శాసనసభ

వికీపీడియా నుండి
(విధానసభ నుండి దారిమార్పు చెందింది)
Jump to navigation Jump to search
భారతదేశం
Emblem of India.svg

ఈ వ్యాసం భారతదేశం రాజకీయాలు, ప్రభుత్వంలో ఒక భాగం.


కేంద్ర ప్రభుత్వం

రాజ్యాంగం



ప్రతి రాష్ట్రానికి ప్రజలు ఎన్నుకునే సభ్యులతో కూడిన ఒక సభ ఉంటుంది. దీన్ని శాసనసభ లేదా విధానసభ అంటారు.[1] కొన్ని రాష్ట్రాల్లో రెండు సభలుంటాయి. ఈ రెండో సభను శాసనమండలి అంటారు. రాజ్యాంగం ప్రకారం ఏ రాష్ట్రంలోనైనా శాసనసభలో 500 కంటే ఎక్కువ కాకుండాను, 60 కంటే తక్కువ కాకుండాను స్థానాలు ఉండాలి.ఇది భారతదేశంలోని 28 రాష్ట్రాలు, 3 కేంద్రపాలిత ప్రాంతాలతో ఏక శాసననిర్మాణ రాష్ట్ర శాసనసభ ఏకైక శాసనమండలి, 6 రాష్ట్రాల్లో ఇది దిగువ సభ వారి ద్విసభతో రాష్ట్ర చట్టసభలు ఎగువ సభ రాష్ట్ర శాసన మండలి ఉన్నాయి. 5 కేంద్రపాలిత ప్రాంతాలు నేరుగా భారత కేంద్ర ప్రభుత్వంచే నిర్వహించబడుతున్నాయి.వాటికి శాసనమండలి లేదు.రాష్ట్ర ప్రభుత్వాన్ని పార్లమెంట్ రద్దు చేయడం, ద్రవ్య బిల్లులను ఆమోదించడం మినహా రాష్ట్ర శాసనసభ ఎగువ సభ, రాష్ట్ర శాసన మండలితో సమానమైన శాసన అధికారాన్ని రాష్ట్ర శాసనసభ కలిగి ఉంటుంది, ఈ సందర్భంలో రాష్ట్ర శాసనసభకు అంతిమ అధికారం ఉంటుంది.

ప్రతి శాసనసభ సభ్యుడు (ఎం.ఎల్.ఎ.) ఏక సభ్య నియోజకవర్గాల వారీగా 5 సంవత్సరాల పదవీకాలానికి ప్రత్యక్షంగా ఎన్నుకోబడతారు. గోవా, సిక్కిం, మిజోరాం, కేంద్రపాలిత రాష్ట్రాలలో లాగా ఒక రాష్ట్ర శాసనసభలో 60 మంది కంటే తక్కువ, 500 కంటే ఎక్కువ మంది సభ్యులు ఉండకూడదని భారత రాజ్యాంగం పేర్కొంది, అయితే పార్లమెంటు చట్టం ద్వారా మినహాయింపు ఇవ్వబడుతుంది. పుదుచ్చేరిలో 60 కంటే తక్కువ మంది సభ్యులు ఉన్నారు. ముఖ్యమంత్రి అభ్యర్థనపై గవర్నర్ లేదా అధికార మెజారిటీ పార్టీ లేదా సంకీర్ణానికి వ్యతిరేకంగా అవిశ్వాస తీర్మానం ఆమోదించబడినట్లయితే, అత్యవసర పరిస్థితిలో రాష్ట్ర శాసనసభను పార్లమెంటు రద్దు చేయవచ్చు. [2]

శాసన సభ సభ్యుడు అర్హతలు[మార్చు]

  • వారు ఎన్నికల్లో పోటీ చేస్తున్న రాష్ట్ర శాసనసభ ఓటర్ల జాబితాలో సభ్యునిగా నమోదు అయి ఉండాలి.
  • అతనిపై లేదా ఆమెపై ఎలాంటి క్రిమినల్ ప్రొసీజర్లు లేవని కూడా వారు పేర్కొనాలి.
  • శాసనసభ సభ్యుడు కాదలచిన వ్యక్తి భారత పౌరుడై ఉండాలి.
  • కనీసం 25 ఏళ్ళ వయసు ఉండాలి

శాసన సభ అధికారాలు[మార్చు]

  • రాష్ట్రంలో ప్రభుత్వంపై అవిశ్వాస తీర్మానాన్ని రాష్ట్ర శాసనసభలో మాత్రమే ప్రవేశపెడతారు. ఇది మెజారిటీ ఓటుతో ఆమోదం పొందినట్లయితే, ముఖ్యమంత్రి ఆమె/అతని మంత్రిమండలి సమిష్టిగా రాజీనామా చేయాలి.
  • ద్రవ్య బిల్లును రాష్ట్ర శాసనసభలో మాత్రమే ప్రవేశపెట్టవచ్చు. ద్విసభ అధికార పరిధిలో, రాష్ట్ర శాసనసభలో ఆమోదించబడిన తర్వాత, అది రాష్ట్ర శాసన మండలికి పంపబడుతుంది, ఇక్కడ గరిష్టంగా 14 రోజుల పాటు ఉంచవచ్చు.
  • సాధారణ బిల్లులకు సంబంధించిన విషయాలలో, రాష్ట్ర శాసనసభ అభీష్టం ప్రబలంగా ఉంటుంది. ఉమ్మడి సిట్టింగ్‌కు ఎటువంటి నిబంధన లేదు. అటువంటి సందర్భాలలో, రాష్ట్ర శాసన మండలి చట్టాన్ని గరిష్టంగా 4 నెలలు ఆలస్యం చేయవచ్చు (మొదటి సందర్శనలో 3 నెలలు, బిల్లు రెండవ సందర్శనలో 1 నెల).
  • రాష్ట్ర శాసనసభకు హాజరైన సభ్యులలో మూడింట రెండొంతుల మంది కంటే తక్కువ లేని మెజారిటీతో తీర్మానాన్ని ఆమోదించడం ద్వారా రాష్ట్ర శాసన మండలిని సృష్టించడానికి లేదా రద్దు చేయడానికి అధికారం ఉంటుంది. [3]

సభానిర్వహణ[మార్చు]

సభా నిర్వహణ బాధ్యతలు నిర్వహించేందుకు ఒక సభాపతి (స్పీకరు) ని, ఒక ఉపసభాపతి (డిప్యూటీ స్పీకరు) ని సభ్యుల నుండి ఎన్నుకుంటారు. సాంప్రదాయికంగా సభాపతిగా అధికార పక్షానికి, ఉపసభాపతిగా ప్రతిపక్షానికి చెందిన వారిని ఎన్నుకుంటారు. అయితే ఇది నియమం కాదు.

తమ పదవికి రాజీనామా సమర్పించదలచిన పక్షంలో సభాపతి ఉపసభాపతికి, ఉపసభాపతి సభాపతికి సమర్పించాలి. వారి తొలగింపుకు మెజారిటీ సభ్యుల మద్దతు అవసరం.

సమావేశాలు[మార్చు]

శాసనసభను సమావేశపరచడం, సమావేశాలను ముగించడం, సభను రద్దు చెయ్యడం వంటి అధికారాలు రాష్ట్రపతి వద్ద ఉంటాయి. శాసనసభ సమావేశాల చివరి రోజుకు, తదుపరి సమావేశాల మొదటి రోజుకు మధ్య 6 నెలలకు మించి అంతరం ఉండరాదు. సభలో సభ్యులు కాని రాష్ట్ర ప్రభుత్వంలోని మంత్రులు, రాష్ట్ర అడ్వొకేటు జనరల్ సభనుద్దేశించి ప్రసంగించవచ్చు, సభా కమిటీలలో పాల్గొనవచ్చు. కాని వారికి సభలో ఓటు వేసే అధికారం ఉండదు.

భారతదేశ ప్రస్తుత రాష్ట్ర శాసన సభలు[మార్చు]

సభ చిత్రం నియోజకవర్గాలు స్థానం సభ లోని సభ్యులు అధికార పార్టీ ప్రస్తుత సభ సంఖ్య
ఆంధ్రప్రదేశ్ శాసనసభ Andhra Pradesh Secretariat.jpg జాబితా అమరావతి 175 వైఎస్ఆర్ కాంగ్రెస్ పార్టీ 15వ
అరుణాచల్ ప్రదేశ్ శాసనసభ List Itanagar 60 భారతీయ జనతా పార్టీ 7వ
అస్సాం శాసనసభ List Dispur 126 భారతీయ జనతా పార్టీ 15వ
బీహార్ శాసనసభ Vidhan-sabha-bihar.jpg List Patna 243 Janata Dal (United) 17
ఛత్తీస్‌గఢ్ శాసనసభ List Naya Raipur 90 భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ 5వ
ఢిల్లీ శాసనసభ List New Delhi 70 Aam Aadmi Party 7వ
గోవా శాసనసభ India Goa Assembly.jpg List Panaji 40 భారతీయ జనతా పార్టీ 7వ
గుజరాత్ శాసనసభ SACHIVALAY PANORAMA.jpg List Gandhinagar 182 భారతీయ జనతా పార్టీ 14వ
హర్యానా శాసనసభ Secretariat Chandigarh.jpg List Chandigarh 90 భారతీయ జనతా పార్టీ 14వ
హిమాచల్ ప్రదేశ్ శాసనసభ Himachal Pradesh e-Assembly.jpg List Shimla (summer)
Dharamshala (winter)
68 భారతీయ జనతా పార్టీ 13వ
జమ్మూ కాశ్మీర్ శాసనసభ List Srinagar (summer)
Jammu (winter)
85
N/A
(President's rule)
జార్ఖండ్ శాసనసభ List Ranchi 81 జార్ఖండ్ ముక్తి మోర్చా 15వ
కర్ణాటక శాసనసభ Vidhana Souda , Bangalore.jpg Suvarna Vidhana Soudha.jpg List Bangalore (summer)
Belgaum (winter)
224 భారతీయ జనతా పార్టీ 15వ
కేరళ శాసనసభ Niyamasabha Mandiram.JPG List Thiruvananthapuram 140 కమ్యూనిస్టు పార్టీ ఆఫ్ ఇండియా (మార్కిస్టు) 15వ
మధ్యప్రదేశ్ శాసనసభ Madhyapradesh Legislative Assembly.jpg List Bhopal 230 భారతీయ జనతా పార్టీ 15వ
మహారాష్ట్ర శాసనసభ Vidhan Bhavan1.jpg List Mumbai (summer)
Nagpur (winter)
288 శివసేన 14వ
మణిపూర్ శాసనసభ List Imphal 60 భారతీయ జనతా పార్టీ 12వ
మేఘాలయ శాసనసభ List Shillong 60 నేషనల్ పీపుల్స్ పార్టీ 10వ
మిజోరాం శాసనసభ Mizoram Assembly House.jpg List Aizawl 40 మిజో నేషనల్ ఫ్రంట్ 7వ
నాగాలాండ్ శాసనసభ List Kohima 60 నేషనలిస్ట్ డెమోక్రటిక్ ప్రోగ్రెసివ్ పార్టీ 13వ
ఒడిశా శాసనసభ ORISSA SECRETARIAT.jpg List Bhubaneshwar 147 బిజు జనతా దళ్ 16వ
పుదుచ్చేరి శాసనసభ Pondicherry Legislative Assembly.jpg List Puducherry 33 అఖిల భారత ఎన్ఆర్ కాంగ్రెస్ (ఏఐఎన్ఆర్‌సీ) 15వ
పంజాబ్ శాసనసభ Assembly 09.jpg List Chandigarh 117 భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ 15వ
రాజస్థాన్ శాసనసభ List Jaipur 200 భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ 15వ
సిక్కిం శాసనసభ Sikkim legislative Assembly.jpg List Gangtok 32 సిక్కిం క్రాంతికారి మోర్చా 10వ
తమిళనాడు శాసనసభ Fort St. George, Chennai 2.jpg List Chennai 234 ద్రవిడ మున్నేట్ర కజగం (డీఎంకే) 16వ
తెలంగాణ శాసనసభ Andhra Pradesh Legislative Assembly.jpg List Hyderabad 119 తెలంగాణ రాష్ట్ర సమితి 2వ
త్రిపుర శాసనసభ Ujjayanta palace Tripura State Museum Agartala India.jpg List Agartala 60 భారతీయ జనతా పార్టీ 12వ
ఉత్తరప్రదేశ్ శాసనసభ Vidhan Sabha Lucknow.jpg List Lucknow 403 భారతీయ జనతా పార్టీ 17వ
ఉత్తరాఖండ్ శాసనసభ List Bhararisen (summer)
Dehradun (winter)
70 భారతీయ జనతా పార్టీ 14వ
పశ్చిమ బెంగాల్ శాసనసభ West Bengal State Legislative Assembly House, Kolkata.jpg List Kolkata 294 ఆల్ ఇండియా తృణమూల్ కాంగ్రెస్ 17వ
Total
4,121[4]

State Legislative Assemblies by ruling parties[మార్చు]

Current ruling parties in India
  BJP (12)
  BJP Alliance (5)
  INC (3)
  INC Alliance (3)
  Unaligned Parties (7)
మూస:Party name with colourమూస:Party name with colourమూస:Party name with colourమూస:Party name with colourమూస:Party name with colourమూస:Party name with colourమూస:Party name with colourమూస:Party name with colourమూస:Party name with colourమూస:Party name with colourమూస:Party name with colourమూస:Party name with colourమూస:Party name with colourమూస:Party name with colourమూస:Party name with colourమూస:Party name with colourమూస:Party name with colour
Ruling party States/ UTs Alliance
State Govts Ruled By
BJP & NDA (17)
12

మూస:Party name with colour

1

మూస:Party name with colour

1 NDA
1

మూస:Party name with colour

1

మూస:Party name with colour

1

మూస:Party name with colour

State Govts Ruled by
INC & UPA (6)
3

మూస:Party name with colour

1

మూస:Party name with colour

1

మూస:Party name with colour

1

మూస:Party name with colour

State Govts Ruled By
Unaligned Parties (7)
1

మూస:Party name with colour

1

మూస:Party name with colour

1

మూస:Party name with colour

1

మూస:Party name with colour

1

మూస:Party name with colour

1

మూస:Party name with colour

1

మూస:Party name with colour

Former State Legislative Assemblies[మార్చు]

Assembly Seat Period active Abolished by
Ajmer Legislative Assembly Ajmer 1950–1956 States Reorganisation Act, 1956.
Bombay Legislative Assembly Bombay 1950–1960 Bombay Reorganisation Act, 1960.
Coorg Legislative Assembly Mercara 1950–1956 States Reorganisation Act, 1956.
Hyderabad Legislative Assembly Hyderabad 1952–1956 States Reorganisation Act, 1956.
PEPSU Legislative Assembly Patiala 1950–1956 States Reorganisation Act, 1956.

Notes[మార్చు]

  • – In Jammu and Kashmir Legislative Assembly, two seats are reserved for the nominated women members. In addition to that, twenty-four more seats are reserved for the representatives from Pakistan-administered Kashmir and not counted normally.
  • – In Puducherry Legislative Assembly, three seats are reserved for the members nominated by the Union Government of India.

ఇవీ చూడండి[మార్చు]

మూలాలు[మార్చు]

  1. "Vidhan Sabha". TheFreeDictionary.com. Retrieved 2021-06-26.
  2. "State Legislative Assemblies" (PDF). www.india.gov.in. Retrieved 2018-12-12.
  3. "Explainer: Why Jagan Reddy wants to abolish the legislative council in Andhra Pradesh".
  4. "Election Commission of India". eci.nic.in. Retrieved 12 January 2017.

వెలుపలి లంకెలు[మార్చు]

"https://te.wikipedia.org/w/index.php?title=శాసనసభ&oldid=3652175" నుండి వెలికితీశారు