ఐన్‌స్టయినియం

వికీపీడియా నుండి
Jump to navigation Jump to search
ఐన్‌స్టీనియం,  99Es
మూస:Infobox element/symbol-to-top-image-alt
సాధారణ ధర్మములు
ఉచ్ఛారణ/nˈstniəm/ (eyen-STY-nee-əm)
కనిపించే తీరుsilver-colored
ఆవర్తన పట్టికలో ఐన్‌స్టీనియం
Hydrogen Helium
Lithium Beryllium Boron Carbon Nitrogen Oxygen Fluorine Neon
Sodium Magnesium Aluminium Silicon Phosphorus Sulfur Chlorine Argon
Potassium Calcium Scandium Titanium Vanadium Chromium Manganese Iron Cobalt Nickel Copper Zinc Gallium Germanium Arsenic Selenium Bromine Krypton
Rubidium Strontium Yttrium Zirconium Niobium Molybdenum Technetium Ruthenium Rhodium Palladium Silver Cadmium Indium Tin Antimony Tellurium Iodine Xenon
Caesium Barium Lanthanum Cerium Praseodymium Neodymium Promethium Samarium Europium Gadolinium Terbium Dysprosium Holmium Erbium Thulium Ytterbium Lutetium Hafnium Tantalum Tungsten Rhenium Osmium Iridium Platinum Gold Mercury (element) Thallium Lead Bismuth Polonium Astatine Radon
Francium Radium Actinium Thorium Protactinium Uranium Neptunium Plutonium Americium Curium Berkelium Californium Einsteinium Fermium Mendelevium Nobelium Lawrencium Rutherfordium Dubnium Seaborgium Bohrium Hassium Meitnerium Darmstadtium Roentgenium Copernicium Ununtrium Flerovium Ununpentium Livermorium Ununseptium Ununoctium
Ho

Es

(Upu)
కాలిఫోర్నియంఐన్‌స్టీనియంఫెర్మియం
పరమాణు సంఖ్య (Z)99
గ్రూపుgroup n/a
పీరియడ్పీరియడ్ 7
బ్లాక్f-బ్లాక్
ఎలక్ట్రాన్ విన్యాసం[Rn] 5f11 7s2
ప్రతీ కక్ష్యలో ఎలక్ట్రానులు
2, 8, 18, 32, 29, 8, 2
భౌతిక ధర్మములు
STP వద్ద స్థితిsolid
ద్రవీభవన స్థానం1133 K ​(860 °C, ​1580 °F)
మరుగు స్థానం(estimated) 1269 K ​(996 °C, ​1825 °F)
సాంద్రత (గ.ఉ వద్ద)8.84 g/cm3
పరమాణు ధర్మములు
ఆక్సీకరణ స్థితులు2, 3, 4
ఋణవిద్యుదాత్మకతPauling scale: 1.3
ఇతరములు
స్ఫటిక నిర్మాణంface-centered cubic (fcc)
Face-centered cubic crystal structure for ఐన్‌స్టీనియం
అయస్కాంత క్రమంparamagnetic
CAS సంఖ్య7429-92-7
చరిత్ర
ఆవిష్కరణLawrence Berkeley National Laboratory (1952)
ఐన్‌స్టీనియం ముఖ్య ఐసోటోపులు
ఐసో­టోపు సమృద్ధి అర్ధ జీవితం (t1/2) క్షయం ఉత్పత్తి
252Es syn 471.7 d α 6.760 248Bk
ε 1.260 252Cf
β 0.480 252Fm
253Es syn 20.47 d SF - -
α 6.739 249Bk
254Es syn 275.7 d ε 0.654 254Cf
β 1.090 254Fm
α 6.628 250Bk
255Es syn 39.8 d β 0.288 255Fm
α 6.436 251Bk
SF - -
| మూలాలు | in Wikidata


ఈ రసాయన మూలకం పేరుని జెర్మనీ భాషలో ఉచ్చరిస్తే ఐన్‌ష్టయినియం అని పలకాలి. ఇంగ్లీషులో ష కారానికి బదులు స కారం వాడుతారు. కనుక తెలుగులో ఐన్‌స్టయినియం అంటే బాగుంటుంది. ఐ తరువార పూర్నానుస్వారం పెట్టి తరువాత స, ట, ఐ కలిపి ఒకే అక్ష్రరంగా రాయడంలో సదుపాయం లేదు.

ఐన్‌స్టయినియం (Einsteinium) ఒక రసాయన మూలకం. రసాయన హ్రస్వ నామం Es. అణు సంఖ్య 99, అనగా ఈ మూలకం అణువులో 99 ప్రోటానులు ఉంటాయి. అణుభారం 252. ఈ మూలకాన్ని ఐన్‌స్టయిన్ కనిపెట్టలేదు; ఆయన చేసిన పనికీ ఈ మూలకం ఉనికికీ ఏ విధమైన సంబంధం లేదు. శాస్త్రవేత్తల పేర్లు పెడితే బాగుంటుంది కదా అని ఒకరికి ఆలోచన వచ్చింది. ఆ ఆలోచనని ఆచరణలో పెడుతూ పెట్టిన పేర్లలో ఫెర్మియం ఒకటి, ఇది మరొకటి.

అమెరికా 1952లో మొట్టమొదటి హైడ్రొజన్ బాంబు ప్రయోగాత్మకంగా పేల్చినప్పుడు మిగిలిన శిధిలావశేషాలలో ఈ కొత్త మూలకం దొరికింది. ఈ మూలకం ప్రకృతి సిద్ధంగా దొరకదు. ఈ మూలకం సమస్థానులు లో ఎక్కువ తరచుగా కనిపించేది ఐన్‌స్టయినియం-253. ఈ సమస్థానులు అన్నీ వికిరణ ఉత్తేజిత లక్షణాలు ప్రదర్శిస్తాయి. దీని అర్థాయుర్దాయం 20.47 రోజులు. ఈ కారణాల చేత ఈ మూలకానికి ఇంతవరకు ఏ ఉపయోగాలూ ఉన్నట్లు లేదు.

ఐన్‌స్టయినియం మెత్తటి వెండిలా ఉంటుంది. చీకటిలో నీలి రంగుతో ప్రకాసిస్తుంది. ఇది ఆవర్తన పట్టికలో కేలిఫోర్నియం కి కుడి పక్కనా, ఫెర్మియం కి ఎడమ పక్కనా, హోల్మియం కి దిగువనా ఉంటుంది.