పంజాబ్ ముఖ్యమంత్రుల జాబితా
| పంజాబ్ ముఖ్యమంత్రి | |
|---|---|
.svg) | |
 | |
| పంజాబ్ ప్రభుత్వం | |
| విధం | ది హానరబుల్ (అధికారిక) మిస్టర్. ముఖ్యమంత్రి (అనధికారిక) |
| స్థితి | ప్రభుత్వ అధిపతి |
| Abbreviation | సి.ఎం |
| సభ్యుడు | |
| అధికారిక నివాసం | ఇంటి సంఖ్య 7, సెక్టార్ 2, చండీగఢ్, పంజాబ్ |
| స్థానం | పంజాబ్ సివిల్ సెక్రటేరియట్, క్యాపిటల్ కాంప్లెక్స్, చండీగఢ్ |
| నియామకం | పంజాబ్ గవర్నర్ |
| కాలవ్యవధి | అసెంబ్లీ విశ్వాసం పై ముఖ్యమంత్రి పదవీకాలం ఐదు సంవత్సరాలు, ఎటువంటి టర్మ్ లిమిటుకు లోబడి ఉండదు.[1] |
| అగ్రగామి | పంజాబ్ ప్రీమియర్ PEPSU ముఖ్యమంత్రి |
| ప్రారంభ హోల్డర్ | గోపీ చంద్ భార్గవ |
| నిర్మాణం | 5 ఏప్రిల్ 1937 |
| ఉప | ఉప ముఖ్యమంత్రి |
| జీతం |
|
పంజాబ్ ముఖ్యమంత్రి పంజాబ్ ప్రభుత్వానికి అధిపతి. భారత రాజ్యాంగం ప్రకారం, పంజాబ్ గవర్నరు రాష్ట్ర అధిపతి, అయితే వాస్తవ కార్యనిర్వాహక అధికారం ముఖ్యమంత్రిపై ఉంటుంది. పంజాబ్ శాసనసభకు జరిగిన ఎన్నికల తరువాత, గవర్నరు సాధారణంగా అత్యధిక స్థానాలు పొందిన పార్టీని (సంకీర్ణాన్ని) ప్రభుత్వాన్ని ఏర్పాటు చేయడానికి ఆహ్వానిస్తారు .శాసనసభకు సమష్టిగా బాధ్యత వహించే మంత్రిమండలి, ముఖ్యమంత్రిని గవర్నరు నియమిస్తాడు. అతను శాసనసభలో విశ్వాసం ఉన్నందున, ముఖ్యమంత్రి పదవీకాలం ఐదేళ్లుగా ఉంటుంది. ఎటువంటి పదవీ పరిమితులకు లోబడి ఉండదు.[3]
చరిత్ర
[మార్చు]పంజాబ్ ప్రావిన్స్ (1937-1947)
[మార్చు]పంజాబ్ ప్రావిన్స్ అప్పుడు ప్రధాన కార్యాలయం లాహోర్‌లో ఉంది. భారత ప్రభుత్వ చట్టం 1935 ప్రకారం, ప్రధానమంత్రి నేతృత్వంలోని ప్రభుత్వంతో శాసనసభ, శాసనమండలితో ద్విసభ శాసనసభను ఏర్పాటు చేశారు. యూనియనిస్ట్ పార్టీ పంజాబ్ ప్రావిన్షియల్ అసెంబ్లీ ఎన్నికలు, 1937లో విజయం సాధించింది. సర్ సికందర్ హయత్ ఖాన్ పంజాబ్ ప్రీమియర్ అయ్యాడు. అతను 1942లో మరణించే వరకు ఆ పదవిలో ఉన్నాడు. ఖాన్ తర్వాత సర్ ఖిజార్ తివానా అధికారంలోకి వచ్చారు. 1946లో ఎన్నికలు జరిగాయి, యూనియనిస్ట్ పార్టీ నాల్గవ స్థానంలో నిలిచింది. అయితే భారత జాతీయ కాంగ్రెస్, శిరోమణి అకాలీదళ్ మద్దతుతో సర్ ఖిజార్ తివానా నేతృత్వంలో ప్రభుత్వాన్ని ఏర్పాటు చేసింది. తివానా తర్వాత 1947 మార్చి 2న భారత విభజన నిర్ణయానికి వ్యతిరేకంగా రాజీనామా చేశారు.
పాటియాలా, ఈస్ట్ పంజాబ్ స్టేట్స్ యూనియన్ (1948-1956)
[మార్చు]పాటియాలా, ఈస్ట్ పంజాబ్ స్టేట్స్ యూనియన్ లేదా PEPSU అనేది ఎనిమిది రాచరిక రాష్ట్రాలతో సరిహద్దులో భారతదేశం వైపున పంజాబ్ విభజన అనంతర ప్రావిన్స్ యూనియన్ ద్వారా ఏర్పడిన ఒక భారతీయ రాష్ట్రం. ఇది వారి స్థానిక చక్రవర్తులను నిర్వహించడానికి అనుమతించబడింది. 1948 రాష్ట్రం జూలై 15న ప్రారంభమైంది అధికారికంగా 1950లో రాష్ట్రంగా అవతరించింది. ఈ రాచరిక రాష్ట్రాలలో, ఆరు రాష్ట్రాలు:- పాటియాలా, జింద్, కపుర్తలా, నభా, ఫరీద్‌కోట్, మలేర్‌కోట్ల. మిగిలిన రెండు రాష్ట్రాలు నలగర్, కల్సియా, PEPSUకు ఇంతకు ముందు ప్రీమియర్ నేతృత్వం వహించారు. 1952 నుండి ముఖ్యమంత్రి ప్రభుత్వాధినేత అయ్యారు.1956 నవంబరు 1న, రాష్ట్రాల పునర్వ్యవస్థీకరణ చట్టం-1956 ప్రకారం PEPSU ఎక్కువగా తూర్పు పంజాబ్‌లో (1950 నుండి పంజాబ్) విలీనం చేయబడింది.
తూర్పు పంజాబ్ (1947-1966)
[మార్చు]తూర్పు పంజాబ్ రాష్ట్రం 1947లో ఏర్పడింది, తర్వాత 1950లో పంజాబ్‌గా పేరు మారింది. ఇది భారతదేశ విభజన తరువాత భారతదేశానికి వెళ్ళిన బ్రిటిష్ ఇండియాలోని పంజాబ్ ప్రావిన్స్‌లోని భాగాలను కలిగి ఉంది. 1947 నుంచి 2024 వరకు పంజాబ్‌కు పదిహేను మంది ముఖ్యమంత్రులు పరిపాలన నిర్వహించారు. భారతదేశం బ్రిటిష్ వారి నుండి స్వాతంత్ర్యం పొందినప్పుడు మొదటి ముఖ్యమంత్రిగా భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ పార్టీకి చెందిన గోపీ చంద్ భార్గవ,1947 ఆగస్టు 15న ప్రమాణ స్వీకారం చేశారు. గోపీ చంద్ భార్గవ తరువాత తోటి కాంగ్రెస్ సభ్యుడు భీమ్ సేన్ సచార్, 188 రోజుల తర్వాత ముఖ్యమంత్రిగా అధికారంలోకి వచ్చారు. కొంతకాలం తర్వాత, రాష్ట్రపతి రాజేంద్ర ప్రసాద్ పంజాబ్ శాసనసభను తొమ్మిదవ నెలల పాటు సస్పెన్షన్‌లో ఉంచారు. 1952లో శాసనసభకు మొదటిసారిగా రాష్ట్ర ఎన్నికలు జరిగాయి.ఎన్నికల ఫలితాల్లో మాజీ ముఖ్యమంత్రి భీమ్ సేన్ సచార్ నాయకుడిగా కాంగ్రెస్ ప్రభుత్వం తిరిగి అధికారంలోకి వచ్చింది.అతను 1956లో రాజీనామా చేసిన తర్వాత, పర్తాప్ సింగ్ కైరోన్ ముఖ్యమంత్రి అయ్యాడు.1964 వరకు పనిచేసిన కైరాన్ పంజాబ్‌లో ఎక్కువ కాలం పనిచేసిన ముఖ్యమంత్రులలో ఒకరు.అతని తర్వాత తిరిగి వచ్చిన ముఖ్యమంత్రి గోపీ చంద్ భార్గవ, తాత్కాలిక ముఖ్యమంత్రిగా కేవలం 15 రోజులు మాత్రమే బాధ్యతలు నిర్వహించారు. 1964 జూలైలో రామ్ కిషన్ పదవీ బాధ్యతలు స్వీకరించి, రెండు సంవత్సరాలు పనిచేశారు. అతని పదవీకాలం తర్వాత 119 రోజుల పాటు రాష్ట్రపతి పాలన కొనసాగింది. 1966 నవంబరు 1న, హర్యానా రాష్ట్రం పంజాబ్ నుండి విభజించబడింది. కొన్ని ఇతర జిల్లాలు హిమాచల్ ప్రదేశ్ రాష్ట్రంలో చేరాయి.
పంజాబ్ (1966 నుండి)
[మార్చు]కొత్తగా రీ-కాన్ఫిగర్ చేయబడిన రాష్ట్రానికి మొదటి ముఖ్యమంత్రి గియాని గుర్ముఖ్ సింగ్ ముసాఫిర్, విధాన పరిషత్ నుండి కాంగ్రెస్ ప్రభుత్వానికి నాయకత్వం వహించిన ఇద్దరిలో ఒకరు.1967 ఎన్నికలలో అతను అకాలీ దాస్ సంత్ ఫతే సింగ్ గ్రూప్‌కు అనుకూలంగా ఓటు వేసాడు.దాని నాయకుడు గుర్నామ్ సింగ్ మొదటి కాంగ్రెసేతర ముఖ్యమంత్రి అయ్యాడు.గుర్నామ్ సింగ్ ప్రభుత్వం తర్వాత మూడు స్వల్పకాలిక అకాలీదళ్ ప్రభుత్వాలు వచ్చాయి. లచ్మన్ సింగ్ గిల్ ప్రభుత్వం ఒక సంవత్సరం కంటే తక్కువ కాలం, తిరిగి వచ్చిన గుర్నామ్ సింగ్, ప్రకాష్ సింగ్ బాదల్ హయాంలో ఒక సంవత్సరం కంటే కొంచెం ఎక్కువ కాలం పరిపాలన సాగింది. 272 రోజుల రాష్ట్రపతి పాలన తర్వాత, జైల్ సింగ్ ఆధ్వర్యంలో కాంగ్రెస్ పార్టీ తిరిగి అధికారంలోకి వచ్చింది.1977లో ప్రకాశ్ సింగ్ బాదల్ రెండోసారి ముఖ్యమంత్రి అయ్యారు.దర్బారా సింగ్ 1980లో ముఖ్యమంత్రి అయ్యాడు.రాష్ట్రపతి పాలనలో చాలా కాలం ముందు మూడు సంవత్సరాల పాటు పదవిలో ఉన్నారు. సుర్జిత్ సింగ్ బర్నాలా ఆధ్వర్యంలో క్లుప్త విరామం తర్వాత, మూడు కాంగ్రెస్ నేతృత్వంలోని ప్రభుత్వాలు,1992 నుండి 1995 వరకు బియాంత్ సింగ్ నేతృత్వంలో 1995 నుండి 1996 వరకు హర్చరణ్ సింగ్ బ్రార్, 1996 నుండి 1997 వరకు రాజిందర్ కౌర్ భట్టల్ అధికారంలోకి వచ్చారు. పదవీ బాధ్యతలు స్వీకరించిన తర్వాత, రాజిందర్ కౌర్ భట్టల్ పంజాబ్, మొదటి మహిళా ముఖ్యమంత్రి, భారతదేశంలో 8వ మహిళా ముఖ్యమంత్రి అయ్యారు.
ప్రకాష్ సింగ్ బాదల్ 1997లో మూడవసారి పదవీ బాధ్యతలు స్వీకరించారు.1964లో కైరోన్ రాజీనామా చేసిన తర్వాత, పూర్తికాలం పనిచేసిన మొదటి ముఖ్యమంత్రి అయ్యారు.బాదల్ తర్వాత కాంగ్రెస్ సభ్యుడు అమరీందర్ సింగ్ పూర్తి కాలం పనిచేశారు. 2017లో అతను రెండోసారి ముఖ్యమంత్రి అయ్యాడు.కానీ అంతర్గత రాజకీయ వర్గపోరు కారణంగా తన పదవీకాలాన్ని పూర్తి చేయడంలో అమరీందర్ సింగ్ విఫలమయ్యాడు. 15వ శాసనసభ గడువు ముగిసే 6 నెలల ముందు పంజాబ్‌లో చరణ్‌జిత్ సింగ్ చన్నీ మొదటి దళిత ముఖ్యమంత్రి అయ్యాడు.
కార్యాలయం
[మార్చు]పంజాబ్ ముఖ్యమంత్రి కార్యాలయం, పంజాబ్ సివిల్ సెక్రటేరియట్, సెక్టార్ - 1, చండీగఢ్‌లో ఉంది.[4]
సభా నాయకుడు
[మార్చు]శాసనసభలో ప్రభుత్వ వ్యవహారాల నిర్వహణను పర్యవేక్షించడానికి ప్రభుత్వం నియమించిన మంత్రిని సభా నాయకుడిగా పిలుస్తారు. లోక్‌సభ, రాజ్యసభ విధివిధానాలు "సభా నాయకుడు"ని నిర్వచించాయి.ఉభయ సభలలో హస్ నాయకుడు కీలకమైన అధికారి,వ్యాపారం ఎలా జరుగుతుందో నేరుగా ప్రభావితం చేస్తుంది. హౌస్ డిప్యూటీ లీడర్‌ను అతనే నియమించవచ్చు.ప్రభుత్వ సమావేశాల కార్యక్రమాల ప్రణాళిక, సభా వ్యవహారాలు సభా నాయకుని పరిధిలో ఉంటాయి.అదనంగా, హౌస్ లీడర్ మెజారిటీ పార్టీ శాసనసభ అధ్యక్షుడిగా వ్యవహరిస్తారు. రాజ్యాంగం కంటే, సభా నియమాలు హస్ అధిపతి విధులను నిర్దేశిస్తాయి.
పాత్ర, పనితీరు
[మార్చు]శాసనసభ పని తీరుపై ప్రత్యక్ష అధికారాన్ని కలిగి ఉన్న ఒక ముఖ్యమైన పార్లమెంటరీ అధికారి సభా నాయకుడు. ప్రభుత్వ విధానాలన్నీ అతని చుట్టూ కేంద్రీకృతమై ఉన్నాయి, ప్రత్యేకించి అవి సభ అంతర్గత కార్యకలాపాలు,దాని వ్యాపారనిర్వహణకు సంబంధించిన చర్యలకు సంబంధించినవి.ప్రభుత్వ కార్యకలాపాలు ఎలా నిర్వహించబడతాయో అంతిమంగా సభానాయకుడిదే అయినప్పటికీ చీఫ్ విప్ ప్రత్యేకతలను సభా నాయకుడి ఒప్పందంతో పరిష్కరిస్తారు.సభా నాయకుడు సభ సమన్లు, సభాపతి ఆమోదంతో వాయిదా వేయడానికి తేదీలను సూచిస్తారు.శాసనాలు, చలనాల ప్రవేశంతో సహా పార్లమెంటరీ సెషన్ అధికారిక కార్యక్రమాలను నిర్వహించే బాధ్యతను అతను కలిగి ఉన్నాడు.
పంజాబ్ శాసనసభ నాయకుడు
[మార్చు]పంజాబ్ శాసనసభ ఏర్పడినప్పటి నుండి,శాసనసభానాయకుడిగా పంజాబ్ ముఖ్యమంత్రి సేవలందిస్తున్నారు.ఏది ఏమైనప్పటికీ,ముఖ్యమంత్రి శాసనసభలో సభ్యుడు కానటువంటి రెండు నిర్దిష్ట సందర్భాలు ఉన్నాయి.ఆ సమయంలో, హస్ నాయకుడి పాత్ర ముఖ్యమంత్రి కాకుండా ఇతర వ్యక్తులచే అందించబడింది. 1964లో అప్పటి ముఖ్యమంత్రి పర్తాప్ సింగ్ కైరోన్ రాజీనామా తర్వాత గోపీ చంద్ భార్గవ పంజాబ్ తాత్కాలిక ముఖ్యమంత్రి అయినప్పుడు, అతను రాజీనామా చేసిన తర్వాత కూడా హస్ నాయకుడి పాత్రను కైరాన్ నెరవేర్చారు. రెండవసారి, 1966లో పంజాబ్ పునర్వ్యవస్థీకరణ తర్వాత గురుముఖ్ సింగ్ ముసాఫిర్ ముఖ్యమంత్రి అయినప్పుడు, ముసఫిర్ ముఖ్యమంత్రిగా ఉన్న సమయంలో పూర్వ ముఖ్యమంత్రి రామ్ కిషన్ సభకు నాయకుడిగా పనిచేశారు.మిగతా అన్ని సందర్భాల్లో, పంజాబ్ ముఖ్యమంత్రి సభా నాయకుడిగా వ్యవహరించాడు.
కీ
[మార్చు]
|
|
- తాత్కాలిక ముఖ్యమంత్రి
పూర్వగాములు
[మార్చు]పంజాబ్ ప్రావిన్స్ (1937-1947)
[మార్చు]| వ.సంఖ్య | చిత్తరవు | పేరు
(జననం-మరణం) (నియోజకవర్గం) |
పదవీకాలం | ఆఫీసులో సమయం | పార్టీ (కూటమి/ భాగస్వామి) |
శాసనసభ (ఎన్నిక) |
నియమించింది (గవర్నరు) | ||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| పదవి స్వీకరించింది | పదవీ నుండి నిష్క్రమించింది | ||||||||
| 1 | 
|
సికందర్ హయత్ ఖాన్ (1882-1942) (పశ్చిమ-పంజాబ్ భూస్వామి) |
1937 ఏప్రిల్ 5 | 1942 డిసెంబరు 26[d] | 5 సంవత్సరాలు, 265 రోజులు | Unionist Party (KNP) |
1వ (1937) |
హెర్బర్ట్ విలియం ఎమర్సన్ | |
| 2 | 
|
మాలిక్ ఖిజార్ హయత్ తివానా (1900-1975) (ఖుషబ్) |
1942 డిసెంబరు 30 | 1945 మార్చి 19 | 2 సంవత్సరాలు, 79 రోజులు | బెర్ట్రాండ్ గ్లాన్సీ | |||
| (i) | గవర్నరు పాలన | 1945 మార్చి 19 | 1946 మార్చి 21 | 1 సంవత్సరం, 2 రోజులు | - | విస్కౌంట్ వేవెల్ | |||
| (2) |
|
మాలిక్ ఖిజార్ హయత్ తివానా (1900-1975) (ఖుషబ్) |
1946 మార్చి 21 | 1947 మార్చి 2 | 346 రోజులు | Unionist Party (INC-SAD) |
2వ (1946) |
బెర్ట్రాండ్ గ్లాన్సీ | |
| (ii) | గవర్నరు పాలన | 1947 మార్చి 2 | 1947 ఆగస్టు 15[pd] | 166 రోజులు | - | ఎర్ల్ మౌంట్ బాటన్ | |||
పాటియాలా, ఈస్ట్ పంజాబ్ స్టేట్స్ యూనియన్ (1948-1956)
[మార్చు]| వ.సంఖ్య | చిత్తరవు | పేరు
(జననం-మరణం) (నియోజకవర్గం) |
పదవీకాలం | ఆఫీసులో సమయం | పార్టీ (కూటమి/ భాగస్వామి) |
శాసనసభ (ఎన్నిక) |
నియమించింది (రాజ్‌ప్రముఖ్) | ||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| పదవి స్వీకరించింది | పదవీ నుండి నిష్క్రమించింది | ||||||||
| ప్రీమియర్ (1948–1952) | |||||||||
| - | 
|
జియాన్ సింగ్ రారేవాలా (1901-1979) ( – ) |
15 జూలై 1948 | 1949 జనవరి 13 | 182 రోజులు | స్వతంత్ర | ఇంకా సృష్టించబడలేదు | యాదవీంద్ర సింగ్ | |
| 1 |
|
గియాన్ సింగ్ రారేవాలా (1901-1979) ( – ) |
1949 జనవరి 13 | 1951 మే 23 | 2 సంవత్సరాలు, 130 రోజులు | ||||
| 2 | 
|
రఘ్బీర్ సింగ్ (1895-1955) ( – ) |
1951 మే 23 | 1952 ఏప్రిల్ 21 | 1 సంవత్సరం, 333 రోజులు | భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ | |||
| ముఖ్యమంత్రులు (1952–1956) | |||||||||
| 1 |
|
రఘబీర్ సింగ్ (1895-1955) (పాటియాలా సదర్) |
1952 ఏప్రిల్ 21 | 1952 ఏప్రిల్ 22 | 1 రోజు | భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ | 1వ (1952) |
యాదవీంద్ర సింగ్ | |
| 2 |
|
జియాన్ సింగ్ రారేవాలా (1901-1979) (ఆమ్లోహ్) |
1952 ఏప్రిల్ 22 | 1953 మార్చి 5 | 317 రోజులు | స్వతంత్ర (UDF) | |||
| (i) | 
|
ఖాళీ | 5 మార్టి 1953 | 1954 మార్చి 8 | 1 సంవత్సరం, 3 రోజులు | - | బాబూ రాజేంద్ర ప్రసాద్ | ||
| (1) |
|
రఘబీర్ సింగ్ (1895-1955) (పాటియాలా సదర్) |
1954 మార్చి 8 | 1955 జనవరి 12[d] | 310 రోజులు | భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ | 2వ (1954) |
యాదవీంద్ర సింగ్ | |
| 3 | 
|
బ్రిష్ భాన్ (1908-1988) (కలయత్) |
1955 జనవరి 12 | 1956 నవంబరు 1[pd] | 1 సంవత్సరం, 294 రోజులు | ||||
పంజాబ్ ముఖ్యమంత్రులు జాబితా
[మార్చు]| వ.సంఖ్య. | చిత్తరువు | పేరు
(జననం-మరణం) (నియోజకవర్గం) |
పదవీకాలం | పార్టీ (కూటమి) |
ఎన్నిక | శాసనసభ | నియమించిన | |||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| పదవి స్వీకరించింది | పదవీ నుండి నిష్క్రమించింది | ఆఫీసులో సమయం | ||||||||
| పంజాబ్ పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు (1947–1966) | ||||||||||
| 1 | 
|
గోపీ చంద్ భార్గవ (1889-1966) (విశ్వవిద్యాలయం) |
1947 ఆగస్టు 15 | 1949 ఏప్రిల్ 13 | 1 సంవత్సరం, 241 రోజులు | భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ | 1946 | తాత్కాలిక అసెంబ్లీ | సి ఎం త్రివేది | |
| 2 | 
|
భీమ్ సేన్ సచార్ (1894-1978) (లాహోర్ సిటీ) |
1949 ఏప్రిల్ 13 | 1949 అక్టోబరు 18 | 188 రోజులు | |||||
| (1) |
|
గోపీ చంద్ భార్గవ (1889-1966) (విశ్వవిద్యాలయం) |
1949 అక్టోబరు 18 | 1951 జూన్ 20 | 1 సంవత్సరం, 245 రోజులు | |||||
| (i) |
|
ఖాళీ | 1951 జూన్ 20 | 1952 ఏప్రిల్ 17 | 302 రోజులు | - | ||||
| (2) |
|
భీంసేన్ సచార్ (1894-1978) (లూధియానా సౌత్) |
1952 ఏప్రిల్ 17 | 22 జూలై 1953 | 3 సంవత్సరాలు, 281 రోజులు | భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ | 1952 | 1వ | సి ఎం త్రివేది | |
| 22 జూలై 1953 | 1956 జనవరి 23 | సి పి ఎన్ సింగ్ | ||||||||
| 3 | 
|
ప్రతాప్ సింఘ్ కైరాన్ (1901-1965) (సుజన్‌పూర్) |
1956 జనవరి 23 | 1957 ఏప్రిల్ 9 | 8 సంవత్సరాలు, 150 రోజులు | |||||
| 1957 ఏప్రిల్ 9 | 1962 మార్చి 11 | 1957 | 2వ | |||||||
| 1962 మార్చి 12 | 1964 జూన్ 21 | 1962 | 3వ | ఎన్ వి గాడ్గిల్ | ||||||
| - |
|
గోపీ చంద్ భార్గవ (1889-1966) (MLC) (తాత్కాలిక) |
1964 జూన్ 21 | 6 జూలై 1964 | 15 రోజులు | పి.ఎ.థాను పిళ్ళై | ||||
| 4 | 
|
రామ్ కిషన్ (1913-1971) (జలంధర్ ఈశాన్య) |
7 జూలై 1964 | 5 జూలై 1966 | 1 సంవత్సరం, 363 రోజులు | |||||
| (ii) |
|
ఖాళీ
పాలన) |
5 జూలై 1966 | 1966 నవంబరు 1 | 119 రోజులు | - | ||||
| పంజాబ్ పునర్వ్యవస్థీకరణ తర్వాత (1966 నుండి) | ||||||||||
| 5 | 
|
జియాని గుర్ముఖ్ సింగ్ ముసాఫిర్ (1899-1976) (MLC) |
1966 నవంబరు 11 | 1967 మార్చి 8 | 127 రోజులు | భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ | 1962 | Third | ధర్మ వీర | |
| 6 | .jpg)
|
గుర్నామ్ సింగ్ (1899-1973) (ఖిలా రాయ్‌పూర్) |
1967 మార్చి 8 | 1967 నవంబరు 25 | 262 రోజులు | అకాలీదళ్-సంత్ ఫతే సింగ్ గ్రూప్ (PUF) |
1967 | 4వ | ||
| 7 | 
|
లచ్మన్ సింగ్ గిల్ (1917-1969) (ధరమ్‌కోట్) |
1967 నవంబరు 25 | 1968 ఆగస్టు 23 | 272 రోజులు | పంజాబ్ జనతా పార్టీ (INC) |
డి సి పావటే | |||
| (iii) |
|
ఖాళీ | 1968 ఆగస్టు 23 | 1969 ఫిబ్రవరి 17 | 178 రోజులు | - | ||||
| (6) |
|
గుర్నామ్ సింగ్ (1899-1973) (ఖిలా రాయ్‌పూర్) |
1969 ఫిబ్రవరి 17 | 1970 మార్చి 27 | 1 సంవత్సరం, 38 రోజులు | శిరోమణి అకాలీ దళ్ (UFP 1970 వరకు ) (BJS 1970-71) |
1969 | 5వ | డి సి పావటే | |
| 8 | 
|
ప్రకాష్ సింగ్ బాదల్ (1927-2023) (గిద్దర్‌బాహా) |
1970 మార్చి 27 | 1971 జూన్ 14 | 1 సంవత్సరం, 79 రోజులు | |||||
| (iv) |
|
ఖాళీ | 1971 జూన్ 14 | 1972 మార్చి 17 | 277 రోజులు | - | ||||
| 9 | .png)
|
జ్ఞాని జైల్ సింగ్ (1916-1994) (ఆనంద్‌పూర్ సాహిబ్) |
1972 మార్చి 17 | 1977 ఏప్రిల్ 30 | 5 సంవత్సరాలు, 44 రోజులు | భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ (CPI) |
1972 | 6వ | ఎం ఎం చౌదరి | |
| (v) |
|
ఖాళీ | 1977 ఏప్రిల్ 30 | 1977 జూన్ 20 | 51 రోజులు | - | ||||
| (8) | 
|
ప్రకాష్ సింగ్ బాదల్ (1927-2023) (గిద్దర్‌బాహా) |
1977 జూన్ 20 | 1980 ఫిబ్రవరి 17 | 2 సంవత్సరాలు, 242 రోజులు | శిరోమణి అకాలీ దళ్ (JP & CPI) |
1977 | 7వ | ఎం ఎం చౌదరి | |
| (vi) |
|
ఖాళీ | 1980 ఫిబ్రవరి 17 | 1980 జూన్ 6 | 110 రోజులు | - | ||||
| 10 | 
|
దర్బారా సింగ్ (1916-1990) (నాకోదర్) |
1980 జూన్ 6 | 1983 అక్టోబరు 6 | 3 సంవత్సరాలు, 122 రోజులు | భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ | 1980 | 8వ | జె ఎల్ హాతీ | |
| (vii) |
|
ఖాళీ | 1983 అక్టోబరు 6 | 1985 సెప్టెంబరు 29 | 1 సంవత్సరం, 358 రోజులు | - | ||||
| 11 | 
|
సుర్జీత్ సింగ్ బర్నాలా (1925-2017) (బర్నాలా) |
1985 సెప్టెంబరు 29 | 1987 జూన్ 11 | 1 సంవత్సరం, 255 రోజులు | శిరోమణి అకాలీ దళ్ | 1985 | 9వ | అర్జున్ సింగ్ | |
| (viii) |
|
ఖాళీ | 1987 జూన్ 11 | 1992 ఫిబ్రవరి 25 | 4 సంవత్సరాలు, 259 రోజులు | - | ||||
| 12 | .png)
|
బియాంట్ సింగ్ (1922-1995) (జలంధర్ కంటోన్మెంట్) |
1992 ఫిబ్రవరి 25 | 1995 ఆగస్టు 31 [†] |
3 సంవత్సరాలు, 187 రోజులు | భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ | 1992 | 10వ | సురేంద్ర నాథ్ | |
| 13 | 
|
హర్చరణ్ సింగ్ బ్రార్ (1922-2009) (ముక్తసర్) |
1995 ఆగస్టు 31 | 1996 నవంబరు 21 | 1 సంవత్సరం, 82 రోజులు | బి కె ఎన్ చిబ్బర్ | ||||
| 14 | 
|
రాజీందర్ కౌర్ భత్తల్ (జ. 1945) (లెహ్రా) |
1996 నవంబరు 21 | 1997 ఫిబ్రవరి 11 | 82 రోజులు | |||||
| (8) | 
|
ప్రకాష్ సింగ్ బాదల్ (1927-2023) (లంబి) |
1997 ఫిబ్రవరి 12 | 2002 ఫిబ్రవరి 26 | 5 సంవత్సరాలు, 14 రోజులు | శిరోమణి అకాలీ దళ్ (BJP) |
1997 | 11వ | ||
| 15 | 
|
అమరిందర్ సింగ్ (జ. 1942) (పాటియాలా అర్బన్) |
26 ఫిబ్రవరి 2002 | 2007 మార్చి 1 | 5 సంవత్సరాలు, 3 రోజులు | భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ | 2002 | 12వ | జె.ఎఫ్.ఆర్.జాకబ్ | |
| (8) |
|
ప్రకాష్ సింగ్ బాదల్ (1927-2023) (లంబి) |
2007 మార్చి 1 | 2012 మార్చి 14 | 10 సంవత్సరాలు, 15 రోజులు | శిరోమణి అకాలీ దళ్ (BJP) |
2007 | 13వ | సునిత్ ఫ్రాన్సిస్ రోడ్రిగ్స్ | |
| 2012 మార్చి 14 | 2017 మార్చి 16 | 2012 | 14వ | శివరాజ్ పాటిల్ | ||||||
| (15) |
|
అమరిందర్ సింగ్ (జ. 1942) (పాటియాలా అర్బన్) |
2017 మార్చి 16 | 2021 సెప్టెంబరు 20 | 4 సంవత్సరాలు, 188 రోజులు | భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ | 2017 | 15వ | వి.పి. సింగ్ బద్నోర్ | |
| 16 | 
|
చరణ్‌జిత్ సింగ్ చన్నీ (జ. 1963) (చమ్‌కౌర్ సాహిబ్) |
2021 సెప్టెంబరు 20 | 2022 మార్చి 16 | 177 రోజులు | బన్వారిలాల్ పురోహిత్ | ||||
| 17 | 
|
భగవంత్ మాన్ (జ. 1973) (ధురి) |
2022 మార్చి 16 | అధికారంలో ఉన్నారు | 2 సంవత్సరాలు, 249 రోజులు | ఆమ్ ఆద్మీ పార్టీ | 2022 | 16వ | ||
గణాంకాలు
[మార్చు]ముఖ్యమంత్రి జాబితా (పంజాబ్ పునర్వ్యవస్థీకరణ తర్వాత (1966 నుండి)
[మార్చు]| వ.సంఖ్య | ముఖ్యమంత్రి | పార్టీ | పదవీకాలం | ||
|---|---|---|---|---|---|
| సుదీర్ఘ నిరంతర పదవీకాలం | ముఖ్యమంత్రి పదవి మొత్తం వ్యవధి | ||||
| 1 | ప్రకాష్ సింగ్ బాదల్ | SAD | 10 సంవత్సరాల, 15 రోజులు | 18 సంవత్సరాల, 350 రోజులు | |
| 2 | అమరీందర్ సింగ్ | INC | 5 సంవత్సరాల, 3 రోజులు | 9 సంవత్సరాల, 191 రోజులు | |
| 3 | జైల్ సింగ్ | INC | 5 సంవత్సరాల, 44 రోజులు | 5 సంవత్సరాల, 44 రోజులు | |
| 4 | బియాంత్ సింగ్ | INC | 3 సంవత్సరాల, 187 రోజులు | 3 సంవత్సరాల, 187 రోజులు | |
| 5 | దర్బారా సింగ్ | INC | 3 సంవత్సరాల, 122 రోజులు | 3 సంవత్సరాల, 122 రోజులు | |
| 6 | భగవంత్ మాన్ | AAP | 2 సంవత్సరాల, 208 రోజులు | 2 సంవత్సరాల, 208 రోజులు | |
| 7 | గుర్నామ్ సింగ్ | SAD/ADSFG | 1 సంవత్సరాల, 38 రోజులు | 1 సంవత్సరం, 300 రోజులు | |
| 8 | సుర్జిత్ సింగ్ బర్నాలా | SAD | 1 సంవత్సరం, 255 రోజులు | 1 సంవత్సరం, 255 రోజులు | |
| 9 | హర్చరణ్ సింగ్ బ్రార్ | INC | 1 సంవత్సరం, 82 రోజులు | 1 సంవత్సరం, 82 రోజులు | |
| 10 | లచ్మన్ సింగ్ గిల్ | Punjab Janata Party | 272 రోజులు | 272 రోజులు | |
| 11 | చరణ్‌జిత్ సింగ్ చన్నీ | INC | 177 రోజులు | 177 రోజులు | |
| 12 | గియాని గురుముఖ్ సింగ్ ముసాఫిర్ | INC | 127 రోజులు | 127 రోజులు | |
| 13 | రాజిందర్ కౌర్ భట్టల్ | INC | 82 రోజులు | 82 రోజులు | |
ఇవి కూడా చూడండి
[మార్చు]మూలాలు
[మార్చు]- ↑ Durga Das Basu. Introduction to the Constitution of India. 1960. 20th Edition, 2011 Reprint. pp. 241, 245. LexisNexis Butterworths Wadhwa Nagpur. ISBN 978-81-8038-559-9. Note: although the text talks about Indian state governments in general, it applies for the specific case of Punjab as well.
- ↑ Bhagwant Mann. Pay Check. Retrieved 13 October 2022.
- ↑ Durga Das Basu. Introduction to the Constitution of India. 1960. 20th Edition, 2011 Reprint. pp. 241, 245. LexisNexis Butterworths Wadhwa Nagpur.
- ↑ "Chief Minister, Punjab Office". Retrieved 31 March 2022.
- ↑ Amberish K. Diwanji. "A dummy's guide to President's rule". Rediff.com. 15 March 2005.
గమనికలు
[మార్చు]- ↑ 1.0 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6 1.7 1.8 రాష్ట్రపతి పాలన may be imposed when the "government in a state is not able to function as per the Constitution", which often happens because no party or coalition has a majority in the assembly. When President's rule is in force in a state, its council of ministers stands dissolved. The office of chief minister thus lies vacant, and the administration is taken over by the governor, who functions on behalf of the central government. At times, the legislative assembly also stands dissolved.[5]
- ↑ Bhargava resigned from the post of chief minister on 6 April 1949 but hold the office until Sachar succeeded him on 13 April.
- ↑ Sachar resigned from the post of Chief Minister due to the differences with cabinet ministers Sri Ram Sharma, but on same day re-sworn as Chief Minister.
- ↑ Bhargava was also the only caretaker Chief Minister who served for a few days due to the resignation of Partap Singh Kairon.