భారతదేశ రాజకీయ పార్టీల జాబితా
భారతదేశంలో బహుళ-పార్టీ వ్యవస్థ ఉంది. భారత ఎన్నికల సంఘం (ECI) జాతీయ స్థాయి, రాష్ట్ర స్థాయి రాజకీయ పార్టీలకు ఆబ్జెక్టివ్ ప్రమాణాల ఆధారంగా గుర్తింపునిస్తుంది. గుర్తింపు పొందిన రాజకీయ పార్టీ రిజర్వు చేయబడిన పార్టీ చిహ్నం, ప్రభుత్వ టెలివిజన్, రేడియోలో ఉచిత ప్రసార సమయం, ఎన్నికల తేదీల సెట్టింగ్లో సంప్రదింపులు, ఎన్నికల నియమాలు, నిబంధనలను సెట్ చేయడంలో ఇన్పుట్ ఇవ్వడం వంటి అధికారాలను పొందుతుంది. స్థానిక, రాష్ట్ర లేదా జాతీయ ఎన్నికలలో పోటీ చేయాలనుకునే ఇతర రాజకీయ పార్టీలు భారత ఎన్నికల సంఘంచే నమోదు చేయబడాలి. లోక్సభ లేదా రాష్ట్ర శాసనసభ ఎన్నికల తర్వాత సంబంధిత ప్రమాణాలకు అనుగుణంగా రిజిస్టర్ చేయబడిన పార్టీలు ECI ద్వారా గుర్తింపు పొందిన జాతీయ పార్టీ లేదా రాష్ట్ర పార్టీగా అప్గ్రేడ్ చేయబడతాయి. గుర్తింపు పొందిన పార్టీ స్థితిని ECI క్రమానుగతంగా సమీక్షిస్తుంది.
2016లో సవరణకు ముందు (2014 జనవరి 1 నుండి అమల్లోకి వచ్చింది), ఒక రాజకీయ పార్టీ తదుపరి లోక్సభ లేదా రాష్ట్ర శాసనసభ ఎన్నికలలో ప్రమాణాలను నెరవేర్చడంలో విఫలమైతే, వారు గుర్తింపు పొందిన పార్టీ హోదాను కోల్పోయారు. 2016లో, ప్రతి ఎన్నికలకు బదులుగా వరుసగా రెండు ఎన్నికల తర్వాత ఇటువంటి సమీక్ష జరుగుతుందని ECI ప్రకటించింది. కాబట్టి, ఒక రాజకీయ పార్టీ తదుపరి ఎన్నికలలో ప్రమాణాలకు అనుగుణంగా లేకపోయినా గుర్తింపు పొందిన పార్టీ హోదాను కలిగి ఉంటుంది. అయితే, వచ్చే ఎన్నికల తర్వాత జరిగే ఎన్నికల్లో ప్రమాణాలను అందుకోవడంలో విఫలమైతే, వారు తమ హోదాను కోల్పోతారు.
భారత ఎన్నికల సంఘం నుండి 2021 సెప్టెంబరు 23 నాటి తాజా ప్రచురణ ప్రకారం, 8 జాతీయ పార్టీలు, 54 రాష్ట్ర పార్టీలు, 2796 గుర్తింపు లేని పార్టీలతో కలిపి మొత్తం పార్టీల సంఖ్య 2858 నమోదైంది. ఎన్నికల్లో పోటీ చేసే అన్ని నమోదిత పార్టీలు EC అందించే అందుబాటులో ఉన్న చిహ్నాల జాబితా నుండి గుర్తును ఎంచుకోవాలి. కొన్ని షరతులలో రాష్ట్రపతి పాలన విధించకపోతే, జమ్మూ కాశ్మీర్, జాతీయ రాజధాని ఢిల్లీ, పుదుచ్చేరి కేంద్రపాలిత ప్రాంతాలతో పాటు దేశంలోని మొత్తం 28 రాష్ట్రాలు ప్రభుత్వాలను ఎన్నుకున్నాయి.
జాతీయ పార్టీలు
[మార్చు]నమోదిత పార్టీ క్రింద ఈ దిగివ జాబితా చేయబడిన మూడు షరతుల్లో దేనినైనా నెరవేర్చినట్లయితే మాత్రమే జాతీయ పార్టీగా గుర్తించబడుతుంది:
- కనీసం మూడు వేర్వేరు రాష్ట్రాల నుండి లోక్సభలో పార్టీ 2% సీట్లు గెలుచుకుంటుంది.
- లోక్సభ లేదా శాసనసభకు జరిగే సాధారణ ఎన్నికలలో, పార్టీ ఏదైనా నాలుగు లేదా అంతకంటే ఎక్కువ రాష్ట్రాల్లో 6% ఓట్లను పోల్ చేస్తుంది. అదనంగా అది నాలుగు లోక్సభ స్థానాలను గెలుచుకుంటుంది.
- ఆ పార్టీకి నాలుగు రాష్ట్రాల్లో రాష్ట్ర పార్టీగా గుర్తింపు వస్తుంది.
ప్రాంతీయ పార్టీలు
[మార్చు]ఒక పార్టీ రాష్ట్ర పార్టీగా గుర్తింపు పొందాలంటే కింది షరతుల్లో ఏదైనా ఒక దానిని నెరవేర్చాలి: 1.రాష్ట్ర శాసనసభకు జరిగే ఎన్నికల్లో పోల్ చేయబడిన చెల్లుబాటు అయ్యే ఓట్లలో కనీసం 6% ఓట్లను పార్టీ సాధించాలి. ఆ రాష్ట్ర అసెంబ్లీలో కనీసం 2 సీట్లు గెలుచుకోవాలి. 2.ఒక పార్టీ లోక్సభకు జరిగే ఎన్నికల్లో పోలైన చెల్లుబాటు అయ్యే ఓట్లలో కనీసం 6% ఓట్లను పొందాలి. లోక్సభలో కనీసం 1 సీటు గెలుచుకోవాలి. 3.ఒక పార్టీ మొత్తం సీట్లలో కనీసం 3% లేదా శాసనసభలో కనీసం మూడు సీట్లు గెలవాలి, ఇది ఎప్పుడూ ఎక్కువ. 4.ఒక పార్టీ లోక్సభలో ప్రతి 25 స్థానాలకు కనీసం ఒక సీటు లేదా ఆ రాష్ట్రానికి కేటాయించిన దానిలో ఏదైనా భాగాన్ని గెలుచుకోవాలి. సరళీకృత ప్రమాణాల ప్రకారం, రాష్ట్రంలో పోలైన మొత్తం చెల్లుబాటు అయ్యే ఓట్లలో 8% లేదా అంతకంటే ఎక్కువ ఉంటే అది రాష్ట్ర పార్టీగా గుర్తింపు పొందేందుకు అర్హత పొందుతుంది.
ఇతర పార్టీలు
[మార్చు]- గూర్ఖా రాష్ట్రీయ కాంగ్రెస్
- పార్టీ ఆఫ్ డెమోక్రటిక్ సోషలిజం (ఇండియా)
- గోండ్వానా గణతంత్ర పార్టీ
- రాష్ట్రీయ జనసాచేతన్ పార్టీ
- శ్రామిక్ సంగ్రామ్ కమిటీ
- అంబేద్కర్ సమాజ్ పార్టీ
- రాష్ట్రవాది కమ్యూనిస్టు పార్టీ
- తెలంగాణ బొగ్గు గని కార్మిక సంఘం
- గ్రెగొరీ పెక్
- కారీ గ్రాంట్
- సిక్కిం యునైటెడ్ డెమోక్రటిక్ అలయన్స్
- రిజర్వేషన్ విరోధి దళ్
- రాష్ట్రీయ రక్షా దళ్
- జనరల్ సమాజ్ పార్టీ
- దళిత కిసాన్ దళ్
- భారతి లోక్ లెహర్ పార్టీ
- బహుజన్ సమాజ్ పార్టీ (కైంత్)
- విదర్భ జనతా కాంగ్రెస్
- శ్రామిక్ ముక్తి దళ్
- రాష్ట్రీయ మహాస్వరాజ్ భూమి పార్టీ
- భారతీయ కర్మ సేన
- కొడవ నేషనల్ కౌన్సిల్
- ఆరక్షన్ విరోధి పార్టీ
- ఆల్ ఇండియా ట్రైబ్స్ అండ్ మైనారిటీస్ ఫ్రంట్
- బుందేల్ఖండ్ ముక్తి మోర్చా
- బీహార్ వికాస్ పార్టీ
- భారతీయ మైనారిటీల సురక్ష మహాసంఘ్
- క్రాంతికారి మనువాదీ మోర్చా
- దూరదర్శి పార్టీ
- డెమోక్రటిక్ భారతీయ సమాజ్ పార్టీ
- హర్యానా రిపబ్లికన్ పార్టీ
- అంబేద్కర్ మక్కల్ ఇయక్కం
- ఛోటానాగ్పూర్ పీఠభూమి ప్రజా పరిషత్
- విదర్భ రాజ్య నిర్మాణ్ కాంగ్రెస్
- నిఖిల్ బంగా నాగరిక్ సంఘ
- కేరళ పీపుల్స్ పార్టీ
- కన్నడ చలవలి వాటల్ పక్ష
- రాష్ట్రీయ దళ్
- ఛత్తీస్గఢ్ వికాస్ పార్టీ
- ఇండియన్ జస్టిస్ పార్టీ
- కొంగునాడు మక్కల్ కచ్చి
- అనైతింథియా తమిళం మున్నేట్ర కజగం
- సెహజ్ధారి సిక్కు పార్టీ
- గరీబ్ జనతా దళ్ (సెక్యులార్)
- తమిళనాడు తెలుగు మక్కల్ కచ్చి
- సర్వజన్ కల్యాణ్ లోక్తాంత్రిక్ పార్టీ
- పీపుల్స్ గార్డియన్ పార్టీ
- పంజాబ్ సోషలిస్ట్ పార్టీ
- కమ్యూనిస్టు పార్టీ ఆఫ్ భారత్
- కేరళ జనపక్షమ్
- సింధ్ యునైటెడ్ పార్టీ
- సింధ్ ఆజాద్ పార్టీ
- జాతీయ రాజకీయ సదస్సు
- జార్ఖండ్ అనుశీలన్ పార్టీ
- ఇంటర్నేషనలిస్ట్ డెమోక్రటిక్ పార్టీ
- ఆజాద్ హింద్ కాంగ్రెస్
- డెమోక్రటిక్ సెక్యులర్ పార్టీ
- రాష్ట్రవాది శివసేన
- జాతీయ యూనియనిస్ట్ జమీందారా పార్టీ
- యునైటెడ్ షెడ్యూల్డ్ కాస్ట్స్ ఫెడరేషన్
- తమిళనాడు కమ్యూనిస్టు పార్టీ
- తమిళనాడు పీపుల్ ఫ్రంట్
- ట్రావెన్కోర్ కొచ్చిన్ రిపబ్లికన్ ప్రజా పార్టీ
- ఆమా ఒడిశా పార్టీ
- ఒడిశా జన్ మోర్చా
- భారతీయ అవామ్ పార్టీ
- మహారాష్ట్ర స్వరాజ్ పార్టీ
- జాకోబిన్ క్లబ్ ఆఫ్ మైసూర్
- యునైటెడ్ అకాలీదళ్
- డెమోక్రటిక్ స్వరాజ్య పార్టీ
- తెలుగు నాడు స్టూడెంట్స్ ఫెడరేషన్
- జన్ శక్తి పార్టీ ఆఫ్ ఇండియా
- దళిత షోషిత్ సమాజ్ సంఘర్ష్ సమితి
- బహుజన్ రిపబ్లికన్ ఏక్తా మంచ్
- యునైటెడ్ డెమోక్రటిక్ ఫ్రంట్ (మిజోరం)
- పరమ్ దిగ్విజయ్ దళ్
- అంజుమాన్-ఇ-ఇత్తెహాద్-ఇ-బలూచాన్-వా-బలూచిస్తాన్
- కేరళ వికాస్ కాంగ్రెస్
- హిందూ సేన
- ఇండియన్ గాంధీయన్ పార్టీ
- హిమాచల్ లోక్హిత్ పార్టీ
- బెంగాల్ ప్రావిన్షియల్ ముస్లిం లీగ్
- ఆల్ ఇండియా హిందుస్థాన్ కాంగ్రెస్ పార్టీ
- ఆల్ ఇండియా మహిళా ఎంపవర్మెంట్ పార్టీ
- కొచ్చి రాజ్య ప్రజామండలం
- అంజుమాన్-ఇ-వతన్ బలూచిస్తాన్
- జన ఆందోళన్ పార్టీ
- ప్రజాశాంతి పార్టీ
- ఖాసీ జయంతియా ఫెడరేటెడ్ స్టేట్ నేషనల్ కాన్ఫరెన్స్
- అఖిల భారత ఐక్య కిసాన్ సభ
- బెంగళూరు నవనిర్మాణ పార్టీ
- రాష్ట్రీయ జన్ జన్ పార్టీ
- ఆల్ పార్టీస్ కాన్ఫరెన్స్
- లడఖ్ ప్రాదేశిక కాంగ్రెస్ కమిటీ
- యునైటెడ్ ఫ్రంట్ ఆఫ్ లెఫ్టిస్ట్స్
- భారతీయ జాతీయ జనతా దళ్
- జాగో-జగ్ ఆస్రా గురు ఓట్ (జతేదార్ సంతోఖ్ సింగ్ జీ)
- రివల్యూషనరీ కమ్యూనిస్ట్ కౌన్సిల్ ఆఫ్ ఇండియా
- ప్లూరల్స్ పార్టీ
- మహారాష్ట్ర ప్రదేశ్ యూత్ కాంగ్రెస్
- ట్రావెన్కోర్ స్టేట్ కాంగ్రెస్
- భాజ్పా కీ బాత్
- భాగీదారీ పరివర్తన్ మోర్చా
- అస్సాం వ్యాలీ పార్టీ
- లోక్తాంత్రిక్ మోర్చా (రాజస్థాన్)
- ఛత్ర యువ సంఘర్ష్ సమితి
- జమ్మూ కాశ్మీర్ ఇత్తిహాదుల్ ముస్లిమీన్
- కర్ణాటక రాష్ట్ర సమితి
- సమాజ్ వాదీ కూటమి
- అఖిల భారత రాజకులథోర్ పెరవై
- సామాజిక్ న్యాయ్ మంచ్
- ముస్లిం మహిళల లీగ్
- ఆజాద్ అధికార్ సేన
- స్వరాజ్ ఇండియా
- పురచ్చి భారతం కచ్చి
- దళిత లీగ్
- భారత్ ఆదివాసీ పార్టీ
మూలాలు
[మార్చు]- ↑ 1.0 1.1 ఉల్లేఖన లోపం: చెల్లని
<ref>
ట్యాగు;ECI23092021
అనే పేరుగల ref లలో పాఠ్యమేమీ ఇవ్వలేదు - ↑ "Bsp Gets National Party Status, Janata Party Derecognised". Business Standard. 27 January 2013. Retrieved 19 March 2022.
- ↑ "Viewpoint: Narendra Modi makes his move". BBC News. 13 June 2012. Retrieved 23 July 2022.
- ↑ 4.0 4.1 "Maharashtra: The political crisis brewing in India's richest state". BBC News. 23 June 2022. Retrieved 23 July 2022.
- ↑ Nikore, Mitali (15 January 2014), The populist politics of the Aam Aadmi Party, London School of Economics, archived from the original on 1 December 2016, retrieved 30 November 2016
- ↑ "AAP's vision of secularism: Big on intention, weak on substance - Politics News, Firstpost". 21 March 2014.
- ↑ *"AAP's ideological dilemma and tryst with tricolour nationalism". 12 March 2021. Retrieved 17 May 2021.
- "Delhi Budget explained: Deshbhakti with 500 national flags, benefits for women and vision 2047". 10 March 2021. Retrieved 17 May 2021.
- "अरविंद केजरीवाल ने इन 3 को बताया AAP की विचारधारा". 30 March 2022. Retrieved 30 March 2022.
- ↑ 8.0 8.1 "Extreme-Patriotism, Honesty and Humanism-three pillars of AAP, claims Kejriwal". The Economic Times. 29 March 2022.
- ↑ 9.0 9.1 "Janata Dal (Secular) JD(S)". elections.in. Archived from the original on 3 సెప్టెంబరు 2021. Retrieved 3 September 2021.
- ↑ 10.0 10.1 "Lok Sabha Elections 2014: Know your party symbols!". Daily News and Analysis. 10 April 2014.
- ↑ About Janta Dal United (JDU). "Janta Dal United (JD(U)) – Party History, Symbol, Founders, Election Results and News". Elections.in. Archived from the original on 1 March 2017. Retrieved 12 March 2017.
- ↑ 12.0 12.1 Kannan, Ramya (8 August 2018). "M. Karunanidhi: From health care to community living, his schemes were aimed at social equality". The Hindu. ISSN 0971-751X. Retrieved 10 August 2019.
- "Social Equality was Karunanidhi's Focus During Five Terms as Tamil Nadu CM". News18. 11 March 2019. Retrieved 10 August 2019.
- ↑ Bidyut Chakrabarty (2014). Communism in India: Events, Processes and Ideologies. Oxford University Press. p. 61. ISBN 978-0-19-997489-4.
- ↑ "Indian citizenship act against humanity: Manoj Bhattacharya". prothomalo.com.
- ↑ "Tumultuous transition". 27 May 2017.
- ↑ 16.0 16.1 "Telugu Desam Party (TDP) | Britannica". www.britannica.com. 5 ఆగ, 2024.
{{cite web}}
: Check date values in:|date=
(help) - ↑ 17.0 17.1 "Telugu Desam Party (TDP)". Archived from the original on 9 సెప్టెంబరు 2021. Retrieved 9 September 2021.
- ↑ Price, Pamela; Srinivas, Dusi (August 2014). Piliavsky, Anastasia (ed.). "Patronage and autonomy in India's deepening democracy". Cambridge University Press: 217–236. doi:10.1017/CBO9781107296930.011. ISBN 9781107296930.
- ↑ "TRS | Economic and Political Weekly". www.epw.in.
- ↑ Hyderabad, K. VENKATESHWARLU in (23 April 2004). "Regionalism and sub-regionalism". Frontline (in ఇంగ్లీష్). Retrieved 14 September 2020.
- ↑ 21.0 21.1 21.2 21.3 21.4 "Biju Janata Dal (BJD)". elections.in.
- ↑ "One year of Telangana a mixed bag for KCR". The Tribune. Archived from the original on 21 July 2018. Retrieved 20 July 2018.
The Telangana Rashtra Samithi (TRS), led by Chandrasekhar Rao, took over the reins of the new state amid euphoria and high expectations. ... Blending boldness with populism, KCR has earned the reputation for being a tough task master
- ↑ "Party constitution". India: All India Forward Bloc. 2017. Retrieved 22 April 2017.
- ↑ "Though BJP and AIMIM are ideologically apart they share a few similarities".
- ↑ "Will fight back to save India's composite culture, Constitution: Asaduddin Owaisi". 26 May 2019.
- ↑ "Minority Upliftment". Archived from the original on 2023-03-23. Retrieved 2022-09-19.
- ↑ "AIMIM eyes minorities and Dalits in Malda".
- ↑ "AIMIM want to confront Hindu nationalism with Indian Constitution: Owaisi". Business Standard India. 8 February 2021.
- ↑ 29.0 29.1 "Biju Janata Dal". Encyclopædia Britannica.
- ↑ "Lok Sabha Elections 2014: Know your party symbols!". Daily News and Analysis. 10 April 2014.
Founded in December 1997, the Biju Janata Dal or the BJD is a regional political party of India. Having split from the larger faction Janata Dal, the party stands by democracy and liberalism.
- ↑ "IDEOLOGY & FLAG". India: Election Commission of India. 2013. Archived from the original on 26 అక్టోబరు 2020. Retrieved 9 May 2013.
- ↑ 32.0 32.1 "General Programme of CPI(ML)". Communist Party of India (Marxist-Leninist) website (in అమెరికన్ ఇంగ్లీష్). 6 April 2013. Archived from the original on 8 ఏప్రిల్ 2020. Retrieved 23 March 2020.
- ↑ 33.0 33.1 "History". JK Panthers Party. Archived from the original on 13 ఏప్రిల్ 2020. Retrieved 26 September 2015.
- ↑ 34.0 34.1 PTI (9 November 2010). "SC upholds freeze on delimitation in J&K till 2026". The Hindu.
- ↑ "Headlines Today". Panther party MLAs disrupt house in Jammu and Kashmir assembly. 28 August 2014. Retrieved 26 September 2015 – via youtube.com.
- ↑ "Jammu and Kashmir National Panthers Party (JKNPP)". elections.in. Archived from the original on 13 ఏప్రిల్ 2020. Retrieved 12 January 2016.
- ↑ Jammu Kashmir Peoples Democratic Party. "Self Rule". Retrieved 16 October 2020.
- ↑ "KM Mani: The man behind the 'Theory of the Toiling Class'". The New Indian Express. 10 April 2019. Retrieved 20 March 2021.
- ↑ "K M Mani honoured at British Parliament Hall". The New Indian Express. 7 September 2012. Retrieved 20 March 2021.
- ↑ "Raj Thackeray goes right ahead with 'Hindutva'and development agenda for MNS". CanIndia. 23 January 2020. Archived from the original on 19 మే 2021. Retrieved 19 సెప్టెంబరు 2022.
- ↑ Bedi, Tarini (2016). The Dashing Ladies of Shiv Sena. SUNY Press. p. 42.
- ↑ "Munde still keen on alliance with MNS". Hindustan Times. 2 March 2011.
- ↑ 43.0 43.1 43.2 "Maharashtra Navnirman Sena". Election MS. 29 March 2019. Archived from the original on 22 జనవరి 2021. Retrieved 19 సెప్టెంబరు 2022.
- ↑ "How Pakistan Fell in Love With Bollywood". Foreign Policy. 15 March 2010.
- ↑ Verniers, Gilles (2018). "Conservative in Practice: The Transformation of the Samajwadi Party in Uttar Pradesh". Studies in Indian Politics. 6: 44–59. doi:10.1177/2321023018762675. S2CID 158168430.
- ↑ "Left wing triumphs in Uttar Pradesh election". Financial Times. 6 March 2012.
The big winner in the Uttar Pradesh state election was the regional leftwing Samajwadi party
- ↑ "Indian MPs held hostage in caste struggle". The Independent. 21 June 1995.
- ↑ Singh, Mahendra Prasad; Saxena, Rekha (2003). India at the Polls: Parliamentary Elections in the Federal Phase. Orient Blackswan. p. 78. ISBN 978-8-125-02328-9.
- ↑ 49.0 49.1 49.2 "Samajwadi Party (SP)". elections.in. Archived from the original on 6 అక్టోబరు 2021. Retrieved 3 September 2021.
- ↑ "Mulayam's son Prateek Yadav attracts eye balls during ride in Rs 5 crore Lamborghini". Zee News. 14 January 2017. Archived from the original on 26 మే 2022. Retrieved 19 సెప్టెంబరు 2022.
- ↑ "SAD aims to widen reach, to contest UP poll". The Tribune. Chandigarh. 8 October 2015. Archived from the original on 25 డిసెంబరు 2018. Retrieved 8 October 2015.
- ↑ Pandher, Sarabjit (3 September 2013). "In post-Independence India, the SAD launched the Punjabi Suba morcha in the 1960s, seeking the re-organisation of Punjab on linguistic basis". The Hindu. Retrieved 15 September 2015.
- ↑ Grover, Verinder (1996). Encyclopaedia of India and Her States: Himachal Pradesh, Jammu & Kashmir and Punjab, Volume 4. Deep & Deep. p. 578.
- ↑ "Parkash Singh Badal calls for 'genuinely federal structure' for country". The Economic Times. 7 December 2014. Retrieved 10 October 2019.
- ↑ Bharti, Vishav (6 August 2019). "Article 370: SAD 'dumps' its core ideology of federalism". The Tribune. Archived from the original on 10 అక్టోబరు 2019. Retrieved 10 October 2019.