స్వీడన్

Kingdom of Sweden Konungariket Sverige
జండా Greater coat of arms
నినాదం: (royal) "För Sverige – i tiden" "For Sweden – With the Times"
గీతం: Du gamla, Du fria Thou ancient, thou free Royal anthem: Kungssången Song of the King
Location of  స్వీడన్  (dark green) – on the European continent  (green & dark grey) – in the European Union  (green)  —  [Legend]
రాజధాని	స్టాక్‌హోమ్ 59°21′N 18°4′E
అధికార భాషలు	Swedish Official minority languages: Finnish Meänkieli Sami Romani Yiddish
జాతులు	No official statistics
పిలుచువిధం	Swedish Swede
ప్రభుత్వం	Unitary parliamentary constitutional monarchy
• Monarch	Carl XVI Gustaf
• Speaker	Urban Ahlin
• Prime Minister	Stefan Löfven
శాసనవ్యవస్థ	Riksdag
History
• A unified Swedish kingdom established	By the early 12th century
• Part of Kalmar Union	1397–1523
• Part of Swedish-Norwegian Union	4 November 1814 – August 1905
• Joined the European Union	1 January 1995
విస్తీర్ణం
• మొత్తం	450,295 కి.మీ2 (173,860 చ. మై.) (55th)
• నీరు (%)	8.7
జనాభా
• 30 November 2017 census	10,112,669 (89th)
• జనసాంద్రత	22.0/చ.కి. (57.0/చ.మై.) (196th)
GDP (PPP)	2017 estimate
• Total	$522 billion (34th)
• Per capita	$51,264 (17th)
GDP (nominal)	2017 estimate
• Total	$542 billion (21st)
• Per capita	$53,248 (11th)
జినీ (2015)	25.4 low
హెచ్‌డిఐ (2015)	0.913 very high · 14th
ద్రవ్యం	Swedish krona (SEK)
కాల విభాగం	UTC+1 (CET)
• Summer (DST)	UTC+2 (CEST)
తేదీ తీరు	yyyy-mm-dd
వాహనాలు నడుపు వైపు	right
ఫోన్ కోడ్	+46
ISO 3166 code	SE
Internet TLD	.se
^ "För Sverige – I tiden" has been adopted by Carl XVI Gustaf as his personal motto. ^ Du gamla, Du fria has never been officially adopted as national anthem, but is so by convention. ^ Since 1 July 2009. Five other languages are officially recognised as minority languages: Finnish, Meänkieli, Romani, Sami, and Yiddish. The Swedish Sign Language also has a special status. ^ On 31 December 2012[[వర్గం: from Articles containing potentially dated statements]], approximately 27% of the population had a full or partial foreign background. ^ Since 3 September 1967. ^ The .eu domain is also used, as it is shared with other European Union member states.

స్వీడన్ (స్వీడన్ సామ్రాజ్యం) ఉత్తర యూరప్‌కు చెందిన ఒక దేశము. స్కాండినేవియా ద్వీపకల్పానికి చెందిన ఒక నార్డిక్ కౌంటీ. 1995 జనవరి 1 నుంచి యూరోపియన్ యూనియన్ లో భాగమైంది. దీని రాజధాని నగరం స్టాక్‌హోమ్. దేశ ఉత్తరంగా పశ్చిమ సరిహద్దులలో నార్వే, తూర్పు సరిహద్దులో ఫిన్‌లాండ్, ఆగ్నేయ సరిహద్దులో డెన్మార్క్ ఉన్నాయి. దీని వైశాల్యం 449,964 చ.కి.మీ. స్వీడన్ వైశాల్యపరంగా చూస్తే యూరప్ లో ఐదవ, పశ్చిమ యూరప్లో మూడవ అతి పెద్ద దేశం. అయితే ఇక్కడ మెట్రోపాలిటన్ నగరాలను మినహాయిస్తే మిగతా ప్రాంతాలలో జన సాంద్రత చ.కి.మీకు 20 మాత్రమే. 84% శాతం మంది నగరాలలోనే నివసిస్తారు. నగరాల మొత్తం వైశాల్యం దేశ వైశాల్యంలో 1.3% మాత్రమే. జనసంఖ్య 10 మిలియన్లు. ఇక్కడి ప్రజల జీవన ప్రమాణాలు చాలా మెరుగ్గా ఉంటాయి. ఇది చాలా ఆధునికమైన, స్వేచ్ఛాయుతమైన దేశం. పర్యావరణ సంరక్షణ, వాతావరణ సమతౌల్యాన్ని పాటించడానికి ప్రభుత్వం ఇచ్చే ప్రాధాన్యతను అక్కడి ప్రజలు మనస్ఫూర్తిగా ఆహ్వానిస్తారు. దేశంలో 2.3 మిలియన్ల ప్రజలు విదేశీ నేపథ్యం కలిగి ఉన్నారు. జనసాంధ్రత చ.కి.మీ 22. ప్రజలు అధికంగా దక్షిణ భూభాగంలో అధికంగా ఉన్నారు. ఇక్కడ దాదాపు దేశంలో సగం మంది ప్రజలు నివసిస్తున్నారు. నగరప్రాంతాలలో దాదాపు 85% ప్రజలు నివసిస్తున్నారు.

జర్మనీ ప్రజలు చరిత్ర పూర్వం నుండి స్వీడన్‌లో నివసించేవారు. చరిత్రలో నమోదుచేయబడిన వారిలో గీట్స్ (స్వీడిష్ గోటార్), స్వీడీస్ (స్వియర్), నోర్స్మెన్ అని పిలవబడే సముద్ర ప్రజలు ఉన్నారు. ఉత్తర స్వీడన్ ప్రాంతం భారీగా అడవులను కలిగి ఉంది. దక్షిణ స్వీడన్ వ్యవసాయం ప్రధానంగా ఉంది. స్వీడన్ ఫెనోస్కాండియా భౌగోళిక ప్రాంతంలో భాగం. శీతోష్ణస్థితి దాని ఉత్తర భాగానికి చాలా తేలికపాటి సాపేక్షమైన సముద్ర ప్రభావాల వలన చాలా తేలికగా ఉంటుంది. అయినప్పటికీ ఇది ఇప్పటికీ వెచ్చని ఖండాంతర వేసవికాలాలను కలిగి ఉంది. నేడు స్వీడన్ ఒక రాజ్యాంగ రాచరికం, పార్లమెంటరీ ప్రజాస్వామ్యం ఉంది. దాని పొరుగున ఉన్న నార్వే లాంటి అధ్యక్షపాలిత దేశంగా ఉంది. రాజధాని నగరం స్టాక్‌హోమ్. ఇది దేశంలో అత్యధిక జనాభా కలిగిన నగరంగా ప్రత్యేకత కలిగి ఉంది. శాసనసభ 349 సభ్యుల ఏకపక్ష రిక్సాడ్ ఇవ్వబడింది. ప్రధాన మంత్రి అధ్యక్షతన ప్రభుత్వం ఎగ్జిక్యూటివ్ అధికారాన్ని నిర్వహిస్తుంది. స్వీడన్ ప్రస్తుతం ఏకీకృత రాజ్యం. ఇది ప్రస్తుతం 21 కౌంటీలు, 290 పురపాలక సంఘాలుగా విభజించబడింది.

స్వతంత్ర స్వీడిష్ రాష్ట్ర 12 వ శతాబ్దం ప్రారంభంలో ఉద్భవించింది. 14 వ శతాబ్దం మధ్యలో బ్లాక్ డెత్ స్కాండినేవియన్ జనాభాలో మూడో వంతు ప్రజల మరణానికి కారణం అయింది. తరువాత హన్సీటిక్ లీగ్ స్కాండినేవియా సంస్కృతి, ఆర్థిక, భాషలను బెదిరింపుగా మారింది.ఇది 1397 లో " స్కాండినేవియన్ కాల్మర్ యూనియన్ " స్థాపించడానికి దారి తీసింది. ఇది 1523 లో స్వీడన్‌ను విడిచిపెట్టింది. ముప్ఫై సంవత్సరాల యుద్ధం స్వీడిష్ ప్రమేయంతో రిఫార్మిస్ట్ వైపున దాని భూభాగాల విస్తరణ ప్రారంభమై చివరికి స్వీడిష్ సామ్రాజ్యం ఏర్పడింది . ఇది 18 వ శతాబ్దం ప్రారంభం వరకు ఐరోపా గొప్ప శక్తులలో ఒకటిగా మారింది. 18 వ, 19 వ శతాబ్దాలలో స్కాండినేవియా ద్వీపకల్పం వెలుపల ఉన్న స్వీడిష్ భూభాగాలు క్రమంగా కోల్పోయింది.1809 లో ప్రస్తుత రష్యా నేతృత్వంలో ఫిన్‌లాండ్ స్వాధీనం చేసుకోవడంతో ముగిసింది. 1814 లో నార్వే సైన్యం పర్సనల్ యూనియన్ దాడి చేసిన సందర్భంలో స్వీడన్ ప్రత్యక్షంగా పాల్గొన్న చివరి యుద్ధంలో పాల్గొన్నది. అప్పటి నుండి స్వీడన్‌లో శాంతి నెలకొని ఉంది. విదేశాంగ వ్యవహారాల్లో తటస్థత వైఖరి అవలబిస్తుంది. 1905 లో నార్వేతో ఉన్న యూనియన్ శాంతియుతంగా రద్దు చేయబడింది. స్వీడన్ ప్రపంచ యుద్ధాలలో అధికారికంగా తటస్థంగా ఉన్నప్పటికీ స్వీడన్ జర్మన్-ఆక్రమిత యూరోప్ నుండి వచ్చే వారికి శరణార్ధుల ఆశ్రయం ఇచ్చి మానవత్వ ప్రయత్నాలలో నిమగ్నమైంది.

కోల్డ్ వార్ ముగిసిన తరువాత 1995 జనవరి 1 న యూరోపియన్ యూనియన్లో చేరింది. కానీ నాటో సభ్యత్వాన్ని తిరస్కరించింది. అదేవిధంగా ప్రజాభిప్రాయ సేకరణ తరువాత యూరోజోన్ సభ్యత్వాన్ని తిరస్కరించింది. ఐక్యరాజ్యసమితి, నార్డిక్ కౌన్సిల్, కౌన్సిల్ ఆఫ్ యూరప్, వరల్డ్ ట్రేడ్ ఆర్గనైజేషన్, ఆర్గనైజేషన్ ఫర్ ఎకనామిక్ కో-ఆపరేషన్ అండ్ డెవలప్మెంట్ (ఒ.ఇ.సి.డి) లో కూడా ఇది సభ్యుడు. స్వీడన్ ఒక నోర్డిక్ సాంఘిక సంక్షేమ వ్యవస్థను నిర్వహిస్తుంది. ఇది సార్వత్రిక ఆరోగ్య సంరక్షణ, పౌరుల కోసం తృతీయ విద్యను అందిస్తుంది. ఇది ప్రపంచంలో పదకొండవ అత్యధిక తలసరి ఆదాయం కలిగివుంది. ఇది జీవన శైలి నాణ్యత, ఆరోగ్యం, విద్య, పౌర హక్కుల రక్షణ, ఆర్థిక పోటీతత్వం, సమానత్వం, శ్రేయస్సు, మానవ అభివృద్ధి వంటి అనేక జాతీయ స్థాయి ప్రదర్శనల్లో అత్యధిక ర్యాంకులను కలిగి ఉంది.

స్వీడన్ చాలా ఏళ్ళ నుంచి ఇనుము, రాగి, కొయ్యలను ప్రధానంగా ఎగుమతి చేస్తూవస్తోంది. 1890 లలో వచ్చిన పారిశ్రామికీకరణ మార్పుల నేపథ్యంలో ఇక్కడ ఉత్పత్తి పరిశ్రమలు బాగా అభివృద్ధి చెందాయి. 20వ శతాబ్దం నాటికి మంచి UN హ్యూమన్ డెవలప్మెంట్ ఇండెక్స్ ఆధారంగా మంచి సంక్షేమ దేశంగా అభివృద్ధి సాధించింది. అభివృద్ధి చెందిన రవాణా సాధనాలు, కమ్యూనికేషన్ సాధనాలను ఉపయోగించుకొని ఇక్కడి సహజ సిద్ధమైన వనరులను వారు చాలా చక్కగా వినియోగించుకొంటున్నారు. స్వీడన్ నీటినుంచి విస్తారంగా విద్యుచ్చక్తిని ఉత్పత్తి చేస్తారు గానీ ఇక్కడ చమురు నిల్వలు, బొగ్గు నిల్వలు చాలా తక్కువ.

పేరువెనుక చరిత్ర

17 వ శతాబ్దంలో ఈ దేశాన్ని ఒక గొప్ప శక్తిగా సూచించడానికి డచ్ భాషలో స్వీడన్ అని సంబోధించారు. స్వీడన్ సామ్రాజ్య విస్తరణకు ముందు ప్రారంభకాల ఆధునిక ఆంగ్లంలో దీనిని స్వీడెల్లాండ్ అని సంబోధించారు. ఓల్డ్ ఇంగ్లీష్ స్వీయొవొడ్ అని పేర్కొనబడింది. దీని అర్ధం "స్వెడ్ ప్రజలు" (పురాతన నోర్స్ ఎస్వియాజొడా, లాటిన్ సూటిడి). ఈ పదం స్మూన్, స్యుొనస్ (పాత నోర్స్ సవిర్, లాటిన్ స్యూయోన్స్) నుండి తీసుకోబడింది. స్వీడిష్ పేరు సర్విజ్ (బేవిల్ఫ్ లో కాగ్నేట్ స్వేరియోస్లో స్వీయచరిత్రలో మొదటిసారిగా స్వే, రికే అనే పదాల సమ్మేళనం నమోదు చేయబడింది) అంటే గోథల్యాండ్లోని గ్యాట్లను మినహాయించి "స్వీడిష్ భూమి" అని అర్థం.

స్వీడన్ అనే పేరు డానిష్, నార్వేజియన్ మినహా సువర్గే, ఫారోరీ ఎస్వోరికీ, ఐస్లాండ్ స్వియౌజోడ్, రువిసి (ఫిన్నిష్), రూట్సీ (ఎస్టోనియన్)అని వైవిధ్యంగా పిలువబడుతుంది. కొన్ని ఫిన్నిక్ భాషలు మినహా రస్లేన్ అని పిలువబడుతుంది. శబ్దవ్యుత్పత్తి శాస్త్రం ఆధారంగా రస్ ప్రజలకు రష్యనులు అని ఆంగ్లంలో పిలిచిన మాదిరిగా రోస్లాగెన్, అప్‌లాండ్ తీర ప్రాంతాల ప్రజలను సూచించడంగా భావించేవారు.

స్వీడీస్ శబ్దవ్యుత్పత్తి స్వీడన్ సాధారణంగా అంగీకరించనప్పటికీ, ప్రోటో-జర్మానిక్ స్యుహొనిజ్ నుండి "ఒకరి స్వంతం", నుండి స్వీకరించవచ్చు. ఇది ఒక జర్మన్ జాతి గురించి సూచిస్తుంది.

చరిత్ర

చరిత్రకు పూర్వం

A Vendel-era helmet, at the Swedish Museum of National Antiquities

స్వీడన్ పూర్వచరిత్ర అలెర్డోడ్ డోలనంలో ప్రారంభమవుతుంది. 12 వ శతాబ్దం నాటికి కాలం సుమారు 12,000 క్రీ.పూ. దేశం దక్షిణాన ఉన్న ప్రాంతం స్కానియాలో మంచు అంచు వద్ద పాలియోలిథిక్ చివరి కాలంలో బ్రోమే సంస్కృతి చెందిన ప్రజలు రెయిన్డీర్-వేటకొరకు శిబిరాలతో నివసించారు. ఈ కాలం చెకుముకి రాయి (ఫ్లిన్ట్) ఉపయోగించి మత్స్యకారుల చిన్న బృందాలుగా వేటసాగించారని వర్గీకరించబడింది.

స్వీడన్ తొలిసారిగా సా.శ. 98 లో టాసిటస్‌చే వ్రాయబడిన జర్మనీయా పుస్తకం వ్రాతమూలంలో వర్ణించబడింది. జర్మనీలో 44, 45 పుటలలో స్వీడన్లను (సుయోనియెస్) ప్రస్తావిస్తూ వారు ఒక శక్తివంతమైన జాతిగా (వారి ఆయుధాలకు, పురుషులకు, వారి శక్తివంతమైన నౌకాదళాలకు మాత్రమే కాకుండా) ప్రతి ఓడ చివరలో (లాంగ్షిప్స్) కలిగి ఉన్న నౌకలు నిర్మించారని పేర్కొనబడింది.సుయోనియస్‌లను ఏ రాజులు (కునిన్జాజ్) పరిపాలించారో తెలియదు కానీ నార్స్ పురాణశాస్త్రంలో గత శతాబ్దాల్లో క్రీ.పూ. దీర్ఘకాల పురాణకాల రాజులు, సెమీ పురాణ రాజులు ఒక దీర్ఘ పరంపర కొనసాగిందని వివరిస్తుంది. స్వీడన్‌లో అక్షరాస్యతకు సంబంధించి దక్షిణాది స్కాండినేవియన్ విద్యావేత్తలు కనీసం 2 వ శతాబ్దం నాటికి ఈ రూనిక్ లిపి ఉపయోగించారని ఉంది. కానీ రోమన్ పీరియడ్ నుండి ప్రస్తుతం కర్ట్ అక్షరాలు ప్రధానంగా కట్టడాలు, కళాఖండాలు అన్నింటి మీద చోటుచేసుకున్నాయి.ప్రధానంగా పురుషుల పేర్లు చోటు చేసుకున్నాయి. దక్షిణాది స్కాండినేవియా ప్రజలలో ఆ సమయంలో ప్రోటో-నోర్స్ భాష వాడుకలో ఉంది. స్వీడిష్ ఇతర ఉత్తర జర్మానిక్ భాషలకు స్వీడిష్ ఒక భాషా పూర్వీకం అని వివరించారు.

6 వ శతాబ్దంలో జోర్డాన్స్ స్కాండిజాలో నివసిస్తున్న ఇద్దరు తెగలను పేర్లు పేర్కొన్నారు. వీటిలో ఇద్దరూ ఇప్పుడు స్వీడన్లతో పర్యాయపదంగా భావించబడ్డారు: సూటిడి, సుయాన్హన్స్. సుయేడిడి లాటిన్ పదం శ్వేవియాజో అని స్వీడన్‌కు చెందిన నార్స్ నోర్స్ పేరని భావిస్తున్నారు. జోర్డనెన్లు సూయేటిడి, డానిని అదే స్టాక్, ఎత్తైన ప్రజలుగా వర్ణించాడు. తరువాత స్కాండినేవియన్ తెగలను ఒకే రకమైన స్వరూపనిర్మితమై ఉన్నాయని పేర్కొన్నాడు. సుయాంహన్లు రోమన్ ప్రపంచానికి నల్ల జాతి నక్కల చర్మాలు పంపిణీదారులుగా, జోర్డెస్స్ ప్రకారం చాలా మంచి గుర్రాలు కలిగి ఉన్నారని వీటిలో తైరింగ్ జర్మనీయా (అలియాస్ వెరో గన్స్ ఇబి మోరతర్ స్యూహాన్స్, తైరింగ్ త్రిరింగ్ ఇట్స్ యునివర్స్ ఎయిమ్స్). ఐరిష్ చరిత్రకారుడు స్నొర్రీ స్టర్ల్సన్ స్వీడిష్ రాజు అడెల్స్ (ఈద్గిల్స్) తన రోజులోని ఉత్తమమైన గుర్రాలని కలిగి ఉన్నాడని వ్రాసాడు.

ది వైకింగ్

వైకింగ్ దండయాత్రలు (నీలం): రష్యాలోకి వెళ్ళడం స్వీడిష్ వైకింగ్స్

స్వీడిష్ వైకింగ్ యుగం సుమారు 8 వ శతాబ్దం నుండి 11 వ శతాబ్దం వరకు కొనసాగింది. స్వీడన్ వైకింగ్స్, గుతర్లు ప్రధానంగా తూర్పు, దక్షిణప్రాంతాలలో ప్రయాణించి ఫిన్లాండ్, బాల్టిక్ దేశాలు, రష్యా, బెలారస్, ఉక్రెయిన్, నల్ల సముద్రం, బాగ్దాద్ వరకు వెళ్ళారని విశ్వసిస్తున్నారు.వారి మార్గాలు డ్నీపర్ దక్షిణప్రాంతంలోని కాంస్టాంటినోపుల్కు వెళ్లాయి. దానిపై వారు పలు రైడ్లను నిర్వహించారు. బైజాంటైన్ చక్రవర్తి థియోఫిలోస్ యుద్ధంలో వారి గొప్ప నైపుణ్యాలను గమనించాడు. వరంగియన్ గార్డ్ అని పిలిచే తన వ్యక్తిగత అంగరక్షకునిగా సేవ చేయడానికి వారిని ఆహ్వానించాడు. స్వీడిష్ వైకింగ్స్ రస్ అని కీవన్ రస్ వ్యవస్థాపక తండ్రులు అని నమ్ముతారు. అరబ్ ప్రయాణికుడు ఇబ్న్ ఫాడ్లాన్ ఈ వైకింగ్స్‌ను క్రింది విధంగా వివరించాడు:

అలేస్ రాళ్ళు

వారు వారి వర్తక ప్రయాణాల్లో వచ్చిన వారిని ఇటిల్ ఇక్కడ స్థిరపడాడానికి కారణంగా ఉన్నాడు. నేను ఇప్పటివరకు ఖచ్చితమైన శారీరక నమూనాలను ఎన్నడూ చూడలేదు, తేదీ అరచేతులు, ఎరుపు రంగు , ఎరుపు రంగు; వారు ట్యూనిక్స్‌ను కానీ కాఫ్టులు ధరించరు. కాని పురుషులు ఒక వస్త్రాన్ని ధరిస్తారు. ఇది శరీరంలో ఒక వైపుకు కప్పి, ఒక చేతి విడిచి వెళ్తుంది. ప్రతి మనిషి గొడ్డలి, కత్తి, కలిగి ఉంటాడు. ఫ్రాంకిష్ కత్తులమాదిరిగా వీరి కత్తులు వెడల్పుగా , పెద్దవిగా ఉంటాయి.

ఈ స్వీడన్ వైకింగ్స్ చర్యలు స్వీడన్లోని అనేక రూనేస్టోన్లలో గ్రీస్ రన్‌స్టోంస్, వరంగియన్ రన్‌స్టోంస్ ఙప్తికి తీసుకువస్తుంటాయి. పశ్చిమ ప్రాంతాలలో గణనీయంగా ఇంగ్లండ్ రన్‌స్టోంస్ వంటి రాళ్లపై ఙప్తికి తీసుకువస్తుంటాయి.చివరి అతిపెద్ద స్వీడిష్ వైకింగ్ యాత్ర ఇన్గ్వర్ దూరప్రయాణ యాత్ర " కాస్పియన్ సముద్ర ఆగ్నేయ ప్రాంతానికి చెందిన సెర్క్‌లాండ్‌ యాత్ర ప్రధానమైనది. దాని సభ్యులందరూ " ఇంగవార్ రన్‌స్టోంస్ జ్ఞాపకార్థం ఉన్నాయి. వీటిలో ఎవరు ప్రాణాలతో బయటపడ్డారో చెప్పలేదు. సిబ్బందికి ఏం జరిగిందో తెలియదు కానీ వారు అనారోగ్యంతో మరణించారని నమ్ముతారు.

స్వీడన్ రాజ్యం

స్వీడన్ సామ్రాజ్యం ఎప్పుడు ఎలా మొదలైందో అస్పష్టంగా ఉంది.ఆరంభకాలంలో ఎరిక్ ది విక్ట్రియాతో మొదలైన సామ్రాజ్యంగా స్వెవాల్లాండ్ (స్వీడన్), గోటాలాండ్ (గోథియా) రెండింటిని కలిపి ఒకటిగా పాలించినట్లు భావిస్తున్నారు. స్వీడన్, గోథియా చాలా కాలం ముందు, పురాతన కాలం నుంచి రెండు వేర్వేరు దేశాలుగా ఉన్నాయి. అవి ఎంతకాలం నుండి ఉనికిలో ఉన్నాయో తెలియదు: ఇతిహాస పద్యం బేవుల్ఫ్ 6 వ శతాబ్దంలో సెమీ-లెజెండరీ స్వీడిష్-గీతీస్ యుద్ధాలను వివరిస్తుంది. ఈ భావంలో గోటాల్లాండ్ ప్రధానంగా ఊస్టర్గాట్లాండ్ (ఈస్ట్ గోథియా), వస్టర్గాట్లాండ్ (వెస్ట్ గోథియా) భూభాగాలను కలిగి ఉంది.ఈ సమయంలో (డానిష్, హన్సీయాటిక్, గోట్ల్యాండ్-దేశీయ) స్వీడన్ల కంటే గోట్ల్యాండ్ ద్వీపం వివాదాస్పదమైంది. దట్టమైన పైన్ అడవుల కారణంగా ఎవరికైనా స్లాల్యాండ్ తక్కువగా ఉండేది.ఒకేఒక నగరంగా కాలేర్ నగరం కోటతో దాని ప్రాముఖ్యత కలిగి ఉండేది. స్కాండినేవియన్ ద్వీపకల్పంలోని నైరుతి భాగాలలో మూడు డేనిష్ ప్రోవిన్సులు (స్కనియా, బ్లేకింగ్, హాలండ్) ఉన్నాయి. నార్వే, దాని ప్రావిన్స్ బోహస్లాన్కు హాలండ్, డెన్మార్కు ఉత్తర సరిహద్దు ఉంది. కానీ నైరుతి ఫిన్లాండ్‌లో, నార్లాండ్ దక్షిణ తీరప్రాంతంలో స్వీడిష్ స్థావరాలు ఉన్నాయి.

స్వీడన్ ప్రారంభ రోజులలో మతపరమైన, రాజకీయ ప్రాముఖ్యత గల ఒక స్థలం గామ్లా ఉప్ప్సల (ఓల్డ్ ఉప్సాలా)

స్కాండినేవియన్ వైకింగ్ యుగం ప్రారంభ దశలలో డానిష్ ప్రావిన్స్ స్కానియాలో ఉన్న యస్‌స్టాట్, గోట్లాండ్ పై పావికిన్ అభివృద్ధి చెందుతున్న వర్తకం కేంద్రాలుగా ఉండేవి. కానీ అవి ప్రారంభ స్వీడిష్ సామ్రాజ్యం భాగాలు కాదు. సా.శ. 600 నుండి 700 వరకు ఉన్న పెద్ద మార్కెట్ డేట్‌లు యస్టాడ్‌లో ఉన్నాయి అని విశ్వసిస్తున్నారు. బాల్కన్ ప్రాంతంలో 9 వ, 10 వ శతాబ్దంలో వాణిజ్య కేంద్రంగా ఉన్న పావైకెన్‌లో ఓడరేవు గనులు, హస్తకళ పరిశ్రమలతో పెద్ద వైకింగ్ యుగం నౌకాశ్రయం కనుగొనబడింది. 800, 1000 మధ్య వాణిజ్యం గోట్ల్యాండ్‌కు వెండి సమృద్ధిని తెచ్చింది. కొందరు పండితుల ప్రకారం ఈ యుగంలోని గోట్ల్యాండ్స్ స్కాండినేవియా మిగతా జనాభా కంటే ఎక్కువ వెండిని నిల్వచేశారు.

సెయింట్ అస్‌గర్ సాధారణంగా 829 లో క్రిస్టియానిటీని పరిచయం చేయడమే కాక క్రొత్త మతం 12 వ శతాబ్దం వరకూ పూర్తిగా పాగనిజాన్ని భర్తీ చేయలేదు. 11 వ శతాబ్దంలో క్రైస్తవ మతం ప్రబలమైన మతంగా మారింది.1050 నుండి స్వీడన్ క్రైస్తవ దేశంగా పరిగణించబడుతుంది. 1100, 1400 ల మధ్య కాలంలో అంతర్గత శక్తి పోరాటాలు, నార్డిక్ రాజ్యాల మధ్య పోటీలు ఉన్నాయి. 1150-1293 సంవత్సరాల్లో 9 వ ఎరిక్, ఎరిక్ క్రానికల్స్ ఆధారంగా స్వీడిష్ రాజులు మొదటి స్వీడిష్ క్రుసేడ్ దాడి, రెండవ స్వీడిష్ క్రుసేడ్ దాడి, ఫిన్స్‌, తావస్టియన్లు, కరెలియన్లకు పోరాటాలు వ్యతిరేకంగా రస్‌లతో వైరుద్యం కొనాసాగించారు. 12, 13 వ శతాబ్దాలలో ఫిన్లాండ్ తీర ప్రాంతాల స్వీడిష్ వలసరాజ్యం కూడా ప్రారంభమైంది. 14 వ శతాబ్దంలో ఫిన్లాండ్ తీర ప్రాంతాల స్వీడిష్ వలసలు మరింత అధికం చేయబడ్డాయి. శతాబ్దం చివరలో ఫిన్లాండ్ అనేక తీరప్రాంత ప్రాంతాలలో స్వీడన్స్ ఎక్కువగా నివసించారు.

స్కాండినేవియన్ ద్వీపకల్పంలోని స్కానియా బ్లేకింగ్, హాలెండ్ ప్రావిన్సులకు మినహాయించి ఈ సమయంలో డెన్మార్క్ రాజ్యంలోని భాగాలుగా ఉండేవి. మిగిలిన యూరోప్‌లో చేసిన విధంగా స్వీడన్‌లో భూస్వామ్యవాదం ఎన్నడూ అభివృద్ధి చెందలేదు. అందువల్ల చాలా మంది రైతులు ఎక్కువగా స్వీడిష్ చరిత్రలోనే స్వేచ్ఛాయుతమైన రైతుల తరగతి ఉన్నారు. బానిసత్వం స్వీడన్లో సాధారణ కాదు. క్రైస్తవ మతం విస్తరణ కారణంగా బాల్టిక్ సముద్రం తూర్పు భూభాగాల్లో బానిసలను పొందడం కష్టంగా ఉన్నందున 16 వ శతాబ్దానికి నగరాల అభివృద్ధి చెందడానికి ముందు ఈ భూభాగం నుండి బానిసత్వం తొలగించబడింది.

వాస్తవానికి, 1335 లో కింగ్ 4 వ మాగ్నస్ ఒక ఉత్తర్వు ద్వారా బానిసత్వం, వెట్టిచాకిరి రెండూ పూర్తిగా రద్దు చేయబడ్డాయి. మాజీ బానిసలు రైతుల వ్యవసాయక్షేత్రాలలో, కొన్ని పట్టణాలలో కార్మికులుగా ఉపాధిని వెతుక్కున్నారు. అయినప్పటికీ స్వీడన్ ఒక పేద, ఆర్థికంగా వెనుకబడిన దేశంగా మిగిలిపోయినందున వస్తుమార్పిడి ప్రాథమిక మార్గంగా ఉంది. ఉదాహరణకి డల్స్ ల్యాండ్ ప్రావిన్స్ రైతులు తమ వెన్నను స్వీడన్లోని మైనింగ్ జిల్లాలకు రవాణా చేసి వారి నుండి ఇనుము కొనుగోలు చేసి దానిని వారు తీరానికి తీసుకువెళ్ళి ఇనుముకు బదులుగా చేపలను తీసుకుంటారు. ఇనుము ఇక్కడ నుండి విదేశాలకు రవాణా చేయబడుతుంది.

A romantic nationalist interpretation of Valdemar IV taking control over Gotland. The final battle outside the walls of Visby in 1361 ended with a massacre of 1,800 defenders of the city.

14 వ శతాబ్దం మద్యలో స్వీడన్‌లో " బ్లాక్ డెత్ " విధ్వంసం సృష్టించింది. స్వీడన్ జనాభా, ఐరోపాలో అధికభాగం జనాభా తీవ్రంగా దెబ్బతిన్నాయి. జనాభా (అదే భూభాగంలో) 1948 వ సంవత్సరం ప్రారంభం వరకు మళ్లీ 1348 సంవత్సరం జనసంఖ్యకు చేరుకోలేదు. 1349-1351 సంవత్సరాలలో జనాభాలో మూడో వంతు మంది మరణించారు. ఈ కాలంలో స్వీడిష్ నగరాలు ఎక్కువ హక్కులను సంపాదించడం ప్రారంభించాయి, హాన్సియాటిక్ లీగ్ జర్మన్ వ్యాపారులచే తీవ్రంగా ప్రభావితమయ్యాయి. ప్రత్యేకంగా విస్బీలో ఈ ప్రభావం అధికంగా ఉంది. 1319 లో స్వీడన్, నార్వేలు మాగ్నస్ ఎరిక్సన్ పాలనలో ఐక్యమయ్యారు., 1397 లో డెన్మార్క్ క్వీన్ మొదటి మార్గరెట్ కల్మార్ యూనియన్ ద్వారా స్వీడన్, నార్వే, డెన్మార్క్ పర్సనల్ యూనియన్ ప్రభావితం అయ్యాయి. అయితే మార్గరెట్ వారసులు పాలనను డెన్మార్క్‌లో కేంద్రీకరించి స్వీడిష్‌లో ఉన్న కుమారులను నియంత్రించలేకపోయారు.

అనేక సార్లు స్వీడిష్ కిరీటం రాజ్యంలో ఉనికిలో ఉన్న రాజకుటుంబ వారసులకు వారసత్వంగా అందించబడింది. పర్యవసానంగా స్వీడిష్ పార్లమెంటుచే ఎన్నుకొన్న అధికారాలు (ముఖ్యంగా స్టూర్ ఫ్యామిలీకి చెందినవి) దీర్ఘకాలంగా కొనసాగాయి. డెన్మార్క్ కింగ్ రెండవ క్రిస్టియన్ స్వీడన్‌కు తన వాదనను ఉద్ఘాటించాడు. 1520 లో స్టాక్‌హోం స్వీడిష్ అధికారుల ఊచకోతను ఆదేశించబడింది. ఇది " స్టాక్‌హోం బ్లడ్ బాత్"గా పిలువబడింది , స్వీడిష్ నూతన ప్రతిఘటనను ప్రేరేపించింది. జూన్ 6 న (ఇప్పుడు స్వీడన్ జాతీయ సెలవుదినం) 1523 జూన్ 6 న వారు గుస్తావ్ వాసాను తమ రాజుగా చేశారు. ఇది కొన్నిసార్లు ఆధునిక స్వీడన్ పునాదిగా పరిగణించబడుతుంది. కొద్దికాలానికే కొత్త రాజు కాథలిజాన్ని తిరస్కరించి , సంస్కరణలో స్వీడన్‌ ప్రొటెస్టంటిజానికి మార్చడానికి నేతృత్వం వహించారు.

1356 లో ఉత్తర జర్మనీ బాల్టిక్ తీరంలో లుబెక్ వద్ద " హాన్సియాటిక్ లీగ్ " అధికారికంగా ఏర్పడింది. లీగ్ బాల్టిక్ సముద్ర తీరాల వెంట ఉన్న దేశాలు, నగరాల రాకుమారల, రాజ్యాల నుండి పౌర, వాణిజ్య విశేషాధికారాలను కోరింది. బదులుగా వారు చేరిన నగరాలకు రక్షణ కల్పించారు. తమ స్వంత నౌకాదళాన్ని కలిగి ఉండటంతో హంస బాల్టిక్ సముద్రప్రాంతాన్ని సముద్రదొంగలరహిత ప్రాంతంగా మార్చింది. హన్సా పొందిన అధికారాలు హాన్సా పౌరులు మాత్రమే నౌకాశ్రయాల నుండి వాణిజ్యానికి అనుమతించబడుతుందని హామీ ఇచ్చారు. వారు అన్ని ఆచారాలు, పన్నులు లేకుండా ఉండాలని వారు కోరారు. ఈ రాయితీలతో లుబెక్ వ్యాపారస్తులు స్టాక్‌హోంకు తరలివెళ్లారు. వీరు త్వరలోనే నగర ఆర్థిక వ్యవస్థపై ఆధిపత్యం వహించి స్టాక్‌హోం పోర్ట్ నగరాన్ని స్వీడన్ ప్రముఖ వాణిజ్య, పారిశ్రామిక నగరంగా మార్చారు. హాన్సియాటిక్ వాణిజ్యం ప్రకారం స్టాక్హోమ్ దిగుమతుల మూడింట రెండు వంతుల వస్త్రాలు ఉన్నాయి, మిగిలిన మూడో ఉప్పు. స్వీడన్ నుండి ప్రధానంగా ఇనుము, రాగి ఎగుమతి చేయబడింది.

ఏదేమైనా స్వీడన్లు హన్సా గుత్తాధిపత్య వర్తక స్థానాన్ని (ఎక్కువగా జర్మన్ పౌరులను కలిగి ఉంటాయి), వారు హన్సాకు ఓడిపోయినట్లు భావించిన ఆదాయాన్ని వ్యతిరేకించడం ప్రారంభించారు. పర్యవసానంగా గున్సావ్ వాసా లేదా మొదటి గుస్తావ్ హాన్సియాటిక్ లీగ్ గుత్తాధిపత్యాన్ని ఉల్లంఘించినప్పుడు స్వీడిష్ ప్రజలచే అతను హీరోగా భావించబడ్డాడు. చరిత్ర ఇప్పుడు ఆధునిక స్వీడిష్ దేశం తండ్రిగా మొదటి గుస్తావ్‌ను చూపుతుంది. గుస్తావ్ వేసిన పునాదులు అభివృద్ధి చేయడానికి సమయం పడుతుంది. అంతేకాకుండా స్వీడన్ అభివృద్ధి చెందడంతో హాన్సియాటిక్ లీగ్ నుండి స్వతంత్రాన్ని స్వీకరించి దాని స్వర్ణ యుగంలోకి ప్రవేశించింది. రైతుల సాంప్రదాయకంగా ఉచితమైనది వాస్తవం అయినప్పటికీ ఆర్థిక ప్రయోజనాలు భూస్వామ్య వర్గాలకు చేరలేదు.

స్వీడిష్ సామ్రాజ్యం

Nativus, Sueciae adiacenti umque regnorum typus, 16th century

The Swedish Empire between 1611 and 1815, absolute peak 1658–60

17 వ శతాబ్దంలో స్వీడన్ ఒక యూరోపియన్ గొప్ప శక్తిగా ఉద్భవించింది. స్వీడన్ సామ్రాజ్యం వెలుగులోకి రాకముందు స్వీడన్ యూరోపియన్ నాగరికత అంచులో పేద, తక్కువ జనాభా కలిగిన దేశంగా ఉంది. గణనీయమైన శక్తి కాని ఖ్యాతి కానిలేదు. స్వీడన్ గస్టవస్ అడాల్ఫస్ పదవీకాలంలో స్వీడన్ ఖండాంతర స్థాయిలో ప్రాముఖ్యతను సంతరించుకుంది. రష్యా, పోలాండ్-లిథువేనియా ప్రాంతాల నుంచి అనేక భూభాగాలను స్వాధీనం చేసుకుంది.ముప్పై సంవత్సరాల యుద్ధంతో సహా పలు పోరాటాలలో పాల్గొన్నది.

ముప్పై సంవత్సరాల యుద్ధం సమయంలో స్వీడన్ హోలీ రోమన్ రాష్ట్రాల్లో సుమారు సగం మందిని స్వాధీనం చేసుకుంది. గుస్టావ్ అడాల్ఫస్ కొత్త పవిత్ర రోమన్ చక్రవర్తిగా నియమితుడయ్యాడు. యునైటెడ్ స్కాండినేవియా, పవిత్ర రోమన్ రాజ్యాలను పాలించాడు. కానీ అతను 1632 లో లుట్జెన్ యుద్ధంలో మరణించాడు. స్వీడన్ ఏకైక గణనీయమైన సైనిక ఓటమి అయిన నోర్దిలింగ్ యుద్ధం తరువాత జర్మన్ రాజ్యాల మధ్య స్వీడిష్ సెంటిమెంట్ క్షీణించింది. ఈ జర్మనీ రాజ్యాలు స్వీడన్ అధికారాన్ని ఒక్కొక్కటిగా మినహాయించి స్వీడన్‌ను కేవలం కొన్ని ఉత్తర జర్మనీ భూభాగాలను మాత్రమే పరిమితి చేసాయి: అవి స్వీడిష్ పోమేనియా, బ్రెమెన్-వెర్డెన్, విస్మార్.

17 వ శతాబ్దం మధ్యలో స్టాక్హోమ్

17 వ శతాబ్దం మధ్యలో స్వీడన్ ఐరోపాలో భూభాగంలో మూడవ అతిపెద్ద దేశం అయింది. రష్యా, స్పెయిన్ మాత్రమే దీనిని అధిగమించాయి. స్వీడన్ 1658 లో రోస్కిల్డే ఒప్పందము తర్వాత 10 వ చార్లెస్ పాలనలో దాని అతిపెద్ద భూభాగ విస్తీర్ణాన్ని చేరుకుంది. ఈ కాలంలో స్వీడన్ విజయానికి పునాదిగా 16 వ శతాబ్దంలో స్వీడిష్ ఆర్థికవ్యవస్థకు మొదటి గుస్టావ్ ప్రధాన మార్పులకు అతని ప్రొటెస్టెంటిజం పరిచయంచేయడం కారణం అయింది. 17 వ శతాబ్దంలో స్వీడన్ అనేక యుద్ధాలలో పాల్గొంది. ఉదాహరణకి పోలిష్-లిథువేనియన్ కామన్వెల్‌తో నేటి బాల్టిక్ రాష్ట్రాల భూభాగానికి పోటీ పడటంతో ఘోరమైన కిరోచోం యుద్ధం సంభవించింది. 1696 లో దేశంలో జరిగిన వినాశకరమైన కరువులో ఫిన్నిష్ జనాభాలో మూడింట ఒక వంతు మంది మరణించారు. కరువు స్వీడన్ను కూడా దెబ్బతీసింది. స్వీడన్ జనాభాలో దాదాపు 10% మంది కరువుకారణంగా మరణించారు.

స్వీడన్లు పోలిష్-లిథువేనియన్ కామన్వెల్త్‌లో వరుస దాడులను నిర్వహించారు. దాదాపు స్థిరమైన యుద్ధం అర్ధ శతాబ్దం కంటే అధికంగా కొనసాగిన కారణంగా స్వీడిష్ ఆర్థిక వ్యవస్థ క్షీణించింది. ఇది ఆర్థిక పునర్నిర్మాణం, సైన్యాన్ని బలపరచడం చార్లెస్ కుమారుడు 11 చార్లెస్ జీవిత విధిగా మారింది. అతని కుమారుడు స్వీడన్ రాబోయే పాలకుడు 12 వ చార్లెస్ ప్రపంచంలోని అత్యుత్తమ ఆయుధశాల నిర్వాహకులలో ఒకరు ప్రత్యేకత సంతరించుకున్నారు. అతడి ఆధీనంలో ఒక పెద్ద సైన్యం, ఒక గొప్ప నౌక ఉన్నాయి. ఈ సమయంలో రష్యాకు పెద్ద సైన్యం ఉండడం స్వీడన్ అతి పెద్ద ముప్పు ఉన్నప్పటికీ అది పరికరాలలో, శిక్షణలో చాలా వెనుకబడి ఉంది.

లుస్టన్ యుద్ధంలో గుస్తావ్ II అడాల్ఫ్ మరణం

గ్రేట్ నార్తర్న్ యుద్ధం మొదటి యుద్ధాల్లో ఒకటైన 1700 లో నార్వా యుద్ధం తరువాత రష్యన్ సైన్యం చాలా తీవ్రంగా నాశనం కావడం రష్యా మీద దాడి చేయడానికి బహిరంగ అవకాశం లభించింది. ఏదేమైనా చార్లెస్ రష్యన్ సైన్యం మీద దాడి కొనసాగించలేదు. బదులుగా పోలాండ్-లిథువేనియాకు వ్యతిరేకంగా తిరుగుతూ, 1702 లో క్లాస్సో యుధ్ధంలో పోలిష్ రాజు రెండవ అగస్టస్, అతని సాక్సాన్ మిత్రులను ఓడించాడు. దీని సైన్యాన్ని పునర్నిర్మించడానికి, ఆధునీకరించడానికి రష్యా సమయం ఇచ్చింది.

పోలాండ్‌ను ఆక్రమించుకున్న తరువాత చార్లెస్ రష్యా దండయాత్రకు ప్రయత్నం చేయాలని నిర్ణయించుకున్నాడు. కానీ 1709 లో పోల్టవా యుద్ధంలో ఒక నిర్ణయాత్మక రష్యన్ విజయం సాధించింది. కోసాక్ దాడులకు గురైన సుదీర్ఘమైన సైనిక పయనం తరువాత రష్యన్ జార్ పీటర్ ది గ్రేట్ పీడెడ్- వ్యూహాలు, 1709 నాటి అత్యంత చల్లటి శీతాకాలం స్వీడన్ల ధైర్యాన్ని బలహీనపరిచాయి, స్వీడన్ వ్యతిరేకంగా పోల్టవాలోని రష్యన్ సైన్యం భారీ సంఖ్యలో ఉన్నాయి. ఓటమితో స్వీడిష్ సామ్రాజ్యం ముగింపు ప్రారంభమైంది. అదనంగా ఈస్ట్ సెంట్రల్ యూరప్‌లో వ్యాపించిన ప్లేగ్ సైన్యాలను నాశనం చేసాయి. 1710 లో స్వీడిష్ సైన్యాలు, సెంట్రల్ స్వీడన్‌కు చేరుకున్నాయి.

1709 లో పోల్టవా యుద్ధం. పోల్టవా తరువాత సంవత్సరాలలో, రష్యా, ఆమె మిత్రపక్షాలు బాల్టీ తీరంలోని, ఫిన్లాండ్లో ఉన్న అన్ని స్వీడిష్ ఆక్రమణలను ఆక్రమించాయి.

12 వ చార్లెస్ 1716 లో నార్వేపై దాడి చేయడానికి ప్రయత్నించాడు. కాని అతడు 1718 లో ఫ్రెడ్రిక్స్‌స్టెన్ కోటలో కాల్చి చంపబడ్డాడు. ఫ్రెడ్రిక్స్‌స్టెన్ స్వీడన్లు సైనికపరంగా ఓడిపోలేదు. కానీ మొత్తం నిర్మాణం, సంస్థ పోరాటం రాజు మరణంతో పాటు పడిపోయి సైన్యం ఉపసంహరించింది.

1721 లో " నిస్టాడ్ ఒప్పందం "లో బలవంతంగా పెద్ద భూభాగాన్ని విడిచిపెట్టడానికి స్వీడన్ ఒక సామ్రాజ్యంలాగా, బాల్టిక్ సముద్రం మీద ఆధిపత్య రాజ్యంగా దాని స్థానాన్ని కోల్పోయింది. స్వీడన్ సామ్రాజ్యంగా కోల్పోయిన ప్రభావంతో రష్యా సామ్రాజ్యంగా ఉద్భవించింది. యూరోప్ ఆధిపత్య దేశాలలో ఒకటిగా మారింది. యుద్ధం చివరికి 1721 లో ముగిసింది.యుద్ధంలో స్వీడన్ కోల్పోయిన సుమారు 2,00,000 మందిలో ప్రస్తుత స్వీడన్ ప్రాంతం నుంచి 1,50,000 మంది, స్వీడన్లోని ఫిన్నిష్ భాగం నుంచి 50,000 మందిని కోల్పోయారు.

18 వ శతాబ్దంలో స్వీడన్ స్కాండినేవియా వెలుపల తన భూభాగాలను నిర్వహించడానికి తగినంత వనరులను కలిగి ఉండని కారణంగా వాటిలో ఎక్కువ మంది పోయారు తూర్పు స్వీడన్లో రష్యాలో 1809 లో నష్టానికి కారణమయ్యారు. ఇది ఇంపీరియల్ రష్యాలో ఫిన్లాండ్ అత్యంత స్వతంత్ర గ్రాండ్ ప్రిన్సిపాల్‌గా మారడానికి కారణం అయింది.

బాల్టిక్ సముద్రంలో స్వీడిష్ ఆధిపత్యాన్ని తిరిగి స్థాపించాలనే ఆసక్తితో స్వీడన్ దాని సాంప్రదాయిక మిత్రుడు, ఫ్రాన్స్కు చెందిన నెపోలియన్ యుద్ధాలపై తనకు తానుగా జతకట్టింది. లీప్జిగ్ యుద్ధంలో స్వీడన్ పాత్ర, డెన్మార్క్-నార్వే, ఫ్రాన్సు మిత్రరాజ్యము, నార్వేను స్వీడన్ రాజుకు అప్పగించటానికి అధికారం ఇచ్చింది. 1814 జనవరి 14 న ఉత్తర జర్మనీ రాష్ట్రాల కొరకు కెయల్ ఒప్పందం వద్ద. స్వీడన్ రాజు 13 వ చార్లెస్ నార్వే సార్వభౌమ రాజ్యంగా ఉండడాన్ని తిరస్కరించాడు. అతను 1904 జూలై 27 న నార్వేకు వ్యతిరేకంగా ఒక సైనిక పోరాటం ప్రారంభించాడు. ఇది కన్వెన్షన్ ఆఫ్ మాస్లో ముగిసింది ఫలితంగా ఇది నార్వేని స్వీడిష్ కిరీటం కింద స్వీడన్‌తో వ్యక్తిగత యూనియన్గా మార్చింది. ఇది 1905 వరకు కొనసాగింది.1840 పోరాటం స్వీడన్ సాగించిన చివరి యుద్ధంగా గుర్తించబడింది.

ఆధునిక చరిత్ర

Illustration of starvation in northern Sweden, Famine of 1866–1868

స్వీడన్ ఈస్ట్ ఇండియా కంపెనీ ఒస్టిన్డిస్కా కంపనినెట్ 1731 లో ప్రారంభమైంది. స్వీడన్ పశ్చిమ తీరంలో గోథెన్బర్గ్ నౌకాశ్రయనగరంలో విస్తారమైన గోటా అల్వ్ నదిముఖద్వారం సముద్రాల ప్రయాణానికి అత్యంత అనుకూలంగా ఉంటుంది. కౌంటీలో ఉన్న అతిపెద్ద, ఉత్తమ నౌకాశ్రయంలో వాణిజ్యం 19 వ శతాబ్దం వరకు కొనసాగింది. ఈ చిన్న పట్టణం స్వీడన్ రెండవ నగరంగా మారింది. 18 వ, 19 వ శతాబ్దాలలో జనాభా గణనీయంగా అధికరించింది. 1833 లో రచయిత ఎస్యాస్స్ టేగనేర్ "శాంతి, మశూచి టీకామందు , బంగాళాదుంపలు" ఉన్నట్లుగా పేర్కొన్నాడు. 1750, 1850 మధ్య స్వీడన్లో జనాభా రెట్టింపు అయింది. కొంతమంది మేధావుల అభిప్రాయంలో కరువు, తిరుగుబాటును నివారించడానికి అమెరికాకు సామూహిక వలసలు ఏకైక మార్గంగా ఎంచుకున్నారు. 1880 లలో వార్షికంగా జనాభాలో 1% కంటే ఎక్కువ మంది అమెరికాకు వలసవెళ్లారు. ఏదేమైనా స్వీడన్ బలహీనంగా ఉంది. డెన్మార్క్, పాశ్చాత్య యూరోపియన్ దేశాలు పారిశ్రామికీకరణ ప్రారంభించడంతో దాదాపు పూర్తిగా వ్యవసాయ ఆర్థిక వ్యవస్థను నిలుపుకుంది.

స్వీడిష్ వలసదారులు 1905 లో గోథెన్బర్గ్లో నౌకాశ్రయం చేస్తున్నది

చాలామంది ఈ సమయంలో మంచి జీవితం కోసం అమెరికా వైపు చూశారు. 1850, 1910 ల మధ్య ఒక మిలియన్ కంటే ఎక్కువ మంది స్వీడన్లు యునైటెడ్ స్టేట్స్‌కు తరలివెళ్ళారని భావించబడింది. 20 వ శతాబ్దం ప్రారంభంలో గోథెన్బర్గ్ (స్వీడన్ రెండవ పెద్ద నగరం) కంటే స్వీడన్లు చికాగోలో నివసించారు. చాలామంది స్వీడిష్ వలసదారులు మిన్నెసోటాలో ఒక పెద్ద జనాభాతో పాశ్చాత్య యునైటెడ్ స్టేట్స్‌కు తరలి వెళ్లారు. మరికొందరు యునైటెడ్ స్టేట్స్, కెనడాలోని ఇతర ప్రాంతాలకు తరలివెళ్లారు.

19 వ శతాబ్దంలో పారిశ్రామికీకరణ నెమ్మదిగా ఉన్నప్పటికీ స్థిరమైన ఆవిష్కరణలు, వేగంగా జనాభా పెరుగుదల కారణంగా వ్యవసాయ ఆర్థిక వ్యవస్థలో అనేక ముఖ్యమైన మార్పులు జరిగాయి. ఈ ఆవిష్కరణలలో ప్రభుత్వ ప్రాయోజిత కార్యక్రమాలు వ్యవసాయ భూములను తీవ్రంగా ఆక్రమించడం, బంగాళాదుంప వంటి కొత్త పంటల పరిచయం చేసాయి. స్వీడిష్ రైతాంగ వ్యవసాయ విధానం ఎన్నడూ ఐరోపాలో అమలు చేయబడలేదు. స్వీడిష్ వ్యవసాయ సంస్కృతి స్వీడిష్ రాజకీయాల్లో కీలక పాత్ర పోషించడం ప్రారంభించింది. ఇది ఆధునిక కాలంలో ఆధునిక యుగ పార్టీ (ఇప్పుడు సెంటర్ పార్టీగా పిలువబడుతుంది) తో కొనసాగింది. 1870, 1914 మధ్యకాలంలో స్వీడన్ ఈనాడు ఉన్న పారిశ్రామికీకరించబడిన ఆర్థిక వ్యవస్థను అభివృద్ధి చేయటం ప్రారంభించింది.

19 వ శతాబ్దం చివరి భాగంలో (ట్రేడ్ యూనియన్స్ టెంపరేజెంట్ గ్రూపులు, స్వతంత్ర మత సమూహాలు) స్వీడన్లో బలమైన ఉద్యమాలు పుట్టుకొచ్చాయి. ప్రజాస్వామ్య సూత్రాల బలమైన పునాదిని సృష్టించింది. 1889 లో స్వీడిష్ సోషల్ డెమోక్రటిక్ పార్టీ స్థాపించబడింది. ఈ ఉద్యమాలు మొదటి ప్రపంచ యుద్ధం సమయంలో సాధించిన ఆధునిక పార్లమెంటరీ ప్రజాస్వామ్యంలో స్వీడన్ వలసను ప్రేరేపించాయి. 20 వ శతాబ్దంలో పారిశ్రామిక విప్లవం అభివృద్ధి చెందడంతో ప్రజలు క్రమంగా కర్మాగారాల్లో పని చేయడానికి నగరాలకు మారారు, సోషలిస్టు యూనియన్లలో పాల్గొన్నారు. 1917 లో కమ్యూనిస్ట్ విప్లవం నివారించబడింది. పార్లమెంటరిజం తిరిగి ప్రవేశపెట్టిన తరువాత, దేశం ప్రజాస్వామ్యబద్ధమైంది.

మొదటి ప్రపంచ యుద్ధం , రెండవ ప్రపంచ యుద్ధం

స్వీడన్ మొదటి ప్రపంచ యుద్ధంలో అధికారికంగా తటస్థంగా ఉంది. అయినప్పటికీ జర్మనీ ఒత్తిడిలో వారు మిత్రరాజ్యాల శక్తులకు హాని కలిగించే నిర్ణయాలు తీసుకున్నారు. ఓరెసుండ్ కాలువ త్రవ్వించడంతోపాటు మిత్రరాజ్యాల నౌకల రాకపోకలకు దానిని మూసివేసి జర్మన్లు ​​స్వీడిష్ సౌకర్యాలు వాడుకోవడానికి అనుమతించారు. స్వీడిష్ వారి విదేశీ రాయబార కార్యాలయాలకు రహస్య సందేశాలను పంపే సాంకేతికలిపి వాడుకోవడానికి సహకరించారు. స్వీడన్ స్వతంత్రులను వైట్ గార్డ్స్ కోసం జర్మన్లు ​​ఫిన్లాండ్ సివిల్ వార్లో రెడ్స్, రష్యన్ లకు వ్యతిరేకంగా పోరాడటానికి అనుమతి ఇచ్చింది. జర్మనీతో సహకారంతో కొంతకాలం అలెన్ ద్వీపాన్ని ఆక్రమించింది.

రెండవ ప్రపంచ యుద్ధం సమయంలో ఒక స్వీడిష్ సైనికుడు. స్వీడన్ యుద్ధ సమయంలో తటస్థంగా ఉంది

ఆస్కార్ ఫెర్బెర్గ్ సోవియట్ వృత్తిని గడిపిన Vormsi ద్వీపంలో చివరి పురుషుడు ఈస్టోనియా స్వీడన్

మొదటి ప్రపంచ యుద్ధంలోలా రెండో ప్రపంచ యుద్ధం సమయంలో స్వీడన్ తటస్థంగా ఉండేది. అయినప్పటికీ రెండో ప్రపంచ యుద్ధం సమయంలో దాని తటస్థత వివాదాస్పదమైంది. స్వీడన్ యుద్ధసమయంలో చాలా భాగం జర్మనీ ప్రభావంలో ఉంది. ఎందుకంటే మిగిలిన ప్రాంతాలకు సంబంధాలు కంచెల ద్వారా తొలగించబడ్డాయి. స్వీడిష్ ప్రభుత్వం జర్మనీకి పోటీగా ఉండటం లేదని భావించింది. అందువలన కొన్ని రాయితీలు చేసింది. స్వీడన్ కూడా ఉక్కును సరఫరా చేసింది, యుద్ధం అంతటా జర్మనీకి యంత్రాలను తయారు చేసింది. ఏదేమైనా స్వీడన్ నార్వే నిరోధకతకు మద్దతునిచ్చింది. 1943 లో నాజీ నిర్బంధ శిబిరాలకు బహిష్కరణ నుండి డానిష్ యూదులను రక్షించటానికి సహాయపడింది. స్వీడన్ ప్రభుత్వం అనధికారికంగా ఫిన్ల్యాండ్‌కు స్వచ్ఛందంగా, మెటీరియల్‌ను అనుమతించడం ద్వారా వింటర్ వార్, కాంటినెషన్ యుద్ధంలో ఫిన్లాండ్‌కు మద్దతు ఇచ్చింది.

యుద్ధం చివరి సంవత్సరంలో స్వీడన్ మానవతావాద ప్రయత్నాలలో ఒక పాత్ర పోషించటం ప్రారంభించింది. చాలామంది శరణార్థులకు (వీరిలో నాజీల ఆక్రమిత ఐరోపా నుండి అనేక వేలమంది యూదులు ఉన్నారు)ఆశ్రయమిచ్చి అంతర్గత శిబిరాలకు స్వీడిష్ రెస్క్యూ బృందాలకు కృతజ్ఞతలు స్వీకరించారు. పాక్షికంగా స్వీడన్ ప్రధానంగా నార్డిక్ దేశాలు, బాల్టిక్ రాష్ట్రాల్లోని శరణార్థులకు స్వర్గం అయింది. స్వీడిష్ డిప్లొమేట్ " రౌల్ వాలెంబర్గ్ " ఆయన సహచరులు లక్షలాది హంగేరియన్ యూదులకు అభయం ఇచ్చారు. అయినప్పటికీ స్వెడ్స్, ఇతరులు నాజీలకు వ్యతిరేకంగా పోరాడి ఉండవచ్చని వాదించారు.అది ఆక్రమణకు దారితీయగలదని భావించి ఉండవచ్చని భావించారు.

పోస్ట్ - యుద్ధం శకం

Prime Minister Tage Erlander (left) was Prime Minister under the ruling Swedish Social Democratic Party from 1946 to 1969.

స్వీడన్ అధికారికంగా ఒక తటస్థ దేశం, ప్రచ్ఛన్న యుద్ధ సమయంలో నాటో, వార్సా పాక్ట్ సభ్యత్వానికి వెలుపల ఉంది. కానీ స్వీడన్‌కు నాయకత్వం యునైటెడ్ స్టేట్స్, ఇతర పశ్చిమ దేశాలతో బలమైన సంబంధాలను కలిగి ఉంది. యుద్ధం తరువాత స్వీడన్ యూరోప్ పునర్నిర్మాణం కోసం దాని పరిశ్రమను విస్తరించేందుకు ఒక చెక్కుచెదరకుండా పారిశ్రామిక పునాది, సామాజిక స్థిరత్వం, సహజ వనరులను ఉపయోగించుకుంది. స్వీడన్ మార్షల్ ప్రణాళిక కింద సహాయం పొందింది, ఒ.ఇ.సి.డి.లో పాల్గొంది. యుద్ధానంతర శకం సమయంలో దేశంలో స్వీడిష్ సోషల్ డెమోక్రాటిక్ పార్టీ ఎక్కువగా కార్మిక సంఘాలు, పరిశ్రమలతో సహకరించింది. ప్రధానంగా పెద్ద కార్పొరేషన్ల అంతర్జాతీయంగా పోటీతత్వ ఉత్పాదక రంగాలను ప్రభుత్వం చురుకుగా అనుసరించింది.

స్వీడన్ యురోపియన్ ఫ్రీ ట్రేడ్ ఏరియా (ఇ.ఎఫ్.టి.ఎ.) వ్యవస్థాపక దేశాలలో ఒకటి. 1960 లలో ఇ.ఎఫ్.టి.ఎ. దేశాలు తరచుగా ఔటర్ సెవెన్‌గా పిలువబడ్డాయి. అప్పటి-యూరోపియన్ ఎకనామిక్ కమ్యూనిటీ (ఇ.ఇ.సి.) లో ఇన్నర్ సిక్స్‌కు వ్యతిరేకంగా ఉన్నాయి.

స్వీడన్, అనేక పారిశ్రామిక దేశాల లాగా, 1973-74, 1978-79ల ఆయిల్ ఆంక్షల కారణంగా ఆర్థిక తిరోగమనం సంభవించింది. 1980 వ దశకంలో అనేక కీలక స్వీడిష్ పరిశ్రమలు గణనీయంగా పునర్వ్యవస్థీకరించబడ్డాయి. ఓడ నిర్మాణాన్ని నిలిపివేయడంతో, కలప గుజ్జు ఆధునిక పేపరు ​​ఉత్పత్తికి అనుసంధానించబడింది. ఉక్కు పరిశ్రమ కేంద్రీకృతమైంది, ప్రత్యేకించబడింది. మెకానికల్ ఇంజనీరింగ్ రోబోటిస్ చేయబడింది.

1970, 1990 మధ్య మొత్తం పన్ను భారం 10% పైగా అధికరించింది. పశ్చిమ ఐరోపాలోని ఇతర దేశాలతో పోలిస్తే అభివృద్ధి తక్కువగా ఉంది. చివరికి ప్రభుత్వం దేశ స్థూల దేశీయ ఉత్పత్తిలో సగానికి పైగా ఖర్చు చేయడం ప్రారంభించింది. స్వీడన్ జిడిపి తలసరి ఈ సమయంలో తగ్గింది.

సమీప - చరిత్ర

స్వీడన్ 1995 లో యూరోపియన్ యూనియన్లో చేరింది, 2007 లో లిస్బన్ ఒప్పందంలో సంతకం చేసింది

2006 నుండి 2014 వరకు ఫ్రెడరిక్ రీన్ఫెల్ట్ యొక్క సెంటర్-కుడి ప్రభుత్వం స్వీడన్ను పాలించింది

అంతర్జాతీయ మాంద్యం, నిరుద్యోగ వ్యతిరేక విధానాల నుండి ద్రవ్యోల్బణ వ్యతిరేక విధానాలకు విరుద్ధంగా రుణంపై తగినంత నియంత్రణలు ఉండటం వలన 1990 వ దశకం ప్రారంభంలో ద్రవ్య సంక్షోభం కారణంగా ఏర్పడిన రియల్ ఎస్టేట్ వాణిజ్యంలో సంక్షోభం ఏర్పడింది. స్వీడన్ జి.డి.పి. సుమారు 5% తగ్గింది. 1992 లో కరెన్సీపై కేంద్ర బ్యాంకు కొంతకాలం వడ్డీ రేట్లను 500% పెంచింది.

ప్రభుత్వ ప్రతిస్పందన స్వీడన్ పోటీతత్వాన్ని మెరుగుపర్చడానికి సంస్కరణలు అధికరించడానికి వారి సంక్షేమ స్థితిని తగ్గించడం, ప్రభుత్వ సేవలు, వస్తువులని ప్రైవేటీకరించడం చేసారు. చాలామంది రాజకీయ వ్యవస్థలు యురేపియన్ యూనియన్ సభ్యత్వాన్ని ప్రోత్సహించింది, 1994 నవంబరు 13 న యురేపియన్ యూనియన్‌లో చేరడానికి అనుకూలంగా 52.3%తో ప్రజాభిప్రాయసేకరణ ఆమోదించింది. స్వీడన్ 1995 జనవరి 1 జనవరి 1 న యూరోపియన్ యూనియన్‌లో చేరింది. ఒక 2003 ప్రజాభిప్రాయ సేకరణలో స్వీడిష్ ఓటర్లు దేశం యురోమానటరీలో చేరడానికి వ్యతిరేకంగా ఓటు వేశారు. 2006 లో స్వీడన్ తన మొట్టమొదటి మెజారిటీ ప్రభుత్వాన్ని దశాబ్దాలుగా పొందింది, ఎందుకంటే కేంద్ర హక్కు అలయన్స్ ప్రస్తుత సోషల్ డెమొక్రాట్ ప్రభుత్వాన్ని ఓడించింది. వలస వ్యతిరేక స్వీడన్ డెమొక్రాట్స్ వేగవంతమైన పెరుగుదల, 2010 లో రిక్సాడ్‌లో వారి ప్రవేశం తరువాత అలయన్స్ ఒక మైనారిటీ క్యాబినెట్ అయ్యారు.

స్వీడన్ మిలిటరీ మాత్రం అలీనవిధానం అనుసరించినప్పటికీ కాని సాంకేతిక, రక్షణ పరిశ్రమలో ఇతర యూరోపియన్ దేశాలతో విస్తృతమైన సహకారంతో పాటు, నాటో, ఇతర దేశాలతో ఉమ్మడి సైనిక వ్యాయామాలలో పాల్గొంటుంది. ఇతరులతో పాటు స్వీడిష్ కంపెనీలు ఎగుమతి చేసిన ఆయుధాలను ఇరాక్ యుద్ధంలో అమెరికన్ సైన్యం ఉపయోగించాయి.

స్వీడన్‌కు కూడా ఇటీవల సైనిక దళాలలో పాల్గొనటానికి సుదీర్ఘ చరిత్ర ఉంది. ఇందులో ఇటీవల కాలంలో ఆఫ్ఘనిస్తాన్, స్వీడిష్ దళాలు నాటో నేతృత్వంలో ఉన్నాయి.ఇ.యు.లో కొసావో, బోస్నియా, హెర్జెగోవినా, సైప్రస్ దేశాలలో శాంతి భద్రత కార్యకలాపాలను ప్రోత్సహించాయి. స్వీడన్ కూడా అరబ్ స్ప్రింగ్ సమయంలో లిబియాపై ఒక యు.ఎన్. తప్పనిసరి నో ఫ్లై జోన్ అమలులో పాల్గొన్నారు. స్వీడన్ 2009 జూలై 1 నుండి 31 డిసెంబరు వరకు యూరోపియన్ యూనియన్ అధికారస్థానం నిర్వహించింది.

ప్రస్తుత ప్రధాన మంత్రి, స్టీఫన్ లఫ్ఫెన్, అలీ ఖమేనే, ఇరాన్ యొక్క సుప్రీం నాయితో సమావేశంలో

ఇటీవలి దశాబ్దాల్లో స్వీడన్ గణనీయమైన వలసల కారణంగా సాంస్కృతిక వైవిధ్యమైన దేశంగా మారింది; 2013 లో జనాభాలో 15% మంది విదేశీ-జన్మించినట్లు అంచనా వేయబడింది. జనాభాలో అదనంగా 5% మంది ఇద్దరు వలస వచ్చిన తల్లిదండ్రులకు జన్మించారు. వలసదారుల ప్రవాహం కొత్త సామాజిక సవాళ్లను తెచ్చిపెట్టింది. వృద్ధ పోర్చుగీసు వలసదారులు పోలీసు షూటింగ్ తర్వాత 2013 స్టాక్‌హోం అల్లర్లు సహా పలు ఘోరమైన సంఘటనలు చోటు చేసుకున్నాయి. ఈ హింసాత్మక సంఘటనలకు ప్రతిస్పందనగా ఇమ్మిగ్రేషన్ వ్యతిరేక ప్రతిపక్ష పార్టీ స్వీడిష్ డెమొక్రాట్లు వారి వలస వ్యతిరేక విధానాలను వ్యతిరేకించారు.అయితే లెఫ్ట్ వింగ్ ప్రతిపక్ష కేంద్ర ప్రభుత్వం సాంఘిక ఆర్థిక విధానాల వల్ల ఏర్పడిన పెరుగుతున్న అసమానతలను నిందించింది.

2014 లో స్టీఫన్ లాఫెన్ (సోషల్ డెమొక్రాట్స్) సాధారణ ఎన్నికలలో గెలిచి కొత్త స్వీడిష్ ప్రధాన మంత్రి అయ్యారు. స్వీడన్ డెమొక్రాట్లు అధికార బ్యాలెంస్‌ను కలిగి ఉన్నారు, ప్రభుత్వ బడ్జెట్‌కు రిక్స్‌డాగ్ ఓటు వేసారు. అయితే ప్రభుత్వం, అలయంస్‌ల మధ్య ఒప్పందాల కారణంగా ప్రభుత్వం అధికారంలోకి ఊగిసలాడింది. స్వీడన్‌ను 2015 యూరోపియన్ వలస సంక్షోభం తీవ్రంగా ప్రభావితం చేసింది. చివరికి దేశ ప్రవేశానికి సంబంధించిన నిబంధనలను కఠినతరం చేయాలని ప్రభుత్వాన్ని బలవంతం చేసింది. ఎందుకంటే శరత్కాలంలో స్వీడన్, మధ్యప్రాచ్య దేశాల నుండి వేలాదిమంది వచ్చి చేరిన శరణార్ధులను, వలసదారుల కారణంగా ఇప్పటికే ఉన్న నిర్మాణాలు అధికం అయ్యారు.

భౌగోళికం

View of the Stora Sjöfallet National Park

ఉత్తర ఐరోపాలో ఉన్న స్వీడన్ బాల్టీ సముద్రం, బోత్నియా గల్ఫ్కు పశ్చిమాన ఉంది. ఇది సుదీర్ఘ తీరప్రాంతాన్ని అందిస్తుంది, స్కాండినేవియన్ ద్వీపకల్పంలోని తూర్పు భాగాన్ని రూపొందిస్తుంది. పశ్చిమాన స్కాండినేవియన్ పర్వత గొలుసు (స్కందెర్నా), నార్వే నుండి స్వీడన్ను వేరు చేస్తుంది. దేశానికి ఈశాన్య భాగంలో ఫిన్లాండ్ ఉంది. ఇది డెన్మార్క్, జర్మనీ, పోలాండ్, రష్యా, లిథువేనియా, లాట్వియా, ఎస్టోనియాతో సముద్ర సరిహద్దులను కలిగి ఉంది. ఇది ఒరెసండ్ వంతెన ద్వారా కూడా డెన్మార్క్‌తో (నైరుతి) ముడిపడి ఉంది. నార్వేతో ఉన్న సరిహద్దు (1,619 కి.మీ.) యూరోప్‌లో అతి పొడవైన నిరంతర సరిహద్దుగా ఉంది.

స్వీడన్ 55 ° నుండి 70 ° ఉత్తర అక్షాంశం, 11 ° నుండి 25 ° తూర్పురేఖాంశం మద్య (స్టోర డ్రామామ్ ద్వీపం భాగం కేవలం 11 ° పశ్చిమ) మధ్య ఉంటుంది.

Scania in southern Sweden

Sandhamn island, Stockholm archipelago

4,49,964 చ.కి.మీ (1,73,732 చ.మై)వైశాల్యంతో స్వీడన్ ప్రపంచంలో 55 వ అతిపెద్ద దేశంగా ఉంది. ఐరోపాలో 4 వ అతిపెద్ద దేశంగా ఉంది. ఉత్తర ఐరోపాలో అతిపెద్దదిగా ఉంది. స్వీడన్లో అత్యల్ప ఎత్తున క్రిస్టియన్‌స్టాడ్ సమీపంలోని హమ్మర్జోన్ సరస్సు సముద్ర మట్టానికి -2.41 మీ (-7.91 అడుగులు) ఉంది. సముద్ర మట్టానికి 2,111 మీ (6,926 అడుగులు) ఎత్తులో ఉన్న కబ్నెకైస్ దేశంలో అత్యధిక ఎత్తైన ప్రాంతంగా ఉంది.

స్వీడన్ సంస్కృతి, భౌగోళిక స్థితి, చరిత్ర ఆధారంగా 25 రాష్ట్రాలు లేదా భూభాగాలను విభజితమై ఉంది. ఈ ప్రాంతాలు రాజకీయ లేదా పరిపాలనా ప్రయోజనం కానప్పటికీ వారు ప్రజల స్వీయ గుర్తింపులో ముఖ్యమైన పాత్ర పోషిస్తారు. ప్రావిన్సులు సాధారణంగా మూడు పెద్ద భూభాగాలలో భాగాలుగా ఉత్తర నోర్లాండ్, సెంట్రల్ సొవెలాండ్, దక్షిణ గోటాలాండ్లలో కలిసిపోతాయి. తక్కువ జనాభా ఉన్న నార్లాండ్ దేశం భూభాగంలో దాదాపు 60% ఉంది. స్వీడన్‌లో అతి పెద్ద రక్షిత ప్రాంతాలలో " విండెల్జలెన్ నేచర్ రిజర్వ్ " ఉంది. మొత్తం 5,62,772 హెక్టార్లు (సుమారు 5,628 చ.కి.మీ)వైశాల్యంతో ఐరోపాలో అత్యత విశాలమైన అభయారణ్యంగా గుర్తించబడుతుంది.

సుమారు 15% స్వీడన్ భూభాగం ఆర్కిటిక్ సర్కిల్‌కు ఉత్తరంగా ఉంది. ఉత్తరం వైపుగా అటవీప్రాంతాలను అభివృద్ధి చేస్తూ దక్షిణ స్వీడన్ ప్రధానంగా వ్యవసాయంప్రాధాన్యత కలిగిన భూభాగంగా ఉంది. స్వీడన్ మొత్తం భూభాగంలో సుమారు 65% అడవులతో నిండి ఉంది. దక్షిణ స్వీడన్లోని ఓరెసుండ్ రీజియన్లో అత్యధికంగా జనసాంధ్రత ఉంది. పశ్చిమ తీరం వెంట సెంట్రల్ బోహస్లాన్ వరకు, లాలే మెలారెన్, స్టాక్హోమ్ లోయలో ఉంది. గోట్ ల్యాండ్, ఓలాండ్ స్వీడన్ అతిపెద్ద ద్వీపాలుగా ఉన్నాయి. వానెర్న్, వాటర్న్ దాని అతిపెద్ద సరస్సులుగా ఉన్నాయి. రష్యాలోని లేడాగో సరసు, ఒనెగా సరసు తర్వాత యూరోనర్లో వనేర్న్ మూడవ అతిపెద్ద సరసుగా గుర్తించబడుతుంది.మూడవ, నాల్గవ అతిపెద్ద సరస్సులు మెలారెన్, హజల్మెరెన్లతో కలిపి ఈ సరస్సులు దక్షిణ స్వీడన్ ప్రాంతంలో ముఖ్యమైన భాగంగా ఉన్నాయి. దక్షిణాన స్వీడన్ విస్తృత జలమార్గ సౌకర్యం లభ్యత 19 వ శతాబ్దంలో గోటా కెనాల్ నిర్మాణంతో అత్యుపయోగానికి గురైంది. నార్కోపింగ్, గోథెన్బర్గ్ దక్షిణ ప్రాంతంలో ఉన్న బాల్టిక్ సముద్రాన్ని చేరడానికి మధ్య దూరాన్ని సరసు, నదీ నెట్వర్క్ ఉపయోగించి కాలువకు చేరడానికి వీలు కల్పించడం ద్వారా దూరం తగ్గించబడుతుంది.

వాతావరణం

Köppen climate classification types of Sweden

స్వీడన్‌లో అధికభాగం ఉత్తర అక్షాంశంలో ఉన్నప్పటికీ సమశీతోష్ణ వాతావరణం కలిగి ఉంది. ఏడాది పొడవునా ఎక్కువగా నాలుగు విభిన్న రుతువులు, తేలికపాటి ఉష్ణోగ్రతలు ఉన్నాయి. సుదూర దక్షిణప్రాంతంలో శీతాకాలంలో సాధారణంగా బలహీనంగా ఉంటుంది, స్వల్పకాలం హిమపాతం సున్నా ఉష్ణోగ్రత సంభవిస్తుంది. శరదృతువులో చలికాలం ప్రత్యేకమైన కాలం లేకుండా వసంతంగా మారుతుంది. దేశం వాతావరణం మూడు రకాలుగా విభజించబడుతుంది: దక్షిణ భాగంలో గల్ఫ్ స్ట్రీం, సముద్రపు వాతావరణం ఉంటుంది. కేంద్ర భాగం ఆర్ధ్ర ఖండాంతర వాతావరణాన్ని కలిగి ఉంటుంది. ఉత్తరభూభాగం ఉపఉష్ణ వాతావరణం కలిగి , భూభ్రమణం కారణంగా సాధారణ పడమర గాలి ప్రవాహం ఉంటుంది.కాంటినెంటల్ పశ్చిమ తీరాలు (స్కాండినేవియా అన్ని యురేషియా ఖండంలోని పాశ్చాత్య భాగం) ఖండాంతర తూర్పు తీరాల కంటే వెచ్చగా ఉంటాయి; ఉదా. ఇతర ప్రాంతాలతో పోల్చడం ద్వారా దీనిని చూడవచ్చు.కెనడియన్ నగరాలు వాంకోవర్, " హాలిఫాక్స్ , నోవా స్కోటియా " పరస్పరం పశ్చిమ తీరంలో వాంకోవర్ శీతాకాలం చాలా తక్కువగా ఉంటుంది; ఉదాహరణకు సెంట్రల్, దక్షిణ స్వీడన్‌లో రష్యా, కెనడా, ఉత్తర యునైటెడ్ స్టేట్స్ అనేక భాగాల కంటే చాలా తక్కువగా ఉండే శీతాకాలాలు ఉన్నాయి. దాని అధిక అక్షాంశం కారణంగా పగటి సమయం బాగా మారుతుంది. ఆర్కిటిక్ సర్కిల్‌కు ఉత్తరప్రాంతంలో ప్రతి వేసవిలో సూర్యుడు అస్థమించడు. ప్రతి శీతాకాలంలో సూర్యుడ్ ఉదయించడు. రాజధానిలో, స్టాక్‌హోంలో పగటిసమయం జూన్ చివరిలో 18 గంటల కంటే ఎక్కువ ఉంటుంది. డిసెంబరు చివరిలో కేవలం 6 గంటలు మాత్రమే ఉంటుంది. స్వీడన్ సంవత్సరానికి 1,100 - 1,900 గంటల సూర్యరశ్మిని అందుకుంటుంది. జూలైలో దేశంలోని ఉత్తర, దక్షిణ ప్రాంతాల మధ్య ఉష్ణోగ్రతలలో తేడా లేదు. పర్వతాలలో మినహాయించి మొత్తం దేశం +15.0 సి - + 17.5 సి (2.5 డిగ్రీల వ్యత్యాసం) పరిధిలో జూలై-సగటు ఉష్ణోగ్రత ఉంటుంది. జనవరి-సగటు ఉష్ణోగ్రతలు గడ్డకట్టే పాయింట్ నుండి క్రిందికి మారుతూ ఉంటాయి. ఫిన్లాండ్ సరిహద్దులో 15 సి (15 డిగ్రీల వ్యత్యాసం) ఉంటుంది.

The Scandinavian Mountains

1947 లో మలిల్లాలో స్వీడెన్లో నమోదైన అత్యధిక ఉష్ణోగ్రత 38 ° సె (100 ° ఫా) ఉండగా 1966 లో వూగ్గట్జాలెంలో అత్యల్ప ఉష్ణోగ్రతగా - 52.6 ° సె (-62.7 ° ఫా). స్వీడన్‌లో ఉష్ణోగ్రతల అంచనాలను ఫెనోస్కాండియన్ లాండ్‌మాస్ భారీగా ప్రభావితం చేస్తుంది. అలాగే ఖండాంతర ఐరోపా, పశ్చిమ రష్యా ద్వారా వేడి లేదా చల్లని గాలి సులభంగా స్వీడన్‌కు రవాణా చేయబడుతుంది. స్వీడన్ దక్షిణాది ప్రాంతాల్లో చాలా వరకు సమీపంలోని బ్రిటీష్ దీవులలో దాదాపుగా ప్రతిచోటా ఉన్న వెచ్చని వేసవికాలాలు, అట్లాంటిక్ తీరప్రాంత ఖండాన్ని ఉత్తర స్పెయిన్‌ ఉన్నట్లు ఉంటుంది. అయితే శీతాకాలంలో అదే అధిక-పీడన వ్యవస్థల కారణంగా కొన్నిసార్లు మొత్తం దేశంలో ఉష్ణోగ్రతలు ఘనీభవన స్థాయికి పడిపోతాయి. అట్లాంటిక్ నుండి సముద్ర మట్టం మోడరేషన్ ఉంది. సమీపంలోని రష్యా కంటే స్వీడిష్‌లో కాంటినెంటల్ వాతావరణం తక్కువగా ఉంటుంది. ఉత్తర, దక్షిణ ప్రాంతాల మధ్య ఉష్ణోగ్రత నమూనాలు విభిన్నమైనప్పటికీ వేసవి వాతావరణం పెద్ద అక్షాంశ భేదాల ఉన్నప్పటికీ మొత్తం దేశంలో వాతావరణం ఆశ్చర్యకరంగా ఉంటుంది. దక్షిణంవైపు నుండి లోతట్టు ప్రాంతాలపై విస్తరించిన విస్తృత బాల్టిక్ సముద్రం, అట్లాంటిక్ గాలితో దక్షిణప్రాంతంలో విస్తారంగా ఉన్న నీటి కారణంగా ఇది ఏర్పడింది.

హిమ-రహిత అట్లాంటిక్ సముద్రపు గాలిని స్వీడన్ శీతాకాలాన్ని తేలికగా మారుస్తుంది. తక్కువ-పీడన వ్యవస్థలు శీతాకాలం వాయిదా వేస్తుంది. దేశంలోని దక్షిణప్రాంతంలో దీర్ఘాకాల రాత్రులు విస్తారమైన మేఘాల కారణంగా మంచుతో ఘనీభవిస్తుంటాయి. ఈసమయంలో శీతాకాలంలో చివరకు విచ్ఛిన్నమై పగటి గంటలు త్వరగా అధికరిస్తాయి. పగటి ఉష్ణోగ్రతలు వసంతకాలం త్వరగా అధికరిస్తుంది. స్పష్టమైన రాత్రులు ఎక్కువ సంఖ్యలో ఉండి ఏప్రిల్ చివరి నాటికి మంచు చాలా బాగా దక్షిణప్రాంతానికి పరిమితమై ఉండిపోతాయి. తక్కువ పీడన వ్యవస్థలు బలహీనంగా ఉన్నప్పుడు చల్లని చలికాలం జరుగుతుంది. ఉదాహరణకి, స్టాక్హోంలో అత్యల్ప నెలలో (1987 జనవరి) రికార్డు స్థాయిలో జనవరి నెల అత్యంత సుందరమైనదిగా ఉంటుంది. సముద్ర, ఖండాంతర వాయువులు తక్కువ, అధిక పీడన వ్యవస్థల బలం కూడా అత్యంత వైవిధ్యమైన వేసవికాలాలను ఇస్తుంది. వేడి ఖండాంతర గాలి దేశాన్ని తాకినప్పుడు తీర ప్రాంతాలలో కూడా దీర్ఘ కాలాలు, చిన్న రాత్రులు తరచుగా ఉష్ణోగ్రతలు 30 ° సె (86 ° ఫా) ఉంటుంది.లోతట్టు ప్రాంతాల్లో రాత్రులు సాధారణంగా చల్లగా ఉంటాయి. తీర ప్రాంతాలు వెచ్చని వేసవికాల సమయంలో మితమైన సముద్ర ప్రభావము వలన 20 ° సె (68 ° ఫా) పైన ఉన్న ఉష్ణమండల రాత్రులు అని పిలవబడడం చూడవచ్చు. వేసవికాలాలు ముఖ్యంగా దేశంలోని ఉత్తరాన చల్లగా ఉంటాయి. రుతువులు పరివర్తనలో సాధారణంగా చాలా విస్తృతమైనవిగా ఉంటాయి. స్కానియాలో మినహా స్వీడన్ భూభాగంలో నాలుగు-సీజన్ వాతావరణాలు వర్తిస్తాయి. ఇక్కడ కొన్ని సంవత్సరాలు వాతావరణం (దిగువ పట్టికను చూడండి) లేదా ధ్రువ మైక్రోక్లైమేట్స్ ఉన్న అధిక లాప్లాండ్ పర్వతాలలో రికార్డ్ చేయవు.

సగటున స్వీడన్‌లో అధికభాగం ప్రతి సంవత్సరం 500 - 800 మి.మీ (20 – 31 in) వర్షాన్ని పొందుతుంది. దీని వలన ఇది ప్రపంచ సగటు కంటే చాలా అధికంగా ఉంటుంది. దేశం నైరుతి భాగం 1,000 - 1,200 మిల్లీమీటర్లు (39 - 47 లో) మధ్య ఎక్కువ వర్షపాతం ఉంటుంది. ఉత్తరాన ఉన్న కొన్ని పర్వత ప్రాంతాలలో 2,000 మి.మీ (79 అం) వరకు ఉన్నట్లు అంచనా వేయబడింది. ఉత్తర ప్రాంతాల్లో వ్యత్యాసంగా దక్షిణ, సెంట్రల్ స్వీడన్ కొన్ని శీతాకాలాలలో దాదాపుగా మంచు ఉండదు. నార్వే, వాయవ్య స్వీడన్ స్కాండినేవియన్ పర్వతాల వర్షం నీడలో ఉంది. వేసవిలో చల్లని, తడి గాలి నిరోధించడం దేశంలో ఎక్కువ భూభాగం వెచ్చని, పొడి వేసవికి దారితీస్తుంది.

Swedish Meteorological Institute, SMHI's monthly average temperatures of some of their weather stations – for the latest scientific full prefixed thirty-year period 1961–1990 Next will be presented in year 2020. The weather stations are sorted from south towards north by their numbers.

stn.nr.	station	Jan	Feb	Mar	Apr	May	Jun	Jul	Aug	Sep	Oct	Nov	Dec	Annual
5337	Malmö	0.1	0.0	2.2	6.4	11.6	15.8	17.1	16.8	13.6	9.8	5.3	1.9	8.4
6203	Helsingborg	0.6	−0.1	2.0	6.0	11.2	15.3	16.7	16.6	13.6	9.9	5.2	1.8	8.3
6451	Växjö	−2.8	−2.8	0.0	4.7	10.2	14.3	15.3	14.9	11.2	7.0	2.3	−1.2	6.1
7839	Visby	−0.5	−1.2	0.7	4.1	9.5	14.0	16.4	16.0	12.5	8.6	4.3	1.2	7.1
7447	Jönköping	−2.6	−2.7	0.3	4.7	10.0	14.5	15.9	15.0	11.3	7.5	2.8	−0.7	6.3
7263	Göteborg	−0.9	−0.9	2.0	6.0	11.6	15.5	16.6	16.2	12.8	9.1	4.4	1.0	7.8
8323	Skövde	−2.8	−2.9	0.0	4.6	10.6	15.0	16.2	15.2	11.1	7.1	2.2	−1.1	6.3
8634	Norrköping	−3.0	−3.2	0.0	4.5	10.4	15.1	16.6	15.5	11.3	7.2	2.2	−1.4	6.3
9516	Örebro	−4.0	−4.0	−0.5	4.3	10.7	15.3	16.5	15.3	10.9	6.6	1.3	−2.4	5.8
9720	Stockholm Bromma	−3.5	−3.7	−0.5	4.3	10.4	15.2	16.8	15.8	11.4	7.0	2.0	−1.8	6.1
9739	Stockholm Arlanda	−4.3	−4.6	−1.0	3.9	9.9	14.8	16.5	15.2	10.7	6.4	1.2	−2.6	5.5
10458	Mora	−7.4	−7.2	−2.4	2.5	9.1	14.1	15.4	13.5	9.3	4.9	−1.6	−6.1	3.7
10740	Gävle	−4.8	−4.5	−1.0	3.4	9.3	14.6	16.3	14.9	10.6	6.0	0.6	−3.3	5.2
12724	Sundsvall	−7.5	−6.3	−2.3	2.5	8.2	13.8	15.2	13.8	9.4	4.8	−1.5	−5.7	3.6
13410	Östersund	−8.9	−7.6	−3.5	1.3	7.6	12.5	13.9	12.7	8.2	3.8	−2.4	−6.3	2.6
14050	Umeå	−8.7	−8.3	−4.0	1.4	7.6	13.3	15.6	13.8	9.0	4.0	−2.3	−6.4	2.9
15045	Skellefteå	−10.2	−8.7	−4.2	1.2	7.6	13.6	15.7	13.5	8.5	3.2	−3.4	−7.5	2.5
16288	Luleå	−12.2	−11.0	−6.0	0.3	6.6	13.0	15.4	13.3	8.0	2.6	−4.5	−9.7	1.3
16395	Haparanda	−12.1	−11.4	−6.8	−0.5	6.1	12.8	15.4	13.2	8.0	2.5	−4.2	−9.5	1.1
16988	Jokkmokk	−17.5	−14.9	−8.6	−1.1	5.9	12.2	14.3	11.8	5.7	−0.2	−9.3	−14.6	-1.4
17897	Tarfala (a mountain peak)	−11.8	−11.3	−10.6	−7.5	−1.9	3.2	6.4	5.3	0.8	−3.9	−7.9	−10.7	-4.2
18076	Gällivare	−14.3	−12.5	−8.4	−1.9	5.0	11.0	13.0	10.7	5.6	−0.6	−8.1	−12.2	-1.1
18094	Kiruna	−13.9	−12.5	−8.7	−3.2	3.4	9.6	12.0	9.8	4.6	−1.4	−8.1	−11.9	-1.7

అరణ్యాలు

Map of Sweden's five major vegetation zones

స్వీడన్ ఉత్తర, దక్షిణ ప్రాంతం (అక్షాంశాల ఉత్తర 55:20:13, ఉత్తర 69:03:36 మధ్య విస్తరించింది) ముఖ్యంగా శీతాకాలంలో భారీ వాతావరణ మార్పులకు కారణమవుతుంది. నాలుగు సీజన్ల కాలం, బలం ఈప్రాంతంలో వివిధ ప్రదేశాల్లో పెరుగుతున్న మొక్కలు పెరగడంలో ప్రధానపాత్ర వహిస్తాయి. స్వీడన్ ఐదు ప్రధాన వృక్ష ప్రాంతాలుగా విభజించబడింది. ఇవి:

• దక్షిణ ఆకురాల్చే అడవుల జోన్
• దక్షిణ శంఖాకార వృక్షజాలం
• ఉత్తర శంఖాకార అడవులు, లేదా టైగా
• ఆల్పైన్-బిర్చ్ జోన్
• వృక్షరహిత పర్వత ప్రాంతం

స్వీడన్లో కుడివైపున మ్యాప్, వృక్ష జాతులు చూడండి.

దక్షిణ ఆకురాలు అరణ్యభూభాగం

ఇది నేమోరల్ ప్రాంతం అని కూడా పిలువబడుతుంది. దక్షిణ ఆకురాల్చు అడవుల జోన్ డెన్మార్క్, సెంట్రల్ యూరప్ పెద్ద భాగాలను కలిగి ఉన్న పెద్ద వృక్షజాలం భాగం. ఇది చాలా పెద్ద వ్యవసాయ ప్రాంతాలుగా మారినప్పటికీ ఇప్పటికీ పెద్ద, చిన్న అడవులు ఉన్నాయి. ఈ ప్రాంతం చెట్లు, పొదల పెద్ద సంపద కలిగి ఉంటుంది. అత్యంత ప్రబలమైన చెట్టు బీచ్, కానీ ఓక్ చిన్న అడవుల నుండి లభిస్తుంది. ఒకప్పుడు అడవులుగా ఏర్పడిన ఎల్మ్‌ వృక్షాలు, డచ్ ఎల్మ్ వ్యాధి కారణంగా భారీగా తగ్గించబడ్డాయి. ఈ జోన్‌లో ఇతర ముఖ్యమైన చెట్లు, పొదలు హార్న్బీమ్, పెద్ద లేత గోధుమ రంగు, ఫ్లై హనీసకేల్, లెండెన్ (సున్నం), స్పిన్టిల్, యూవ్, అడర్ బుక్థ్రోన్, బ్లాక్థ్రోన్, ఆస్పెన్, యూరోపియన్ రోవన్, స్వీడిష్ వైట్బీమ్, జునిపెర్, యూరోపియన్ హాల్లీ, ఐవీ, డాగ్వుడ్, మేట్ విల్లో, లర్చ్, పక్షి చెర్రీ, అడవి చెర్రీ, మాపుల్, బూడిద, చిక్కలు వెంట వృత్తము, ఇసుక నేల బిర్చ్ పైన్తో పోటీ పడతాయి. స్ప్రూస్ స్థానిక వృక్షం కాదు. అయితే 1870, 1980 మధ్యలో పెద్ద ప్రాంతాలు దానితో నాటబడ్డాయి. ఇవి వారి స్థానిక పరిధిని దాటి ఇక్కడ పెరుగుతూ ఉన్నాయి. వెలుపల ఉండటం వలన అవి చాలా త్వరగా పెరుగుతాయి, చెట్టు వలయాల మధ్య పెద్ద దూరాలు అధికనాణ్యత కలిగిస్తాయి. తరువాత కొన్ని స్ప్రూస్ చెట్లు సరైన ఎత్తుకు చేరుకునే ముందు మరణించటం ప్రారంభించాయి, తుఫానుల సమయంలో చాలా ఎక్కువ శంఖాకార చెట్లు పడిపోతుంటాయి. గత 40-50 సంవత్సరాలలో మాజీ స్ప్రూస్ మొక్కల పెద్ద ప్రాంతాలు ఆకురాల్చే అడవులతో పునఃస్థాపించబడ్డాయి.

దక్షిణ కోనిఫెరస్ అరణ్యభూభాగం

దక్షిణ కనేఫెరస్ అడవుల బొరియో నెమొరల్ ప్రాంతంగా కూడా పిలువబడుతుంది. (లైమ్స్ ఓర్లాండింకస్)ఇది ఉత్తరప్రాంతంలోని ఓక్ ప్రాంతాన్ని పరిమితం చేస్తుంది. ఈ జోన్ దక్షిణ భాగాలలో శంఖాకార జాతులు ప్రధానంగా స్ప్రూస్, పైన్, వివిధ ఆకురాల్చే చెట్లు కలిపి ఉంటాయి. బిర్చ్ ఎక్కువగా ప్రతిచోటా పెరుగుతుంది. బీచ్ ఉత్తర సరిహద్దు ఈ జోన్‌ను దాటుతుంది. ఇది ఓక్‌లా బూడిద రంగులో ఉండదు. దాని సహజ ప్రదేశంలో కూడా నాటబడిన స్ప్రూస్ సాధారణంగా చాలా దట్టమైన అడవులుగా ఉన్నాయి. దక్షిణ ప్రాంతాలలో స్ప్రుష్టాలు చాలా గట్టిగా పెరుగుతాయి.

ఉత్తర కోనిఫెరస్ అరణ్యభూభాగం (తైగా)

ఓక్ సహజ సరిహద్దుకు ఉత్తరాన శంఖాకార వృక్షజాలం మొదలవుతుంది. ఆకురాల్చే జాతులలో బిర్చ్ ఏకైక జాతిగా ప్రాముఖ్యత వహిస్తుంది.పైన్, స్ప్రూస్ ప్రబలంగా ఆధిక్యత వహిస్తూ ఉన్నాయి. కానీ అడవులు నెమ్మదిగా స్థిరంగా కానీ తప్పనిసరిగా అరుదుగా ఉత్తర దిశగా పెరుగుతాయి. ఉత్తరాన చెట్ల మధ్య పెద్ద దూరాల కారణంగా చెట్లన్నీ నిజమైన అడవులని ఏర్పరుస్తాయి.

ఆల్ఫైన్ - బిర్చ్ , బారె పర్వతభూభాగం

స్కాండినేవియన్ పర్వతాలలోని ఆల్ఫైన్ బిర్చి జోన్‌లో బిర్చ్ (బెటులా ప్యూబెసెంస్ లేదా బి.టార్ట్యూసా)మాత్రమే పెరుగుతాయి. ఈ వృక్షజాలం వృక్షరహిత పర్వత ప్రాంతం వాద ఆగిపోతుంది.

జనాభా వివరాలు

2007 ఏప్రిల్ గణాంకాలను అనుసరించి స్వీడన్ మొత్తం జనాభా 9,131,425 గా అంచనా వేయబడింది.

ఆర్ధికరంగం

Gross Regional Product (GRP) per capita in thousands of kronor (2014)

Nordstan is one of the largest shopping malls in northern Europe

స్వీడన్ తలసరి జి.డి.పి. (స్థూల దేశీయ ఉత్పత్తి) పరంగా ప్రపంచంలోని ఏడవ సంపన్న దేశంగా ఉంది. స్వీడన్ పౌరులు అధిక జీవన ప్రమాణాలు అనుభవవిస్తున్నారు. స్వీడన్ ఎగుమతి ఆధారిత మిశ్రమ ఆర్థిక వ్యవస్థ. కలప, జలశక్తి, ఇనుము ధాతువు వాణిజ్యం వనరు స్థావరంగా ఉంది. స్వీడన్ ఇంజనీరింగ్ రంగం ఉత్పత్తి, ఎగుమతులలో 50% వాటాను కలిగి ఉంది. టెలీకమ్యూనికేషన్స్, ఆటోమోటివ్ పరిశ్రమ, ఫార్మాస్యూటికల్ పరిశ్రమలు కూడా చాలా ప్రాముఖ్యత కలిగి ఉన్నాయి. స్వీడన్ ప్రపంచంలో తొమ్మిదవ అతిపెద్ద ఆయుధ ఎగుమతిదారుగా ఉంది. జి.డి.పి., ఉపాధిలో 2% వ్యవసాయం భాగస్వామ్యం వహిస్తుంది. దేశంలో టెలిఫోన్, ఇంటర్నెట్ యాక్సెస్ వ్యాప్తి అత్యధికంగా ఉంది.

ట్రేడ్ యూనియన్లు, యజమానుల సంఘాలు, సామూహిక ఒప్పందాలు ఉద్యోగులు అధికంగా నియమితులై ఉన్నారు. మొత్తం పరిశ్రమలు సమష్టి ఒప్పందాలను విస్తరించే ప్రభుత్వ యంత్రాంగాలు లేనప్పటికీ, సామూహిక ఒప్పందాల అధిక కవరేజ్ సాధించబడింది. సామూహిక బేరసారాల ప్రధాన పాత్ర, అత్యధిక కవరేజ్ సాధించి స్వీడిష్ స్వీయ నియంత్రణలో ప్రభుత్వ నియంత్రణపై (కార్మిక మార్కెట్ పార్టీలు తమ నియంత్రణలు) ఆధిపత్యాన్ని ప్రతిబింబిస్తాయి. 2007 లో స్వీడిష్ నెట్ సిస్టం మార్చబడినప్పుడు. నిరుద్యోగం నిరోధించడానికి నిధుల గణనీయంగా అధికరించాయి. యూనియన్ డెన్సిటీ, సాంద్రత నిరుద్యోగ నిధులలో గణనీయంగా తగ్గింది.

స్వీడిష్ వోల్వో భారీ డ్యూటీ ట్రక్కుల రెండవ అతిపెద్ద తయారీదారు

2010 లో స్వీడన్ అతితక్కువగా ఆదాయం ఉన్న దేశాలలో మూడవ స్థానంలో ఉంది. 0.25 వద్ద-జపాన్, డెన్మార్కుల కంటే కొంచెం ఎక్కువగా ఉంది. స్వీడన్‌లో ఆదాయం అసమానత తక్కువగా ఉంది. ఏదేమైనా స్వీడన్ సంపద 0.853 గినీ కోఎఫీషియంట్ అభివృద్ధి చెందిన దేశాలలో రెండవది, యూరోపియన్, నార్త్ అమెరికన్ సగటుల కంటే సంపద అసమానత్వం అత్యధికంగా ఉంది. ఒక పునర్వినియోగపరచదగిన ఆదాయం ఆధారంగా ఆదాయ అసమానత గినీ కోఎఫీషియంట్ భౌగోళిక పంపిణీ స్వీడన్లోని వివిధ ప్రాంతాలు, మునిసిపాలిటీలలో మారుతుంది. స్టాఖోం వెలుపల ఉన్న డాండెరిద్ స్వీడన్ అత్యధిక గినా కోఎఫీషియంట్ ఆఫ్ ఆదాయ అసమానత 0.55 వద్ద ఉంది, హార్వోస్ సమీపంలోని హాఫోర్స్ 0.25 కి తక్కువగా ఉంటుంది. స్టాక్హోమ్, స్కానియాలలో స్వీడన్లోని అత్యధిక జనసాంద్రత గల రెండు ప్రాంతాలుగా ఉన్నాయి. ఆదాయం గిని కోఎఫీషియంట్ 0.35, 0.55 మధ్య ఉంటుంది.

స్వీడిష్ ఆర్థికవ్యవస్థ ఒక పెద్ద విజ్ఞాన-ఇంటెన్సివ్, ఎగుమతి-ఆధారిత తయారీ రంగం కలిగి ఉంటుంది; పెరుగుతున్న కానీ చిన్న, వ్యాపార సేవా రంగం; అంతర్జాతీయ ప్రమాణాల ద్వారా ఒక పెద్ద ప్రజా సేవ రంగం ఉన్నాయి. తయారీ, సేవలలో పెద్ద సంస్థలు, స్వీడిష్ ఆర్థికవ్యవస్థను ఆధిపత్యం చేస్తాయి. జి.డి.పి.లో 9.9% అధిక, ఉన్నత-స్థాయి సాంకేతిక ఉత్పాదన ఖాతాలు ఉన్నాయి. వాల్వొ,ఎరిక్సన్,స్కెంస్కా, సోనీ ఎరిక్సన్ మొబైల్ కమ్యూనికేషన్స్ ఎ.బి, స్వెంస్కా సెల్యులోసా అక్తియోబొలగెట్, ఎలెక్ట్రోలక్స్, వోల్వో పెర్సావ్నగర్, టెలియాస్నోరా, సాండ్విక్, స్కానియా,ఐ.సి.ఎ, హెన్నెస్ & మారిజిజ్,ఐక్యా, నార్డియా, ప్రీమ్, అట్లాస్ కోప్కో, సెక్యూరిటాస్, నార్డ్స్టార్నానన్, ఎస్.కె.ఎఫ్. స్వీడన్ పరిశ్రమలో అత్యధిక భాగం ప్రైవేటుగా నియంత్రించబడుతుంది. అనేక ఇతర పారిశ్రామిక పాశ్చాత్య దేశాలతో కాకుండా చారిత్రాత్మక ప్రమాణాలకు అనుగుణంగా ఉన్న సంస్థలు తక్కువ ప్రాధాన్యతను కలిగి ఉన్నాయి.

స్వీడన్లో రియల్ GDP పెరుగుదల, 1996-2006

తృతీయ విద్య పూర్తి చేసిన శ్రామిక బలంలో మూడింటితో పోలిస్తే సుమారు 4.5 మిలియన్ స్వీడిష్ నివాసితులు పనిచేస్తున్నారు. జి.డి.పి ఒక గంట పనికి 31 డాలర్లు. స్పెయిన్లో US $ 22, సంయుక్త రాష్ట్రాలలో US $ 35 తో పోలిస్తే 2006 లో US $ 31 వద్ద స్వీడన్ ప్రపంచంలో తొమ్మిదవ స్థానంలో ఉంది. ఆర్థికవ్యవస్థకు సంవత్సరానికి జిడిపి సంవత్సరానికి 2.5% పెరుగుతోంది, వాణిజ్య పరంగా సమతుల్య ఉత్పాదకత పెరుగుదల 2%గా ఉంది. ఒ.ఇ.సి.డి. ప్రకారం సడలింపు, ప్రపంచీకరణ, సాంకేతిక రంగ వృద్ధి ఉత్పాదకత కీలంకంగా ఉన్నాయని భావిస్తున్నారు. స్వీడన్ ప్రైవేటీకరించిన పెన్షన్లలో ప్రపంచ ఉన్నతస్థానంలో ఉంది. పెన్షన్ నిధుల సమస్యలు అనేక ఇతర పశ్చిమ యూరోపియన్ దేశాలతో పోలిస్తే చాలా తక్కువగా ఉన్నాయి. గోపెన్బర్గ్ పురపాలక సిబ్బంది పాల్గొనడంతో 2014 లో ప్రారంభమవుతుంది. జీతం కోల్పోకుండా ఆరు గంటల పాటు పనిచేసే పనితీరును పరీక్షించడానికి ఒక పైలట్ కార్యక్రమం రూపొందించబడింది. స్వీడిష్ ప్రభుత్వం తగ్గిపోతున్న అనారోగ్య సెలవు దినాలు, సామర్థ్యాన్ని పెంచడం ద్వారా దాని ఖర్చులను తగ్గించాలని కోరింది.

Sweden is part of the Schengen Area and the EU single market.

సాధారణ కార్మికుడు పన్నుల చీలిక తర్వాత (అతని లేదా ఆమె) కార్మిక ఖర్చులలో 40% తిరిగి పొందుతాడు. స్వీడన్ మొత్తంజి.డి.పి మొత్తం 1990 లో 52.3%కి చేరుకుంది. 1990-1991లో దేశంలో రియల్ ఎస్టేట్, బ్యాంకింగ్ సంక్షోభం తలెత్తింది. తదనంతర కాలంలో పన్ను శాతం కోతలు, పన్ను పునాదిని విస్తరించడానికి 1991 లో పన్ను సంస్కరణలను ఆమోదించింది. 1990 నుండి స్వీడన్ వసూలు చేసిన జి.డి.పిలో పన్నుల శాతం తగ్గిపోయాయి. అత్యధిక ఆదాయం పొందినవారికి అత్యధికంగా పన్నులు తగ్గించబడ్డాయి. 2010 లో దేశం జి.డి.పిలో 45.8% పన్నులుగా సేకరించబడింది. ఒ.ఇ.సి.డి. దేశాలలో రెండవ స్థానంలో ఉంది. ఇది సంయుక్త లేదా దక్షిణ కొరియాకు దాదాపు రెండింతలు. పన్ను ఆదాయం-ఆర్ధికంగా ఉపాధి కల్పించడానికి వినియోగిస్తూ స్వీడిష్ శ్రామిక బలంలో మూడవ భాగానికి సహకారం అంబిస్తున్నాయి. ఇది చాలా ఇతర దేశాల కంటే గణనీయంగా అధిక సంఖ్యలో ఉంటుంది. 1990 లో సంస్కరణలు ప్రారంభంలో అమలులోకి వచ్చిన తరువాత మొత్తంమీద జి.డి.పి పెరుగుదల వేగవంతమైంది.

ప్రపంచ ఆర్థిక పోటీ నివేదిక 2012-2013లో వరల్డ్ ఎకనామిక్ ఫోరం ప్రకారం స్వీడన్ ప్రపంచంలో నాలుగో అత్యంత పోటీతత్వం కలిగిన ఆర్థిక వ్యవస్థగా ఉంది. 2014 గ్లోబల్ గ్రీన్ ఎకానమీ ఇండెక్స్ (జి.జి.ఇ.ఐ.) లో స్వీడన్ అగ్రస్థానంలో నిలిచింది. స్వీడన్ ఐ.ఎం.డి. వరల్డ్ కాంపిటిటివ్ ఇయ్యూబుక్ 2013 లో 4 వ స్థానంలో ఉంది. టొరాంటో విశ్వవిద్యాలయం అమెరికా ఆర్థికవేత్త ప్రొఫెసర్ రిచర్డ్ ఫ్లోరిడాచే ది ఫ్లైట్ ఆఫ్ ది క్రియేటివ్ క్లాస్ అనే పుస్తకం ప్రకారం స్వీడన్ వ్యాపారం కోసం ఐరోపాలో ఉత్తమ సృజనాత్మకత కలిగి ఉందని ప్రపంచంలో అత్యంత ప్రయోజనకరంగా ఉన్న కార్మికుల ప్రతిభకు అయస్కాంతం కావాలని అంచనా వేయబడింది. వ్యాపార-ప్రతిభ సాంకేతిక పరిజ్ఞానం, సహనం కొరకు ఇది చాలా ఉపయోగకరంగా ఉన్నట్లు సృజనాత్మకత కొలిచేందుకు ఇండెక్స్‌ను సంకలనం చేసింది. స్వీడన్ దాని సొంత కరెన్సీ, స్వీడిష్ క్రోనా (ఎస్.ఇ.కె) ను నిర్వహిస్తుంది. స్వీడన్లు ఒక ప్రజాభిప్రాయ సేకరణలో స్వీడన్లు యూరోను తిరస్కరించబడింది. 1668 లో స్థాపించబడిన ప్రపంచంలోని అతిపురాతన కేంద్ర బ్యాంకు స్వీడిష్ రిక్స్బ్యాంక్ ప్రస్తుతం ద్రవ్యోల్బణ లక్ష్యం 2%తో ధర స్థిరత్వంపై దృష్టి కేంద్రీకరిస్తోంది. ఒ.ఇ.సి.డి చే 2007 లో స్వీడన్ ఎకనామిక్ సర్వే ప్రకారం స్వీడన్‌లో సగటు ద్రవ్యోల్బణం 1990 మధ్యకాలం నుంచి యూరోపియన్ దేశాల్లో అతి తక్కువగా ఉంది. ప్రపంచీకరణ సడలింపు, సత్వర వినియోగం కారణంగా ఇది చాలా తక్కువగా ఉంది.

అతిపెద్ద వాణిజ్య సంబంధాలు జర్మనీ, యునైటెడ్ స్టేట్స్, నార్వే, యునైటెడ్ కింగ్డం, డెన్మార్క్, ఫిన్లాండ్లతో ఉన్నాయి.

1980 వ దశకంలో ఆర్థిక సడలింపు ఆస్తి విఫణులపై తీవ్రంగా ప్రభావం చూపింది. ఇది ఒక బుడగగా చివరకు 1990 ల ప్రారంభంలో ఒక పతనావస్థకు దారితీసింది. వాణిజ్య ఆస్తి ధరలు మూడింట రెండు వంతులకు పడిపోయాయి. ఫలితంగా రెండు స్వీడిష్ బ్యాంకులను ప్రభుత్వం స్వాధీనపర్చుకుంది. తరువాతి రెండు దశాబ్దాలలో ఆస్తి రంగం బలపడింది. 2014 నాటికి శాసనసభ్యులు, ఆర్థికవేత్తలు, ఐ.ఎం.ఎఫ్. మళ్లీ నివాస గృహాల ధరల పెరుగుదల, వ్యక్తిగత తనఖా రుణాల విస్తరణ ఒక బుడగగా మారగలదని హెచ్చరించారు. గృహ రుణాల నుండి ఆదాయం 170% కంటే ఎక్కువగా అధికరించింది. జోన్సింగ్ సంస్కరణను పరిగణనలోకి తీసుకునేందుకు శాసనసభ్యులను పిలుపునిచ్చారు. డిమాండ్ అందుబాటులో ఉన్న వాటి కంటే ఎక్కువ ధరలను పెంచడంతో ఎక్కువ గృహనిర్మాణాలను ఉత్పత్తి చేయటానికి ఇతర మార్గాలను పిలిచింది. 2014 ఆగస్టు నాటికి గృహ రుణగ్రహీతలలో 40% వడ్డీ-మాత్రమే రుణాలు కలిగివుండగా, వారికి తిరిగి చెల్లించటానికి 100 సంవత్సరాల సమయం పడుతుందని ప్రిన్సిపాల్ తిరిగి చెల్లించకపోవడం.

విద్యుత్తు

Ringhals Nuclear Power Plant, located south of Gothenburg

స్వీడన్ శక్తి మార్కెట్ అధికంగా ప్రైవేటీకరించబడింది. నోర్డిక్ ఎనర్జీ మార్కెట్ ఐరోపాలో మొట్టమొదటి సరళీకృత శక్తి మార్కెట్లలో ఒకటిగా ఉంది. ఇది నాస్డాక్ ఒ.ఎం.ఎక్స్ కమ్మోడిటీస్ యూరప్, నార్డ్ పూల్ స్పాట్లలో వర్తకం చేయబడింది. 2006 లో మొత్తం విద్యుత్ ఉత్పత్తిలో 139 TWh, జల విద్యుత్ నుండి 61 TWh (44%), అణుశక్తి 65 TWh (47%) పంపిణీ అయ్యింది. అదే సమయంలో జీవ ఇంధనాలు పీట్ మొదలైన వాటి వినియోగం 13 TWh (9%) విద్యుత్తును ఉత్పత్తి చేసింది, గాలి శక్తి 1 TWh (1%) ఉత్పత్తి అయింది. స్వీడన్ విద్యుత్ యొక్క నికర దిగుమతిదారు 6 TWh మార్జిన్‌తో ఉంది. బయోమాస్ ప్రధానంగా "డిస్ట్రిక్ హీటింగ్", " సెంట్రల్ హీటింగ్ ", పరిశ్రమ అవసరమైన వేడిని ఉత్పత్తి చేయడానికి ఉపయోగిస్తారు.

1973 చమురు సంక్షోభం దిగుమతి చేసుకున్న శిలాజ ఇంధనాలపై ఆధారపడటం స్వీడన్ నిబద్ధతను బలపరిచింది. అప్పటి నుండి విద్యుత్ను ఎక్కువగా జలశక్తి, అణుశక్తి నుంచి ఉత్పత్తి చేశారు. అయితే అణుశక్తి వినియోగం పరిమితం చేయబడింది. ఇతర విషయాలతోపాటు త్రీ మైల్ ఐల్యాండ్ న్యూక్లియర్ జెనరేటింగ్ స్టేషన్ (యునైటెడ్ స్టేట్స్) ప్రమాదం కొత్త అణు ప్లాంట్లను నిషేధించడానికి రిక్స్డాగ్ను ప్రేరేపించింది. 2005 మార్చిలో ఒక ప్రజా అభిప్రాయ ఎన్నికలు 83% అణుశక్తిని నిర్వహణ లేదా పెంచుకోవడానికి మద్దతిచ్చాయి.

రాజకీయవేత్తలు స్వీడన్‌లో చమురు దశ, అణుశక్తి తగ్గుదల, పునరుత్పాదక ఇంధన, శక్తి సామర్థ్యంలో మల్టీబిలియన్ల డాలర్ పెట్టుబడులు గురించి ప్రకటించారు. పర్యావరణ విధానానికి ఒక సాధనంగా పరోక్ష పన్నుల వ్యూహాన్ని అనేక సంవత్సరాలపాటు దేశంలో కొనసాగించారు. వీటిలో సాధారణంగా విద్యుత్ పన్నులు, ముఖ్యంగా కార్బన్ డయాక్సైడ్ పన్నులు ఉన్నాయి. స్వీడన్లో 2014 లో 16 వ త్రైమాసికంలో విద్యుత్తు నికర ఎగుమతిదారుగా ఉంది. వాయుపరిశ్రమ మిల్లుల ఉత్పత్తి 11.5 TWh కు పెరిగింది.

రవాణా

The Öresund Bridge between Malmö and Copenhagen in Denmark

స్వీడన్ 1,62,707 కి.మీ. (1,01,101 మైళ్ళు) చదును చేయబడిన రహదారి, 1,428 కి.మీ (887 మై) ఎక్స్ప్రెస్ మార్గాలు ఉన్నాయి. స్వీడన్ ద్వారా, డెన్సేన్కు ఓరెసుండ్ బ్రిడ్జ్ ద్వారా మోటారు మార్గాలు నడుస్తాయి. కొత్త వాహనాలు ఇప్పటికీ నిర్మాణంలో ఉన్నాయి. ఉప్సాల నుండి గవ్వెల్ వరకు ఒక కొత్త మోటార్వే నిర్మాణం 2007 అక్టోబరు 17 న ముగిసింది. స్వీడన్ సుమారు 1736 నుండి ఎడమ చేతి ట్రాఫిక్ (స్వీడిష్ లో వాన్స్టెర్ట్రాఫ్కిక్) ను కలిగి ఉంది. దీనిని 20 వ శతాబ్దంలో బాగా కొనసాగించింది. 1955 లో ఓటర్లు " రైట్ హాండ్ ట్రాఫిక్ " హక్కును తిరస్కరించారు. కానీ 1963 లో రిక్సాడ్ చట్టం ఆమోదించిన తరువాత స్వీడిష్ లో డజన్ హెచ్. 1967 సెప్టెంబరు 3 న ఇది కొనసాగించబడింది.

స్టాక్హోమ్ మెట్రో అనేది స్వీడన్లో ఉన్న ఏకైక భూగర్భ వ్యవస్థగా ఉంది. 100 స్టేషన్ల ద్వారా స్టాక్హోమ్ నగరానికి సేవలు అందిస్తుంది. రైలు రవాణా మార్కెట్ ప్రైవేటీకరించబడింది. అయితే అనేక ప్రైవేటు యాజమాన్య సంస్థలు ఉన్నప్పటికీ, అతిపెద్ద ఆపరేటర్లు ఇప్పటికీ ప్రభుత్వానికి స్వంతమై ఉన్నాయి. స్థానిక రైళ్ళ కోసం కౌంటీలు ఫైనాన్సింగ్ టికెట్, మార్కెటింగ్ బాధ్యత కలిగి ఉన్నాయి. ఇతర రైళ్లకు ఆపరేటర్లు టిక్కెట్ల మార్కెటింగ్ నిర్వహిస్తారు. నిర్వాహకులు ఎస్.జే. వెయోలియా ట్రాన్స్పోర్ట్ డిఎస్.బి. గ్రీన్ కార్గో, టాగ్కొంపనీత్, ఇన్లాండ్బనాన్ ఉన్నాయి. చాలా రైల్వేలు ట్రాఫిక్వేర్కేట్ యాజమాన్యం, నిర్వహిస్తున్నాయి. చాలా ట్రామ్ నెట్ లు 1967 లో మూసివేయబడ్డాయి. ఎందుకంటే స్వీడన్ ఎడమ వైపు నుండి కుడి వైపు డ్రైవింగ్ నుండి మార్చబడింది. కాని వారు నోర్కోపింగ్, గోథెన్బర్గ్, స్టాక్‌హోంలో ఉండిపోయారు. ఒక కొత్త ట్రామ్ లైన్ 2019 లో లండ్ లో తెరవడానికి సెట్.

స్టాక్హోమ్ సెంట్రల్ స్టేషన్

స్టాక్హోమ్-అర్లాండ్ ఎయిర్పోర్ట్ (2009 లో 16.1 మిలియన్ల మంది ప్రయాణికులు) స్టాక్హోంకు 40 కి.మీ (25 మైళ్ళు) గోటేబోర్గ్ ల్యాండ్వేటర్ ఎయిర్పోర్ట్ (2008 లో 4.3 మిలియన్ ప్రయాణీకులు), స్టాక్హోమ్-స్కవ్స్తా విమానాశ్రయం (2.0 మిలియన్ ప్రయాణీకులు) ఉన్నాయి. స్వీడన్ స్కాండినేవియా పోర్ట్ ఆఫ్ గోటేబోర్గ్ ఎ.బి. (గోథెన్బర్గ్), ట్రాన్స్నేషనల్ కంపెనీ కోపెన్హాగన్ మాల్మౌ పోర్ట్ ఎ.బి. రెండింటిలో రెండు అతిపెద్ద పోర్ట్ కంపెనీలను నిర్వహిస్తుంది. సదరన్ స్వీడిష్ రైల్వే స్టేషన్, హైలీ నుంచి రైలులో 12 నిమిషాలు మాత్రమే ఉన్న దక్షిణ కాలిఫోర్నియాలోని కస్ట్రుఫ్ లేదా కోపెన్హాగన్ ఎయిర్పోర్ట్లో ఎక్కువ భాగం వాడిన విమానాశ్రయం. స్కాండినేవియా, ఫిన్లాండ్లో కోపెన్హాగన్ విమానాశ్రయం కూడా అతిపెద్ద అంతర్జాతీయ విమానాశ్రయం ఉన్నాయి.

అనేక పొరుగు దేశాలకు స్వీడన్కు అనేక కార్ ఫెర్రీ కనెక్షన్లు ఉన్నాయి. Sweden also has a number of car ferry connections to several neighbouring countries.

ఇది ఫిన్లాండ్లోని వాసాకు గల్ఫ్ ఆఫ్ బోస్నియా గుండా ఉమెయా నుండి ఒక మార్గం ఉంది. అలెన్ సముద్రంలోని అలాంద్ ద్వీపాల లోని మరియహాన్కు అలాగే ఫిన్లాండ్ ప్రధాన భూభాగంలో, రష్యాలోని ఎస్టోనియా, సెయింట్ పీటర్స్బర్గ్ ప్రాంతాల్లో టర్క్యు, హెల్సింక్‌ను చెందిన అలాండ్ సముద్రం అంతటా స్టాక్హోమ్ ప్రాంతం నుండి అనేక అనుసంధానాలు ఉన్నాయి. స్టాక్హోమ్ ప్రాంతం నుండి ఫెర్రీ మార్గాలు లాట్వియాలోని వెంట్స్పిల్స్, రిగాతో పాటు బాల్టిక్ సముద్రంలోని పోలాండ్స్ లోని గడంస్‌తో కూడా అనుసంధానం చేయబడతాయి. ఆగ్నేయ స్వీడన్‌లోని కార్ల్స్‌క్రోనా, కార్ల్స్‌హాంన్ ఫెర్రీ ఓడరేవులు లిడినియాలోని గడినియా పోలాండ్, క్లైపేడాలకు సేవలు అందిస్తున్నాయి. స్వీడన్ దక్షిణ భాగంలో ఉన్న వైస్టాడ్, ట్రెల్లెబోర్గ్ డానిష్ ద్వీపం, సాస్నిట్జ్, రోస్టాక్, ట్రావెమ్యుండే జర్మన్ ఓడరేవులతో ఫెర్రీ సంబంధాలను కలిగి ఉన్నాయి. రెండు పల్లె నుండి స్విన్యుజిస్సీ, పోలాండ్‌కు పడవలు నడుస్తాయి. లారీచే రవాణా చేయబడిన బరువు విషయంలో స్వీడన్‌లో రద్దీగా ఉండే ఫెర్రీ పోర్ట్ ట్రెలెబోర్గ్. సాస్నిట్జ్ కి వెళ్ళిన మార్గం 19 వ శతాబ్దంలో ఒక ఆవిరితో నడిచే రైల్వే ఫెర్రీగా ప్రారంభించబడింది. ప్రస్తుతం ఫెర్రీ ఇప్పటికీ వేసవి నెలల్లో బెర్లిన్కు రైళ్ళను మోసుకుపోయి అందిస్తున్నాయి. ట్రావెమ్యుండేకి మరొక ఫెర్రీ మార్గం మాల్మౌ నుండి ఏర్పాటు చేయబడుతుంది. హెన్సింగ్బోర్గ్, డేనిష్ నౌకాశ్రయం హెల్సింగోర్ మధ్య హేర్హెరీ ఫెర్రీ మార్గం అని పిలవబడే ఓరెసుండ్ లోని ఇరుసాంగ్ సెంట్రల్ లోని అతిసూక్ష్మ విభాగానికి మధ్య ఉన్న డెన్మార్కుకు ఒరెసండ్ వంతెన సరిహద్దుగా లింక్ ప్రారంభమైనప్పటికీ ప్రతిరోజు డెబ్బై దినసరి సర్వీసులు ఉన్నాయి; రద్దీగా ఉన్న సమయాల్లో ప్రతి పదిహేను నిమిషాల్లో ఒక ఫెర్రీ బయలుదేరుతుంది. డెన్మార్క్‌ లోని గ్రెన్నాకు చెందిన కాట్టెగాట్, గోటేబోగ్, జర్మనీలోని కీల్, డెన్మార్క్ ఉత్తర భాగంలో ఫ్రెడెరిక్షావ్‌కు సేవలను అందిస్తున్నాయి. చివరగా నార్వే సరిహద్దు సమీపంలోని స్ట్రోంస్టాడ్ నుండి నార్వేలోని ఓస్లోఫ్జోర్డ్ వరకు ఫెర్రీ సేవలు అందించబడుతున్నాయి. యునైటెడ్ కింగ్డానికి గోతిబోర్గ్ నుండి ఇమ్మింగ్హామ్, హర్విచ్, న్యూకాజిల్ వంటి గమ్యస్థానాలకు ఫెర్రీ సేవలు అందుబాటులో ఉన్నప్పటికీ అవి నిలిపివేయబడ్డాయి.

స్వీడన్లో అతిపెద్ద నౌకలతో రెండు దేశీయ పడవ మార్గాలు ఉన్నాయి. రెండు ప్రధాన భూభాగంతో గోట్ల్యాండ్‌ను కలుపుతున్నాయి. ఈ ద్వీపంలో విస్బీ నౌకాశ్రయం నుండి ఈ మార్గాలు బయలుదేరతాయి. ఫెర్రీస్ ఓస్కర్‌షామ్న్ లేదా యిన్నాషాంకు ప్రయనిస్తుంటాయి. ల్యాండ్స్‌క్రోనా ఓరెసుండ్‌లోని వెన్ ద్వీపాన్ని చిన్న ఫెర్రీ కారు కలుపుతుంది.

ప్రభుత్వ విధానం

స్వీడన్ ప్రపంచంలో అత్యంత అభివృద్ధి చెందిన సంక్షేమవిధానం కలిగిన దేశాలలో ఒకటి. 2012 ఒ.ఇ.సి.డి. నివేదిక ఆధారంగా దేశం ఫ్రాన్స్‌ (27.3%) తర్వాత జి.డి.పి.లో రెండవ అత్యధిక పబ్లిక్ సోషల్ స్పెండింగ్ (జి.డి.పిలో 32.2%)చేస్తున్న దేశంగా, మూడవ అత్యధిక మొత్తం (ప్రభుత్వ, ప్రైవేట్) సామాజిక వ్యయం చేస్తున్న (ఫ్రాన్స్, బెల్జియం వరుసగా 31.3%, 31.0%) తర్వాత ఉంది. స్వీడెన్ విద్యాభివృద్ధికి జి.డి.పి.లో 6.3% వ్యయం చేసింది. 34 ఒ.ఇ.సి.డి దేశాలలో 9 వ స్థానంలో ఉంది. ఆరోగ్య సంరక్షణలో దేశం మొత్తం జి.డి.పి.లో 10.0% వ్యయం చేస్తూ 12 వ స్థానంలో ఉంది.

చారిత్రాత్మకంగా స్వీడన్ స్వేచ్ఛా వాణిజ్యం (వ్యవసాయం కాకుండా), ఎక్కువగా బలమైన, స్థిరమైన ఆస్తి హక్కులకు (ప్రైవేట్, ప్రజల కొరకు) ఘనమైన మద్దతును అందించింది. అయితే కొందరు ఆర్థికవేత్తలు స్వీడన్ సుంకాలతో పరిశ్రమలను ప్రోత్సహించి పారిశ్రామికీకరణ అభివృద్ధి చేసిందని భావిస్తున్నారు. రెండో ప్రపంచ యుద్ధం తరువాత ప్రభుత్వాల పన్నులను పెంచడం ద్వారా సంక్షేమ స్థితిని విస్తరించింది. ఈ కాలంలో స్వీడన్ ఆర్థిక వృద్ధి పారిశ్రామిక ప్రపంచంలో అత్యధికంగా భావించబడింది. వరుస సాంఘిక సంస్కరణల పరంపర దేశంలో అత్యంత సమానంగా, భూమిపై అభివృద్ధి చెందింది. సంక్షేమ రాష్ట్ర స్థిరమైన అభివృద్ధి సాంఘిక క్రియాశీలత, జీవిత నాణ్యతను సాధించింది. - ఈ రోజు వరకు స్వీడన్ స్థిరంగా ఆరోగ్య, అక్షరాస్యత, మానవ అభివృద్ధికి లీగ్ పట్టికలలో అగ్రస్థానంలో ఉంది. ఉదాహరణకు కొన్ని సంపన్న దేశాల (ఉదాహరణకు యునైటెడ్ స్టేట్స్)ను అధిగమిస్తూ ఉంది.

ఏది ఏమయినప్పటికీ, 1970 ల నుండి, స్వీడన్ జి.డి.పి. వృద్ధి ఇతర పారిశ్రామిక దేశాల కంటే వెనుకబడి కొన్ని దశాబ్దాల్లో దేశపు తలసరి శ్రేణి 4 నుంచి 14 వ స్థానానికి పడిపోయింది. 1990 ల మధ్యకాలం వరకు స్వీడన్ ఆర్థిక వృద్ధి మరోసారి వేగవంతమైంది. గత 15 సంవత్సరాలలో చాలా ఇతర పారిశ్రామిక దేశాల (యు.ఎస్ తో సహా) కంటే ఎక్కువగా ఉంది. ఐక్యరాజ్యసమితి అభివృద్ధి కార్యక్రమ నివేదిక ప్రకారం 2010 లో మానవ అభివృద్ధి సూచికలో స్వీడన్ రేటింగ్ 0.949 నుండి 2030 నాటికి 0.906 కు తగ్గుతుందని అంచనా వేసింది. స్వీడన్ 1980 లలో సంక్షేమ రాష్ట్ర విస్తరణను మందగించడం ప్రారంభించింది. దానిని తిరిగి తగ్గించడం కూడా ప్రారంభించింది. స్వీడన్ ఇటీవలే ఫ్రాన్స్ వంటి దేశాలతో పోలిస్తే, ప్రైవేటీకరణ, ఆర్థికీకరణ, సడలింపు వంటి చర్యలు తీసుకుంది. ప్రస్తుత సామాజిక ప్రభుత్వం మునుపటి సాంఘిక సంస్కరణల మందగమన ధోరణులను కొనసాగించింది. అనేక ఇతర యు.యూ-15 దేశాల కంటే గ్రోత్ ఎక్కువ. 1980 ల మధ్యకాలం నుంచి స్వీడన్ అసమానత అభివృద్ధి చెందిన దేశాలలో అత్యంత వేగంగా అభివృద్ధి చెందింది. ఒ.ఇ.సి.డి ఆధారంగా ప్రభుత్వ ప్రయోజనాల తగ్గింపు, పబ్లిక్ సర్వీసెస్ ప్రైవేటీకరణ వైపు మార్పు చెందడానికి కారణమైంది. ప్రతిపక్ష లెఫ్ట్ పార్టీ కార్యకర్త బార్బో సోర్మాన్ ప్రకారం, "ధనవంతులు ధనవంతులుగా ఉన్నారు, పేదలు పేదలుగానే బాధపడుతున్నారని (యుఎస్ఎ లాగానే) అభిప్రాయం వెలిబుచ్చింది. " ఏదేమైనా ఇది చాలా దేశాల కంటే చాలా సమైక్యతను కలిగి ఉంది. ఈ ప్రైవేటీకరణల ఫలితంగా, ఆర్థిక అసమానత్వం విస్తరించడంతో 2014 ఎన్నికల్లో స్వీడన్స్ సోషల్ డెమొక్రాట్లను తిరిగి అధికారంలోకి తీసుకున్నారు.

స్వీడన్ 1990 లో స్వేచ్ఛాయుత మార్కెట్ వ్యవసాయ విధానాలను స్వీకరించింది. 1930 ల నుండి వ్యవసాయ రంగం ధరల నియంత్రణలో ఉంది. 1990 జూన్ లో రిక్సాడ్ ధర నియంత్రణల నుండి గణనీయమైన మార్పును గుర్తించే కొత్త వ్యవసాయ విధానానికి ఓటు వేసింది. తత్ఫలితంగా ఆహార ధరలు కొంత తగ్గాయి. అయినప్పటికీ యు.యూ వ్యవసాయ నియంత్రణలు పర్యవేక్షించటంతో ఉదారవాదాలు త్వరలోనే ముగింపుకు వచ్చాయి.

1960 ల చివరలో స్వీడన్ పారిశ్రామిక ప్రపంచంలో ప్రపంచంలో అత్యధిక పన్ను కోటాను (జి.డి.పి. శాతం) కలిగి ఉంది. అయితే నేడు అంతరం తగ్గిపోయింది, అభివృద్ధి చెందిన దేశాలలోఅత్యధికంగా పన్ను విధించిన దేశంగా డెన్మార్క్ స్వీడన్ను అధిగమించింది. స్వీడన్కు రెండు దశల పురోగతి పన్ను స్థాయి ఉంది. పురపాలక ఆదాయపు పన్ను 30%, ఒకవ్యక్తి జీతం ఆదాయం పన్ను 20-25% తరువాత సంవత్సరానికి 3,20,000 సెక్ ఉంటుంది. పేరోల్ పన్నులు 32% వరకు. అంతేకాక ఆహారము (12% విలువ ఆధారిత పన్ను), రవాణా, పుస్తకాలు (6% వాట్) మినహాయించి, ప్రైవేట్ పౌరులచే కొనుగోలు చేయబడిన అనేక విషయాలకు 25% జాతీయ విలువ ఆధారిత పన్ను చేర్చబడుతుంది. కొన్ని అంశాలు అదనపు పన్నులకు లోబడి ఉంటాయి. ఉదా. విద్యుత్, పెట్రోల్ / డీజిల్, మద్యం పానీయాలు.

2006 లో 49.1% నుండి 2007 లో మొత్తం పన్ను రాబడి జి.డి.పిలో 47.8%, అభివృద్ధి చెందిన దేశాలలో రెండవ అత్యధిక పన్నుల భారం కలిగిన దేశంగా మారింది. స్వీడన్ తిరోగమన పన్ను చీలిక - సర్వీస్ కార్మికుని వాలెట్కు వెళ్ళే మొత్తం - బెల్జియంలో 10%, ఐర్లాండ్లో 30%, యునైటెడ్ స్టేట్స్లో 50%తో పోలిస్తే సుమారు 15% ఉంటుంది. జిడిపిలో ప్రభుత్వ రంగ ఖర్చులు 53% వరకు ఉంటాయి. శ్రామిక, పురపాలక ఉద్యోగులు శ్రామిక బలంలో మూడింటిలో ఒకభాగం ఉన్నారు. చాలా పాశ్చాత్య దేశాల కంటే చాలా ఎక్కువ. డెన్మార్క్ పెద్ద ప్రభుత్వ రంగం కలిగి ఉంది (38% డానిష్ శ్రామిక శక్తి). బదిలీలు ఖర్చు కూడా ఎక్కువగా ఉంది.

2015, 2016 నాటికి 69% ఉద్యోగుల కార్మికులు ట్రేడ్ యూనియన్లలో నిర్వహించబడుతున్నారు. 2016 లో యూనియన్ సాంద్రత 62% నీలం కాలర్-కార్మికులు (స్వీడిష్ ట్రేడ్ యూనియన్ కాన్ఫెడరేషన్, ఎల్.ఒ) లో 75%, వైట్ కాలర్ కార్మికుల్లో 75% (వృత్తిపరమైన ఉద్యోగుల స్వీడిష్ కాన్ఫెడరేషన్, టి.సి.ఒ., స్వీడిష్ కాన్ఫెడరేషన్ ఆఫ్ ప్రొఫెషనల్ అసోసియేషన్స్, సాకో). స్వీడన్కు ప్రభుత్వ -మద్దతుగల యూనియన్ నిరుద్యోగం నిధులు (గెంట్ సిస్టమ్) ఉన్నాయి. 25 మందికి పైగా ఉద్యోగులతో మొత్తం స్వీడిష్ కంపెనీలలో రెండు ప్రతినిధులను ఎన్నుకోవటానికి ట్రేడ్ యూనియన్లకు హక్కు ఉంది. ఒ.ఇ.సి.డి.లో కార్మికునికి చాలా ఎక్కువ అనారోగ్య సెలవుదినం ఇచ్చే దేశాలలో స్వీడన్ మొదటి స్థానంలో ఉంది: సగటు కార్మికుడు 24 రోజులు కోల్పోతాడు. 2017 మేలో నిరుద్యోగం రేటు 7.2%, ఉపాధి రేటు 67.4%, దీనిలో 49,83,000 మంది ఉద్యోగుల సంఖ్య ఉండగా, 3,87,000 మంది నిరుద్యోగులుగా ఉన్నారు. 2012 లో యువతలో (24 లేదా అంతకంటే తక్కువ వయస్సున్న) నిరుద్యోగం 24.2% స్వీడన్ను ఒ.ఇ.సి.డి. దేశాలలో నిరుద్యోగం అత్యధిక నిష్పత్తి కలిగిన దేశంగా చేసింది.

సైన్స్ , సాంకేతికం

ఆల్ఫ్రెడ్ నోబెల్, నోబెల్ ప్రైజ్ యొక్క అత్యద్భుత, నిర్మాతని సృష్టించాడు

18 వ శతాబ్దంలో స్వీడన్ శాస్త్రీయ విప్లవం మొదలైంది. గతంలో సాంకేతిక అభివృద్ధి ప్రధానంగా ఐరోపాలో మొదలైంది.

1739 లో రాయల్ స్వీడిష్ అకాడెమీ ఆఫ్ సైన్సెస్ స్థాపించబడింది. కార్ల్ లిన్నేయుస్, ఆండర్స్ సెల్సియస్ వంటి వ్యక్తులు ప్రారంభ సభ్యులుగా ఉన్నారు. ప్రారంభ పయినీర్లు స్థాపించిన చాలా కంపెనీలు ఇప్పటికీ ప్రధాన అంతర్జాతీయ బ్రాండ్లుగానే ఉన్నాయి. గుస్టాఫ్ డాలెన్ ఎ.జి.ఎ.ని స్థాపించాడు. తన సన్ వాల్వ్ కోసం నోబెల్ బహుమతిని అందుకున్నాడు. ఆల్ఫ్రెడ్ నోబెల్ డైనమైట్ను కనుగొన్నాడు.నోబెల్ బహుమతిని స్థాపించాడు. లార్స్ మాగ్నస్ ఎరిక్సన్ సంస్థ పేరు ఎరిక్సన్ను కంపెనీకి నిర్ణయించబడింది. ఇది ఇప్పటికీ ప్రపంచంలో అతిపెద్ద టెలికం కంపెనీలలో ఒకటిగా ఉంది. జోనాస్ వేన్స్ట్రోమ్ ప్రత్యామ్నాయంలో ఒక ప్రారంభ మార్గదర్శకుడు, సెర్బియా ఆవిష్కర్త నికోలా టెస్లాతో పాటు మూడు-దశ విద్యుత్ వ్యవస్థ సృష్టికర్తల్లో ఒకరిగా పేర్కొన్నాడు.

సంప్రదాయక ఇంజనీరింగ్ పరిశ్రమ ఇప్పటికీ స్వీడిష్ ఆవిష్కరణలకు ప్రధాన వనరుగా ఉంది. అయితే ఔషధాలు, ఎలక్ట్రానిక్స్, ఇతర ఉన్నత-సాంకేతిక పరిశ్రమలు ఇక్కడ రూపుదిద్దుకున్నాయి. ఎరిక్ వాలెన్బెర్గ్ కనుగొన్న ద్రవ పదార్ధాలను నిల్వ చేయడానికి టెట్రా పాక్ ఒక ఆవిష్కరణ. లోసెక్ ఒక పుండు ఔషధం 1990 లో ప్రపంచంలో అత్యధికంగా అమ్ముడుపోయిన మందు ఇది. ఆస్ట్రజేనేకా అభివృద్ధి చేసింది. ఇటీవలే హాకెన్ లాన్స్ షిప్పింగ్, పౌర విమానయాన నావిగేషన్ కోసం ప్రపంచవ్యాప్త ప్రమాణంతో ఆటోమేటిక్ ఐడెంటిఫికేషన్ సిస్టాన్ని కనుగొంది. స్వీడన్ ఆవిష్కరణల ఎగుమతులపై స్వీడిష్ ఆర్థికవ్యవస్థలో చాలా భాగం ఈ రోజు వరకు ఉంది. స్వీడన్ నుండి అనేక పెద్ద బహుళజాతి సంస్థలు తమ ఆవిష్కరణలకు స్వీడన్ సృష్టికర్తగా ఉంది.

యునైటెడ్ స్టేట్స్ పేటెంట్ అండ్ ట్రేడ్మార్క్ ఆఫీస్ ప్రకారం స్వీడిష్ పరిశోధకులు 2014 లో యునైటెడ్ స్టేట్స్లో 47,112 పేటెంట్లను కలిగి ఉన్నారు. ఒక దేశంగా కేవలం పది ఇతర దేశాలు స్వీడన్ కంటే ఎక్కువ పేటెంట్లను కలిగి ఉన్నాయి.

స్వీడన్‌లో ప్రభుత్వ, ప్రైవేటు రంగ సంస్థలు పరిశోధన, అభివృద్ధి కొరకు (ఆర్ & డి) కు సంవత్సరానికి జి.డి.పి.లో 3.5% పైగా కేటాయించడం ద్వారా ఆర్ & డిలో స్వీడన్ పెట్టుబడి ప్రపంచవ్యాప్తంగా రెండవ స్థానంలో ఉంది. అనేక దశాబ్దాలుగా స్వీడిష్ ప్రభుత్వం శాస్త్రీయ, ఆర్ & డి కార్యకలాపాలను ప్రాధాన్యతనిచ్చింది. జి.డి.పి.లో 1%, స్వీడిష్ ప్రభుత్వం పరిశోధన, అభివృద్ధిపై ఏ దేశానికైనా ఎక్కువ ఖర్చు చేస్తుంది. స్వీడన్ ఇతర ఐరోపా దేశాలలో ప్రచురించబడిన శాస్త్రీయ రచనల తలసరి సంఖ్యలో మొదటి స్థానంలో ఉంది.

Swedish–ESO Submillimetre Telescope discovered the Boomerang Nebula and the first extragalactic silicon monoxide maser.

2009 లో స్వీడన్ రెండు అతిపెద్ద శాస్త్రీయ సంస్థాపనలలో సింక్రోట్రాన్ రేడియేషన్ ఫెసిలిటి మాక్స్ 4, యూరోపియన్ స్పాలేషన్ ప్రధానమైనవిగా ఉన్నాయి. రెండు సంస్థాపనలు లండ్‌లో నిర్మించబడతాయి. యూరోపియన్ స్పాలియేషన్ స్థాపించడానికి నిర్మాణ కొరకు 14 బిలియన్ల సెక్‌లు ఖర్చుచేయబడ్డాయి. ఇది 2019 లో కార్యకలాపాలు సాగిస్తుంది, ప్రస్తుతమున్న ప్రస్తుత న్యూట్రాన్ మూలం సంస్థాపనల కంటే సుమారు 30 రెట్లు ఎక్కువ న్యూట్రాన్ పుంజం ఇస్తుంది. కొన్ని 3 బిలియన్ల సెక్‌లు వ్యయంతో ఉన్న మాక్స్ 4, 2015 లో పనిచేస్తుంది. రెండు సదుపాయాలు భౌతిక పరిశోధన మీద బలమైన ప్రభావం కలిగి ఉంటాయి.

భాష

స్వీడన్ లో ప్రధానంగా మాట్లాడే భాష స్వీడిష్. ఇది ఒక ఉత్తర జర్మానిక్ భాష. డేనిష్, నార్వేజియన్ భాషలకు చాలా దగ్గరగా ఉండి ఉచ్ఛరణలో, లిపిలో మాత్రం తేడా ఉంటుంది. నార్వేజియన్లు స్వీడిష్ భాషను చాలా తేలికగా అర్థం చేసుకోగలుగుతారు. కానీ డేనిష్ ప్రజలు నార్వేజియన్లతో పోలిస్తే అర్థం చేసుకోవడానికి కొంచెం కష్టపడతారు.

గణాంకాలు

Swedes celebrating Midsummer (Swedish: Midsommar)

2018 మార్చి 31 గణాంకాల ఆధారంగా స్వీడన్ మొత్తం జనాభా 1,01,42,686. స్వీడన్ 2004 ఆగస్టు 12 గణాంకాల ఆధారంగా జనసంఖ్య సుమారుగా 9 మిలియన్లు, 2012 వసంతకాలంలో 9.5 మిలియన్లు దాటింది. జనాభా సాంద్రత చ.కి.మీ.కు 22.5 మంది (చదరపు మైలుకు 58.2). ఉత్తరప్రాంతం కంటే దక్షిణప్రాంతంలో జసంఖ్య గణనీయంగా అధికంగా ఉంటుంది. 85% మంది ప్రజలు పట్టణ ప్రాంతాల్లో నివసిస్తున్నారు. రాజధాని నగరం స్టాక్హోమ్లో మునిసిపల్ జనాభా 9,50,000 ఉంది (పట్టణ ప్రాంతంలో 1.5 మిలియన్లు, మెట్రోపాలిటన్ ప్రాంతంలో 2.3 మిలియన్లు). రెండవ, మూడవ అతిపెద్ద నగరాలు గోథెన్బర్గ్, మాల్మో. గ్రేటర్ గోథెన్బర్గ్ కేవలం ఒక మిలియన్ల మంది ఉన్నారు. స్వరేషియా, పశ్చిమ భాగానికి ఒరెసండ్ వెంట జనసాంధ్రత కొనసాగుతుంది. ఒరెసండ్ చుట్టుపక్కల ఉన్న డానిష్-స్వీడిష్ సరిహద్దు ప్రాంతం గ్రేటర్ కోపెన్హాగన్, స్కాన్, మాల్మౌ (ఇంతకుముందే ఒరెసండ్ రీజియన్ అని పిలువబడే ప్రాంతం) లో భాగంగా ఉంది. ఇది 4 మిలియన్ల జనాభా కలిగి ఉంది. ప్రధాన నగరాల వెలుపల అధిక జనసాంద్రత ఉన్న ప్రాంతాలలో ఓస్టెర్గోట్టన్, పశ్చిమ తీరం, లేక్ మెలారెన్ చుట్టూ ఉన్న ప్రాంతం, ఉప్ప్సల చుట్టూ వ్యవసాయ ప్రాంతం ఉన్నాయి.

స్వీడిష్ భూభాగంలో సుమారు 60% నోర్ర్లాండ్, చాలా తక్కువ జనసాంద్రత ఉంటుంది (చదరపు కిలోమీటరుకు 5 మందికి తక్కువగా ఉంది). పర్వతాలు, చాలా రిమోట్ తీర ప్రాంతాలలో దాదాపు నిర్జనంగా ఉంటాయి. పశ్చిమ సెవెలాండ్ పెద్ద భాగాలలో, అలాగే దక్షిణ, మధ్య స్మాలాండ్లలో కూడా జనసాంధ్రత తక్కువగా ఉంటుంది. స్మాల్లాండ్ నైరుతి దిశలో ఉన్న ఫిన్దేడెన్, దాదాపుగా నిర్జనంగా పరిగణించబడుతుంది.

1820 - 1930 మధ్య సుమారు 1.3 మిలియన్ స్వీడన్లు దాదాపు దేశ జనాభాలో మూడోవంతు ఉత్తర అమెరికాకు వలసవెళ్లారు. వారిలో ఎక్కువ మంది యునైటెడ్ స్టేట్స్కు వలసవెళ్లారు. 2006 యు.ఎస్. సెన్సస్ బ్యూరో అంచనా ప్రకారం 4.4 మిలియన్ మంది స్వీడిష్ అమెరికన్లు ఉన్నారు. కెనడాలో, స్వీడిష్ పూర్వీకుల సమాజం 3,30,000 సంఖ్యతో బలంగా ఉంది.

జాతికి సంబంధించిన అధికారిక గణాంకాలు ఏవీ లేవు. కానీ స్వీడన్ గణాంకాల ప్రకారం స్వీడన్లో 31,93,089 మంది (31.5%) మంది నివాసులు 2017 లో విదేశీ నేపథ్యంలో ఉన్నారు. విదేశాలలో జన్మించిన లేదా కనీసం ఒకరైనా స్వీడన్లో జన్మించినట్లు నిర్వచించారు. సిరియా (1.70%), ఫిన్లాండ్ (1.49%), ఇరాక్ (1.39%), పోలాండ్ (0.90%), ఇరాన్ (0.73%), సోమాలియా (0.66%) ఉన్నారు.

భాషలు

Distribution of speakers of the Swedish language

స్వీడన్ అధికారిక భాష స్వీడిష్, డానిష్ సంబంధిత ఉత్తర జర్మానిక్ భాష, నార్వేజియన్ భాషలకు సమానంగా ఉంటుంది. కానీ ఉచ్ఛారణ, లేఖనంలో బేధం ఉంటుంది. నార్వేజియన్లకు స్వీడిష్ భాషను అర్ధం చేసుకోవడానికి కొంచం శ్రమపడతారు. డానిష్ ప్రజలు కూడా నార్వేజియన్ల కంటే కొంచెం కష్టపడితే దీనిని అర్ధం చేసుకోవచ్చు. డేనిష్ కంటే నార్వేజియన్ను అర్ధం చేసుకోవటానికి చాలా సులువు. ప్రామాణిక స్వీడిష్ మాట్లాడేవారు కూడా దీనిని అర్ధం చేసుకుంటారు. స్కాండినియాలో మాట్లాడే మాండలికాలు దేశంలోని దక్షిణ భాగంలో ఉన్న డానిష్ ప్రజల చేత ప్రభావితమవుతాయి. ఎందుకంటే ఈ ప్రాంతం సాంప్రదాయకంగా డెన్మార్కులో భాగంగా ఉంది. ప్రస్తుతం ఇది దగ్గరగా ఉంది. " స్వీడన్ ఫిన్స్ " స్వీడన్ అతిపెద్ద భాషా మైనారిటీగా స్వీడన్ జనాభాలో 5% ఉన్నారు. ఫిన్నిష్ ఒక మైనారిటీ భాషగా గుర్తింపు పొందింది. ఇటీవలి సంవత్సరాలలో అరబ్ భాష మాట్లాడే ప్రజావాహిని ప్రవాహం కారణంగా, ఫిన్నిష్ భాష కంటే అరబిక్ భాష ఎక్కువగా వాడుకలో ఉంది. అయితే, భాషా ఉపయోగంలో అధికారిక గణాంకాలను చేర్చడం లేదు.

ఫిన్నిష్తో పాటు నాలుగు ఇతర మైనారిటీ భాషలు కూడా గుర్తించబడ్డాయి: మేన్కేలి, సామీ, రోమానీ, యిడ్డిష్. 2009 జూలై 1 న కొత్త భాషా చట్టం అమలులోకి వచ్చిన తరువాత స్వీడన్ అధికారిక భాష అయ్యింది. స్వీడిష్ భాష అధికారిక భాషగా ప్రకటించాలా అనేది గతంలో చర్చించబడింది. 2005 లో రిక్సాడ్ ఈ విషయంలో ఓటు వేసినప్పటికీ ప్రతిపాదన తృటిలో విఫలమైంది.

ఇంగ్లీషుతో అనుబంధం ఎక్కువగా ఉండటంతో ముఖ్యంగా రెండవ ప్రపంచ యుద్ధం తరువాత జన్మించిన వారికి ఇంగ్లీషును అర్థం చేసుకోవడం, ఆంగ్లంలో మాట్లాడటం, విదేశీ వాణిజ్యం, ప్రజాదరణ, బలమైన ఆంగ్లో-అమెరికన్ ప్రభావం ఉంటుంది. విదేశీ టెలివిజన్ కార్యక్రమాలు, సినిమాల డబ్బింగ్ కాకుండా సబ్టైటిలింగ్ సంప్రదాయం ఉంది. ఆంగ్ల భాష నేర్చుకోవడాన్ని సులభతరం చేసే రెండు భాషల సాపేక్ష సారూప్యత సహకరిస్తుంది. 2005 లో యురోబరోమీటర్ నిర్వహించిన ఒక సర్వేలో 89% స్వీడన్లు ఇంగ్లీష్ మాట్లాడే సామర్థ్యాన్ని నివేదించారు.

1849 నాటికి సహజ విజ్ఞాన శాస్త్రాలను చదువుతున్న మాధ్యమిక పాఠశాల విద్యార్థులకి ఇంగ్లీషు తప్పనిసరి విషయం అయింది. 1940 ల చివర నుంచి స్వీడిష్ విద్యార్థులందరికీ తప్పనిసరి విషయం అయింది. స్థానిక పాఠశాల అధికారులను బట్టి ఇంగ్లీష్ ప్రస్తుతం మొదటి గ్రేడ్, తొమ్మిదవ గ్రేడ్ల మధ్య తప్పనిసరి విషయం అయింది. విద్యార్థులు అందరు కనీసం మరొక సంవత్సరం ఉన్నత పాఠశాలలో ఇంగ్లీషు కొనసాగుతూ ఉంది. చాలామంది విద్యార్థులు కూడా ఒకటి రెండు అదనపు భాషలను అధ్యయనం చేస్తారు. వీటిలో జర్మన్, ఫ్రెంచ్, స్పానిష్ భాషలు మాత్రమే ఉన్నాయి. స్థానికంగా మాట్లాడే కొంతమందికి డానిషు, నార్వేజియన్ స్వీడిష్ కోర్సులలో భాగంగా బోధించారు. మూడు కాంటినెంటల్ స్కాండినేవియన్ భాషల మధ్య విస్తృతమైన పరస్పర అవగాహన కారణంగా నార్వే లేదా డెన్మార్కులను సందర్శించడం లేదా నివసిస్తున్నప్పుడు స్వీడిష్ మాట్లాడేవారు తరచుగా స్థానిక భాషని ఉపయోగిస్తారు.

మతం

Church of Sweden
Year	Population	Church members	Percentage
1972	8,146,000	7,754,784	95.2%
1980	8,278,000	7,690,636	92.9%
1990	8,573,000	7,630,350	89.0%
2000	8,880,000	7,360,825	82.9%
2010	9,415,570	6,589,769	70.0%
2011	9,482,855	6,519,889	68.8%
2012	9,555,893	6,446,729	67.5%
2013	9,644,864	6,357,508	65.9%
2014	9,747,355	6,292,264	64.6%
2015	9,850,452	6,225,091	63.2%
2016	9,995,153	6,116,480	61.2%

11 వ శతాబ్దానికి ముందు స్వీడీస్ నార్స్ పూర్వీకులు ఉప్సలాలోని దేవాలయం కేంద్రంగా దేవుళ్ళను ఆరాధించేవారు. 11 వ శతాబ్దంలో క్రైస్తవీకరణ ఫలితంగా 19 వ శతాబ్దం చివరిలో ఇతర దేవతల ఆరాధనను నిషేధిస్తూ దేశం చట్టాలు మార్చబడ్డాయి. 1530 లలో ప్రొటెస్టంట్ సంస్కరణ తరువాత మార్టిన్ లూథర్ స్వీడిష్ సహచరుడు ఓలోస్ పెట్రి నేతృత్వంలో రోమన్ కాథలిక్ చర్చి అధికారం రద్దు చేయబడి లూథరనిజం విస్తారించింది. 1593 లో ఉప్సాలా సైనాడ్ లూథరనిజం స్వీకరణతో లూథరనిజం సంపూర్ణమై ఇది అధికారిక మతంగా మారింది. సంస్కరణ తరువాతి కాలంలో లూథరన్ ఆర్థోడాక్స్ కాలం అని పిలువబడి లూథరనులు కాని (ముఖ్యంగా కాల్వినిస్ట్ డచ్మాన్లు, మొరేవియన్ చర్చి, ఫ్రెంచ్ హ్యూగ్నోట్స్ చిన్న సమూహాలు) వారు వాణిజ్యం, పరిశ్రమలో ముఖ్యమైన పాత్ర పోషించాయి. వారిలో మతపరమైన ఆచరణల్య్ తక్కువగా ఉండేవి. సామీ ప్రజలకు వాస్తవానికి వారి సొంత షమానటిక్ మతం ఉన్నప్పటికీ వారు 17 వ - 18 వ శతాబ్దాలలో స్వీడిష్ మిషనరీలచే లూథరనిజానికి మార్చబడ్డారు.

స్టాక్హోమ్లోని ప్రొటెస్టంట్ కాటరినా చర్చి

స్వీడన్లో రెండవ పురాతన మసీదు మాల్మో మసీదు

18 వ శతాబ్దం చివరిలో మతపరమైన ఉదారవాదంతో జుడాయిజం, రోమన్ కాథలిక్కులతో సహా ఇతర మతాల విశ్వాసులు దేశంలో స్వేచ్ఛగా జీవించి పనిచేయడానికి అనుమతించబడ్డారు. అయినప్పటికీ 1849 వరకు లూథరన్లు మరొక మతానికి మారిపోవడానికి చట్టవిరుద్ధంగా ఉండేది. 19 వ శతాబ్దం అనేక ఎవాంజిలికల్ ఉచిత చర్చిల రాకను చూసింది. శతాబ్దం చివరలో లౌకికవాదం కారణంగా అనేకమంది చర్చి ఆచారాల నుండి దూరమయ్యారు. స్వీడన్ చర్చిని విడిచిపెట్టడం, 1860 నాటి డిసెంటర్ చట్టం ద్వారా చట్టబద్ధమైనదిగా మారి మరొక క్రైస్తవ వర్గీకరణలోకి అడుగుపెట్టటానికి కారణం అయింది. 1951 లో మతం స్వేచ్ఛాచార చట్టంలో అధికారికంగా ఏ మతపరమైన వర్గానికి చెందకుండా ఉండడానికి హక్కు ఉంది.

2000 లో స్వీడన్ చర్చి అధికారం రద్దు చేయబడింది. నార్డిక్ దేశాలలో అధికారం హోదా రద్దు చేయబడిన చర్చిలలో స్వీడెన్ చర్చి (1869 చర్చి చట్టాల్లో అలా చేసిన తరువాత)రెండవది.

2016 చివరి నాటికి స్వీడన్లలో 61.2% స్వీడిష్ చర్చికి చెందినవారుగా ఉన్నారు. ఈ సంఖ్య చివరి రెండు దశాబ్దాల్లో సగటున ఒక సంవత్సరానికి 1.5% నుండి గత 5 సంవత్సరాల్లో 1% నికి తగ్గిపోయింది. చర్చి సభ్యులలో దాదాపు 2% మంది తరచూ ఆదివారం సేవలకు హాజరవుతారు. చాలా మంది క్రియాశీల రహిత సభ్యులకు కారణం కొంతవరకు తల్లిదండ్రులు. 1996 వరకు కనీసం ఎవరైనా ఒకరు సభ్యుడుగా ఉంటే వారి పిల్లలు అసంకల్పితంగా పుట్టగానే చర్చి సభ్యులు అయ్యారు. కొందరు 2,75,000 స్వీడన్లు నేడు అనేక ఎవాంజెలికల్ ప్రొటెస్టంట్ ఫ్రీ చర్చీలు సమ్మేళనం హాజరు ఎక్కువగా ఉంది. ఇటీవలి వలసల కారణంగా ప్రస్తుతం స్వీడన్లో నివసిస్తున్న వారిలో సుమారు 1,00,000 ప్రాచ్య సాంప్రదాయ క్రైస్తవులు, 92,000 రోమన్ కాథలిక్కులు ఉన్నారు.

తటార్స్ చిన్న బృందం ఫిన్లాండ్ నుండి వలసవచ్చిన తరువాత 1949 లో మొట్టమొదటి ముస్లిం సమ్మేళనం స్థాపించబడింది. 1960 వరకు స్వీడన్లో ఇస్లాం ఉనికి మితంగానే ఉంది. బాల్కన్, టర్కీల నుంచి వలస వచ్చినవారిని స్వీడన్ స్వాగతించారు. ఉత్తర ఆఫ్రికా, మధ్యప్రాచ్యం నుండి సంభవించిన మరిన్ని వలసలు ముస్లిం జనాభాను 6,00,000 కు తీసుకువచ్చాయి. 2010 లో అయితే దాదాపు 1,10,000 మంది మాత్రమే సమాజం సభ్యులుగా ఉన్నారు.

యూరోబార్మీటర్ పోల్ 2010 ప్రకారం,

• 18% స్వీడిష్ పౌరులు "ఒక దేవుడు ఉన్నాడని వారు నమ్ముతారు" అని ప్రతిస్పందించారు.
• 45% మంది "కొంతమంది ఆత్మ లేదా జీవిత శక్తి ఉన్నట్లు వారు నమ్ముతారు" అని సమాధానం ఇచ్చారు.
• 34% మంది "వారు ఏ విధమైన ఆత్మ, దేవుడు, లేదా జీవిత శక్తిని నమ్ముతారు" అని సమాధానం ఇచ్చారు.
• స్వీడిష్ లో నమ్మకాలు గురించి 2015 లో ఒక Demoskop అధ్యయనం ప్రకారం
• 21% ఒక దేవుడు (2008 లో 35 శాతం నుండి) నమ్మాడు.
• 16% గోస్ట్స్ నమ్మారు.
• 14% సృష్టివాదం లేదా తెలివైన రూపకల్పనలో నమ్మకం.

సోషియాలజీ ప్రొఫెసర్ " ఫిల్ జుకర్మాన్ " స్వీడన్లు వారిని ప్రశ్నించిన సమయంలో తమను నాస్థికులుగా చెప్పుకున్నప్పటికీ స్వీడన్ చర్చిలో ఉంటున్నప్పుడు తమను తాము క్రైస్తవులు అని చెప్పుకుంటారు.

ఆరోగ్యం

స్వీడన్లో హెల్త్కేర్ ఇతర అభివృద్ధి చెందిన దేశాలకు నాణ్యతకు సమానంగా ఉంటుంది. శిశు మరణాలు తక్కువగా ఉన్న మొదటి ఐదు దేశాలలో స్వీడన్ స్థానం పొందింది. ఆయుఃప్రమాణం, సురక్షితమైన త్రాగునీటి సరఫరాలో కూడా అత్యున్నత స్థానంలో ఉంది. ఒక వ్యక్తి చికిత్స కొరకు డాక్టర్ అపాయింటుమెంటు కొరకు క్లినిక్ వైద్యుని సంప్రదించి ఒక ప్రత్యేక నిపుణుడి నుండి సలహాలు తీసుకోవాలి. వైద్యుడు ఔట్ పేషెంట్ చికిత్స లేదా వైశాలలో చికిత్స అందుకోవడానికి సిఫార్సు చేస్తాడు. ఆరోగ్య రక్షణను స్వీడన్ 21 భూభాగ విభాగాలతో నియంత్రిస్తుంది. ప్రధానంగా రోగులకు నామమాత్రపు రుసుముతో పన్నుల ద్వారా నిధులు సమకూరుతుంది.

విద్య

Uppsala University (established 1477)

1-5 ఏళ్ల వయస్సు పిల్లలు పబ్లిక్ కిండర్ గార్టెన్ (వ్యవహారికంగా డాగిస్) లో అర్హత పొందుతారు. 6 - 16 సంవత్సరాల వయస్సు మధ్య పిల్లలు నిర్బంధ సమగ్ర పాఠశాలకు హాజరు అవుతారు. ఇంటర్నేషనల్ స్టూడెంట్ అసెస్మెంట్ (పి.ఐ.ఎస్.ఎ) లో ప్రోగ్రామ్, స్వీడిష్ 15 సంవత్సరాల స్వీడిష్ విద్యార్థులు ఒ.ఇ.సి.డి. సగటుకు దగ్గరగా ఉన్నారు. 9 వ తరగతి పూర్తయిన తర్వాత 90% విద్యార్థులు మూడు సంవత్సరాల ఉన్నత పాఠశాల (జిమ్నసియం) విద్యకు కొనసాగుతారు. తరువాత విశ్వవిద్యాలయానికి ఉద్యోగ అర్హతను లేదా ప్రవేశ అర్హతను రెండింటికీ అర్హత పొందడానికి దారితీస్తుంది. పాఠశాల వ్యవస్థ ఎక్కువగా పన్నుల ద్వారా నిధులు సమకూరుస్తుంది.

నెదర్లాండ్స్ తర్వాత ప్రపంచంలోని మొదటి దేశాల్లో ఒకటిగా 1992 లో విద్య వోచర్లు పరిచయం చేయడం ద్వారా స్వీడిష్ ప్రభుత్వం ప్రభుత్వ, ప్రైవేట్ పాఠశాలలను సమానంగా పరిగణిస్తుంది. ఎవరైనా ఒక లాభాపేక్షలేని పాఠశాలను స్థాపించవచ్చు. మున్సిపాలిటీ మునిసిపల్ పాఠశాలలకు సమానంగా కొత్త పాఠశాలలకు నిధులు అందించాలి. స్వీడన్లోని విద్యార్థులందరికి పాఠశాల భోజనం ఉచితం. అల్పాహారం అందించడం కూడా ప్రోత్సహించబడుతుంది.

స్వీడన్లో వేర్వేరు విశ్వవిద్యాలయాలు, కళాశాలలు ఉన్నాయి. వీటిలో పురాతనమైనవి, అతిపెద్దవి అయిన విద్యా సంస్థలు ఉప్ప్సల, లండ్, గోథెన్బర్గ్ స్టాక్హోమ్లో ఉన్నాయి. 2000 లో 32% మంది స్వీడిష్ ప్రజలు తృతీయ డిగ్రీని కలిగి ఉన్నారు. ఆ వర్గంలో ఒ.ఇ.సి.డి.లో దేశం 5 వ స్థానంలో ఉంది. అనేక ఇతర ఐరోపా దేశాలతో పాటు స్వీడిష్ సంస్థలలో అభ్యసించే విద్యార్థులకు ప్రభుత్వం కూడా రాయితీ ఇస్తుంది. అయితే ఇటీవల రిక్స్‌డాగ్‌లో ఆమోదించబడిన బిల్లు ఇ.ఇ.ఎ. దేశాలలో స్విట్జర్లాండ్ నుండి విద్యార్థులకు లభించే రాయితీని పరిమితం చేస్తుంది.

వలసలు

స్వీడన్ చరిత్రలో జనసంఖ్యాభివృద్ధికి, సాంస్కృతిక మార్పులలు వలసలు ప్రధాన కారణంగా ఉన్నాయి. మొదటి ప్రపంచ యుద్ధం తరువాత ముగింపుకు వచ్చిన వలసలు రెండవ ప్రపంచ యుద్ధం తరువాత ఇటీవలి శతాబ్దాల్లో తిరిగి వలసలతో రూపాంతరం చెందింది. ఆర్థిక, సాంఘిక, రాజకీయ అంశాలు, జాతి, ఆర్థిక ప్రయోజనాల కారణంగా వలస వచ్చినవారికి ఉద్యోగాలు, పరిష్కార విధానాలు, సాంఘిక మార్పిడి, నేరాలు, ఓటింగ్ ప్రవర్తన వివాదాలకు కారణాలుగా ఉన్నాయి.

స్వీడన్లోని వలసదారులు, వారి వారసుల జాతి నేపథ్యంలో ఎటువంటి కచ్చితమైన గణాంకాలు లేవు. ఎందుకంటే స్వీడిష్ ప్రభుత్వం జాతికి సంబంధించి గణాంకాలను కలిగి ఉండదు. నమోదైన వివరణలు ఉన్నప్పటికీ వలసల జాతీయ నేపథ్యాల గందరగోళంగా లేదు.

2002-2011 స్వీడన్ స్వీడన్ పూర్వీకుల జనాభా

స్వదేశీ వలసదారులు (ఎరుపు), విదేశీ వలసదారులు (నీలం), స్వీడన్ 1850-2007

2016 లో 23,20,302 మంది విదేశీనేపథ్యం కలిగిన పౌరులు (విదేశీ-జన్మించిన, అంతర్జాతీయ వలసదారుల పిల్లలు) ఉన్నారు. స్వీడిష్ జనాభాలో వీరు 23% మంది ఉన్నారు. కనీసం ఒక విదేశీ తల్లితండ్రులకు చెందిన ప్రజలు 30,60,115 మంది ఉన్నారు. జనాభాలో వీరు 30% మంది ఉన్నారు. స్వీడన్లో నివసిస్తున్న నివాసితులలో 17,84,497 మంది విదేశాలలో జన్మించారు. అదనంగా విదేశీదంపతులకు స్వీడన్లో జన్మించిన వారు 5,35,805 మంది ఉన్నారు. వీరిలో తల్లి తండ్రులలో ఒకరు విదేశాల్లో జన్మించిన వారు 7,39,813 మంది ఉన్నారు. (తల్లి తండ్రులలో ఒకరు స్వీడన్లో జన్మించిన వారు ఉన్నారు).

యూరోస్టాట్ ఆధారంగా 2010 లో స్వీడన్లో 1.33 మిలియన్ల మంది విదేశీయులు నివసిస్తున్నారని, మొత్తం జనాభాలో వీరు 14.3% మంది ఉన్నారని భావిస్తున్నారు. వీరిలో 8,59,000 (9.2%) ఐరోపాసమాఖ్య వెలుపల జన్మించారు. ఐరోపాసమాఖ్య సభ్య దేశంలో 4,77,000 (5.1%) జన్మించారు.

2009 లో రికార్డులను ప్రారంభించినప్పటి నుంచి 1,02,280 మంది ప్రజలు స్వీడన్కు వలసవచ్చారు. స్వదేశీ వలసలు అత్యధిక స్థాయికి చేరుకున్నాయి. స్వీడన్లోని వలసదారులు ఎక్కువగా సెవెలాండ్, గోటాలాండ్ పట్టణ ప్రాంతాలలో కేంద్రీకృతమై ఉన్నారు. 1970 ల ప్రారంభం నుండి మధ్య ప్రాచ్యం, లాటిన్ అమెరికా దేశాల నుండి శరణార్థ వలసలు, కుటుంబ పునరేకీకరణ కారణాలుగా స్వీడన్‌కు వలసలు అధికం అయ్యాయి. 2013 లో స్వీడన్ 29,000 మందికి ఆశ్రయం కల్పించింది. 2012 తో పోల్చితే ఇది 67% అధికరించాయి.

2016 లో స్వీడన్ సివిల్ రిజిస్ట్రీలో విదేశీ-జన్మించిన పది పెద్ద సమూహాలు: [214]

The ten largest groups of foreign-born persons in the Swedish civil registry in 2016 were from:

1. Finland (153,620)
2. Syria (149,418)
3. Iraq (135,129)
4. Poland (88,704)
5. Iran (70,637)
6. Former Yugoslavia (66,539)
7. Somalia (63,853)
8. Bosnia and Herzegovina (58,181)
9. Germany (50,189)
10. Turkey (47,060)

According to an official investigation by The Swedish Pensions Agency on order from the government, the immigration to Sweden will double the state's expenses for pensions to the population. The total immigration to Sweden for 2017 will be roughly 180 000 people, and after that 110 000 individuals every year.

నేరం

2013 స్వీడిష్ క్రైమ్ సర్వే (ఎస్.సి.ఎస్) లోని గణాంకాల ఆధారంగా 2005 - 2013 మద్యకాలంలో నేరసంబంధాలు తగ్గాయి. 2014 నుండి ఎస్.సి.6 ఆధారంగా వంచన, ఆస్తి నేరాలు ముఖ్యంగా లైంగిక నేరాలకు (2013 నుండి 70% పెరుగుదలతో సహా) కొన్ని వర్గాల నేరాలకు సంబంధించి పెరుగుదల సంభవించింది. హింసాకాండ (ప్రాణాంతకమైనది, ప్రాణాంతకం కానిది) గత 25 సంవత్సరాలలో తగ్గు ముఖంలో ఉంది. వంచన, ఆస్తుల నష్టం (కారు దొంగతనం మినహా) వంటివి 2014-16 మధ్యకాలంలో దాదాపుగా స్థిరంగా ఉన్నాయి. ఇటువంటి వర్గాల పరిధిలో నమోదైన నేరాల సంఖ్య భిన్నంగా ఉంటాయి. లైంగిక నేరాల సంఖ్య స్పష్టంగా 2016 ఎస్.సి.ఎస్.లో సంఖ్యలు ప్రతిబింబిస్తుంది. కారు సంబంధిత నష్టాలు, దొంగతనం కొంతవరకు ప్రతిబింబిస్తుంది. 2000 లో 1,30,000 ఉన్న నేరాల సంఖ్య 2013 నాటికి 1,10,000 మధ్య ఉండిపోయింది. 1970 లో 3,00,000 మంది ఉన్నారు. యుద్ధానంతర శకంలో ఇతర పాశ్చాత్య దేశాలతో అనుగుణంగా 1950 ల గణాంకాలలో నమోదైన నేరాల సంఖ్య అధికరించింది. ఇందుకు వలసలు, చట్టాల మార్పుల కారణంగా ఉన్నాయి. నేరాల గురించి ఫిర్యాదు చేయడంలో ప్రజలు అనుకూలంగా స్పదించడం అధికరించింది.

సంస్కృతి

National museum in Stockholm

స్వీడన్‌లో ఆగస్టు స్ట్రిండ్బర్గ్, ఆస్ట్రిడ్ లిండ్గ్రెన్, నోబెల్ ప్రైజ్ విజేతలు సెల్మా లాగర్లోఫ్, హర్రి మార్టిన్సన్లతో సహా ప్రపంచవ్యాప్తంగా గుర్తింపు పొందిన పలువురు రచయితలు ఉన్నారు. స్వీడన్‌కు సాహిత్యంలో ఏడు నోబెల్ బహుమతులు లభించాయి. దేశంలో అత్యంత ప్రసిద్ధ కళాకారులు కార్ల్ లార్సన్, ఆండర్స్ జోర్న్, శిల్పులైన టోబియాస్ సెర్గెల్, కార్ల్ మిల్లెస్ వంటి చిత్రకారుల మొదలైన పలువురు కళాకారులు ఉన్నారు.

స్వీడిష్ 20 వ శతాబ్దానికి చెందిన సంస్కృతి మొరిట్ స్టిల్లర్, విక్టర్ సాజ్రోంతో ప్రారంభ కాలంలో మార్గదర్శక రచనలలో ప్రతిపాదించబడింది. 1920 -1980 లలో చిత్రనిర్మాత ఇంగెర్ బెర్గ్మాన్, నటులు గ్రెట్ గార్బో, ఇంగ్రిడ్ బెర్గ్మన్ చిత్రాలలో అంతర్జాతీయంగా గుర్తింపు పొందిన వ్యక్తులు అయ్యారు. ఇటీవల లుకాస్ మూడ్సన్, లాస్సే హాల్స్ట్రోమ్, రుబెన్ ఓస్ట్‌లండ్ చిత్రాలు అంతర్జాతీయ గుర్తింపు పొందాయి.

లింగ సమానత్వం ప్రచారం చేయబడిన కారణంగా 1960 - 1970 వ దశకంలో స్వీడన్ అంతర్జాతీయంగా " సెక్సువల్ రివల్యూషన్ " నాయకత్వదేశంగా గుర్తించబడింది. ప్రస్తుతం ఒంటరి వ్యక్తుల సంఖ్య ప్రపంచంలోనే అత్యధికంగా ఉంది. ప్రారంభ చిత్రమైన " ఐయా క్యూరియస్ (ఎల్లో) (1967)" ప్రారంభంలో లైంగికతకు సంబంధించిన ఉదారవాద దృక్పథాన్ని ప్రతిబింబిస్తుంది. అంతర్జాతీయ దృష్టిని ఆకర్షించిన ప్రేమ సన్నివేశాలతో ఇంగ్మార్ బెర్గ్మంస్ చిత్రం " సమ్మర్ విత్ మోనికా " ముందుగా యు.ఎస్ లో ప్రదర్శించబడింది.

" హాట్ లవ్ అండ్ కోల్డ్ పీపుల్ " విడుదల అయింది. లైంగిక ఉదారవాదానికి అధునిక ప్రక్రియలో భాగంగా సంప్రదాయ సరిహద్దులు చెరిపివేయడాన్ని ఇది ప్రతిబింబిస్తుంది.

స్వీడన్ స్వలింగ సంపర్కతకు చాలా ఉదారవాదంగా మారింది. షో మే లవ్ వంటి చిత్రాల ప్రజాదరణ పొందడంలో ఇది ప్రతిబింబిస్తుంది. ఈ చిత్రం చిన్న స్వీడిష్ పట్టణ అమల్‌లో రెండు యువ లెస్బియన్స్ గురించి వివరిస్తుంది. 2009 మే 1 నుండి స్వీడన్ దాని "రిజిస్టర్డ్ భాగస్వామ్య" చట్టాలను రద్దు చేసింది. దాని స్థానాన్ని పూర్తిగా లింగ-తటస్థ వివాహంతో భర్తీ చేసింది. స్వీడన్ ఇద్దరూ స్వలింగ సంపర్క, లైంగిక జంటల కోసం దేశీయ భాగస్వామ్యాన్ని అందిస్తుంది. యుక్త వయస్కులతో సహా అన్ని వయస్సుల జంటల స్వేచ్ఛావిహారం (సమ్మాన్బోండే) విస్తృతమైనది. ఇటీవలే స్వీడన్ శిశువుల జననం విప్లవాత్మకంగా అభివృద్ధి చెందింది.

సంగీతం

The Swedish band ABBA in April 1974, a few days after they won the Eurovision Song Contest

వైకింగ్ సైట్లలో కనిపెట్టిన వాయిద్యాల ఆధారంగా నార్కో సంగీతం చారిత్రక " రి క్రియేషన్స్ ఆఫ్ నార్స్ మ్యూజిక్ " అభివృద్ధి చేయడానికి ప్రయత్నాలు జరిగాయి. వీరు ఉపయోగించిన సాధనాలు లూర్ (ట్రంపెట్ ఒక విధమైన), సాధారణ తంత్రీ వాయిద్యసాధన, చెక్క వేణువులు, డ్రమ్స్ ప్రధానమైనవి. స్వీడన్లో ముఖ్యమైన జానపద-సంగీత కనిపిస్తుంది. సామీ సంగీతం (దీనిని జోయిక్ అని పిలుస్తారు) సాంప్రదాయ సామీ ఆధ్యాత్మికతలో భాగమైన శ్లోకంగా ఆచరించబడుతుంది. కార్ల్ మైఖేల్ బెల్స్మాన్, ఫ్రాంజ్ బెర్వాల్డ్ ప్రముఖ స్వరకర్తలుగా ఉన్నారు.

స్వీడన్‌లో కూడా ప్రముఖమైన బృంద సంగీత సంప్రదాయం ఉంది. 9.5 మిలియన్ల జనాభాలో 5-6 లక్షల గాయకులు ఉన్నారు.

2007 లో 800 మిలియన్ల డాలర్ల ఆదాయంతో స్వీడన్ ప్రపంచంలోనే మూడవ అతిపెద్ద సంగీత ఎగుమతిచేస్తూ సంయుక్త యు.కె లను అధిగమించింది.

స్వీడన్ నుండి మొట్టమొదటి అంతర్జాతీయంగా ప్రసిద్ధి చెందిన సంగీత బృందాల్లో ఎ.బి.బి.ఎ. ఒకటి. ఇప్పటికీ ప్రపంచంలోని అత్యంత ప్రముఖమైన బ్యాండ్ల జాబితాలో 370 మిలియన్ల రికార్డులను విక్రయించింది. ఎ.బి.బి.ఎ.తో స్వీడన్ నూతన యుగంలోకి ప్రవేశించింది. దీనిలో స్వీడిష్ పాప్ సంగీతం అంతర్జాతీయ ప్రాముఖ్యతను పొందింది.

గోథెన్బర్గ్ ఒపెరా హౌస్

రాక్సెట్టే, ఏస్ ఆఫ్ బేస్, ఐరోపా, ఎ-టీనేజ్, కార్డిగాన్స్, రాబిన్, ది హైవ్స్, సౌండ్ట్రాక్ ఆఫ్ అవర్ లైవ్స్ వంటి అతిపెద్ద పేరును కలిగిన అంతర్జాతీయ విజయవంతమైన బ్యాండ్లు కూడా ఉన్నాయి.

స్వీడన్ బాథరీ, ఒబెట్, అమోన్ అమర్త్, ఘోస్ట్ వంటి భారీ మెటల్ బ్యాండ్లకు ప్రసిద్ధి చెందింది. ప్రఖ్యాత నయా క్లాసికల్ పవర్ మెటల్ గిటార్ వాద్యగాడు యంగ్వి మాల్మ్స్టీన్ కూడా స్వీడన్కు చెందినవాడు.

1990 లలో ప్రారంభించి డెన్నీస్ పాప్ చెరొన్ స్టూడియోస్ ఒక అంతర్జాతీయ హిట్ ఫ్యాక్టరీగా మారింది. బ్రిట్నీ స్పియర్స్ పాటలకు అతని శిష్యుడు మాక్స్ మార్టిన్ బాధ్యత వహించాడు. సహస్రాబ్ధ ఆరంభంల బాయ్-బ్యాండ్ విజృంభణలో భాగంగా బ్యాక్ స్ట్రీట్ బాయ్స్, 'ఎన్ సింక్ రూపొందించబడి అంతర్జాతీయంగా విజయయం సాధించారు. 2000 ల మధ్యకాలంలో మార్టిన్ రాక్ వాయిద్య ధ్వనితో తిరిగి వచ్చొ కెల్లీ క్లార్క్సన్, పింక్, కాటి పెర్రీ వంటి కళాకారులతో ప్రధాన విజయాలను సాధించాడు. మొరాకో-స్వీడన్ నిర్మాత రీడ్ " వన్ లేడీ గాగా " రూపొందించి విజయం సాధించింది.

యురోవిజన్ పాటల పోటీలో పాల్గొనే దేశాలలో స్వీడన్ అత్యంత విజయవంతమైన దేశాలలో ఒకటిగా ఉంది. పోటీలో 6 విజయాలు సాధించి (1974, 1984, 1991, 1999, 2012, 2015) 7 విజయాలు సాధించిన ఐర్లాండ్ తరువాత స్థానంలో ఉంది. యూరోవిజన్ పాటల పోటీలో పాల్గొనే ప్రతి దేశం రేడియో, దూరదర్శన్ లలో ప్రదర్శించాల్సిన స్వంత పాటను సమర్పించాలి. అయినప్పటికీ గేయ రచయిత లేదా కళాకారుడి జాతీయతపై పరిమితి ఉండదు. ప్రాతినిధ్యం వహిస్తున్న పాటల రచయితలు, కళాకారులు స్వీడన్ పౌరులుగా ఉన్నారు. ఇటీవలి సంవత్సరాలలో స్వీడిష్ పాటల రచయితలు పూర్తిగా లేదా పాక్షికంగా - పలు దేశాల నుంచి వ్రాసిన రచయితలు పాల్గొన్నారు. ఉదాహరణకు యూరోవిజన్ పాటల పోటీ 2012 ఎడిషన్లో పోటీలో పాల్గొనే 42 పాటల్లో 10 స్వీడిష్ పాటల రచయితలు, నిర్మాతలు ఉన్నారు. 2013 లో ఈ పోటీలో 39 పాటల్లో 7 స్వీడిష్ పాటలు ఉన్నాయి. 2014 లో 37 పాటల్లో 7 పాటలు పోటీలో ఉన్నాయి. 2015 లో 40 పాటలలో 8 పాటలు ఉన్నాయి. 2016 లో పోటీలో 42 పాటల్లో 12 పాటలు ఉన్నాయి.

స్వీడన్ ఒక సజీవ జాజ్ దృశ్యాన్ని కలిగి ఉంది. గత అరవై ఏళ్ల కాలంలో దేశీయ, బాహ్య ప్రభావాలు, అనుభవాలను ప్రోత్సహించిన అసాధారణమైన కళాత్మక ప్రమాణాన్ని ఇది సాధించింది. స్వీడిష్ జానపద సంగీతం, జాజ్ రీసెర్చ్ కేంద్రం, లార్స్ వెస్టిన్‌లో స్వీడన్లో జాజ్ సమీక్షను ప్రచురించింది.

నిర్మాణకళ

Djurgårdsbron

13 వ శతాబ్దానికి ముందు దాదాపుగా అన్ని భవనాలు కలపతో తయారు చేయబడ్డాయి. కాని తరువాత రాతికట్టడాల నిర్మాణాల శకంగా మార్చడం ప్రారంభమైంది. తొలి స్వీడిష్ రాయి భవనాలు దేశంలోని రోమనెస్క్ చర్చీలు నిర్మించబడ్డాయి. వాటిలో అధికం స్కానియాలో నిర్మించారు. ఇవి డేనిష్ చర్చిలతో ప్రభావవంతమయ్యాయి. 11 వ శతాబ్దానికి చెందిన లండ్ కేథడ్రాల్, డాల్బీలోని కొన్ని చిన్న చర్చిలు ఉన్నాయి. కానీ హన్సీటిక్ లీగ్ ప్రభావంతో నిర్మించిన అనేక గోతిక్ చర్చిలు కూడా ఉన్నాయి. వీటిలో యస్స్టాడ్, మాల్మో, హెల్సింగ్బోర్గ్ నిర్మించిన చర్చీల వంటివి ఉన్నాయి.

స్వీడన్లోని ఇతర ప్రాంతాల్లోని స్వీడన్ బిషప్ స్థానాల్లో కాథడ్రల్స్ కూడా నిర్మించబడ్డాయి. 14 వ శతాబ్దంలో ఇటుకలతో నిర్మించబడిన స్కారా కేథడ్రాల్, ఉప్సల కేథడ్రల్ (15 వ శతాబ్దం). 1230 లో లింకోపింగ్ కేథడ్రాల్ పునాదులు సున్నపురాయితో నిర్మించబడ్డాయి. ఈ భవనం నిర్మాణానికి దాదాపు 250 సంవత్సరాల కాలం అవసరం అయింది.

పురాతన నిర్మాణాలలో కొన్ని ముఖ్యమైన కోటలు, బోర్గ్‌హోం కాజిల్, హాల్టోర్ప్స్ మనోర్, ఏక్టోర్ప్ కోట ద్వీపం ఓల్యాండ్, న్కికోపింగ్ కోట, విస్బీ నగరం గోడ వంటి ఇతర చారిత్రక భవనాలు ఉన్నాయి.

Kalmar Cathedral

సుమారు 1520లో స్వీడన్ మధ్య యుగం నుండి కింగ్ గుస్తావ్ వాసా ఆధ్వర్యంలో ఐక్యమై ఉంది. ఆయన బృహత్తర భవనాలు, కోటలను నిర్మించటానికి ప్రారంభించాడు. వాటిలో అతి బృహత్తర కట్టడాలు వాడ్స్టెనాలో ఉన్న కల్మార్ కోట, గ్రిప్షాల్మ్ కాజిల్ ప్రాధాన్యత వహిస్తూ ఉన్నాయి.

తరువాతి రెండు శతాబ్దాలలో స్వీడన్ను బారోక్ శిల్పకళ అభివృద్ధి చెందింది. తరువాత రాకోకో రూపొందించబడింది. అప్పటి నుండి ప్రముఖ ప్రాజెక్టులు నగరం కార్ల్‌క్రోనా (ఇప్పుడు కూడా ప్రపంచ వారసత్వ ప్రాంతంగా ప్రకటించబడింది), డ్రోట్టీంగ్‌హోం ప్యాలెస్ డిక్లేర్డ్ ఉన్నాయి.

1930లో గొప్ప స్టాక్హోమ్ ఎగ్జిబిషన్ ఇది ఫంక్షనలిజానికి చిహ్నంగా ఉన్నాయి. ఇది "ఫంకీస్"గా పిలువబడింది. ఈ శైలి తరువాతి దశాబ్దాల్లో ఆధిపత్యం చేసింది. ఈ రకమైన ప్రసిద్ధ ప్రాజెక్టులలో " మిలియన్ల ప్రోగ్రాం ", పెద్ద అపార్ట్మెంట్ సమూహాలను సరసమైన ధరలో అందించాయి.

మాధ్యమం

Headquarters of Sveriges Television in Stockholm

ప్రపంచంలోనే వార్తాపత్రికల వినియోగదారులు అధికంగా దేశాలలో స్వీడన్ ఒకటి. దాదాపు ప్రతి పట్టణం స్థానిక పత్రికా సేవలు అందుకుంటున్నది. దేశంలో ప్రచురించబడుతున్న నాణ్యతకలిగిన ఉదయకాల పత్రికలలో డాగేన్స్ న్యూహెటర్ (లిబరల్), గోటేబోర్గ్స్-పోస్టెన్ (లిబరల్), స్వెంస్కా డాగ్‌బ్లాడేట్ (లిబరల్ కన్సర్వేటివ్), సైడ్స్వెన్స్కా డాగ్బ్లాడేట్ (లిబరల్) ప్రధాన్యత వహిస్తున్నాయి. రెండు అతిపెద్ద సాయంత్రం టాబ్లాయిడ్లుగా అట్టాన్బ్లాడేట్ (సోషల్ డెమోక్రటిక్), ఎక్స్ప్రెస్ (లిబరల్) ప్రాధాన్యత వహిస్తున్నాయి. ప్రకటన చేయబడిన ఉచిత అంతర్జాతీయ ఉదయం పత్రిక మెట్రో ఇంటర్నేషనల్ స్వీడన్లోని స్టాక్‌హోం స్థాపించబడింది. ది లోకల్ (లిబరల్) ఆగ్లపత్రికలో దేశంలోని వార్తలు ఆంగ్లంలో ప్రచురించబడ్డాయి.

స్వీడన్లో ఎక్కువకాలం రేడియో, టెలివిజన్లలో ప్రజా ప్రసార సంస్థలు గుత్తాధిపత్యాన్ని నిర్వహించాయి. 1925 లో లైసెన్స్ ఫండ్డ్ రేడియో ప్రసారాలు ప్రారంభమయ్యాయి. రెండవ రేడియో నెట్వర్కును 1954 లో ప్రారంభించారు. పైరేట్ రేడియో 1962 లో ప్రారంభించారు. 1979 లో లాభాపేక్షలేని కమ్యూనిటీ రేడియో అనుమతించబడింది. 1993 లో స్థానిక వాణిజ్య రేడియో ప్రారంభమైంది.

1956 లో లైసెన్స్ ఫండ్డ్ టెలివిజన్ సేవ అధికారికంగా ప్రారంభించబడింది. 1969 లో టి.వి.2 రెండవ ఛానల్ ప్రారంభించబడింది. 1970 ల చివరి నుండి ఈ రెండు ఛానెళ్ళను స్వరిజెస్ టెలివిజన్ నిర్వహిస్తుంది. 1980 లో కేబుల్, ఉపగ్రహ టెలివిజన్ అందుబాటులోకి వచ్చే వరకు ఒక గుత్తాధిపత్యం ఉండేది. 1987 లో మొదటి స్వీడిష్ భాషా ఉపగ్రహ చానెల్ టి.వి.3 లండన్ నుండి ప్రసారం చేయబడింది. ఇది తర్వాత 1989 లో చానల్ 5 (అప్పుడు నార్డిక్ ఛానల్ అని పిలుస్తారు), 1990 లో టి.వి.4 ప్రసారం చేయబడింది.

1991 లో ప్రభుత్వం టెలివిజన్ నెట్వర్కులో ప్రసారం చేయాలనుకునే ప్రైవేటు టెలివిజన్ కంపెనీల నుండి దరఖాస్తులను ప్రారంభించనున్నట్లు ప్రకటించింది. ఉపగ్రహము ద్వారా గతంలో ప్రసారం అయిన టి.వి.4 అనుమతిని మంజూరు చేసింది. 1992 లో దాని భూభాగ ప్రసారాలను ప్రారంభించింది. దేశంలో టెలివిజన్ విషయాలను ప్రసారం చేసే మొదటి ప్రైవేట్ ఛానల్గా ఇది గుర్తింపు పొందింది.

సగం మంది జనాభా కేబుల్ టెలివిజన్తో కనెక్ట్ అయ్యారు. 1999 లో స్వీడన్లో డిజిటల్ టెరెస్ట్రియల్ టెలివిజన్ ప్రారంభమైంది. 2007 లో చివరి అనలాగ్ భూసంబంధ ప్రసారాలు రద్దు చేయబడ్డాయి.

సాహిత్యం

The writer and playwright August Strindberg

స్వీడన్ నుండి మొట్టమొదటి సాహిత్య వచనం రాక్ రన్‌స్టోన్, వైకింగ్ యుగం సా.శ. 800 లో సేకరించబడింది. సా.శ. 1100 నాటికి క్రైస్తవ మతంలోకి మారిన తరువాత స్వీడన్ మధ్యయుగంలోకి ప్రవేశించింది. ఈ సమయంలో మతాచార రచయితలు లాటిన్ భాషను ఉపయోగించాలని సూచించారు. అందువల్ల ఆ కాలం నుండి పాత స్వీడిషులో కొన్ని గ్రంథాలు మాత్రమే ఉన్నాయి. 16 వ శతాబ్దంలో స్వీడిషు భాష ప్రమాణీకరించబడిన తరువాత స్వీడన్ సాహిత్యం వృద్ధి చెందింది. 1541 లో స్వీడిష్లోకి బైబిల్ పూర్తి అనువాదం కారణంగా ఇది ప్రామాణికమైనది. ఈ అనువాదాన్ని " గుస్తావ్ వసా బైబిల్ " అని పిలుస్తారు.

17 వ శతాబ్దంలో మెరుగైన విద్య, లౌకికవాదం ద్వారా తీసుకురాబడిన స్వాతంత్ర్యంతో పలు ప్రముఖ రచయితలు స్వీడిష్ భాషను మరింత అభివృద్ధి చేశారు. కొంతమంది ముఖ్యమైన వ్యక్తులలో జార్జ్ స్తియర్హీఎల్మ్ (17 వ శతాబ్దం) స్వీడిషులో సాంప్రదాయక కవి రచన మొట్టమొదటివాడుగా గుర్తించబడ్డాడు. జోహన్ హెన్రిక్ కెల్లెగ్రెన్ (18 వ శతాబ్దం) మొట్టమొదటి స్వచ్ఛమైన స్వీడిష్ గద్య రచన చేసాడు. కార్ల్ మైఖేల్ బెల్ల్మన్ (18 వ శతాబ్దం చివరలో) మొట్టమొదటి బుల్లెస్క్యూ జానపద రచయిత ఖ్యాతి చెందాడు. ఆగస్టు స్ట్రిండ్బర్గ్ (19 వ శతాబ్దం చివరలో) ప్రపంచవ్యాప్త కీర్తి పొందిన సామాజిక-వాస్తవిక రచయితగా, నాటక రచయిత పేరుపొందాడు. 20 వ శతాబ్దం స్వీడన్ ప్రారంభంలో ప్రముఖ రచయితలైన సెల్మ లాగర్లోఫ్, (నోబెల్ గ్రహీత 1909), వెర్నర్ వాన్ హేడెన్స్టామ్ (నోబెల్ గ్రహీత 1916), పర్ లాగేర్విస్ట్ (నోబెల్ గ్రహీత 1951) వంటి ప్రముఖ రచయితలను అందించింది.

ఇటీవలి దశాబ్దాల్లో కొంతమంది స్వీడిషు రచయితలు డిటెక్టివ్ నవలా రచయిత హెన్నింగ్ మాన్కెల్, గూఢచారి కల్పన రచయిత జాన్ గ్విలౌ రచనతో సహా అంతర్జాతీయంగా స్థిరపడ్డారు. పిల్లల పుస్తక రచయిత ఆస్ట్రిడ్ లిండ్గ్రెన్, పిప్పి లాంగ్ స్టాకింగ్, ఎమిల్, ఇతరుల పుస్తకాలు స్వీడిష్ సాహిత్యం ప్రపంచ సాహిత్యంలో అత్యంత ప్రభావవంతమైన అభిప్రాయాన్ని కలిగి ఉందని నిరూపించాయి. 2008 లో ప్రపంచంలోని రెండవ అత్యుత్తమంగా విక్రయించబడిన రచయిత స్టైగ్ లార్సన్ మిల్లినియం క్రైమ్ నవలలు మరణానంతరం కూడా విమర్శకుల ప్రశంసలను ప్రచురించారు.

శలవులు

Walpurgis Night bonfire in Sweden

సాంప్రదాయ ప్రొటెస్టంట్ క్రిస్టియన్ సెలవులు కాకుండా స్వీడన్ కొన్ని ప్రత్యేకమైన సెలవులు ప్రకటిస్తుంది. కొన్ని పూర్వ-క్రైస్తవ సంప్రదాయం ప్రత్యేక దినాలలో కూడా శలవు మంజూరు చేస్తుంది. వారు మద్యవేసవిని " సోల్‌స్టిస్ " (వేసవికాల సూర్యోదయంగా) సంబోధించేవారు. ఏప్రిల్ 30 లైటింగ్ బోఫైర్స్‌లో వాల్పోర్గీస్ నైట్ (వాల్బోర్గ్స్‌మాస్సోఫ్టన్); మే 1 న లేబరు డే లేదా మేడేగా సోషలిస్టు ప్రదర్శనలకు అంకితమివ్వబడింది. డిసెంబరు 1 వ తేదిని సెయింట్ లూసియా దినంగా (ఇటాలియన్ మూలాన్ని రద్దు చేసి), క్రిస్మస్ సీజన్ ప్రారంభమైన తరువాత మాసమంతా విస్తృతంగా ఉత్సవాలు నిర్వహించబడతాయి.

జూన్ 6 న స్వీడన్ నేషనల్ డే, 2005 నుండి పబ్లిక్ హాలిడే ఉంది. అంతేకాకుండా అధికారిక ఫ్లాగ్ డే ఆచారాలు, స్వీడన్ క్యాలెండర్లో పేర్లు ఉన్నాయి. ఆగస్టులో చాలా మంది స్వీడన్లలో క్రిస్టోవియర్ (క్రెయిష్ ఫిష్ డిన్నర్ పార్టీలు) ఉన్నాయి. టూర్స్ ఈవ్ మార్టిన్ నవంబరులో స్కనియాలో మోర్టెన్ గెస్ పార్టీలు జరుపుకుంటారు. ఇక్కడ కాల్చిన గూస్, స్వర్త్సోప్పా (గూస్ స్టాక్, పండ్లు, మసాలా దినుసులు, ఆత్మలు, గూస్ రక్తంతో తయారు చేసిన 'బ్లాక్ సూప్') అందిస్తారు. స్వీడన్ దేశవాళీ సామీ అల్పాహార ప్రజలు ఫిబ్రవరి 6 న వారి సెలవుదినం కలిగివుంది. జూలైలో మూడవ ఆదివారం నాడు స్కానియా జెండాదినం జరుపుకుంటారు.

ఆహారసంస్కృతి

Swedish saffron buns

The cinnamon rolls were originated in Sweden and Denmark.

Swedish knäckebröd (crisp bread)

ఇతర స్కాండినేవియన్ దేశాల (డెన్మార్క్, నార్వే ఫిన్లాండ్) కంటే స్వీడిష్ వంటకాలు సాంప్రదాయకంగా సరళమైనవి. చేపలు (ముఖ్యంగా హెర్రింగ్), మాంసం, బంగాళాదుంపలు, పాల ఉత్పత్తులు ప్రముఖ పాత్రలు పోషిస్తుంటాయి. మసాలా దినుసులు తక్కువగా ఉంటాయి. ప్రసిద్ధ ఆహారాలలో స్వీడిష్ మిట్‌బాల్స్, సాంప్రదాయక గ్రేవీ, ఉడికించిన బంగాళాదుంపలు, లింగాన్బెర్రీ జామ్తో అందిస్తాయి. పాన్‌ కేకులు; లట్‌ఫిస్క్, స్మోర్‌గాస్ బోర్డు, లేదా విలాసవంతమైన బఫే ముఖ్యమైనవి. అక్వావిట్ ఒక ప్రముఖ మద్యపాన పానీయాల పానీయం. ఇది స్నాపుల మద్య సాంస్కృతిక ప్రాధాన్యత కలిగి ఉంది. సంప్రదాయక చదునైన,పొడిగా ఉండే కరకరలాడే రొట్టె మొదలైన అనేక సమకాలీన వైవిధ్యాలుగా అభివృద్ధి చెందింది. ప్రాంతీయంగా ముఖ్యమైన ఆహారాలు ఉత్తర స్వీడన్లో సుర్‌స్ట్రోమ్మింగ్ (ఒక పులియబెట్టిన చేప), దక్షిణ స్వీడన్లో స్కానియాలోని ఈల్ ప్రాధాన్యత వహిస్తున్నాయి.

ఆధునిక సాంప్రదాయ వంటలలో వందల సంవత్సరాల పురాతనమైన వంటకాలు ఉన్నాయి. కొన్ని శతాబ్దాలు లేదా అంతకన్నా తక్కువగా ఉన్నవి ఇప్పటికీ స్వీడన్ రోజువారీ భోజనం చాలా ముఖ్యమైన భాగంగా ఉన్నాయి. ఆధునిక స్వీడిష్ వంటలు అనేక అంతర్జాతీయ వంటకాలను స్వీకరించింది.

ఆగస్టులో కారీఫిష్ పార్టీ, క్రాఫ్ట్స్‌కివా అనే సంప్రదాయ విందులో స్వీడన్ డిల్‌తో ఉడికించిన కారీఫిష్ పెద్ద మొత్తంలో తింటాయి.

చలన చిత్రాలు

పలు సంవత్సరాలుగా స్వీడిషు ప్రజలు అంతర్జాతీయ చలనచిత్రాల ద్వారా గుర్తింపు పొందారు. ఇంగ్రిడ్ బర్గ్‌మాన్, గ్రెటా గర్బొ, మాక్స్ వాన్ సిడోవ్ల మొదలైన స్వీడిష్ ప్రజలు హాలీవుడ్లో విజయం సాధించారు. అంతర్జాతీయంగా విజయవంతమైన చిత్రాలను చేసిన అనేక దర్శకులలో ఇంగెర్ బెర్గ్మాన్, లుకాస్ మూడిస్స్ గురించి ప్రస్తావించవచ్చు. ది సాక్రిఫైజ్, హంగర్ వంటి సినిమాలు

ఫ్యాషన్

ఫ్యాషన్ లో స్వీడన్ ప్రజలకు అత్యధికంగా ఆసక్తి కలిగి ఉంది. దేశంలో పేరు పొందిన హెన్నెస్ & మారిజిత్స్ (హెచ్ & ఎంగా పనిచేస్తున్నది), జే. లిండెబెర్గ్ (జె.ఎల్.గా పనిచేస్తుంది), అస్నే, లిండెక్స్, ఆడ్ మోలీ, చీప్ మండే, గాంట్, డబల్యూ.ఇ.ఎస్.సి, ఫిలిప్పా కే, నక్న మొదలైన ఉన్నతశ్రేణి బ్యాండ్లు సరిహద్దులలో ఉన్నాయి. అయితే ఈ సంస్థలు ఐరోపా, అమెరికా అంతటా ఫ్యాషన్ వస్తువులని దిగుమతి చేసుకుంటున్న కొనుగోలుదారులు ఉన్నారు. అనేకమంది పొరుగు దేశాలతో పోలిస్టే ఆర్థిక పరంగా, స్వీడిష్ వ్యాపారం ధోరణిని కొనసాగిస్తుంది.

క్రీడలు

జాన్ బోర్గ్ ప్రపంచపు మాజీ నెం.1 టెన్నిస్ క్రీడాకారుడు

స్వీడన్ క్రీడాకార్యకలాపాలు ఒక సమితి జాతీయ ఉద్యమంలా కొనసాగుతుంది. దాదాపు ప్రజలలో సగం మంది సమష్టిగా క్రీడా కార్యక్రమాలలో పాల్గొంటారు. ఫుట్ బాల్, ఐస్ హాకీ ప్రేక్షకుల వీక్షించే రెండు ప్రధాన క్రీడలుగా ఉన్నాయి. ఫుట్ బాల్ తరువాత గుర్రపు క్రీడల్లో ఎక్కువమంది పాల్గొంటారు (స్త్రీలు ఎక్కువగా పాల్గొంటారు). [అస్పష్టమైన] తరువాత, గోల్ఫ్, ట్రాక్, ఫీల్డ్, హ్యాండ్ బాల్, ఫ్లోర్బాల్, బాస్కెట్బాల్, బ్యాండీ జట్టు క్రీడలు బాగా ప్రాచుర్యం పొందాయి.

స్వీడన్ జాతీయ పురుషుల ఐస్ హాకీ జట్టును ప్రేమతో ట్రే క్రోనార్ (ఇంగ్లీష్: త్రీ క్రౌన్స్; స్వీడన్ జాతీయ చిహ్నం) అని పిలుస్తారు. ఇది ప్రపంచంలోనే అత్యుత్తమంగా పరిగణించబడుతుంది. స్వీడన్ జట్టు ప్రపంచ ఛాంపియన్షిప్స్ తొమ్మిది సార్లు గెలుచుకుంది. అన్ని పతకాలలో మూడవ స్థానంలో నిలిచింది. ట్రే క్రోనర్ కూడా 1994 - 2006 లో ఒలింపిక్ బంగారు పతకాలు గెలుచుకున్నాడు. 2006 లో ట్రో క్రోనోర్ అదే సంవత్సరంలో ఒలింపిక్, ప్రపంచ చాంపియన్షిప్లను గెలుచుకున్న మొట్టమొదటి జాతీయ హాకీ జట్టుగా పేరు గాంచింది. గత సంవత్సరం ప్రపంచ కప్పులో స్వీడిష్ జాతీయ ఫుట్బాల్ జట్టు కొంత విజయాన్ని సాధించింది. వారు 1958 లో టోర్నమెంట్ ఆతిథ్యమిచ్చారు. 1950 - 1994 లో రెండుసార్లు సాధించారు. సమీప సంవత్సరాలలో కరోలినా క్లఫ్ట్, స్టీఫన్ హోల్మ్ క్రీడాకారులు గుర్తింపు పొందారు.

స్వీడన్ 1912 వేసవి ఒలంపిక్స్, 1956 లో జరిగిన వేసవి ఒలింపిక్స్, 1958 లో ఎఫ్.ఐ.ఎఫ్.ఎ. ప్రపంచ కప్పులకు ఆతిథ్యం ఇచ్చింది. ఇతర పెద్ద క్రీడలలో యు.ఇ.ఎఫ్.ఎ. యూరో 1992, 1995 ఫిఫా మహిళల ప్రపంచ కప్, అథ్లెటిక్స్లో 1995 ప్రపంచ ఛాంపియన్షిప్స్, యు.ఇ.ఎఫ్.ఎ. ఉమెన్స్ యూరో 2013, అనేక ఐస్ హాకీ, కర్లింగ్, అథ్లెటిక్స్, స్కీయింగ్, బండి, ఫిగర్ స్కేటింగ్, స్విమ్మింగ్ చాంపియన్షిప్స్ క్రీడలు నిర్వహించబడ్డాయి.

విజయవంతమైన ఫుట్బాల్ క్రీడాకారులలో గున్నార్ నోర్డహల్, గున్నార్ గ్రెన్, నిల్స్ లిడెమ్హోమ్, హెన్రిక్ లార్సన్, ఫ్రెడ్రిక్ లిజెంబెర్గ్, కారోలిన్ సెగర్, లోట్టా స్చెలిన్, హెడ్విగ్ లిండాల్, జ్లతాన్ ఇబ్రహిమోవిక్ ప్రాధాన్యత వహిస్తున్నారు. విజయవంతమైన టెన్నిస్ ఆటగాళ్ళు బ్జోర్న్ బోర్గ్, మాట్స్ విలాండర్, స్టీఫన్ ఎడ్బర్గులు మాజీ ప్రపంచ ప్రథమశ్రేణిలో క్రీడాకారులుగా అంతర్జాతీయంగా గుర్తింపు పొందారు. ఇతర ప్రసిద్ధ స్వీడిష్ అథ్లెట్లు హెవీవెయిట్ బాక్సింగ్ ఛాంపియన్, ఫేమర్ ఇంగెమర్ జోహన్సన్, ప్రపంచ గోల్ఫ్ హాల్ ఆఫ్ ఫేమర్ అన్నీకా సొరెన్స్టామ్, బహుళ ప్రపంచ ఛాంపియన్షిప్స్, టేబుల్ టెన్నిస్ జాన్ ఒవ్ వాల్డ్నర్లో ఒలంపిక్స్ పతక విజేతలుగా ఉన్నారు. భౌగోళికంగా ఉత్తరధ్రువానికి సమీపంలో ఉన్న కారణంగా అనేక ప్రపంచ తరగతి శీతాకాలపు క్రీడల క్రీడాకారులను స్వీడన్ అందించింది. ఇందులో ఆల్పైన్ స్కియర్సులో ఇంజెమర్ స్టెన్మార్క్, అన్జా పాసొన్, పెర్నిల్లా విబెర్గ్ అలాగే క్రాస్ కంట్రీ స్కీయర్లు గుండే సేవాన్, థామస్ వాస్బెర్గ్, చార్లోట్టే కల్ల, మార్కస్ హెల్నర్ మొదలైనవారు ఒలంపిక్ బంగారు పతక విజేతలు ఉన్నారు.

2016 లో స్వీడిష్ పోకర్ ఫెడరేషన్, పోకర్ అంతర్జాతీయ సమాఖ్యలో చేరింది.

ఇవి కూడ చూడండి

ఎస్టర్ క్లాసన్