స్మార్తం
ధారావాహిక లోని భాగం |
హిందూధర్మం |
---|
హిందూమత పదకోశం |
- స్మార్త సంప్రదాయం (సంస్కృతం: स्मार्त), స్మార్టిజం అని కూడా పిలుస్తారు, ఇది హిందూ మతంలో ఒక ఉద్యమం, ఇది పురాణాల సాహిత్య శైలితో అభివృద్ధి చెందింది, విస్తరించింది. ఇది మీమాంస, అద్వైత, యోగ, ఆస్తికత్వం అనే నాలుగు తాత్విక తంతువుల సంశ్లేషణను ప్రతిబింబిస్తుంది. స్మార్త సంప్రదాయం ఆస్తిక మతవాదాన్ని తిరస్కరిస్తుంది, ఐదు దేవతలతో కూడిన ఐదు పుణ్యక్షేత్రాల గృహ ఆరాధనకు ప్రసిద్ధి చెందింది, అన్నింటినీ సమానంగా పరిగణిస్తారు - గణేశుడు, శివుడు, శక్తి, విష్ణువు, సూర్యుడు. స్మార్త సంప్రదాయం పాత శ్రౌత సంప్రదాయానికి భిన్నంగా ఉంది, ఇది విస్తృతమైన ఆచారాలు, ఆచారాలపై ఆధారపడింది. స్మార్త సంప్రదాయం యొక్క ఆలోచనలు, అభ్యాసాలలో హిందూమతంలోని ఇతర ముఖ్యమైన చారిత్రాత్మక ఉద్యమాలు, అవి శైవిజం, బ్రాహ్మణిజం, వైష్ణవ మతం, శక్తి మతాలలో గణనీయమైన అతివ్యాప్తి ఉంది.
- స్మార్తం (లేదా స్మార్త సాంప్రదాయం) హిందూమతం యొక్క ప్రధాన శాఖలలో ఒకటి. వేదాలను, శాస్త్రాలను అనుసరించే వారిని స్మార్తులు అంటారు. స్మార్తులు ప్రధానంగా ఆది శంకరాచార్యుడు ప్రవచించిన అద్వైత వేదాంత తత్త్వాన్ని అనుసరిస్తారు. అయితే వీరు ఇతర తత్త్వాలను ప్రవచించి, అనుసరించిన కొన్ని సందర్భాలు ఉన్నాయి.
- సంస్కృతంలో స్మార్త అంటే "హిందూ స్మృతులపై ఆధారపడినవి లేదా స్మృతులలో పొందుపరచబడిన వాటికి సంబంధించిన, సాంప్రదాయంపై ఆధారపడిన లేదా సాంప్రదాయ న్యాయము లేదా వాడుకకు సంబంధించినవి" అని అర్ధం. ఈ పదం స్మృ (గుర్తుకు తెచ్చుకొనటం) అన్న మూల సంస్కృత ధాతువు నుండి ఏర్పడింది. శ్రుతి యొక్క వృద్ధి కారకం శ్రౌత అయినట్టే స్మృతి యొక్క వృద్ధి కారకం స్మార్త.
అద్వైత వేదాంతము
[మార్చు]విష్ణు పురాణములో మహ విష్ణువు బ్రహ్మ, విష్ణువు, శివుడిగా ఎలా రూపాంతరం చెందాడో తెలిపేందుకు ఒక కథ ఉంది. ఒక్క మాటలో చెప్పాలంటే, ఈ రూపాలు, పేర్లు, అన్నీ ఆ నిర్గుణ బ్రహ్మణుని యొక్క వివిధ రూపాలు — అల్టిమేట్ రియాలిటీ.
స్మార్త సంప్రదాయములు
[మార్చు]నిత్య కర్మ
[మార్చు]నిత్య కర్మలో [1]
- స్నానము
- సంధ్యావందనము
- జపము
- పూజ (పంచాయత పూజ, క్రింద చూడండి)
- ఔపాసన
- అగ్నిహోత్రము
అనబడే యజ్జ్ఞములు ఉంటాయి. ఈ రోజుల్లో చివరి రెండుయజ్ఞములు కొన్ని ఇళ్లలో మటుకే చేస్తున్నారు. బ్రహ్మచారులు చేసేవి:
- అగ్నికార్యము (అగ్నిహోత్రము లేదా ఔపాసన బదులుగా )
అమావాస్య తర్పణము, శ్రాద్ధము మిగతా సంప్రదాయములలో వస్తాయి.
ఇవి కూడా చూడండి
[మార్చు]నిత్య కర్మ|కామ్య కర్మ
శ్రౌత సాంప్రదాయము
[మార్చు]సాంప్రదాయకంగా స్మార్తులు కూడా శ్రౌత సంప్రదాయం అనుసరిస్తారు. శ్రౌత సంప్రదాయం వేదాలులో వివరించబడినట్లు యజ్ఞాలు యొక్క పనితీరుపై ఉద్ఘాటిస్తుంది. నేడు శ్రౌత సంప్రదాయం అనుసరించే పలువురు స్మార్తులు లేరు. అయితే దక్షిణాది రాష్ట్రాలులో శ్రౌత సంప్రదాయం బలంగా ఉందని నమ్మకం ఉంది అని భావన..
స్మార్త కమ్యూనిటీలు
[మార్చు]- 'కన్నడ బ్రాహ్మణులు చూడండి
- తమిళనాడు[2]
- ఆంధ్ర ప్రదేశ్
- వైదీకి
- నందవరీకులు
- సిరినాడు
- నియోగి
- ఆర్వేల నియోగి[కరణాలు/శిష్ట కరణాలు/శిష్టు కరణాలు/శ్రిష్టి కరణాలు]
- మహారాష్ట్ర
- ఒడిస్సా
- మిశ్రా
- మహాపాత్ర
- రథ (కొందరు)
- రాజగురు
- కరణ (పట్నాయిక్,పాత్రో,మహంతి)
మతపరమైన సంస్థలు
[మార్చు]కొన్ని సాంప్రదాయక స్మార్త మత సంస్థలు:
- శృంగేరీ శారదా పీఠము
- జ్యోతిర్మఠ పీఠము
- గోవర్ధన పీఠము
- ద్వారకా పీఠము
- కంచి కామకోటి పీఠము
- శ్రీ గౌడపాదాచార్య మఠం
- చిత్రపూర్ మఠం
- ధోబిలి మఠం, ఇతర శంకర మఠాలు భారతదేశం అంతటా విస్తరించాయి.
అద్వైత సంప్రదాయాలు దగ్గరగా స్మార్త తత్వశాస్త్రం ముడిపడి ఉన్నకొన్ని ఇతర హిందూ మతం మిషన్లు ఉన్నాయి:
కంట్రిబ్యూషన్స్
[మార్చు]అద్వైత వేదాంతము
[మార్చు]స్మార్తం ప్రపంచ దృష్టికోణాన్ని అద్వైత వేదాంతం ద్వారా ప్రభావితమైంది. ఆది శంకరాచార్యులు, శృంగేరిలో అద్వైత మఠాలు (శారదా పీఠం) స్థాపించారు. ద్వారకలో (ద్వారక పీఠం), పూరీలో (గోవర్ధన పీఠం), బద్రీనాథ్లో జ్యోతిర్మాత్మక లేదా (జ్యోతిర్మఠ పీఠం) అనేవి నేడు స్మార్తం సంప్రదాయం యొక్క విలాసానికి నెలవు స్థితిలో పరిగణించబడుతున్నాయి. అద్వైత మఠములు యొక్క (శంకర మఠములు అని కూడా) అందరు జగద్గురులు (పీఠాధిపతి) స్మార్తులు అని అనుకోవచ్చును.
ప్రముఖ అద్వైతులు
[మార్చు]కొందరు ప్రముఖ స్మార్త అద్వైతులు:
- ఆది శంకరాచార్యులు, వారి నలుగురు శిష్యులు,
- హస్తమలకాచార్యులు
- సురేశ్వరాచార్యులు
- పద్మపాదాచార్యులు
- తోటకాచార్యులు
అద్వైతులు తదుపరి కొందరు ప్రముఖ స్మార్తులు:
- మధుసూదన సరస్వతి
- అప్పయ్య దీక్షితులు
- నీలకంఠ దీక్షితులు
- వాచస్పతి మిశ్రుడు
- జగద్గురు శ్రీ సచ్చిదానంద శివాభినవ నృసింహ భారతి, జగద్గురు, శృంగేరి శారద పీఠం .
- స్వామి సచ్చిదానందేంద్ర సరస్వతి ఆధ్యాత్మ ప్రకాశ కార్యాలయం, హోలేనర్సిపూర్.
- చంద్రశేఖరేంద్ర సరస్వతి, జగద్గురు, కంచికామకోటి పీఠం.
- రమణ మహర్షి
- జగద్గురు శ్రీ శంకరాచార్య శ్రీమద్ రాఘవేంద్ర భారతి స్వామి, స్వామిజీ, రామచంద్రాపుర మఠం, హోసనగర
మిగతా వేదాంతాలు
[మార్చు]- శివ అద్వైతమును శ్రీకంఠుడు కనుగొన్నాడు.
ఆంధ్ర దేశములో స్మార్తులు:
ఇవి కూడా చూడండి
[మార్చు]గమనికలు
[మార్చు]మూలాలు
[మార్చు]- ↑ బ్రాహ్మణుని జీవితములో ఒక రోజు
- ↑ Sankethis.com
- ↑ "Karki math". Archived from the original on 2010-05-01. Retrieved 2020-01-08.
గ్రంథమూలాలు
[మార్చు]- Basham, Arthur Llewellyn (1991), The Origins and Development of Classical Hinduism, Oxford University Press
- Collins, Charles Dillard (1988), The Iconography and Ritual of Śiva at elephanta, SUNY Press, ISBN 978-0-88706-773-0
- Comans, Michael (2000), The Method of Early Advaita Vedānta: A Study of Gauḍapāda, Śaṅkara, Sureśvara, and Padmapāda, Delhi: Motilal Banarsidass
- Cousins, L.S. (2010), Buddhism. In: "The Penguin Handbook of the World's Living Religions", Penguin
- Doniger, Wendy (1999), Merriam-Webster's Encyclopedia of World Religions, Merriam-Webster
- Espin, Orlando O.; Nickoloff, James B. (2007), An Introductory Dictionary of Theology and Religious Studies, Liturgical Press
- Flood, Gavin (1996), An Introduction to Hinduism, Cambridge University Press
- Fort, Andrew O. (1998), Jivanmukti in Transformation: Embodied Liberation in Advaita and Neo-Vedanta, SUNY Press
- Goyal, S. R. (1984), A Religious History of Ancient India. Volume 2, Meerut, India: Kusumanjali Prakashan
- Hiltebeitel, Alf (2013), Hinduism. In: Joseph Kitagawa, "The Religious Traditions of Asia: Religion, History, and Culture", Routledge
- Larson, Gerald James (2009), Hinduism. In: "World Religions in America: An Introduction", Westminster John Knox Press
- Lochtefeld, James G. (2002), The Illustrated Encyclopedia of Hinduism: N-Z, The Rosen Publishing Group
- Minor, Rober Neil (1987), Radhakrishnan: A Religious Biography, SUNY Press
- Morris, Brian (2006), Religion and Anthropology: A Critical Introduction, Cambridge University Press
- Nath, Vijay (2001), "From 'Brahmanism' to 'Hinduism': Negotiating the Myth of the Great Tradition", Social Scientist 2001, pp. 19-50
- Popular Prakashan (2000), Students' Britannica India, Volumes 1-5, Popular Prakashan
- Raju, P.T. (1992), The Philosophical Traditions of India, Delhi: Motilal Banarsidass Publishers Private Limited
- Renard, Philip (2010), Non-Dualisme. De directe bevrijdingsweg, Cothen: Uitgeverij Juwelenschip
- Rosen, Steven (2006), Essential Hinduism, Greenwood Publishing Group
- Sharma, B. N. Krishnamurti (2000), History of the Dvaita School of Vedānta and Its Literature: From the Earliest Beginnings to Our Own Times, Motilal Banarsidass Publishers
- Thapar, Romula (2003), The Penguin History of Early India: From the Origins to AD 1300, Penguin Books India
- Vaitheespara, Ravi (2010), Forging a Tamil caste: Maraimalai Adigal (1876-1950) and the discourcse of caste and ritual in colonial Tamilnadu. In: Bergunder e.a. (editors), "Ritual, Caste, and Religion in Colonial South India", Otto Harrassowitz Verlag
వెబ్ మూలాలు
[మార్చు]బయటి లింకులు
[మార్చు]- ఆది శంకరాచార్య and Advaita Vedanta Library
- Advaita Vedanta Homepage
- Jagadguru Mahasamsthanam, Sringeri Sharada Peetam
- Shankara Sampradayam
- Hinduism Today - Description of Smartism among the four major divisions of Hinduism.
- Overview of the three major divisions, from the book, Hindu Dharma, Saivism, Shaktism, Vaishnavism, and the three other schools devoted to Ganesh, Skanda and Surya.
- Six schools of smarta hinduism
- Oneness of God
- Description of smarta tradition.