ప్రజా సోషలిస్ట్ పార్టీ
ప్రజా సోషలిస్ట్ పార్టీ | |
---|---|
నాయకుడు |
|
స్థాపన తేదీ | సెప్టెంబరు 1952 |
రద్దైన తేదీ | 1974 |
ప్రధాన కార్యాలయం | 18, విండ్సర్ ప్లేస్, న్యూ ఢిల్లీ[1] |
రాజకీయ విధానం | సోషలిజం |
రాజకీయ వర్ణపటం | వామపక్ష రాజకీయాలు |
International affiliation | ఆసియా సోషలిస్ట్ కాన్ఫరెన్స్ |
ECI Status | రద్దు చేయబడింది |
Party flag | |
ప్రజా సోషలిస్ట్ పార్టీ అనేది భారతీయ రాజకీయ పార్టీ.[2] జయప్రకాష్ నారాయణ్, రాంబ్రిక్ష్ బేనిపూరి, ఆచార్య నరేంద్ర దేవా, బసావోన్ సింగ్ (సిన్హా) నేతృత్వంలోని సోషలిస్ట్ పార్టీ, జెబి కృపలానీ (భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ మాజీ అధ్యక్షుడు, జవహర్లాల్ నెహ్రూ సన్నిహిత సహచరుడు) నేతృత్వంలోని కిసాన్ మజ్దూర్ ప్రజా పార్టీలో విలీనం అయినప్పుడు ఇది స్థాపించబడింది.
ఇది పట్టం ఎ. థాను పిళ్లై ఆధ్వర్యంలో ట్రావెన్కోర్-కొచ్చిన్ రాష్ట్ర ముఖ్యమంత్రిగా 1954 మార్చి నుండి 1955 ఫిబ్రవరి వరకు మంత్రివర్గానికి నాయకత్వం వహించింది. 1955లో రామ్మనోహర్ లోహియా నేతృత్వంలోని ఒక వర్గం పార్టీని వీడింది. "సోషలిస్ట్ పార్టీ" పేరును పునఃప్రారంభించడం. ఇది మళ్లీ 1960 ఫిబ్రవరి నుండి 1962 సెప్టెంబరు వరకు పట్టం ఎ. థాను పిళ్లై ఆధ్వర్యంలో కొత్త రాష్ట్రమైన కేరళలో అధికారంలోకి వచ్చింది. 1960లో కృపలానీ పార్టీని వీడారు, 1964లో పార్టీ నుండి బహిష్కరణకు గురైన అశోకా మెహతా కాంగ్రెస్లో చేరారు.
ట్రేడ్ యూనియన్ నాయకుడు జార్జ్ ఫెర్నాండెజ్ నేతృత్వంలోని పార్టీలోని మరొక విభాగం 1969లో సంయుక్త సోషలిస్ట్ పార్టీగా విడిపోయింది. 1972లో, ఒక విభాగం ఫెర్నాండెజ్ పార్టీతో విలీనమై మరోసారి సంయుక్త సోషలిస్ట్ పార్టీ/సోషలిస్ట్ పార్టీగా మారింది, 1977లో ఎమర్జెన్సీ తర్వాత జనతా కూటమిలో భాగమైంది.
ఏర్పాటు
[మార్చు]1952 సెప్టెంబరులో, కిసాన్ మజ్దూర్ ప్రజా పార్టీ సోషలిస్ట్ పార్టీలో జెబి కృప్లానీ ఛైర్మన్గా, అశోక మెహతా ప్రధాన కార్యదర్శిగా విలీనమైంది.[3]
ఎన్నికలు
[మార్చు]1957లో జరిగిన మొదటి సార్వత్రిక ఎన్నికలలో, ఈ పార్టీ మొత్తం ఓట్లలో 10.41%, లోక్సభలో 19 స్థానాలను గెలుచుకుంది.[4] అయితే, ఆ తర్వాత జరిగిన కొన్ని ఎన్నికల్లో ఆ పార్టీ ఓట్ల శాతం తగ్గుతూ వచ్చింది. ఇది 1962లో మొత్తం ఓట్లలో 6.81%, లోక్సభలో 12 సీట్లు,[5] మొత్తం ఓట్లలో 3.06%, 1967లో లోక్సభలో 13 సీట్లు,[6] మొత్తం ఓట్లలో 1.04%, 1971లో కేవలం 2 లోక్సభ స్థానాలు మాత్రమే గెలుచుకుంది.[3][7]
కూటమి
[మార్చు]1967లో ఈ పార్టీ భారతీయ క్రాంతి దళ్, సంయుక్త సోషలిస్ట్ పార్టీ, జనసంఘ్లతో కలిసి సంయుక్త విధాయక్ దళ్ కూటమిని ఏర్పాటుచేసింది.
ఇవికూడా చూడండి
[మార్చు]- భారతదేశంలోని రాజకీయ పార్టీల జాబితా
- యునైటెడ్ లెఫ్ట్ ఎలక్షన్ కమిటీ
- ఆల్ ఇండియా ఫార్వర్డ్ బ్లాక్ (రుయికర్)
- కిసాన్ మజ్దూర్ ప్రజా పార్టీ
మూలాలు
[మార్చు]- ↑ Braunthal, Julius (ed). Yearbook of the International Socialist Labour Movement. Vol. II. London: Lincolns-Prager International Yearbook Pub. Co, 1960. p. 38
- ↑ Lewis P. Fickett Jr. (September 1973). "The Praja Socialist Party of India—1952–1972: A Final Assessment".
- ↑ 3.0 3.1 Chandra, Bipan & others (2000).
- ↑ "Statistical Report on General Elections, 1957 to the Second Lok Sabha, Volume I" (PDF). Election Commission of India website. p. 37. Retrieved 10 March 2010.
- ↑ "Statistical Report on General Elections, 1962 to the Third Lok Sabha, Volume I" (PDF). Election Commission of India website. p. 56. Retrieved 10 March 2010.
- ↑ "Statistical Report on General Elections, 1967 to the Fourth Lok Sabha, Volume I" (PDF). Election Commission of India website. p. 75. Retrieved 10 March 2010.
- ↑ "Statistical Report on General Elections, 1971 to the Fifth Lok Sabha, Volume I" (PDF). Election Commission of India website. p. 76. Retrieved 10 March 2010.