ఢిల్లీ జిల్లాల జాబితా
భారతదేశ కేంద్ర భూభాగమైన ఢిల్లీ రాష్ట్రంలో పదకొండు పరిపాలనా జిల్లాలు ఉన్నాయి.ఈ జిల్లాల్లో ప్రతిదానికి డిప్యూటీ కమిషనర్ (డిసి) హోదాలో ఉన్న ఐఎఎస్ అధికారి నేతృత్వం వహిస్తాడు.ఈ ఉప కమిషనర్లు జిల్లాలకు చెందిన పరిపాలన నివేదికలు, డివిజనల్ కమిషనర్ (రెవెన్యూ ప్రిన్సిపల్ సెక్రటరీ)కు మరింత నివేదికలు ఢిల్లీ ముఖ్యమంత్రి కార్యదర్శికి అందిస్తారు. అన్ని జిల్లాలను మూడు సబ్ డివిజన్లుగా విభజించారు. వీటికి సబ్ డివిజనల్ మేజిస్ట్రేట్ (ఎస్‌డిఎం) నేతృత్వం వహిస్తాడు. [1]
ఢిల్లీ జిల్లా పరిపాలన అనేది ఢిల్లీ ప్రభుత్వ, భారత ప్రభుత్వ విధానాల కోసం అమలు చేసే విభాగం, ప్రభుత్వంలోని అనేక ఇతర ఉద్యోగులపై పర్యవేక్షణను నిర్వహిస్తుంది. న్యూ ఢిల్లీ భారతదేశ రాజధానిగా పనిచేస్తుంది. ప్రభుత్వ (శాఖపతి భవన్), శాసనసభ (సంసాద్ భవన్), న్యాయవ్యవస్థ (సుప్రీంకోర్టు) మూడు శాఖలకు స్థానం. అదేవిధంగా ఢిల్లీని 15 పోలీసు జిల్లాలుగా విభజించారు, ఒక్కొక్కటి డిసిపి ర్యాంకుకు చెందిన ఐపిఎస్ అధికారి లేదా డిప్యూటీ కమిషనర్ ఆఫ్ పోలీస్ వాటి నిర్వహణను పర్యవేక్షిస్తారు. [2]
అంతకుముందు
[మార్చు]
ఢిల్లీలో ప్రస్తుత పరిపాలనా వ్యవస్థను బ్రిటిష్ ఇండియా (1858-1947) నాటికే గుర్తించవచ్చు.భారతదేశ రాజధానిని కలకత్తా నుండి 1911 నాటి ఢిల్లీ దర్బార్ సందర్భంగా, పూర్వ బెంగాల్ ప్రెసిడెన్సీలో న్యూ ఢిల్లీకి మార్చారు. తర్వాత ఢిల్లీ హోదాను 1956 నవంబరులో కేంద్రపాలిత ప్రాంతంగా మార్చారు.69 వ రాజ్యాంగ (సవరణ) చట్టం 1991 అమలులోకి వచ్చిన తర్వాత, ఢిల్లీ అధికారికంగా ఢిల్లీ జాతీయ రాజధాని భూభాగం లేదా ఎన్.సి.టి ఆఫ్ ఢిల్లీగా పేరు మారింది.
1970 లలో, ఢిల్లీకి కేవలం నాలుగు పరిపాలనా జిల్లాలు మాత్రమే ఉన్నాయి. అంటే ఉత్తర, దక్షిణ, మధ్య, న్యూ ఢిల్లీ అనే పేర్లతో ఉన్నాయి [3] జనవరి 1997 జనవరి 2012 సెప్టెంబరు మధ్య, తొమ్మిది పరిపాలనా జిల్లాలుగా, 27 ఉప విభాగాలుగా ఏర్పడ్డాయి. 2012 సెప్టెంబరులో, రెండు కొత్త పరిపాలనా జిల్లాలు. ఆగ్నేయ ఢిల్లీ, షాహదారాలు ఢిల్లీ నగర పటంలో కొత్తగా చేరాయి [4]
1978 లో, ఢిల్లీ పోలీసు చట్టం ప్రకటించారు. దీని ద్వారా ఢిల్లీ పోలీస్ కమిషనరేట్ వ్యవస్థపరిధి కిందకు వచ్చింది. అప్పటి నుండి డిప్యూటీ కమిషనర్‌తో లా అండ్ ఆర్డర్ నిర్వహణకు సంబంధించి దాదాపు అన్ని అధికారాలు ఢిల్లీ పోలీసు కమిషనర్ (క్రిమినల్ ప్రొసీజర్ కోడ్ లేదా సిఆర్‌పిసి ప్రకారం) కు ఇవ్వబడ్డాయి.
పూర్వపు మునిసిపల్ కార్పొరేషన్ ఆఫ్ ఢిల్లీ (ఎం.సి.డి) 1958 ఏప్రిల్ లో ఉనికిలోకి వచ్చింది.తరువాత మునిసిపల్ పనులలో డిప్యూటీ కమిషనర్లకు పాత్ర లేదు. తరువాత 2012 జనవరిలో, ఢిల్లీ నగరపాలక సంస్థను (ఎం.సి.డి)ను ఉత్తర, దక్షిణ తూర్పు నగరపాలక సంస్థలు (ఎం.సి.డి)గా విభజించారు. ఈ మూడు నగరపాలక సంస్థలలో ప్రతిదాని మున్సిపల్ కమిషనర్ హోదాలో ఒక ఐ.ఎ.ఎస్.అధికారి నేతృత్వం వహిస్తాడు.
జిల్లాలు
[మార్చు]
| # | కోడ్ | జిల్లా | ముఖ్య పట్టణం | జనాభా
(2011) |
విస్తీర్ణం (కి.మీ.²) | జన సాంద్రత (/కి.మీ.²) |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | CD | మధ్య ఢిల్లీ | దర్యాగంజ్ | 5,82,320 | 25 | 27,730 |
| 2 | ED | తూర్పు ఢిల్లీ | ప్రీత్ విహార్ | 17,09,346 | 440 | 27,132 |
| 3 | ND | న్యూ ఢిల్లీ | కన్నాట్ ప్లేస్ | 1,42,004 | 22 | 4,057 |
| 4 | NO | ఉత్తర ఢిల్లీ | సదర్, ఢిల్లీ | 8,87,978 | 59 | 14,557 |
| 5 | NE | ఈశాన్య ఢిల్లీ | నంద్ నగరి | 22,41,624 | 52 | 36,155 |
| 6 | NW | వాయువ్య ఢిల్లీ | కంఝావాలా | 36,56,539 | 130 | 8,254 |
| 7 | – | షహదారా | నంద్ నగరి | – | 59.75 | – |
| 8 | SD | దక్షిణ ఢిల్లీ | సాకేత్ | 27,31,929 | 250 | 11,060 |
| 9 | SE | ఆగ్నేయ ఢిల్లీ | డిఫెన్స్ కాలనీ | – | – | – |
| 10 | SW | నైరుతి ఢిల్లీ | కపషేరా | 22,92,958 | 395 | 5,446 |
| 11 | WD | పశ్చిమ ఢిల్లీ | రాజౌరీ గార్డెన్ | 25,43,243 | 112 | 19,563 |
ఉప-విభాగాలు
[మార్చు]ఇవి 2012 సెప్టెంబరు నుండి అమలులోకి వచ్చాయి ఢిల్లీలోని మొత్తం పదకొండు జిల్లాలు ఢిల్లీ డివిజను పరిధిలోకి వస్తాయి.
| వ.సంఖ్య. | జిల్లా | ప్రధాన కార్యాలయం | ఉప విభాగాలు (తహసిల్స్ లేదా తాలూకాలు లేదా మండలాలు) | ||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 | న్యూ ఢిల్లీ [5] | జామ్‌నగర్ హౌస్ | చాణక్యపురి | ఢిల్లీ కంటోన్మెంట్ | వసంత విహార్ |
| 2 | సెంట్రల్ ఢిల్లీ [6] | దర్యాగంజ్ | సివిల్ లైన్స్ | కరోల్ బాగ్ | కొత్వాలి |
| 3 | తూర్పు ఢిల్లీ | శాస్త్రి నగర్ | గాంధీ నగర్ | మయూర్ విహార్ | ప్రీత్ విహార్ |
| 4 | ఉత్తర ఢిల్లీ [7] | అలీపూర్ | అలీపూర్ | మోడల్ టౌన్ | నరేలా |
| 5 | ఈశాన్య ఢిల్లీ | నంద్ నగ్రి | కరవాల్ నగర్ | సీలాంపూర్ | యమునా విహార్ |
| 6 | నార్త్ వెస్ట్ ఢిల్లీ | కంజవాలా | కంజవాలా | రోహిణి | సరస్వతి విహార్ |
| 7 | షహదారా | నంద్ నగ్రి | సీమాపురి | షహదారా | వివేక్ విహార్ |
| 8 | దక్షిణ ఢిల్లీ [8] | సాకేత్ | హౌజ్ ఖాస్ | మెహ్రౌలి | సాకేత్ |
| 9 | సౌత్ ఈస్ట్ ఢిల్లీ | డిఫెన్స్ కాలనీ | డిఫెన్స్ కాలనీ | కల్కాజీ | సరిత విహార్ |
| 10 | నైరుతి ఢిల్లీ | కపషేర | ద్వారక | కపషేర | నజాఫ్‌గఢ్ |
| 11 | పశ్చిమ ఢిల్లీ | శివాజీ ప్లేస్ | పటేల్ నగర్ | పంజాబీ బాగ్ | రాజౌరి గార్డెన్ |
పురపాలకసంఘాలు
[మార్చు]మునిసిపాలిటీలు (ఒక పురపాలక సంఘం, ఒక కంటోన్మెంట్ బోర్డు, 3 మునిసిపల్ నగరపాలక సంస్థలు) ఢిల్లీలో ఉన్నాయి. అవి క్రింది విధంగా ఉన్నాయి:
| వ.సంఖ్య | పురపాలక సంఘం | అధికార పరిధి |
|---|---|---|
| 1 | న్యూ ఢిల్లీ పురపాలక సంఘం (ఎన్‌డిఎంసి) | న్యూ ఢిల్లీ జిల్లా (ప్రధానంగా లుటియెన్స్ ఢిల్లీ) |
| 2 | ఢిల్లీ కంటోన్మెంట్ | నైరుతి ఢిల్లీ జిల్లాలో కొంత భాగం |
| 3 | ఉత్తర ఢిల్లీ నగరపాలక సంస్థ | 6 మండలాలు (సిటీ, సివిల్ లైన్స్, కరోల్ బాగ్, నరేలా, పహర్‌గంజ్, రోహిణి) |
| 4 | దక్షిణ ఢిల్లీ నగరపాలక సంస్థ | 4 మండలాలు (మధ్య, దక్షిణ, పశ్చిమ, నజాఫ్‌గఢ్) |
| 5 | తూర్పు ఢిల్లీ నగరపాలక సంస్థ కార్పొరేషన్ | 2 మండలాలు (ఉత్తర షాదారా, దక్షిణ షాదారా) |
ఇది కూడ చూడు
[మార్చు]మూలాలు
[మార్చు]- ↑ "Department of Revenue, Government of Delhi".
- ↑ "Delhi gets 15 new police stations, one new police district from January 1, 2019".
- ↑ "General Information, Government of Delhi".
- ↑ Two new districts added to Delhi in 2012
- ↑ "Official website of New Delhi district".
- ↑ "Official website of Central Delhi district".
- ↑ "Official website of North Delhi district".
- ↑ "Official website of South Delhi district".
వెలుపలి లంకెలు
[మార్చు]| రాష్టాల వారిగా జిల్లాల జాబితాలు |  | |
|---|---|---|
| కేంద్రపాలిత ప్రాంతాల జిల్లాల జాబితాలు | ||
| సంబధించిన విషయాలు | ||