సూర్యాపేట జిల్లా
సూర్యాపేట జిల్లా, తెలంగాణలోని 33 జిల్లాలలో ఒకటి.[1] 2016 అక్టోబరు 11 దసరా పండుగనాడు ఈ జిల్లా అవతరించింది. ఈ జిల్లాలో 2 రెవెన్యూ డివిజన్లు, 23 మండలాలు ఉన్నాయి.[2]. సూర్యాపేట జిల్లాలో 279 గ్రామాలు ఉండగా.. 10,99,560 మంది జనాభా ఉన్నారు. జిల్లా విస్తీర్ణం 1415.68 చదరపు కిలోమీటర్లుగా ఉంది.65వ నెంబరు జాతీయ రహదారిపై ఉన్న సూర్యాపేట పట్టణం ఈ జిల్లా పరిపాలనకేంద్రంగా ఉంది. జిల్లాలో సూర్యాపేట, కోదాడ, హుజూర్ నగర్ అనే మూడు రెవెన్యూ డివిజన్లు ఉన్నాయి. ఈ జిల్లా నల్గొండ, ఖమ్మం, యాదాద్రి భువనగిరి, జనగాం, మహబూబాబాద్ జిల్లాలతోపాటు ఆంధ్రప్రదేశ్ రాష్ట్రంతో సరిహద్దులను పంచుకుంటుంది.
భౌగోళికం[మార్చు]
జిల్లా విస్తీర్ణం 3,374.41 చదరపు కిలో మీటర్లు (1,302.87 చ. మై.)[3] గా ఉంది.
జనాభా[మార్చు]
2011 భారత జనగణన ప్రకారం ఈ జిల్లాలో 1,099,560 మంది జనాభా ఉన్నారు.[4] 2011 లెక్కల ప్రకారం 83.28% మంది తెలుగు, 11.24% లంబాడి, 4.97% ఉర్దూ మొదటి భాషగలవారు ఉన్నారు.[5]
ముఖ్య పట్టణాలు[మార్చు]
మార్కెటింగ్ యార్డు[మార్చు]
రాష్ట్రంలోనే ముఖ్యమైన మార్కెటింగ్ యార్డు సూర్యాపేటలో ఉంది.
జిల్లాలోని మండలాలు[మార్చు]
- ఆత్మకూరు (S) మండలం
- చివ్వెంల మండలం
- మోతే మండలం
- జాజిరెడ్డిగూడెం మండలం
- నూతనకల్ మండలం
- పెన్‌పహాడ్ మండలం
- సూర్యాపేట మండలం
- తిరుమలగిరి మండలం
- తుంగతుర్తి మండలం
- గరిడేపల్లి మండలం
- నేరేడుచర్ల మండలం
- నాగారం మండలం *
- మద్దిరాల మండలం *
- పాలకీడు మండలం *
- చిలుకూరు మండలం
- హుజూర్‌నగర్ మండలం
- కోదాడ మండలం
- మట్టంపల్లి మండలం
- మేళ్లచెరువు మండలం
- మునగాల మండలం
- నడిగూడెం మండలం
- అనంతగిరి మండలం *
- చింతలపాలెం *
గమనిక:* పునర్య్వస్థీకరణలో భాగంగా జిల్లాలో కొత్తగా ఏర్పడిన మండలాలు (5)
రవాణా సౌకర్యాలు[మార్చు]
పుణే నుండి విజయవాడ వెళ్ళు జాతీయ రహదారి (సంఖ్య 65) ఈ జిల్లా గుండా వెళుతుంది.ఈ జిల్లాకు రైలుమార్గ సౌకర్యం లేదు.
సంస్కృతి, పర్యాటకం[మార్చు]
- లింగమంతుల స్వామి దేవాలయం - సూర్యాపేట నుండి 5 కి.మీ.
- శ్రీ పార్వతీ మహాదేవ నామేశ్వర దేవాలయం, చెన్నకేశవ స్వామి దేవాలయం, పిల్లలమర్రి - సూర్యాపేట నుండి 6 కి.మీ
- దండు మైసమ్మ దేవాలయం - సూర్యాపేట నుండి 12 కి.మీ
- శ్రీ ఉండ్రుగొండ లక్ష్మీ నరసింహ స్వామి దేవాలయం, ఉండ్రుగొండ - సూర్యాపేట నుండి 13 కి.మీ
- మూసీ రిజర్వాయర్ - సూర్యాపేట నుండి 27 కి.మీ
- ఫణిగిరి బౌద్ధ స్థలం - సూర్యాపేట నుండి 42 కి.మీ
- అనంతగిరి కొండ - సూర్యాపేట నుండి 54 కి.మీ
- జనపాడు దర్గా - సూర్యాపేట నుండి 55 కి.మీ
- స్వయంబు శంభు లింగేశ్వర దేవాలయం, మేళ్లచెరువు - సూర్యాపేట నుండి 63 కి.మీ
- మట్టపల్లి శ్రీ లక్ష్మీ నరసింహ స్వామి దేవాలయం, మట్టపల్లి - సూర్యాపేట నుండి 80 కి.మీ
జిల్లా ప్రముఖులు[మార్చు]
- సినీ నటులు కాంతారావు, ప్రభాకర్ రెడ్డి, వేణు మాధవ్ సూర్యాపేట జిల్లాకు చెందినవారు.
- ఆర్మీ కల్నల్, మహా వీర్ చక్ర అవార్డు గ్రహీత బి. సంతోష్ బాబు (గల్వాన్ వ్యాలీ ఘర్షణలో మరణించాడు)
మూలాలు[మార్చు]
- ↑ "తెలంగాణలో కొత్త జిల్లాలు,మండలాల పునర్య్వస్థీకరణ ఉత్తర్వులు" (PDF). Archived from the original (PDF) on 2019-12-09. Retrieved 2018-09-18.
- ↑ తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 246 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016
- ↑ "New districts". Andhra Jyothy.com. 8 October 2016. Retrieved 8 October 2016.
- ↑ "New districts". Andhra Jyothy.com. 8 October 2016. Retrieved 8 October 2016.
- ↑ 2011 Census of India, Population By Mother Tongue
