స్ట్రాన్షియం

వికీపీడియా నుండి
Jump to navigation Jump to search
స్ట్రాన్షియం,  38Sr
మూస:Infobox element/symbol-to-top-image-alt
సాధారణ ధర్మములు
ఉచ్ఛారణ
కనిపించే తీరుsilvery white metallic
ఆవర్తన పట్టికలో స్ట్రాన్షియం
Hydrogen Helium
Lithium Beryllium Boron Carbon Nitrogen Oxygen Fluorine Neon
Sodium Magnesium Aluminium Silicon Phosphorus Sulfur Chlorine Argon
Potassium Calcium Scandium Titanium Vanadium Chromium Manganese Iron Cobalt Nickel Copper Zinc Gallium Germanium Arsenic Selenium Bromine Krypton
Rubidium Strontium Yttrium Zirconium Niobium Molybdenum Technetium Ruthenium Rhodium Palladium Silver Cadmium Indium Tin Antimony Tellurium Iodine Xenon
Caesium Barium Lanthanum Cerium Praseodymium Neodymium Promethium Samarium Europium Gadolinium Terbium Dysprosium Holmium Erbium Thulium Ytterbium Lutetium Hafnium Tantalum Tungsten Rhenium Osmium Iridium Platinum Gold Mercury (element) Thallium Lead Bismuth Polonium Astatine Radon
Francium Radium Actinium Thorium Protactinium Uranium Neptunium Plutonium Americium Curium Berkelium Californium Einsteinium Fermium Mendelevium Nobelium Lawrencium Rutherfordium Dubnium Seaborgium Bohrium Hassium Meitnerium Darmstadtium Roentgenium Copernicium Ununtrium Flerovium Ununpentium Livermorium Ununseptium Ununoctium
Ca

Sr

Ba
రుబీడియంస్ట్రాన్షియంయిట్రియం
పరమాణు సంఖ్య (Z)38
గ్రూపుగ్రూపు 2 (alkaline earth metals)
పీరియడ్పీరియడ్ 5
బ్లాక్s-బ్లాక్
ఎలక్ట్రాన్ విన్యాసం[Kr] 5s2
ప్రతీ కక్ష్యలో ఎలక్ట్రానులు
2, 8, 18, 8, 2
భౌతిక ధర్మములు
STP వద్ద స్థితిsolid
ద్రవీభవన స్థానం1050 K ​(777 °C, ​1431 °F)
మరుగు స్థానం1650 K ​(1377 °C, ​2511 °F)
సాంద్రత (గ.ఉ వద్ద)2.64 g/cm3
(ద్ర.స్థా వద్ద) ద్రవస్థితిలో ఉన్నప్పుడు2.375 g/cm3
ద్రవీభవన ఉష్ణం
(హీట్ ఆఫ్ ఫ్యూజన్)
7.43 kJ/mol
భాష్పీభవన ఉష్ణం
(హీట్ ఆఫ్ వేపొరైజేషన్)
136.9 kJ/mol
మోలార్ హీట్ కెపాసిటీ26.4 J/(mol·K)
బాష్ప పీడనం
P (Pa) 1 10 100 1 k 10 k 100 k
at T (K) 796 882 990 1139 1345 1646
పరమాణు ధర్మములు
ఆక్సీకరణ స్థితులు2, 1[1] (strongly basic oxide)
ఋణవిద్యుదాత్మకతPauling scale: 0.95
పరమాణు వ్యాసార్థంempirical: 215 pm
సమయోజనీయ వ్యాసార్థం195±10 pm
వాండర్‌వాల్ వ్యాసార్థం249 pm
ఇతరములు
స్ఫటిక నిర్మాణంface-centered cubic (fcc)
Face-centered cubic crystal structure for స్ట్రాన్షియం
ఉష్ణ వ్యాకోచం22.5 µm/(m·K) (at 25 °C)
ఉష్ణ వాహకత35.4 W/(m·K)
విద్యుత్ విశిష్ట నిరోధం132 n Ω·m (at 20 °C)
అయస్కాంత క్రమంparamagnetic
యంగ్ గుణకం15.7 GPa
షేర్ గుణకం6.03 GPa
పాయిసన్ నిష్పత్తి0.28
మోహ్స్ కఠినత్వం1.5
CAS సంఖ్య7440-24-6
చరిత్ర
ఆవిష్కరణWilliam Cruickshank (1787)
మొదటి సారి వేరుపరచుటHumphry Davy (1808)
స్ట్రాన్షియం ముఖ్య ఐసోటోపులు
ఐసో­టోపు సమృద్ధి అర్ధ జీవితం (t1/2) క్షయం ఉత్పత్తి
82Sr syn 25.36 d ε - 82Rb
83Sr syn 1.35 d ε - 83Rb
β+ 1.23 83Rb
γ 0.76, 0.36 -
84Sr 0.56% - β+β+ 1.7867 84Kr
85Sr syn 64.84 d ε - 85Rb
γ 0.514D -
86Sr 9.86% Sr, 48 న్యూట్రాన్లతో స్థిరంగా ఉన్నది.
87Sr 7.0% Sr, 49 న్యూట్రాన్లతో స్థిరంగా ఉన్నది.
88Sr 82.58% Sr, 50 న్యూట్రాన్లతో స్థిరంగా ఉన్నది.
89Sr syn 50.52 d ε 1.49 89Rb
β 0.909D 89Y
90Sr trace 28.90 y β 0.546 90Y
Decay modes in parentheses are predicted, but have not yet been observed
| మూలాలు | in Wikidata

స్ట్రాన్షియం ఒక రసాయన మూలకము. దీని సంకేతం Sr. పరమాణు సంఖ్య 38. ఇది ఒక ఆల్కలీన్ ఎర్త్ మెటల్ (alkaline earth metal). మెత్తని, మెరిసే తెలుపురంగులో లేదా కొద్ది పసుపు చాయలో ఉండే లోహము. ఇది అత్యధిక రసాయన సంయోజన గుణం కలిగి ఉంటుంది. (highly reactive chemically). గాలి తగిలినపుడు ఇది పసుపు రంగులోకి మారుతుంది. . ప్రకృతిలో ఇది సెలిస్టీన్ (celestine), స్ట్రాన్షియనైట్ strontianite అనే ఖనిజాలలో లభిస్తుంది. 90Sr అనే ఐసోటోప్ రేడియో యాక్టివ్ falloutలో ఉంటుంది. దీని అర్ధ జీవిత కాలం 29.10 సంవత్సరాలు. స్కాట్లాండ్‌లోని స్ట్రాన్షియన్ అనే గ్రామం సమీప ంలో ఇది కనుగొన్నందున దీనికి స్ట్రాన్షియం అని పేరు పెట్టారు.


స్ట్రాన్షియం 90%-అల్యూమినియం 10% మిశ్రలోహంగా అల్యూమినియం-సిలికాన్ కాస్టింగులలో స్ట్రాన్షియం ఉపయోగ పడుతుంది. [2] రంగుల టెలివిజన్ క్యాథోడ్ కిరణ ట్యూబ్‌లకు వాడే గాజు పదార్ధాలలో X-కిరణాలు నివారించడానికి స్ట్రాన్షియం ఉపయోగ పడుతుంది. [3][4]

మూలాలు[మార్చు]

  1. Colarusso, P.; Guo, B.; Zhang, K.-Q.; Bernath, P.F. (1996). "High-Resolution Infrared Emission Spectrum of Strontium Monofluoride" (PDF). J. Molecular Spectroscopy. 175: 158. Bibcode:1996JMoSp.175..158C. doi:10.1006/jmsp.1996.0019.
  2. "Aluminium – Silicon Alloys : Strontium Master Alloys for Fast Al-Si Alloy Modification from Metallurg Aluminium". AZo Journal of Materials Online. Archived from the original on 2008-08-05. Retrieved 2008-10-14.
  3. "Cathode Ray Tube Glass-To-Glass Recycling" (PDF). ICF Incorporated, USEP Agency. Archived from the original (PDF) on 2008-12-19. Retrieved 2008-10-14.
  4. Ober, Joyce A.; Polyak, Désirée E. "Mineral Yearbook 2007: Strontium" (PDF). United States Geological Survey. Retrieved 2008-10-14.


బయటి లింకులు[మార్చు]