సిలికాన్

వికీపీడియా నుండి
Jump to navigation Jump to search
సిలికాన్, 00Si
సిలికాన్
Pronunciation
Allotropessee Allotropes of silicon
Appearancecrystalline, reflective with bluish-tinged faces
Standard atomic weight Ar°(Si)
సిలికాన్ in the periodic table
Hydrogen Helium
Lithium Beryllium Boron Carbon Nitrogen Oxygen Fluorine Neon
Sodium Magnesium Aluminium Silicon Phosphorus Sulfur Chlorine Argon
Potassium Calcium Scandium Titanium Vanadium Chromium Manganese Iron Cobalt Nickel Copper Zinc Gallium Germanium Arsenic Selenium Bromine Krypton
Rubidium Strontium Yttrium Zirconium Niobium Molybdenum Technetium Ruthenium Rhodium Palladium Silver Cadmium Indium Tin Antimony Tellurium Iodine Xenon
Caesium Barium Lanthanum Cerium Praseodymium Neodymium Promethium Samarium Europium Gadolinium Terbium Dysprosium Holmium Erbium Thulium Ytterbium Lutetium Hafnium Tantalum Tungsten Rhenium Osmium Iridium Platinum Gold Mercury (element) Thallium Lead Bismuth Polonium Astatine Radon
Francium Radium Actinium Thorium Protactinium Uranium Neptunium Plutonium Americium Curium Berkelium Californium Einsteinium Fermium Mendelevium Nobelium Lawrencium Rutherfordium Dubnium Seaborgium Bohrium Hassium Meitnerium Darmstadtium Roentgenium Copernicium Ununtrium Flerovium Ununpentium Livermorium Ununseptium Ununoctium
C
↑
Si
↓
Ge
అల్యూమినియం ← సిలికాన్ → ఫాస్ఫరస్
Groupమూస:Infobox element/symbol-to-group/format
Periodperiod 3
Block  p-block
Electron configuration[Ne] 3s2 3p2
Electrons per shell2, 8, 4
Physical properties
Phase at STPsolid
Melting point1687 K ​(1414 °C, ​2577 °F)
Boiling point3538 K ​(3265 °C, ​5909 °F)
Density (near r.t.)2.3290 g/cm3
when liquid (at m.p.)2.57 g/cm3
Heat of fusion50.21 kJ/mol
Heat of vaporization359 kJ/mol
Molar heat capacity19.789 J/(mol·K)
Vapor pressure
P (Pa) 1 10 100 1 k 10 k 100 k
at T (K) 1908 2102 2339 2636 3021 3537
Atomic properties
Oxidation states−4, −3, −2, −1, 0,[3] +1,[4] +2, +3, +4 (an amphoteric oxide)
ElectronegativityPauling scale: 1.90
Ionization energies
Atomic radiusempirical: 111 pm
Covalent radius111 pm
Van der Waals radius210 pm
Color lines in a spectral range
Spectral lines of సిలికాన్
Other properties
Natural occurrenceprimordial
Crystal structure ​face-centered diamond-cubic
Diamond cubic crystal structure for సిలికాన్
Speed of sound thin rod8433 m/s (at 20 °C)
Thermal expansion2.6 µm/(m⋅K) (at 25 °C)
Thermal conductivity149 W/(m⋅K)
Electrical resistivity103[5] Ω⋅m (at 20 °C)
Magnetic orderingdiamagnetic[6]
Young's modulus130-188[7] GPa
Shear modulus51-80[7] GPa
Bulk modulus97.6[7] GPa
Poisson ratio0.064 - 0.28[7]
Mohs hardness7
CAS Number7440-21-3
History
PredictionAntoine Lavoisier (1787)
DiscoveryJöns Jacob Berzelius[8][9] (1823)
First isolationJöns Jacob Berzelius (1823)
Named byThomas Thomson (1817)
Isotopes of సిలికాన్
Template:infobox సిలికాన్ isotopes does not exist
 Category: సిలికాన్
| references

సిలికాన్ (Silicon) ఒక మూలకము.

దీని సాంకేతిక సూచిక 'Si, పరమాణు సంఖ్య 14. విశ్వంలో 8వ స్థానంలోని మూలకము. ఇవి అంతరిక్షంలోని ధూళి, గ్రహాలు అన్నింటిలోను విస్తృతంగా సిలికా, సిలికేట్లుగా లభిస్తుంది. భూమి కేంద్రంలోని అత్యధికంగా 25.7% ఉండి, భూమి పైన రెండవ స్థానంలోని పదార్థము.[11]

సిలికాన్ చాలా పరిశ్రమలలో ఉపయోగిస్తారు. అధిక ఉష్ణోగ్రత వద్ద ఖచ్ఛితంగా పనిచేసే లక్షణం మూలంగా సిలికాన్ ను సెమీకండక్టర్లు తయారీలో, మైక్రోఛిప్స్ తయారీలో విస్తృతంగా ఉపయోగిస్తారు. సిలికా, సిలికేట్లు గాజు, సిమెంట్, పింగాణీ వస్తువులన్నింటిలో ఉపయోగపడుతుంది.

ప్రకృతిలో

[మార్చు]

భూమి కేంద్రంలో 25.7% సిలికా ఉంటుంది. భూమి మీద రెండవ అత్యధిక మూలకం (మొదటిది ఆమ్లజని). సిలికాన్ అరుదుగా స్వచ్ఛమైన రూపంలో లభిస్తుంది. ఇది ఎక్కువగా సిలికాన్ డయాక్సైడ్ (దీన్నే సిలికా అంటారు), సిలికేట్లుగా లభిస్తుంది.

సిలికా వివిధ స్ఫటికాల రూపంలో లభిస్తుంది. ఇసుక, అమెథిస్టు, అగేట్, క్వార్ట్జ్, రాయి, ఒపాల్ మొదలైనవి. వీటిని లిథోజెనిక్ సిలికా అంటారు.

సిలికేట్లు అనేవి సిలికాన్, ఆమ్లజని, ఇతర మూలకాలు కలిసిన మిశ్రమము. ఇవి మట్టి, ఇసుక మరియ్ కొన్ని రకాల రాళ్ళులో ఉంటాయి. గ్రెనైట్, సున్నపురాయి, ఆస్బెస్టాస్, మైకా కొన్ని సిలికేట్ మూలకాలు.

వ్యాధులు

[మార్చు]
  • సిలికోసిస్: సిలికాన్ ధూళి పీల్చడం మూలంగా రాళ్ళు కొట్టే వాళ్ళలో వచ్చే ఊపిరితిత్తుల వ్యాధి.

సిలికాన్ వివిధ రూపాలు

[మార్చు]

మూలాలు

[మార్చు]
  1. ↑ "Standard Atomic Weights: Silicon". CIAAW. 2009.
  2. ↑ Prohaska, Thomas; Irrgeher, Johanna; Benefield, Jacqueline; et al. (2022-05-04). "Standard atomic weights of the elements 2021 (IUPAC Technical Report)". Pure and Applied Chemistry (in ఇంగ్లీష్). doi:10.1515/pac-2019-0603. ISSN 1365-3075.
  3. ↑ "New Type of Zero-Valent Tin Compound". Chemistry Europe. 27 August 2016.
  4. ↑ Ram, R. S.; et al. (1998). "Fourier Transform Emission Spectroscopy of the A2D–X2P Transition of SiH and SiD" (PDF). J. Mol. Spectr. 190 (2): 341–352. doi:10.1006/jmsp.1998.7582. PMID 9668026.
  5. ↑ Physical Properties of Silicon. New Semiconductor Materials. Characteristics and Properties. Ioffe Institute
  6. ↑ Magnetic susceptibility of the elements and inorganic compounds, in Lide, D. R., ed. (2005). CRC Handbook of Chemistry and Physics (86th ed.). Boca Raton (FL): CRC Press. ISBN 0-8493-0486-5.
  7. ↑ 7.0 7.1 7.2 7.3 [1] Hopcroft, "What is the Young's Modulus of Silicon?" IEEE Journal of Microelectromechanical Systems, 2010
  8. ↑ Weeks, Mary Elvira (1932). "The discovery of the elements: XII. Other elements isolated with the aid of potassium and sodium: beryllium, boron, silicon, and aluminum". Journal of Chemical Education. 9 (8): 1386–1412. Bibcode:1932JChEd...9.1386W. doi:10.1021/ed009p1386.
  9. ↑ Voronkov, M. G. (2007). "Silicon era". Russian Journal of Applied Chemistry. 80 (12): 2190. doi:10.1134/S1070427207120397.
  10. ↑ Ram, R. S. (1998). "Fourier Transform Emission Spectroscopy of the A2D–X2P Transition of SiH and SiD" (PDF). J. Mol. Spectr. 190: 341–352. PMID 9668026.
  11. ↑ "The periodic table". webelements.com. Retrieved 2008-02-20.
"https://te.wikipedia.org/w/index.php?title=సిలికాన్&oldid=4095031" నుండి వెలికితీశారు