ఈశాన్య సరిహద్దు రైల్వే, సంక్షిప్తంగా ఎన్ఎఫ్ రైల్వేగా పిలబడే భారత దేశము లోని 17 రైల్వే మండలాలు వాటిలో ఒకటి. దీని ప్రధాన కార్యాలయం అసోం రాష్ట్రంలో గౌహతి డివిజనులో మలిగావ్, ఇది ఈశాన్య భారతదేశం, పశ్చిమ బెంగాల్, బీహార్ లోని కొన్ని భాగాలకు మొత్తం రైల్వే కార్యకలాపాలకు బాధ్యత వహిస్తుంది. ఈశాన్య సరిహద్దు రైల్వే 5 డివిజనులుగా విభజించబడింది:
అలీపూర్ద్వార్ రైల్వే డివిజను
కతిహార్ రైల్వే డివిజను
లుండింగ్ రైల్వే డివిజను
రంగియా రైల్వే డివిజను
టిన్సుకియా రైల్వే డివిజను
ఈ ప్రతి డివిజనుకు భారతదేశం ప్రభుత్వం యొక్క ఒక డివిజనల్ రైల్వే మేనేజర్, జాయింట్ సెక్రటరీ హోదాలో ఒక సీనియర్ అడ్మినిస్ట్రేటర్ గ్రేడ్ అధికారి నేతృత్వం వహిస్తారు. ఈ జోను ప్రధాన కార్యాలయము స్థాయి, క్షేత్ర స్థాయి డివిజనల్ సహాయ సహకార అమరిక వివిధ శాఖల విభాగాలు జోనల్ రైల్వే జనరల్ మేనేజర్ నేత్రుత్వంలో పనిచేస్తుంది. వివిధ శాఖలు అయిన ఇంజనీరింగ్, మెకానికల్, ఎలక్ట్రికల్, సిగ్నల్ & టెలికాం, కార్యకలాపాలు, వాణిజ్య, భద్రత, ఖాతాలు, క్షేమము, వ్యక్తిగత, వైద్య విభాగాలకు సీనియర్ అడ్మినిస్ట్రేటర్ గ్రేడ్ / హైయర్ అడ్మినిస్ట్రేటివ్ గ్రేడ్ అధికారి నేతృత్వంలో రైళ్ల రాకపోకలులో సాంకేతిక, కార్యాచరణ మద్దతును అందించడానికి పనిచేస్తారు.
1881 లో, అస్సాం రైల్వే అండ్ ట్రేడింగ్ కంపెనీ మీటర్ గేజ్ ట్రాక్ ఏర్పాటు చేసినప్పుడు రైల్వే మొదటి సారిగా ఈశాన్య సరిహద్దు అసోంలో లో ప్రవేశించింది. ఈ 65 కిలోమీటర్ల పొడవైన డిబ్రూఘర్ నుండి మార్ఘేరిటా వరకు మీటర్ గేజ్ రైలు మార్గము ప్రధానంగా టీ, బొగ్గు రవాణా కోసం నిర్మించారు. ఈ కంపెనీ వారు తరువాత డిబ్రూ సాడియా రైల్వే పేరుతో అస్సాంలో మొట్టమొదటి ప్రయాణీకుల రైలును ప్రారంభించారు.
నార్త్ ఈస్టర్న్ రైల్వే, రెండు రైల్వే వ్యవస్థలు అయిన అస్సాం రైల్వే, ఔధ్, తిర్హట్ రైల్వే విలీనం ద్వారా 1952 ఏప్రిల్ 14 సం.లో ఏర్పడినది. తరువాత, 1958 జనవరి 15 సం.లో, ఈశాన్య భారతదేశం రాష్ట్రాల యొక్క అవసరాలను మరింతగా తీర్చేందుకు ఉత్తర తూర్పు రైల్వే, ఈశాన్య సరిహద్దు రైల్వే అనే రెండు రైల్వే మండలాలుగా విభజించబడింది.[1] రైల్వే సేవ, త్రిపురలో 1964 సం.లో స్థాపించబడింది,[2] కానీ అది ధర్మనగర్, కైలాషహర్ వరకు పరిమితం చేయబడింది.
ఈశాన్య రాష్ట్ర రాజధాని 1853 సం.లో ఉపఖండంలో రైల్వేలు రావడంతో భారతదేశం యొక్క రైలు మాప్ లోనికి వచ్చింది, 119 కి.మీ. కుమార్ఘాట్ - అగర్తలా రైల్వే ప్రాజెక్టు పునాది రాయి మాజీ ప్రధాని హెచ్.డి. దేవెగౌడ 1996 సం.లో వేశారు. తరువాత చివరకు కొద్దిగా కంటే ఎక్కువ ఒక దశాబ్దం తర్వాత, రైల్వేలో త్రిపుర రాజధాని అగర్తల నగరం ప్రవేశించింది. అంతేకాకుండా, ప్రయాణికులు ప్రాంతంగా ఎక్కువ ప్రాధాన్యతను సంతరించుకుంది రైల్వే రాష్ట్రంలో ఒక విజయం గుర్తుగా ఉంది. అగర్తల నుండి రాబోయే దశాబ్దంలో ఒక మంచి, వేగవంతమైన రైళ్లు ఆశించారు.
ఈశాన్య సరిహద్దు రైల్వే కార్యకలాపాల ప్రాంతంలో అసాధారణమైన అందం కలిగి ఉంది, అదే విధంగా కొన్ని ప్రాంతాలు అత్యంత కఠినమైనవి. ఈ కఠినమైన భూభాగాలపై రైలు నెట్వర్క్ విస్తరణ పరిమితం, ఒక మంచి రైలు నెట్వర్క్తో ఉన్నరాష్ట్రం అసోం మాత్రమే. అనేక ప్రాంతాల్లో రైలు మార్గములు బ్రాడ్ గేజ్ కాదు, కొన్ని రైలు మార్గములు పురాతనంగా ఉన్నాయి. అందువలన, కొన్ని విభాగాలు వద్ద వేగం 30 కిలోమీటర్ల గరిష్ఠ పరిమితం అయ్యింది. సరైఘాట్ వంతెనను నిర్మించక ముందు, బ్రహ్మపుత్రా నది యొక్క ఒక వైపున ఉన్న అమీన్గావ్ వద్ద ప్రయాణికులు క్రిందికి దిగవలసి వచ్చింది, పాండు జంక్షన్ వరకు పడవలో వెళ్ళి తదుపరి వారు వారి ప్రయాణం ఎక్కడకు వెళ్ళాలో కొనసాగించే వారు.
అత్యధిక భాగం రైలు మార్గములు బ్రాడ్ గేజ్గా మార్చారు, విద్యుదీకరణ ప్రక్రియ కొనసాగుతూ ఉంది. కతిహార్ నుండి గౌహతి వరకు విద్యుదీకరణ పనులు ప్రారంభమయ్యాయి.
డార్జిలింగ్ హిమాలయ రైల్వే (డిహెచ్ఆర్) న్యూ జల్పైగురి (సిలిగురి) నుండి 6.850 అడుగులు (2,090 మీ) వద్ద చేరుకుంటారు; అధిరోహణ, సుక్నా వద్ద ప్రారంభమవుతుంది. ఈ ప్రయాణం ఘుమ్ కు నిరంతరాయంగా కొనసాగుతుంది (7,407 అడుగులు లేదా 2,258 మీ), తుది 5 మైళ్ళు (8.0 కిమీ) డార్జిలింగ్ వద్ద దిగుతుంది. స్వాతంత్ర్యం తరువాత, భారతదేశం యొక్క విభజన ఫలితంగా ఈశాన్య ప్రాంతం విడిగా ఉంది. తత్ఫలితము, డార్జిలింగ్ హిమాలయ రైల్వే (డిహెచ్ఆర్) అస్సాం రైల్వేలో విలీనమైంది, అస్సాం - బెంగాల్ లింక్ (లైన్) రైలు మార్గము నిర్మాణం కోసం డార్జిలింగ్ హిమాలయ రైల్వే మూసివేయడమైనది, దాని పొడిగింపు రైలు మార్గములలో ఒకటి అయిన కిషన్గంజ్ ను మీటర్ గేజ్ కు మార్చారు. డార్జిలింగ్ హిమాలయ రైల్వే యొక్క ఇతర పొడిగింపు రైలు మార్గము అయిన కాలింపాంగ్ వరదల కారణంగా మొత్తం కొట్టుకు పోయింది. పునః ప్రారంభమున, డార్జిలింగ్ హిమాలయ రైల్వే 1952 సం.లో ఉత్తర తూర్పు రైల్వే లో తరువాత 1958 సం.లో ఈశాన్య సరిహద్దు రైల్వే లోకి విలీనం చేయబడింది.
19 వ శతాబ్దం యొక్క చిన్న నాలుగు చక్రాల ఆవిరి లోకోమోటివ్ లు.
రైలు రోడ్డు మార్గములో వక్రతల వంపులు (కర్వులు), ఉచ్చులు (లూపులు), "జడ్"లు, నిట్రమైన తరగతులు (స్టీప్ గ్రేడ్స్) రోడ్డు కలిగినది.
డార్జిలింగ్ హిమాలయ రైల్వేలో అన్ని సమస్యలతో పాటు ఒక ఆసక్తికర విషయం మాత్రం, ఇది చాలా భారీ నష్టాలు కలిగి నిలబడి, నడుపుతూ కొనసాగిస్తున్నటు వంటి రైల్వే మాత్రం కాదు అని ధ్రువీకరించింది. ఆవిరి లోకోమోటివ్ ఈ రైల్వే యొక్క ఒక చిహ్నం. తిన్ధరియా వర్క్ షాప్ లో 13 (లోకోమోటివ్లు) వాహనములు ఇప్పటికీ శేష జీవిగా జీవించి నిలుపుకుంది, వీటిలో కొన్ని 100 సంవత్సరాల పైబడినవి, అతి చిన్న వయస్సు కల వాటికి 70 సంవత్సరాలు ఉంటాయి.
Dutta, Arup Kumar (2002). Indian Railways, the final frontier: genesis and growth of the North-East Frontier Railway. Guwahati: Northeast Frontier Railway. LCCN2003308231.
భారతీయ రైల్వే అనుబంధ సంస్థలు భారతీయ రైల్వే ఉత్పత్తి యూనిట్లు
చిత్తరంజన్ లోకోమోటివ్ వర్క్స్ · డీజిల్ లోకోమోటివ్ వర్క్స్ · డీజిల్-లోకో ఆధునికీకరణ వర్క్స్ · ఇంటెగ్రల్ కోచ్ ఫ్యాక్టరీ ·రైల్ కోచ్ ఫ్యాక్టరీ· రైల్ వీల్ ఫ్యాక్టరీ ·
రైలు స్ప్రింగ్ ఖార్ఖానా · గోల్డెన్ రాక్ రైల్వే వర్క్షాప్
భారతదేశం రైల్వే ఇంజిన్ షెడ్లు
డీజిల్
డీజిల్ లోకో షెడ్, గోల్డెన్ రాక్
డీజిల్ లోకో షెడ్, పూణే
మెమో
కొల్లాం మెమో షెడ్
భారతీయ రైల్వే అనుబంధ సంస్థలు భారతీయ రైల్వే ప్రభుత్వ రంగ యూనిట్లు
భారత్ వాగన్, ఇంజనీరింగ్ · భారతీయ కంటైనర్ కార్పొరేషన్ · భారతీయ డెడికేటెడ్ ఫ్రైట్ కారిడార్ కార్పొరేషన్ · భారతీయ హై స్పీడ్ రైల్ కార్పొరేషన్ · భారతీయ రైల్వే ఫైనాన్స్ కార్పొరేషన్ · భారతీయ రైల్వే క్యాటరింగ్, టూరిజం కార్పొరేషన్ (ఐఆర్సిటిసి) · ఇర్కాన్ ఇంటర్నేషనల్ లిమిటెడ్ · కొంకణ్ రైల్వే కార్పొరేషన్ · ముంబై రైలు వికాస్ కార్పొరేషన్ · రైల్ వికాస్ నిగం లిమిటెడ్ · భారతీయ రైల్టెల్ కార్పొరేషన్ · రైట్స్ లిమిటెడ్
స్వయంప్రతిపత్తం సంస్థలు అనుబంధ సంస్థలు కేంద్ర విభాగాలు
కేంద్ర రైల్వే విద్యుదీకరణ సంస్థ · కేంద్ర కార్ఖానాలు ఆధునీకరణ సంస్థలు · కేంద్ర రైల్వే ఇన్ఫర్మేషన్ సిస్టమ్స్ · పరిశోధన డిజైన్, స్టాండర్డ్స్ సంస్థ · కేంద్ర రైల్వే ఇన్ఫర్మేషన్ సిస్టమ్స్ (సిఆర్ఐఎస్) · రైల్వే రిక్రూట్మెంట్ కంట్రోల్ బోర్డు ·రైలు భూమి అభివృద్ధి అధికారిక సంస్థ
భారతీయ రైల్వేల కేంద్రీకృత ట్రైనింగ్ ఇన్స్టిట్యూట్స్ భారతీయ రైల్వే అనుబంధ సంస్థలు భారతీయ రైల్వేల కేంద్ర శిక్షణా సంస్థలు
భారతీయ రైల్వే సివిల్ ఇంజనీరింగ్ సంస్థ · భారతీయ రైల్వే ఎలక్ట్రికల్ ఇంజనీరింగ్ సంస్థ · భారతీయ రైల్వే యాంత్రిక, విద్యుత్ ఇంజనీరింగ్ సంస్థ · భారతీయ రైల్వే సిగ్నల్, టెలికమ్యూనికేషన్స్ ఇంజినీరింగ్ సంస్థ · భారతీయ రైల్వే రవాణా నిర్వహణ సంస్థ · రైల్వే ప్రొటెక్షన్ ఫోర్స్ అకాడమీ (ఆర్పిఎఫ్) · రైల్వే స్టాఫ్ కాలేజ్
భారతదేశం బ్రాడ్ గేజ్ రైల్వే లైన్లు భారతీయ రైల్వేలు అంతర్జాలం
చెన్నై సబర్బన్ రైల్వే · మాస్ రాపిడ్ ట్రాన్సిట్ సిస్టం (చెన్నై) · డార్జిలింగ్ హిమాలయ రైల్వే · ఢిల్లీ సబ్అర్బన్ రైల్వే · హైదరాబాదు ఎమ్ఎమ్టిఎస్ · కాశ్మీర్ రైల్వే · కల్కా-సిమ్లా రైల్వే · కోలకతా సబర్బన్ రైల్వే · కోలకతా మెట్రో · కొంకణ్ రైల్వే · ముంబై సబర్బన్ రైల్వే · నీలగిరి పర్వత రైల్వే ·
గోల్డెన్ ఐ.టి. కారిడార్ · హౌరా-ఢిల్లీ ప్రధాన రైలు మార్గము · గ్రాండ్ కార్డ్ · సాహిబ్ గంజ్ లూప్ · హౌరా-అలహాబాద్-ముంబై రైలు మార్గము · హౌరా-నాగ్పూర్-ముంబై రైలు మార్గము ·హౌరా-చెన్నై ప్రధాన రైలు మార్గము·ఢిల్లీ-చెన్నై రైలు మార్గము· ముంబై-చెన్నై రైలు మార్గము · హౌరా-గయా-ఢిల్లీ రైలు మార్గము
సర్వీసులు భారతీయ రైల్వే సేవలు
భారతదేశం ఎక్స్ప్రెస్ రైళ్లు · భారతదేశం ప్యాసింజర్ రైళ్లు · భారతదేశం ఫాస్ట్ ప్యాసింజర్ రైళ్లు · భారతదేశం సూపర్ఫాస్ట్ / మెయిల్ రైళ్లు ·డెక్కన్ ఒడిస్సీ· దురంతో· గరీబ్ రథ్ ·జన శతాబ్ది ఎక్స్ప్రెస్· మహారాజా ఎక్స్ప్రెస్ · ప్యాలెస్ ఆన్ వీల్స్ · ప్రీమియం రైలు · రాయల్ రాజస్థాన్ ఆన్ వీల్స్ ·రాజధాని ఎక్స్ప్రెస్·శతాబ్ది ఎక్స్ప్రెస్ · సంపర్క్ క్రాంతి ఎక్స్ప్రెస్ · గోల్డెన్ చారియట్ · లైఫ్లైన్ ఎక్స్ప్రెస్ · రెడ్ రిబ్బన్ ఎక్స్ప్రెస్