కేరళ ముఖ్యమంత్రుల జాబితా
కేరళ ముఖ్యమంత్రి | |
---|---|
ముఖ్యమంత్రి కార్యాలయం | |
విధం | గౌరవనీయుడు (అధికారిక) శ్రీ./శ్రీమతి. ముఖ్యమంత్రి (అనధికారిక) |
రకం | ప్రభుత్వ అధిపతి |
స్థితి | కార్యనిర్వాహక నాయకుడు |
Abbreviation | సి.ఎం |
సభ్యుడు | |
రిపోర్టు టు | |
అధికారిక నివాసం | క్లిఫ్ హౌస్, తిరువనంతపురం |
స్థానం | కేరళ ప్రభుత్వ సచివాలయం, తిరువనంతపురం |
నియామకం | కేరళ గవర్నర్ల |
కాలవ్యవధి | కేరళ గవర్నర్ అభిప్రాయం మేరకు[1] |
అగ్రగామి | ట్రావెన్కోర్ ప్రధానమంత్రి కొచ్చిన్ రాజ్యం మద్రాస్ ట్రావెన్కోర్-కొచ్చిన్ ముఖ్యమంత్రులు |
ప్రారంభ హోల్డర్ | ఇ.ఎం.ఎస్.నంబూద్రిపాద్ (1957–1959) |
నిర్మాణం | 5 ఏప్రిల్ 1957 |
జీతం |
|
కేరళ ముఖ్యమంత్రి, కేరళ రాష్ట్రానికి చెందిన ప్రభుత్వాధినేత. వాస్తవ కార్యనిర్వాహక అధికారం ముఖ్యమంత్రి వద్ద ఉంటుంది. కేరళ శాసనసభకు ఎన్నికలు జరిగిన తరువాత, రాష్ట్ర గవర్నరు సాధారణంగా ముఖ్యమంత్రిని ఏర్పాటు చేయడానికి అత్యధిక స్థానాలు పొందిన పార్టీని (లేదా సంకీర్ణాన్ని) ఆహ్వానిస్తారు, దీని మంత్రి మండలి శాసనసభకు సమష్టిగా బాధ్యత వహిస్తుంది. ముఖ్యమంత్రికి అసెంబ్లీలో విశ్వాసం ఉన్నందున, ముఖ్యమంత్రి పదవీకాలం ఐదేళ్లు ఉంటుంది. ఎటువంటి కాల పరిమితులకు లోబడి ఉండదు.[2] అప్పటి నుంచి ఇప్పటి వరకు 12 మంది కేరళ ముఖ్యమంత్రిగా పనిచేశారు
చరిత్ర
[మార్చు]1947లో బ్రిటీష్ రాజ్ నుండి భారతదేశం స్వాతంత్ర్యం పొందిన తరువాత, ట్రావెన్కోర్, కొచ్చిన్ రాష్ట్రాల చక్రవర్తులు ఒక ప్రధాన మంత్రి, అతని మంత్రుల మండలి నేతృత్వంలో ప్రాతినిధ్య ప్రభుత్వాన్ని ఏర్పాటు చేశారు. 1949 జూలై 1న ట్రావెన్కోర్, కొచ్చిన్లను కలిపి ట్రావెన్కోర్-కొచ్చిన్ రాష్ట్రంగా ఏర్పాటు చేశారు. మలబార్ జిల్లా, దక్షిణ కెనరా లోని కాసర్గోడ్ ప్రాంతం, ప్రస్తుత కేరళ రాష్ట్రంలో సగానికి పైగా ఉన్నాయి, మద్రాసు శాసనసభలో వారి ప్రతినిధులు ఉన్నారు.
1956 నవంబరు 1న, రాష్ట్రాల పునర్వ్యవస్థీకరణ చట్టం భారతదేశ పటాన్ని భాషాపరంగా పునర్నిర్మించింది కొచ్చిన్, మలబార్, ట్రావెన్కోర్ ప్రాంతాలు, కాసరగోడ్ ప్రాంతాన్ని కలపడం ద్వారా కేవలం మలయాళం మాట్లాడే ప్రాంతాలతో కూడిన ప్రస్తుత కేరళ రాష్ట్రం ఏర్పడింది. దక్షిణ కెనరా. కేరళ రాష్ట్రంలో మొదటి శాసనసభ ఎన్నికలు ఫిబ్రవరి-1957 మార్చిలో జరిగాయి.[3] మొదటి కేరళ శాసనసభ 1957 ఏప్రిల్ 5న ఏర్పాటైంది. శాసనసభలో నామినేటెడ్ సభ్యులతే సహా 127 మంది సభ్యులు ఉన్నారు..మొదటిది కమ్యూనిస్ట్ పార్టీ ఆఫ్ ఇండియాకు చెందిన నంబూద్రిపాద్ పనిచేసే సమయంలో రాష్ట్రపతి పాలన విధించడంతో అతని పదవీకాలం తగ్గిపోయింది. కేరళలో నాలుగు సంవత్సరాల పాటు ఏడు పర్యాయాలు రాష్ట్రపతి పాలన కిందకు వచ్చింది, వాటిలో చివరిది 1982లో అప్పటి నుండి ముఖ్యమంత్రి కార్యాలయం భారత జాతీయ కాంగ్రెస్, కమ్యూనిస్ట్ పార్టీ ఆఫ్ ఇండియా (మార్క్సిస్ట్) నాయకుల మధ్య ప్రత్యామ్నాయంగా మారింది. ఇ. కె.. నాయనార్ మొత్తం 10 సంవత్సరాల, 353 రోజుల పాటు ముఖ్యమంత్రి కార్యాలయంలో ఎక్కువ కాలం పనిచేసిన వ్యక్తిగా గుర్తింపు ఉంది. పినరయి విజయన్ ప్రస్తుత ముఖ్యమంత్రిగా 2021 మే 20 నుండి అధికారంలో ఉన్నారు. అతని లెఫ్ట్ డెమోక్రటిక్ ఫ్రంట్ ప్రభుత్వం 2016 మే 25 నుండి అధికారంలో ఉంది.
Keys
- † కార్యాలయంలో హత్య లేదా మరణించారు
- § మునుపటి వరుసగా కాని పదవీకాలం తర్వాత తిరిగి కార్యాలయానికి వచ్చారు
- RES రాజీనామా చేసారు
- అవిశ్వాస తీర్మానం తర్వాత ఎన్సి రాజీనామా చేసింది
పూర్వీకులు
[మార్చు]ట్రావెన్కోర్ ప్రధాన మంత్రులు (1948–49)
[మార్చు]వ.సంఖ్య | చిత్తరువు | పేరు | పదవీకాలం | శాసనసభ | నియమించింది (చక్రవర్తి) | పార్టీ | |||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | పి.ఎ. థాను పిళ్లై | 1948 మార్చి 24 | 1948 అక్టోబరు 17 | 210 రోజులు | ప్రతినిధి సంఘం
(1948–49) |
చితిర తిరునాళ్ బలరామ వర్మ | భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ | ||
2 | పి.టి.కె.నారాయణ పిళ్లై | 1948 అక్టోబరు 22 | 1 జూలై 1949 | 253 రోజులు |
కొచ్చిన్ ప్రధాన మంత్రులు (1947–49)
[మార్చు]వ.సంఖ్య | చిత్తరువు | పేరు | పదవీకాలం | శాసనసభ | నియమించింది (చక్రవర్తి) | పార్టీ | |||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | పి. గోవింద మీనన్ | 1947 ఆగస్టు 14 | 1947 అక్టోబరు 22 | 51 రోజులు | 6వ
కౌన్సిల్ (1945–48) |
ఐక్య కేరళం తంపురాన్ | స్వతంత్రుడు | ||
2 | టి.కె. నాయర్ | 1947 అక్టోబరు 27 | 1948 సెప్టెంబరు 20 | 334 రోజులు | |||||
3 | ఇ. ఇక్కండ వారియర్ | 1948 సెప్టెంబరు 20 | 1 జూలై 1949 | 284 రోజులు | శాసనసభ (1948–49) |
ట్రావెన్కోర్-కొచ్చిన్ ప్రధాన మంత్రులు (1949–50)
[మార్చు]వ.సంఖ్య | చిత్తరువు | పేరు | పదవీకాలం | శాసనసభ | నియమించినవారు | పార్టీ | |||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | టి.కె.నారాయణ పిళ్లై | 1 జూలై 1949 | 1950 జనవరి 26 | 209 రోజులు | 1వ | చితిర తిరునాళ్ బలరామ వర్మ | భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ |
ట్రావెన్కోర్-కొచ్చిన్ ముఖ్యమంత్రులు (1950–56)
[మార్చు]1947లో భారతదేశానికి స్వాతంత్ర్యం వచ్చిన తర్వాత, ట్రావెన్కోర్, కొచ్చిన్లు 1949 జూలై 1న ట్రావెన్కోర్-కొచ్చిన్గా విలీనం చేయబడ్డాయి.1950 జనవరి 1న ట్రావెన్కోర్-కొచ్చిన్ రాష్ట్రంగా గుర్తించబడింది.
వ.సంఖ్య | చిత్తరువు | పేరు | పదవీకాలం | శాసనసభ | నియమించినవారు
( రాజప్రముఖ్) |
Party | |||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | టి.కె.నారాయణ పిళ్లై | 1950 జనవరి 26 | 1951 ఫిబ్రవరి 28 | 1 సంవత్సరం, 33 రోజులు | 1వ | చితిర తిరునాళ్ బలరామ వర్మ | భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ | ||
2 | సి. కేశవన్ | 1951 ఫిబ్రవరి 28 | 1952 మార్చి 12 | 1 సంవత్సరం, 13 రోజులు | |||||
3 | ఎ. జె. జాన్ | 1952 మార్చి 12 | 1954 మార్చి 16 | 2 సంవత్సరాలు, 4 రోజులు | 2వ | ||||
4 | పట్టం థాను పిళ్లై | 1954 మార్చి 16 | 1955 ఫిబ్రవరి 10 | 331 రోజులు | 3వ | ప్రజా సోషలిస్ట్ పార్టీ | |||
5 | పనంపిల్లి గోవింద మీనన్ | 1955 ఫిబ్రవరి 10 | 1956 మార్చి 23 | 1 సంవత్సరం, 42 రోజులు | భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ | ||||
– | ఖాళీ
పాలన) |
1956 మార్చి 23 | 1956 అక్టోబరు 31 | 222 రోజులు | రద్దు అయింది | వర్తించదు | వర్తించదు |
ముఖ్యమంత్రులు జాబితా (1956 తరువాతి)
[మార్చు]1956 నవంబరు 1న, భారత ప్రభుత్వం రాష్ట్రాల పునర్వ్యవస్థీకరణ చట్టం, 1956ను అమలులోకి తెచ్చింది, దీని ద్వారా ట్రావెన్కోర్-కొచ్చిన్ రాష్ట్రాన్ని మద్రాసు రాష్ట్రం లోని దక్షిణ కెనరా ప్రాంతం లోని మలబార్ జిల్లా కాసరగోడ్ తాలూకాతో విలీనం చేయడం ద్వారా కొత్త కేరళ రాష్ట్రం ఏర్పడింది. ట్రావెన్కోర్-కొచ్చిన్ దక్షిణ భాగం, కన్యాకుమారి జిల్లా, సెంగోట్టై తాలూక్తో పాటు మద్రాస్ రాష్ట్రానికి బదిలీ చేయబడ్డాయి. మలబార్ జిల్లా నుండి లక్ష దీవులు. మినికాయ్ దీవులు విడిపోయి కొత్త కేంద్రపాలిత ప్రాంతంగా ఏర్పడ్డాయి.[5][6] కొత్త శాసనసభ సృష్టించబడింది. దానికోసం మొదటిసారి 1957లో శాసనసభ ఎన్నికలు జరిగాయి.
వ.సంఖ్య | చిత్తరువు | పేరు | నియోజకవర్గం | పదవీకాలం | శాసనసభ
(ఎన్నికలు) |
పార్టీ | మంత్రి మండలి | |||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
ఖాళీ
పాలన) |
వర్తించదు | 1956 నవంబరు 1 | 1957 ఏప్రిల్ 5 | 155 రోజులు | రద్దు అయింది | వర్తించదు | వర్తించదు | |||
1 | ఇ.ఎం.ఎస్.
నంబూద్రిపాద్(1909–1998) |
నీలేశ్వరం | 1957 ఏప్రిల్ 5 | 31 జూలై 1959 | 2 సంవత్సరాలు, 117 రోజులు | 1వ(1957 ఎన్నికలు) | కమ్యూనిస్టు పార్టీ ఆఫ్ ఇండియా (సి.పి.ఐ) | నంబూద్రిపాద్ Iవ | ||
ఖాళీ
పాలన) |
వర్తించదు | 31 జూలై 1959 | 1960 ఫిబ్రవరి 22 | 206 రోజులు | రద్దు అయింది | వర్తించదు | వర్తించదు | |||
2 | పి.ఎ.థాను పిళ్ళై(1885–1970) | త్రివేండ్రం II | 1960 ఫిబ్రవరి 22 | 1962 సెప్టెంబరు 26 | 2 సంవత్సరాలు, 216 రోజులు | 2వ | ప్రజా సోషలిస్ట్ పార్టీ | థాను పిళ్లై | ||
3 | ఆర్. శంకర్
(1909–1972) |
కన్నూర్ | 1962 సెప్టెంబరు 26 | 1964 సెప్టెంబరు 10 | 1 సంవత్సరం, 350 రోజులు | భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ | శంకర్ | |||
ఖాళీ
పాలన) |
వర్తించదు | 1964 సెప్టెంబరు 10 | 1965 మార్చి 25 | 2 సంవత్సరాలు, 177 రోజులు | రద్దు అయింది | వర్తించదు | వర్తించదు | |||
1965 మార్చి 25 | 1967 మార్చి 6 | రద్దు అయింది | వర్తించదు | వర్తించదు | ||||||
(1) | ఇ.ఎం.ఎస్. | పట్టాంబి | 1967 మార్చి 6 | 1969 నవంబరు 1 | 2 సంవత్సరాలు, 240 రోజులు | 3వ (1967 ఎన్నికలు) | కమ్యూనిస్ట్ పార్టీ ఆఫ్ ఇండియా (మార్క్సిస్ట్) | నంబూద్రిపాద్ 2వ | ||
4 | సి. అచ్యుత మీనన్
(1913–1991) |
కొట్టారక్కర | 1969 నవంబరు 1 | 1970 ఆగస్టు 3 | 275 రోజులు | కమ్యూనిస్టు పార్టీ ఆఫ్ ఇండియా (సి.పి.ఐ) | అచ్యుత మీనన్ 1వ | |||
ఖాళీ
పాలన) |
వర్తించదు | 1970 ఆగస్టు 4 | 1970 అక్టోబరు 3 | 60 రోజులు | రద్దు అయింది | వర్తించదు | వర్తించదు | |||
(4) | సి. అచ్యుత మీనన్
(1913–1991) |
కొడకరా | 1970 అక్టోబరు 4 | 1977 మార్చి 25 | 6 సంవత్సరాలు, 172 రోజులు | 4వ | కమ్యూనిస్టు పార్టీ ఆఫ్ ఇండియా (సి.పి.ఐ) | అచ్యుత మీనన్ 2వ | ||
5 | కె. కరుణాకరన్
(1918–2010) |
మాలా, కేరళ | 1977 మార్చి 25 | 1977 ఏప్రిల్ 27 | 33 రోజులు | 5వ (1977 ఎన్నికలు) | భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ | కరుణాకరన్ 1వ | ||
6 | ఎ. కె. ఆంటోని
(జ. 1940) |
కజక్కుట్టం | 1977 ఏప్రిల్ 27 | 1978 అక్టోబరు 29 | 1 సంవత్సరం, 185 రోజులు | ఆంటోనీ 1వ | ||||
7 | పి.కె. వాసుదేవన్ నాయర్
(1926–2005) |
అలప్పుజా | 1978 అక్టోబరు 29 | 1979 అక్టోబరు 12 | 348 రోజులు | కమ్యూనిస్టు పార్టీ ఆఫ్ ఇండియా (సి.పి.ఐ) | వాసుదేవన్ నాయర్ | |||
8 | సి.హెచ్. మహమ్మద్ కోయా
(1927–1983) |
మలప్పురం | 1979 అక్టోబరు 12 | 1979 డిసెంబరు 4 | 53 రోజులు | ఇండియన్ యూనియన్ ముస్లిం లీగ్ | కోయ | |||
ఖాళీ
పాలన) |
వర్తించదు | 1979 డిసెంబరు 5 | 1980 జనవరి 25 | 51 రోజులు | రద్దు అయింది | వర్తించదు | వర్తించదు | |||
9 | ఇ.కె. నాయనార్
(1919–2004) |
మలంపుజ | 1980 జనవరి 25 | 1981 అక్టోబరు 20 | 1 సంవత్సరం, 268 రోజులు | 6వ | కమ్యూనిస్ట్ పార్టీ ఆఫ్ ఇండియా (మార్క్సిస్ట్) | నాయనార్ 1వ | ||
ఖాళీ
పాలన) |
వర్తించదు | 1981 అక్టోబరు 21 | 1981 డిసెంబరు 28 | 68 రోజులు | వర్తించదు | వర్తించదు | ||||
(5) | కె. కరుణాకరన్
(1918–2010) |
మాలా, కేరళ | 1981 డిసెంబరు 28 | 1982 మార్చి 17 | 79 రోజులు | భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ | కరుణాకరన్ 2వ | |||
ఖాళీ
పాలన) |
వర్తించదు | 1982 మార్చి 17 | 1982 మే 23 | 67 రోజులు | రద్దు అయింది | వర్తించదు | వర్తించదు | |||
(5) | కె. కరుణాకరన్
(1918–2010) |
మాలా, కేరళ | 1982 మే 24 | 1987 మార్చి 26 | 4 సంవత్సరాలు, 306 రోజులు | 7వ (1982 ఎన్నికలు) | భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ | కరుణాకరన్ 3వ | ||
(9) | ఇ.కె. నాయనార్
(1919–2004) |
త్రికరిపూర్ | 1987 మార్చి 26 | 1991 జూన్ 24 | 4 సంవత్సరాలు, 90 రోజులు | 8వ (1987 ఎన్నికల) | కమ్యూనిస్ట్ పార్టీ ఆఫ్ ఇండియా (మార్క్సిస్ట్) | నాయనార్ 2వ | ||
(5) | కె. కరుణాకరన్
(1918–2010) |
మాలా, కేరళ | 1991 జూన్ 24 | 1995 మార్చి 22 | 3 సంవత్సరాలు, 271 రోజులు | 9వ (1991 ఎన్నికల) | భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ | కరుణాకరన్ 4వ | ||
(6) | ఎ. కె. ఆంటోని
(జ 1940) |
తిరురంగడి | 1995 మార్చి 22 | 1996 మే 20 | 1 సంవత్సరం, 59 రోజులు | ఆంటోనీ 2వ | ||||
(9) | ఇ.కె. నాయనార్
(1919–2004) |
తలస్సేరి | 1996 మే 20 | 2001 మే 17 | 4 సంవత్సరాలు, 362 రోజులు | 10వ (1996 ఎన్నికల) | కమ్యూనిస్ట్ పార్టీ ఆఫ్ ఇండియా (మార్క్సిస్ట్) | నాయనార్ 3వ | ||
(6) | ఎ. కె. ఆంటోని
(జ. 1940) |
చేర్తాల | 2001 మే 17 | 2004 ఆగస్టు 31 | 3 సంవత్సరాలు, 106 రోజులు | 11వ | భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ | ఆంటోనీ 3వ | ||
10 | ఊమెన్ చాందీ
(1943–2023) |
పుత్తుపల్లి | 2004 ఆగస్టు 31 | 2006 మే 18 | 1 సంవత్సరం, 260 రోజులు | చాండీ 1వ | ||||
11 | వి. ఎస్. అచ్యుతానందన్
(జ. 1923) |
మలంపుజ | 2006 మే 18 | 2011 మే 18 | 5 సంవత్సరాలు, 0 రోజులు | 12వ | కమ్యూనిస్ట్ పార్టీ ఆఫ్ ఇండియా (మార్క్సిస్ట్) | అచ్యుతానంద | ||
(10) | ఊమెన్ చాందీ
(1943–2023) |
పుత్తుపల్లి | 2011 మే 18 | 2016 మే 25 | 5 సంవత్సరాలు, 7 రోజులు | 13వ | భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ | చాండీ 2వ | ||
12 | పినరయి విజయన్ (జ. 1945) |
ధర్మదం | 2016 మే 25 | 2021 మే 19 | 8 సంవత్సరాలు, 216 రోజులు | 14వ (2016 ఎన్నికలు) |
కమ్యూనిస్టు పార్టీ ఆఫ్ ఇండియా (సి.పి.ఐ) | విజయన్ 1వ | ||
2021 మే 20 | అధికారంలో ఉన్నారు | 15వ (2021 ఎన్నికలు) |
విజయన్ 2వ |
ఇంకా చూడండి
[మార్చు]మూలాలు
[మార్చు]- ↑ "Article 164 in constitution of India".
- ↑ Durga Das Basu. Introduction to the Constitution of India. 1960. 20th Edition, 2011 Reprint. pp. 241, 245. LexisNexis Butterworths Wadhwa Nagpur. ISBN 978-81-8038-559-9. Note: although the text talks about Indian state governments in general, it applies for the specific case of Kerala as well.
- ↑ Sreedhara Menon, A. (January 2007). Kerala Charitram (2007 ed.). Kottayam: DC Books. ISBN 978-81-264-1588-5.
- ↑ K. Diwanji, Amberish (15 March 2005). "A dummy's guide to President's rule". Rediff.com.
- ↑ The States Reorganisation Act, 1956 (PDF) (Report). Government of India.
- ↑ "Seventh Amendment, 1956". Government of India. Retrieved 19 November 2023.
బయటి లింకులు
[మార్చు]
ఉల్లేఖన లోపం: "lower-alpha" అనే గ్రూపులో <ref>
ట్యాగులు ఉన్నాయి గానీ, దానికి సంబంధించిన <references group="lower-alpha"/>
ట్యాగు కనబడలేదు