కమ్యూనిస్టు పార్టీ ఆఫ్ ఇండియా (మార్క్సిస్ట్-లెనినిస్ట్)

వికీపీడియా నుండి
Jump to navigation Jump to search
కమ్యూనిస్టు పార్టీ ఆఫ్ ఇండియా (మార్క్సిస్ట్-లెనినిస్ట్)
ప్రధాన కార్యదర్శిచారు మజుందార్
స్థాపన తేదీ1969, ఏప్రిల్ 22
రద్దైన తేదీ1972, జూలై 31
విభజనకమ్యూనిస్టు పార్టీ ఆఫ్ ఇండియా (మార్కిస్టు)
పార్టీ పత్రికలిబరేషన్ (ఇంగ్లీష్)
దేశబ్రతి (బెంగాలీ)
రాజకీయ విధానం
  • కమ్యూనిజం
    మార్క్సిజం-లెనినిజం
    మావోయిజం[1]
    యాంటి-రివిజనిజం
రాజకీయ వర్ణపటంవామపక్ష రాజకీయాలు
రంగు(లు)  ఎరుపు

కమ్యూనిస్ట్ పార్టీ ఆఫ్ ఇండియా (మార్క్సిస్ట్-లెనినిస్ట్) అనేది 1969లో కలకత్తాలో జరిగిన కాంగ్రెస్‌లో ఆల్ ఇండియా కోఆర్డినేషన్ కమిటీ ఆఫ్ కమ్యూనిస్ట్ రివల్యూషనరీస్ చే స్థాపించబడిన ఒక భారతీయ కమ్యూనిస్ట్ పార్టీ. వ్లాదిమిర్ లెనిన్ జన్మదినమైన ఏప్రిల్ 22న కలకత్తాలో జరిగిన సామూహిక సమావేశంలో కను సన్యాల్ పార్టీ పునాదిని ప్రకటించారు. తరువాత సీపీఐ(ఎంఎల్) పార్టీ అనేక నక్సలైట్ గ్రూపులుగా చీలిపోయింది.[2]

నేపథ్యం

[మార్చు]

సిపిఐ (ఎంఎల్)ని కమ్యూనిస్ట్ పార్టీ ఆఫ్ ఇండియా (మార్క్సిస్ట్)లోని రాడికల్స్ స్థాపించారు, వారు దాని రాజకీయాలలో పెరుగుతున్న పార్లమెంటరీ స్వభావంతో ఆందోళన చెందారు. సీపీఎం నాయకత్వం రివిజనిజం వైపు మళ్లిందని రాడికల్స్ ఆరోపించడం చర్చనీయాంశమైంది. చివరకు, సీపీఐ (ఎంఎల్) ఏర్పాటుకు వెళ్లిన రాడికల్స్‌ను పార్టీ ప్రక్షాళన చేసింది. CPI (ML) సాయుధ విప్లవాన్ని సమర్థించింది, ఎన్నికల ప్రక్రియలో పాల్గొనడాన్ని ఖండించింది. దాని నాయకులు చారు మజుందార్, సరోజ్ దత్తా, వీరిద్దరూ ఉత్తర పశ్చిమ బెంగాల్‌లోని సిపిఎంలోని వామపక్షాలకు చెందినవారు. సన్యాల్, జోంగోల్ సంతాల్, అతని అనుచరులు నక్సల్బరీలో విప్లవాత్మక రైతుల ఉద్యమాన్ని సమీకరించారు, ఇది సంతాల్ గిరిజన నివాసుల సాయుధ తిరుగుబాటుగా పరిణామం చెందింది. సిపిఐ (ఎంఎల్) నక్సల్బరీని ఒక కొత్త భారత విప్లవానికి నాంది పలికేలా చూసింది, ఆ ఉద్యమం " నక్సలైట్లు "గా పిలువబడింది. భారతదేశంలోని అనేక ప్రాంతాలలో, ఉదాహరణకు ఉత్తరప్రదేశ్, బీహార్, పశ్చిమ బెంగాల్‌లోని ఇతర ప్రాంతాలు, ఉత్తర ఆంధ్రప్రదేశ్‌లోని శ్రీకాకుళంలో, సిపిఐ (ఎంఎల్) గెరిల్లా విభాగాలను నిర్వహించింది. చైనా నుండి పార్టీకి నైతిక మద్దతు లభించింది, ఇది విప్లవాన్ని ప్రారంభించే సిపిఐ (ఎంఎల్) ప్రయత్నాలను చురుకుగా ప్రోత్సహించింది.[3][4][5]

నక్సల్బరీ తిరుగుబాటు

[మార్చు]

ఇది డార్జిలింగ్ జిల్లాలోని సిలిగురి సబ్‌డివిజన్‌లోని నక్సల్బరీలో చారు మజుందార్ వంటి కమ్యూనిస్ట్ నాయకుల నాయకత్వంలో జరిగింది, వారు తరువాత సిపిఐ (ఎంఎల్)లో భాగమయ్యారు.[6]

శ్రీకాకుళం రైతు తిరుగుబాటు

[మార్చు]

ఆంధ్రప్రదేశ్‌లోని శ్రీకాకుళం జిల్లాలో, కమ్యూనిస్ట్ నాయకులు అప్పటి ఏర్పాటు చేసిన ఆల్ ఇండియా కోఆర్డినేషన్ కమిటీ ఆఫ్ కమ్యూనిస్ట్ రివల్యూషనరీస్ తో జతకట్టారు. 1960ల చివరలో, 1970ల ప్రారంభంలో దాదాపు 5 సంవత్సరాల పాటు కొనసాగిన శ్రీకాకుళంలో రైతు తిరుగుబాటును ప్రారంభించారు.[6]

1970 తర్వాత

[మార్చు]

మొదటి పార్టీ కాంగ్రెస్ కలకత్తాలో 1970లో జరిగింది. కేంద్ర కమిటీని ఎన్నుకున్నారు. బాహ్య అణచివేత, అంతర్గత ఐక్యతను కొనసాగించడంలో వైఫల్యం రెండింటి ఫలితంగా, ఉద్యమం తీవ్ర సెక్టారియనిజంగా దిగజారింది. గ్రామీణ ప్రాంతాలలో ప్రజాదరణ పొందిన సాయుధ పోరాటానికి బదులుగా, కలకత్తాలో వ్యక్తిగత ఉగ్రవాదం పోరాటానికి ప్రధాన పద్ధతిగా మారింది. 1971లో సత్యన్నారాయణ సింగ్ నాయకత్వం, "వర్గ శత్రువులుగా ముద్రపడిన వ్యక్తులను వ్యక్తిగతంగా చంపడం", మజుందార్ మతతత్వానికి వ్యతిరేకంగా తిరుగుబాటు చేశారు. ఫలితంగా పార్టీ రెండుగా చీలిపోయింది, సత్యనారాయణ సింగ్ నేతృత్వంలో ఒక సిపిఐ (ఎంఎల్), మజుందార్ నేతృత్వంలోని ఒక సిపిఐ (ఎంఎల్). 1972లో, బలహీనమైన, విరిగిన మజుందార్ పోలీసు కస్టడీలో అనేక వ్యాధులతో మరణించాడు; అతని మరణానంతరం 1970లలోని ప్రధాన భాగంలో అనేక చీలికలు జరిగాయి. నక్సలైట్ ఉద్యమం చాలా కఠినమైన అణచివేతను ఎదుర్కొంది, అది దక్షిణ అమెరికాలోని డర్టీ వార్స్‌కు పోటీగా ఉంది, అదే సమయంలో ఉద్యమం మరింత విచ్ఛిన్నమైంది.[6]

మజుందార్ మరణం తర్వాత సిపిఐ (ఎంఎల్) కేంద్ర కమిటీ మజుందార్ అనుకూల, వ్యతిరేక వర్గాలుగా చీలిపోయింది. 1972 డిసెంబరులో శర్మ, మహదేవ్ ముఖర్జీ నేతృత్వంలోని చారు మజుందార్ అనుకూల సిపిఐ (ఎంఎల్) సెంట్రల్ కమిటీ చారు మజుందార్ పంథాను బేషరతుగా అనుసరించాలని తీర్మానాన్ని ఆమోదించింది, దీనిని ఇతరులు అంగీకరించలేదు. చారు మజుందార్ అనుకూల సిపిఐ (ఎంఎల్) తరువాత లిన్ బియావో అనుకూల, వ్యతిరేక వర్గాలుగా చీలిపోయింది. లిన్ బియావో అనుకూల వర్గం కమ్యూనిస్ట్ పార్టీ ఆఫ్ ఇండియా (మార్క్సిస్ట్-లెనినిస్ట్) (మహదేవ్ ముఖర్జీ),[7] లిన్-బియావో-వ్యతిరేక సమూహం తరువాత కమ్యూనిస్ట్ పార్టీ ఆఫ్ ఇండియా (మార్క్సిస్ట్-లెనినిస్ట్) లిబరేషన్[8] గా ప్రసిద్ధి చెందింది. జౌహర్, వినోద్ మిశ్రా, స్వదేశ్ భట్టాచార్య నాయకత్వం వహించారు.[9]

వారసత్వం

[మార్చు]

నేడు, ఆల్ ఇండియా కోఆర్డినేషన్ కమిటీ ఆఫ్ కమ్యూనిస్ట్ రివల్యూషనరీస్/సిపిఐ (ఎంఎల్)లో మూలాలున్న రాజకీయ సంస్థలు పెద్ద సంఖ్యలో ఉన్నాయి. మహాదేవ్ ముఖర్జీ నేతృత్వంలోని సిపిఐ (ఎంఎల్) వర్గం మాత్రమే చారు మజుందార్ సాయుధ విప్లవం, వినాశనం భావనను అనుసరిస్తుంది, అయితే ఇతరులు సెక్టారియన్ యుగం అతిశయోక్తిని ఖండించారు. తరువాతి వర్గానికి చెందిన అన్ని సంస్థలు చట్టపరమైన ఓవర్‌గ్రౌండ్ నిర్మాణాలను (ట్రేడ్ యూనియన్‌లు, విద్యార్థి సంఘాలు, రైతు సంస్థలు మొదలైనవి) స్థాపించాయి, ఎన్నికలలో పాల్గొనడం ప్రారంభించాయి.[10]

చీలిక సమూహాలు

[మార్చు]

కమ్యూనిస్టు పార్టీ ఆఫ్ ఇండియా (మార్క్సిస్ట్-లెనినిస్ట్)లో మూలాలు ఉన్న ప్రస్తుత పార్టీలు, సంస్థలు ఉన్నాయి

మూలాలు

[మార్చు]
  1. ↑ Hemen Ray (1980). Peking and the Indian Communists: The Strategy and Tactics of the CCP Toward the Indian Communist Movement in the Evolution of Sino-Indian and Sino-Soviet Conflicts. Jaico Publishing House. p. 174. OCLC 1064353324.
  2. ↑ "COMMUNIST PARTY OF INDIA (MARXIST-LENINIST)". Retrieved 24 March 2024.
  3. ↑ "Road to Naxalbari". www.frontline.in. Retrieved 19 December 2016.
  4. ↑ "Magazine / Reflections : From Naxalbari to Nalgonda". The Hindu. 2004-12-05. Archived from the original on 26 June 2015. Retrieved 19 December 2016.
  5. ↑ Daily, Peoples. "Spring Thunder Over India". www.marxists.org. Retrieved 19 December 2016.
  6. ↑ 6.0 6.1 6.2 "The Hindustan Times". History of Naxalism. Archived from the original on 14 August 2016.
  7. ↑ granmarchacomunismo (24 May 2013). "On the Question of Lin Piao – Gran Marcha Hacia el Comunismo (Long March Towards Communism)".
  8. ↑ "The Life of Vinod Mishra". Archived from the original on 23 September 2015.
  9. ↑ "The Hindustan Times". History of Naxalism. Archived from the original on 14 August 2016.
  10. ↑ "Naxalite Movement in Bihar and Jharkhandtc". asthabharati.org. Retrieved 19 December 2016.

బాహ్య లింకులు

[మార్చు]
"https://te.wikipedia.org/w/index.php?title=కమ్యూనిస్టు_పార్టీ_ఆఫ్_ఇండియా_(మార్క్సిస్ట్-లెనినిస్ట్)&oldid=4239728" నుండి వెలికితీశారు