2009 భారత సార్వత్రిక ఎన్నికలు
_(cropped).jpg)
ప్రపంచంలో పెద్ద ప్రజాస్వామ్యదేశమైన భారతదేశం 15 వ లోక్‌సభ ఎన్నికలు 2009 సంవత్సరంలో జరిగాయి.ఇవి ఏప్రిల్ 16 న మొదటిదశ ఎన్నికలతో ప్రారంభమై, ఐదవ దశ ఎన్నికలు చివరగా మే 13 న జరిగాయి. 2014 భారత సార్వత్రిక ఎన్నికల తరువాత, 714 మిలియన్ల ఓటర్లతో (యూరోపియన్ యూనియన్, యునైటెడ్ స్టేట్సు ఓటర్ల కంటే ఎక్కువ), [1][2] ఇది ప్రపంచంలోనే అతిపెద్ద ప్రజాస్వామ్య ఎన్నిక.[3] భారత రాజ్యాంగం ప్రకారం లోక్‌సభకు (భారత పార్లమెంటు దిగువ సభ) ఎన్నికలు ప్రతి ఐదేళ్లకోసారి, లేదా భారత రాష్ట్రపతి పార్లమెంటును రద్దు చేసిన సందర్భంలో జరుగుతుంటాయి.2004 మే 14 లో లోక్‌సభ మునుపటి ఎన్నికలు జరిగాయి.దాని పదవీకాలం సహజంగా 2009 జూన్ 1తో ముగిసింది.వీటిని భారత ఎన్నికల సంఘం నిర్వహిస్తుంది.పెద్ద ఎన్నికల ప్రక్రియలు దాని భద్రతా సమస్యలను చక్కగా నిర్వహించడానికి సాధారణంగా బహుళ దశల్లో జరుగుతాయి.[4] 2009 ఫిబ్రవరిలో ఈ ఎన్నికల ప్రక్రియ కోసం భారత పార్లమెంటు ఎన్నికల ఖర్చుల కోసం రూ .11.20 బిలియన్లు (5 200.5 మిలియన్లు) బడ్జెట్ అలాటుమెంటు చేసింది.[5] ఈ ఎన్నికలలో 543 లోక్‌సభ స్థానాలకుగాను మొత్తం 8070 మంది అభ్యర్థులు పోటీ చేశారు.[6] ఐదు దశల ఎన్నికల పోలింగ్ శాతం 56.97గా నమోదు అయింది.అన్ని ఎన్నికల ఫలితాలు 2009 మే 16 న ప్రకటించబడ్డాయి.ఈ ఎన్నికల్లో అత్యధిక సీట్లు సాధించిన భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ దేశంలో ఏకైక అతిపెద్ద పార్టీగా అవతరించింది. భారతీయ జనతా పార్టీ నేతృత్వంలోని ఎన్డీయే పరాజయాన్ని అంగీకరించగా, వామపక్షాలు ఎన్నడూ లేనంతగా నష్టపోయాయి.
భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ నేతృత్వంలోని యునైటెడ్ ప్రోగ్రెసివ్ అలయన్సు (యుపిఎ) ఆంధ్రప్రదేశ్, కేరళ, మహారాష్ట్ర, రాజస్థాన్, తమిళనాడు, ఉత్తర ప్రదేశ్, పశ్చిమ బెంగాల్ లలో బలమైన ఫలితాల ఆధారంగా మెజారిటీ సీట్లను పొంది ప్రభుత్వాన్ని ఏర్పాటు చేసింది. 1962 లో జవహర్ లాల్ నెహ్రూ తరువాత ఐదేళ్ల పూర్తి పదవిని పూర్తి చేసిన తరువాత తిరిగి ఎన్నికైన మన్మోహన్ సింగ్ మొదటి ప్రధానమంత్రి అయ్యారు.[7] లోక్‌సభలోని 543 మంది సభ్యులలో 322 మంది సభ్యుల మద్దతుతో యుపిఎ సౌకర్యవంతమైన మెజారిటీని సమకూర్చకొనగలిగింది.బహుజన్ సమాజ్ పార్టీ (బిఎస్పి), సమాజ్ వాదీ పార్టీ (ఎస్పీ), జనతాదళ్ (సెక్యులర్) (జెడి (ఎస్), జాతీయ జనతాదళ్ (ఆర్జెడి), ఇతర మైనరు పార్టీల నుండి బాహ్య మద్దతు లభించింది.[8] 2009 మే 22 న రాష్ట్రపతి భవన్, అశోక హాలులో మన్మోహన్ సింగ్ ప్రధానమంత్రిగా ప్రమాణ స్వీకారం చేశారు.[8][9]
కూటమిల వారిగా ఫలితాలు
[మార్చు]పార్ఠీలు వారిగా గెలుపొందిన అభ్యర్థులు
[మార్చు]| రాష్ట్రం / కేంద్రపాలిత ప్రాంతం |
భారత జాతీయ కాంగ్రెసు |
భారతీయ జనతా పార్ఠీ |
బహుజన సమాజ్
|
కమ్యూనిష్ఠు పార్టీ (మార్కిష్టు) |
స్వతంత్రులు |
సమాజవాది |
త్రిణమూల్ కాంగ్రెసు |
తెలుగు దేశం |
జాతీయ కాంగ్రెసు |
డిఎంకె |
ఇతర పార్టీలు |
మొత్తం |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ఆంధ్రప్రదేశ్ | 33 | 6 | 3 | 42 | ||||||||
| అరుణాచల ప్రదేశ్ | 2 | 2 | ||||||||||
| అస్సాం | 7 | 4 | 3 | 14 | ||||||||
| బీహార్ | 2 | 12 | 2 | 24 | 40 | |||||||
| చత్తీస్ ఘడ్ | 1 | 10 | 11 | |||||||||
| గోవా | 1 | 1 | 2 | |||||||||
| గుజరాత్ | 11 | 15 | 26 | |||||||||
| హర్యాణా | 9 | 1 | 10 | |||||||||
| హిమాచల్ ప్రదేశ్ | 1 | 3 | 4 | |||||||||
| జమ్మూ, కాశ్మీరు | 2 | 1 | 3 | 6 | ||||||||
| జార్కండ్ | 1 | 8 | 2 | 3 | 14 | |||||||
| కర్ణాటక | 6 | 19 | 3 | 28 | ||||||||
| కేరళ | 13 | 4 | 3 | 20 | ||||||||
| మధ్యప్రదేశ్ | 12 | 16 | 1 | 29 | ||||||||
| మహారాష్ట్ర | 17 | 9 | 1 | 8 | 13 | 48 | ||||||
| మణిపూర్ | 2 | 2 | ||||||||||
| మేఘాలయ | 1 | 1 | 2 | |||||||||
| మిజోరాం | 1 | 1 | ||||||||||
| నాగాలాండ్ | 1 | 1 | ||||||||||
| ఒడిస్సా | 6 | 15 | 21 | |||||||||
| పంజాబ్ | 8 | 1 | 4 | 13 | ||||||||
| రాజస్థాన్ | 20 | 4 | 1 | 25 | ||||||||
| సిక్కిం | 1 | 1 | ||||||||||
| తమిళనాడు | 8 | 1 | 18 | 12 | 39 | |||||||
| త్రిపుర | 2 | 2 | ||||||||||
| ఉత్తర ప్రదేశ్ | 21 | 10 | 20 | 1 | 23 | 5 | 80 | |||||
| ఉత్తరాఖండ్ | 5 | 5 | ||||||||||
| పశ్చిమబెంగాల్ | 6 | 1 | 9 | 1 | 19 | 6 | 42 | |||||
| అండమాన్, నికోబార్ దీవులు | 1 | 1 | ||||||||||
| చండీఘడ్ | 1 | 1 | ||||||||||
| దాద్రా, నాగర్ హైవేలి | 1 | 1 | ||||||||||
| డామన్, డయ్యూ | 1 | 1 | ||||||||||
| డిల్లీ | 7 | 7 | ||||||||||
| లక్షద్వీప్ | 1 | 1 | ||||||||||
| పాండిచ్చేరి | 1 | 1 | ||||||||||
| మొత్తం | 206 | 116 | 21 | 16 | 9 | 23 | 19 | 6 | 9 | 18 | 100 | 543 |
ఇవి కూడా చూడండి
[మార్చు]- 2019 భారత సార్వత్రిక ఎన్నికలు
- 2019 భారత సార్వత్రిక ఎన్నికలు - ఆంధ్రప్రదేశ్
- 2019 భారత సార్వత్రిక ఎన్నికలు - తెలంగాణ
- 2009 భారత సార్వత్రిక ఎన్నికలు - అండమాన్ నికోబార్ దీవులు
- భారతదేశంలో ఎన్నికల వ్యవస్థ
- సమృద్ధ ఒడిశా
- ప్రొఫెషనల్స్ పార్టీ ఆఫ్ ఇండియా
- పుదుచ్చేరి మున్నేట్ర కాంగ్రెస్
మూలాలు
[మార్చు]- ↑ "BBC NEWS | Europe | Q&A;: European elections". web.archive.org. 2010-04-20. Archived from the original on 2010-04-20. Retrieved 2020-08-14.
{{cite web}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (link) - ↑ https://web.archive.org/web/20081113104435/http://elections.gmu.edu/preliminary_vote_2008.html
- ↑ "In the Indian election, 700m voters, 28 days, 250,000 police: world's biggest democratic poll begins". the Guardian (in ఇంగ్లీష్). 2009-04-15. Retrieved 2020-08-14.
- ↑ "Indian election statistics astonish British MPs :: Samay Live". web.archive.org. 2009-06-09. Archived from the original on 2009-06-09. Retrieved 2020-08-14.
{{cite web}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (link) - ↑ "Rs 1120 crore allocated for Lok Sabha polls-Union Budget 2009-Business-The Times of India". web.archive.org. 2009-02-19. Archived from the original on 2009-02-19. Retrieved 2020-08-14.
{{cite web}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (link) - ↑ info@biharprabha.com, Bihar Reporter : (2014-03-13). "Lok Sabha Election Facts: Candidate Seat Ratio increased from 4 in 1952 to 25 in 1996". Biharprabha News (in ఇంగ్లీష్). Retrieved 2020-08-14.
{{cite web}}: CS1 maint: extra punctuation (link) - ↑ India, Press Trust of (2009-05-16). "Second UPA win, a crowning glory for Sonia's ascendancy". Business Standard India. Retrieved 2020-08-14.
- ↑ 8.0 8.1 "Team Manmohan set to form govt today- TIMESNOW.tv - Latest Breaking News, Big News Stories, News Videos". web.archive.org. 2009-05-27. Archived from the original on 2009-05-27. Retrieved 2020-08-14.
{{cite web}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (link) - ↑ "India PM Singh takes oath for second term". Reuters (in ఇంగ్లీష్). 2009-05-22. Retrieved 2020-08-14.
