Jump to content

ఐస్‌లాండ్

లంకెలను మార్చు
వికీపీడియా నుండి
Lýðveldið Ísland
రిపబ్లిక్ ఆఫ్ ఐస్‌లాండ్
Flag of ఐస్‌లాండ్ ఐస్‌లాండ్ యొక్క చిహ్నం
నినాదం
లేదు
జాతీయగీతం
ఐస్‌లాండ్ యొక్క స్థానం
ఐస్‌లాండ్ యొక్క స్థానం
Location of Iceland (orange) in Europe (white)
రాజధాని
అతి పెద్ద నగరం 		రేకవిక్
64°08′N 21°56′W / 64.133°N 21.933°W / 64.133; -21.933
అధికార భాషలు Icelandic (de facto)
జాతులు  93% Icelandic,
7.0% (see demographics)
ప్రజానామము Icelander, Icelandic
ప్రభుత్వం Parliamentary republic
 -  President Ólafur Ragnar Grímsson
 -  Prime Minister Jóhanna Sigurðardóttir
 -  Althing President Guðbjartur Hannesson
Independence from Denmark 
 -  Home rule 1 February 1904 
 -  Sovereignty 1 డిసెంబరు 1918 
 -  గణతంత్రం 17 జూన్ 1944 
 -  జలాలు (%) 2.7
జనాభా
 -  1 December 2008 అంచనా 319,7561 (172nd)
 -  December 1980 జన గణన 229,187 
జీడీపీ (PPP) 2007 అంచనా
 -  మొత్తం $12.274 billion[1] (132nd)
 -  తలసరి $39,167[1] (5th)
జీడీపీ (nominal) 2007 అంచనా
 -  మొత్తం $20.228 billion[1] (93rd)
 -  తలసరి $64,547[1] (4th)
జినీ? (2005) 25.0 2 (low) (4th)
మా.సూ (హెచ్.డి.ఐ) (2006) Increase 0.968 (high) (1st)
కరెన్సీ Icelandic króna (ISK)
కాలాంశం GMT (UTC+0)
ఇంటర్నెట్ డొమైన్ కోడ్ .is
కాలింగ్ కోడ్ +354
1 "Statistics Iceland:Key figures". www.statice.is. 1 October 2002.
2 "CIA - The World Factbook -- Field Listing - Distribution of family income - Gini index". United States Government. Archived from the original on 23 జూలై 2010. Retrieved 14 September 2008.

ఐస్‌లాండ్ (ఆంగ్లం : The Republic of Iceland) [2] అధికారిక నామం ది రిపబ్లిక్ ఆఫ్ ఐస్‌లాండ్, ఉత్తర అట్లాంటిక్ మహాసముద్రంలో గల ఒక ద్వీప దేశం.దేశం ఆగ్నేయప్రాంతంలో మూడింట రెండు వంతుల ప్రజలు నివసిస్తున్నారు.ఐరోపా‌లో జనసాధ్రత తక్కువగా ఉన్న దేశంగా గుర్తించబడుతుంది.[3] భౌగోళికంగా ఐస్‌లాండ్ అగ్నిపర్వతాలు చురుకుగా ఉన్నాయి.లోతట్టు మైదానప్రాంతంలో ఇసుక భూములు, లావా ప్రాంతాలు ఉన్నాయి.ఈ దేశం ఐరోపా‌ ఖండంలోని ఉత్తర అట్లాంటిక్‌ మహా సముద్రంలో 1,03,000 చదరపు కిలోమీటర్లు విస్తరించిన ఒక చిన్న ద్వీపం. ఇప్పుడు (2009) దీని జనాభా 3,20,000 మంది. దీని దేశ రాజధాని రిక్‌జావిక్‌. ఈ నగర సమీపంలో దేశంలోని మూడింట రెండు వంతుల ప్రజలు నివసిస్తున్నారు.ఇక్కడ భూకంపాలు, అగ్నిపర్వత పేలుళ్లు సర్వసాధారణం. ప్రపంచంలో జరిగిన అగ్నిపర్వతాల పేలుళ్ళలో మూడోవంతు ఇక్కడే జరిగాయి. ఈ ద్వీపకల్పంలో ప్రధానంగా ఇసుక, పర్వతాలు, మంచు ఖండాలు ఉన్నాయి. భూగర్భ వేడి, నీటి నుండి విద్యుత్‌ను ప్రధానంగా ఉత్పత్తి చేస్తున్నారు. మంచు ఖండాల నుంచి వచ్చే నదులు కూడా నిత్యం ప్రవహిస్తూ లోతట్టు ప్రాంతాల గుండా సముద్రంలో సంగమిస్తాయి. గల్ఫ్ జలప్రవాహాలు ఐస్‌లాండును వెచ్చగా ఉంచుతాయి.ఆర్కిటిక్ సర్కిల్ సమీపంలో ఉన్న ఉన్నతభూప్రాంతంగా ఉన్నందున వాతావరణం ఆహ్లాదంగా ఉంటుంది.ఉన్నతభూప్రాంతంగా సముద్రతీర ప్రాంతంగా ఉన్నందున వేసవి కాలం చల్లగా ఉంటుంది.ద్వీపసమూహంలో అధికభాగం " తండ్రా క్లైమేట్ " కలిగి ఉంటుంది.ఇది ధనిక దేశం. అందరూ ధనికులే. ఈ దేశ వాసుల తలసరి ఆదాయం ప్రపంచంలో 4వ స్థానంలో ఉంది. ఒకప్పుడు చేపలు పట్టడం ద్వారా 80 శాతం ఆదాయాన్ని సంపాదించేవారు. ఇప్పుడు ఇది 40 శాతానికి తగ్గింది. క్రమంగా ఇప్పుడు ఇతర పారిశ్రామికోత్పత్తులు కూడా కొనసాగుతున్నాయి.

నార్వే కెప్టెన్" ఇంగోల్ఫర్ ఆర్నార్సన్ " ద్వీపంలో మొట్టమొదటి శాశ్వత నివాసిగా మారినసమయంలో పురాతన వ్రాతప్రతులు ల్యాండ్నామబోక్ ఆధారంగా ఐస్ల్యాండ్ మానవ స్థావరం సా.శ. 874 లో మొదలైంది.[4]

తరువాతి శతాబ్దాల్లో నార్వేజియన్లు, కొంతవరకూ ఇతర స్కాండినేవియన్లు, ఐస్లాండ్‌కు వలసవెళ్లారు. వీరితో స్కాటిష్ మూలానికి చెందిన థ్రిల్లల్స్‌ను (అనగా బానిసలు లేదా సేవకులు) తీసుకువెళ్లారు. ఈ ద్వీపం అల్ట్రా-ఇండిపెండెంట్ కామన్వెల్త్‌గా ఆల్టైం క్రింద నిర్వహించబడింది. ఇక్కడ ప్రపంచంలో అత్యంత పురాతనమైన శాసనసభల సమావేశాలు జరిగాయి. పౌర కలహాలు తరువాత ఐస్లాండ్ 13 వ శతాబ్దంలో నార్వేజియన్ పాలనలో చేరింది. 1397 లో కాల్మర్ యూనియన్ స్థాపన తరువాతనార్వే, డెన్మార్క్, స్వీడన్ రాజ్యాలతో కలిపింది. ఐస్లాండ్ ఈ విధంగా యూనియన్ ఏకీకరణను అనుసరించింది. 1523 లో స్వీడన్ విభజన తర్వాత డానిష్ పాలనలోకి వచ్చింది. డానిష్ రాజ్యం లూథరనిజాన్ని 1550 లో బలవంతంగా ప్రవేశపెట్టినప్పటికీ ఐస్లాండ్ ఒక సుదూర పాక్షిక-కాలనీల భూభాగంగా ఉంది.డానిష్ వైదొలగిన తరువాత కూడా దీనిలో డానిష్ సంస్థలు, అంతర్గత నిర్మాణాలు స్పష్టంగా ఉన్నాయి. ఫ్రెంచ్ విప్లవం, నెపోలియన్ యుద్ధాల నేపథ్యంలో స్వాతంత్ర్యం కోసం ఐస్లాండ్ పోరాటం 1918 లో స్వాతంత్ర్యం సంపాదించింది. 1944 లో గణతంత్ర స్థాపన ప్రారంభమైంది. 20 వ శతాబ్దం వరకు ఐస్ల్యాండ్ ఎక్కువగా జీవనోపాధి కొరకు అధికంగా వ్యవసాయం, మత్స్యపరిశ్రమ మీద ఆధారపడింది. ఐరోపాలో పేదదేశంగా ఉన్న ఐస్‌లాండ్ రెండో ప్రపంచ యుద్ధం తరువాత చేపల పెంపకం, మార్షల్ ప్లాన్ సహాయంతో పారిశ్రామికీకరణ ద్వారా సంపదను తెచ్చిపెట్టింది. తరువాత ఐలాండ్ దేశంలో అత్యంత ధనిక, అభివృద్ధి చెందిన దేశాలలో ఒకటిగా మారింది. 1994 లో యూరోపియన్ ఎకనామిక్ ఏరియాలో ఇది ఒక భాగంగా మారింది. ఇది ఆర్థిక రంగం, బయోటెక్నాలజీ, ఉత్పాదక రంగం వంటి రంగాలలో మరింత విభిన్నంగా ఉంది.

ఇతర ఒ.ఇ.సి.డి దేశాలతో పోలిస్తే ఐస్ల్యాండ్లో తక్కువ పన్నులు ఉన్న మార్కెట్ ఆర్థిక వ్యవస్థ ఉంది.[5] ఇది ఒక నోర్డిక్ సాంఘిక సంక్షేమ వ్యవస్థను నిర్వహిస్తుంది. ఇది సార్వత్రిక ఆరోగ్య సంరక్షణ, పౌరుల కోసం తృతీయ విద్యను అందిస్తుంది.[6] ఆర్థిక రాజకీయ సాంఘిక స్థిరత్వం, సమానత్వంలో ఐస్లాండ్ అధిక స్థానంలో ఉంది. 2016 లో ఇది ఐక్యరాజ్యసమితి మానవ అభివృద్ధి సూచిక ద్వారా ప్రపంచంలోని 9 వ అత్యంత అభివృద్ధి చెందిన దేశంగా గుర్తించబడింది. గ్లోబల్ పీస్ ఇండెక్స్లో మొదటి స్థానంలో ఉంది.[7] ఐస్లాండ్ దాదాపు పూర్తిగా పునరుత్పాదక శక్తి మీద నడుస్తుంది. కొనసాగుతున్న ప్రపంచవ్యాప్త ఆర్థిక సంక్షోభం కారణంగా దేశం మొత్తం బ్యాంకింగ్ వ్యవస్థ క్రమంగా 2008 అక్టోబరులో విఫలమైంది. ఇది తీవ్ర మాంద్యం, గణనీయమైన రాజకీయ అశాంతి, ఇసేస్వేవ్ వివాదానికి, రాజధాని నియంత్రణల దారితీసింది. కొంత మంది బ్యాంకర్లకు జైలు శిక్ష విధించారు.[8] అప్పటి నుండి ఆర్థికవ్యవస్థ పర్యాటక రంగాల పెరుగుదలతో భారీగా రికవరీని పొందింది.[9][10][11]

ఐస్లాండ్ సంస్కృతి దేశం స్కాండినేవియన్ వారసత్వం మీద స్థాపించబడింది. ఎక్కువ ఐస్లాండ్ లు నార్స్, గేలిక్ సెటిలర్స్ వారసులు. ఐస్ల్యాండ్ ఉత్తర జర్మానిక్ భాష, ఓల్డ్ వెస్ట్ నోర్స్ నుంచి వచ్చారు, ఇది ఫారోస్, పశ్చిమ నార్వేజియన్ మాండలికాలకు దగ్గరి సంబంధం కలిగి ఉంది. దేశం సాంస్కృతిక వారసత్వం సాంప్రదాయ ఐస్ల్యాండ్ వంటకాలు, ఐస్లాండిక్ సాహిత్యం, మధ్యయుగ సాగాలను కలిగి ఉంటుంది. నాటో సభ్యదేశాలలో అతి తక్కువ జనసంఖ్య కలిగిన దేశం ఐస్లాండ్.నాటోలో స్వీయ సైన్యం లేని దేశం ఐస్లాండ్ దేశం మాత్రమే. తేలికగా సాయుధ సముద్రతీర గార్డు రక్షణదళం బాధ్యతలు నిర్వహిస్తారు.[12]

పేరు వెనుక చరిత్ర

[మార్చు]
Norsemen landing in Iceland – a 19th-century depiction by Oscar Wergeland.

ఐస్ల్యాండ్‌ సాగాస్ నోర్డ్ (లేదా నడ్డడోర్) అని పిలవబడే నార్వేజియన్ ఐస్లాండ్‌కు చేరుకున్న మొదటి నోర్సేమన్ అని తొమ్మిదవ శతాబ్దంలో అతను అది స్నాలాండ్ లేదా "మంచు భూమి" అని పిలిచాడు. ఎందుకంటే ఇక్కడ్ మంచు అధికంగా ఉంది. నద్దోడ్ద్ తరువాత స్వీడెడీ గార్డార్ స్వావర్సన్ వచ్చి కారణంగా ఈ ద్వీపం గార్డెషోమ్ముర్ అని పిలవబడింది. దీనర్థం "గార్దార్ ఐస్లే".

అప్పుడు ఫ్లోక్ విలార్జర్సన్ అనే వైకింగ్ వచ్చాడు;ఆయన కుమార్తె మార్గంలో మునిగిపోయింది. అప్పుడు అతని పశువులు ఆకలితో మరణించాయి. చాలా నిరాశకు గురైన ఫ్లాకీ ఒక పర్వతంపైకి చేరుకుని మంచుతో కప్పబడిన ఒక మంచుగడ్డను చూశాడు (ఇసాఫ్జోర్దర్) అన్నాడు.ఇది ఈ ద్వీపంలో తన నూతన, ప్రస్తుత పేరును ఇవ్వడానికి దారితీసింది.[13] వైకింగులకు ఈ పేరు ఇక్కడ స్థావరాలు ఏర్ప్రరుచుకోవడానికి నిరుత్సాహం కలిగించింది.[13]

చరిత్ర

[మార్చు]

స్థావరాలు , కామంవెల్త్ 874–1262

[మార్చు]
Ingólfr Arnarson (modern Icelandic: Ingólfur Arnarson), the first permanent Scandinavian settler[విడమరచి రాయాలి] in Iceland

ల్యాండ్నాబోబోక్, ఇలెన్డెనాబొక్ రెండింటి ప్రకారం స్కాండినేవియా ప్రజలు ఇక్కడ స్థావరాలు ఏర్పరచుకునడానికి వచ్చే ముందు పాపార్‌గా పిలువబడే సెల్టిక్ సన్యాసులు ఐస్లాండ్లో నివసించారు. బహుశా హిబెర్నో-స్కాటిష్ మిషన్ సభ్యులు. ఇటీవలి రిఫ్కినే ద్వీపకల్పంలో హాఫ్నిర్లోని పురావస్తు త్రవ్వకాలలో లభించిన క్యాబిన్ శిథిలాలను వెల్లడిస్తున్నాయి. కార్బన్ డేటింగ్ ఇది సా.శ. 770, 880 ల మధ్య కొంతకాలం విడిచిపెట్టబడిందని భావిస్తున్నారు.[14] 2016 లో పురావస్తు శాస్త్రజ్ఞులు స్టోవర్ఫ్జొర్‌లో 800 నాటి ఒక పొడవైన గృహాన్ని వెలికితీశారు.[15] స్వీడిష్ వైకింగ్ అన్వేషకుడు గార్డార్ స్వావర్సన్ 870 లో ఐస్లాండ్ను చుట్టుముట్టి వచ్చిన మొట్టమొదటివాడుగా ఇది ఒక ద్వీపమని గ్రహించాడు.[16] అతను శీతాకాలంలో ఇక్కడ గడిపాడు, హుస్సావిక్లో ఒక ఇంటిని నిర్మించాడు. గడోర్ మరుసటి వేసవిలో బయలుదేరాడు కాని అతని మనుషుల్లో ఒకరు నట్ఫారీ ఇద్దరు బానిసలతో కలిసి ఉండాలని నిర్ణయించుకున్నాడు. ఇప్పుడు నట్ఫరావిక్ అని పిలవబడే నట్ఫారీ ఇక్కడ స్థిరపడ్డారు. అతను, అతని బానిసలు ఐస్లాండ్ మొదటి శాశ్వత నివాసితులుగా మారారు.[విడమరచి రాయాలి].[17][18] నార్వే-నార్స్ నాయకుడు ఇంగోల్ఫర్ ఆర్నర్సన్ 874 లో నేటి రెక్జావిక్లో తన నివాసాలను నిర్మించాడు. ఇంగోల్ఫ్రా తర్వాత పలు ఇతర వలసవాదులు ఎక్కువగా స్కాండినేవియన్లు ఇక్కడ స్థిరపడ్డారు. వీరిలో చాలామంది ఐరిష్ లేదా స్కాట్లాండ్ ఉన్నారు.[19] 930 నాటికి ద్వీపంలో అత్యంత అధికంగా భూమిని సాగుచేసారు. అల్టిమేట్ కామన్వెల్త్ను క్రమబద్ధీకరించడానికి శాసనసభ, న్యాయసభ సమావేశం ప్రారంభమైంది. సాగునీటి భూమి లేకపోవడం కూడా 986 లో గ్రీన్ ల్యాండ్ సెటిల్మెంటుకు ప్రేరణ కలిగించింది.[20] ఈ ప్రారంభ స్థావరాల కాలం మధ్యయుగ వెచ్చని కాలంతో సమానమైంది. 20 వ శతాబ్దం ఆరంభంలో ఉష్ణోగ్రతలు మాదిరిగా ఉండేవి.[21] ఈ సమయంలో ఐస్ల్యాండ్లో దాదాపు 25% అడవితో కప్పబడి ఉంది. ఈ రోజులో 1% ఉంది. [22] క్రైస్తవ మతం 999-1000 మధ్య ఏకాభిప్రాయంతో స్వీకరించింది. కొన్ని సంవత్సరాల తరువాత నార్స్ పేగనిజం కొంత జనాభా అనుసరించారు.[23]

మద్య యుగం

[మార్చు]
Ósvör, a replica of an old fishing outpost outside Bolungarvík

ఐస్లాండిక్ కామన్వెల్త్ 13 వ శతాబ్దం వరకు కొనసాగింది. అసలు వ్యవస్థాపకులు రూపొందించిన రాజకీయ వ్యవస్థ ఐర్లాండ్ నాయకుల పెరుగుతున్న శక్తిని అధిగమించలేకపోయింది.[24] 1262 లో మొదలైన అంతర్గత పోరాటాలు, పౌర కలహాలు ఓల్డ్ ఒడంబడిక సంతకం చేయడానికి దారితీసింది. ఇది కామన్వెల్తును ముగింపుకు తీసుకువచ్చిన తరువాత ఐస్లాండ్‌ను నార్వే కిరీటం కింద తీసుకువచ్చింది. 1415 లో నార్వే సామ్రాజ్యం, డెన్మార్క్, స్వీడన్ దేశాలు సమైక్యం చెందినప్పుడు ఐస్‌లాండ్ నార్వే సామ్రాజ్యం ఆధిక్యత నుండి కెల్మార్ యూనియన్‌కు మారింది. 1523 లో యూనియన్ విడిపోయిన తరువాత డెన్మార్క్-నార్వేలో డిపెండెంసీగా ఉంది.

తరువాతి శతాబ్దాల్లో ఐస్లాండ్ యూరోప్‌లో అత్యంత పేద దేశాలలో ఒకటిగా మారింది. సారవిహీనమైన భూమి, అగ్నిపర్వత విస్ఫోటనాలు, అటవీ నిర్మూలన, ఒక కఠినమైన వాతావరణం సమాజంలో కఠిన జీవనం కోసం తయారుచేసిన వాతావరణం దాదాపు పూర్తిగా వ్యవసాయంపై ఆధారపడింది. నల్లజాతి మరణం ఐస్ల్యాండ్‌ను రెండుసార్లు సంభవించింది. మొదటిది 1402-1404, తిరిగి 1494-1495లో జరిగింది.[25] మొదటి సంఘటన జనాభాలో 50% నుండి 60% మందిని చంపి తరువాతి 30% నుండి 50% వరకు.[26]

సంస్కరణలు , మద్య యుగ ఆరంభం

[మార్చు]

16 వ శతాబ్దం మధ్యలో ప్రొటెస్టంట్ సంస్కరణలో భాగంగా డెన్మార్క్ రాజు మూడవ క్రిస్టియన్ అన్ని అంశాలపై లూథరనిజాన్ని విధించడం ప్రారంభించాడు. 1550 లో హొనార్ ఆఖరి కాథలిక్కు బిషప్ అయిన జాన్ అర్సన్ అతని ఇద్దరు కుమారులు కలిసి నరికి వేయబడ్డారు. తరువాత దేశం అధికారికంగా లూథరన్ అయ్యింది, లూథరనిజం తరువాత ఆధిపత్య మతంగా ఉంది.

17 వ శతాబ్ద ప్రారంభంలో ఐస్లాండ్ యొక్క మ్యాప్ ప్రచురించబడింది

17 వ, 18 వ శతాబ్దాలలో డెన్మార్క్ ఐస్లాండ్‌లో కఠినమైన వాణిజ్య పరిమితులను విధించింది. అగ్నిపర్వత విస్పోటన, వ్యాధి సహా ప్రకృతి వైపరీత్యాలు జనాభా క్షీణతకు దోహదపడింది. బార్బరీ కోస్టొ సహా అనేక దేశాల నుంచి పైరేట్స్ ఐస్లాండ్ తీర ప్రాంతాలపై దాడి చేసి బానిసలుగా ప్రజలను అపహరించాయి.[27][28] 18 వ శతాబ్దంలో అంటువ్యాధి స్మాల్ ఫాక్స్ కారణంగా ప్రజలలో మూడింట ఒక వంతు మరణించారు.[29][30] 1783లో లాకీ అగ్నిపర్వతం విస్పోటనం సంభవించింది.[31] విస్పోటనం తరువాత " మిస్ట్ హార్డ్‌షిప్ " కారణంగా సగానికంటే అధికంగా పెంపుడు జంతువులు మరణించాయి. కరువు కారణంగా ప్రజలలో 4 వ వంతు మరణించారు.[32]

స్వాతంత్ర ఉద్యమం 1814–1918

[మార్చు]

1814 లో నెపోలియన్ యుద్ధాల తరువాత డెన్మార్క్-నార్వే రెండు ప్రత్యేక రాజ్యాలుగా కీల్ ఒప్పందం ద్వారా విభజించబడ్డాయి. కానీ ఐస్లాండ్ ఒక డానిష్ డిపెండెన్సీగా మిగిలిపోయింది. 19 వ శతాబ్దం మొత్తం దేశం వాతావరణం చలి అధికరించింది. ఫలితంగా నూతన ప్రపంచానికి ముఖ్యంగా గిమ్లీ, కెనడాలోని మానిటోబా ప్రాంతానికి భారీ వలసలు ఏర్పడ్డాయి. ఇవి కొన్నిసార్లు న్యూ ఐస్లాండ్ అని పిలువబడింది. దాదాపు 70,000 మందిలో 15,000 మందికి వలస వచ్చారు.[33]

19 వ శతాబ్దం మొదటి అర్ధభాగంలో జాతీయ స్పృహ ఉద్భవించింది. ఇది ప్రధాన భూభాగం ఐరోపా నుండి జాతీయవాద ఆలోచనలతో ప్రేరణ పొందింది. ఐరోపా స్వాతంత్ర్య ఉద్యమం 1850 లో జాన్ సిగురెస్సన్ నాయకత్వంలో రూపుదిద్దు కున్నది. ఇది అభివృద్ధి చెందుతున్న ఐస్ల్యాండ్ జాతీయవాదాన్ని ఫెల్లోన్స్మెన్, ఇతర డానిష్-విద్యావంతులైన ఐస్లాండిక్ మేధావులను ప్రేరేపించింది. 1874 లో డెన్మార్క్ ఐస్లాండ్ రాజ్యాంగం, పరిమిత గృహ పాలనను మంజూరు చేసింది. ఇది 1904 లో విస్తరించబడింది, డానిష్ క్యాబినెట్లో ఐస్లాండ్ మొట్టమొదటి మంత్రిగా హానెస్ హాఫ్‌స్టెయిన్ పనిచేశారు.

ఐస్‌లాండ్ రాజ్యం 1918–1944

[మార్చు]
HMS Berwick led the British invasion of Iceland

1918 డిసెంబరు 1 న 25 సంవత్సరాల కాలం కొనసాగేలా " డేనిష్-ఐస్ల్యాండ్ యాక్ట్ ఆఫ్ యూనియన్ " డెన్మార్క్‌తో ఒక ఒప్పందం మీద సంతకం చేసింది. డెన్మార్క్‌తో " పర్సనల్ యూనియన్‌ "లో పూర్తిగా సార్వభౌమ రాష్ట్రంగా ఐస్లాండ్ గుర్తింపు పొందింది. ఐస్ల్యాండ్ ప్రభుత్వం కోపెన్హాగన్‌లో ఒక రాయబార కార్యాలయం ఏర్పాటు చేసింది. డెన్మార్క్‌ను ఐస్‌లాండ్ విదేశాంగ విధానాన్ని నిర్వహించాలని కోరింది. ఆల్టైంతో సంప్రదింపులు జరిగాయి. ప్రపంచవ్యాప్తంగా డానిష్ రాయబార కార్యాలయాలు రెండు చిహ్నాలు, రెండు జెండాలను ప్రదర్శించాయి: అవి డెన్మార్క్ రాజ్యం, ఐస్ల్యాండ్ రాజ్యం.

రెండవ ప్రపంచ యుద్ధ సమయంలో ఐస్‌లాండ్ డెన్మార్‌లో చేరి తటస్థత ఆచరించింది. 1940 ఏప్రిల్ 9 లో డెన్మార్క్‌ను జర్మనీ ఆక్రమించిన తరువాత ఆల్ట్ రాజును రాజప్రతినిధిగా భర్తీ చేసింది.ఐస్‌లాండ్ ప్రభుత్వం విదేశీ వ్యవహారాలపై, గతంలో డెన్మార్క్‌ నిర్వహించబడిన ఇతర విషయాలపై నియంత్రణను ప్రకటించింది. ఒక నెల తరువాత బ్రిటీష్ సాయుధ దళాలు దేశాన్ని ఆక్రమించి ఐలాండ్ తటస్థతను ఉల్లంఘించాయి. 1941 లో ఆక్రమణను యునైటెడ్ స్టేట్స్ స్వాధీనం చేసుకుంది. తద్వారా బ్రిటన్ దాని దళాలను మిగిలిన ప్రదేశాలలో ఉపయోగించుకోవడానికి అవకాశం లభించింది.

స్వతంత్ర రిపబ్లిక్ 1944–ప్రస్తుతం

[మార్చు]
British and Icelandic vessels collide in the Atlantic Ocean during the Cod Wars (Icelandic vessel is shown on the left; the British vessel is on the right)

1943 డిసెంబరు 31 న డానిష్-ఐస్లాండిక్ చట్టం 25 సంవత్సరాల తర్వాత గడువు ముగిసింది. 1944 మే 20 న ప్రారంభించిన డెన్మార్క్‌తో వ్యక్తిగత యూనియన్‌ను రద్దు చేయాలా రాచరికం రద్దు చేయలా లేదా రిపబ్లిక్‌ను స్థాపించాలా వద్దా అనేదానిపై నాలుగు రోజుల ప్రజాభిప్రాయ సేకరణలో ఐస్లాండ్ సభ్యులు ఓటు వేశారు. ఈ ఓటు సేకరణలో 97% యూనియన్ రిపబ్లికన్ రాజ్యానికి అనుకూలంగా 95% ఉంది.[34] ఐస్లాండ్ అధికారికంగా 1944 జూన్ 17 జూన్ 17 న రిపబ్లిక్‌గా మారింది. దాని మొదటి అధ్యక్షుడిగా ఎస్వెన్నే బ్జోర్సన్‌గా నియమించబడ్డాడు.

1946 లో మిత్రరాజ్యాల ఆక్రమణ బలగాలు ఐస్లాండ్‌ను వదిలివేసాయి. దేశీయ వివాదం, అల్లర్లలో 1949 మార్చి 30 న దేశం అధికారికంగా నాటో సభ్యదేశంగా మారింది. 1951 మే 5 న యునైటెడ్ స్టేట్స్‌తో ఒక రక్షణ ఒప్పందం సంతకం చేయబడింది. ఐస్ల్యాండ్ డిఫెన్స్ ఫోర్స్‌గా ఐస్ల్యాండ్‌కు తిరిగి అమెరికన్ దళాలు తిరిగి వచ్చాయి. ప్రచ్ఛన్న యుద్ధం అంతటా కొనసాగాయి. 2006 సెప్టెంబరు 30 న యుఎస్ తన చివరి దళాలను ఉపసంహరించుకుంది.

ఐస్లాండ్ యుద్ధం సమయంలో అభివృద్ధి చెందింది. తక్షణ యుద్ధానంతర కాలం తరువాత చేపల పరిశ్రమ పారిశ్రామికీకరణ, యు.ఎస్. మార్షల్ ప్లాన్ ప్రోగ్రామ్ ద్వారా నడిచే గణనీయమైన ఆర్థిక వృద్ధి జరిగింది. దీని ద్వారా ఐస్లాండ్ యురేపియన్ దేశాలన్నింటి కంటే అత్యధిక తసరి సహాయం (209 యు.ఎస్.డా) అందుకున్నది. (యుద్ధంలో అత్యధికంగా నాశనం అయిన నెదర్లాండ్స్ 109 డాలర్ల తలసరితో రెండవ స్థానంలో ఉంది). [35][36]

1970 లలో 2,00,000 nmi (370 km) ఆఫ్షోర్ కు ఫిషింగ్ పరిమితులను పొడిగించడం ద్వారా యునైటెడ్ కింగ్డంతో అనేక వివాదాలు ఉన్నాయి. 1986 లో యునైటెడ్ స్టేట్స్ ప్రెసిడెంట్ రోనాల్డ్ రీగన్, సోవియెట్ ప్రీమియర్ మిఖాయిల్ గోర్బచేవ్ల మధ్య ఐస్లాండ్ రెక్జావిక్లో ఒక శిఖరాగ్రాన్ని నిర్వహించింది. ఈ సమయంలో వారు అణు నిరాయుధీకరణకు ముఖ్యమైన చర్యలు తీసుకున్నారు. కొన్ని సంవత్సరాల తరువాత ఎస్టోనియా, లాట్వియా, లిథువేనియా స్వాతంత్ర్యాన్ని గుర్తించిన మొదటి దేశంగా ఐఎస్ఎస్ఆర్ నుండి విడిపోయింది. 1990 ల్లో దేశం తన అంతర్జాతీయ పాత్రను విస్తరించింది, మానవతావాద, శాంతి పరిరక్షక కారణాలపై ఆధారపడిన విదేశీ విధానం అభివృద్ధి చేసింది. అంతిమంగా ఐస్లాండ్ బోస్నియా, కొసావో,, ఇరాక్ లలో నాటో నేతృత్వంలో సాగించిన జోక్యానికి సహాయం, నైపుణ్యాన్ని అందించింది.[37]

1994 లో ఐస్లాండ్ " యూరోపియన్ ఎకనామిక్ ఏరియా "లో చేరింది. దాని తరువాత ఆర్థిక వ్యవస్థ విస్తృతంగా విభిన్నంగా సరళీకృతం చేయబడింది. ఐస్లాండ్ కొత్తగా నియంత్రిత బ్యాంకులు 2002 లో , 2007 మధ్య ఐస్లాండ్ స్థూల జాతీయ ఆదాయంలో 32% పెరుగుదలకు దోహదం చేశాయి.[38][39]

ఆర్ధిక విప్లవం , సంక్షోభం

[మార్చు]

2003-2007లో డేవిర్ ఒడ్సన్ బ్యాంకింగ్ రంగం ప్రైవేటీకరణ తరువాత. ఐస్లాండ్ అంతర్జాతీయ పెట్టుబడి బ్యాంకింగ్ , ఆర్థిక సేవలు ఆధారంగా ఒక ఆర్థికవ్యవస్థను కలిగి ఉండటానికి కృషిచేసింది.[40] ఇది ప్రపంచంలోనే అత్యంత సంపన్నమైన దేశాల్లో ఒకటిగా మారింది. కాని తరువాత అది ఒక ప్రధాన ఆర్థిక సంక్షోభంతో తీవ్రంగా దెబ్బతింది.[40] ఈ సంక్షోభం ఐస్లాండ్ నుండి 1887 నుండి గొప్ప వలసలకు దారితీసింది. 2009 లో 5,000 మంది ప్రజల నికర వలసలు వెళ్ళారు.[41] ఐస్లాండ్ ఆర్థికవ్యవస్థ " జోహన్న సిగుర్దార్తోటిర్ " ప్రభుత్వంలో స్థిరపడి 2012 లో 1.6% పెరిగింది.[42] ఎంతో మంది ఐస్లాండర్స్ ఆర్థిక వ్యవస్థ , ప్రభుత్వ కాఠిన్యం విధానాలకు అసంతృప్తిగా మిగిలిపోయారు. 2013 ఎన్నికలలో ప్రోగ్రసివ్ పార్టీతో సంకీర్ణంలో సెంట్రల్ రైట్ ఇండిపెండెంట్ పార్టీ తిరిగి అధికారంలోకి వచ్చింది.[43] తరువాతి సంవత్సరాల్లో ఐస్లాండ్ పర్యాటక రంగం అభివృద్ధి చెందింది. 2016 లో ప్రధాన మంత్రి " సిగ్ముండూర్ డేవిడ్ గన్లాగ్స్సన్ " పనామా పేపర్స్ కుంభకోణంలో చిక్కుకున్నాడు.[44] 2016 లో ప్రారంభ ఎన్నికలు స్వతంత్ర పార్టీ, రిఫార్మ్ పార్టీ, బ్రైట్ ఫ్యూచర్ రైట్-వింగ్ సంకీర్ణ ప్రభుత్వానికి దారితీసింది.[45]

భౌగోళికం

[మార్చు]
The erupting Geysir in Haukadalur valley, the oldest known geyser in the world
Gullfoss, an iconic waterfall of Iceland

భౌగోళికంగా భూమి ఐస్లాండ్ హాట్స్పాట్, మిడ్-అట్లాంటిక్ రిడ్జ్ రెండింటిలోనూ ఉంది. ఈ ప్రదేశం అంటే ద్వీపం హెక్లా, ఎల్ల్గాజా, హెర్బ్యూబ్రిడ్,, ఎల్డెల్ల్‌లతో వంటి అత్యంత అగ్నిపర్వతాలు భౌగోళికంగా ఇది క్రియాశీలకమైనది. [46] 1783-1784లో లాకి అగ్నిపర్వత విస్ఫోటనం కారణంగా సంభవించిన కరువు కారణంగా ద్వీపం జనాభాలో దాదాపు నాలుగింట ఒకవంతు మరణించారు.[47] అంతేకాకుండా విస్ఫోటనం మట్టి మేఘాలు, అనేక నెలలు యూరోప్, ఆఫ్రికా ప్రాంతాలను కనిపించకుండా చేసాయి. ఇతర ప్రాంతాల్లో శీతోష్ణస్థితులను ప్రభావితం చేసింది.[48]

ఐస్ల్యాండ్‌లో చాలా మంది గీసేర్లు ఉన్నారు. వీటిలో గీసైర్ ఆంగ్ల పదం ఉద్భవించింది. ప్రతి 8-10 నిమిషాలకు ఒకసారి అగ్నిజ్వాలలను కక్కుతుంది. చేసుకున్న ప్రసిద్ధ స్ట్రోక్కుర్. ఇనాక్టివిటి దశ తరువాత 2000 లో వరుస భూకంపాల వరుస గెయ్సిర్ మళ్లీ పేలిపోయింది. గీసిర్ నిరంతరాయంగా పెరగినప్పటికీ తరచూ విస్ఫోటనం చెందలేదు.[49]

అనేక నదులు, జలపాతాల విస్తరణ కారణంగా జలవిద్యుత్ శక్తి విస్తృతంగా లభిస్తుంది. హైడ్రోఎలెక్టిసిటీ విస్తారంగా లభిస్తున్నందున చాలామంది నివాసితులకు చవకైన వేడి నీరు, విద్యుత్ సదుపాయాలు అందుబాటులో ఉన్నాయి. ఈ దీవి ప్రధానంగా బసాల్ట్‌తో కూడి ఉంటుంది. హవాయిలో సంభవించినట్లుగా అగ్నిప్రమాదంతో ముడిపడి ఉన్న తక్కువ సిలికా లావా ఉంటుంది. అయితే ఐస్లాండ్‌లో అనేక రకాలైన అగ్నిపర్వత (మిశ్రమ, పగుళ్ళు) ఉన్నాయి. వీటిలో చాలా రయోయోలైట్, అండైట్ వంటి మరింత పరిణితిచెందిన లావాలను ఉత్పత్తి చేస్తున్నాయి. ఐస్ల్యాండ్‌లో సుమారు 30 అగ్నిపర్వత వ్యవస్థలు ఉన్నాయి.[50]

ప్రపంచంలో అతి చిన్న దీవుల్లో ఒకటైన సర్ట్స్కీ, ఐస్ల్యాండ్‌లో భాగంగా ఉంది. సుర్తర్ పేరు పెట్టబడిన తరువాత 1963 నవంబరు 8 న, 1968 జూన్ 5 న మధ్యకాలంలో సముద్రం మీద అగ్నిపర్వత విస్ఫోటనాల పరంపరలో పెరిగింది.[51] కొత్త జీవనం వృద్ధిని పరిశోధించే శాస్త్రవేత్తలను మాత్రమే ఈ ద్వీపాన్ని సందర్శించటానికి అనుమతిస్తారు.[52] 2010 మార్చి 21 న ఐస్లాండ్ దక్షిణాన ఐజఫ్జల్లజొకుల్‌లో అగ్నిపర్వతం (1821 తరువాత) మొదటిసారిగా విస్పోటనం చెందింది. మొదలైంది.విస్పోటనం కారణంగా 600 మంది ప్రజలు తమ ఇళ్లను వదిలి పారిపోవాలని బలవంతపెట్టబడ్డారు.[53] ఏప్రిల్ 14 న అదనపు విస్ఫోటనాలు వందలాది మంది బలవంతంగా వారి గృహాలను వదలివేయవలసిన అవసరం ఏర్పడింది.[54] అగ్నిపర్వత బూడిద ఫలిత మేఘం ఐరోపా అంతటా ప్రధానంగా వాయుమార్గ ప్రయాణాలకు అంతరాయం కలిగించింది.[55]

2011 మే 20 న యూరోప్ అతిపెద్ద హిమానీనదం వాట్నాజోకుల్ మందపాటి మంచులో ఉన్న గ్రిమ్స్వోత్న్ అగ్నిపర్వతం ఐస్లాండ్ అత్యంత చురుకైన అగ్నిపర్వతాలలో ఒకటైన గ్రిస్మోస్వోటన్ అగ్నిపర్వతం విస్పోటనం చెందింది. ఈ విస్ఫోటనం 2010 ఐజ్యాజాజజాలజిక్ చర్య కంటే చాలా ఎక్కువ శక్తివంతమైనది.ఈ విస్పోటనం కారణంగా బూడిద, లావా వాతావరణంలోకి 20 కిమీ (12 మైళ్ళు) వ్యాసార్ధంలో పడటంతో పెద్ద ధూళి మేఘాన్ని సృష్టించింది.[56] ఐస్‌లాండ్‌లో అత్యంత అత్యున్నత శిఖరంగా హ్వన్నాదల్షుంకర్ ఎత్తు 2,110 (6,923 అడుగులు) (64°00′ఉత్తర 16°39′పశ్చిమ).

ఆర్ధికం

[మార్చు]
Akureyri is the largest town in Iceland outside the Capital Region. Most rural towns are based on the fishing industry, which provides 40% of Iceland's exports

2007 లో ఐస్‌లాండ్ తలసరి ఉత్పాదశక్తితో ప్రపంచములో ఏడవ అత్యధిక ఉత్పాదక దేశము (US $ 54,858)గా, కొనుగోలు శక్తి సమానత ( 40,112అ.మె) లో జి.డి.పి. చేత ఐదవ ఉత్పాదకముగా ఉంది. ఐస్లాండ్‌లో మొత్తం ప్రాథమిక ఇంధన సరఫరాలో సుమారు 85% దేశీయంగా ఉత్పత్తి చేయదగిన పునరుత్పాదక ఇంధన మూలాల నుండి తీసుకోబడింది.[57] సమృద్ధిగా జలవిద్యుత్, భూ ఉష్ణ శక్తి వినియోగంలో ఐస్‌లాండ్ ప్రపంచంలోనే అతి పెద్ద విద్యుత్ ఉత్పత్తిదారుగా ఉంది.[58] పునరుత్పాదక శక్తికి నిబద్ధత ఫలితంగా 2016 గ్లోబల్ గ్రీన్ ఎకానమీ ఇండెక్స్ ప్రపంచంలోని అగ్రస్థానంలో ఉన్న 10 ఆకుపచ్చ దేశాలలో ఐస్లాండ్ ఒకటిగా గుర్తించబడింది.[59] చారిత్రాత్మకంగా ఐస్లాండ్ ఆర్థికవ్యవస్థ మత్స్యపరిశ్రమ మీద ఎక్కువగా ఆధారపడింది. ఇది ఇప్పటికీ ఎగుమతి ఆదాయాలలో 40%ను అందిస్తుంది, 7% శ్రామిక శక్తిని కలిగి ఉంది.[51] చేపలు, చేపల ఉత్పత్తులు, అల్యూమినియం,, ఫెర్రోసిలికాన్లు: దాని ప్రధాన వస్తువుల ఎగుమతులు ప్రపంచవ్యాప్తంగా ధరల తరుగుదల చేపల నిలువలు తరుగుదల కారణంగా ఆర్థిక వ్యవస్థ బలహీనపడింది. ఐస్లాండ్లో వేలింగ్ చారిత్రాత్మకంగా ముఖ్యమైనది. ఐస్లాండ్ ఇప్పటికీ చేపల మీద ఎక్కువగా ఆధారపడింది. అయితే 1960 లలో 90% ఉన్న ఎగుమతి ప్రాముఖ్యత 2006 నాటికి 40% నికి తగ్గిపోయింది.[60]

20 వ శతాబ్దం వరకు ఐరోపాలో పేద దేశాలలో ఐస్లాండ్ ఒకటిగా ఉంది. తరువాతి కాలంలో ఇది ప్రపంచంలో అత్యంత అభివృద్ధి చెందిన దేశాలలో ఒకటిగా ఉంది. 2007-2008 ఐక్యరాజ్యసమితి మానవ అభివృద్ధి సూచిక నివేదికలో మొదటి స్థానంలో ఐలాండ్ను నడపడానికి దారితీసింది.[7] అయితే 2011 లో ఆర్థిక సంక్షోభం ఫలితంగా దాని హెచ్.డి.ఐ రేటింగ్ 14 వ స్థానానికి పడిపోయింది. ఏదేమైనా ఎకనామిస్ట్ ఇంటెలిజెన్స్ ఇండెక్స్ 2011 ప్రకారం ఐస్లాండ్ ప్రపంచంలోని రెండవ అత్యధిక నాణ్యత కలిగిన ప్రజా జీవితాన్ని కలిగి ఉంది.[61] గినా కోఎఫీషియంట్ ఆధారంగా ఐస్లాండ్ ప్రపంచంలోని అతి తక్కువ ఆదాయ అసమానతలలో ఒకటిగా ఉంది.[62] అలాగే అసమానతకు సర్దుబాటు చేసినప్పుడు. దాని హెచ్.డి.ఐ ర్యాంకింగ్ 5 వ స్థానానికి చేరుకుంటుంది.[63] ఐసిలాండ్ నిరుద్యోగం రేటు సంక్షోభం నుంచి నిలకడగా తగ్గింది ఇది 2010 లో 8.1%తో పోలిస్తే 2012 లో 6% తగ్గింది. 2012 జూన్ నాటికి 4.8% మంది కార్మికులు నిరుద్యోగంగా ఉన్నారు.[51][64][65] అనేక రాజకీయ పార్టీలు యు.యూ సభ్యత్వాన్ని వ్యతిరేకించాయి, ప్రధానంగా ఐస్ల్యాండ్ల సహజ వనరులపై నియంత్రణ (ముఖ్యంగా చేపల పెంపకం) పై నియంత్రణ కోల్పోవటం వలన.[66] ఐస్లాండ్ జాతీయ కరెన్సీ ఐస్ల్యాండ్ క్రోనా (ఐ.ఎస్.కె. ) రెండు మిలియన్ల మందికి జనాభాతో ఇప్పటికీ ఫ్లోటింగ్ ఎక్స్ఛేంజ్ రేటు, స్వతంత్ర ద్రవ్య విధానం కలిగిన ఏకైక ప్రపంచదేశంగా ఐస్‌లాండ్ ప్రత్యేకత సంతరించుకుంది.[67] 2010 మార్చి 5 న కాపెజెంట్ గాలప్ విడుదల చేసిన ఒక సర్వే ప్రతిస్పందన ప్రకారం పౌరులలో యూరోను స్వీకరించడానికి 31% అనుకూలంగా ఉన్నారు, 69% మంది వ్యతిరేకించారు.[68] 2012 ఫిబ్రవరిలో నిర్వహించిన మరొక కాపౌట్ గాలప్ పోల్ ప్రకారం ప్రజాభిప్రాయ సేకరణలో 67.4% ఐస్ల్యాండ్ ప్రజలు యు.యూ సభ్యత్వాన్ని తిరస్కరించారు.[69]

28 రంగు-కోడెడ్ వర్గాలలో ఐస్లాండ్ యొక్క ఉత్పత్తి ఎగుమతుల యొక్క గ్రాఫికల్ వర్ణన

గత దశాబ్దంలో సాఫ్ట్వేర్ ఉత్పత్తి బయోటెక్నాలజీ, ఆర్థిక వ్యవహారాలతోపాటు ఐస్లాండ్ ఆర్థిక వ్యవస్థ తయారీ, సేవా పరిశ్రమలకు విస్తరించింది; ఆర్థిక కార్యకలాపాలలో నాలుగింటికి పరిశ్రమల ఖాతాలు ఉన్నాయి. సేవలు 70% వరకు ఉంటాయి. [70] పర్యావరణ రంగం ముఖ్యంగా పర్యావరణ, వేల్-చూడటంలో విస్తరిస్తోంది. సగటున ఐస్లాండ్ ప్రతి సంవత్సరం 1.1 మిలియన్ల మంది సందర్శకులను పొందుతుంది. ఇది స్థానిక జనాభా కంటే మూడు రెట్లు ఎక్కువ. [71] ఐస్లాండ్ వ్యవసాయ రంగం జి.డి.పి.లో 5.4%,[51][72] వ్యవసాయ ఉత్పత్తులలో ప్రధానంగా బంగాళదుంపలు, ఆకుపచ్చ కూరగాయలు (గ్రీన్హౌస్లలో), మటన్, పాల ఉత్పత్తులు ప్రాధాన్యత వహిస్తున్నాయి.[51] ఆర్థిక కేంద్రం బోర్గార్టన్ రియాక్జవిక్లో ఉంది. ఇది చాలా పెద్ద కంపెనీలు, మూడు పెట్టుబడి బ్యాంకులను కలిగి ఉంది. ఐస్లాండ్ స్టాక్ మార్కెట్, ఐస్లాండ్ స్టాక్ ఎక్స్ఛేంజ్ (ఐ.ఎస్.ఇ), 1985 లో స్థాపించబడింది.[73]

2012 లో ఎకనామిక్ ఫ్రీడం ఇండెక్స్ ఐస్లాండ్ 27 వ స్థానం పొందింది. ఇంతకు పూర్వం కంటే తక్కువగా ఉంది. కానీ ఇప్పటికీ ప్రపంచంలోని అత్యంత స్వతంత్రమైనది.[74] 2016 నాటికి వరల్డ్ ఎకనామిక్ ఫోరం గ్లోబల్ కాంపిటిటివ్ ఇండెక్స్ లో ఇది 29 వ స్థానంలో ఉంది. ఇది 2015 లో కంటే తక్కువగా ఉంది.[75] INSEAD గ్లోబల్ ఇన్నోవేషన్ ఇండెక్స్ ప్రకారం ఐస్లాండ్ ప్రపంచంలో 11 వ అత్యంత నూతన దేశంగా ఉంది.[76] చాలా పాశ్చాత్య యూరోపియన్ దేశాల వలె కాకుండా ఐస్లాండ్ ఒక ఫ్లాట్ టాక్స్ సిస్టాన్ని కలిగి ఉంది: ప్రధాన వ్యక్తిగత ఆదాయ పన్ను రేటు 22.75%. పురపాలక పన్నులతో కలిపి మొత్తం పన్ను రేటు 35.7% కంటే అధికం. అందులో ఉన్న అనేక మినహాయింపులు అందుబాటులో. [77] కార్పొరేట్ పన్ను రేటు అనేది ఫ్లాట్ 18% ఇది ప్రపంచంలోని అత్యల్పాలలో ఒకటి.[77] 2006 లో నికర సంపద పన్ను తొలగించబడగా విలువ జోడించిన పన్ను కూడా ఉంది. ఉపాధి నిబంధనలు సాపేక్షంగా అనువైనవి, కార్మిక మార్కెట్ ప్రపంచంలోనే అత్యంత స్వతంత్రమైనది. ఆస్తి హక్కులు బలంగా ఉన్నాయి. చేపల నిర్వహణకు దరఖాస్తు చేసుకునే కొన్ని దేశాలలో ఐస్లాండ్ ఒకటి.[77] ఇతర సంక్షేమ దేశాల మాదిరిగా పన్ను చెల్లింపుదారులు ఒకరికొకరు వివిధ రాయితీలను చెల్లిస్తారు. కానీ చాలా యూరోపియన్ దేశాలలో కంటే తక్కువ వ్యయం చేయబడుతుంది.

తక్కువ పన్ను రేట్లు ఉన్నప్పటికీ ఒ.ఇ.సి.డి. దేశాలలో వ్యవసాయ సహాయం, నిర్మాణపరమైన మార్పుకు ఒక సంభావ్య అవరోధంగా ఉంది. అంతే కాకుండా, ఆరోగ్య సంరక్షణ, విద్య ఖర్చులు OECD చర్యల ద్వారా తక్కువ రాబడిని కలిగి ఉంటాయి, అయితే రెండు ప్రాంతాలలో మెరుగుదలలు జరిగాయి. ఐస్లాండ్ 2008 ఒ.ఇ.సి.డి. ఎకనామిక్ సర్వే, కరెన్సీ, స్థూల ఆర్థిక విధానాల్లో ఐస్లాండ్ సవాళ్లను ప్రముఖంగా చూపింది.[78] 2008 వసంతకాలంలో ప్రారంభమైన కరెన్సీ సంక్షోభం ఉంది. ఆర్థిక వ్యవస్థను కాపాడేందుకు ప్రభుత్వం పోరాడడానికి ఐస్లాండ్ బ్యాంకుల వాణిజ్యం అక్టోబరు 6 న సస్పెండ్ చేయబడిందని[79] ఒ.ఇ.సి.డి. 2011[80] చేత అంచనా వేయబడింది. ఐస్లాండ్ అనేక ప్రాంతాల్లో పురోగతి సాధించిందని, ప్రత్యేకించి స్థిరమైన కోశాగార విధానాన్ని సృష్టించడం, ఆర్థిక రంగం ఆరోగ్యాన్ని పునరుద్ధరించడం వంటి కృషి జరిగింది; అయినప్పటికీ ఫిషింగ్ పరిశ్రమ మరింత సమర్థవంతమైన, స్థిరమైన, ద్రవ్యోల్బణాన్ని పరిష్కరించడానికి ద్రవ్య విధానాన్ని మెరుగుపరచడంలో సవాళ్లు కొనసాగాయి.[81] ఆర్థిక సంక్షోభం నుండి ఐస్లాండ్ ప్రజా రుణం తగ్గించబడింది. 2015 నాటికి జాతీయ జి.డి.పి. ప్రపంచంలో 31 వ స్థానంలో ఉంది.[82]

ఆర్ధికబేధాలు

[మార్చు]

2007 డిసెంబరులో బ్యాంకింగ్ వ్యవస్థ విఫలమవడం, తదుపరి ఆర్థిక సంక్షోభం కారణంగా ప్రారంభమైన మహా మాంద్యం వలన ఐస్లాండ్ ప్రత్యేకించి తీవ్రంగా సంక్షోభాన్ని ఎదుర్కొన్నది. దేశం లోని గ్లిట్నిర్, లాండ్స్బంకీ, కౌప్థింగ్ల మూడు పెద్ద బ్యాంకులు క్రాష్ ముందే దేశం స్థూల జాతీయోత్పత్తిని వారి మొత్తం రుణం సుమారుగా 14 రెట్లు (14 బిలియన్ డాలర్లు) అధిగమించింది.[83][84] 2008 అక్టోబరులో ఐక్యరాజ్య సమితి ఆర్థిక సంక్షోభం ప్రభావాన్ని తగ్గించడానికి అత్యవసర శాసనం చేసింది. అత్యవసర చట్టం మంజూరు చేయడం ద్వారా ఐస్ల్యాండ్ ఆర్థిక పర్యవేక్షణా అథారిటీ మూడు అతిపెద్ద బ్యాంకుల దేశీయ కార్యకలాపాలను స్వాధీనం చేసుకునేందుకు ప్రయత్నించింది. [85] సెంట్రల్ బ్యాంక్ గవర్నర్ డేవిర్ ఆడ్సన్‌తో సహా ఐస్ల్యాండ్ అధికారులు రాష్ట్రంలో బ్యాంకుల విదేశీ రుణాలు లేదా ఆస్తులను స్వాధీనం చేసుకోవడానికి ఉద్దేశించలేదని పేర్కొన్నారు. దేశీయ కార్యకలాపాలను స్వీకరించడానికి బదులుగా కొత్త బ్యాంకుల స్థాపించబడ్డాయి. పాత బ్యాంకులు దివాళా తీరులోకి వచ్చాయి.

2008 అక్టోబరు 28 న ఐస్ల్యాండ్ ప్రభుత్వం వడ్డీ రేట్లను 18%కు అధికరించింది.ఇది (2010 ఆగస్టు నాటికి, ఇది 7%) అంతర్జాతీయ ద్రవ్య నిధి (ఐ.ఎం.ఎఫ్) నుండి రుణాన్ని తీసుకున్న నిబంధనలలో కొంత భాగం బలవంతంగా తీసుకున్న చర్యగా భావించబడింది. ఈ రేటు పెంపు తరువాత ఐస్ల్యాండ్ క్రోనాలో ట్రేడింగ్ బహిరంగ మార్కెట్ పునరుద్ధరించబడింది. 2008 నాటికి యూరో ఐ.ఎస్.సి.కు సుమారుగా మూడు వందల కంటే తక్కువ విలువను కలిగి ఉంది. వారానికి 1: 150 మార్పిడి నిష్పత్తి. 2008 నవంబరు 20 నవంబరు 20 న నార్డిక్ దేశాలు ఐస్లాండ్కు $ 2.5 బిలియన్ల అ.డా మంజూరు చేయడానికి అంగీకరించాయి.[86]

2009 జనవరి 26 న సంకీర్ణ ప్రభుత్వం ఆర్థిక సంక్షోభాన్ని నిర్వహించడం ఫలితంగా అధికరించిన ప్రజల అసమ్మతి కారణంగా కూలిపోయింది.ఒక వారం తరువాత ఒక కొత్త వామపక్ష ప్రభుత్వం ఏర్పడింది. తక్షణమే సెంట్రల్ బ్యాంక్ గవర్నరు డేవిర్ ఆడ్సన్, అతని సహాయకులు బ్యాంక్ నుండి చట్టంలోని మార్పుల ద్వారా తొలగించాలని నిర్ణయించారు. డెవిర్ 2009 ఫిబ్రవరి 26 న వెలుపల నిరసనల నేపథ్యంలో సెంట్రల్ బ్యాంక్ తొలగించబడింది.[87] బ్యాంకులు కుప్పకూలిన తరువాత వేలమంది ఐస్లాండ్లు దేశం విడిచి తరలిపోయారు. వీరిలో చాలా మంది నార్వేకు తరలివెళ్లారు. 2005 లో 293 మంది ఐస్లాండ్ నుండి నార్వేకు వెళ్లారు; 2009 లో ఆ సంఖ్య 1,625.[88] 2010 ఏప్రిల్‌లో ఐస్ల్యాండ్ పార్లమెంటు స్పెషల్ ఇన్వెస్టిగేషన్ కమిషన్ సంక్షోభంలో నియంత్రణ మోసాన్ని బహిర్గతం చేసిన పరిశోధనను [89] ప్రచురించింది.[90] 2012 జూన్ నాటికి లాండ్స్బంకీ ఐసస్వేవ్ రుణంలో సగం మొత్తాన్ని తిరిగి చెల్లించగలిగింది.[91] బ్లూమ్బెర్గ్ ప్రకారం 2008 లో సంక్షోభం తగ్గించడానికి తీసుకున్న నిర్ణయాలు ఫలితంగా ఐస్లాండ్ 2% నిరుద్యోగుల పథకం మీద పనిచేంది. బ్యాంకులు విఫలం చేయడానికి అనుమతించడంతో సహా.[92]

రవాణా

[మార్చు]
The Ring Road of Iceland and some towns it passes through: 1. Reykjavík, 2. Borgarnes, 3. Blönduós, 4. Akureyri, 5. Egilsstaðir, 6. Höfn, 7. Selfoss

ఐస్ల్యాండ్‌లో తలసరి కార్ల యాజమాన్యం ఉన్నత స్థాయి ఉంది; ప్రతి 1.5 నివాసితులకు ఒక కారుతో; ఇది రవాణా ప్రధాన వాహనంగా ఉంది.[93] ఐస్ల్యాండ్‌లో 13,034 కిమీ (8,099 మైళ్ళు) నిర్వహించబడే రహదారులు ఉన్నాయి. వాటిలో 4,617 కిమీ (2,869 మైళ్ళు)పొడవైన పాదచార బాట నిర్మించబడ్డాయి. 8,338 కిమీ (5,181 మైళ్ళు)పాదచార బాట రహితంగా ఉన్నాయి. అనేక రహదారులకు పాదచార బాట వేయబడ లేదు. తక్కువగా ఉపయోగించబడే గ్రామీణ రోడ్లు అధికంగా ఉన్నాయి. గ్రావెల్ దేశ రహదారులపై 80 కి.మీ / గం (50 మైళ్ళు) - 90 కి.మీ / గం (56 మైళ్ళు) పట్టణాలలో 50 కి.మీ / గం (30 మైళ్ళు) - 30 కి.మీ / గం (19 మైళ్ళు) రోడ్డు వేగం పరిమితులు, గట్టి-ఉపరితలంపై నిర్మించబడిన రోడ్లు ఉన్నాయి.[94]

రూట్ 1 లేదా రింగ్ రోడ్ 1974 లో పూర్తయింది. ఇది ఐస్ల్యాండ్ చుట్టూ నడుస్తున్న ప్రధాన రహదారి, ద్వీపంలోని అన్ని నివాస ప్రాంతాలను అనుసంధానిస్తుంది. ద్వీపం అంతర్భాగం జనావాసాలు ఉండటంతో ఈ రహదారి 1,332 కి.మీ (828 మై)[95] పొడవైన పట్టణాలు, నగరాలు, హ్జల్ఫ్జోర్డర్ టన్నెల్ (ఒక టోల్ ప్రదేశంలో) లలో మినహా, ప్రతి దిశలో ఒక లేన్ పొడవైనది ఉంది. దానిపై అనేక వంతెనలు ప్రత్యేకంగా ఉత్తర, తూర్పులో సింగిల్ లేన్, కలప, / లేదా ఉక్కుతో తయారు చేయబడ్డాయి.

కీఫ్లావిక్ ఇంటర్నేషనల్ ఎయిర్పోర్ట్ (కె.ఇ.ఎఫ్)[96] అంతర్జాతీయ ప్రయాణీకుల రవాణాకు అతిపెద్ద విమానాశ్రయం, ప్రధాన విమానయాన కేంద్రంగా ఉంది. ఇది అనేక అంతర్జాతీయ, దేశీయ విమాన సంస్థలకు సేవలు అందిస్తుంది.[97] కె.వై.ఎఫ్.అతిపెద్ద మహానగర రాజధాని ప్రాంతానికి 49 కిమీ (30 మైళ్ళు)దూరంలో ఉంది.[98]కు సమీపంలోని రయిక్జవిక్ కేంద్రం డబల్యూ.ఎస్.డబల్యూకు సమీపంలో ఉంది. బస్సు సేవలు,[99] ప్రయాణీకుల కార్ల ద్వారా ఇక్కడకు చేరుకోవచ్చు. ఐస్లాండ్‌లో ప్రయాణీకుల రైల్వేలు లేవు.[100] రెండవ అతిపెద్ద విమానాశ్రయం రెయిక్జవిక్ ఎయిర్పోర్ట్ (ఆర్.ఇ.కె). ఇది రాజధాని కేంద్రం నుండి కేవలం 1,5 కిలోమీటర్ల దూరంలో ఉంది. ఆర్.ఇ.కె. సాధారణ విమానయాన రద్దీకి ఉపయోగపడుతుంది. ఐస్ల్యాండ్లోని 12 స్థానిక పట్టణాలకు రోజువారీ-, దేశీయ విమానాలను కలిగి ఉంది.[101] ఆర్.ఇ.కె. అంతర్జాతీయ విమానాలను గ్రీన్లాండ్, ఫారో దీవులు వ్యాపార శిక్షణ, విమాన శిక్షణతో పాటు ప్రైవేటు విమానాలు కూడా అందిస్తోంది.అకురెయ్రి విమానాశ్రయం (ఎ.ఇ.వై),[102] ఎజిల్స్టాయిర్ విమానాశ్రయం (ఇ.జి.ఎస్.)[103] పరిమిత అంతర్జాతీయ సేవా సామర్థ్యాన్ని కలిగిన రెండు ఇతర దేశీయ విమానాశ్రయాలు ఉన్నాయి. ఐస్లాండ్‌లో 103 నమోదైన విమానాశ్రయాలు, వైమానిక కేంద్రాలు మొత్తం ఉన్నాయి; వాటిలో ఎక్కువ భాగం చదును చేయబడలేదు, ఇవి గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో ఉన్నాయి. రెండవ పొడవైన రన్వే కలిగిన విమానాశ్రయం జియాటమెలూర్ రేకిజావిక్ 100 కిమీ (62 మైళ్ళు) దూరంలో తూర్పు ఫోర్-రన్వే గ్లైడర్ మైదానంలో ఉంది.

ఆరు ప్రధాన ఫెర్రీ సర్వీసులు వివిధ ప్రదేశాల సమాజాలకు క్రమబద్ధమైన ప్రవేశాన్ని అందిస్తూ ప్రయాణ దూరాలను తగ్గించాయి.[104][better source needed]

విద్యుత్తు

[మార్చు]
The Nesjavellir Geothermal Power Station services the Capital Region's hot water and electricity needs. Virtually all of Iceland's electricity comes from renewable resources.[105]

మూలాల నుండి విద్యుత్తు పునరుద్ధరణ -భూఉష్ణ, జలశక్తి-సమర్థవంతంగా ఐస్లాండ్ విద్యుత్ అవసరాలను పూర్తి చేస్తుంది,[105] దేశం మొత్తం ప్రాథమిక శక్తి వినియోగంలో సుమారు 85% [106] దిగుమతి చేసుకున్న చమురు ఉత్పత్తులు రవాణాలో, చేపల సముదాయంలో ఉపయోగించబడుతుంది.[107][108] ఐస్లాండ్ 2050 నాటికి ఇంధన-స్వతంత్ర దేశంగా ఉంటుందని భావిస్తుంది. ఐస్లాండ్ అతిపెద్ద భూఉష్ణ శక్తి కర్మాగారాలు హెల్లైహీది, నెస్జవేలిర్ [109][110] కార్రాజ్జకర్ హైడ్రోవర్ల ప్లాంట్ దేశం అతిపెద్ద జలవిద్యుత్ కేంద్రంగా సేవలందిస్తుంది.[111] కరాహ్న్జూకావిర్క్జున్ పనిచేయడం ప్రారంభించిన తరువాత ఐస్లాండ్ ప్రపంచంలోనే అతిపెద్ద తలసరి విద్యుత్ ఉత్పత్తిదారుగా పేరు గాంచింది.[112] 2009 లో ఐస్లాండ్స్ 6.29 టన్నుల సి.ఒ.2 ను విడుదల చేసింది. ఇది తలసరి గ్రీన్హౌస్ వాయువులకు సమానం.[113] ఇంధన ఘటాల ద్వారా శక్తినిచ్చే కార్ల కోసం హైడ్రోజన్ ఇంధనాన్ని పంపిణీ చేసే స్టేషన్లను నింపే కొన్ని దేశాలలో ఐస్లాండ్ ఒకటి. ఐస్లాండ్ సమృద్ధిగా పునరుత్పాదక శక్తి వనరుల కారణంగా సమర్థవంతమైన వ్యయంతో తగినంత పరిమాణంలో హైడ్రోజన్‌ను ఉత్పత్తి చేయగల సామర్థ్యాన్ని కలిగి ఉన్న కొన్ని దేశాల్లో ఇది ఒకటి.

2009 జనవరి 22 న ఐస్లాండ్ ఐస్లాండ్ ఈశాన్య ప్రాంతంలో డ్రెకి ప్రాంతం అని పిలువబడే హైడ్రోకార్బన్ అన్వేషణ, ఉత్పత్తిని కోరుకునే సంస్థలకు దాని మొదటి రౌండ్ ఆఫ్షోర్ లైసెన్స్లను ప్రకటించింది.[114] రెండు అన్వేషణ లైసెన్సులు ఇవ్వబడ్డాయి.[115]

2010 లో ఐస్లాండ్ గిన్నిస్ వరల్డ్ రికార్డ్స్ "గ్రీన్ గ్రౌండ్ కంట్రీ"గా గుర్తించబడింది. ఇది పర్యావరణ సస్టైనబిలిటీ ఇండెక్స్ ద్వారా అత్యధిక స్కోరుకు చేరుకుంది. ఇది దేశం నీటి ఉపయోగం. జీవవైవిధ్యం, పరిశుద్ధ శక్తులను 93.5 / 100 స్కోరు స్వీకరించింది.[116]

2012 నాటికి ఐస్లాండ్ ప్రభుత్వం రెండు దేశాల మధ్య విద్యుత్ సరఫరా కోసం అధిక-వోల్టేజ్ ప్రత్యక్ష-ప్రస్తుత అనుసంధానాన్ని నిర్మించే అవకాశం గురించి యునైటెడ్ కింగ్డం ప్రభుత్వంతో చర్చలు జరుపుతోంది.[117] ఐస్ల్యాండ్లో విద్యుత్ ధరలు సాధారణంగా ఎక్కువగా ఉండటంతో ఇటువంటి ఒక కేబుల్ ఐస్ల్యాండ్కు అవకాశం కల్పిస్తుంది.[118] ఐస్లాండ్ గణనీయమైన పునరుత్పాదక ఇంధన వనరులు, ప్రత్యేకించి భూఉష్ణ శక్తి, జలశక్తి వనరులు,[119] సంభావ్యత చాలా అభివృద్ధి కాలేదు. కొంతమంది ఐస్లాండ్ నివాసితులు, పరిశ్రమల నుండి అదనపు విద్యుత్ ఉత్పాదక సామర్థ్యం కోసం తగినంత డిమాండ్ లేనందున పునరుత్పాదక శక్తి వనరుల నుండి చవకైన విద్యుత్తును దిగుమతి చేయడంలో దేశం ఆసక్తి కలిగి ఉంది. ఇది శక్తి వనరులను మరింత అభివృద్ధి చేయటానికి దారి తీస్తుంది.

విద్య , సైంస్

[మార్చు]
Reykjavík Junior College (Menntaskólinn í Reykjavík), located in downtown Reykjavík, is the oldest gymnasium in Iceland

విద్య, సైన్స్, సంస్కృతి మంత్రిత్వ శాఖ పాఠశాలలు తప్పనిసరిగా ఉపయోగించే విధానాలు, పద్ధతులకు బాధ్యత వహిస్తాయి. అవి జాతీయ పాఠ్య మార్గదర్శకాలను విడుదల చేస్తాయి. అయినప్పటికీ నాటకశాలలు, ప్రాథమిక పాఠశాలలు, దిగువ సెకండరీ పాఠశాలలు మునిసిపాలిటీలు నిధులను నిర్వహిస్తున్నాయి. చాలా కఠినమైన డిమాండ్లతో ప్రభుత్వం పౌరులు తమ పిల్లలను ఇంటి వద్ద ఉండి విద్యను అభ్యసించడానికి అనుమతించాలని భావిస్తుంది.[120] విద్యార్థులు తప్పనిసరిగా ప్రభుత్వ పాఠ్య ప్రణాళికకు కట్టుబడి ఉండాలి, తల్లిదండ్రుల బోధన తప్పనిసరిగా ప్రభుత్వ ఆమోదం పొందిన బోధనా సర్టిఫికేట్ను పొందాలి.

నర్సరీ పాఠశాల (లీక్స్కోలీ) ఆరు సంవత్సరాల కంటే తక్కువ వయస్సున్న పిల్లలకు విద్య లేని విద్య, విద్య వ్యవస్థలో మొదటి దశ విద్యాబోధన ఉంటుంది. నాటకశాలల గురించి ప్రస్తుత చట్టం 1994 లో ఆమోదించబడింది. వీలైనంత సులభంగా తప్పనిసరి విద్యలో మార్పును మెరుగుపర్చడానికి పాఠ్య ప్రణాళిక తగినదిగా ఉండటానికి కూడా వారు బాధ్యత వహిస్తారు.

నిర్బంధ విద్య, లేదా గ్రున్స్క్లో, ప్రాథమిక, తక్కువ సెకండరీ విద్యను కలిగి ఉంటుంది. ఇది తరచుగా ఒకే సంస్థలో నిర్వహించబడుతుంది. 6 నుండి 16 సంవత్సరాల వయస్సు ఉన్న పిల్లలకు చట్టప్రకారం విద్య తప్పనిసరి. పాఠశాల సంవత్సరం తొమ్మిది నెలల పాటు కొనసాగుతుంది. ఆగస్టు 21, సెప్టెంబరు 1 మధ్య మే 31, జూన్ 10 మధ్య ముగిస్తుంది. పాఠశాల రోజుల కనీస సంఖ్య 170. కానీ కొత్త ఉపాధ్యాయుల వేతన ఒప్పందం తరువాత అది 180 కు పెరిగింది. వారానికి ఐదు రోజులు పాఠాలు జరుగుతాయి. అన్ని ప్రభుత్వ పాఠశాలలు త్ప్పనిసరి క్రైస్తవ మత విద్యను కలిగి ఉన్నాయి. అయినప్పటికీ విద్యా మంత్రిత్వ శాఖ నుండి మినహాయింపును పొందవచ్చు.[121]

ఉన్నత మాధ్యమిక విద్య లేదా ఫ్రాంహాల్డ్‌స్కోలి దిగువ ఉన్నత విద్యను అనుసరిస్తుంది. ఈ పాఠశాలలు ఆంగ్లంలో జిమ్నాషియా అని కూడా పిలువబడతాయి. విద్యను కలిగి ఉన్న ప్రతి ఒక్కరూ ప్రతి ఒక్కరు ఉన్నత మాధ్యమిక విద్యకు హక్కు కలిగి ఉంటారు. 1996 లో ఉన్నత పాఠశాల పాఠశాల చట్టం ద్వారా ఈ దశలో విద్యాబోధన నిర్వహించబడుతుంది. ఐస్లాండ్లోని అన్ని పాఠశాలలు బాలబాలికలకు ఒకటిగా విద్యాబోధన చేసే పాఠశాలలుగా ఉన్నాయి. సెంట్రల్ రేక్జావిక్లోని ప్రధాన ప్రాంగణంలో ఉన్న ఐస్ల్యాండ్ విశ్వవిద్యాలయం ఉన్నత విద్యా కేంద్రంగా ఉంది. యూనివర్శిటీ-స్థాయి బోధనలో ఇతర పాఠశాలలు రేకిజావిక్ విశ్వవిద్యాలయం, అకేరెరి విశ్వవిద్యాలయం, ఐస్ల్యాండ్ వ్యవసాయ విశ్వవిద్యాలయం, బిఫ్రోస్ట్ విశ్వవిద్యాలయం ఉన్నాయి.

ఒ.ఇ.సి.డి. అంచనా ప్రకారం 25-64 సంవత్సరాల వయస్కులలో 64% మంది ఉన్నత పాఠశాల డిగ్రీని సమానంగా పొందారు. ఇది ఒ.ఇ.సి.డి. సగటు 73% కంటే తక్కువగా ఉంది. 25 నుంచి 34 ఏళ్ళ వయస్సులో కేవలం 69% మాత్రమే ఉన్నత పాఠశాల డిగ్రీకి పొందారు.ఇది కూడా ఒ.ఇ.సి.డి. సగటు 80% కంటే తక్కువగా ఉంది.[71] అయినప్పటికీ ఐస్ల్యాండ్ విద్యావ్యవస్థ అద్భుతమైనదిగా పరిగణించబడుతుంది: ఇంటర్నేషనల్ స్టూడెంట్ అసెస్మెంట్ కోసం ప్రస్తుతం ఒ.ఇ.సి.డి. సగటు కంటే ఇది 16 వ స్థానంలో ఉంది.[122] పఠనం, గణితంలో విద్యార్థులు ముఖ్యంగా నైపుణ్యం కలిగి ఉన్నారు.

యూరోపియన్ కమిషన్ 2013 యూరోస్టాట్ నివేదిక ప్రకారం ఐల్యాండ్ జిడిపిలో 3.11% శాస్త్రీయ పరిశోధన, అభివృద్ధి కొరకు (R & D) ఖర్చు చేస్తోంది, యు.యూ సగటు 2.03% కంటే 1% ఎక్కువగా ఉంది, ఇది 4% 2020 నాటికి చేరుకోవాలి.[123] R & D (100 మిలియన్ US డాలర్లు లేదా అంతకన్నా ఎక్కువ) ఖర్చుతో 72 దేశాలలో ఐస్లాండ్ జిడిపిలో 9 వ స్థానంలో నిలిచింది. తైవాన్, స్విట్జర్లాండ్, జర్మనీ, ఫ్రాన్సు యు.కె,, కెనడా.[124]

గణాంకాలు

[మార్చు]
Reykjavík, Iceland's largest metropolitan area and the centre of the Capital Region which, with a population of 212,385, makes for 63% of Iceland's population (numbers from 2016)

ఐస్లాండ్ అసలు జనాభా నార్డిక్, గేలిక్ మూలం. ఇది సెటిల్మెంట్ వ్యవధి నుండి అలాగే రక్తం గ్రూప్, జన్యు విశ్లేషణ వంటి తదుపరి వైజ్ఞానిక అధ్యయనాల నుండి వచ్చిన సాహిత్య ఆధారాల నుండి స్పష్టంగా ఉంది. స్థిరపడిన పురుషులు ఎక్కువ మంది నార్డిక్ సంతతికి చెందినవారు అయితే ఎక్కువమంది స్త్రీలు గేలిక్ మూలానికి చెందినవారని అటువంటి జన్యు అధ్యయనం సూచించింది. దీంతో అనేకమంది ఐస్లాండ్ దేశాల్లో స్థిరపడినవారు నోర్సేమెన్, వీరు గాలీలను బానిసలుగా తీసుకువచ్చారని భావిస్తున్నారు.[125]

ఐస్ల్యాండ్లో 17 వ శతాబ్దం చివర్లో ఉన్న విస్తారమైన వంశావళి రికార్డులు ఉన్నాయి. తుదిశాతం రికార్డుల కాలం వయస్సులో సెటిల్మెంట్కు విస్తరించింది. బయో ఫార్మాసూటికల్ సంస్థ డీకొడే జెనెటిక్స్ ఐస్లాండ్ తెలిసిన నివాసులను కవర్ చేయడానికి ఉద్దేశించబడిన ఒక వంశావళి డేటాబేస్ను సృష్టించేందుకు నిధులు సమకూర్చింది. ఇది ఐస్ల్యాండ్ జనాభా సాపేక్ష ఐసోలేషన్ ఆధారంగా జన్యు వ్యాధులపై పరిశోధన నిర్వహించడానికి విలువైన సాధనంగా ఫ్స్‌లెండింగబాక్ అని పిలిచే డేటాబేస్ను ఇది వివరిస్తుంది.

ద్వీపం జనాభా 1900 వ శతాబ్దం మధ్యకాలంలో ప్రారంభ స్థిరనివాసం నుండి 40,000 నుండి 60,000 వరకు ఉంటుంది. ఆ సమయంలో అగ్నిపర్వత విస్పోటనల నుండి చల్లటి శీతాకాలాలలో బూడిద పడడం, బుబోనిక్ తెగుళ్ళు అనేకసార్లు జనాభాను తీవ్రంగా ప్రభావితం చేశాయి.[4] 1500, 1804 మధ్య ఐస్ల్యాండ్లో 37 కరువు సంవత్సరాలు ఉన్నాయి.[126] 1703 లో నిర్వహించిన మొట్టమొదటి జనాభా గణనలో 50,358 అని వెల్లడించారు. 1783-1784 సమయంలో లాకి అగ్నిపర్వత వినాశక అగ్నిపర్వత విస్పోటనల తరువాత జనాభా 40,000 కంటే తక్కువకు చేరుకుంది.[127] 19 వ శతాబ్దం మధ్యకాలం నుండి జనాభాలో జీవన పరిస్థితులను మెరుగుపరచడం వేగంగా పెరిగింది - ఇది 1850 లో సుమారు 60,000 నుండి 2008 లో 3,20,000 కు అధికరించింది. ఐస్లాండ్ ఒక అభివృద్ధి చెందిన దేశానికి సాపేక్షంగా యువ జనాభాను కలిగి ఉంది. ఐదుగురికి 14 ఏళ్ళ వయస్సులో 2.1 సంతానోత్పత్తి రేటుతో, దీర్ఘకాల జనాభా పెరుగుదల కోసం తగినంత జనన రేటు కలిగిన కొన్ని యూరోపియన్ దేశాలలో ఐస్లాండ్ ఒకటి (ఎడమవైపు పట్టిక చూడండి).[128][129]

Population projection
(1 January)[130]
Year Low Medium High
2014 మూస:Ispop
2015 332.529
2020 340,418 342,716 346,279
2025 352,280 357,894 365,893
2030 361,853 371,796 385,405
2035 369,888 384,397 404,053
2040 376,580 395,866 422,047
2045 381,846 406,271 439,756
2050 385,536 415,627 457,317
2055 387,489 423,790 474,561
2060 387,597 430,545 490,976

2007 డిసెంబరులో ఐస్లాండ్‌ చెందిన 33,678 మంది (మొత్తం జనాభాలో 13.5%) విదేశాల్లో జన్మించింది. విదేశాల్లో నివసిస్తున్న ఐస్లాండిక్ తల్లిదండ్రుల పిల్లలు సహా సుమారు 19,000 మంది (జనాభాలో 6%) విదేశీ పౌరసత్వాన్ని కలిగి ఉన్నారు. పోలిష్ ప్రజలు అతిపెద్ద అల్ప సంఖ్యాక సమూహాన్ని గణనీయమైన సంఖ్యలో ఉన్నారు. వీరు ఇప్పటికీ విదేశీ శ్రామిక బలగాల సమూహాన్ని రూపొందిస్తున్నారు. సుమారు 8,000 పోల్స్ ఇప్పుడు ఐస్ల్యాండ్లో నివసిస్తున్నారు. వీరిలో 1,500 మంది ఫ్జారోయాబిగ్గోలో పనిచేస్తున్నారు. ఇక్కడ వారు 75% కార్మికులుగా పనిచేస్తున్నారు. వారు ఫాజార్రాల్ అల్యూమినియం ప్లాంట్ను నిర్మిస్తున్నారు.[131] ఇమ్మిగ్రేషన్ ఇటీవల పెరుగుదల సమయంలో అభివృద్ధి చెందుతున్న ఆర్థిక వ్యవస్థ కారణంగా కార్మిక కొరతకు [ఎవరు?]ముఖ్యమైన సమస్యగా మారింది. అలాగే 2004 యురేపియన్ యూనియన్ విస్తరణలో భాగంగా ఉన్న దేశాల నుండి ప్రజల ఉద్యమం మీద ఆంక్షలు ఎత్తివేయబడింది. ఐస్‌లాండ్ తూర్పు ప్రాంతంలో పెద్ద ఎత్తున నిర్మాణ ప్రాజెక్టులు (కరాన్జక్కర్ హైడ్రోవర్ ప్లాంట్ చూడండి) తాత్కాలికంగా ఉండాలని భావిస్తున్న పలువురు వ్యక్తులను ఇక్కడకు ప్రాజెక్టులలో పనిచేయడానికి తీసుకు వచ్చారు. అనేక పోలిష్ వలసదారులు 2008 లో ఐస్లాండిక్ ఆర్థిక సంక్షోభం ఫలితంగా ఐస్‌లాండ్‌ను వదిలివేశారు.[132]

ఐస్ల్యాండ్ నైరుతి ప్రాంతం అత్యంత జనసాంద్రత కలిగిన ప్రాంతంగా ఉంది. ఇది ప్రపంచంలోని ఉత్తర కొనగ ఉండడమేకాక దేశానికి రాజధాని రేకిజావిక్ కూడా ఇక్కడే ఉంది. గ్రేటర్ రెక్జావిక్ ప్రాంతం వెలుపల ఉన్న అతిపెద్ద పట్టణాలు అకూరెరీ, రేయ్జనేస్బేర్, అయితే ఇవి రాజధానికి దగ్గరగా ఉంటాయి.

ఎరిక్ ది రెడ్ నాయకత్వంలోని కొంతమంది 500 ఐస్లాండ్లు 10 వ శతాబ్దం చివరలో గ్రీన్లాండ్‌కు వలస వచ్చారు. అప్పటి వరకు పాలోయో-ఎస్కిమోస్ మాత్రమే నివసించేవారు.[133] మొత్తం జనాభా బహుశా 5,000 కు చేరుకుంది, 1500 నాటికి అదృశ్యమవడానికి ముందు స్వతంత్ర సంస్థలను అభివృద్ధి చేసింది.[134] గ్రీన్‌లాండ్ ప్రజలు ఉత్తర అమెరికాలోని విన్లాండ్‌లో ఒక కాలనీని స్థాపించడానికి ప్రయత్నించారు. కానీ స్థానిక నివాసితుల నుండి శత్రుత్వంతో ఇది నిషేధించబడింది.[135] యునైటెడ్ స్టేట్స్, కెనడాకు ఐస్ల్యాండ్ల వలస 1870 లో ప్రారంభమైంది. 2006 నాటికి కెనడాలో 88,000 మంది ఐస్లాండ్ సంతతికి చెందినవారు ఉన్నారు. [136] అయితే 2000 యు.ఎస్. జనాభా లెక్కల ఆధారంగా ఐస్లాండ్ సంతతికి చెందిన 40,000 కంటే ఎక్కువ మంది అమెరికన్లుగా పౌరసత్వం కలిగి ఉన్నారు.[137]

భాషలు

[మార్చు]

ఐస్లాండ్ అధికారిక లిఖిత, మాట్లాడే భాష ఐస్ల్యాండిక్. ఇది ఒక నార్తరన్ జర్మేనిక్ భాష. పురాతన నార్స్‌కు చెందినది. వ్యాకరణం, పదజాలంలో ఇతర నార్డిక్ భాషల కంటే ఇది ఓల్డ్ నోర్స్ కంటే ఇది తక్కువగా ఉంటుంది. ఐస్లాండిక్ మరింత క్రియ, నామవాచక పదకోశాన్ని సంరక్షించింది. ఇతర భాషల నుండి పదాలను సేకరించడమే కాక కాకుండా స్థానిక మూలాల ఆధారంగా కొత్త పదజాలం అభివృద్ధి చెందింది. శతాబ్దాలుగా ఒంటరిగా ఉండటంతో ఐస్ల్యాండిక్ పదజాలం అభివృద్ధిలో స్వచ్ఛతా ధోరణి అధికంగా ఉంటుంది. భాషా ప్రణాళిక కూడా అధిక స్థాయిలో ఉంటుంది. లాటిన్ స్క్రిప్టులో r రాణి అక్షరం Þను ఉపయోగిస్తున్న భాషలలో ఐస్లాండిక్ మాత్రమే సజీవంగా ఉంది. ఐరిష్ భాష సజీవ సంబంధ బంధువు ఫారోస్.

2011 లో ఐస్ల్యాండ్ సంకేత భాష అధికారికంగా ఒక మైనారిటీ భాషగా గుర్తింపు పొందింది. ఐస్లాండ్ చెవిటి కమ్యూనిటీ విద్యాభ్యాసానికి ఉపయోగించబడుతుంది. నేషనల్ కరికులం గైడ్ ద్వారా ఇది నియంత్రించబడుతుంది.

పాఠశాల పాఠ్యాంశాల్లో ఇంగ్లీష్, డానిష్ తప్పనిసరి విషయాలను కలిగి ఉన్నాయి. రెండు భాషలు విస్తృతంగా అర్థం చేసుకుని, మాట్లాడబడుతున్నాయి.[138] సాధారణంగా మాట్లాడే ఇతర భాషలు స్వీడిష్, నార్వేజియన్, జర్మన్, ఫ్రెంచ్. పోలిష్ ఎక్కువగా స్థానిక పోలిష్ కమ్యూనిటీ (ఐస్లాండ్ యొక్క అతిపెద్ద మైనారిటీ) ద్వారా మాట్లాడబడుతుంది. డానిష్ ఎక్కువగా స్వీడన్స్, నార్వేజియన్లు బాగా అర్థం చేసుకొని ఎక్కువగా మాట్లాడతారు-ఇది ఐస్ల్యాండ్లో తరచుగా స్కండినావిస్‌గా (ఇ స్కాండినేవియన్) గా పిలువబడుతుంది.[139]

అనేక పాశ్చాత్య దేశాలలో సాధారణ ఆచారం వలె కుటుంబ పేర్లను వాడే బదులు, ఐస్లాండ్ ప్రజలు పోషకుడి లేదా మత్రోనిమ్మిక్ ఇంటిపేరులను కలిగి ఉంటారు. పోషక పదాలు చాలా సాధారణంగా అభ్యషించబడుతున్నాయి. నామమాత్ర పేర్లు తండ్రి మొదటి పేరు మీద ఆధారపడినవి. అయితే మాట్రోనిమిక్ పేర్లు తల్లి మొదటి పేరు మీద ఆధారపడి ఉంటాయి. ఇవి వ్యక్తి ఇచ్చిన పేరును అనుసరిస్తాయి. ఉదా. ఎలిసబెత్ జోంస్‌టోడిర్ ("ఎలిసబెత్, జాన్స్ కుమార్తె" (జాన్, తండ్రి)) లేదా ఒలఫూర్ కత్రినిసన్ ("ఒలఫూర్, కాట్రిన్ కొడుకు" (కత్రినా తల్లి)).[140] దీని ఫలితంగా ఐస్లాండ్స్ వారి పేరుతో మరొకదాన్ని సూచిస్తారు. ఐస్ల్యాండ్ టెలిఫోన్ డైరెక్టరీ ఇంటిపేరుతో కాకుండా మొదటి పేరుతో అక్షర క్రమంలో జాబితా చేయబడింది.[141] అన్ని కొత్త పేర్లను ఐస్ల్యాండ్ నేమింగ్ కమిటీ ఆమోదపొందాలి.

ఆరోగ్యం

[మార్చు]

ఐస్ల్యాండ్ దాని ఆరోగ్య మంత్రిత్వ శాఖ [142] ద్వారా నిర్వహించబడుతుంది, ఎక్కువగా పన్నులు (85%), సేవ ఫీజు (15%) ద్వారా తక్కువ స్థాయిలో చెల్లించబడుతుంది. చాలా దేశాలకు భిన్నంగా ఇక్కడ ప్రైవేటు ఆసుపత్రులు లేవు. ప్రైవేట్ బీమా ఆచరణాత్మకంగా లేదు.[143]

ప్రభుత్వ బడ్జెట్‌లో గణనీయమైన భాగం ఆరోగ్య సంరక్షణకు కేటాయించబడింది,[143] ఐస్ల్యాండ్ ఆరోగ్య సంరక్షణ వ్యయాలలో 11 వ స్థానంలో ఉంది. జి.డి.పి.లో ఇది ఒక శాతం,[144] తలసరి వ్యయంలో 14 వ స్థానంలో ఉంది.[145] మొత్తంమీద దేశ ఆరోగ్య సంరక్షణ వ్యవస్థ ప్రపంచంలోని ఉత్తమమైన వ్యవస్థలలో ఒకటిగా ఉంది. ప్రపంచ ఆరోగ్య సంస్థ వర్గీకరణలో 15 వ స్థానాన్ని పొందింది.[146] ఒక ఒ.ఇ.సి.డి.నివేదిక ప్రకారం ఐస్లాండ్ పలు పారిశ్రామిక దేశాల కంటే ఆరోగ్య వనరులకు ఎక్కువ నిధులను కేటాయించింది. 2009 నాటికి ఐస్లాండ్లో 1,000 మందికి 3.7 వైద్యులు ఉన్నారు (ఒ.ఇ.సి.డి. దేశాలలో 3.1 సగటుతో పోలిస్తే), 1000 మందికి 15.3 నర్సులు (ఒ.ఇ.సి.డి. సగటు 8.4 తో పోలిస్తే) ఉన్నారు.[147]

ఒ.ఇ.సి.డి. సర్వే ప్రకారం ఐస్లాండర్లు ప్రపంచంలోని అత్యంత ఆరోగ్యవంతమైన వారుగా గుర్తించబడుతున్నారు. ప్రజలలో 81% మంది మంచి ఆరోగ్యంతో ఉన్నారు.[71] ఇది పెరుగుతున్న సమస్య అయినప్పటికీ ఇతర అభివృద్ధి చెందిన దేశాలలో ఉన్నంతగా ఐస్‌లాండ్‌లో ఊబకాయం ఎక్కువగా ఉండదు.[147] ఐస్ల్యాండ్ ఆరోగ్య, శ్రేయస్సు కోసం అనేక గుర్తింపులను కలిగి ఉంది. మాజీ జిమ్నాస్టిక్స్ ఛాంపియన్ మాగ్నస్ స్కివింగ్ చేత సృష్టించబడింది, సృష్టించబడిన ప్రముఖ టెలివిజన్ షో లేజి టౌన్ వీటిలో ఒకటిగా ఉంది. శిశు మరణాలు ప్రపంచంలో అతి తక్కువగా ఉన్నాయి,[148] ఒ.ఇ.సి.డి. సగటు కంటే ధూమపానం చేసే జనాభా నిష్పత్తి తక్కువగా ఉంటుంది.[147] ఐస్ల్యాండ్లో మహిళలందరూ దాదాపు " డౌన్ సిండ్రోమ్తో ఉన్న గర్భాలను రద్దు " చేయడాన్ని ఎంచుకున్నారు.[149] సగటు ఆయుఃప్రమాణం 81.8 (ఒ.ఇ.సి.డి. సగటు 79.5 తో పోలిస్తే) ప్రపంచంలోనే 4 వ స్థానంలో ఉంది.[150]

అంతేకాకుండా ఐస్లాండ్లో చాలా తక్కువ కాలుష్యం ఉంది. ఇది క్లీనర్ జియోథర్మల్ శక్తి మీద అధిక నమ్మకంతో తక్కువ జనాభా సాంద్రత, పౌరుల మధ్య ఉన్నత స్థాయి పర్యావరణ స్పృహ అధికంగా ఉంది.[151] ఒక ఒ.ఇ.సి.డి. అంచనా ప్రకారం. వాతావరణంలో విషపూరిత పదార్థాల మొత్తం పరిమాణంలో ఏ ఇతర పారిశ్రామిక దేశాల్లో కంటే తక్కువగా ఉంటుంది.[152]

మతం

[మార్చు]
Affiliation by religious movement (1 January 2017)[153]
Church of Iceland
  
 69.89%
Other Christian
  
 11.67%
Other and not specified
  
 9.97%
Unaffiliated
  
 6.06%
Germanic Heathenism
  
 1.07%
Zuism
  
 0.84%
Buddhism
  
 0.3%
Islam
  
 0.3%
Humanist association
  
 0.53%
Bahá'í Faith
  
 0.1%
ఐస్లాండ్ వాయవ్యంలో ఉన్న ఒక చర్చి

ఐస్లాండ్స్ రాజ్యాంగం మతం స్వేచ్ఛకు హామీ ఇస్తుంది. కలిగి ఉంటుంది.లూథరన్ ఐస్లాండ్ చర్చి ప్రభుత్వ చర్చి:

ఎవాంజెలికల్ లూథరన్ చర్చి ఐస్లాండ్లో స్టేట్ చర్చ్గా ఉంటుంది. అలాగే ఇది రాష్ట్రం మద్దతుతో , రక్షించబడుతుంది.

- ఐస్లాండ్ రాజ్యాంగం యొక్క ఆర్టికిల్ 62, సెక్షన్ IV [154]

ఐస్‌లాండ్ రిజిస్టర్ల ప్రతి పౌరుడి మతపరమైన అనుబంధాన్ని ఐస్లాండ్ పరిగణనలోకి తీసుకుంటుంది. 2015 లో ఐస్లాండ్స్ క్రింది మత సమూహాలుగా విభజించబడింది:

  • 69.89% ఐస్లాండ్ చర్చిలో సభ్యులు;
  • 11.67% ఇతర క్రైస్తవ వర్గాల సభ్యులు;
  • 9.27% ఇతర మతాలు, పేర్కొనబడలేదు;
  • 6.06% అనుబంధించబడలేదు;
  • జర్మానిక్ హేటెన్ సమూహాలలో 1.07% మంది సభ్యులు (99% వాటికి చెందినవారు);
  • 0.84% Zuist సమూహాల సభ్యులు;
  • 0.53% ఐస్లాండిక్ ఎథికల్ హ్యూమనిస్ట్ అసోసియేషన్ సభ్యులు.

ఐస్లాండ్ చాలా లౌకిక దేశం; ఇతర నార్డిక్ దేశాలతో పోల్చితే మతపరమైన కార్యక్రమాలకు ప్రజలు తక్కువగా హాజరౌతుంటారు.[155][156] పైన పేర్కొన్న గణాంకాలు మతసంబంధ సంస్థల పరిపాలనా సభ్యత్వాన్ని సూచిస్తాయి. ఇవి విశ్వాసం కలిగిన ప్రజల సంఖ్యను ప్రతిబింబిస్తాయి. 2001 లో ప్రచురించబడిన ఒక అధ్యయనం ఆధారంగా నివాసితులలో 23% మంది నాస్తికుడు లేదా అజ్ఞేయవాది ఉన్నారు.[157] 2012 లో నిర్వహించిన ఒక గాలప్ పోల్ ప్రకారం 57% ఐస్లాండ్స్ తాము "మతవిశ్వాసులు"గా భావిస్తున్నారని, 31% తాము "మతరహితులం " అని భావిస్తున్నారని, 10% తమని తాము "నాస్తికులుగా"గా పేర్కొన్నారు. నాస్థికుల శాతం అధికంగా ఉన్న 10 దేశాల్లో ఐస్లాండు ఉందని అంచనా.[158] అధికారిక చర్చి ఆఫ్ ఐస్లాండ్లో నమోదైన సభ్యుల నిష్పత్తి వేగంగా క్షీణిస్తుంది. సంవత్సరానికి 1% కన్నా ఎక్కువ ఉంది (ఐస్లాండ్ చర్చి 2010 లో 80% నుండి 2017 లో 70% కంటే తక్కువగా తగ్గింది)క్షీణిస్తూ ఉంది.[ఆధారం చూపాలి]

సంస్కృతి

[మార్చు]

ఐస్లాండిక్ సంస్కృతి ఉత్తర జర్మనిక్ సంప్రదాయాలలో ఉన్నాయి. హైతి, మద్యయగచివరిలో వ్రాయబడిన ఐస్‌లాండు సాహిత్యం ప్రత్యేకించి సాగాలు, ఎడ్డా ప్రజలలో ప్రసిద్ధి చెందింది. శతాబ్దాలకాలం కొనసాగిన దేశ నోర్డిక్ సంస్కృతిని బాహ్య ప్రభావం నుండి రక్షించింది; ఐరిష్ భాషను భద్రపరచడం ఇందుకు ఒక ఉదాహరణగా ఉంది. ఆధునిక నోర్డిక్ భాషలన్నింటికి సమీపంగా ఉంటుంది. ఉంటుంది.[159]

ఇతర నార్డిక్ దేశాలకు విరుద్ధంగా ఐస్లాండు ప్రజలు స్వాతంత్ర్యం, స్వయం సమృద్ధికి చాలా ప్రాముఖ్యతనిస్తారు. ఐరోపా కమీషన్ నిర్వహించిన ప్రజా అభిప్రాయ విశ్లేషణలో 85% మంది ఐస్లాండు ప్రజలు స్వాతంత్రానికి ప్రాముఖ్యత ఇస్తారు. నార్వేజియన్లలో 47% మంది, డాంసులో 49%, ఐరోపాసమాఖ్య 25 సగటు 53% తో పోలిస్తే ఐస్‌లాండు ప్రజలు స్వాతంత్ర్యం "చాలా ముఖ్యమైనది" అని విశ్వసిస్తారు.[160] ఐస్లాండు ప్రజలకు చాలా బలమైన వృత్తిపరమైన నియమాలు ఉన్నాయి. వీరు ఇతర పారిశ్రామికీకరణ దేశంలోని ప్రజల కంటే కొన్ని గంటలు అధికంగా పనిచేస్తారు.[161]

ఒ.ఇ.సి.డి. నిర్వహించిన ప్రజాభిప్రాయ సేకరణ ఆధారంగా 66% ఐస్లాండర్లు జీవితాలను సంతృప్తికరంగా మార్చుకున్నారు. 70% మంది తమ జీవితాలు భవిష్యత్తులో సంతృప్తికరంగా ఉంటుందని విశ్వసించారు. అదేవిధంగా ఐస్లాండర్లు వారు సరాసరి రోజులీ 83% ఆశాజనకంగా ఉంటుందని తెలియజేసారు. ఒ.ఇ.సి.డి. సరాసరి 72%తో పోల్చినప్పుడు ఐస్లాండు సగటు రోజులో మరింత సానుకూల అనుభవాలను కలిగి ఉంది. ఇది ఐస్లాండును ఒ.ఇ.సి.డి. లోని అత్యంత సంతోషకరమైన దేశాల్లో ఒకటిగా చేసింది.[71] ఇటీవలి 2012 సర్వే ఆధారంగా దాదాపు 75% శాతం మంది తమ జీవితాల్లో సంతృప్తి చెందినట్లు పేర్కొన్నారు. ప్రపంచ సగటు 53%తో పోల్చితే ఇది అధింగా ఉంది.[162]

ఎల్ జి బి టి హక్కుల విషయంలో ఐస్లాండు స్వేచ్ఛగా ఉంది. 1996 లో ఐక్యరాజ్య సమితి శాసనసభ స్వలింగ జంటల కోసం నమోదు చేసుకున్న జంటలకు వివాహవ్యవస్థలోని అన్ని హక్కులనూ ప్రయోజనాలను అందజేసింది. 2006 లో ఐస్లాండు పార్లమెంటు స్వలింగ జంటలకు సంతానం దత్తుతీసుకోవడానికి, కృత్రిమవిధానంలో గర్భధారణ చేయడానికి సహాయం అందించడానికి అమోదం తెలియజేసింది. లింగ జంటలకు సమాన హక్కులను ఇవ్వడానికి ఏకగ్రీవంగా ఓటు వేసింది. 2010 జూన్ 11 న ఐస్‌లాండు పార్లమెంటు వివాహం చట్టాన్ని సవరించింది. లింగ తటస్థంగా, రెండు వ్యక్తుల మధ్య వివాహాన్ని నిర్వచించింది. స్వలింగ వివాహాలు చట్టబద్ధం చేసిన ప్రపంచదేశాలలో ఐస్‌లాండు మొట్టమొదటి దేశాలలో ఒకటిగా నిలిచింది. ఈ చట్టం 2010 జూన్ 27 న అమలులోకి వచ్చింది.[163] ఈ చట్టంపై సవరణ కూడా స్వలింగ జంటలకు సంబంధించి ఇప్పుడు సాధ్యపడవు. వివాహం వారి ఏకైక ఎంపిక- వ్యతిరేక లింగ దంపతులకు ప్రస్తుత పరిస్థితికి సమానంగా ఉంటుంది.[71][163]

ఐస్‌లాండ్ ప్రజలు సమైక్యతకు విలువ ఇస్తారు. ఐస్‌లాండు ప్రపంచంలో ఆదాయ అసమానత తక్కువగా ఉన్న దేశాలలో ఒకటిగా ఉంది. [62] రాజ్యాంగం విశేషమైన అధికారాలను, బిరుదులు, వర్గీకరణను నిషేధిస్తుంది.[164] ప్రజలను వారి మొదటి పేరుతో సంబోధించబడుతుంటారు. అందరూ వారి మొదటి పేరు ద్వారా ప్రసంగించారు. ఇతర నోర్డిక్ దేశాలలో ఉన్నట్లు స్త్రీపురుషుల మధ్య సమానత్వం చాలా ఎక్కువగా ఉంటుంది; స్త్రీలు నివసించడానికి అనుకూలమైన ప్రపంచంలోని మొదటి మూడు దేశాలలో ఐస్లాండ్ స్థానం స్థిరంగా ఉంది.[165][166][167]

సాహిత్యం

[మార్చు]

2011 లో రెక్జావిక్ యునెస్కో సిటీ ఆఫ్ లిటరేచర్కు ఎన్నిక చేయబడ్డాడు.

[168]

మొడ్రువాలాబోక్ నుండి నజల్స్ సాగా ఒక పుట. ఈగస్ ఐరిష్ వారసత్వం ముఖ్యమైన భాగం

ఐస్లాండు సాహిత్యంలో ఐస్లాండు ప్రజల ఉపదేశాలు (ఐస్‌లాండు సాగాలు), ఐస్ల్యాండు స్థావరాలలో ఉనికిలో ఉన్న గద్య పురాణాలు అత్యంత ప్రసిద్ధివహిస్తూ ఉన్నాయి. వీటిలో ఇజ్రాయెల్ పురాణ (బ్లడ్ ఫ్యూడ్) గురించి వివరించిన " న్జల్స్ సాగా ", గ్రెనేల్లింగ సాగా, గ్రీన్‌లాండు, విన్లాండు (ఆధునిక న్యూఫౌండ్ లాండు) అన్వేషణ, స్థావరం గురించి వివరించే ఎరిక్స్ సాగా అత్యంత ప్రాబల్యత సంతరించుకున్నాయి. ఎగిల్స్ సాగా, లక్సుడీలా సాగా, గ్రేటిస్ సాగా, గిస్లా సాగా, గన్నలాగ్స్ సాగా ఓంమ్ స్టుంగూ ప్రముఖమైనవిగా గుర్తించబడుతున్నాయి.

16 వ శతాబ్దంలో బైబిలు అనువాదం ప్రచురించబడింది. 15 వ - 19 వ శతాబ్ధాల మద్యకాలం ముఖ్యమైన సాహిత్యంలో పవిత్రమైన పద్యం, హాల్గ్రామ్ పెటర్స్సన్ ప్రముఖరచన పాషన్ హైమ్స్, రిమూర్ (రింమింగ్ ఇతిహాస పద్యాలు) చాలా ప్రాధాన్యత సంతరించుకున్నాయి. జాతీయ-రోమాంటిజం రచయిత జోనాస్ హాల్గ్రిమ్స ప్రేరణతో నూతన సాహిత్య రూపాలు అభివృద్ధి చెందుతున్న సమయంలో 14 వ శతాబ్దంలో ఆవిర్భవించబడిన రిమూర్ 19 వ శతాబ్దంలో ప్రసిద్ధిచెందింది. ఇటీవలి కాలంలో హాల్డోర్ లక్నెస్నెస్ వంటి ప్రముఖ రచయితలను ఐస్‌లాండు ఉత్పత్తి చేసింది. 1955 లో ఆయన సాహిత్యంలో నోబెల్ పురస్కారం అందుకున్నాడు (నోబెల్ బహుమతిని పొందిన ఏకైక ఐస్లాండు రచయిత). 20 వ శతాబ్దం ప్రారంభంలో స్టీన్ స్టినీనర్ ఒక ప్రభావశీలియైన ఆధునిక కవిగా ప్రాబల్యత సంతరించుకున్నాడు.

ఐస్ల్యాండు సాహిత్యం ఆసక్తిగల వినియోగదారులు, ప్రపంచంలోని అత్యధిక (తలసరి అధికం కలిగిన) పుస్తకాల దుకాణాలతో ప్రపంచసాహిత్యకారుల గుర్తింపును పొందింది. ఐస్లాండు సాహిత్యకారులు ఇతర దేశాల కంటే అధికంగా అంతర్జాతీయ సాహిత్యాలను దిగుమతి చేయడం, అనువదించడం చేస్తున్నారు.[164] ఐస్లాండ్లో పుస్తకాలు, మేగజైన్లు ప్రచురణలు తలసరిలో అధికంగా ఉన్నాయి.[169] జనాభాలో సుమారు 10% మంది వారి జీవితకాలంలో ఒక పుస్తకాన్ని ప్రచురిస్తారు.[170]

ఐస్లాండులో పుస్తకాలు అధికంగా సెప్టెంబరు చివరి నుండి నవంబరు వరకు విక్రయించబడుతున్నాయి. ఈ కాలాన్ని " జోలబోకాఫ్లోడ్ " ది క్రిస్మస్ బుక్ ఫ్లడ్ అని పిలుస్తారు.[168] ఐస్ల్యాండు పబ్లిషర్ అసోసియేషన్ " బోకాటిండిడి " పంపిణీ చేయడంతో పుస్తకాల వరద ప్రారంభమవుతుంది. ప్రతి నూతన ప్రచురణల జాబితా ప్రతి ఐస్ల్యాండ్ ఇంటికి ఉచితంగా లభిస్తుంది.[168]

కళలు

[మార్చు]

ఐస్ల్యాండు చిత్రకారులు చిత్రించిన ఐస్‌లాండు సౌందర్యాన్ని ప్రతిబింబించే ప్రకృతిదృశ్యాలు జాతీయవాదం, స్వయంపాలన, స్వాతంత్ర్యం వాదాలకు ప్రేరణగా నిలిచాయి. ఇది 19 వ శతాబ్దం మధ్యకాలంలో చాలా చురుకుగా ఉంది.

సమకాలీన ఐస్ల్యాండు చిత్రలేఖనానికి 1890 లలో కోపెన్హాగన్లోని కళలో అధికారిక శిక్షణ పొందిన తరువాత 1900 లో ఐస్లాండ్కు తిరిగి వచ్చి తన చిత్రకళా ప్రావిణ్యాన్ని ప్రదర్శించి 1924 లో మరణించిన " పొరారిన్ పొర్లక్సన్ " చిత్రీకరించడానికి చిత్రాలు ప్రాతినిధ్యం వహిస్తున్నాయి. ఆయన దాదాపుగా ఐస్లాండ్ భూభాగాన్ని చిత్రీకరించడం జరిగింది. అనేక ఇతర ఐస్ల్యాండు చిత్రకారులు, చిత్రకారిణులు ఆ సమయంలో " రాయల్ డానిష్ అకాడెమి ఆఫ్ ఫైన్ ఆర్ట్సు " అధ్యయనం చేశారు. వారిలో ఆస్గ్రిమోర్ జాన్సన్ చిత్రకారుడు టార్రారీన్ అత్యంత సౌందర్యంగా సహజ శైలిలో ఐస్లాండు ప్రకృతి దృశ్యాలను విలక్షణంగా చిత్రీకరించారు. ఇతర ప్రకృతి దృశ్యకళాకారులలో టర్రారిన్, అస్గ్రిమూర్ అడుగుజాడలను అనుసరించారు. తరువాత జోహాన్నెస్ కుజవాల్, జులియనా స్విన్‌స్డోయిట్ర్ వీరితో జత కలిసారు. ప్రత్యేకంగా కజార్వల్ ఐస్ల్యాండు పర్యావరణంపై ఆధిపత్యం వహిస్తున్న అగ్నిపర్వత శిఖరాన్ని అందించడానికి ప్రయత్నం చేసాడు. ఎనహర్ హక్కోర్సన్ భావవ్యక్తీకరణ, అలంకారిక చిత్రకారుడుగా అలంకారిక చిత్రాలను తిరిగి ఐరిష్ చిత్రలేఖనంలోకి తీసుకువచ్చారు. 1980 వ దశకంలో అనేక మంది ఐస్లాండు కళాకారులు వారి పనిలో కొత్త బాణీలను చేరుస్తూ పనిచేశారు.

ఇటీవల సంవత్సరాల్లో కళాత్మక అభ్యాసం అభివృద్ధి చెందింది. ఐస్లాండు కళాసన్నివేశం అనేక భారీ ప్రాజెక్టులు, ప్రదర్శనలకు అమరికగా మారింది. కళాకారులు నడపబడుతున్న గ్యాలరీ స్థలం క్లింగ్ ఓంగ్ బ్యాంగ్ సభ్యులు తరువాతి కాలంలో స్టూడియో కాంప్లెక్స్ అండ్ ఎగ్జిబిషన్ వేదిక " క్లాన్క్ ఓగ్ బ్యాంకును " నిర్వహించారు. ఇందులో స్వీయ-వ్యవస్థీకృత ప్రదేశాలు, ప్రదర్శనలు, ప్రాజెక్టులు భాగంగా ఉన్నాయి. [171] లివింగ్ ఆర్ట్ మ్యూజియం, రేకిజావిక్ మునిసిపల్ ఆర్ట్ మ్యూజియం, రేకిజవిక్ ఆర్ట్ మ్యూజియం, నేషనల్ గేలరీ ఆఫ్ ఐస్లాండులు పెద్దవిగా ఉన్నాయి. ప్రబల సంస్థలు, క్యూరింగ్ షోలు, ఉత్సవాలు నిర్వహిస్తున్నాయి.

సంగీతం

[మార్చు]
Singer-songwriter Björk, the best-known Icelandic musician

ఐస్లాండు సంగీతం అధికంగా నార్డిక్ సంగీతంతో సంబంధం కలిగి ఉంది. ఇందులో జానపద, పాప్ సంప్రదాయాలు భాగంగా ఉన్నాయి. ఐస్లాండు సంగీతంలో మధ్యయుగ సంగీత బృందాలైన వొస్స్ తులెస్, ది సుగర్ క్యూబ్స్ వంటి ప్రత్యామ్నాయ ఇండీ రాక్ ప్రక్రియలు, సోలీ, అండ్ ఆఫ్ మాన్స్టర్స్ అండ్ మెన్, జాజ్ ఫ్యూజన్ బ్యాండ్ " మెజ్ఫోఫోర్టు " హాఫ్డిస్ హల్దు వంటి పాప్ గాయకులు ఎమీలియానా టోర్రిని, బ్జోర్క్ వంటి పాప్ గాయకులు, బుబి మార్థెన్ వంటి సోలో బల్లాడ్ గాయకులు, అమినా, సిగూర్ రోస్ వంటి పోస్ట్-రాక్ బ్యాండ్లు ప్రాముఖ్యత వహిస్తున్నాయి. ఐస్లాండ్లో మోమ్, సోలో కళాకారులు వంటి స్వతంత్ర బ్యాండుల సంగీతం బలంగా ఉంది.

సంప్రదాయ ఐస్ల్యాండు సంగీతం అధికంగా మతపరమైనది. ముఖ్యంగా ఐస్లాండు చరిత్ర అంతటా సంగీత వాయిద్యాల కొరత కారణంగా మతపరమైన, లౌకిక సంబంధమైన శ్లోకాలరూపంగా అభివృద్ధి చెందాయి. 17 వ శతాబ్దంలో హాల్గ్రామ్ పెతూర్సన్ అనేక ప్రొటెస్టంట్ పాటలను రచించాడు. 19 వ శతాబ్దంలో మాగ్నస్ స్టీఫెన్సెన్ పైప్ వాయిద్యాలను (వీటిని హార్మోనియమ్స్ అనుసరించాయి) ప్రవేశపెట్టిన తరువాత ఐస్లాండు సంగీతం ఆధునీకరించబడింది. ఐస్ల్యాండ్ సంగీతం ఇతర ముఖ్యమైన సంప్రదాయాలలో పురాణ సంగీతం, రింగుర్ అని పిలిచే రైమింగు బ్యాలడులు ప్రాధాన్యత వహిస్తున్నాయి. స్కల్డాడిక్ కవిత్వం కాలం నుండి రిమూర్ పురాణ కథలు (కాపెల్ల) సంక్లిష్ట రూపకాలు, విస్తృతమైన రైం ప్రక్రియలను ఉపయోగించాయి.[172] 19 వ శతాబ్దపు రిమూర్ కవి సిగుర్దూర్ బ్రీఫ్ఫోర్రా (1798-1846)అత్యంత ప్రఖ్యాతి సాధించాడు. 1929 లో ఐడెన్ ప్రవేశంతో ఈ సంప్రదాయంలో ఆధునిక పునరుజ్జీవనం ప్రారంభమైంది.[విడమరచి రాయాలి]

ఐస్లాండు శాస్త్రీయ స్వరకర్తలలో డానియల్ బ్జార్నసన్, అన్నా ఎస్.పొర్వల్స్‌డాటిర్ (అన్నా థోర్వాల్డ్‌స్డోట్టిర్) అత్యంత ప్రసిద్ధి సాధించారు. వీరు 2012 లో నార్డిక్ కౌన్సిల్ మ్యూజిక్ ప్రైజ్ అందుకున్నారు. 2015 లో న్యూయార్క్ ఫిల్హార్మోనిక్ క్రవిసును అభివృద్ధి చెందుతున్న స్వరకర్తగా ఎంపికచేసింది. దీనిలో $ 50,000 నగదు బహుమతి, ఆర్కెస్ట్రా కోసం ఒక కూర్పు రాయడానికి నియమించిన కమిషనులో ఆమె రెండవ గ్రహీతగా ఉంది.[173] ఐస్లాండు జాతీయ గీతం లాఫ్స్సోంగురును మాథియాస్ జోచూమ్సన్ రచించాడు. దీనికి స్వింస్బోర్ను స్వింబ్జోర్న్‌సన్ సంగీతం అందించాడు.[174]

మాధ్యమం

[మార్చు]
Icelandic director Baltasar Kormákur, best known for the films 101 Reykjavík, Jar City and Contraband, and television series Trapped

ఐస్లాండులోని ప్రభుత్వనిర్వహణలో పనిచేస్తున్న స్జొన్వర్పియో, ప్రైవేటు యాజమాన్యం నిర్వహిస్తున్న స్టోర్ 2, స్క్‌జార్యిన్ అతిపెద్ద టెలివిజన్ స్టేషన్లుగా ఉన్నాయి. వాటిలో చాలా ప్రాంతీయ చిన్న స్టేషన్లు ఉన్నాయి. అంతర్గత భాగాలలో కొన్నింటితో సహా దేశవ్యాప్తంగా రేడియో ప్రసారం చేయబడుతుంది. రేడియో స్టేషన్లు రాస్ 1, రాస్ 2, ఎక్స్-ఐఒ 977, బిల్గ్‌జాన్ ఎఫ్.ఎమ్57 ప్రాధాన్యత వహిస్తున్నాయి. దినపత్రిక వమోర్గాన్‌బ్లావియార్, ఫ్రెటబ్లావియార్ ప్రాధాన్యత వహిస్తున్నాయి. వెబ్సైట్లలో న్యూస్ సైట్లు విసిర్,ఎం.బి.ఎల్.ఈజ్ అత్యంత ప్రజాదరణ పొందాయి.[175]

ఐస్లాండు మాగ్నస్ స్చెవింగు సృష్టించిన పిల్లల విద్యా సంగీత హాస్య కార్యక్రమం లేజీ టౌన్ (ఐస్లాండిక్: లాటిబిర్) కు జన్మస్థానంగా ఉంది. ఇది పిల్లలను మాత్రమే కాక పెద్దలను కూడా అత్యధికంగా ఆకర్షిస్తుంది. ఇది అమెరికా, యు.కె, స్వీడన్లతో సహా 100 కంటే అధిక దేశాల్లో ప్రదర్శించబడింది.[176] గరోయాబారులో లేజీ టౌన్ స్టూడియోలు ఉన్నాయి. 2015 టెలివిజన్ క్రైం ధారావాహిక బి.బి.సి4లో మార్చి ఫిబ్రవరి మాసాలలో, యు.కె.లో మార్చిలో ప్రసారమై విమర్శకుల ప్రశంసలు పొందింది. గార్డియన్ ఆధారంగా "సంవత్సరపు అసాధారణమైన టి.వి. హిట్" అని భావిస్తున్నారు.[177]

1992 లో ఐస్లాండు చలన చిత్ర పరిశ్రమ గొప్ప గుర్తింపును సాధించింది. ఫ్రియోరిక్ పొర్ ఫోర్ర్రిక్సన్ చిత్రం కొరకు " చిల్డ్రన్ ఆఫ్ నేచర్ " ఉత్తమ విదేశీ భాషా చిత్రంగా అకాడమీ అవార్డుకు ప్రతిపాదించబడ్డాడు.[178] ఇందులోని కథాంశం వ్యవసాయాన్ని కొనసాగించలేకపోయిన వయోధికుని గురించి వివరిస్తుంది. పట్టణంలో తన కుమార్తె, మామయ్య ఇంటిలో అవాంఛిత అతిథిగా ఉన్న తర్వాత ఆయన వృద్ధుల గృహంలో ఉంచబడతాడు. అక్కడ అతను తన యుక్తవయసు పాత స్నేహితురాలిని కలుస్తాడు. వారు ఇద్దరూ కలిసి చనిపోవాలని నిర్ణయించుకుని ఐస్లాండు అడవుల ద్వారా ఒక ప్రయాణాన్ని ప్రారంభించారు. ఇది అకాడెమి పురస్కారానికి నామినేట్ చేయబడిన ఏకైక ఐస్లాండు చిత్రంగా ప్రత్యేకత సంతరించుకుంది.[179]

గాయని-పాటల రచయిత బ్జోర్క్ డానిష్ సంగీత ప్రధాన చిత్రం " డాన్సర్ ఇన్ ది డార్క్ "లో నటించిన పాత్రకు అంతర్జాతీయ ప్రశంసలు అందుకున్నది. లార్స్ వాన్ ట్రీర్ దర్శకత్వం వహించిన ఈ నాటకంలో ఆమె తన కుమారుని కంటి ఆపరేషన్ కొరకు చెల్లించటానికి కష్టపడే ఫ్యాక్టరీ కార్మికురాలు సెల్మా జెజ్కోవా పాత్ర పోషించింది. ఈ చిత్రం 2000 కేన్స్ ఫిలిం ఫెస్టివల్‌లో ప్రదర్శించబడింది. అక్కడ ఆమె ఉత్తమ నటి అవార్డును గెలుచుకుంది. ఈ చిత్రం కొరకు బ్జోర్క్ 73 వ అకాడెమి పురస్కారాలలో బెస్ట్ ఒరిజినల్ సాంగ్ (సీన్ ఇట్ ఆల్) ప్రతిపాదనకు దారితీసింది. డ్రామా చలనచిత్రానికి ఉత్తమ నటిగా గోల్డెన్ గ్లోబ్ అవార్డు అందుకున్నది.[180]

రష్యన్ చిత్ర నిర్మాత ఆండ్రీ టార్కోవ్స్కీ 1986 చలన చిత్రం " ది సాక్రిఫైసు "లో ప్రధాన పాత్రలలో ఒక పాత్ర ధరించిన గియోరన్ ఎస్. గిస్లాడెమోటిర్, షోటైం ప్రోగ్రాం " ది టుడోర్సు "లో నటించి ప్రసిద్ధి చెందిన అనితా బ్రిఎమ్ కూడా ఐస్లాండుకు చెందినవారే. 2008 చిత్రం " జర్నీ టు ది సెంటర్ ఆఫ్ ది ఎర్త్ "లో బ్రిఎమ్ నటించారు. ఈ చిత్రం లోని కొన్ని దృశ్యాలు ఐస్లాండులో చిత్రీకరించబడ్డాయి. 2002 జేమ్స్ బాండ్ చలన చిత్రం " డై అనదర్ డే " ఐస్లాండులో పెద్ద భాగం రూపొందించబడింది. క్రిస్టోఫర్ నోలన్ 2014 చలన చిత్రం ఇంటర్‌స్టెల్లార్ చిత్రం లోని కొన్ని దృశ్యాలు ఐస్లాండులో చిత్రీకరించబడ్డాయి. రిడ్లీ స్కాట్ ప్రోమేతియస్ చిత్రం లోని కొన్ని దృశ్యాలను ఐస్లాండులో చిత్రీకరించారు.[181] 2010 జూన్ 17 న పార్లమెంటు " ఐస్లాండిక్ మోడరన్ మీడియా ఇనిషియేటివ్ "ను ఆమోదించింది. ఇది జర్నలిస్టులకు ఉచిత స్వేచ్ఛా హక్కులు, స్వంత గుర్తింపు కల్పిస్తుంది. విజిల్-బ్లోయర్స్ గుర్తింపు-ప్రపంచంలోని అత్యంత బలమైన పాత్రికేయుల రక్షణ చట్టంగా గుర్తింపును పొందింది.[182] ఫ్రీడమ్ హౌస్ 2011 నివేదిక ఆధారంగా ప్రెస్ స్వేచ్ఛలో ఐస్లాండు అత్యధిక ర్యాంకు ఉన్న దేశాలలో ఒకటిగా ఉంది.[183] సిసిపి గేమ్స్, విమర్శకుల ప్రశంసలు పొందిన ఈవ్ ఆన్లైన్, డస్ట్ 514 డెవలపర్లు ప్రధాన కార్యాలయం రేకిజావిక్లో ఉంది. సిసిపి గేమ్స్ ప్రపంచంలోని మూడవ అత్యధిక జనాభా కలిగిన ఎం,ఎం,ఒను కలిగి ఉంది. ఇది ఒక ఆన్లైన్ గేమ్ కోసం అతిపెద్ద ఆట ప్రాంతం కూడా ఉంది.

ఐస్లాండులో అత్యంత అభివృద్ధి చెందిన ఇంటర్నెట్ సంస్కృతి ఉంది. జనాభాలో 95% మంది ఇంటర్నెట్ సదుపాయం కలిగి ఉన్నారు. ఇది ప్రపంచంలో అత్యధిక నిష్పత్తిగా భావించబడుతుంది.[184] వరల్డ్ ఎకనామిక్ ఫోరమ్ 2009-2010 నెట్వర్క్ రీడైన్స్ ఇండెక్సులో ఐస్లాండ్ 12 వ స్థానం పొందింది. ఇది కమ్యూనికేషన్స్ టెక్నాలజీని పోటీతత్వంతో ఉపయోగిచుకునే దేశ సామర్థ్యాన్ని కొలుస్తుంది.[185] ఐక్యరాజ్యసమితి అంతర్జాతీయ టెలికమ్యూనికేషన్స్ యూనియన్ ఆధారంగా 2008 - 2010 మధ్య సమాచార సాంకేతిక పరిజ్ఞాన అభివృద్ధిలో దేశంలో మూడవ స్థానంలో ఉంది.[186] 2013 ఫిబ్రవరిలో దేశం (అంతర్గత వ్యవహారాల మంత్రిత్వశాఖ) ఇంటర్నెట్ అశ్లీల దృశ్యాల నుండి పిల్లలను కాపాడటానికి సాధ్యమైన పద్ధతులను పరిశోధిస్తుంది. ఇది పిల్లలను దుర్వినియోగానికి బానిత్వం చేయడానికి మద్దతిస్తున్నందున అశ్లీల దృశ్యాలను అందిస్తున్న ఆన్లైన్ పిల్లలకు ముప్పుగా ఉందని పేర్కొంది. కమ్యూనిటీలోని బలమైన గాత్రాలు ఈ విషయంలో ఆందోళన వ్యక్తం చేశాయి. ఇది అశ్లీలతకు దూరంగా ఉండటం అసాధ్యమని భావించింది.[187][188][189]

ఆహారసంస్కృతి

[మార్చు]
A typical Þorramatur assortment

ఐస్లాండ్ వంటకాల్లో చేపలు, గొర్రె, పాల ఉత్పత్తులు ఉంటాయి. ఆహారతయారీలో మూలికలు లేదా మసాలా దినుసులు స్వల్పంగా ఉపయోగించడం లేక అసలు ఉపయోగించకుండా తయారుచేయబడుతుంటాయి. ద్వీపం వాతావరణం కారణంగా సంప్రదాయ ఆహారతయారీలో సాధారణంగా పండ్లు, కూరగాయలను చేర్చడం లేదు. అయితే గ్రీన్‌హౌసులలో సమకాలీన ఆహారంలో వాటిని ఉపయోగించడం మరింత సాధారణంగా ఉంటుంది. జనవరి 19 తర్వాత మొదటి శుక్రవారం ప్రారంభమయ్యే డొరోరి మాసంలో సాధారణంగా పలు వంటకాలతో కూడిన సాంప్రదాయ వంటల సమాహారం డొర్రామతుర్ వినియోగించబడుతుంది. సాంప్రదాయ వంటలలో స్కైర్ (పెరుగు లాంటి జున్ను), హకార్ల్ (సొరచేప), గొర్రెపోతు, గొర్రె తలలు, బ్లాక్ పుడ్డింగ్, ఫ్లాట్కకా (ఫ్లాట్ రొట్టె), ఎండిన చేప, డార్క్ రై బ్రెడ్ భాగంగా ఉంటాయి.[190] పఫిన్ తరచుగా స్థానిక రుచికరమైన పదార్ధంగా పరిగణించబడుతుంది. ఇది తరచూ కాల్చడం ద్వారా తయారవుతుంది.

అల్పాహారం సాధారణంగా పాన్ కేక్లు, తృణధాన్యాలు, పండ్లు, కాఫీ ఉంటాయి. భోజనానికి స్మోర్‌గ్స్బోర్డు రూపాన్ని తీసుకోవచ్చు. పలు ఐస్ల్యాండు ప్రజలకు రాత్రి భోజనం ప్రధానంగా ఉంటుంది. ఇందులో ప్రధానంగా చేప కాని గొర్రె కాని ప్రధాన ఆహారంగా ఉంటుంది. పలు ఐస్లాండు వంటలలో ముఖ్యంగా సీ ఫుడ్ (సముద్ర ఆహారం) ప్రధానంగా ఉంటాయి. సీ ఫుడ్‌లో కాడ్, హెడ్డాక్, సాల్మోన్, హెర్రింగ్, హాలిబుట్ భాగంగా ఉంటాయి. ఇది తరచూ వివిధ రకాల పద్ధతుల్లో తయారు చేయబడుతుంది. పొగబెట్టడం, ఊరగాయగా చేయడం, ఉడికించడం, ఎండబెట్టడం ద్వారా తయారుచేసి ఉపయోగించబడుతుంది. సాధారణంగా ఆహారంలో ఉపయోగించే గొర్రె మాంసం పొగబెట్టడం, (హానిక్జోత్ అని పిలుస్తారు) లేదా ఉప్పులో ఊరబెట్టి సంరక్షించి ఉపయోగిస్తారు. అనేక పాత వంటకాలలో గొర్రె ప్రతి భాగాన్ని ఉపయోగించుకుంటాయి. వీటిలో స్లాటర్, రక్తాన్ని కలిపినది, గొర్రె కడుపులోని అంతర్గత అవయవాలు, లోపలి భాగాలు ఉంటాయి. అదనంగా ఉడికించిన లేదా మెత్తగా నలిపిన బంగాళాదుంపలు, ఊరవేసిన క్యాబేజీ, ఆకుపచ్చ బీన్స్, రై బ్రెడ్ ప్రబలమైన సైడ్ డిష్లులుగా ఉంటాయి.

ఐస్లాండులో కాఫీ ఒక ప్రముఖ పానీయంగా ఉంది. 2016 లో దేశంలో తలసరి వినియోగం ప్రపంచవ్యాప్తంగా మూడవ స్థానంలో ఉంది.[191] భోజనం తర్వాత అల్పాహారం సమయంలో మధ్యాహ్న భోజనంలో, మధ్యాహ్నం చిరుతిండితో ఫాఫీ త్రాగుతూ ఉంటారు. కోకా-కోలా విస్తృతంగా వినియోగించబడుతోంది. కాఫీని అత్యధికంగా ఉపయోగిస్తున్న ప్రపంచ దేశాల ఐస్‌లాండు ఒకటిగా భావించబడుతుంది.[192]

ఐస్లాండు బ్రెన్వివిన్ మద్యం ( "డిస్టిల్డ్ వైన్") స్వేదన విధానం ద్వారా బంగాళాదుంపల నుండి తయారైన స్చ్నాప్సులా ఉంటుంది. బీంసు కారావే విత్తనాలు కాని ఏంజలికాతో కాని కలిపి తయారుచేయబడుతూ ఉంటుంది. దీని శక్తితో దీనికి స్వర్తి డౌవీ ("బ్లాక్ డెత్")మారుపేరు వచ్చింది. ఐస్లాండులో ఆధునిక స్వేదన కర్మాగారాలు వోడ్కా (రీకా), జిన్ (ఫ్సాఫోల్డ్), మాస్ స్క్రాప్ప్స్ (ఫ్జల్లాగ్రాసా), బిర్చ్-ఫ్లేవర్డ్ స్క్రాప్సు, లికిఅర్ (ఫాస్ డిస్టిలరీస్ బిర్కిర్, బిజోర్క్) ను ఉత్పత్తి చేస్తాయి. దీవిలో మార్టిన్ మిల్లెర్ ఐస్లాండు నీటిని దాని ఇంగ్లాండ్-డిస్టిల్డ్ జిన్‌తో మిళితం చేశాడు. స్ట్రాంగ్ బీర్ 1989 వరకు నిషేధించబడింది. కాబట్టి చట్టబద్దమైన, తక్కువ-ఆల్కాహాల్ పిల్స్నర్ బీర్, వోడ్కా మిశ్రమం ప్రజాదరణ పొందింది. ప్రస్తుతం ఐస్లాండు బ్రూవెరీస్ అనేక రకాల బీర్లు తయారు చేయబడుతున్నాయి.

క్రీడలు

[మార్చు]
The Iceland national handball team (pictured) won the silver medal at the 2008 Summer Olympics. Handball is considered Iceland's national sport.[193]

ఐస్లాండు ప్రజలు సాధారణంగా చురుకుగా ఉన్న కారణంగా ఐస్ల్యాండ్ సంస్కృతిలో క్రీడలు ముఖ్య భాగంగా ఉన్నాయి.[194] ఐస్లాండులో గ్లిమా ప్రధాన సాంప్రదాయిక క్రీడగా ఉంది. కుస్తీ క్రీడకు మరొక రూపంలో ఉండే ఈ క్రీడ మధ్యయుగ కాలంలో ప్రారంభమైంది.

రష్యాలో 2018 ఎఫ్.ఐ.ఎఫ్.ఎ. ప్రపంచ కప్లో ఐస్లాండ్ అభిమానులు

ఫుట్బాల్, ట్రాక్ అండ్ ఫీల్డ్, హ్యాండ్బాల్, బాస్కెట్బాల్ ప్రసిద్ధ క్రీడలుగా ఉన్నాయి. హ్యాండ్ బాలు క్రీడను తరచుగా జాతీయ క్రీడగా భావిస్తారు. [193] ఐస్లాండిక్ నేషనల్ ఫుట్ బాల్ జట్టు 2016 యు.ఇ.ఎఫ్.ఎ. యురోపియన్ ఫుట్బాల్ ఛాంపియన్షిప్పు కొరకు మొదటిసారి అర్హత సాధించింది. ఈ బృందం పోర్చుగలుకు వ్యతిరేకంగా డ్రా చేసి, 16 వ రౌండులో ఇంగ్లండును 2-1 తో ఓడించారు. తరువాత వారు క్వార్టర్ ఫైనల్లో ఫ్రాంసు ఫైనలిస్టుల చేతిలో ఓడిపోయారు.[195] దీని తరువాత 2018 ఎఫ్.ఐ.ఎఫ్.ఎ. ప్రపంచ కప్పులో ఐస్లాండు తొలిసారిగా ప్రవేశించింది. జనాభాలో పరంగా అతిచిన్న దేశం అయిన ఐస్లాండు ఐరోపా, ప్రపంచ ఛాంపియన్షిప్పు రెండింటికీ అర్హత పొందిన అతి చిన్న దేశంగా ఐస్లాండు ప్రత్యేకత సాధించింది.

ఐస్లాండు 2015 - 2017 రెండింటిలోనూ యూరోబాస్కెటులో పాల్గినడానికి అర్హత సాధించింది. యూరోబస్కెట్కు అర్హత పొందడంలో విజయం సాధించినప్పటికీ యూరోబాస్కెట్బాల్ ఫైనల్ దశలో గెలవలేకపోయింది.

ఐస్లాండు వాతావరణం స్కీయింగ్, ఫిషింగ్, స్నోబోర్డింగ్, మంచు క్లైంబింగు, రాక్ క్లైమ్బింగుకు అనుకూలంగా ఉంటుంది. అయినప్పటికీ సాధారణ ప్రజలు పర్వతారోహణ, హైకింగ్ క్రీడలకు ప్రాధాన్యత ఇస్తున్నారు. ఐస్లాండు ఆల్పైన్ స్కై టూరింగు, టెలిమార్కు స్కీయింగ్లకు ప్రపంచ స్థాయి గమ్యస్థానంగా ఉంది. ఉత్తర ఐలాండ్లోని ట్రోల్ ద్వీపకల్పం ప్రధాన కేంద్రంగా ఉంది. దేశం పర్యావరణం గోల్ఫు క్రీడకు అనుకూలంగా ఉండనప్పటికీ చెడుగా ద్వీపమంతా పలు గోల్ఫు కోర్సులు ఉన్నాయి. సుమారుగా 3,00,000 జనాభా కలిగిన ఐస్లాండులో 17,000 మంది గోల్ఫు క్రీడాకారులు నమోదుచేయబడ్డారు. స్కాట్లాండు కంటే ఐస్లాండులో గోల్ఫు క్రీడాకారులు అధికంగా ఉన్నారు.[196] ఐక్యరాష్ట్రంలో " ఆర్కిటిక్ ఓపెన్ "గా పిలువబడే గోల్ఫు అంతర్జాతీయ గోల్ఫ్ టోర్నమెంటు క్రీడలకు ఐస్లాండు వార్షికంగా ఆతిథ్యం ఇస్తుంది. ఈ క్రీడ ఆక్యురెరీ గోల్ఫ్ క్లబ్బులో వేసవి కాలపు రాత్రివేళలో నిర్వహించబడుతుంది.[197][198] ఐస్లాండ్ " వరల్డు స్ట్రాంగెస్టు మ్యాన్ " పోటీలో తొమ్మిది టైటిల్సు సాధించింది. ఇందులో నాల్గింటిని మాగ్నస్ వెర్ మాగ్నస్సన్, జోన్ పాల్ సిగ్మార్సన్ సాధించారు. ఇటీవల 2018లో హఫూర్ర్ జులిస్ బ్జోర్న్సన్ కూడా ఈ పోటీలో విజయం సాధించాడు.

ఓషన్ రోయింగు క్రీడలో ఆధిక్యతలో ఉన్న దేశాలలో ఐస్లాండు ఒకటి. ఐస్లాండు రోలర్ ఫియాన్ పాల్ అత్యంత వేగవంతమైన, అత్యధిక రికార్డులను అధిగమించిన ఓషన్ రోవరుగా గుర్తించబడుతున్నాడు. ఆయన వరుసగా నాలుగు మహాసముద్రాలలో (అట్లాంటిక్, ఇండియన్, పసిఫిక్, ఆర్కిటిక్) వేగవంతమైన రోయరుగా గిన్నిస్ వరల్డ్ రికార్డులను స్వంతం చేసుకున్నాడు. 2017 నాటికి ఐస్లాండు రోవర్లు మొత్తం 24 గిన్నిస్ వరల్డ్ రికార్డులను స్వంతం చేసుకున్నాడు.[199][200][201][202]

స్విమ్మింగ్ ఐస్లాండులో ప్రజాదరణ పొందింది. జియోథర్మర్మలు సాంకేతికతో వేడిచేసిన బహిరంగ కొలనులు దేశం అంతటా విస్తారంగా ఉంటాయి. జాతీయ పాఠ్య ప్రణాళికలో భాగంగా ఈత కోర్సులు తప్పనిసరిగా ఉన్నాయి.[198] చారిత్రాత్మకంగా ద్వీపంలో రవాణా కొరకు గుర్రపు స్వారీ ఉపయోగించబడుతుంది. ఐస్లాండు ప్రజలకు గుర్రపు స్వారీ ఒక సాధారణ వృత్తిగా ఉంది.[203]

1867 లో స్థాపించబడిన రేకిజవిక్ షూటింగ్ అసోసియేషన్ ఐస్లాండులో అతి పురాతనమైన క్రీడా సంఘంగా గుర్తించబడుతుంది. 19 వ శతాబ్దంలో స్వతంత్రం కొరకు పోరాడిన రాజకీయవాదులు, జాతీయవాదుల ప్రోత్సాహంతో ఐస్లాండులో రైఫిల్ షూటింగ్ చాలా ప్రాచుర్యం పొందింది. ప్రస్తుతం ఇది ముఖ్యమైన కాలక్షేపంగా మిగిలిపోయింది.

ఐస్లాండ్ అనేక చెస్ మాస్టర్లను ఉత్పత్తి చేసింది. ప్రచ్ఛన్న యుద్ధం శిఖరాగ్రానికి చేరుకున్న సమయంలో 1972 లో రియాక్వివిక్లో చారిత్రక ప్రపంచ చదరంగ చాంపియన్‌షిప్పు క్రీడలకు ఆతిథ్యం ఇచ్చింది. 2008 నాటికి ఐస్ల్యాండులో తొమ్మొది మంది చెస్ గ్రాండు మాస్టర్లు ఉన్నారు. తక్కువ జనాభా ఉన్న ఐస్లాండులో ఇది గణనీయమైన సంఖ్యగా భావించబడుతుంది.[204] బ్రిడ్జ్ క్రీడ ఐస్లాండులో ప్రజాదరణ కలిగి ఉంది. 1991 లో ఐస్లాండు జపాన్లోని యోకోహామాలో నిర్వహించబడిన అంతర్జాతీయ టోర్నమెంట్లలో పాల్గొన్నది. 1950 వరల్డ్ బ్రిడ్జ్ ఛాంపియన్షిప్ హామిల్టన్‌లో (బెర్ముడా బౌల్) ను ఐస్లాండు ద్వితీయ స్థానం సాధించింది.

మూలాలు

[మార్చు]
  1. ↑ 1.0 1.1 1.2 1.3 "Iceland". International Monetary Fund. Retrieved 2008-10-09.
  2. ↑ Interinstitutional Style Guide of the European Union guidance on Iceland reading "Do not use 'Republic of Iceland'. Although this name is found in some documents, it does not have official status."
  3. ↑ "Statistics Iceland". Government. The National Statistical Institute of Iceland. 14 September 2008. Retrieved 14 September 2008.
  4. ↑ 4.0 4.1 Tomasson, Richard F. (1980). Iceland, the first new society. U of Minnesota Press. p. 63. ISBN 0-8166-0913-6.
  5. ↑ "OECD Tax Database". Oecd.org. Archived from the original on 25 జనవరి 2010. Retrieved 7 జనవరి 2018.
  6. ↑ Ólafsson, Stefán (12 May 2004). "The Icelandic Welfare State and the Conditions of Children". borg.hi.is. Archived from the original on 18 ఆగస్టు 2005. Retrieved 7 జనవరి 2018.
  7. ↑ 7.0 7.1 ఉల్లేఖన లోపం: చెల్లని <ref> ట్యాగు; HDI అనే పేరుగల ref లలో పాఠ్యమేమీ ఇవ్వలేదు
  8. ↑ Worstall, Tim. "If Iceland Can Jail Bankers For The Crash Then Why Can't America?". forbes.com.
  9. ↑ Greenstein, Tracey (20 February 2013). "Iceland's Stabilized Economy Is A Surprising Success Story". Forbes. Retrieved 11 April 2014.
  10. ↑ Mingels, Guido (10 January 2014). "Out of the Abyss: Looking for Lessons in Iceland's Recovery". Der Spiegel. Retrieved 11 April 2014.
  11. ↑ Bowers, Simon (6 November 2013). "Iceland rises from the ashes of banking collapse". The Guardian. Retrieved 11 April 2014.
  12. ↑ The Military Balance 2014. The International Institute of Strategic Studies (IISS). 2014.
  13. ↑ 13.0 13.1 Evans, Andrew. "Is Iceland Really Green and Greenland Really Icy?", National Geographic (June 30, 2016).
  14. ↑ New View on the Origin of First Settlers in Iceland Archived 2011-06-05 at the Wayback Machine, Iceland Review Online, 4 June 2011. Retrieved 16 June 2011.
  15. ↑ Hafstad, Vala (15 September 2016). "Major Archeological Find in Iceland". Iceland Review. Archived from the original on 15 సెప్టెంబరు 2016. Retrieved 16 September 2016.
  16. ↑ The History of Viking Iceland Archived 3 ఫిబ్రవరి 2012 at the Wayback Machine, Ancient Worlds, 31 May 2008. Retrieved 10 November 2013.
  17. ↑ Iceland and the history Archived 10 నవంబరు 2013 at the Wayback Machine, The Gardarsholm Project, 29 July 2012. Retrieved 10 November 2013.
  18. ↑ Hvers vegna hefur Náttfara ekki verið hampað sem fyrsta landnámsmanninum?, University of Iceland: The Science Web, 7 July 2008. Retrieved 10 November 2013.
  19. ↑ Historical Dictionary of the Vikings By Katherine Holman p252 scarecrow press 2003 discusses that both Scottish and Irish slaves were in Iceland
  20. ↑ Kudeba, N. (19 April 2014). Chapter 5 – Norse Explorers from Erik the Red to Leif Erikson – Canadian Explorers. Retrieved from The History of Canada: "Archived copy". Archived from the original on 8 మే 2014. Retrieved 7 జనవరి 2018.{{cite web}}: CS1 maint: archived copy as title (link)
  21. ↑ William P. Patterson, Kristin A. Dietrich, Chris Holmden, and John T. Andrews (2010) Two millennia of North Atlantic seasonality and implications for Norse colonies. http://www.pnas.org/cgi/doi/10.1073/pnas.0902522107
  22. ↑ Magnusson, M. (2003) The Vikings. Tempus. ISBN 0752426990. pp. 188–191
  23. ↑ Michael Strmiska. Modern Paganism in World Cultures: Comparative Perspectives. ABC-CLIO. p. 138.
  24. ↑ "The History of Iceland (Gunnar Karlsson) – book review". Dannyreviews.com. Retrieved 10 February 2010.
  25. ↑ Pulsiano, Phillip and Wolf, Kirsten (1993) Medieval Scandinavia: An Encyclopedia. Taylor & Francis. p. 312. ISBN 0-8240-4787-7
  26. ↑ Maddicott, J. R. (2 June 2009). "6th–10th century AD – page 14 | Past & Present". Findarticles.com. Archived from the original on 1 October 2009. Retrieved 10 February 2010.
  27. ↑ Davis, Robert C. (2003). Christian Slaves, Muslim Masters: White Slavery in the Mediterranean, the Barbary Coast, and Italy, 1500–1800. Palgrave Macmillan. pp. 7–. ISBN 978-0-333-71966-4.
  28. ↑ One slaving expedition is inaccurately termed the Turkish Abductions in Icelandic historiography. This was an expedition conducted by a Dutch convert Murat Reis, and the captives were taken to the Barbary Coast to sell.
  29. ↑ "Iceland: Milestones in Icelandic History". Iceland.vefur.is. Retrieved 10 February 2010.
  30. ↑ Crosby Alfred W. (2004) Ecological imperialism: the biological expansion of Europe, 900–1900. Cambridge University Press. p. 52. ISBN 0-521-54618-4
  31. ↑ "When a killer cloud hit Britain". BBC News. January 2007.
  32. ↑ "How volcanoes can change the world". Retrieved 27 October 2014.
  33. ↑ "For Iceland, an exodus of workers". The New York Times. 5 డిసెంబరు 2008. Archived from the original on 11 డిసెంబరు 2008. Retrieved 7 జనవరి 2018.
  34. ↑ Video: Allies Study Post-War Security Etc. (1944). Universal Newsreel. 1944. Retrieved 21 February 2012.
  35. ↑ "Vísindavefurinn: Hversu há var Marshallaðstoðin sem Ísland fékk eftir seinni heimsstyrjöld?". Vísindavefurinn. 13 May 2003. Retrieved 27 October 2014.
  36. ↑ Müller, Margrit; Myllyntaus, Timo (2007). Pathbreakers: Small European Countries Responding to Globalisation and Deglobalisation. Peter Lang. pp. 385–. ISBN 978-3-03911-214-2.
  37. ↑ Wilcox and Latif, p. 29
  38. ↑ Robert Jackson (15 November 2008). "The Big Chill". Financial Times.
  39. ↑ "Home – Hagstofa". Hagstofa.
  40. ↑ 40.0 40.1 Lewis, Michael (April 2009). "Wall Street on the Tundra". Vanity Fair.
  41. ↑ "Iceland lost almost 5000 people in 2009" (PDF). Journal of Nordregio. 10 (1): 18. April 2010. Archived from the original (PDF) on 2012-03-15. Retrieved 2018-01-07.
  42. ↑ "Viðskiptablaðið – Hagvöxtur 2012 mun minni en spár gerðu ráð fyrir". Vb.is. 8 March 2013. Archived from the original on 28 డిసెంబరు 2014. Retrieved 7 జనవరి 2018.
  43. ↑ "Iceland vote: Centre-right opposition wins election". BBC. 28 April 2013
  44. ↑ "Iceland's Prime Minister Steps Down Amid Panama Papers Scandal". New York Times. April 2016.
  45. ↑ "Iceland elections leave ruling centre-right party in driving seat". The Guardian. October 2016.
  46. ↑ Simmonds, Jane (1999). Iceland. Langenscheidt. p. 100. ISBN 0-88729-176-7.
  47. ↑ James S. Aber (2015). "Late Holocene climate". Emporia State University, Kansas. Archived from the original on 13 జూన్ 2011. Retrieved 10 February 2010.
  48. ↑ Highwood, E. J.; Stevenson, D. S. (2003). "Atmospheric impact of the 1783–1784 Laki Eruption: Part II Climatic effect of sulphate aerosol" (PDF). Atmospheric Chemistry and Physics Discussions. Retrieved 10 February 2010.
  49. ↑ Rare eruption of Iceland's most famous hot spring. Iceland monitor
  50. ↑ Carmichael, I.S.E. (1964). "The Petrology of Thingmuli, a Tertiary Volcano in Eastern Iceland" (PDF). J. Petrology. 5 (3): 435–460. Bibcode:1964JPet....5..435C. doi:10.1093/petrology/5.3.435.
  51. ↑ 51.0 51.1 51.2 51.3 51.4 ఉల్లేఖన లోపం: చెల్లని <ref> ట్యాగు; CIA Govt అనే పేరుగల ref లలో పాఠ్యమేమీ ఇవ్వలేదు
  52. ↑ "Surtsey volcano". Iceland.vefur.is. Archived from the original on 8 డిసెంబరు 2009. Retrieved 10 February 2010.
  53. ↑ "Volcano erupts near Eyjafjallajökull in south Iceland". BBC News Online. 21 March 2010. Retrieved 22 March 2010.
  54. ↑ "Icelandic volcano glacier melt forces hundreds to flee". BBC News Online. 14 April 2010. Retrieved 7 November 2010.
  55. ↑ "Icelandic volcanic ash alert grounds UK flights". BBC News Online. 15 April 2010. Retrieved 15 April 2010.
  56. ↑ "Steve Connor: Larger ash particles will mean less chaos". The Independent. London. 24 May 2011. Archived from the original on 29 మే 2011. Retrieved 30 May 2011.
  57. ↑ "Energy Data". Askja Energy – The Independent Icelandic Energy Portal.
  58. ↑ "World's largest Electricity Producer per Capita". Icelandic Energy Portal. Askja Energy. 4 June 2012. Retrieved 4 August 2013.
  59. ↑ "Global Green Economy Index" (PDF). Dual Citizen LLC. Archived from the original (PDF) on 3 అక్టోబరు 2016. Retrieved 19 September 2016.
  60. ↑ "Trade and Economy, Embassy of Iceland, Undated. Retrieved 24 March 2010". Iceland.org. Archived from the original on 15 అక్టోబరు 2009. Retrieved 15 మార్చి 2018.
  61. ↑ News – Iceland second in the world's quality of life index Archived 21 డిసెంబరు 2009 at the Wayback Machine. Invest.is. 5 September 2007. Retrieved 28 April 2012.
  62. ↑ 62.0 62.1 OECD. "Income distribution – Inequality". Retrieved 27 October 2014.
  63. ↑ "Inequality-adjusted Human Development Index (IHDI)". Hdr.undp.org. Archived from the original on 2011-08-06. Retrieved 2018-03-15.
  64. ↑ "Eurostat – Tables, Graphs and Maps Interface (TGM) table". Retrieved 27 October 2014.
  65. ↑ "Unemployment Drops Below 5 Percent". Iceland Review. 15 July 2012. Archived from the original on 17 జూలై 2012. Retrieved 15 మార్చి 2018.
  66. ↑ Icelandic EU-membership heavily debated Archived 2017-10-14 at the Wayback Machine. dmjx.dk
  67. ↑ "Aðildarviðræður Íslands við ESB" (PDF). Archived from the original (PDF) on 2018-04-13.
  68. ↑ "Gallup Icelandic Euro vote poll" (PDF).
  69. ↑ 67% myndu hafna ESB-aðild. mbl.is (28 February 2012). Retrieved 28 April 2012.
  70. ↑ GDP – composition by sector Archived 2016-08-19 at the Wayback Machine. CIA.gov
  71. ↑ 71.0 71.1 71.2 71.3 71.4 ఉల్లేఖన లోపం: చెల్లని <ref> ట్యాగు; Iceland – OECD Better Life Index అనే పేరుగల ref లలో పాఠ్యమేమీ ఇవ్వలేదు
  72. ↑ Lane, Edwin (27 October 2017). "Are too many tourists visiting Iceland?" – via www.bbc.co.uk.
  73. ↑ "Milestones of OMX and its Legal Entities". nasdaqomx.com. Archived from the original on 16 నవంబరు 2008. Retrieved 15 మార్చి 2018.
  74. ↑ "Index of Economic Freedom 2012. Retrieved 19-6-2012". Heritage.org. 12 January 2012. Archived from the original on 16 సెప్టెంబరు 2017. Retrieved 12 October 2012.
  75. ↑ Iceland economy profile. World Economic Forum (2016)
  76. ↑ Global Innovation Index 2011 Archived 13 ఏప్రిల్ 2012 at the Wayback Machine
  77. ↑ 77.0 77.1 77.2 "Index of Economic Freedom 2008 – Iceland". Web.archive.org. 14 ఫిబ్రవరి 2008. Archived from the original on 14 February 2008. Retrieved 7 November 2010.
  78. ↑ "Economic survey of Iceland 2008". Oecd.org. Archived from the original on 1 అక్టోబరు 2009. Retrieved 15 మార్చి 2018.
  79. ↑ Lynch, David J. (1 April 2008). "Bank default worries slam Iceland's currency". USAToday. Com. Retrieved 10 February 2010.
  80. ↑ "Economic Survey of Iceland 2011". Oecd.org. Archived from the original on 17 ఏప్రిల్ 2012. Retrieved 15 మార్చి 2018.
  81. ↑ Economic Survey of Iceland 2011. Oecd.org. Retrieved 28 April 2012. Archived 17 ఏప్రిల్ 2012 at the Wayback Machine
  82. ↑ "Country Comparison :: Public debt. The World Factbook". Archived from the original on 19 నవంబరు 2012. Retrieved 27 October 2014.
  83. ↑ "Waking up to reality in Iceland". BBC News. 26 January 2009. Retrieved 27 January 2009.
  84. ↑ "Robert Peston". BBC. 4 October 2008. Retrieved 8 July 2009.
  85. ↑ "Gud velsigne Island!( Finanskrisen, Makro og politkk, Utenriks )". E24.no. 6 October 2008. Archived from the original on 2 జూలై 2012. Retrieved 15 మార్చి 2018.
  86. ↑ "Nordic countries provide Iceland with new loan". Nordic Council. 20 November 2008. Archived from the original on 3 డిసెంబరు 2013. Retrieved 25 November 2013.
  87. ↑ Gilmore, Gráinne (27 February 2009). "Iceland's central bank chief David Oddsson is forced out". The Times. London. Archived from the original on 9 ఆగస్టు 2011. Retrieved 22 April 2010.
  88. ↑ "Islandsk innvandringsboom til Norge" (in Norwegian). NRK. 30 June 2010. Retrieved 27 July 2010.{{cite web}}: CS1 maint: unrecognized language (link)
  89. ↑ "Althingi – Report of the Special Investigation Commission (SIC)". Sic.althingi.is. 12 April 2010. Retrieved 7 November 2010.
  90. ↑ Gylfason, Thorvaldur (30 April 2010). "Iceland's special investigation: The plot thickens". VoxEU.org. Archived from the original on 13 జూన్ 2010. Retrieved 7 November 2010.
  91. ↑ "Half of Iceland's Icesave Debt Repaid". Iceland Review. 19 June 2012. Archived from the original on 22 జూన్ 2012. Retrieved 15 మార్చి 2018.
  92. ↑ Omar R. Valdimarsson (27 January 2014). Let Banks Fail Is Iceland Mantra as 2% Joblessness in Sight. Bloomberg. Retrieved 29 January 2014.
  93. ↑ "Inhabitants per passenger car, in 2008". Statistics Iceland. 2008. Retrieved 10 February 2010.
  94. ↑ "Driving in Iceland: Iceland Driving Tips for Visitors – How to Drive in Iceland – Driving Tips for Iceland Travelers – Driving Cars in Scandinavia". Goscandinavia.about.com. 4 December 2007. Archived from the original on 23 మే 2009. Retrieved 8 July 2009.
  95. ↑ "Vegalengdir". Archived from the original on 8 జనవరి 2016. Retrieved 19 January 2017.
  96. ↑ "Keflavíkurflugvöllur, Komur og brottfarir, Flugáætlun, Ferðaveður, Bílastæði við Keflavíkurflugvöll - Kefairport.is". www.kefairport.is. Archived from the original on 2018-03-26. Retrieved 2018-03-15.
  97. ↑ "tripsta". Archived from the original on 2019-09-21. Retrieved 2020-04-29.
  98. ↑ "ఆర్కైవ్ నకలు". Archived from the original on 2017-08-15. Retrieved 2018-03-15.
  99. ↑ "Airport Shuttle from Keflavik Airport, Iceland - Keflavik International Airport - Kefairport.com". www.kefairport.is. Archived from the original on 2017-09-14. Retrieved 2018-03-15.
  100. ↑ "Reykjavik International Airport". www.isavia.is. Archived from the original on 2017-08-14. Retrieved 2018-03-15.
  101. ↑ "Destinations". www.isavia.is. Archived from the original on 2017-08-14. Retrieved 2018-03-15.
  102. ↑ "Akureyri International Airport". www.isavia.is. Archived from the original on 2017-08-14. Retrieved 2018-03-15.
  103. ↑ "Egilsstadir International Airport". www.isavia.is. Archived from the original on 2017-08-14. Retrieved 2018-03-15.
  104. ↑ is:Listi yfir ferjur í strandsiglingum á Íslandi
  105. ↑ 105.0 105.1 "Renewable energy in Iceland". Nordic Energy Solutions. Archived from the original on 28 డిసెంబరు 2010. Retrieved 12 February 2010.
  106. ↑ "The Energy Sector". Askja Energy – The Independent Icelandic Energy Portal.
  107. ↑ "Gross energy consumption by source 1987–2005". statice.is. Archived from the original on 25 నవంబరు 2007. Retrieved 15 మార్చి 2018.
  108. ↑ "Statistics Iceland – Statistics " Manufacturing and energy " Energy". statice.is. Retrieved 10 February 2010.
  109. ↑ "Hellisheiði Geothermal Plant". Orkuveita Reykjavíkur. Archived from the original on 21 జనవరి 2010. Retrieved 15 మార్చి 2018.
  110. ↑ "Nesjavellir Geothermal Plant". Orkuveita Reykjavíkur. Archived from the original on 26 జనవరి 2010. Retrieved 15 మార్చి 2018.
  111. ↑ "Kárahnjúkar HEP – WEC Executive Assembly 2009" (PDF). worldenergy.org. Archived from the original (PDF) on 11 మే 2011. Retrieved 15 మార్చి 2018.
  112. ↑ "World's largest Electricity Producer per Capita". Askja Energy – The Independent Icelandic Energy Portal. 4 June 2012. Retrieved 4 October 2013.
  113. ↑ "CO2 Emissions from Fuel Combustion Highlights (2011 Edition)" (PDF). International Energy Agency. Archived from the original (PDF) on 2012-02-02. Retrieved 2018-03-15.
  114. ↑ Phaedra Friend (22 January 2009). "Iceland Opens First-Ever Offshore Licensing Round". Rigzone. Retrieved 10 February 2010.
  115. ↑ "Petroleum-Askja Energy – The Independent Icelandic Energy Portal". Askja Energy – The Independent Icelandic Energy Portal. Retrieved 27 October 2014.
  116. ↑ "Highest score by the Environmental Sustainability Index (country)". Guinness World Records. Retrieved 2016-11-01.
  117. ↑ "The United Kingdom and Icelandic Electricity". askjaenergy.com. 18 June 2012.
  118. ↑ "HVDC Subsea Link". Askja Energy – The Independent Icelandic Energy Portal.
  119. ↑ Gaining from the European Green Drivers|Askja Energy – The Independent Icelandic Energy Portal. Askja Energy (21 January 2013). Retrieved 5 January 2014.
  120. ↑ "ReadArticle / Mayor Does Not Feel School Should Be Mandatory" (in ఐస్లాండిక్). Grapevine.is. 25 ఆగస్టు 2011. Archived from the original on 1 మే 2013. Retrieved 15 మార్చి 2018.
  121. ↑ Fox, Jonathan (2008). A World Survey of Religion and the State (Cambridge Studies in Social Theory, Religion and Politics). Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-70758-9. All public schools have mandatory education in Christianity. Formally, only the Minister of Education has the power to exempt students from this but individual schools usually grant informal exemptions.
  122. ↑ "What Students Know and Can Do: Student Performance in Reading, Mathematics and Science 2010" (PDF). OECD.org. Retrieved 24 April 2012.
  123. ↑ "Research and innovation in Iceland, country profile" (PDF). European Commission. Retrieved 24 March 2015.[dead link]
  124. ↑ "UNESCO science report, 2010: the current status of science around the world; 2010" (PDF).
  125. ↑ Helgason, Agnar; Sigureth Ardóttir, S; Nicholson, J; Sykes, B; Hill, EW; Bradley, DG; Bosnes, V; Gulcher, JR; Ward, R; et al. (2000). "Estimating Scandinavian and Gaelic Ancestry in the Male Settlers of Iceland". American Journal of Human Genetics. 67 (3): 697–717. doi:10.1086/303046. PMC 1287529. PMID 10931763.
  126. ↑ Lancaster, H. O (1990). Expectations of Life: A Study in the Demography, Statistics, and History of World Mortality. New York: Springer-Verlag. p. 399. ISBN 0-387-97105-X.
  127. ↑ "The eruption that changed Iceland forever". BBC News. 16 April 2010.
  128. ↑ "Home – Hagstofa". Hagstofa.
  129. ↑ "Gender equality". Centre for Gender Equality Iceland. January 2012.
  130. ↑ "Population projection by main indicators 2013–2061". Reykjavík, Iceland: Statistics Iceland.
  131. ↑ "Iceland: Migration Appears Here Too – IPS". Ipsnews.net. Archived from the original on 11 మే 2011. Retrieved 6 మే 2018.
  132. ↑ "Europe | Iceland faces immigrant exodus". BBC News. 21 October 2008. Retrieved 10 February 2010.
  133. ↑ Tomasson, Richard F. (1977). "A Millennium of Misery: The Demography of the Icelanders". Population Studies. 31 (3). Population Investigation Committee: 405–406. doi:10.2307/2173366. JSTOR 2173366. PMID 11630504.
  134. ↑ "The Fate of Greenland's Vikings". Archaeology.org. 28 February 2000. Archived from the original on 4 నవంబరు 2012. Retrieved 10 February 2010.
  135. ↑ "Iceland: The Vikings". Nordic Adventure Travel. Archived from the original on 17 ఆగస్టు 2014. Retrieved 27 July 2014.
  136. ↑ "Ethnocultural Portrait of Canada Highlight Tables, 2006 Census". Archived from the original on 11 డిసెంబరు 2020. Retrieved 27 July 2014.
  137. ↑ "Select a Race, Ethnic, or Ancestry Group". U.S. Census Bureau. Archived from the original on 3 జనవరి 2011. Retrieved 6 మే 2018.
  138. ↑ "Icelandic Language". Iceland Trade Directory. icelandexport.is. Archived from the original on 13 అక్టోబరు 2006. Retrieved 22 ఏప్రిల్ 2010.
  139. ↑ "Heimur – Útgáfufyrirtækið". Heimur.is. Archived from the original on 11 మే 2011. Retrieved 6 మే 2018.
  140. ↑ Surnames – Nordic Names Wiki – Name Origin, Meaning and Statistics. Nordicnames.de (16 September 2013). Retrieved 5 January 2014.
  141. ↑ The Icelandic Phonebook Surprise|Travel Wonders of the World Archived 2018-09-04 at the Wayback Machine. Travel-wonders.com (28 September 2009). Retrieved 5 January 2014.
  142. ↑ Information about the Icelandic Health Care System. Ministry of Health, Iceland
  143. ↑ 143.0 143.1 Gunnlaugsson, Gunnar H.; Oddsdottir, M; Magnusson, J (2006). "Surgery in Iceland". Arch Surg. 141 (2): 199–203. doi:10.1001/archsurg.141.2.199. PMID 16490899.
  144. ↑ Retrieved 27-4-2012 Archived 2012-05-04 at the Wayback Machine. Nationmaster.com. Retrieved 28 April 2012.
  145. ↑ OECD Health Data 2011. Oecd.org (30 June 2011). Retrieved 28 April 2012. Archived 13 ఏప్రిల్ 2012 at the Wayback Machine
  146. ↑ World Health Organization: Health Report 2010
  147. ↑ 147.0 147.1 147.2 OECD Health Data 2011. oecd.org
  148. ↑ World Population Prospects, the 2010 Revision Archived 2013-06-03 at the Wayback Machine. Esa.un.org (28 June 2011). Retrieved 28 April 2012.
  149. ↑ Gee, Alison (29 September 2016). "A world without Down's syndrome?". Retrieved 19 January 2017 – via www.bbc.com.
  150. ↑ World Population Prospects The 2006 Revision. United Nation (2007)
  151. ↑ Wilcox and Latif, p. 19
  152. ↑ Environment Indicators. Oecdbetterlifeindex.org. Retrieved 28 April 2012.
  153. ↑ "Populations by religious and life stance organizations 1998–2016". Reykjavík, Iceland: Statistics Iceland. Archived from the original on 2019-09-13. Retrieved 2018-05-06.
  154. ↑ "Constitution of Iceland". Government of Iceland. Retrieved 14 October 2014.
  155. ↑ "University of Michigan News Service". Umich.edu. 10 December 1997. Archived from the original on 24 ఫిబ్రవరి 2008. Retrieved 26 January 2010.
  156. ↑ "Religion < People and Society < Iceland.is – Gateway to Iceland". Iceland.is. Archived from the original on 1 March 2010. Retrieved 26 January 2010.
  157. ↑ Froese, Paul (2001). "Hungary for Religion: A Supply-Side Interpretation of the Hungarian Religious Revival". Journal for the Scientific Study of Religion. 40 (2): 251–268. doi:10.1111/0021-8294.00054.
  158. ↑ "Global index of religion and atheism" (PDF). Archived from the original (PDF) on 21 అక్టోబరు 2013. Retrieved 6 మే 2018.
  159. ↑ "Hvert norðulandamálanna fimm líkist mest frumnorrænu?". Vísindavefurinn (in ఐస్లాండిక్). 8 September 2009. Retrieved 12 September 2017.
  160. ↑ Social values, Science and Technology analysis (PDF). European Commission Eurobarometer. జూన్ 2005. p. 35. Archived from the original (PDF) on 24 మే 2006.
  161. ↑ Wilcox and Latif, pp. 65, 70.
  162. ↑ "Iceland among the happiest nations". Icenews.is. 5 January 2012. Archived from the original on 27 జూన్ 2012. Retrieved 25 అక్టోబరు 2018.
  163. ↑ 163.0 163.1 "Iceland parliament votes for gay marriage". Icenews.is. Archived from the original on 28 అక్టోబరు 2012. Retrieved 9 July 2010.
  164. ↑ 164.0 164.1 Wilcox and Latif, pp. 60–61.
  165. ↑ Best and Worst Countries for Women, from Iceland to the U.S. to Pakistan and Afghanistan Archived 2011-09-19 at the Wayback Machine. The Daily Beast (18 September 2011). Retrieved 28 April 2012.
  166. ↑ Augusto Lopez-Claros, Saadia Zahidi Women's Empowerment: Measuring the Global Gender Gap Archived 19 ఏప్రిల్ 2012 at the Wayback Machine. World Economic Forum (2005)
  167. ↑ BBC News – Iceland 'best country for gender equality'. BBC.co.uk (12 October 2010). Retrieved 28 April 2012.
  168. ↑ 168.0 168.1 168.2 "Literary Iceland Revels In Its Annual 'Christmas Book Flood'". NPR.org (in ఇంగ్లీష్). Retrieved 2017-11-16.
  169. ↑ "Cultural Achievements". State.gov. 15 June 2012. Retrieved 12 October 2012.
  170. ↑ Wilcox and Latif, p. 61.
  171. ↑ "Kling & Bang Gallery, This.is". Retrieved 27 October 2014.
  172. ↑ Cronshaw, Andrew. (1999) "Iceland". In World Music: The Rough Guide. London: Rough Guides Ltd. pp. 168–69.
  173. ↑ Michael Cooper, "Philharmonic Chooses Anna Thorvaldsdottir for Emerging Composer Program," New York Times, 5 June 2015, URL=http://artsbeat.blogs.nytimes.com/2015/06/05/philharmonic-chooses-anna-thorvaldsdottir-for-emerging-composer-porgram/
  174. ↑ "The Icelandic National Anthem". musik og saga. Retrieved 11 November 2005.
  175. ↑ "Vísindavefurinn: Hver er mest sótta heimasíðan á veraldarvefnum?" (in ఐస్లాండిక్). Visindavefur.hi.is. Archived from the original on 25 మే 2013. Retrieved 10 February 2010.
  176. ↑ Dyball, Richard (14 July 2007). "Yes, I'm the real Sportacus". The Times. London. Archived from the original on 15 జూన్ 2011. Retrieved 19 April 2010.
  177. ↑ "Trapped, unlikeliest TV hit of the year, draws to a close". the Guardian. 11 March 2016. Retrieved 14 March 2016.
  178. ↑ "Children of Nature". rottentomatoes.com. Retrieved 2014-02-16.
  179. ↑ "The 64th Academy Awards (1992) Nominees and Winners". oscars.org. Retrieved 15 September 2015.
  180. ↑ "Björk Biography". bio. 2 April 2014.
  181. ↑ Jagernauth, Keith (28 August 2013). "Exclusive: Matt Damon Joins Christopher Nolan's 'Interstellar,' Lines Up Directorial Debut 'The Foreigner'". The Playlist. Indiewire Network. Archived from the original on 14 నవంబరు 2013. Retrieved 18 November 2013.
  182. ↑ "Iceland passes law on press freedom and protection". Icenews.is. 17 June 2010.
  183. ↑ GLOBAL PRESS FREEDOM RANKINGS. Freedom of the Press (2011)
  184. ↑ Percentage of Individuals using the Internet. itu.int (2010)
  185. ↑ "The Networked Readiness Index 2009–2010" (PDF). Members.weforum.org. Archived from the original (PDF) on 28 July 2011. Retrieved 19 November 2012.
  186. ↑ Measuring the Information Society (PDF). International Telecommunication Union. 2011. p. 12. ISBN 9261138012.
  187. ↑ "Iceland wants to ban Internet porn". CNN. Retrieved 16 February 2013.
  188. ↑ "Vísir – Ekkert frumvarp um klám fram komið!". VÍSIR. Retrieved 29 September 2013.
  189. ↑ "Vísir – Að trúa á netið". VÍSIR. Retrieved 29 September 2013.
  190. ↑ Thorkelsdottir, Nina. "The ultimate guide to Icelandic delicacies, part one". Travelade. Nina Thorkelsdottir. Retrieved 18 April 2017.
  191. ↑ Jones, Lora (2018-04-13). "Coffee: Who grows, drinks and pays the most?". BBC News (in బ్రిటిష్ ఇంగ్లీష్). Retrieved 2018-05-13.
  192. ↑ Wilcox and Latif, p. 126
  193. ↑ 193.0 193.1 Wilcox and Latif, p. 110
  194. ↑ Wilcox and Latif, p. 109
  195. ↑ Amy Lawrence (29 December 2016), "A 2016 football moment to remember: Iceland light up Euro 2016", The Guardian, retrieved 3 August 2017
  196. ↑ "Tee Off In The Midnight Sun ofReykjavik". 25 June 2013. Archived from the original on 14 జూన్ 2016. Retrieved 4 May 2016.
  197. ↑ Daley, Paul (2008). Golf Architecture: A Worldwide Perspective, Volume 4. Pelican Publishing. p. 92. ISBN 9781589806160.
  198. ↑ 198.0 198.1 Wilcox and Latif, p. 111
  199. ↑ "Freezing Temps and Rotting Hands: Speaking With the Men of the Record-Breaking Polar Row Expedition". Men's Journal. Retrieved 2017-10-04.
  200. ↑ washingtontimes.com, The Washington Times. "'Polar Row' exploration team smashes world records in icy north". The Washington Times (in అమెరికన్ ఇంగ్లీష్). Retrieved 2017-10-04.
  201. ↑ Boyd, Marc (2016-07-12). "Team Uniting Nations On Pace To Shatter A World Record In Rowing". Huffington Post (in అమెరికన్ ఇంగ్లీష్). Retrieved 2017-10-04.
  202. ↑ "Guinness World Records by Fiann Paul". Guinness World Records (in బ్రిటిష్ ఇంగ్లీష్). Archived from the original on 2018-09-15. Retrieved 2018-06-02.
  203. ↑ "Skotfélag Reykjavíkur". Archived from the original on 13 అక్టోబరు 2007. Retrieved 25 అక్టోబరు 2018.
  204. ↑ Wilcox and Latif, p. 112

బయటి లింకులు

[మార్చు]


"https://te.wikipedia.org/w/index.php?title=ఐస్‌లాండ్&oldid=4334296" నుండి వెలికితీశారు