మేళకర్త రాగాలు
(మేళకర్త రాగము నుండి దారిమార్పు చెందింది)
మేళకర్త రాగాలు లేదా సంపూర్ణ రాగాలు లేదా జనక రాగాలు మొత్తం 72 ఉన్నాయి. అనంతమైన జన్య రాగాలు ఈ మేళకర్త రాగాల నుండే జనించాయి. ఇవి దక్షిణ భారత శాస్త్రీయ సంగీతానికి ప్రాథమిక రాగాలు. ఉత్తరభారత శాస్త్రీయ సంగీతం (హిందుస్తానీ సాంప్రదాయం) లో ఠాట్ ఈ మేళకర్తకు సమానకం.
మేళకర్త రాగముల కొన్ని స్కేళ్ళు
ఇందు చక్రంలో కనగాంగి స్కేలు
నేత్ర చక్రంలో సేనావతి స్కేలు
అగ్ని చక్రంలొ గాయకప్రియ స్కేలు
వేద చక్రంలో ఘంకార ధ్వని స్కేలు
బాణ చక్రంలో మారరంజని స్కేలు
మేళకర్త రాగాల జాబితా
[మార్చు]- కనకాంగి రాగం
- రత్నాంగి రాగం
- గానమూర్తి రాగం
- వనస్పతి రాగం
- మానవతి రాగం
- తానరూపి రాగం
- సేనావతి రాగం
- హనుమతోడి రాగం
- ధేనుక రాగం
- నాటకప్రియ రాగం
- కోకిలప్రియ రాగం
- రూపవతి రాగం
- గాయకప్రియం రాగం
- వకుళాభరణం రాగం
- మాయామాళవగౌళ రాగం
- చక్రవాకం రాగం
- సూర్యకాంతం రాగం
- హటకాంబరి రాగం
- ఝంకారధ్వని రాగం
- నటభైరవి రాగం
- కీరవాణి రాగం
- ఖరహరప్రియ రాగం
- గౌరీమనోహరి రాగం
- వరుణప్రియ రాగం
- మారరంజని రాగం
- చారుకేశి రాగం
- సరసాంగి రాగం
- హరికాంభోజి రాగం
- ధీరశంకరాభరణం రాగం
- నాగానందిని రాగం
- యాగప్రియ రాగం
- రాగవర్ధని రాగం
- గాంగేయభూషిణి రాగం
- వాగధీశ్వరి రాగం
- శూలిని రాగం
- చలనాట రాగం
- సాలగం రాగం
- జలార్ణవం రాగం
- ఝాలవరాళి రాగం
- నవనీతం రాగం
- పావని రాగం
- రఘుప్రియ రాగం
- గవాంబోధి రాగం
- భవప్రియ రాగం
- శుభపంతువరాళి రాగం
- షడ్వితమార్గిణి రాగం
- సువర్ణాంగి రాగం
- దివ్యమణి రాగం
- ధవళాంబరి రాగం
- నామనారాయణి రాగం
- కామవర్ధిని రాగం
- రామప్రియ రాగం
- గమనశ్రమ రాగం
- విశ్వంభరి రాగం
- శ్యామలాంగి రాగం
- షణ్ముఖప్రియ రాగం
- సింహేంద్రమధ్యమ రాగం
- హేమవతి రాగం
- ధర్మవతి రాగం
- నీతిమతి రాగం
- కాంతామణి రాగం
- రిషభప్రియ రాగం
- లతాంగి రాగం
- వాచస్పతి రాగం
- మేచకళ్యాణి రాగం
- చిత్రాంబరి రాగం
- సుచరిత్ర రాగం
- జ్యోతిస్వరూపిణి రాగం
- ధాతువర్ధిని రాగం
- నాసికాభూషిణి రాగం
- కోసలము రాగం
- రసికప్రియ రాగం
మేళకర్త రాగ నిబంధనలు
[మార్చు]ఈ కింద తెలిపిన గుణాలుంటేనే ఒక రాగాన్ని మేళకర్త రాగమనవచ్చును:
- ఆ రాగం సంపూర్ణ రాగమవాలి - అందులో సప్త స్వరాలన్నీ ఉండాలి.
- ఆ రాగం క్రమసంపూర్ణ రాగమవాలి - అందులోని స్వరాలు ముందూ వెనుక కాకుండా ఆరోహణ స-రి-గ-మ-ప-ధ-ని అనే క్రమంలోనే ఉండాలి.
- రాగంలో పై షడ్జమం ఉండాలి
- ఆరోహణ అవరోహణలలో స్వరాలు మార కూడదు.
మేళకర్త రాగాల పట్టిక
[మార్చు]72 మేళకర్త రాగాలను శుద్ధ మధ్యమం ఇంకా ప్రతి మధ్యమం అనే రెండు రాగసమూహాలుగా విభజించవచ్చు. శుద్ధ మధ్యమం లోని మ1 ని మ2 తో మార్పు చేస్తే అది ప్రతి మధ్యమమౌతుంది. [1]
| 'మేళకర్త రాగములు' | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| 'శుద్ధ మధ్యమం' | 'ప్రతి మధ్యమం' | ||||
| వరుస సంఖ్య |
రాగం | స్కేలు | వరుస సంఖ్య |
రాగం | స్కేలు |
| 1.ఇందు చక్రం | 7. ఋషి చక్రం | ||||
| 1 | కనకాంగి | స రి1 గ1 మ1 ప ధ1 ని1 స' | 37 | సాలగం రాగం | స రి1 గ1 మ2 ప ధ1 ని1 స' |
| 2 | రత్నాంగి | స రి1 గ1 మ1 ప ద1 ని2 స' | 38 | జలార్ణవం | స రి1 గ1 మ2 ప ద1 ని2 స' |
| 3 | గానమూర్తి | స రి1 గ1 మ1 ప ద1 ని3 స' | 39 | ఝాలవరాళి | స రి1 గ1 మ2 ప ద1 ని3 స' |
| 4 | వనస్పతి | స రి1 గ1 మ1 ప ద2 ని2 స' | 40 | నవనీతం | స రి1 గ1 మ2 ప ద2 ని2 స' |
| 5 | మానవతి | స రి1 గ1 మ1 ప ద2 ని3 స' | 41 | పావని | స రి1 గ1 మ2 ప ద2 ని3 స' |
| 6 | తానరూపి | స రి1 గ1 మ1 ప ద3 ని3 స' | 42 | రఘుప్రియ | స రి1 గ1 మ2 ప ద3 ని3 స' |
| 2.నేత్ర చక్రం | 8.వసు చక్రం | ||||
| 7 | సేనావతి | స రి1 గ2 మ1 ప ద1 ని1 స' | 43 | గవాంబోధి | స రి1 గ2 మ2 ప ద1 ని1 స' |
| 8 | హనుమతోడి | స రి1 గ2 మ1 ప ద1 ని2 స' | 44 | భవప్రియ | స రి1 గ2 మ2 ప ద1 ని2 స' |
| 9 | ధేనుక | స రి1 గ2 మ1 ప ద1 ని3 స' | 45 | శుభపంతువరాళి | స రి1 గ2 మ2 ప ద1 ని3 స' |
| 10 | నాటకప్రియ | స రి1 గ2 మ1 ప ద2 ని2 స' | 46 | షడ్విధమార్గిణి | స రి1 గ2 మ2 ప ద2 ని2 స' |
| 11 | కోకిలప్రియ | స రి1 గ2 మ1 ప ద2 ని3 స' | 47 | సువర్ణాంగి | స రి1 గ2 మ2 ప ద2 ని3 స' |
| 12 | రూపవతి | స రి1 గ2 మ1 ప ద3 ని3 స' | 48 | దివ్యమణి | స రి1 గ2 మ2 ప ద3 ని3 స' |
| 3. అగ్ని చక్రం | 9. బ్రహ్మ చక్రం | ||||
| 13 | గాయకప్రియ | స రి1 గ3 మ1 ప ద1 ని1 స' | 49 | ధవళాంబరి | స రి1 గ3 మ2 ప ద1 ని1 స' |
| 14 | వకుళాభరణం | స రి1 గ3 మ1 ప ద1 ని2 స' | 50 | నామనారాయణి | స రి1 గ3 మ2 ప ద1 ని2 స' |
| 15 | మాయామాళవగౌళ | స రి1 గ3 మ1 ప ద1 ని3 స' | 51 | కామవర్ధని | స రి1 గ3 మ2 ప ద1 ని3 స' |
| 16 | చక్రవాకం | స రి1 గ3 మ1 ప ద2 ని2 స' | 52 | రామప్రియ | స రి1 గ3 మ2 ప ద2 ని2 స' |
| 17 | సూర్యకాంతం | స రి1 గ3 మ1 ప ద2 ని3 స' | 53 | గమనాశ్రమ | స రి1 గ3 మ2 ప ద2 ని3 స' |
| 18 | హటకాంబరి | స రి1 గ3 మ1 ప ద3 ని3 స' | 54 | విశ్వంబరి | స రి1 గ3 మ2 ప ద3 ని3 స' |
| 4.వేద చక్రం | 10. దిసి చక్రం | ||||
| 19 | ఝంకారధ్వని | స రి2 గ2 మ1 ప ద1 ని1 స' | 55 | శామలాంగి | స రి2 గ2 మ2 ప ద1 ని1 స' |
| 20 | నాటభైరవి | స రి2 గ2 మ1 ప ద1 ని2 స' | 56 | షణ్ముఖప్రియ | స రి2 గ2 మ2 ప ద1 ని2 స' |
| 21 | కీరవాణి | స రి2 గ2 మ1 ప ద1 ని3 స' | 57 | సింహేంద్రమధ్యమం | స రి2 గ2 మ2 ప ద1 ని3 స' |
| 22 | ఖరహరప్రియ | స రి2 గ2 మ1 ప ద2 ని2 స' | 58 | హేమావతి | స రి2 గ2 మ2 ప ద2 ని2 స' |
| 23 | గౌరీమనోహరి | స రి2 గ2 మ1 ప ద2 ని3 స' | 59 | ధర్మావతి | స రి2 గ2 మ2 ప ద2 ని3 స' |
| 24 | వరుణప్రియ | స రి2 గ2 మ1 ప ద3 ని3 స' | 60 | నీతిమతి | స రి2 గ2 మ2 ప ద3 ని3 స' |
| 5. బాణ చక్రం | 11. రుద్ర చక్రం | ||||
| 25 | మారరంజని | స రి2 గ3 మ1 ప ద1 ని1 స' | 61 | కాంతామణి | స రి2 గ3 మ2 ప ద1 ని1 స' |
| 26 | చారుకేశి | స రి2 గ3 మ1 ప ద1 ని2 స' | 62 | రిషభప్రియ | స రి2 గ3 మ2 ప ద1 ని2 స' |
| 27 | సరసాంగి | స రి2 గ3 మ1 ప ద1 ని3 స' | 63 | లతాంగి | స రి2 గ3 మ2 ప ద1 ని3 స' |
| 28 | హరికాంభోజి | స రి2 గ3 మ1 ప ద2 ని2 స' | 64 | వాచస్పతి | స రి2 గ3 మ2 ప ద2 ని2 స' |
| 29 | ధీరశంకరాభరణం | స రి2 గ3 మ1 ప ద2 ని3 స' | 65 | మేచకళ్యాణి | స రి2 గ3 మ2 ప ద2 ని3 స' |
| 30 | నాగానందిని | స రి2 గ3 మ1 ప ద3 ని3 స' | 66 | చిత్రాంబరి | స రి2 గ3 మ2 ప ద3 ని3 స' |
| 6. ఋతు చక్రం | 12. ఆదిత్య చక్రం | ||||
| 31 | యాగప్రియ | స రి3 గ3 మ1 ప ద1 ని1 స' | 67 | సుచరిత్ర | స రి3 గ3 మ2 ప ద1 ని1 స' |
| 32 | రాగవర్ధిని | స రి3 గ3 మ1 ప ద1 ని2 స' | 68 | జ్యోతిస్వరూపిణి | స రి3 గ3 మ2 ప ద1 ని2 స' |
| 33 | గాంగేయభూషిణి | స రి3 గ3 మ1 ప ద1 ని3 స' | 69 | ధాతువర్ధని | స రి3 గ3 మ2 ప ద1 ని3 స' |
| 34 | వాగధీశ్వరి | స రి3 గ3 మ1 ప ద2 ని2 స' | 70 | నాసికాభూషిణి | స రి3 గ3 మ2 ప ద2 ని2 స' |
| 35 | శూలిని | స రి3 గ3 మ1 ప ద2 ని3 స' | 71 | కోసలం | స రి3 గ3 మ2 ప ద2 ని3 స' |
| 36 | చలనాట | స రి3 గ3 మ1 ప ద3 ని3 స' | 72 | రసికప్రియ | స రి3 గ3 మ2 ప ద3 ని3 స' |
యివి కూడా చూడండి
[మార్చు]
వికీమీడియా కామన్స్‌లో Carnatic ragams (svg)కి సంబంధించి దస్త్రాలు ఉన్నాయి.
Wikimedia Commons has media related to Melakarta ragams (svg).