దేశాల జాబితా – ISO 3166-1 కోడ్
| ఈ వ్యాసములొ కొన్ని లింకులు ఆంగ్ల వికీ వ్యాసానికి అనుసంధానించబడి ఉన్నాయి. ఆసక్తి కల సభ్యులు తెలుగు వికీ వ్యాసాలు మొలకెత్తించి ఆ లింకులు తెలుగు వికీలొ అంతర్లింకులుగా అనుసంధానించండి. అనువదించి, తరువాత ఈ మూసను తీసివేయండి. |
ISO 3166-1, అనేది ISO 3166 అనే అంతర్జాతీయ ప్రమాణ విధానం standardలో ఒక భాగం. వివిధ దేశాలకు, ఆధారిత ప్రాంతాలకు ఈ విధానంలో కోడ్‌లు ఇవ్వబడుతాయి. ఈ ISO 3166-1 కోడింగ్ విధానం అంతర్జాతీయ ప్రమాణ సంస్థ ద్వారా 1974లో మొదటిసారి ప్రచురింపబడింది. ప్రతి దేశానికి లేదా భూభాగానికి ISO మూడు విధాలైన కోడ్ లను నిర్వచిస్తుంది.
- మొదటిది ISO 3166-1 alpha-2 విధానం. ఇది రెండు అక్షరాల కోడ్. దీనిని చాలా అంశాలలో వినియోగిస్తారు. వాటిలో ఒకటి (కొద్ది దేశాల విషయంలో తప్పించి) ఆయా దేశాలకు చెందిన ఇంటర్నెట్ top-level domain ccTLD లకు పెట్టే పేరు. ఉదాహరణకు ఇండియాకు 'in' జపాన్ కు 'jp అనే అక్షరాలు. .
- ISO 3166-1 alpha-3, మూడు 'అక్షరాల' కోడ్ విధానం.
- ISO 3166-1 numeric, మూడు 'అంకెల'కోడ్ విధానం. ఐక్య రాజ్య సమితి గణాంక విభాగం వారి నిర్వచనాన్ని అనుసరించి. కనుక ఇంగ్లీషు భాష అక్షరాలు (లాటిన్ వర్ణమాల) వాడని, లేదా వాడడానికి కుదరని చోట్ల ఇది ఎక్కువ ఉపయోగకరం.
ప్రస్తుతం ISO 3166-1 విధానంలో మొత్తం 244 దేశాలకు లేదా భూభాగాలకు కోడ్‌లు ఇవ్వబడ్డాయి. ISO 3166 వారి కంట్రీ కోడ్ మెయింటెనెన్స్ ఏజెన్సీ వారి సమాచారం ప్రకారం ఏదైనా దేశం లేదా భూభాగం ఐక్య రాజ్య సమితి Terminology Bulletinలో గాని లేదా వారి గణాంక విభాగంలో గాని స్థానం కలిగి ఉన్నట్లయితే ఆ దేశానికి లేదా ప్రాంతానికి ISO 3166 కోడ్ ఇవ్వబడుతుంది. అందుకు కావలసిన కనీసార్హతలు:
- ఐక్య రాజ్య సమితి సభ్య దేశం అయి ఉండాలి - లేదా
- ఏదైనా ఐక్య రాజ్య సమితి ప్రత్యేక ఏజెన్సీలో సభ్యత్వం కలిగి ఉండాలి - లేదా
- అంతర్జాతీయ న్యాయ స్థానంలో సభ్యత్వం కలిగి ఉండాలి.
ఏదైనా ఒక దేశం లేదా ప్రాంతం అధికారిక నామం మారినట్లయితే దానికి క్రొత్త కోడ్ ఇవ్వబడుతుంది.
సమాచార పత్రికలు[మార్చు]
ISO 3166-1 కోడ్‌లలో మార్పులు వారి సమాచార పత్రికలో తెలియజేయబడుతాయి. ఇప్పటివరకు 12 పత్రికలు అలా వెలువడినాయి. (1977లో స్టాండర్డ్ విడుదలైన తరువాత):
- ప్రచురితం 1998-02-05: పేరు మార్పు -- సమోవా, లభించే చోటు English and French
- ప్రచురితం 1999-10-01: పేరు మార్పు -- Occupied Palestinian Territory, లభించే చోటు English and French
- ప్రచురితం 2002-02-01: alpha-3 కోడ్ ఎలిమెంట్ మార్పు రొమేనియా, లభించే చోటు English and French
- ప్రచురితం 2002-05-20: వివిధ దేశాల కోడ్‌లకు మార్పులు, లభించే చోటు English and French
- ప్రచురితం 2002-05-20: పేరు, కోడ్ మార్పులు --> తూర్పు తైమూర్(టిమోర్-లెస్టె), లభించే చోటు English and French
- ప్రచురితం 2002-11-15: పేరు, కోడ్ మార్పులు --> టిమోర్-లెస్టె, లభించే చోటు English and French
- ప్రచురితం 2002-11-15: అధికారిక పేరు మార్పు కొమొరోస్, లభించే చోటు English and French
- ప్రచురితం 2003-07-23: తొలగింపు Yugoslavia, క్రొత్తగా చేర్పు సెర్బియా & మాంటినిగ్రో, లభించే చోటు English and French
- ప్రచురితం 2004-02-13: క్రొత్త పేరు ఆలాండ్ దీవులు, లభించే చోటు English and French
- ప్రచురితం 2004-04-26: పేరు మార్పు -- ఆఫ్ఘనిస్తాన్ , ఆలాండ్ దీవులు, లభించే చోటు English and French
- ప్రచురితం 2006-03-29: క్రొత్తగా చేర్చినవి గ్వెర్నిసీ, ఐల్ ఆఫ్ మాన్, జెర్సీ బాలివిక్, లభించే చోటు English and French
- Published 2006-09-26: తొలగింపు సెర్బియా & మాంటినిగ్రో, క్రొత్తగా చేర్చినవి సెర్బియా, మాంటినిగ్రో, లభించే చోటు English and French
మూలాలు[మార్చు]
Information on reserved codes taken from "Reserved code elements under ISO 3166-1" published by Secretariat of ISO/TC 46, ISO 3166 Maintenance Agency, 2001-02-13, available on request from ISO 3166/MA.
ఆంగ్ల వికీలో సంబంధిత వ్యాసాలు[మార్చు]
- en:ISO 3166-2
- en:ISO 3166-3
- en:Comparison of IOC, FIFA, and ISO 3166 country codes
- en:Federal Information Processing Standard
బయటి లింకులు[మార్చు]
- ISO 3166/MA – ISO 3166 Maintenance Agency at the International Organization for Standardization – includes up-to-date lists of two-letter codes.
- United Nations Statistics Division – Standard Country or Area Codes for Statistical Use – includes three-letter and numeric codes.
- CIA World Factbook – Cross-Reference List of Country Data Codes (public domain)
- a list of ISO 3166-1 codes (including three-letter and numeric codes), and includes information about changes that have been made over the years.
- an xml document containing country codes and country names in 7 languages.