కర్ణాటక శాసనసభ
| కర్ణాటక శాసనసభ ಕರ್ನಾಟಕ ವಿಧಾನಸಭೆ | |
|---|---|
| కర్ణాటక 16వ శాసనసభ | |
 | |
| రకం | |
| రకం | |
కాల పరిమితులు | 5 సంవత్సరాలు |
| చరిత్ర | |
| స్థాపితం | 1881 |
| అంతకు ముందువారు | మైసూరు శాసనసభ |
| నాయకత్వం | |
సభా నాయకుడు (ముఖ్యమంత్రి) | |
సభ ఉప నాయకుడు (ఉప ముఖ్యమంత్రి) | |
| నిర్మాణం | |
| సీట్లు | 224 |
 | |
రాజకీయ వర్గాలు | ప్రభుత్వం (135)
అధికారిక ప్రతిపక్షం (85) ఇతర ప్రతిపక్షం (4) |
కాలపరిమితి | 2023 – 2028 |
| ఎన్నికలు | |
ఓటింగ్ విధానం | ఫస్ట్ పాస్ట్ ది పోస్ట్ |
మొదటి ఎన్నికలు | 1952 మార్చి 26 |
మొదటి ఎన్నికలు | మొదటి ఎన్నికలు |
చివరి ఎన్నికలు | 2023 మే 10 |
తదుపరి ఎన్నికలు | 2028 మే |
| సమావేశ స్థలం | |
 | |
| విధాన సౌధ, బెంగళూరు, కర్ణాటక, భారతదేశం. | |
 | |
| సువర్ణ విధాన సౌధ, బెలగావి, కర్ణాటక, భారతదేశం (శీతాకాల సమావేశాలు) | |
| పాదపీఠికలు | |
| కౌన్సిల్ మైసూర్ రాష్ట్రం కోసం 1881లో స్థాపించబడింది. యువరాజ్యం డొమినియన్ ఆఫ్ ఇండియాతో విలీనం చేయబడింది. 1947లో మైసూర్ రాష్ట్రంగా మారింది; మైసూర్ రాష్ట్రం 1956లో దాని ప్రస్తుత ప్రాదేశిక రాష్ట్రంగా పునర్వ్యవస్థీకరించబడింది. 1973 నవంబరు 1న కర్ణాటకగా పేరు మార్చబడింది. | |
కర్ణాటక లెజిస్లేటివ్ అసెంబ్లీ, (గతంలో మైసూర్ శాసనసభ) అనేది దక్షిణ భారత రాష్ట్రమైన కర్ణాటక ద్విసభ శాసనసభ దిగువ సభ. భారతదేశం లోని ఆరు రాష్ట్రాలలో కర్నాటక ఒకటి, ఇక్కడ రాష్ట్ర శాసనసభ ఉభయసభలు, ఇందులో రెండు సభలు ఉన్నాయి: విధానసభ (దిగువ సభ), విధాన పరిషత్ (ఎగువ సభ).[1]
కర్ణాటక శాసనసభలో ప్రస్తుతం 224 మంది శాసనసభ సభ్యులు ఎన్నికయ్యారు.[2] [3]ఎన్నికైన సభ్యుల పదవీకాలం 5 సంవత్సరాల ఉంటుంది. సభ్యుని మరణం, రాజీనామా లేదా అనర్హత సంభవించినట్లయితే, సభ్యుడు ప్రాతినిధ్యం వహించే నియోజకవర్గానికి ఉప ఎన్నిక నిర్వహించబడుతుంది. కర్ణాటక అసెంబ్లీకి సభ్యులను ఎన్నుకోవటానికి 224 నియోజకవర్గాలుగా విభజించబడింది. అసెంబ్లీ సాధారణ బహుళత్వం లేదా "ఫస్ట్ పాస్ట్ ది పోస్ట్" ఎన్నికల విధానాన్ని ఉపయోగించి ఎన్నుకోబడుతుంది. ఎన్నికలను భారత ఎన్నికల సంఘం నిర్వహిస్తుంది.
చరిత్ర
[మార్చు]మైసూర్ ప్రతినిధి సభను 1881లో మహారాజా చామరాజ వడియార్ X ఏర్పాటు చేశారు. భారతదేశంలో ఇది మొట్టమొదటి రాచరిక రాష్ట్రం 1907లో, మైసూర్ శాసన మండలిని ఏర్పాటు చేయడానికి దాని నుండి ఒక ఎగువ సభను ఏర్పరిచే వరకు ఇది రాజ్యానికి ఏకైక ఏకసభ శాసనసభను ఏర్పాటు చేసింది, ఫలితంగా అసెంబ్లీ దిగువ సభగా పనిచేసింది.
1949 డిసెంబరు 16న, మహారాజా జయచామరాజ వడియార్ సిట్టింగ్ ప్రతినిధి శాసనసభలను రద్దు చేశారు. 1947లో ఏర్పడిన రాజ్యాంగ సభ, 1952లో ఎన్నికలు జరిగే వరకు మైసూర్ తాత్కాలిక అసెంబ్లీగా మారింది.
1952 18 జూన్ 18న కొత్తగా ఏర్పడిన మైసూర్ శాసనసభ మొదటి సమావేశం పాత పబ్లిక్ ఆఫీస్ భవనంలోని (కర్ణాటక హైకోర్టు ప్రస్తుత స్థానం అయిన అత్తారా కచేరి) సమావేశ మందిరంలో జరిగింది. బెంగళూరులో. భారత రాజ్యాంగం ప్రకారం మైసూర్‌లో ఏర్పడిన మొదటి అసెంబ్లీలో 99 మంది ఎన్నికైన సభ్యులు, ఒక నామినేటెడ్ సభ్యుడు ఉన్నారు. అసెంబ్లీ మొదటి సమావేశంలో, గౌరవ స్పీకరును వెంకటప్ప, సభ్యులతో (అప్పటి ముఖ్యమంత్రి కెంగల్ హనుమంతయ్యతో సహా) ప్రమాణ స్వీకారం చేయించారు. ఆపై సోషలిస్ట్ పోటీ చేసిన స్పీకరు పదవికి ఎన్నిక నిర్వహించారు. నాయకులు శాంతవేరి గోపాలగౌడ, హెచ్. సిద్ధయ్య పోటీ చేసారు. 74 ఓట్లతో హెచ్. సిద్ధయ్య గెలిచాడు. తరువాత హనుమంతయ్య ప్రసంగించాడు.
1953లో ఆంధ్రరాష్ట్రం ఏర్పడటంతో, మద్రాస్ రాష్ట్రం నుండి బళ్లారి జిల్లా లోని కొన్ని ప్రాంతాలను మైసూరు రాష్ట్రంలో చేర్చారు. మరియు అసెంబ్లీ బలం ఐదుగురు సభ్యులతో పెరిగింది. 1956 నవంబరు 1న మైసూరు రాష్ట్ర పునర్వ్యవస్థీకరణ తర్వాత పూర్వ బొంబాయి రాష్ట్రం నుండి నాలుగు జిల్లాలు, హైదరాబాద్ రాష్ట్రం లోని మూడు జిల్లాలు, పాత మద్రాస్ రాష్ట్రమైన కూర్గ్‌లోని ఒక జిల్లా, తాలూకా, రాచరిక రాష్ట్రం మైసూర్. 1973లో ఈ రాష్ట్రానికి కర్ణాటకగా పేరు మార్చారు.
కొత్త అసెంబ్లీ మొదటి సమావేశం 1956 డిసెంబరు 19న కొత్తగా నిర్మించిన విధానసౌధలో జరిగింది. 1957లో 208గా ఉన్న అసెంబ్లీ బలం 1967 నాటికి 216కి, 1978లో నామినేటెడ్ సభ్యుడితో కలిపి 224కి పెరిగింది.
స్పీకరు పదవిని నిర్వహించిన ఏకైక మహిళ కె. ఎస్. నాగరత్నమ్మ, ఆమె 1972 మార్చి 24 నుండి 1978 మార్చి 3 వరకు పనిచేశారు.
బడ్జెట్ సమావేశాలు, శాసనసభ వర్షాకాల సమావేశాలు బెంగళూరులోని విధానసౌధలో జరుగుతాయి. బెళగావి లోని సువర్ణ విధాన సౌధలో శాసనసభ శీతాకాల సమావేశాలు జరుగుతాయి.
శాసనసభల జాబితా
[మార్చు]| శాసనసభ | కాలం | ముఖ్యమంత్రులు | శాసనసభ ఉనికిలో ఉన్న కాలం |
|---|---|---|---|
| 1వ | 18 జూన్ 1952 – 1 ఏప్రిల్ 1957 | కెంగల్ హనుమంతయ్య, కడిడాల్ మంజప్ప, ఎస్. నిజలింగప్ప | 4 సంవత్సరాలు, 287 రోజులు |
| 2వ | 19 ఏప్రిల్ 1957 – 1 మార్చి 1962 | ఎస్. నిజలింగప్ప, బి.డి. జట్టి | 4 సంవత్సరాలు, 316 రోజులు |
| 3వ | 15 మార్చి 1962 – 28 February 1967 | ఎస్. ఆర్. కాంతి, ఎస్. నిజలింగప్ప | 4 సంవత్సరాలు, 350 రోజులు |
| 4వ | 15 మార్చి 1967 – 14 ఏప్రిల్ 1971 | ఎస్. నిజలింగప్ప, వీరేంద్ర పాటిల్ | 4 సంవత్సరాలు, 30 రోజులు |
| 5వ | 24 మార్చి 1972 – 31 డిసెంబరు 1977 (రద్దై అయింది) | డి. దేవరాజ్ ఆర్స్ | 5 సంవత్సరాలు, 282 రోజులు |
| 6వ | 17 మార్చి 1978 – 8 జూన్ 1983 (రద్దై అయింది) | డి. దేవరాజ్ ఉర్స్, ఆర్. గుండూరావు | 5 సంవత్సరాలు, 83 రోజులు |
| 7వ | 24 జులై 1983 – 2 జనవరి 1985 (రద్దై అయింది) | రామకృష్ణ హెగ్డే | 1 సంవత్సరం, 162 రోజులు |
| 8వ | 18 మార్చి 1985 – 21 ఏప్రిల్ 1989 (రద్దై అయింది) | రామకృష్ణ హెగ్డే, ఎస్. ఆర్. బొమ్మై | 4 సంవత్సరాలు, 34 రోజులు |
| 9 | 18 డిసెంబరు 1989 – 20 సెప్టెంబరు 1994 (రద్దై అయింది) | వీరేంద్ర పాటిల్, ఎస్. బంగారప్ప, ఎం. వీరప్ప మొయిలీ | 4 సంవత్సరాలు, 276 రోజులు |
| 10 | 25 డిసెంబరు 1994 – 22 జులై 1999 (రద్దై అయింది) | హెచ్.డి. దేవెగౌడ, జె. హెచ్. పటేల్ | 4 సంవత్సరాలు, 209 రోజులు |
| 11వ | 25 అక్టోబరు 1999 – 28 మే 2004 | ఎస్. ఎమ్. కృష్ణ | 4 సంవత్సరాలు, 216 రోజులు |
| 12వ | 28 మే 2004 – 19 నవంబరు 2007 (రద్దై అయింది) | ధరమ్ సింగ్, హెచ్. డి. కుమారస్వామి, బి. ఎస్. యడ్యూరప్ప | 3 సంవత్సరాలు, 175 రోజులు |
| 13వ | 30 మే 2008 – 5 మే 2013 | బి. ఎస్. యడ్యూరప్ప, డి.వి. సదానంద గౌడ, జగదీష్ శెట్టర్ | 4 సంవత్సరాలు, 340 రోజులు |
| 14వ | 13 మే 2013 – 15 మే 2018 | సిద్ధరామయ్య | 5 సంవత్సరాలు, 2 రోజులు |
| 15వ | 16 మే 2018 – 13 మే 2023 | బి.ఎస్. యడ్యూరప్ప, హెచ్. డి. కుమారస్వామి, బి. ఎస్. యడ్యూరప్ప, బసవరాజ్ బొమ్మై | 4 సంవత్సరాలు, 362 రోజులు |
| 16వ | 20 మే 2023 – ప్రస్తుతం ఉనికిలో ఉంది | సిద్ధరామయ్య | 1 సంవత్సరం, 187 రోజులు |
శాసనసభ సభ్యులు
[మార్చు]కర్ణాటక శాసనసభలో ప్రస్తుతం 224 మంది శాసనసభ సభ్యులు ఎన్నికయ్యారు.[4]
మూలాలు
[మార్చు]- ↑ "Karnataka Legislative Assembly". kla.kar.nic.in. Archived from the original on 24 December 2016. Retrieved 2021-12-28.
- ↑ "Karnataka Legislative Assembly". kla.kar.nic.in. Retrieved 2024-03-10.
- ↑ https://www.oneindia.com/elections/karnataka-mlas-list/
- ↑ https://kla.kar.nic.in/assembly/member/membersaddress_eng.pdf