Jump to content

హిమాలయాలు

లంకెలను మార్చు
వికీపీడియా నుండి
హిమాలయాల 6,000 కి.మీ.ల యాత్ర, భారతఫలకం తాకక ముందు.

హిమాలయాలు లేదా హిమాలయా పర్వతాలు (ఆంగ్లం : Himalaya Range) (సంస్కృతం : हिमालय,), లేదా ఆసియా లోని హిమాలయ పర్వతా పంక్తులు. ఈ పర్వత పంక్తులు భారత ఉపఖండాన్ని టిబెట్ పీఠభూమిని వేరుచేస్తున్నాయి. ఈ పర్వత పంక్తులలో కారాకోరం, హిందూకుష్, తోబా కాకర్, చిన్న పర్వతశ్రేణులైన పామిర్ కోట్ వరకూ వ్యాపించి ఉన్నాయి. హిమాలయాలు అనగా సంస్కృతంలో "తత్పురుష" లేదా మంచుకు నెలవు.[1]

ఈ పర్వత పంక్తులు, ప్రపంచంలోనే ఎత్తైనవి. వీటిలో ఎవరెస్టు పర్వతం, కాంచనగంగ మొదలగు శిఖరాలున్నాయి. సుమారు నూరు శిఖరాలు 7,200 మీటర్ల ఎత్తుకు మించివున్నవి.[2]

ఈ హిమాలయాలు, ఆసియా లోని ఐదు దేశాలలో వ్యాపించి వున్నవి : భూటాన్, చైనా, భారతదేశం, నేపాల్, పాకిస్తాన్. ఇవి ప్రపంచంలోని అతి పెద్దనదులలో మూడు అయిన సింధు, గంగ-బ్రహ్మపుత్ర, యాంగ్‌ట్‌జీ నదులకు వనరులు. వీటి పరీవాహక ప్రాంతాలలో 1.3 బిలియన్ల జనాభా ఉంది. ఇవి చంద్రవంక ఆకారంలో 2,400 కి.మీ.ల పొడవూ, 400 కి.మీ. వెడల్పు ప్రాంతంలో వ్యాపించి ఉన్నాయి.

హిమాలయాలలో కొన్ని ముఖ్యమైన శిఖరాలు

[మార్చు]
శిఖరం పేరు ఇతర పేర్లు, అర్థం ఎత్తు (మీటర్లు) ఎత్తు (అడుగులు) మొదటి అధిరోహణ వ్యాఖ్యలు/గమనికలు అక్షాంశరేఖాంశాలు[3]
ఎవరెస్టు శిఖరం సాగర్ మాతా, "ఆకాశ నుదురు",
చోమోలాంగ్మా, "విశ్వమాత"		 8,848 29,029 1953 ప్రపంచంలోని ఎత్తైన పర్వతం, నేపాల్/టిబెట్ సరిహద్దులో గలదు. 27°59′17″N 86°55′31″E / 27.98806°N 86.92528°E / 27.98806; 86.92528
కే-2 చోగో గాంగ్రి 8,611 28,251 1954 ప్రపంచంలోని 2వ ఎత్తైన పర్వతం, ఆజాద్ కాశ్మీరు, పాకిస్తాన్, చైనాలోని జింజియాంగ్ లో గలదు. 35°52′53″N 76°30′48″E / 35.88139°N 76.51333°E / 35.88139; 76.51333
కాంచనగంగ కాంగ్‌చెన్ డ్‌జోంగా, "మంచు యొక్క ఐదు ఖజానాలు" 8,586 28,169 1955 ప్రపంచములోని 3వ ఎత్తైన శిఖరం. సిక్కిం (భారత్), నేపాల్ లో గలదు. 27°42′12″N 88°08′51″E / 27.70333°N 88.14750°E / 27.70333; 88.14750 *
లోట్‌సే "దక్షిణ శిఖరం" 8,516 27,940 1956 ప్రపంచంలోని 4వ ఎత్తైన శిఖరం. నేపాల్, టిబెట్ ల మధ్యలో గలదు, ఎవరెస్టు ఛాయలో గలదు 27°57′42″N 86°55′59″E / 27.96167°N 86.93306°E / 27.96167; 86.93306
మకాలూ "మహా నల్లనిది (The Great Black)" 8,462 27,765 1955 ప్రపంచలోని 5వ ఎత్తైన శిఖరం. నేపాల్ లో గలదు. 27°53′23″N 87°5′20″E / 27.88972°N 87.08889°E / 27.88972; 87.08889
చో ఓయు ఖోవోవుయాగ్, "నీలి (టర్కోయిస్ ఊదా రంగు) దేవత" 8,201 26,905 1954 ప్రపంచలోని 6వ ఎత్తైన శిఖరం. నేపాల్ లో గలదు. 28°05′39″N 86°39′39″E / 28.09417°N 86.66083°E / 28.09417; 86.66083
ధవళగిరి "తెల్లని పర్వతం" 8,167 26,764 1960 ప్రపంచలోని 7వ ఎత్తైన శిఖరం. నేపాల్ లో గలదు. 28°41′48″N 83°29′35″E / 28.69667°N 83.49306°E / 28.69667; 83.49306
మానస్లూ కుటాంగ్, "ఆత్మ పర్వతం" 8,156 26,758 1956 ప్రపంచలోని 8వ ఎత్తైన శిఖరం. గూర్ఖా హిమాల్, నేపాల్ లో గలదు. 28°33′00″N 84°33′35″E / 28.55000°N 84.55972°E / 28.55000; 84.55972
నంగా పర్వతం దయామీర్, "నగ్న పర్వతం" 8,126 26,660 1953 ప్రపంచలోని 9వ ఎత్తైన శిఖరం. భారత్/పాకిస్తాన్ లో గలదు. 35°14′14″N 74°35′21″E / 35.23722°N 74.58917°E / 35.23722; 74.58917
అన్నపూర్ణ "పంటల దేవత" 8,091 26,545 1950 ప్రపంచలోని 10వ ఎత్తైన శిఖరం. మృత్యుకర పర్వతం. నేపాల్ లో గలదు. 28°35′44″N 83°49′13″E / 28.59556°N 83.82028°E / 28.59556; 83.82028
గాషెర్‌బ్రమ్ I "అందమైన పర్వతం" 8,080 26,509 1958 ప్రపంచలోని 11వ ఎత్తైన శిఖరం. కారాకోరం పాకిస్తాన్/చైనాలో గలదు. 35°43′28″N 76°41′47″E / 35.72444°N 76.69639°E / 35.72444; 76.69639
విశాల శిఖరం ఫైచాన్ కాంగ్రి 8,047 26,401 1957 ప్రపంచలోని 12వ ఎత్తైన శిఖరం. కారాకోరం పాకిస్తాన్/చైనాలో గలదు.. 35°48′38″N 76°34′06″E / 35.81056°N 76.56833°E / 35.81056; 76.56833
గాషెర్‌బ్రమ్ II - 8,035 26,362 1956 ప్రపంచలోని 13వ ఎత్తైన శిఖరం. కారాకోరం పాకిస్తాన్/చైనాలో గలదు.. 35°45′28″N 76°39′12″E / 35.75778°N 76.65333°E / 35.75778; 76.65333
షిషాపాంగ్మా జిజియాబాంగ్మా, "గడ్డిమైదానాలపై ఎత్తుప్రాంతం" 8,013 26,289 1964 ప్రపంచలోని 14వ ఎత్తైన శిఖరం. టిబెట్ లో గలదు.. 28°21′12″N 85°46′43″E / 28.35333°N 85.77861°E / 28.35333; 85.77861
గాషెర్‌బ్రమ్ IV - 7,925 26,001 1958 ప్రపంచలోని 17వ ఎత్తైన శిఖరం. అత్యంత సాంకేతిక అధిరోహణ. కారాకోరమ్ పాకిస్తాన్/చైనాలో గలదు. . 35°45′38″N 76°36′58″E / 35.76056°N 76.61611°E / 35.76056; 76.61611
మషేర్బ్రం / K1 మషెర్బ్రమ్ 7,821 25,660 1960 ప్రపంచలోని 22వ ఎత్తైన శిఖరం. కారాకోరం పాకిస్తాన్/చైనాలో గలదు. . 35°38′28″N 76°18′21″E / 35.64111°N 76.30583°E / 35.64111; 76.30583
నందా దేవి "ఆశీర్వదించు-దేవత" 7,817 25,645 1936 ప్రపంచలోని 23వ ఎత్తైన శిఖరం. భారత్ లోని ఉత్తరాఖండ్లో గలదు.. 30°22′33″N 79°58′15″E / 30.37583°N 79.97083°E / 30.37583; 79.97083
రాకాపోషి "మెరిసే కుడ్యము" 7,788 25,551 1958 శిఖరాల సముదాయము. కారాకోరం పాకిస్తాన్/చైనాలో గలదు. . 36°08′33″N 74°29′22″E / 36.14250°N 74.48944°E / 36.14250; 74.48944
గాంగ్‌ఖర్ పుయెన్సుమ్ గాంకర్ పుంజుమ్, "మూడు సోదర పర్వతాలు" 7,570 24,836 అధిరోహించలేదు ప్రపంచంలో అధిరోహించని ఎత్తైన శిఖరం. భూటాన్లో గలదు.. 28°02′50″N 90°27′19″E / 28.04722°N 90.45528°E / 28.04722; 90.45528 *
అమా దబ్లామ్ "తల్లి , ఆమె నెక్లేస్" 6,848 22,467 1961 ప్రపంచంలోనే చాలా అందమైన శిఖరం. నేపాల్ లోని ఖుంబూలో గలదు. .

ధార్మిక స్థానాలు

[మార్చు]
జమ్మూ లోని వైష్ణోదేవి మందిరం.
టిబెట్ పీఠభూమి ఆగ్నేయం నుండి ఎవరెస్టు పర్వతం దృశ్యచిత్రం.

హిమాలయాలలో హిందూ, బౌద్ధ ధర్మాలకు చెందిన అనేక ధార్మిక ప్రదేశాలు గలవు. హిందూ ధర్మంలో హిమవత్ శివుని భార్యయైన పార్వతి యొక్క తండ్రి.

ఇవీ చూడండి

[మార్చు]

మూలాలు

[మార్చు]
  1. ↑ "Oracle Education Foundation: Indian Himalayas". Archived from the original on 2007-10-11. Retrieved 2008-05-07.
  2. ↑ "Himalayan Mountain System". Retrieved 2007-08-07.
  3. ↑ Coordinates were established by comparing topographical maps with satellite images and SRTM-derived terrain maps. The terrain maps and satellite images often don't match exactly. An asterisk (*) indicates that the map and image are shifted by more than 100 m (4") and/or that the landscapes around the summit don't match.

ఇతర పఠనాలు

[మార్చు]

బయటి లింకులు

[మార్చు]

చిత్రమాలిక

[మార్చు]


"https://te.wikipedia.org/w/index.php?title=హిమాలయాలు&oldid=4000894" నుండి వెలికితీశారు