కమ్యూనిస్టు పార్టీ ఆఫ్ ఇండియా (సి.పి.ఐ)

కమ్యూనిస్టు పార్టీ ఆఫ్ ఇండియా
ప్రధాన కార్యదర్శి	సురవరం సుధాకర రెడ్డి
స్థాపన	1925 డిసెంబరు 26 (1925-12-26)
ప్రధాన కార్యాలయం	ఢిల్లీ
పత్రిక	New Age (English), Mukti Sangharsh (Hindi), Kalantar (Bengali), Janayugam daily (Malayalam), Visalandra Daily (Telugu) Andhrapradesh, JANASAKTHI Daily (Tamil) Tamilnadu
విద్యార్థి విభాగం	All India Students Federation
యువజన విభాగం	All India Youth Federation
మహిళా విభాగం	National Federation of Indian Women
కార్మిక విభాగం	All India Trade Union Congress and Bharatiya Khet Mazdoor Union
రైతు విభాగం	All India Kisan Sabha (Ajoy Bhavan)
సిద్ధాంతం	కమ్యూనిజం
International affiliation	International Conference of Communist and Workers' Parties.
రంగు	Red
కూటమి	Left Front
లోక్‌సభ స్థానాలు	2 / 543
రాజ్యసభ స్థానాలు	1 / 245
వెబ్ సిటు
communistparty.in

కమ్యూనిజం భావజాలంతో భారతదేశంలో తొలిగా ఏర్పడ్డ రాజకీయ పార్టీ భారత కమ్యూనిస్టు పార్టీ. దీని ఆంగ్ల పేరు (Communist Party of India (CPI)) లోని ప్రథమాక్షరాలతో సిపిఐగా లేక భా.క.పా గా పేరుపొందింది.ఈ పార్టీ డిసెంబరు 26 1925 స్థాపించబడింది. 1964 లో దీనిలోని అతివాద వర్గం కమ్యూనిస్టు పార్టీ ఆఫ్ ఇండియా (మార్కిస్టు)గా విడిపోయింది.

కమ్యూనిస్ట్ పార్టీ అఫ్ ఇండియా (సిపిఐ) పార్టీ 1925 చివరలో కాన్పూర్, ఉత్తరప్రదేశ్ రాష్ట్రంలో లో స్థాపించబడింది, భారతదేశం లోపల, బయట చాలా మంది ప్రజలు ఉపఖండంలో కమ్యూనిస్ట్ ఉనికిని నెలకొల్పడానికి ప్రయత్నించారు. 1920 లో తాష్కెంట్‌లో (ఇప్పుడు ఉజ్బెకిస్తాన్‌లో) మనబేంద్ర నాథ్ రాయ్ , అబాని ముఖర్జీ,రాయ్ భార్య ఎవెలిన్ భారతదేశంలో కమ్యూనిస్ట్ పార్టీని ఏర్పాటు చేయాలని పిలుపునిచ్చిన వారు. కమ్యూనిస్ట్ పార్టీ అఫ్ ఇండియా తమ లక్ష్యాలలో మిలిటెంట్ సామ్రాజ్యవాద దేశభక్తిని అంతర్జాతీయవాదంతో కలిపి మోహన్‌దాస్ కె. గాంధీ , ఇండియన్ నేషనల్ కాంగ్రెస్ (కాంగ్రెస్ పార్టీ) నేతృత్వంలోని అహింసాత్మక శాసనోల్లంఘన (సత్యాగ్రహ) ప్రచారాలకు ఒక ఉద్యమాన్ని ప్రారంభించాయి . అయితే, ఆ సమయంలో, బ్రిటీష్ పరిపాలన కమ్యూనిస్ట్ కార్యకలాపాలపై సాధారణ నిషేధాన్ని విధించింది, పార్టీకి వ్యతిరేకంగా అనేక చర్యలు తీసుకుంది, పార్టీ నాయకులను 1929 లో జైళ్ళలో వేయడం తో సహా సిపిఐ సంస్థాగతంగా బలహీనంగా ఉండి, పార్టీ అయ్యే వరకు రహస్యంగా పనిచేయడానికి ఆంక్షలు విధించారు . తర్వాత 1942 లో రద్దు చేయబడింది. 1947 లో భారతదేశం వచ్చిన తరువాత కమ్యూనిస్ట్ పార్టీ అఫ్ ఇండియా( సిపిఐ) బలపడింది . కమ్యూనిస్ట్ పార్టీ ( సి.పి .ఐ ) మహిళలకు సామాజిక సమానత్వం, పెద్దలందరికీ ఓటు హక్కు, ప్రైవేటు యాజమాన్యంలోని సంస్థల జాతీయం, భూ సంస్కరణలు, అట్టడుగు కులాలకు సామాజిక న్యాయం ( అంటరానివారితో సహా) , సమ్మెల ద్వారా నిరసన తెలపడం, వంటివి పార్టీ యొక్క ప్రజాదరణను పెంచాయి. 1951 లో పార్టీ "జాతీయ ప్రజాస్వామ్యం" అని ప్రజలకు పిలుపునిచ్చింది. పార్టీ 1950 నుంచి దేశములో జరిగిన ఎన్నికలలో ( లోక్ సభ , రాజ్య సభ ) 1951, 1957, 1962 కాంగ్రెస్ పార్టీతో పోలిస్తే ఇది చాలా తక్కువ సీట్లను పొంది, ప్రధాన ప్రతిపక్ష పార్టీ గా దేశములో అవతరించింది. 1957 లో సిపిఐ కేరళలో జరిగిన శాసనసభ ఎన్నికలలో కాంగ్రెస్‌ను ఓడించింది, ఇ.ఎం.ఎస్. నంబూద్రిపాద్మొ ముఖ్యమంత్రి గా భారతదేశంలో మొదటి కాంగ్రెసేతర ప్రభుత్వాన్ని ఏర్పాటు చేసింది. కేరళలలో నంబూద్రిపాద్ ప్రభుత్వం అనేక సంస్కరణలను ( భూ సంస్కరణ , విద్యా విధానములో ) ప్రవేశపెట్టింది. ఈ సంస్కరణ లతో వ్యతిరేకం గా ఉద్యమాలు కూడా జరిగినవి

భారత దేశములో కమ్యూనిస్ట్ పార్టీ ఆఫ్ ఇండియా స్థాపించిన వ్యక్తులు : ఎం. ఎన్. రాయ్, ఎవెలిన్ రాయ్-ట్రెంట్, అబాని ముఖర్జీ, రోసా ఫిటింగోవ్, మహ్మద్ అలీ, మొహమ్మద్ షఫీక్, . సి .పి.ఐ పార్టీ యొక్క కార్యక్రమాన్ని భారతదేశ పరిస్థితులకు తగినట్లుగా రూపొందించాలని నిర్ణయించింనారు ఎస్ . వి . ఘటే మొదటి జనరల్ సెక్రటరీ , కమ్యూనిస్ట్ పార్టీ అఫ్ ఇండియా ( 1925-1933) వరకు

సంస్థాగతరూపం

సురవరం సుధాకర రెడ్డి, ప్రధాన కార్యదర్శి, 2012-19

కంకి-కొడవలి సిపిఐ ఎన్నికల గుర్తు

భా.క.పా. భారత ఎన్నికల కమీషను చే జాతీయ పార్టీగా గుర్తింపబడింది. As of 2019 భా.క.పా. ప్రస్తుత ప్రధాన కార్యదర్శి డి. రాజా. కె. నారాయణ తెలంగాణ రాష్ట్ర కార్యదర్శిగా, కేంద్ర కమిటీ సభ్యుడిగా ఉన్నాడు.

సి.పి.ఐ.కి చెందిన అనుబంధ సంస్థలు:

• అఖిల భారత ట్రేడ్ యూనియన్ కాంగ్రెస్
• అఖిల భారత యువజన సమాఖ్య (AIYF)
• అఖిల భారత విద్యార్థి సమాఖ్య (AISF)
• జాతీయ భారత నారీ సమాఖ్య
• అఖిల భారత కిసాన్ సభ (రైతు సంఘం)
• భారతీయ ఖేత్ మజ్దూర్ యూనియన్ (వ్యవసాయ కూలీలు)
• అఖిల భారత ప్రభుత్వ ఉద్యోగుల సమాఖ్య (ప్రభుత్వ ఉద్యోగులు)

లోక్‌సభ ఎన్నికలలో కమ్యూనిస్టు పార్టీ స్థితి

ఎన్నిక సంవత్సరం	పోటీచేసిన స్థానాలు	గెలిచిన స్థానాలు
1999	54	4
2004	34	10
2009	56	4
2014	67	1
2019	49	2

ప్రధాన కార్యదర్శులు, చైర్మన్లు

No	Photo	Name	Tenure
1st	దస్త్రం:SV GHATE.jpg	సచ్చిదానంద్ విష్ణు ఘటే	1925-1933
2nd		గంగాధర్ అధికారి	1933-1935
3rd		పురాణ్ చంద్ జోషి	1935-1948
4th		బి.టి.రణదివే	1948-1950
5th		చండ్ర రాజేశ్వరరావు	1950-1951, 1964-1990
6th	దస్త్రం:Ajoy Gosh.jpg	అజోయ్ ఘోష్	1951-1962
Chairman		శ్రీపాద అమృత్ డాంగే	1962-1981
7th		ఇ.ఎం.ఎస్.నంబూద్రిపాద్	1962-1964
8th		ఇంద్రజిత్ గుప్తా	1990-1996
9th		ఎ.బి.బర్ధన్	1996-2012
10th		సురవరం సుధాకరరెడ్డి	2012-2019
11th		డి.రాజా	2019–Present

రాష్ట్రాల వారిగా భా.క.పా. ఫలితాలు

2006 వరకు రాష్ట్రాల శాసనసభలలో భాకపా స్థితి క్రింద ఇవ్వబడింది.

రాష్ట్రం	అభ్యర్థుల సంఖ్య	గెలుపొందినవారి సంఖ్య	శాసనసభలో మొత్తం సీట్లు	ఎన్నికల సంవత్సరం
ఆంధ్రప్రదేశ్	12	6	294	2004
అస్సాం	19	1	126	2001
బీహారు	153	5	324	2000
ఛత్తీస్‌గఢ్	18	0	90	2003
ఢిల్లీ	2	0	70	2003
గోవా	3	0	40	2002
గుజరాత్	1	0	181	2002
హర్యానా	10	0	90	2000
హిమాచల్ ప్రదేశ్	7	0	68	2003
జమ్ము కాశ్మీర్	5	0	87	2002
కర్ణాటక	5	0	224	2004
కేరళ	22	17	140	2006
మధ్యప్రదేశ్	17	0	230	2003
మహారాష్ట్ర	19	0	288	1999
మణిపూర్	16	4	60	2006
మేఘాలయ	3	0	60	2003
మిజోరం	4	0	40	2003
ఒడిషా	6	1	147	2004
పాండిచ్చేరి	2	0	30	2001
పంజాబ్	11	0	117	2006
రాజస్థాన్	15	0	200	2003
తమిళనాడు	8	6	234	2006
త్రిపుర	2	1	60	2003
ఉత్తరప్రదేశ్	5	0	402	2002
ఉత్తరాంచల్	14	0	70	2002
పశ్చిమ బెంగాల్	13	8	294	2006

ఆంధ్రప్రదేశ్ శాసనసభకు జరిగిన 2009ఎన్నికలలో నాలుగు సీట్లు గెలుచుకుంది.

ఇవీ చూడండి

• భారతదేశంలోని రాజకీయ పార్టీలు

బయటి లింకులు

• భారత కమ్యూనిస్టు పార్టీ అధికారిక వెబ్‌సైటు
• Leftism in India, 1917-1947 Archived 2012-02-22 at the Wayback Machine by Satyabrata Rai Chowdhuri, Palgrave, U.K.,2007.
• Assorted CPI-related images