బ్యామొకేశ్వర ఆలయం
బ్యామొకేశ్వర ఆలయం | |
---|---|
స్థానం | |
దేశం: | భారత దేశము |
రాష్ట్రం: | ఒరిస్సా |
ప్రదేశం: | భువనేశ్వర్ |
ఎత్తు: | 27 మీ. (89 అ.) |
భౌగోళికాంశాలు: | 20°14′17.19″N 85°50′4.94″E / 20.2381083°N 85.8347056°E |
నిర్మాణశైలి, సంస్కృతి | |
నిర్మాణ శైలి: | కళింగన్ శైలి (కళింగ వాస్తుకళ) |
సర్వేశ్వర మహాదేవ ఆలయం , బైమోకేశ్వర ఆలయం అని కూడా పిలుస్తారు, ఇది తాలా బజార్ మార్కెట్ సముదాయంలో ఉంది, ఒరిస్సా యొక్క రాజధాని అయిన భువనేశ్వర్ ఓల్డ్ టౌన్, భారతదేశం, ఒరిస్సా లో ఉంది. ఈ ఆలయం 10.00 మీటర్ల దూరంలో తూర్పు ద్వారం యొక్క ఎడమ వైపున ఉన్న లింగరాజ దేవాలయం ముందు ఉంది. ఈ ఆలయం పశ్చిమాన ఎదురుగా ఉంటుంది. ఇది ఒక ఆలయము, గర్భగుడిలో ఒక వృత్తాకార "యోనిపీఠం"తో శివ లింగము ఉంది. ప్రస్తుతం గర్భగుడి ప్రస్తుత రహదారి స్థాయికి 1.50 మీ. దిగువన ఉంది. ఇది ఇటీవలే కోలుకున్న ఆలయం. దీనిని 10 వ శతాబ్దం ఎడిలో నిర్మించారు. ఈ ఆలయం స్థానిక దుకాణదారులను నిర్వహిస్తుంది.
ప్రాముఖ్యత
[మార్చు]స్థానికులు ఈ ఆలయాన్ని కేశరీ వంశీయుల (సోమవామ్సిలు) కు ఆపాదించారు. మహా శివరాత్రి లేదా శివరాత్రి, సంక్రాంతి, జలభిషేకాలు మొదలైన పండుగలు ఇక్కడ గమనించవచ్చు.
ఆలయం
[మార్చు]ఈ ఆలయం చుట్టూ ఉత్తర, దక్షిణం వైపులా ఉన్న దుకాణాలు, తూర్పున నివాస భవనాలు, పశ్చిమాన రహదారి ఉన్నాయి. పశ్చిమాన ప్రవేశ ద్వారం తప్ప, మొత్తం ఆలయం బడాలోని వరండా భాగంలో సమాధి చేయబడి ఉంది. అందువల్ల ఆలయం యొక్క గ్రౌండ్ పథకం గుర్తించబడలేదు. ఏమైనప్పటికీ, రాహ యొక్క ఇరువైపులా ఒక కేంద్రమైన రాహా, అనురథ, కనిక పాగ జంటగా ఉన్న ప్రణాళికలో పంచరథ ఉంది. ప్రస్తుత రహదారి స్థాయికి 1.50 మీటర్ల లోతులో ఉన్న గర్భగుడికి ఐదు అడుగుల పరిథిలో అడుగులు (మెట్లు) ఉన్నాయి. ఎత్తులో, వినానా, రేఖా డ్యూల్, వరండా నుండి మస్తకం వరకు 7.00 మీటర్ల ఎత్తు ఉంటుంది. ఈ గాండీ 5.00 మీటర్ల ఎత్తు, మాస్తాకా ఎత్తు 2.00 మీటర్ల ఎత్తు ఉంటుంది.
"శిల్పకళాశైలి" ఏ శిల్పం శిల్పకళకు సంబంధించినది కాదు. పునర్నిర్మాణం పని సమయంలో ఎర్ర రంగు వాష్ ఆలయానికి ఇవ్వబడింది. తలుపులు మూడు నిలువు బ్యాండ్లతో అలంకరించబడతాయి, నది దేవతలను సాధారణంగా తలుపు ఫ్రేమ్ యొక్క ఎగువ భాగంలో నవగ్రహ స్లాబు యొక్క ఇరువైపులా చూడవచ్చు. డోర్జాంబ్ 1.72 మీ. గంగా ఎడమ వైపున ద్వారపు కుడి వైపున, యమునా లో కనుగొనబడింది. ముక్తేస్వర సమ్మేళనంలోని ఉదాహరణలలో తమ తొడుగులో తొడ చేతితో ఉన్న వాహనాలు తమని తాము నిలబెట్టుకోవడమే. వారి జుట్టు స్టైలిస్ట్గా చిత్రీకరించబడింది, వారి ముఖాలు ఒకేలా మృదువుగా, అందమైన నవ్వుల (చిరునవ్వులు) ద్వారా ప్రకాశిస్తాయి. ఇద్దరూ మరగుజ్జు పరిచారకులతో సంబంధం కలిగి ఉన్నారు. ద్వారబంధము యొక్క శైవత్వంతోటి యొక్క ద్వారపాలకులు ప్రక్కన ఇరు వైపులా కనిపిస్తారు, దీని ఎగువ భాగాలు మాత్రమే కనిపిస్తాయి.
లలటాబింబంలో గజలక్ష్మ్మి చిత్రం ఉంది. ఏనుగులు ఇరువైపులా నిలబడి ఉన్న రెండు చేతులలో రెండు దేవాలయాలను పట్టుకును ఉంటుంది. 1.85 మీటర్ల పొడవున ఉన్న తలుపు జాలాల పై ఉన్న ఆర్చిట్రేవ్ నవగ్రహాలతో చెక్కబడింది. తీర్దేశ్వర శివ ఆలయంలో చూసినట్లు కేతువు తన మోకాళ్లపై పూర్తి వ్యక్తిగా చిత్రీకరించబడింది.
ఆలయ నిర్మాణానికి ఉపయోగించే నిర్మాణ వస్తువులు ముతక బూడిద ఇసుకరాయి. నిర్మాణ పద్ధతులు పొడి రాతి, శైలి కళింగన్ విధానంలో ఉంది. నది దేవతలు తలుపు యొక్క పై భాగంలో కనిపిస్తాయి. ఇది భువనేశ్వర్ ఆలయాలలో మినహాయింపు. సాధారణంగా వారు ద్వారపాలకులతో పాటు ద్వారబంధము యొక్క స్థావరం వద్ద కూడా కనిపిస్తారు.
బయటి లింకులు
[మార్చు]- Pradhan, Sadasiba (2009) Lesser Known Monuments of Bhubaneswar. Delhi: Lark ISBN 81-7375-164-1
- Orkhurda 174