ఏకచ్ఛత్రాధిపత్యం
ఏకచ్ఛత్రాధిపత్యం, అనగా ఇది ఒక రాజ్యాన్ని లేదా ప్రాంతాన్ని పాలించే ప్రభుత్వ వ్యవస్థ పాలనను అలా అంటారు.పూర్వం కొన్ని రాజ్యాలు ఒకే రాజు పాలన క్రిందికి వచ్చినప్పుడు, ఆ రాజు ఆ రాజ్యాలన్నింటినీ ఏకఛత్రాధిపత్యంగా ఏలుతున్నాడని బావిస్తారు.అన్ని దేశాలు,ప్రాంతాలపై రాజుకు మాత్రమే సర్వహక్కులు ఉంటాయి.ప్రజలకు కష్టాలు కలిగిస్తూ పరిపాలించినప్పుడు దీనినే ఇంకో అర్థంలో నిరంకుశత్వంగా పాలించాడని వాడతారు.పూర్వ కాలంలో, ఆటోక్రాట్ అనే పదాన్ని పాలకుడికి అనుకూలమైన లక్షణంగా రూపొందించారు, "ఆసక్తుల సంఘర్షణలు లేకపోవడం" అనే భావనతో పాటు గొప్పతనం,శక్తి సూచనగా ఆ పదానికి కొంత సంబంధం కలిగి ఉంది.
నిర్వచనం
[మార్చు]దీనిలో రాష్ట్రంలోని అన్ని కార్యకలాపాలను నిర్దేశించే ఉన్నత రాజకీయ అధికారం ఒక వ్యక్తి చేతిలో కేంద్రీకృతమై ఉంటుంది.ఈ పద్దతిలో నిర్ణయాలు చట్టపరమైన బాహ్య పరిమితులకు లోబడి గానీ, లేదా ప్రజా నియంత్రణ, క్రమబద్ధీకరించిన యంత్రాంగాలకు లోబడి ఉండని పాలనను ఏకఛత్రాధిపత్యంగా భానిస్తారు.[1]దీనిని హద్దులు లేని అధికారం, ఏక వ్యక్తి పాలన,[2]నిరంకుశాధిపత్యం అని కూడా వ్యవహరిస్తుంటారు.
చరిత్ర, పదశబ్దవ్యుత్పత్తి శాస్త్రం
[మార్చు]-2.jpg)
ఆటోక్రటీస్ అనే పదం నిరంకుశత్వం అనే అర్థాన్ని సూచిస్తుంది.ప్రాచీన గ్రీకు ఆటోస్ ("స్వీయ"), క్రోటోస్ ("శక్తి", "బలం") నుండి క్రోటోస్ అనే రెండు పదాలు నుండి ఆటోక్రటీస్ వచ్చింది.మధ్యయుగ గ్రీకు భాషలో, చక్రవర్తి అసలు శక్తితో సంబంధం లేకుండా, చక్రవర్తి అనే బిరుదును కలిగి ఉన్న ఎవరికైనా ఆటోక్రటీస్ అనే పదాన్ని ఉపయోగించారు. రష్యన్ జార్లు, చక్రవర్తులు వంటి కొన్ని చారిత్రక స్లావిక్ చక్రవర్తులు తమ అధికారిక శైలులలో భాగంగా ఆటోక్రాట్ అనే బిరుదును చేర్చారు.
ఇతర రకాల ప్రభుత్వాలతో పోలిక
[మార్చు]నిరంకుశ పాలన, సైనిక నియంతృత్వం రెండూ తరచుగా నిరంకుశత్వంతో గుర్తించబడతాయి.కానీ పౌర సమాజంలోని ప్రతి అంశాన్ని నియంత్రించడానికి కృషి చేసే వ్యవస్థ.ఇది ఒక సుప్రీం నాయకుడి నేతృత్వంలో ఉంటుంది.పరిపాలన నిరంకుశంగా చేస్తుంది. కానీ దీనికి ఒక రాజకీయ పార్టీ, సైనిక ప్రభుత్వం వంటి సమిష్టి నాయకత్వం కూడా ఉంటుంది.[3]రెండు రాష్ట్రాల మధ్య సైనిక వివాదాల విశ్లేషణలో, ప్రమేయం ఉన్న రాష్ట్రాలలో ఒకటి నిరంకుశత్వం అయితే హింస సంభవించే అవకాశం రెట్టింపు అవుతుంది.[4]
మూలాలు
[మార్చు]- ↑ "Autocracy: A Glossary of Political Economy Terms - Dr. Paul M. Johnson". webhome.auburn.edu. Retrieved 2020-07-18.
- ↑ "AUTOCRACY | meaning in the Cambridge English Dictionary". dictionary.cambridge.org (in ఇంగ్లీష్). Retrieved 2020-07-18.
- ↑ Hague, Rod; Harrop, Martin; McCormick, John (2016). Comparative government and politics : an introduction(Tenthition ed.). London: Palgrave. ISBN 978-1-137-52836-0.
- ↑ ISBN 978-0-141-03464-5