాల్డ్ జోహన్‌సన్
AL 444-2 3 Ma ఆస్ట్రలోపిథెకస్ అఫారెన్సిస్ 1992 అఫార్ ప్రాంతం, ఇథియోపియా యోయెల్ రాక్
LD 350-1 2.775±0.025[10] హోమో(?) 2013 ఇథియోపియా Chalachew Seyoum

ప్లీస్ట్సెన్[మార్చు]

పేరు వయసు జాతి Date

కనుగొన్న సంవత్సరం 		దేశం కనుగొన్నవారు ఇప్పుడు ఉన్న ప్రదేశం
Taung 1<br id="mwAfs"><br>(Taung Child) 2.5 Ma ఆస్ట్రలోపిథెకస్ ఆఫ్రికానస్ 1924 దక్షిణాఫ్రికా రేమండ్ డార్ట్
KNM-WT 17000<br id="mwAg0"><br>(The Black పుర్రె) 2.5 Ma పారాంత్రోపస్ ఈథియోపికస్ 1985 కెన్యా Alan Walker
BOU-VP-12/130 2.5 Ma ఆస్ట్రలోపిథెకస్ garhi 1997 ఇథియోపియా Yohannes Haile-Selassieఇథియోపియా
Original UR 501 (Uraha jawbone) 2.4±0.1 హోమో రుడాల్ఫెన్సిస్ 1991 Malawi Tyson Msiska, Timothy Bromవయసు, Friedemann Schrenk
STS 71. STS 71 2.6±0.2 ఆస్ట్రలోపిథెకస్ ఆఫ్రికానస్ 1947 స్టెర్క్‌ఫోంటీన్, దక్షిణాఫ్రికా Robert Broom and John T. Robinson
STS 52a and STS 52b STS 52 2.3 Ma ఆస్ట్రలోపిథెకస్ ఆఫ్రికానస్ 1947 స్టెర్క్‌ఫోంటీన్, దక్షిణాఫ్రికా Robert Broom
STS 5 (Mrs. Ples)

(STS 14) 		2.05 Ma[11] ఆస్ట్రలోపిథెకస్ ఆఫ్రికానస్ 1947 స్టెర్క్‌ఫోంటీన్, దక్షిణాఫ్రికా Robert Broom
TM 1517 2 Ma పారాంత్రోపస్ రోబస్టస్ 1938 దక్షిణాఫ్రికా Gert Terblanche
MH1 (Karabo) 1.98 Ma[12] ఆస్ట్రలోపిథెకస్ సెడీబా 2008 Malapa, దక్షిణాఫ్రికా Lee R. Berger
KNM-ER 1813 1.9 Ma హోమో హ్యాబిలిస్ 1973 కెన్యా Kamoya Kimeu
KNM-ER 1470 1.9 Ma హోమో రుడాల్ఫెన్సిస్ 1972 కెన్యా Bernard Ngeneo
Replica made with a 3D printer OH 24<br id="mwAtE"><br>(Twiggy) 1.8 Ma హోమో హ్యాబిలిస్ 1968 టాంజానియా Peter Nzube
SK 48 1.8 Ma పారాంత్రోపస్ రోబస్టస్ 1948 Swartkrans, దక్షిణాఫ్రికా Robert Broom
OH 8 1.8 Ma హోమో హ్యాబిలిస్ 1960 ఓల్దువాయ్, టాంజానియా
D2700 (ద్మానిసి పుర్రె 3) 1.81±0.04 హోమో ఎరెక్టస్ 2001 ద్మానిసి, జార్జియా David Lordkipanidze and Abesalom Vekua
Dmanisi skull 4, D3444 D3444 (ద్మానిసి పుర్రె 4) 1.81±0.04 హోమో ఎరెక్టస్ 2003 ద్మానిసి, జార్జియా David Lordkipanidze
Dmanisi skull 5 de Dmanisi D4500 (ద్మానిసి పుర్రె 5) 1.81±0.04 హోమో ఎరెక్టస్ 2005 (published in 2013) ద్మానిసి, జార్జియా David Lordkipanidze
KNM-ER 62000–62003[13] 1.84±0.06 హోమో రుడాల్ఫెన్సిస్ 2012 Koobi Fora, కెన్యా Meave Leakey's team
OH 5<br id="mwA1g"><br>(Zinj or<br id="mwA1k"><br>nutcracker man) 1.75 Ma పారాంత్రోపస్ బోయిసీ 1959 టాంజానియా Mary Leakey
OH 7 1.75 Ma హోమో హ్యాబిలిస్ 1960 టాంజానియా Jonathan Leakey
StW 53 1.75±0.25 variously A. ఆఫ్రికానస్, H. హ్యాబిలిస్, H. గౌటెంజెన్సిస్ 1976 స్టెర్క్‌ఫోంటీన్, దక్షిణాఫ్రికా A. R. Hughes
SK 847 1.75±0.25 హోమో హ్యాబిలిస్ 1949 Swartkrans, దక్షిణాఫ్రికా
DNH 7<br id="mwA6M"><br>(Eurydice) 1.75±0.25 పారాంత్రోపస్ రోబస్టస్ 1994 దక్షిణాఫ్రికా André Keyser
KNM-ER 1805 1.74 Ma హోమో హ్యాబిలిస్ 1973/4 కెన్యా Paul Abell
Yuanmou Man 1.7 Ma

or 0.6-0.5 Ma (disputed) 		హోమో ఎరెక్టస్ 1965 చైనా Fang Qian
KNM-ER 406 1.7 Ma పారాంత్రోపస్ బోయిసీ 1969 కెన్యా Richard Leakey
KNM-ER 732[14] 1.7 Ma పారాంత్రోపస్ బోయిసీ 1970 కెన్యా Richard Leakey
KNM-ER 23000 1.7 Ma పారాంత్రోపస్ బోయిసీ 1990 Koobi Fora, కెన్యా Benson Kyongo
KNM-WT 17400[15][16] 1.7 Ma పారాంత్రోపస్ బోయిసీ Not known[17] తుర్కానా సరస్సు (West తుర్కానా సరస్సు) కెన్యా unknown National Museums of కెన్యా, Nairobi (Kenia)
SK 46 1.65±0.15 పారాంత్రోపస్ రోబస్టస్ 1949 Swartkrans, దక్షిణాఫ్రికా Robert Broom
KNM-ER 3733 1.63±0.15[18] హోమో ఎర్గాస్టర్ (aka African హోమో ఎరెక్టస్) 1975 కెన్యా
KNM-WT 15000<br id="mwBE8"><br>(Turkana Boy) 1.6 Ma హోమో ఎర్గాస్టర్ (aka African హోమో ఎరెక్టస్) 1984 తుర్కానా సరస్సు (West తుర్కానా సరస్సు), కెన్యా Kamoya Kimeu కెన్యా National Museum
Replica of the mandible of Peninj, P. boisei Peninj Mandible 1.5 Ma పారాంత్రోపస్ బోయిసీ 1964 టాంజానియా Richard Leakey
KNM-ER 992. Replica. Museo Nacional de Ciencias Naturales in Madrid KNM-ER 992 1.5 Ma హోమో ఎర్గాస్టర్ (అనగా, ఆఫ్రికా హోమో ఎరెక్టస్) 1971 కెన్యా Richard Leakey
Mojokerto 1<br id="mwBIc"><br>(Mojokerto child) 1.46±0.03 హోమో ఎరెక్టస్ 1936 ఇండోనేషియా Andojo, G.H.R. von Koenigswald
KNM-ER 3883 1.5±0.1 హోమో ఎరెక్టస్ 1976 కెన్యా Richard Leakey
KGA 10-525[19] 1.4 Ma పారాంత్రోపస్ బోయిసీ 1993 Konso-Gardula, ఇథియోపియా A. Amzaye
OH 9, partial skull OH 9<br id="mwBL4"><br>(Chellean Man) 1.4 Ma హోమో ఎరెక్టస్ 1960 ఓల్దువాయ్, టాంజానియా Louis Leakey
The Mandible of Sima del Elefante (Atapuerca) Atapuerca Jawbone[20] 1.2 Ma హోమో sp. 2008 Spain Eudald Carbonell Museo de la Evolución Humana, Burgos (Spain)
The Kocabas hominin calvaria. Kocabas 1.1 Ma[21] హోమో ఎరెక్టస్ [22] 2002 Turkey M. Cihat Alçiçek
Daka 1.0 Ma హోమో ఎరెక్టస్ 1997 ఇథియోపియా Henry Gilbert
Sangiran 4 1 Ma హోమో ఎరెక్టస్ 1939 ఇండోనేషియా G.H.R. von Koenigswald
Sangiran 2 1.15±0.45 హోమో ఎరెక్టస్ 1937 ఇండోనేషియా G.H.R. von Koenigswald
Madam Buya Madam Buya 1.0±0.4 హోమో హైడెల్‌బెర్గెన్సిస్ లేదా హోమో ఎరెక్టస్ 1997 Eritrea Ernesto Abbate National Museum of Eritrea
ATD6-15 and ATD6-69

(Niño de la Gran Dolina 342)

0.9 Ma హోమో యాంటెసెస్సర్ లేదా హోమో ఎరెక్టస్ 1994 Spain Bermúdez & Arsuaga Museo de la Evolución Humana, Burgos (Spain)
Trinil 2<br id="mwBV4"><br>Pithecanthropus-1<br id="mwBV8"><br>or <br id="mwBWA"><br>Java Man 0.85±0.15 హోమో ఎరెక్టస్ 1891 ఇండోనేషియా Eugène Dubois Naturalis Biodiversity Center, Leiden
Mandible Ternifine III Ternifine 2-3 now Tighennif 0.7 Ma హోమో ఎరెక్టస్ 1954 Algeria C. Arambourg & B. Hoffstetter
Sangiran 17 0.7 Ma హోమో ఎరెక్టస్ 1969 ఇండోనేషియా S. Sartono
Peking Man 0.73±0.05 హోమో ఎరెక్టస్ 1921 చైనా Davidson Black Lost/stolen
Bodo 0.6 Ma హోమో హైడెల్‌బెర్గెన్సిస్ లేదా హోమో ఎరెక్టస్ 1976 ఇథియోపియా A. Asfaw
Mauer 1<br id="mwBcI"><br>(Heidelberg Man) 0.5 Ma హోమో హైడెల్‌బెర్గెన్సిస్ 1907 జర్మనీ Daniel Hartmann
Saldanha man[23] 0.5 Ma హోమో రొడీసియెన్సిస్ 1953 దక్షిణాఫ్రికా
Boxgrove Man 0.5 Ma హోమో హైడెల్‌బెర్గెన్సిస్ 1994 UK Natural History Museum
Arago XXI Arago 21<br id="mwBfk"><br>(Tautavel Man) 0.45 Ma హోమో ఎరెక్టస్ 1971 ఫ్రాన్స్ Henry de Lumley
Argil

Ceprano Man[24] 		0.45±0.5 హోమో సెప్రానెన్సిస్

/హోమో హైడెల్‌బెర్గెన్సిస్ 		1994 సెప్రానో, ఇటలీ Italo Biddittu Servizio di antropologia, Soprintendenza ai beni culturali, Regione Lazio, ఇటలీ
Gawis cranium 0.35±1.5 హోమో ఎరెక్టస్/హోమో సేపియన్స్ 2006 ఇథియోపియా Asahmed Humet
పుర్రె 5 (Miguelón) 0.4 Ma హోమో హైడెల్‌బెర్గెన్సిస్ 1992 Spain Bermúdez, Arsuaga & Carbonell Museo de la Evolución Humana, Burgos (Spain)
Aroeira 3 0.4 Ma హోమో హైడెల్‌బెర్గెన్సిస్ 2014 Portugal João_Zilhão Museu Nacional de Arqueologia, Lisbon
Salé[25][26] 0.4 Ma హోమో రొడీసియెన్సిస్ 1971 Morocco A quarry worker
Replica Swanscombe Man 0.4 Ma హోమో నియాండర్తలెన్సిస్ 1935, 1936, 1955 Swanscombe Alvan T Marston, John J Wymer and Adrian Gibson Natural History Museum
Replica made by a 3D printer Ndutu 0.35 Ma హోమో రొడీసియెన్సిస్ 1973 టాంజానియా A.A. Mturi
Steinheim పుర్రె 0.35 Ma హోమో హైడెల్‌బెర్గెన్సిస్ 1933 జర్మనీ
Dinaledi Chamber hominins 0.325±0.09[27] హోమో నలేడి 2013 దక్షిణాఫ్రికా Rick Hunter and Steven Tucker University of the Witwatersrand (దక్షిణాఫ్రికా)

మధ్య పాతరాతియుగం : 300,000 - 50,000 సంవత్సరాల వయస్సు[మార్చు]

పేరు వయసు జాతి

కనుగొన్న సంవత్సరం 		దేశం కనుగొన్నవారు ఇప్పుడు ఉన్న ప్రదేశం
Jebel Irhoud 1 Jebel Irhoud 1–5 286±32[28] హోమో సేపియన్స్ 1991 Morocco
Samu 275±25 హోమో హైడెల్‌బెర్గెన్సిస్ 1964 Hungary László Vértes
Dali Man 260±20.[29] హోమో ఎరెక్టస్

or హోమో హైడెల్‌బెర్గెన్సిస్

 లేదా early హోమో సేపియన్స్ 		1978 చైనా Shuntang Liu
Florisbad పుర్రె 259±35 early హోమో సేపియన్స్

or హోమో హైడెల్‌బెర్గెన్సిస్

or హోమో helmei 		1932 దక్షిణాఫ్రికా T. F. Dreyer, G. Venter
Galilee Man 250±50 హోమో హైడెల్‌బెర్గెన్సిస్ 1925 ఇజ్రాయిల్ Francis Turville-Petre
Saccopastore 1 250 వేసంక్రి హోమో నియాండర్తలెన్సిస్ 1929 ఇటలీ Mario Grazioli
Ngandong 7 250 వేసంక్రి హోమో ఎరెక్టస్ 1931 ఇండోనేషియా C. ter Haar and G. H. R. von Koenigswald
Bontnewydd (Pontynewydd) 230 వేసంక్రి హోమో నియాండర్తలెన్సిస్ 1981 UK
Apidima 1

(LAO 1/S1) 		210 వేసంక్రి[30] హోమో సేపియన్స్ 1978 అపిడిమా గుహ / గ్రీస్ Theodore Pitsios
Petralona 1 Petralona 1 200±40[31] హోమో హైడెల్‌బెర్గెన్సిస్ (uncertain) 1960 గ్రీస్
Omo remains 195±5 హోమో సేపియన్స్ 1967 ఇథియోపియా Richard Leakey
Hexian cranial vault (PA 830) 195±16 హోమో ఎరెక్టస్ 1980 Hexian, చైనా
Laterite Baby c. 190 వేసంక్రి[32] H. erectus లేదా H. sapiens 2001 తమిళనాడు, భారతదేశం P Rajendran
Misliya-1 187±13[33] హోమో సేపియన్స్ 2002 ఇజ్రాయిల్ ఇజ్రాయిల్ Hershkovitz
Apidima 2

(LAO 1/S2) 		170 వేసంక్రి హోమో నియాండర్తలెన్సిస్ 1978 అపిడిమా గుహ / గ్రీస్ Theodore Pitsios
Penghu 1 160±30 లేదా 40±30 హోమో tsaichangensis[34][35] c. 2008 Taiwan National Museum of Natural Science
Herto's skull Herto remains 160 వేసంక్రి హోమో సేపియన్స్ 1997 ఇథియోపియా Tim White
Xiahe mandible 160[36] Denisovan 1980 చైనా
Altamura Man 151±21[37] హోమో నియాండర్తలెన్సిస్ 1993 ఇటలీ in situ
LH 18 120±30 హోమో సేపియన్స్ 1976 Ngaloba beds at Laetoli, టాంజానియా Mary Leakey[38]
Tabun C1. Low resolution Tabun C1 120 వేసంక్రి హోమో నియాండర్తలెన్సిస్ 1967 ఇజ్రాయిల్ Arthur Jelinek
Denisova 8 110 వేసంక్రి[39][40] హోమో సేపియన్స్ అల్టాయ్ 2010 రష్యా
Krapina 3 113.5±13.5[41] హోమో నియాండర్తలెన్సిస్ 1899 Croatia Dragutin Gorjanović-Kramberger
Broken Hill 1

(Kabwe 1, Rhodesian Man) 		c. 110 వేసంక్రి(?) హోమో రొడీసియెన్సిస్ (హోమో హైడెల్‌బెర్గెన్సిస్) 1921 Zambia Tom Zwiglaar
Qafzeh 6 95±5 హోమో సేపియన్స్ 1930 ఇజ్రాయిల్ R. Neuville, M. Stekelis
Qafzeh 9 100-90 వేసంక్రి హోమో సేపియన్స్ 1933 ఇజ్రాయిల్ T. McCown and H. Moivus, Jr.
Scladina 103±23 హోమో నియాండర్తలెన్సిస్ 1993 Belgium
Skhul 5 100±20 హోమో సేపియన్స్ 1933 ఇజ్రాయిల్ T. McCown and H. Moivus, Jr.
Skhul 9 100±20 హోమో సేపియన్స్ ఇజ్రాయిల్
Klasies River Caves 100±25 హోమో సేపియన్స్ 1960 దక్షిణాఫ్రికా Ray Inskeep, Robin Singer, John Wymer, Hilary Deacon
Eve's footprints 117 వేసంక్రి హోమో సేపియన్స్ 1995 దక్షిణాఫ్రికా David Roberts & Lee R. Berger
Denny[42][43] 90 వేసంక్రి Hybrid – (హోమో నియాండర్తలెన్సిస్/హోమో సేపియన్స్ denisova) 2012 Denisova Cave / Siberia / రష్యా Viviane Slon & Svante Pääbo Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology (Leipzig, జర్మనీ)
Obi-Rakhmat 1[44] 75 వేసంక్రి హోమో నియాండర్తలెన్సిస్ 2003 ఉజ్బెకిస్తాన్
Teshik-Tash పుర్రె 70 వేసంక్రి హోమో నియాండర్తలెన్సిస్ 1938 ఉజ్బెకిస్తాన్ A. Okladnikov
La Ferrassie 1 70 వేసంక్రి హోమో నియాండర్తలెన్సిస్ 1909 ఫ్రాన్స్ R. Capitan and D. Peyrony
Shanidar 1 70±10 హోమో నియాండర్తలెన్సిస్ 1961 Iraq Ralph Solecki
La Chapelle-aux-Saints 1 60 వేసంక్రి హోమో నియాండర్తలెన్సిస్ 1908 ఫ్రాన్స్ A. and J. Bouyssonie and L. Bardon
Kebara 2 (Moshe)[45] 60 వేసంక్రి హోమో నియాండర్తలెన్సిస్ 1983 ఇజ్రాయిల్ Lynne Schepartz
Amud 7 55±5 హోమో నియాండర్తలెన్సిస్ ఇజ్రాయిల్
LB 1 skeleton LB 1 (Hobbit) 55±5 హోమో floresiensis 2003 Liang Bua, ఇండోనేషియా Peter Brown
Manot 1 55 వేసంక్రి హోమో సేపియన్స్ 2008 ఇజ్రాయిల్ [46]
La Quina 5[మూలాలు తెలుపవలెను] 52.5±7.5 హోమో నియాండర్తలెన్సిస్ ఫ్రాన్స్
La Quina 18[మూలాలు తెలుపవలెను] 52.5±7.5 హోమో నియాండర్తలెన్సిస్ ఫ్రాన్స్
TPL2 mandible Tam Pa Ling Cave 54.5±8.5[47][48] హోమో సేపియన్స్ 2009 Laos

ఎగువ పాతరాతియుగం : 50,000 - 11,500 సంవత్సరాల వయస్సు[మార్చు]

పేరు వయసు జాతి Date

కనుగొన్న సంవత్సరం 		దేశం కనుగొన్నవారు ఇప్పుడు ఉన్న ప్రదేశం
Mungo Man 50±10 హోమో సేపియన్స్ 1974 ఆస్ట్రేలియా
Mt. Circeo 1 Mt. Circeo 1 50±10 హోమో నియాండర్తలెన్సిస్ 1939 ఇటలీ Prof. Blanc
SID-00B 49.2±2.5 హోమో నియాండర్తలెన్సిస్ 1994 Sidrón Cave, Spain
Kents Cavern 4 maxilla 43.5±2.5 హోమో సేపియన్స్ 1927 UK
Amud 1 41 వేసంక్రి హోమో నియాండర్తలెన్సిస్ 1961 ఇజ్రాయిల్ Hisashi Suzuki
Neanderthal 1 నియాండర్తల్ 1 40 వేసంక్రి హోమో నియాండర్తలెన్సిస్ 1856 జర్మనీ Johann Carl Fuhlrott
Denisova phalanx distalis Denisova hominin (X-Woman) 40 వేసంక్రి హోమో సేపియన్స్ అల్టాయ్ 2008 రష్యా Johannes Krause, et al.
Denisova toe bone. hominin toe bone 40 వేసంక్రి హోమో సేపియన్స్ అల్టాయ్ (possible నియాండర్తల్-Denisovan hybrid) 2010 రష్యా
Oase 2 Oase 1 42-37 వేసంక్రి హోమో సేపియన్స్ (EEMH x నియాండర్తల్ hybrid) 2002 Romania
Kostenki-14 (Markina Gora) 40-37 వేసంక్రి హోమో సేపియన్స్ (EEMH) 1954 రష్యా
SID-20 37.30±0.83 హోమో నియాండర్తలెన్సిస్ 1994 Sidrón Cave, Spain
Balangoda man 37 వేసంక్రి హోమో సేపియన్స్ 2012 శ్రీలంక
Hofmeyr పుర్రె 36 వేసంక్రి హోమో సేపియన్స్ 1952 దక్షిణాఫ్రికా
Wadjak 1, aka Java Man. Wadjak 1[49] 33±4.5 హోమో సేపియన్స్ (proto-Australoid) 1888 ఇండోనేషియా
Red Lady of Paviland 33 వేసంక్రి హోమో సేపియన్స్ 1823 UK William Buckland
Yamashita-Cho Man 32 వేసంక్రి హోమో సేపియన్స్ 1962 జపాన్
Engis 2 Engis 2 40±10[41] హోమో నియాండర్తలెన్సిస్ 1829 Belgium Philippe-Charles Schmerling
Gibraltar 1 Gibraltar 1 40±10 హోమో నియాండర్తలెన్సిస్ 1848 Gibraltar Captain Edmund Flint
Le Moustier 1 Le Moustier 40±10 హోమో నియాండర్తలెన్సిస్ 1909 ఫ్రాన్స్
Denisova molar Denisovan tooth 40±10 హోమో సేపియన్స్ అల్టాయ్ 2000 రష్యా
Cro-Magnon 1 Cro-Magnon 1 30 వేసంక్రి హోమో సేపియన్స్ (EEMH) 1868 ఫ్రాన్స్ Louis Lartet
WLH-50 29±5 హోమో సేపియన్స్ 1982 ఆస్ట్రేలియా
Replica of Predmosti 3 Predmost 3 26 వేసంక్రి హోమో సేపియన్స్ 1894 Czech Republic K.J. Maska
[50] Lapedo Child 24.5 వేసంక్రి హోమో నియాండర్తలెన్సిస్ లేదా హోమో సేపియన్స్ 1998 Portugal João Zilhão
Eel Point 24 వేసంక్రి హోమో సేపియన్స్ 1997
MA-1 (Mal'ta boy) 24 వేసంక్రి హోమో సేపియన్స్ (ANE) 1920s
Minatogawa 1. Replica at the Museum of Tokyo Minatogawa 1 17±1 హోమో సేపియన్స్ 1970 జపాన్ Anthropology Museum, Tokyo University
Tandou[51] 17 వేసంక్రి హోమో సేపియన్స్ 1967 ఆస్ట్రేలియా Duncan Merrilees
Gough's Cave[52][53] 14.7 వేసంక్రి హోమో సేపియన్స్ 2010 UK
Iwo Eleru పుర్రె 13 వేసంక్రి హోమో సేపియన్స్ 1965 Nigeria
"Kotias" 13 వేసంక్రి హోమో సేపియన్స్ (CHG) Kotias Klde cave, జార్జియా
Arlington Springs Man 13 వేసంక్రి హోమో సేపియన్స్ 1959 United States Phil Orr
Chancelade find 14.5±2.5[54] హోమో సేపియన్స్ 1888 ఫ్రాన్స్
Villabruna 1 14 వేసంక్రి హోమో సేపియన్స్ (WHG) 1988 ఇటలీ
Bichon man 13.7 వేసంక్రి హోమో సేపియన్స్ (WHG) 1956 స్విట్జర్లాండ్
Red Deer cave పుర్రె
Red Deer cave పుర్రె
 Red Deer Cave 13±1.5 Uncertain, possibly హోమో సేపియన్స్ 1979 చైనా Darren Curnoe?

హోలోసీన్ (11,500 - 5,000 సంవత్సరాల వయస్సు)[మార్చు]

పేరు వయసు సంస్కృతి /



</br> అసోసియేషన్ 		ఇయర్



</br> కనుగొన్నారు 		దేశం
లుజియా 11.5 కా [55] పాలియో-ఇండియన్ 1975 బ్రెజిల్
[56] సెర్రో సోటా 2 [57] 11 కా 1936 చిలీ
" సత్సర్బ్లియా " 10 కా కాకేసియన్ ఎపిపాలియోలిథిక్ ( CHG ) [58] జార్జియా
కౌ చిత్తడి 1 13–9 కా 1968 ఆస్ట్రేలియా
తల్గై స్కల్ తల్గై స్కల్ [59] 10±1 1886 ఆస్ట్రేలియా
లా బ్రీ ఉమెన్ 10 కా పాలియో-ఇండియన్ 1914 సంయుక్త రాష్ట్రాలు
కాంబే కాపెల్ 9.6 కా ( క్రీ.పూ 7600 ) [60] యూరోపియన్ మెసోలిథిక్ 1909 ఫ్రాన్స్
చెడ్డార్ మ్యాన్ 9 కా (క్రీ.పూ. 7000) బ్రిటిష్ మెసోలిథిక్ 1903 UK
కెన్నెవిక్ మ్యాన్ 9 కా (క్రీ.పూ. 7000) పురాతన కాలం (ఉత్తర అమెరికా) 1996 సంయుక్త రాష్ట్రాలు
టెపెక్స్పాన్ మనిషి 8±3 పాలియో-ఇండియన్ 1947 మెక్సికో
లోష్బోర్ మనిషి [61] 8 కా (క్రీ.పూ 6000) యూరోపియన్ మెసోలిథిక్ ( WHG ) 1935 లక్సెంబర్గ్
మిన్నెసోటా ఉమన్ 7.9±0.1 పాలియో-ఇండియన్ 1931 మిన్నెసోటా, యునైటెడ్ స్టేట్స్
లోథాగం 4 బి (లో 4 బి) [62] 7.5±1.5 [63] 1965-1975 కెన్యా
ఈట్జి 5.3 కా (క్రీ.పూ 3300) యూరోపియన్ నియోలిథిక్ 1991 ఎట్జల్ ఆల్ప్స్, ఇటలీ

శిలాజ కేటలాగ్ పేరులో సంక్షిప్తాలు[మార్చు]

  • AL  – అఫర్ లొక్యాలిటీ, ఇథియోపియా
  • ARA-VP  – అరామిస్ వెర్టిబ్రేట్ పాలియోంటాలజీ, ఇథియోపియా
  • BAR  – (లుకినో, తుగెన్ హిల్స్ ) బారింగో జిల్లా, కెన్యా
  • BOU-VP  – బౌరి వెర్టిబ్రేట్ పాలియోంటాలజీ, ఇథియోపియా
  • D  – దమానిసి, జార్జియా
  • ER  – తూర్పు (సరస్సు) రుడాల్ఫ్, కెన్యా
  • KGA  – కొన్సో-గార్డులా, ఇథియోపియా
  • KNM  – కెన్యా నేషనల్ మ్యూజియం
  • KP  – కనపోయ్, కెన్యా
  • LB  – లియాంగ్ బువా, ఇండోనేషియా
  • LH  – లాటోలి హోమినిడ్ 4, టాంజానియా
  • MH  – మలపా హోమినిన్, దక్షిణాఫ్రికా
  • NG  – న్గాండాంగ్, ఇండోనేషియా
  • OH  – ఓల్దువాయ్ హోమినిడ్, టాంజానియా
  • SK  – స్వర్ట్‌క్రాన్స్, దక్షిణాఫ్రికా
  • Sts, Stw  – స్టెర్క్‌ఫోంటైన్, దక్షిణాఫ్రికా
  • TM  – ట్రాన్స్వాల్ మ్యూజియం, దక్షిణాఫ్రికా
  • TM  – టోరోస్-మెనాల్లా, చాడ్
  • WT  – వెస్ట్ (సరస్సు) తుర్కనా, కెన్యా

ఇవి కూడా చూడండి[మార్చు]

మరింత చదవడానికి[మార్చు]

  • Gibbons, Ann. The First Human: The Race to Discover our Earliest Ancestor. Anchor Books (2007). ISBN 978-1-4000-7696-3
  • Hartwig, Walter Carl (2002-04-11). Hartwig, Walter (ed.). The Primate Fossil Record. Cambridge University Press (2002). Reprinted 2004. Bibcode:2002prfr.book.....H. ISBN 978-0-521-08141-2{{cite book}}: CS1 maint: postscript (link).
  • Johanson, Donald & Wong, Kate. Lucy's Legacy: The Quest for Human Origins. Three Rivers Press (2009). ISBN 978-0-307-39640-2
  • Jones, Steve; Martin, Robert D.; David Pilbeam (1994). The Cambridge Encyclopedia of Human evolution. Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-46786-5{{cite book}}: CS1 maint: postscript (link) (Note: this book contains very useful, information dense chapters on primate evolution in general, and human evolution in particular, including fossil history).
  • Leakey, Richard & Lewin, Roger. Origins Reconsidered: In Search of What Makes us Human. Little, Brown and Company (1992). ISBN 0-316-90298-5
  • Lewin, Roger. Bones of Contention: Controversies in the Search for Human Origins. Penguin Books (1987). ISBN 0-14-022638-9
  • Morwood, Mike & van Oosterzee, Penny. A New Human: The Startling Discovery and Strange Story of the 'Hobbits' of Flores, Indonesia. Smithsonian Books (2007). ISBN 978-0-06-089908-0
  • Oppenheimer, Stephen. Out of Eden: The Peopling of the World. Constable (2003). ISBN 1-84119-697-5
  • Roberts, Alice. The Incredible Human Journey: The Story of how we Colonised the Planet. Bloomsbury (2009). ISBN 978-0-7475-9839-8
  • Shreeve, James. The Neanderthal Enigma: Solving the Mystery of Modern Human Origins. Viking (1996). ISBN 0-670-86638-5
  • Stringer, Chris. The Origin of Our Species. Allen Lane (2011). ISBN 978-1-84614-140-9
  • Stringer, Chris & Andrews, Peter. The Complete World of Human Evolution. Thames & Hudson (2005). ISBN 0-500-05132-1
  • Stringer, Chris & McKie, Robin. African Exodus: The Origins of Modern Humanity. Jonathan Cape (1996). ISBN 0-224-03771-4
  • van Oosterzee, Penny. The Story of Peking Man. Allen & Unwin (1999). ISBN 1-86508-632-0
  • Walker, Allan & Shipman, Pat. The Wisdom of the Bones: In Search of Human Origins. Weidenfeld & Nicolson (1996). ISBN 0-297-81670-5
  • Wade, Nicholas. Before the Dawn: Recovering the Lost History of our Ancestors. Penguin Press (2006). ISBN 978-0-7156-3658-9
  • Weiss, M.L.; Mann, A.E. (1985). 'Human Biology and Behaviour: An anthropological perspective (4th ed.). Boston: Little Brown. ISBN 978-0-673-39013-4{{cite book}}: CS1 maint: postscript (link) (Note: this book contains very accessible descriptions of human and non-human primates, their evolution, and fossil history).
  • Wells, Spencer (2004). The Journey of Man : A Genetic Odyssey. New York, NY: Random House Trade Paperbacks. ISBN 978-0-8129-7146-0.

మూలాలు[మార్చు]

  1. ↑ "In effect, there is now no a priori reason to presume that human-chimpanzee split time are especially recent, and the fossil evidence is now fully compatible with older chimpanzee–human divergence dates [7 to 10 Ma]" White TD, Asfaw B, Beyene Y, et al. (October 2009). "Ardipithecus ramidus and the paleobiology of early hominids". Science. 326 (5949): 75–86. Bibcode:2009Sci...326...64W. doi:10.1126/science.1175802. PMID 19810190.
  2. ↑ Brunet, Michel; Guy, Franck; Pilbeam, David; Mackaye, Hassane Taisso; Likius, Andossa; Ahounta, Djimdoumalbaye; Beauvilain, Alain; Blondel, Cécile; Bocherens, Hervé (2002). "A new hominid from the Upper Miocene of Chad, Central Africa". Nature. 418 (6894): 145–151. doi:10.1038/nature00879. PMID 12110880.
  3. ↑ "Bar 10200'". Smithsonian National Museum of Natural History. 2010-01-23. Retrieved 2012-07-27.
  4. ↑ "Ardipithecus kadabba". efossils. Retrieved 26 March 2015.
  5. ↑ Amos, Jonathan (2009-10-01). "Fossil finds extend human story". BBC News.
  6. ↑ I. A. N., McDougall; Craig, Feibel (1999). "Numerical age control for the Miocene-Pliocene succession at Lothagam, a hominoid-bearing sequence in the northern Kenya Rift". Journal of the Geological Society. 156 (4): 731–745. Bibcode:1999JGSoc.156..731M. doi:10.1144/gsjgs.156.4.0731.
  7. ↑ Hill, Andrew; Ward, Steven (1988). "Origin of the Hominidae: the record of African large hominoid evolution between 14 My and 4 My". Yearbook of Physical Anthropology. 31 (59): 49–83. doi:10.1002/ajpa.1330310505.
  8. ↑ Patterson B, Behrensmeyer AK, Sill WD (June 1970). "Geology and fauna of a new Pliocene locality in north-western Kenya". Nature. 226 (5249): 918–21. Bibcode:1970Natur.226..918P. doi:10.1038/226918a0. PMID 16057594.
  9. ↑ Ward, Steven; Hill, Andrew (1987). "Pliocene hominid partial mandible from Tabarin, Baringo, Kenya". American Journal of Physical Anthropology. 72 (1): 21–37. doi:10.1002/ajpa.1330720104. PMID 3103460.
  10. ↑ Villmoare, Brian; Kimbel, William H.; Seyoum, Chalachew; Campisano, Christopher J.; DiMaggio, Erin N.; Rowan, John; Braun, David R.; Arrowsmith, J. Ramón; Reed, Kaye E. (2015-03-20). "Early Homo at 2.8 Ma from Ledi-Geraru, Afar, Ethiopia". Science. 347 (6228): 1352–1355. Bibcode:2015Sci...347.1352V. doi:10.1126/science.aaa1343. ISSN 0036-8075. PMID 25739410.: "The Gurumaha Tuff is radiometrically dated to 2.842±0.007, a date that is consistent with the normal magnetic polarity of the Gurumaha section, presumably the Gauss Chron. An upper bounding age for LD 350-1 is provided by an adjacent, downfaulted younger block that contains the 2.665±0.016 Lee Adoyta Tuff. [...] the age of LD 350-1 can be further constrained by stratigraphic scaling. [...] Based on the current chronostratigraphic framework for Ledi-Geraru, we consider the age of LD 350-1 to be 2.80-2.75 Ma".
  11. ↑ Herries, Andy I.R.; Shaw, John (2011). "Palaeomagnetic analysis of the Sterkfontein palaeocave deposits: Implications for the age of the hominin fossils and stone tool industries". Journal of Human Evolution. 60 (5): 523–539. doi:10.1016/j.jhevol.2010.09.001. ISSN 0047-2484. PMID 21392817.
  12. ↑ Jonathan, Amos (2011-09-08). "African fossils put new spin on human origins story". sciencemag.org/site/extra/sediba/index.xhtml. BBC News. Retrieved 9 September 2011.
  13. ↑ Leakey MG, Spoor F, Dean MC, et al. (August 2012). "New fossils from Koobi Fora in northern Kenya confirm taxonomic diversity in early Homo". Nature. 488 (7410): 201–4. Bibcode:2012Natur.488..201L. doi:10.1038/nature11322. PMID 22874966.F
  14. ↑ Donald C. Johanson; Blake Edgar (1996). From Lucy to Language. New York, NY: Simon & Schuster. p. 158.
  15. ↑ Leakey, R. E. F.; Walker, A. C. (1988). "New Australopithecus boisei specimens from East and West Lake Turkana, Kenya". American Journal of Physical Anthropology. 76 (1): 1–24. doi:10.1002/ajpa.1330760102. ISSN 1096-8644. PMID 3136654.
  16. ↑ Grine, Frederick E. (2007). Grine, Frederick E. (ed.). Evolutionary History of the "Robust" Australopithecines. Transaction Publishers. pp. 99, 185–186, 247. ISBN 9780202365961. Retrieved 16 February 2015.
  17. ↑ Wood, Bernard (2011). Wood, Bernard (ed.). Wiley-Blackwell Encyclopedia of Human Evolution, 2 Volume Set. doi:10.1002/9781444342499. ISBN 9781444342475. Retrieved 11 May 2014. Access to the references of this book.
  18. ↑ Lepre, C. J.; Kent, D. V. (2010). "New magnetostratigraphy for the Olduvai Subchron in the Koobi Fora Formation, northwest Kenya, with implications for early Homo". Earth and Planetary Science Letters. 290 (3–4): 362. Bibcode:2010E&PSL.290..362L. doi:10.1016/j.epsl.2009.12.032.. "paleo-magnetic results of this study delimit the age of KNM-ER 3733 to 1.78–1.48 Ma, making it one of the most securely dated fossils of early African H. erectus when compared to the oldest Homo fossils from Europe and Asia."
  19. ↑ Wood, Bernard A.; Constantino, Paul J. (28 November 2007). "Paranthropus boisei: Fifty Years of Evidence and Analysis". Yearbook of Physical Anthropology. 50: 109–110. doi:10.1002/ajpa.20732. PMID 18046746. Archived from the original (PDF) on 22 సెప్టెంబరు 2015. Retrieved 27 July 2015.
  20. ↑ Michael Hopkin (March 26, 2008). "Fossil find is oldest European yet". Nature News. doi:10.1038/news.2008.691.
  21. ↑ Lebatard, Anne-Elisabeth; Alçiçek, M. Cihat; Rochette, Pierre; Khatib, Samir; Vialet, Amélie; Boulbes, Nicolas; Bourlès, Didier L; Demory, François; Guipert, Gaspard (2014). "Dating the Homo erectus bearing travertine from Kocabas (Denizli, Turkey) at at least 1.1 Ma". Earth and Planetary Science Letters. 390: 8–18. Bibcode:2014E&PSL.390....8L. doi:10.1016/j.epsl.2013.12.031.
  22. ↑ Kappelman, J; Alçiçek, MC; Kazanci, N; Schultz, M; Ozkul, M; Sen, S (January 2008). "FirstHomo erectus from Turkey and implications for migrations into temperate Eurasia". American Journal of Physical Anthropology. 135 (1): 110–116. doi:10.1002/ajpa.20739. PMID 18067194.
  23. ↑ Schwartz, Jeffrey H.; Tattersall, Ian (2005-03-11). The Human Fossil Record, Craniodental Morphology of Genus Homo (Africa and Asia). John Wiley & Sons. pp. 248–255. ISBN 9780471326441..
  24. ↑ Fraioli, Luca. "Dopo 400mila anni, ecco il vero volto dell'Uomo di Ceprano". Retrieved 26 October 2017.
  25. ↑ Delson, Eric; Tattersall, Ian; Couvering, John Van; Brooks, Alison S. (2004). Eric Delson; Ian Tattersall; John Van Couvering; Alison S. Brooks (eds.). Encyclopedia of Human Evolution and Prehistory: Second Edition. Routledge. p. 624. ISBN 9781135582289. Retrieved 9 August 2015.
  26. ↑ J. J. Jaeger (1975). "The mammalian faunas and hominid fossils of the Middle Pleistocene of the Maghreb". In K.W.Butzer; G.Ll.Isaac (eds.). After the Australopithecines. Den Hage. pp. 399–418. ISBN 978-9027976291.{{cite book}}: CS1 maint: location missing publisher (link)
  27. ↑ Dirks, Paul HGM; Roberts, Eric M.; Hilbert-Wolf, Hannah; Kramers, Jan D.; Hawks, John; Dosseto, Anthony; Duval, Mathieu; Elliott, Marina; Evans, Mary (9 May 2017). "The age of Homo naledi and associated sediments in the Rising Star Cave, South Africa". eLife. 6: e24231. doi:10.7554/eLife.24231. PMC 5423772. PMID 28483040.{{cite journal}}: CS1 maint: unflagged free DOI (link)
  28. ↑ David Richter; et al. (8 June 2017). "The age of the hominin fossils from Jebel Irhoud, Morocco, and the origins of the Middle Stone Age". Nature. 546 (7657): 293–296. Bibcode:2017Natur.546..293R. doi:10.1038/nature22335. PMID 28593967. "Here we report the ages, determined by thermoluminescence dating, of fire-heated flint artefacts obtained from new excavations at the Middle Stone Age site of Jebel Irhoud, Morocco, which are directly associated with newly discovered remains of H. sapiens8. A weighted average age places these Middle Stone Age artefacts and fossils at 315 ± 34 thousand years ago. Support is obtained through the recalculated uranium series with electron spin resonance date of 286 ± 32 thousand years ago for a tooth from the Irhoud 3 hominin mandible."; Smith TM, Tafforeau P, Reid DJ, et al. (April 2007). "Earliest evidence of modern human life history in North African early Homo sapiens". Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America. 104 (15): 6128–33. Bibcode:2007PNAS..104.6128S. doi:10.1073/pnas.0700747104. PMC 1828706. PMID 17372199.
  29. ↑ Xuefeng Sun et al. , "TT-OSL and post-IR IRSL dating of the Dali Man site in central China", Quaternary International 434, Part A, 1 April 2017, 99-106, doi:10.1016/j.quaint.2015.05.027 "correlating the pIRIR290 ages between 267.7 ± 13.9 ka and 258.3 ± 14.2 ka and new pollen analysis, we proposed a new viewpoint that the Dali Man was likely to live during a transitional period from glacial to interglacial climate in the S2/L3 (MIS 7/8) stage."
  30. ↑ Katerina Harvati; Carolin Röding; Abel M. Bosman; Fotios A. Karakostis; Rainer Grün; Chris Stringer; Panagiotis Karkanas; Nicholas C. Thompson; Vassilis Koutoulidis (2019). "Apidima Cave fossils provide earliest evidence of Homo sapiens in Eurasia". Nature. in press (7766): 500–504. doi:10.1038/s41586-019-1376-z. PMID 31292546.
  31. ↑ Hennig, G. J.; Herr, W.; Weber, E.; Xirotiris, N. I. (6 August 1981). "ESR-dating of the fossil hominid cranium from Petralona Cave, Greece". Nature. 292 (5823): 533–536. Bibcode:1981Natur.292..533H. doi:10.1038/292533a0.
  32. ↑ Rajendran, P.; Koshy, Peter; Sadasivan, Santha (2006-12-01). "Homo Sapiens (Archaic) Baby Fossil of the Middle Pleistocene". Ancient Asia (in ఇంగ్లీష్). 1: 7–13. doi:10.5334/aa.06102. ISSN 2042-5937.{{cite journal}}: CS1 maint: unflagged free DOI (link) Rajendran, P.; Bharath Kumar, R.; Bhanu, Vijaya (2003). "Fossilized hominid baby skull from the ferricrete at Odai, Bommayarpalayam, Villupuram District, Tamil Nadu, South India" (PDF). Current Science (in ఇంగ్లీష్). 84 (6): 754. Archived from the original (PDF) on 2016-03-03. Retrieved 2019-12-13. "A similar type of ferricrete on Kerala coast has been dated by electron spin resonance to 0.187 million years. Therefore, more or less the same age can be assigned to the ferricrete at Odai and to the infant baby skull found within it. In the hominid evolutionary stage this may belong to the Homo erectus or Homo sapiens (Archaic)"
  33. ↑ Hershkovitz, Israel; Weber, Gerhard W.; Quam, Rolf; Duval, Mathieu; Grün, Rainer; Kinsley, Leslie; Ayalon, Avner; Bar-Matthews, Miryam; Valladas, Helene (25 January 2018). "The earliest modern humans outside Africa". Science. 359 (6374): 456–459. Bibcode:2018Sci...359..456H. doi:10.1126/science.aap8369. PMID 29371468.
  34. ↑ McMenamin, M. A. S. (2015). Homo tsaichangensis and Gigantopithecus. South Hadley, Massachusetts: Meanma. doi:10.13140/2.1.3463.7121. ISBN 978-1-893882-19-5.
  35. ↑ Chang, C.-H.; Kaifu, M.; Kona, R. T.; Grün, R.; Matsu'ura, S.; Kinsley, L.; Lin, L.-K. (2015). "First archaic Homo from Taiwan". Nature Communications. 6: 6037. doi:10.1038/ncomms7037. PMC 4316746. PMID 25625212.
  36. ↑ Chen, Fahu; Welker, Frido; Shen, Chuan-Chou; Bailey, Shara E.; Bergmann, Inga; Davis, Simon; Xia, Huan; Wang, Hui; Fischer, Roman (1 May 2019). "A late Middle Pleistocene Denisovan mandible from the Tibetan Plateau" (PDF). Nature. Springer Science and Business Media LLC. 569 (7756): 409–412. doi:10.1038/s41586-019-1139-x. ISSN 0028-0836. PMID 31043746.
  37. ↑ Martina Lari; Fabio Di Vincenzo; Andrea Borsato; Silvia Ghirotto; Mario Micheli; Carlotta Balsamo; Carmine Collina; Gianluca De Bellis; Silvia Frisia; = Giacomo Giacobini; Elena Gigli; John C. Hellstrom; Antonella Lannino; Alessandra Modi; Alessandro Pietrelli; Elena Pilli; Antonio Profico; Oscar Ramirez; Ermanno Rizzi; Stefania Vai; Donata Venturo; Marcello Piperno; Carles Lalueza-Fox; Guido Barbujani; David Caramelli; Giorgio Manzi (2015). "The Neanderthal in the karst: First dating, morphometric, and paleogenetic data on the fossil skeleton from Altamura (Italy)" (PDF). Journal of Human Evolution. 82: 88–94. doi:10.1016/j.jhevol.2015.02.007. PMID 25805042. Archived from the original (PDF) on 2020-03-17. Retrieved 2019-12-13.{{cite journal}}: CS1 maint: extra punctuation (link)
  38. ↑ C.C.Magori, M.H.Day, "Laetoli Hominid 18: an early Homo sapiens skull", Journal of Human Evolution 12 (8), December 1983, 747–753, doi:10.1016/S0047-2484(83)80130-4.
  39. ↑ Zimmer, Carl (16 November 2015). "In a Tooth, DNA From Some Very Old Cousins, the Denisovans". New York Times. Retrieved 16 November 2015.
  40. ↑ Sawyer, Susanna; Renaud, Gabriel; Viola, Bence; Hublin, Jean-Jacques; Gansauge, Marie-Theres; Shunkov, Michael V.; Derevianko, Anatoly P.; Prüfer, Kay; Kelso, Janet (11 November 2015). "Nuclear and mitochondrial DNA sequences from two Denisovan individuals". PNAS. 112 (51): 15696–700. Bibcode:2015PNAS..11215696S. doi:10.1073/pnas.1519905112. PMC 4697428. PMID 26630009.
  41. ↑ 41.0 41.1 Smith TM, Tafforeau P, Reid DJ, et al. (December 2010). "Dental evidence for ontogenetic differences between modern humans and Neanderthals". Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America. 107 (49): 20923–8. Bibcode:2010PNAS..10720923S. doi:10.1073/pnas.1010906107. PMC 3000267. PMID 21078988.
  42. ↑ Warren, Matthew (22 August 2018). "Mum's a Neanderthal, Dad's a Denisovan: First discovery of an ancient-human hybrid - Genetic analysis uncovers a direct descendant of two different groups of early humans". Nature. 560 (7719): 417–418. doi:10.1038/d41586-018-06004-0. PMID 30135540.
  43. ↑ Vogel, Gretchen (22 August 2018). "This ancient bone belonged to a child of two extinct human species". Science. Retrieved 22 August 2018.
  44. ↑ Norton, Christopher J.; Braun, David R. (2011). Asian paleanthropology: From Africa to China and beyond. Vertebrate Paleobiology and Paleoanthropology. New York, NY: Springer. p. 107. doi:10.1007/978-90-481-9094-2. ISBN 978-90-481-9093-5.
  45. ↑ Johanson, Donald; Edgar, Blake (2006). From Lucy to Language. Simon & Schuster. ISBN 978-0-7432-8064-8.
  46. ↑ Hershkovitz, Israel; Marder, Ofer; Ayalon, Avner; Bar-Matthews, Miryam; Yasur, Gal; Boaretto, Elisabetta; Caracuta, Valentina; Alex, Bridget; et al. (2015). "Levantine cranium from Manot Cave (Israel) foreshadows the first European modern humans". Nature. 520 (7546): 216–9. Bibcode:2015Natur.520..216H. doi:10.1038/nature14134. PMID 25629628.
  47. ↑ Demeter, F.; Shackelford, L. L.; Bacon, A.-M.; Duringer, P.; Westaway, K.; Sayavongkhamdy, T.; Braga, J.; Sichanthongtip, P.; Khamdalavong, P. (2012). "Anatomically modern human in Southeast Asia (Laos) by 46 ka". Proceedings of the National Academy of Sciences. 109 (36): 14375–14380. Bibcode:2012PNAS..10914375D. doi:10.1073/pnas.1208104109. PMC 3437904. PMID 22908291.
  48. ↑ Demeter, Fabrice; Shackelford, Laura; Westaway, Kira; Duringer, Philippe; Bacon, Anne-Marie; Ponche, Jean-Luc; Wu, Xiujie; Sayavongkhamdy, Thongsa; Zhao, Jian-Xin (2015). "Early Modern Humans and Morphological Variation in Southeast Asia: Fossil Evidence from Tam Pa Ling, Laos". PLOS ONE. 10 (4): e0121193. Bibcode:2015PLoSO..1021193D. doi:10.1371/journal.pone.0121193. PMC 4388508. PMID 25849125.{{cite journal}}: CS1 maint: unflagged free DOI (link)
  49. ↑ Storm, Paul; Nelson, Andrew (1992). "The many faces of Wadjak man". Archaeology in Oceania. 27 (1): 37–46. doi:10.1002/j.1834-4453.1992.tb00281.x. JSTOR 40386932.
  50. ↑ Schulting RJ, Trinkaus E, Higham T, Hedges R, Richards M, Cardy B (May 2005). "A Mid-Upper Palaeolithic human humerus from Eel Point, South Wales, UK". Journal of Human Evolution. 48 (5): 493–505. doi:10.1016/j.jhevol.2005.02.001. PMID 15857652.
  51. ↑ Freedman, L.; Lofgren, M (1983). "Human skeletal ramins from Lake Tandou, New South Wales". Arch Oceania. 18 (2): 98–105. doi:10.1002/arco.1983.18.2.98. JSTOR 40386634.
  52. ↑ Stringer, C. B. (1985). "The hominid remains from Gough's Cave" (PDF). Proceedings of the University of Bristol Spelaeological Society. 17 (2): 145–52. Archived from the original (PDF) on 2013-11-10. Retrieved 2019-12-13.
  53. ↑ McKie, Robin (June 20, 2010). "Bones from a Cheddar Gorge cave show that cannibalism helped Britain's earliest settlers survive the ice age". The Observer. Guardian. Retrieved 2012-10-15.
  54. ↑ Leroy-Gourhan, Michel Brézillon (1969). Dictionnaire de la préhistoire (Ed. rev. & corr. ed.). Paris: Larousse. ISBN 978-2-03-075437-5.
  55. ↑ C. Smith (1999). "Who Was First? Untangling America's Prehistoric Roots". Archived from the original on 2018-09-19. Retrieved July 2, 2014.
  56. ↑ Bird, Junius B. (1988). "Four views of skull from skeleton 99.1/779". In Hyslop, John (ed.). Travels and Archaeology in South Chile. University of Iowa Press. p. 214. ISBN 978-1-58729-014-5.
  57. ↑ Bird, Junius B.; Bird, Margaret (May 1988). Travels and Archeology in South Chile. Cornell University, New York, U.S. ISBN 9781587290145. Retrieved August 21, 2013.
  58. ↑ Jones, E. R. et al., "Upper Palaeolithic genomes reveal deep roots of modern Eurasians". Nat. Commun. 6:8912 doi: 10.1038/ncomms9912 (2015). "We sequenced a Late Upper Palaeolithic (‘Satsurblia’ from Satsurblia cave, 1.4-fold coverage) and a Mesolithic genome (‘Kotias’ from Kotias Klde cave, 15.4-fold) from Western Georgia, at the very eastern boundary of Europe. We term these two individuals Caucasus hunter-gatherers (CHG)."
  59. ↑ Allen, Jim (2010). "The Curious History of the Talgai Skull". Bulletin of the History of Archaeology. 20 (2): 4. doi:10.5334/bha.20202. ISSN 2047-6930. Archived from the original on 2018-07-20. Retrieved 2019-12-13.{{cite journal}}: CS1 maint: unflagged free DOI (link)
  60. ↑ Seidler, Christoph (9 February 2011). "Forscher entzaubern Steinzeitmann". Der Spiegel (in German). Retrieved 2012-04-19.{{cite news}}: CS1 maint: unrecognized language (link)
  61. ↑ The identification of the WHG component in modern populations is based on the analysis of the genome of a Mesolithic hunter-gatherer buried c. 8000 years ago in the Loschbour rock shelter in Müllerthal, near Heffingen, Luxembourg. Lazaridis et al., "Ancient human genomes suggest three ancestral populations for present-day Europeans", Nature, 513(7518), 18 September 2014, 409–413, doi: 10.1038/nature13673.
  62. ↑ Angel, J.L.; Phenice, T.W.; Robbins, L.H.; Lynch, B.M. (1980). Late stone age fishermen of Lothagam, Kenya. National Anthropological Archives, Sithsonian Institution, Part 3.
  63. ↑ Lo 4b is the best preserved skull out of a sample of 30 fully modern skeletons of the period 9-6 ka, found at Lothagam, West Turkana, Kenya, excavated between 1965 and 1975. Joseph F. Powell, The First Americans (2005), 169.
"https://te.wikipedia.org/w/index.php?title=మానవ_పరిణామ_శిలాజాల_జాబితా&oldid=4067062" నుండి వెలికితీశారు