ఢిల్లీ ముఖ్యమంత్రుల జాబితా

వికీపీడియా నుండి
Jump to navigation Jump to search
ఢిల్లీ ముఖ్యమంత్రి
'ఎంబ్లం ఆఫ్ ది ఎన్‌సిటి ఆఫ్ ఢిల్లీ
Incumbent
అతిషి

since 17 సెప్టెంబరు 2024 (2024-09-17)
ఢిల్లీ ప్రభుత్వం
విధం
రకంరాష్ట్ర ప్రభుత్వాధినేత
స్థితికార్యనిర్వాహక నాయకుడు
Abbreviationసిఎం
సభ్యుడు
అధికారిక నివాసం6, ఫ్లాగ్‌స్టాఫ్ రోడ్, సివిల్ లైన్స్ (ఢిల్లీ)
స్థానంఢిల్లీ సచివాలయం, సచివాలయ రోడ్, విక్రమ్ నగర్, న్యూ ఢిల్లీ
Nominatorఢిల్లీ ప్రభుత్వం లోని ఢిల్లీ శాసనసభ సభ్యులు
నియామకంఢిల్లీ శాసనసభలో నియమితులైన విశ్వాసం పొందే సామర్థ్యం ఆధారంగా, కన్వెన్షన్ ద్వారా ఢిల్లీ లెఫ్టినెంట్ గవర్నర్
కాలవ్యవధిశాసనసభ విశ్వాసం పై
ముఖ్యమంత్రి పదవీకాలం ఐదు సంవత్సరాలు, ఎటువంటి కాల పరిమితిలకు లోబడి ఉండదు.
ప్రారంభ హోల్డర్బ్రహ్మ ప్రకాష్
నిర్మాణం17 మార్చి 1952; 72 సంవత్సరాల క్రితం (1952-03-17)-1 November 1956; 67 సంవత్సరాల క్రితం (1 November 1956); 1 December 1993; 30 సంవత్సరాల క్రితం (1 December 1993)
ఉపఢిల్లీ ఉప ముఖ్యమంత్రి
జీతం
  • 1,40,000 (US$1,800)/నెల 1కి
  • 16,80,000 (US$21,000)/సంవత్సరానికి
వెబ్‌సైటుOfficial website

ఢిల్లీ నేషనల్ క్యాపిటల్ టెరిటరీ ముఖ్యమంత్రి, నేషనల్ క్యాపిటల్ టెరిటరీ ఢిల్లీ ప్రభుత్వ అధిపతి. భారత రాజ్యాంగం ప్రకారం, లెఫ్టినెంట్ గవర్నర్ ఢిల్లీ నేషనల్ క్యాపిటల్ టెరిటరీ డి జ్యూర్ హెడ్. అయితే వాస్తవ కార్యనిర్వాహక అధికారం దాని ముఖ్యమంత్రిపై ఉంటుంది. ఢిల్లీ శాసనసభకు ఎన్నికల తరువాత, లెఫ్టినెంట్ గవర్నర్ సాధారణంగా అత్యధిక స్థానాలు పొందిన పార్టీని, ప్రభుత్వాన్ని ఏర్పాటు చేయడానికి ఆహ్వానిస్తాడు.లెఫ్టినెంట్ గవర్నర్ సలహా మేరకు, రాష్ట్రపతి, ముఖ్యమంత్రిని నియమిస్తారు. దీని మంత్రి మండలి శాసనసభకు సమిష్టిగా బాధ్యత వహిస్తుంది. ముఖ్యమంత్రికి శాసనసభలో విశ్వాసం ఉన్నందున, ముఖ్యమంత్రి పదవీకాలం ఐదేళ్లు ఉంటుంది, కానీ ఎటువంటి కాల పరిమితులకు లోబడి ఉండదు.[1]

చరిత్ర

[మార్చు]

1952 నుండి, నేషనల్ క్యాపిటల్ టెరిటరీ ఆఫ్ ఢిల్లీకి 7 గురు ముఖ్యమంత్రులు పనిచేసారు.ఇది దీని మొదటి ముఖ్యమంత్రి భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ పార్టీ బ్రహ్మ ప్రకాష్‌తో ప్రారంభమైంది. అతని పదవీకాలం ముగిసిన కొద్దికాలానికే, భారతీయ జనతా పార్టీకి చెందిన మదన్ లాల్ ఖురానా ముఖ్యమంత్రిగా 1993 డిసెంబరు 2 వరకు 37 సంవత్సరాల పాటు ఢిల్లీ జాతీయ రాజధాని ప్రాంతం ముఖ్యమంత్రి కార్యాలయం రద్దు చేయబడింది. భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ పార్టీకి చెందిన షీలా దీక్షిత్ ముఖ్యమంత్రిగా సుదీర్ఘకాలం సుమారు పదిహేనేళ్లకు పైగా అధికారాన్ని నిర్వహించింది.[2] 2013 డిసెంబరు 28న, ఆమ్ ఆద్మీ పార్టీకి చెందిన అరవింద్ కేజ్రీవాల్ జాతీయ రాజధాని ప్రాంత మొదటి రాష్ట్ర పార్టీ ముఖ్యమంత్రిగా ప్రమాణ స్వీకారం చేశారు. జాతీయ రాజధాని ఢిల్లీలో ఇటీవల 2015లో రాష్ట్రపతి పాలన విధించబడింది.[3]

ప్రస్తుత అధికారంంలో ఉన్న ముఖ్యమంత్రి

[మార్చు]

ఆమ్ ఆద్మీ పార్టీకి చెందిన అతిషి మార్లెనా సింగ్ 2024 సెప్టెంబరు 17 నుండి ప్రస్తుత ముఖ్యమంత్రిగా అధికారంలో కొనసాగుచున్నారు

ముఖ్యమంత్రులు జాబితా

[మార్చు]

1955 నుండి 2024 వరకు ఢిల్లీ భారత రాజధాని ప్రాంత ముఖ్యమంత్రులుగా ఎనిమిది మంది పనిచేసారు. వారిలో షీలా దీక్షిత్ వరుసగా 3 పర్యాయాలు,. అరవింద్ కేజ్రీవాల్ వివిధ సమయాలలో మూడు సార్లు ముఖ్యమంత్రులుగా పనిచేసారు.[4][5]

Key
  • కార్యాలయంలో హత్య లేదా మరణం
  • § గతంలో వరుసగా కాని పదవీకాలం తర్వాత తిరిగి కార్యాలయానికి వచ్చారు
  • RES రాజీనామా
వ.సంఖ్య

[a]

చిత్తరువు పేరు[6] నియోజకవర్గం పదవీకాలం శాసనసభ
(ఎన్నికలు)
పార్టీ

[b]

1 చౌధురి బ్రహ్మ ప్రకాష్ నాంగ్లోయి జాట్ 17 మార్చి 1952 12 ఫిబ్రవరి 1955[RES] 2 సంవత్సరాలు, 332 రోజులు మధ్యంతర
(1952 ఎన్నికలు)
భారత జాతీయ కాంగ్రెస్
2 గురుముఖ్ నిహాల్ సింగ్ దర్యాగంజ్ 12 ఫిబ్రవరి 1955 1 నవంబరు 1956 1 సంవత్సరం, 263 రోజులు
కార్యాలయం రద్దు చేయబడింది (1 నవంబరు 1956 - 1 డిసెంబరు 1993)[c]
3 మదన్ లాల్ ఖురానా మోతీ నగర్ 2 డిసెంబరు 1993 26 ఫిబ్రవరి 1996[RES] 2 సంవత్సరాలు, 86 రోజులు 1వ
(1993 ఎన్నికలు)
భారతీయ జనతా పార్టీ
4 సాహిబ్ సింగ్ వర్మ షాలిమార్ బాగ్ 26 ఫిబ్రవరి 1996 12 అక్టోబరు 1998[RES] 2 సంవత్సరాలు, 228 రోజులు
5 సుష్మా స్వరాజ్ పోటీ లేదు 12 అక్టోబరు 1998 3 డిసెంబరు 1998 52 రోజులు
6 షీలా దీక్షిత్ న్యూ ఢిల్లీ 3 డిసెంబరు 1998 1 డిసెంబరు 2003 15 సంవత్సరాలు, 25 రోజులు 2వ
(1998 ఎన్నికలు)
భారత జాతీయ కాంగ్రెస్
2 డిసెంబర్ 2003 29 నవంబర్ 2008 3వ
(2003 ఎన్నికలు)
30 నవంబరు 2008 28 డిసెంబరు 2013 4వ
(2008 ఎన్నికలు)
7 అరవింద్ కేజ్రీవాల్ న్యూ ఢిల్లీ 28 డిసెంబరు 2013 14 ఫిబ్రవరి 2014[RES] 48 రోజులు 5వ
(2013 ఎన్నికలు)
ఆమ్ ఆద్మీ పార్టీ
ఖాళీ
(రాష్ట్రపతి పాలన)
14 ఫిబ్రవరి 2014 14 ఫిబ్రవరి 2015 1 సంవత్సరం, 0 రోజులు రద్దు అయింది
(7) అరవింద్ కేజ్రీవాల్ న్యూ ఢిల్లీ 14 ఫిబ్రవరి 2015 15 ఫిబ్రవరి 2020 9 సంవత్సరాలు, 219 రోజులు 6వ
2015 ఎన్నికలు)
ఆమ్ ఆద్మీ పార్టీ
16 ఫిబ్రవరి 2020 17 సెప్టెంబరు 2024[RES] 7వ
(2020 ఎన్నికలు)
8 అతిషి మార్లెనా సింగ్ కల్కాజి 17 సెప్టెంబరు 2024 అధికారంలో ఉన్నారు 22 రోజులు

ఇంకా చూడండి

[మార్చు]

మూలాలు

[మార్చు]
  1. Durga Das Basu. Introduction to the Constitution of India. 1960. 20th Edition, 2011 Reprint. pp. 241, 245. LexisNexis Butterworths Wadhwa Nagpur. ISBN 978-81-8038-559-9. Note: although the text talks about Indian state governments in general, it applies for the specific case of Telangana as well.
  2. "Sheila Dikshit is India's longest serving woman CM". IBN Live. 9 December 2008. Archived from the original on 27 June 2011. Retrieved 8 March 2011.
  3. "Chief Ministers of Delhi(1952-2024): Tenure, Party, Delhi CM List". GeeksforGeeks. 2024-01-05. Retrieved 2024-10-09.
  4. https://www.oneindia.com/list-of-chief-ministers-of-delhi/
  5. "List of the Delhi Chief Ministers from Brahm Prakash to Atishi Marlena (1955 - 2024)". The Times of India. 2024-09-18. ISSN 0971-8257. Retrieved 2024-10-09.
  6. "माननीय मुख्यमंत्रियों की सूची" [List of Honourable Chief Ministers]. Chhattisgarh Legislative Assembly. Archived from the original on 2019-07-08. Retrieved 2019-07-08.
  7. "Sixty-ninth amendment". Delhi Assembly official website. Archived from the original on 21 ఆగస్టు 2016. Retrieved 2 ఫిబ్రవరి 2015.

వెలుపలి లంకెలు

[మార్చు]


ఉల్లేఖన లోపం: "lower-alpha" అనే గ్రూపులో <ref> ట్యాగులు ఉన్నాయి గానీ, దానికి సంబంధించిన <references group="lower-alpha"/> ట్యాగు కనబడలేదు