లుటీషియం

Lutetium,  ₇₁Lu

సాధారణ ధర్మములు
ఉచ్ఛారణ	/ljuːˈtiːʃiəm/ ​(lew-TEE-shee-əm)
కనిపించే తీరు	silvery white
ప్రామాణిక అణు భారం (Ar, standard)	174.9668(1)
ఆవర్తన పట్టికలో Lutetium
Y ↑ Lu ↓ Lr ytterbium ← lutetium → hafnium
పరమాణు సంఖ్య (Z)	71
గ్రూపు	group n/a
పీరియడ్	పీరియడ్ 6
బ్లాకు	d-బ్లాకు
ఎలక్ట్రాన్ విన్యాసం	[Xe] 6s2 4f14 5d1
ప్రతీ కక్ష్యలో ఎలక్ట్రానులు	2, 8, 18, 32, 9, 2
భౌతిక ధర్మములు
STP వద్ద స్థితి	solid
ద్రవీభవన స్థానం	1925 K ​(1652 °C, ​3006 °F)
మరుగు స్థానం	3675 K ​(3402 °C, ​6156 °F)
సాంద్రత (గ.ఉ వద్ద)	9.841 g/cm3
(ద్ర.స్థా వద్ద) ద్రవస్థితిలో ఉన్నప్పుడు	9.3 g/cm3
ద్రవీభవన ఉష్ణం (హీట్ ఆఫ్ ఫ్యూజన్)	ca. 22 kJ/mol
భాష్పీభవన ఉష్ణం (హీట్ ఆఫ్ వేపొరైజేషన్)	414 kJ/mol
మోలార్ హీట్ కెపాసిటీ	26.86 J/(mol·K)
భాష్ప పీడనం P (Pa) 1 10 100 1 k 10 k 100 k at T (K) 1906 2103 2346 (2653) (3072) (3663)
పరమాణు ధర్మములు
ఆక్సీకరణ స్థితులు	3, 2, 1 ​(a weakly basic oxide)
ఋణవిద్యుదాత్మకత	Pauling scale: 1.27
అయనీకరణ శక్తులు	1st: 523.5 kJ/mol 2nd: 1340 kJ/mol 3rd: 2022.3 kJ/mol
పరమాణు వ్యాసార్థం	empirical: 174 pm
సమయోజనీయ వ్యాసార్థం	187±8 pm
వర్ణపట రేఖలు
ఇతరములు
స్ఫటిక నిర్మాణం	​హెక్సాగోనల్ క్లోజ్-పాక్‌డ్ (hcp)
ఉష్ణ వ్యాకోచం	poly: 9.9 µm/(m·K) (at r.t.)
ఉష్ణ వాహకత	16.4 W/(m·K)
విద్యుత్ విశిష్ట నిరోధం	poly: 582 nΩ·m (at r.t.)
అయస్కాంత క్రమం	paramagnetic
యంగ్ గుణకం	68.6 GPa
షేర్ గుణకం	27.2 GPa
బల్క్ గుణకం	47.6 GPa
పాయిసన్ నిష్పత్తి	0.261
వికర్స్ కఠినత్వం	1160 MPa
బ్రినెల్ కఠినత్వం	893 MPa
CAS సంఖ్య	7439-94-3
చరిత్ర
నామీకరణ చేసినవారు	after Lutetia, Latin for: Paris, in the Roman era
ఆవిష్కరణ	Georges Urbain and Carl Auer von Welsbach (1906)
మొదటి సారి వేరుపరచుట	Carl Auer von Welsbach (1906)
lutetium ముఖ్య ఐసోటోపులు
ఐసో­టోప్ లభ్యత అర్థ­జీవిత­కాలం (t1/2) విఘ­టనం లబ్దం 173Lu syn 1.37 y ε 0.671 173Yb 174Lu syn 3.31 y ε 1.374 174Yb 175Lu 97.41% – (α) 1.6197 171Tm 176Lu 2.59% 3.78×1010 y β− 1.193 176Hf
Decay modes in parentheses are predicted, but have not yet been observed

• లుటీషియం ఉనికిని మూడు దేశాలలో ఉన్న ముగ్గురు శాస్త్రవేత్తలు కనుక్కున్నారు కానీ, దీనికి పేరు పెట్టే అవకాశం ఫ్రెంచి వ్యక్తికి లభించింది. అందుకని ప్రాంసు ముఖ్యపట్టణం అయిన పేరిస్ పేరు దీనికి పెట్టేరు. పేరిస్ ని లేటిన్ భాషలో లుటీషియా అంటారు.
• లుటీషియం ఎంతో ఖదరీదైన విరళ మృత్తిక లోహం.
• లుటీషియం లేంథనైడ్ శ్రేణిలో చిట్టచివరి మూలకం. కనుక ఆ శ్రేణిలోని అణువులు ( ) న్నిటిలోనూ దీని వ్యాసం కనిష్ఠం.
• లుటీషియం ఇతర విరళ మృత్తిక లోహాలతో కలసి దొరుకుతుంది. పైగా దీనిని ఇతర లోహాలనుండి విడదీయడం కష్టం. కనుక ఇది చాలా ఖరీదైన లోహం. దీని బజారు ధర బంగారం ధరకి నాలుగింతలు ఉంటుంది.